Kennis in het competentiegerichte

mbo-onderwijs

Joke Huisman, expertisecentrum beroepsonderwijswww.ecbo.nl

17 mei 2011 1

Op school hoeft minder kennis geleerd te worden, omdat alles tegenwoordig op te zoeken is.

Mee eens/ niet mee eens

17 mei 2011 2

Stelling 1

In een beroep zijn competenties belangrijker dan kennis.

Mee eens/ niet mee eens

17 mei 2011 3

Stelling 2

1. Het belang van kennis?

2. De plaats van kennis in de inrichting van het onderwijs

17 mei 2011 4

1. Competenties- kennis, - vaardigheden en - houdingen geïntegreerd ingezet bij taken, problemen en dilemma’s (ACOA 1999)

2. Algemene werkvaardigheden (in KD)

17 mei 2011 5

Twee opvattingen competenties

OECD (OESO):

1. Know what: feiten, taal van het beroep2. Know why: wetmatigheden, samenhangen,

principes, systemen, enz. 3. Know how: protocollen, vuistregels4. Know who: organisatie

17 mei 2011 6

Welke kennis?

Expliciete kennis (Vastgelegd): Vakdisciplines:

- wat - waarom- deel van de “hoe” en “wie”- kennis

Impliciete kennis (informele)◦ In hoofd, handen en harten van werkenden:

- “hoe” - “wie”- kennis school – bpv/werk

17 mei 2011 7

1. Eigen werktheorie omvat -formele verklarende -kennis.

2. Brede inzetbaarheid / blijvend leren◦ Kennisbasis (know why)

---------------------------------------

Verklarende achtergrond kennis is onvoldoende te leren in beroepspraktijk

17 mei 2011 8

know why – kennis, vanwege:

Welk samenhangend kennisbestand, is in KD’s nauwelijks uitgewerkt.

Voordeel: zelf flexibel invullen Nadeel: onzekerheid

17 mei 2011 9

Verbinden met werkprocessen.

Nadruk op samenhangen, achtergronden, algemene principes.

Oefenen in nieuwe situaties te gebruiken (re)contextualiseren

(= kennis + leervaardigheden).

17 mei 2011 10

Aandachtspunten bij leren van know why kennis:

Samenhangend kennisbestand

17 mei 2011 11

Werkproces 2

Werkproces 1

Kennis-elemente

n

Kennis-elemente

n

2. Plaats van samenhangend kennisbestand bij de inrichting van het onderwijs.

17 mei 2011 12

Inrichting onderwijs.

Vijf vormen (configuraties)1.Ontwikkelingsgestuurd2. Praktijkgestuurd3. Opdrachtgestuurd 4. Beoordelingsgestuurd5. Vakdisciplinairgestuurd

17 mei 2011 13

Inrichting mbo onderwijs

1. Ontwikkelingsgestuurd

Ontwikkeling van de student stuurt de inrichting van het onderwijs.

• Slb belangrijk• Workshops voor

kennis/vaardigheden (JIT)• Relatief veel flexibiliteit• Aandacht ontwikkelen van

zelfsturendheid

17 mei 2011 15

Ontwikkelingsgestuurd

Samenhangend kennisbestand

17 mei 2011 15

Werkproces 2

Werkproces 1

Kennis-elemente

n

Kennis-elemente

n

2. PraktijkgestuurdBeroepspraktijkvorming stuurt de inrichting van het onderwijs.

• Veel BPV• K / V flexibel aansluiten

op praktijk

17 mei 2011 17

Praktijkgestuurd

Samenhangend kennisbestand

17 mei 2011 17

Werkproces 2

Werkproces 1

Kennis-elemente

n

Kennis-elemente

n

3. Opdrachtgestuurd Integrale opdrachten sturen de inrichting van het onderwijs.

• Serie integrale opdrachten

• K/V geordend rondom opdrachten.

17 mei 2011 19

Opdrachtgestuurd model

Samenhangend kennisbestand

17 mei 2011 19

Werkproces 2

Werkproces 1

Kennis-elemente

n

Kennis-elemente

n

4. BeoordelingsgestuurdProeve van bekwaamheid stuurt de inrichting van het onderwijs.

.Kennis en vaardigheden geordend per PvB.Flexibiliteit binnen grenzen

17 mei 2011 21

Beoordelingsgestuurd

Samenhangend kennisbestand

17 mei 2011 21

Werkproces 2

Werkproces 1

Kennis-elemente

n

Kennis-elemente

n

5. Vakdisciplinair gestuurd Vakdisciplines sturen de inrichting van het onderwijs.

• Partiele onderdelen veel tijd

• Minder integrale opdrachten

• Minder cohesie tussen alle onderdelen

• Samenhangende vakdisc kennis

17 mei 2011 23

Samenhangend kennisbestand

17 mei 2011 23

Werkproces 1, 2

Kennis-elemente

n

Veel parate kennis

Inzicht in samenhangend kennisbestand en die kunnen vertalen naar praktijk.

Veel inzicht/feeling met impliciete werktheorieën van werkers

Zowel overbrengen en als coaching

17 mei 2011 24

Docent

Auteur(s) Joke Huisman en Jeroen Onstenk

Bron Ecbo

Publicatiedatum 18 mei 2010

17 mei 2011 25

www.ecbo.nlDe positie van kennis in competentiegericht beroepsonderwijs

Configuraties mbo-opleidingen

Auteur(s) Joke Huisman

Uitgever Ecbo

Publicatiedatum 14 december 2010

Bestellen Via verkoop@ecbo.nl o.v.v. bestelnummer A00594