60
ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KHOA HỌC TỰ NHIÊN BỘ MÔN HÓA HỌC -------- TÔN LONG DÀY LY TRÍCH VÀ KHẢO SÁT THÀNH PHẦN HÓA HỌC CỦA TINH DẦU BẠC HÀ (MENTHA ARVENSIS) LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Ngành: Hóa học MSSV: 2096740 GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN TS. NGUYỄN TRỌNG TUÂN ThS. PHẠM QUỐC NHIÊN Cần Thơ, 6/2013

đề tài: Trich Ly Va Khao Sat Tinh Dau Bac Ha

Embed Size (px)

DESCRIPTION

đồ án về trích ly và khảo sát tinh dầu bạc hà từ cây bạc hà

Citation preview

  • II HHCC CCNN TTHH

    KKHHOOAA KKHHOOAA HHCC TT NNHHIINN BB MMNN HHAA HHCC

    --------

    TN LONG DY

    LY TRCH V KHO ST THNH PHN

    HA HC CA TINH DU BC H

    (MENTHA ARVENSIS)

    LUN VN TT NGHIP I HC

    Ngnh: Ha hc

    MSSV: 2096740

    GIO VIN HNG DN

    TS. NGUYN TRNG TUN

    ThS. PHM QUC NHIN

    Cn Th, 6/2013

  • II HHCC CCNN TTHH

    KKHHOOAA KKHHOOAA HHCC TT NNHHIINN BB MMNN HHAA HHCC

    --------

    TN LONG DY

    LY TRCH V KHO ST THNH PHN

    HA HC CA TINH DU BC H

    (MENTHA ARVENSIS)

    LUN VN TT NGHIP I HC

    Ngnh: Ha hc

    MSSV: 2096740

    Cn Th, 6/2013

  • i

    TRNG I HC CN TH

    KHOA KHOA HC T NHIN

    Nm hc 2012-2013

    ti:

    LLYY TTRRCCHH VV KKHHOO SSTT TTHHNNHH PPHHNN HHAA HHCC

    CCAA TTIINNHH DDUU BBCC HH ((MMEENNTTHHAA AARRVVEENNSSIISS LL..))

    LI CAM OAN ......................................................................................................................................

    ......................................................................................................................................

    ......................................................................................................................................

    ......................................................................................................................................

    Cn Th, ngy thng nm 2013

    Lun vn tt nghip i hc ngnh: Ha Hc

    bo v v c duyt

    Hiu trng..

    Trng khoa..

    Trng b mn Cn b hng dn

    Ts. Nguyn Trng Tun Ths Phm Quc Nhin

  • ii

    TRNG I HC CN TH CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM

    KHOA KHOA HC T NHIN c lp T do Hnh phc

    B MN HA HC ------------

    Cn Th, ngythng...nm 2013

    PHIU NG K TI LUN VN TT NGHIP Nm hc: 2012 2013

    1. Cn b hng dn: TS. Nguyn Trng Tun v ThS. Phm Quc Nhin

    2. Tn ti: Ly trch v kho st thnh phn ha hc ca tinh du Bc h

    (Mentha arvensis L.)

    3. a im, thi gian thc hin

    a im:

    Phng th nghim Ha Sinh - B mn Ha hc, Khoa khoa hc t nhin,

    Trng i hc Cn Th.

    Thi gian: 12/2012 05/2013

    4. S lng sinh vin thc hin: 01

    5. H v tn sinh vin: Tn Long Dy MSSV: 2096740

    Lp: C nhn Ha hc Kha: K35

    6. Mc tiu ca ti:

    + Kho st iu kin ti u khi ly trch tinh du Bc h bng phng

    php chng ct li cun hi nc .

    + Xc nh cc ch s ha l ca tinh du Bc h.

    + Xc nh thnh phn tinh du Bc h bng GC MS

    7. Cc ni dung chnh: ti gm cc phn

    + Phn 1: Tng quan

    + Phn 2: Thc nghim

    + Phn 3: Kt qu v tho lun

  • iii

    + Phn 4: Kt lun v kin ngh

    8. Cc yu cu h tr cho vic thc hin ti: Thit b, ha cht, kinh ph v

    mt s dng c cn thit khc.

    9. Kinh ph d tr cho vic thc hin ti: 5.000.000 ng

    Sinh vin thc hin

    (K tn v ghi r h tn)

    Tn Long Dy

    KIN CA B MN CN B HNG DN

    .... TS. Nguyn Trng Tun ThS. Phm Quc Nhin

    KIN CA HI NG LV V TLTN

  • iv

    TRNG I HC CN TH CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM

    KHOA KHOA HC T NHIN c lp T do Hnh phc

    B MN HA HC ------------

    Cn Th, ngythng...nm 2013

    NHN XT V NH GI CA CN B HNG DN 1. Cn b hng dn: TS. Nguyn Trng Tun v ThS. Phm Quc Nhin

    2. Tn ti: Ly trch v kho st thnh phn ha hc ca tinh du Bc h (Mentha

    arvensis L.)

    3. Sinh vin thc hin: Tn Long Dy MSSV: 2096740

    Lp C nhn Ha hc

    4. Ni dung nhn xt:

    a. Nhn xt v hnh thc ca lun vn tt nghip:..........................................

    ..................................................................................................................................

    ..................................................................................................................................

    b. Nhn xt v ni dung ca lun vn tt nghip ( ngh ghi chi tit v y

    ): ............................................................................................................

    ..................................................................................................................................

    ..................................................................................................................................

    Nhng vn cn hn ch: ..................................................................

    ..................................................................................................................................

    ..................................................................................................................................

    c. Nhn xt i vi sinh vin thc hin ti: ...............................................

    ..................................................................................................................................

    ..................................................................................................................................

    d. ngh v im: .......................................................................................

    ..................................................................................................................................

    ..................................................................................................................................

    Cn th, ngy thng nm 2013

    Cn b hng dn

  • v

    TRNG I HC CN TH CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM

    KHOA KHOA HC T NHIN c lp T do Hnh phc

    B MN HA HC ------------

    Cn Th, ngythng...nm 2013

    NHN XT V NH GI CA CN B PHN BIN 1. Cn b hng dn: TS. Nguyn Trng Tun v ThS. Phm Quc Nhin

    2. Tn ti: Ly trch v kho st thnh phn ha hc ca tinh du Bc h (Mentha

    arvensis L.)

    3. Sinh vin thc hin: Tn Long Dy MSSV: 2096740

    Lp C nhn Ha hc

    4. Ni dung nhn xt:

    a. Nhn xt v hnh thc ca lun vn tt nghip: .........................................

    ..................................................................................................................................

    ..................................................................................................................................

    b. Nhn xt v ni dung ca lun vn tt nghip ( ngh ghi chi tit v y

    ): .................................................................................................................

    ..................................................................................................................................

    Nhng vn cn hn ch: ..................................................................

    ..................................................................................................................................

    ..................................................................................................................................

    c. Nhn xt i vi sinh vin thc hin ti: ...............................................

    ..................................................................................................................................

    ..................................................................................................................................

    d. ngh v im: .......................................................................................

    ..................................................................................................................................

    ..................................................................................................................................

    Cn th, ngy thng nm 2013

    Cn b phn bin

  • LI CM N

    vi

    LI CM N ------------

    c ngi trn ging ng ca trng i hc Cn Th hc tp trong sut bn

    nm qua l nim vinh d i vi em. Tng bui hc, tng bi ging, tng kinh nghim

    m cc thy, cc c truyn t li lun l ngun kin thc qu bu cho em. Nhng

    kin thc y gi y tr thnh kinh nghim v cng qu gi gip em thc hin tt

    lun vn tt nghip, cng nh l nn tng vng chc cho em bc i nhng bc trn

    ng i sau ny. Em xin gi li cm n su sc n:

    TS. Nguyn Trng Tun v ThS. Phm Quc Nhin lun quan tm hng dn

    v to mi iu kin thun li em c th hon thnh tt lun vn ca mnh.

    Qu Thy C ca trng i hc Cn Th, nhng ngi truyn t cho em

    nhng kin thc qu bu v b ch lm hnh trang vo i.

    Qu Thy C B mn Ha hc v B mn Sinh hc Khoa Khoa hc T nhin,

    trng i hc Cn Th to mi iu kin v tn tnh gip em hon thnh tt

    lun vn.

    C s ging cy trng Bnh Chu (24, in Bin Ph, qun Bnh Tn, TP HCM)

    nhit tnh gip em c c ngun nguyn liu tt nht em hon thnh qu

    trnh thc nghim.

    Cm n cc anh ch v cc bn phng th nghim Ha sinh gip v cho li

    khuyn qu bu trong qu trnh em thc hin lun vn.

    c bit em xin gi li cm n n gia nh, ngi thn v cc bn trong lp C

    nhn Ha K35. Nhng ngi lun bn em, ng vin, ng h v gip em c v

    vt cht ln tinh thn em c th hon thnh tt lun vn ca mnh.

    Em xin chn thnh cm n tt c mi ngi!

    Cn th, ngy thng nm 2013

    K tn

    Tn Long Dy

  • MC LC

    vii

    MC LC

    ------------ LI CAM OAN.........................................................................................................i PHIU NG K TI LUN VN TT NGHIP............................................ii NHN XT V NH GI CA CN B HNG DN....................................iv NHN XT V NH GI CA CN B PHN BIN........................................v LI CM N ............................................................................................................vi MC LC.................................................................................................................vii PH LC HNH ........................................................................................................ix PH LC BNG........................................................................................................x DANH SCH CC T VIT TT ...........................................................................xi LI M U ...........................................................................................................xii CHNG I .................................................................................................................1 Tng quan...................................................................................................................1

    I.1 GII THIU H LAMIACEAE .......................................................................1 I.1.1 Phn loi hc[1,2]..........................................................................................2 I.1.2 M t[1,2] .....................................................................................................3 I.1.3 Phn b v thu hi[1,2]..................................................................................3 I.1.4 Cng dng ca Bc h ................................................................................4

    I.2 TINH DU........................................................................................................5 I.2.1 Khi qut v tinh du ..................................................................................5 I.2.2 Qu trnh tch ly[3,4,5] .................................................................................5 I.2.3 Tinh du Bc h[3] .....................................................................................6

    I.3 TNH HNH NGHIN CU TINH DU BC H ..........................................7 I.3.1 Kho st hot tnh khng vi sinh vt ca tinh du Bc h Mentha piperita L.[13] ......................................................................................................7 I.3.2 Thnh phn tinh du ca Bc h Mentha arvensis L. v Bc h Mentha piperita L. nhng giai on sinh trng khc nhau trong vng Kumaon thuc pha ty Himalaya. ...............................................................................................9 I.3.3 Tch v tng hp menthol..........................................................................12

    I.4 MT S PHNG PHP LY TRCH TINH DU BC H........................12 I.4.1 Phng php c hc[5,6].............................................................................13 I.4.2 Phng php dng dung mi ha tan[5,6] ...................................................13 I.4.3 Phng php chng ct li cun hi nc[4,5,6]..........................................14 I.4.4 Phng php chit Soxhlet[5].....................................................................15

    CHNG II: THC NGHIM.................................................................................16 II.1 A IM, THI GIAN, THIT B, NGUYN LIU V HA CHT......16

    II.1.1 a im v thi gian ..............................................................................16 II.1.2 Thit b, nguyn liu, dng c v ha cht ...............................................16

    II.2 PHNG PHP NGHIN CU...................................................................17 II.2.1 X l nguyn liu ....................................................................................18 II.2.2 Ly trch tinh du bng phng php li cun hi nc[7] .........................18 II.2.3 Xc nh mt s ch tiu ha l ca tinh du Bc h .............................19

  • MC LC

    viii

    II.2.4 Kho st cc yu t nh hng n hm lng v thnh phn tinh du Bc h ...............................................................................................................22 II.2.5 Xc nh thnh phn ha hc chnh ca tinh du Bc h bng phng php sc k ghp khi ph (GC MS) [4,6,7,8] ..............................................................23

    CHNG III: KT QU V THO LUN..........................................................26 III.1 XC NH CC CH TIU HA L CA TINH DU BC H.............26

    III.1.1 nh gi cm quan..................................................................................26 III.1.2 Xc nh ch s acid (IA).........................................................................26 III.1.3 Xc nh ch s savon ha (IS) ................................................................27 Bng 7: Kt qu chun xc nh ch s savon v ch s ester.........................27

    III.2 KHO ST CC YU T NH HNG N HIU SUT V THNH PHN TINH DU BC H TRONG QU TRNH LY TRCH..........................27

    III.2.1 Thi gian ly trch....................................................................................27 III.2.2 Kho st nhit ly trch........................................................................29 III.2.3 Kho st lng dung mi ly trch ...........................................................30 III.1.4 Kho st s nh hng ca thi gian, nhit v th tch dung mi n thnh phn ha hc tinh du Bc h ...................................................................31

    III.3 XC NH THNH PHN HA HC CA TINH DU BNG PHNG PHP gc ms .......................................................................................................34

    III.3.1 Thnh phn ha hc ...............................................................................34 III.3.2 So snh kt qu nghin cu ....................................................................37

    CHNG IV: KT LUN V KIN NGH..........................................................39 IV.1 KT LUN ..................................................................................................39 IV.2 KIN NGH..................................................................................................39 PH LC PH GC MS .....................................................................................41

    TI LIU THAM KHO .........................................................................................45

  • PH LC HNH

    ix

    PH LC HNH ------------

    Hnh 1: V tr trong phn loi thc vt ca Bc h Mentha arvensis L..........................2

    Hnh 2: L v cy Mentha arvensis L. .........................................................................3

    Hnh 3: Thn v hoa Mentha arvensis L. .....................................................................3

    Hnh 4: Tinh du Bc h ..............................................................................................6

    Hnh 5: H thng Soxhlet ..........................................................................................12

    Hnh 6: Mu Bc h kh ............................................................................................17

    Hnh 7: Mu Bc h ct nh .................................................................................17

    Hnh 8: S cc bc thc hin ly trch tinh du Bc h bng phng php chng

    ct li cun hi nc .................................................................................................19

    Hnh 9: Chng trnh nhit ca GC - MS chy phn tch thnh phn ha hc tinh

    du Bc h .................................................................................................................24

    Hnh 10: iu kin chy ca MS ...............................................................................24

    Hnh 11: iu kin Injecter........................................................................................25

    Hnh 12: Tinh du bc h..........................................................................................26

    Hnh 13: th biu din thi gian ly trch theo hm lng tinh du Bc h thu

    c ..........................................................................................................................28

    Hnh 14: th biu din nhit ly trch theo hm lng tinh du Bc h thu c 30

    Hnh 15: th biu din th tch dung mi ly trch theo hm lng tinh du Bc h

    thu c ....................................................................................................................31

    Hnh 16: Cng thc ca mt s thnh phn chnh trong tinh du Bc h....................34

    Hnh 17: Ph phn tch thnh phn tinh du Bc h bng GC - MS.......................34

    Hnh 18: Khi ph ca menthol .................................................................................35

    Hnh 19: Khi ph ca menthol cung cp t th vin ph NIST ...............................35

    Hnh 20: S phn mnh ca phn t menthol ........................................................36

  • PH LC BNG

    x

    PH LC BNG ------------

    Bng 1: Cc ch s l ha ca tinh du Bc h ..........................................................6

    Bng 2: Thnh phn ha hc chnh ca tinh du Mentha piperita L. xc nh bng

    phng php GC MS. ...............................................................................................8

    Bng 3: Kt qu hot tnh khng khun (MIC, mg/ml).................................................8

    Bng 4: Thnh phn ha hc ca Bc h Mentha arvensis L.[15] ................................10

    Bng 5: Thnh phn ha hc ca Bc h Mentha piperita L.[15].................................11

    Bng 6: Kt qu chun xc nh ch s acid ..........................................................26

    Bng 7: Kt qu chun xc nh ch s savon v ch s ester.................................27

    Bng 8: Kt qu kho st thi gian ly trch tinh du bc h bng phng php chng

    ct li cun hi nc .................................................................................................28

    Bng 9: Kt qu kho st nhit ly trch tinh du bc h bng phng php chng ct

    li cun hi nc.......................................................................................................29

    Bng 10: Kt qu kho st th tch dung mi ly trch tinh du bc h bng phng

    php chng ct li cun hi nc ..............................................................................30

    Bng 11: Bng so snh thnh phn ha hc ca 4 mu TIME TU, VOL TU, TEM

    TU v MAU KS tinh du bc h bng phng php chng ct li cun hi nc 32

    Bng 12: Thnh phn chnh trong tinh du Bc h.....................................................36

    Bng 13: So snh kt qu nghin cu thnh phn Bc h Mentha arvensis L. Vit Nam

    v Mentha arvensis L. Himalaya................................................................................37

    Bng 14: Kt qu iu kin ti u cho qu trnh ly trch ...........................................39

    Bng 15: Cc ch s ha hc ca tinh du Bc h ......................................................39

  • PH LC BNG

    xi

    DANH SCH CC T VIT TT ------------

    GC MS Gas chromatographymass spectrometry

    IA Acid index

    IS Savon index

    IE Ester index

    FID Flame ionization detector

    MIC Minimum inhibitory concentration

    APG III Angiosperm Phylogeny Group III system

  • LI M U

    xii

    LI M U ------------

    Trc chin tranh th gii th nht, Nht Bn c xem l nc dn u trong

    sn sut cc sn phm thng mi t cy Bc h nh: dc phm, kem nh rng,

    nc xc ming, ko thuc l, m phm, trn th trng th gii. Thi gian ny

    c xem l thi k thnh vng ca cy Bc h Mentha arvensis Nht Bn v n

    cn c gi l Japani mint. Sau chin tranh th gii th hai, Nht Bn chuyn sang

    trng cy Bc h phc thng mi v xut khu sang Brazin v Bc M. Cng thi

    gian ny, n , Trung Quc, M, v nhiu nc khc cng c nhng thnh tu ni

    bt trong sn sut cc sn phm t Bc h. Nm 1960, n l nc sn sut tinh du

    Bc h ln nht th gii. Trung Quc lc ny cng c xem l ngun cung cp

    menthol chnh cho th trng thi gii.

    Bn cnh nhng gi tr kinh t mang li, th Bc h cn c mt vai tr quan trng

    trong ng Y l cha tr cc bnh nh cm st, au nhc bn chn, vt cn trng

    cn[1], Nhng a phn Bc h dng cha tr l s dng hn hp ton phn hoc

    theo kinh nghim dn gian. V th vic nghin cu thnh phn ha hc cy Bc h

    tm nhng hp cht c cu trc mi hoc nhng cht c tc dng chnh s dng

    di dng tinh khit cng nh trong iu tr bnh l vic lm cn thit.

    Chnh v cy Bc h c nhiu cng dng nh vy nn rt sm c nhiu cng

    trnh nghin cu v cy ny nhng a s l ngoi nc. Nhm gp phn lm r hn

    thnh phn ha hc ca cy Bc h, nn em chn ti Ly trch v kho st thnh

    phn ha hc ca tinh du Bc h (Mentha arvensis L.) gp phn gip cho vic

    bo ch v s dng c thun li hn. ng thi nng cao gi tr s dng ca cy

    Bc h. Trong gii hn nghin cu ca ti em tin hnh nghin cu mt s vn

    sau:

    Nghin cu iu kin ly trch ti u ca tinh du Bc h bng phng php

    chng ct li cun hi nc.

    Xc nh cc ch tiu ha l ca tinh du Bc h.

    Xc nh thnh phn ha hc chnh trong tinh du Bc h bng phng php

    GC MS.

  • CHNG I: TNG QUAN

    1

    CHNG I

    TNG QUAN

    I.1 GII THIU H LAMIACEAE

    H Hoa mi (danh php khoa hc: Lamiaceae hay Labiatae), cn c gi bng

    nhiu tn khc nh h Hng, h Bc h [1,2] l mt h thc vt c hoa. N tng c

    coi l c h hng gn vi h Verbenaceae nhng mt s nghin cu pht sinh loi gn

    y ch ra rng mt lot cc chi c phn loi trong h Verbenaceae thc cht l

    thuc v h Lamiaceae, trong khi cc chi ct li ca h Verbenaceae th khng c

    quan h h hng gn vi Lamiaceae m l c quan h h hng gn hn vi cc thnh

    vin khc ca b Lamiales. H Lamiaceae c khong 200 chi v khong 3500 loi

    (theo h thng phn loi APG III)[1].

    Trong hu ht cc phn ca thc vt trong h ny u c hng thm v bao gm

    nhiu loi cy thn tho c s dng rng ri trong m thc, nh hng qu, Bc h,

    hng tho, x thm, hng Bc h, kinh gii, ngu ch, bch l hng, oi hng,

    ta t, hng nhu. Mt s loi l cy bi hay cy g, him gp hn l cc dng dy leo.

    Nhiu loi c gieo trng rng ri, khng ch v hng thm ca chng m cn v d

    gieo trng, d nhn ging nht bng cc gim cnh. Bn cnh nhng loi ly l n,

    lm gia v cn mt s loi c trng lm cnh nh hng chanh. Mt s loi khc

    c trng v mc ch ly ht (ch khng phi l) lm thc phm, nh ht cy

    Chia[1,2].

    Tn gi nguyn gc ca h ny l Labiatae, do hoa ca chng thng thng c

    cc cnh hoa hp thnh mi trn v mi di. Tn gi ny hin nay vn l hp l,

    nhng phn ln cc nh thc vt hc hin ti thch s dng tn gi "Lamiaceae" hn

    khi ni v h ny.

  • CHNG I: TNG QUAN

    2

    I.1.1 Phn loi hc[1,2]

    Hnh 1: V tr trong phn loi thc vt ca Bc h Mentha arvensis L.

    Bc h l cch gi ca ngi Vit ta. mt s a phng khc cn c cch gi

    khc l Bc h nam. y l loi ph bin nht nc ta. C tn khoa hc l Mentha

    arvensis L. Ty theo tng khu vc kh hu mi nc cng nh mi chu lc m Bc

    h c c im v thnh phn tinh du khc nhau. Do , chi Bc h (Mentha) c

    phn loi vi hn hng trm loi, vi cc loi ph bin nh:

    + Mentha piperita L. (Bc h u) cho tinh du vi tn thng phm l

    peppermint oil (Oleum Menthae piperita), thnh phn chnh ca tinh du l

    menthol (50-68%).

    + Mentha arvensis L. (Bc h ) cho tinh du vi tn thng phm l Cornmint

    oil (Oleum Menthae arvensis), thnh phn chnh ca tinh du l menthol (>70%).

    Gii

    Ngnh

    Lp

    H

    Loi

    Plantae

    Phn loi thc vt

    Magnoliophyta

    Magnoliopsida

    Lamiales

    Lamiaceae Lindl.

    Mentha L.

    B

    Chi

    M. arvensis

  • CHNG I: TNG QUAN

    3

    + Mentha spicata L. (Bc h bng) cho tinh du vi tn thng phm l Native

    Spearmint, thnh phn chnh ca tinh du l carvon (>50%).

    + Mentha cardiaca Grard ex Baker (Bc h bng) cho tinh du vi tn thng

    phm l Scotch Spearmint, thnh phn chnh ca tinh du l carvon (>50%).

    + Mentha citrate Ehrh., (Bc h chanh) cho tinh du vi tn thng phm l

    Bergamot mint oil, thnh phn chnh ca tinh du l linalyl acetat (33-74%) v linalool

    (25-52%).

    + Mentha pulegium L. (Bc h bng) cho tinh du vi tn thng phm l

    Pennyroyal oil, thnh phn chnh ca tinh du l pulegon (80%).

    I.1.2 M t[1,2]

    Hnh 2: L v cy Mentha arvensis L. Hnh 3: Thn v hoa Mentha arvensis L.

    (Ngun: http://blog.daum.net) Bc h (Mentha arvensis L.) l mt loi cy tho sng lu nm. Thn mm, hnh

    vung. Loi thn ngm mang r mc b lan, loi thn ng mang l, cao t 0,30-

    0,40m, c th cao ti 1m, mu xanh lc hoc tm ta, i khi phn nhnh. L mc

    i, cun ngn, phin l hnh trng hoc hnh bu dc, mp c kha rng u, mt

    trn v mt di u c lng che ch v lng bi tit.

    Hoa mc vng k l, cnh hoa hnh mi mu tm hay hng nht c khi mu

    trng, trng c ng ngn, phin trng chia lm bn phn bng nhau, c mt vng lng

    pha trong. Bn nh bng nhau ch nh nhn. t khi thy c qu v ht.

    Ton thn c lng che ch v lng tit tinh du v c mi thm. Ma hoa qu

    vo thng 7-10.

    I.1.3 Phn b v thu hi[1,2]

    Cy Bc h nc ta thng mc hoang, v mt s c trng ly l v cy

    lm thuc. Gn y, Bc h c trng nhiu ly tinh du nh lng Ngha

    http://blog.daum.net/
  • CHNG I: TNG QUAN

    4

    Trai Hng Yn; i Yn, Gia Lm H Ni; i hc Dc H Ni; Sn La, Sapa,

    Ph Quc, Tam o, Tp H Ch Minh

    C hai ma trng Bc h cho nng sut cao l vo ma xun (thng 2-3) v ma

    thu (thng 8-9). Tt nht l trng vo ma xun cho nng sut cao nht. Sau 3-4 thng

    gim trng c th thu hoch t u. Sau cn vun xi, bn phn v ti nc

    thng th nhng t thu hoch tip theo c cch 2 thng mt ln[1].

    I.1.4 Cng dng ca Bc h

    T xa xa, cy Bc h c bit n l mt v thuc rt hu hiu dng

    cha tr cc bnh tiu ha v cha tr cc bnh ng rut. Bc h cn cha tt cc

    bnh cm st, gip long m, thng mi, mt hng, gim cng thng v mt ng.

    Ngoi ra, tinh du Bc h cn c s dng lm p da, gim cc vt tho v cc

    vt thm mn, ri c tc dng tr gu na[1]. Do menthol trong tinh du Bc h gy ra

    cm gic mt lnh, nn gip lu thng mu lm tinh thn thng thong v sng khoi,

    tng cng h min dch. Nhng nu dng vi mt lng nhiu n c th gy t, do

    tinh du Bc h cn c s dng nh mt cht gy m, lm gim au[1].

    Trong cuc sng hin i ngy nay, Bc h v tinh du Bc h cn c ng

    dng vo rt nhiu lnh vc khc nhau nh:

    Trong thc phm, l bac c dng trang tr trn thc n hay c dng nh

    mt loi rau n km thay th rau thm, rau hng nhi. L Bc h cn c th c xy

    nhuyn ly nc lm nc st Bc h. Ngoi ra, Bc h c th dc nu ly

    phn nc mu xanh dng lm xi r, nc gii kht v Bc h, lm bnh kem, ko

    Trong m phm, tinh du Bc h rt c gi tr trong vic iu tr da b mn, nh

    tnh khng khun cao. ng thi li lm mt da v lm sng cc vng da b sm mu.

    i vi da nhn, th Bc h cn c tc dng lm da bt bng nhn, sn chc m li

    khng b kh da. Mt nghin cu gn y nghin cu ca trng i hc Wheeling

    Jesui cn cho thy rng nhng ngi ht tinh du Bc h trong vng hai ting s np

    lng calorie t hn nhng ngi khng ngi hng Bc h 23%. Do , tinh du Bc

    h cn c tc dng lm gim cn. Ngoi ra, cht menthol trong tinh du Bc h cn l

    thnh phn chnh trong cc sn phm kem nh rng, du gi v mt s loi nc hoa.

    Trong dc phm, tinh du Bc h c s dng ch yu kt tinh thu menthol.

    T iu ch nhng dc phm m da vo cng dng ca menthol mang li nh:

  • CHNG I: TNG QUAN

    5

    ming dn gim au, gim st, thuc thoa tr trt khp, bong gn, thuc nh mt, thuc

    tr ho, au hng v du gi

    Trong thuc dit cn trng, tinh du Bc h ng vai tr nh cht c ch i vi

    mt s loi cn trng nh: mui, kin, gin, ong bp cy. Do , tinh du Bc h c

    ng dng xua ui chng.

    I.2 TINH DU

    I.2.1 Khi qut v tinh du

    Tinh du l mt hn hp nhiu cht d bay hi, c mi c trng ty thuc vo

    ngun gc nguyn liu cung cp tinh du. Phn ln tinh du c ngun gc t thc vt

    v s t t ng vt. Trong thin nhin tinh du trng thi t do, ch c mt s t

    trng thi tim tng, ngha l tinh du khng c sn trong nguyn liu m ch xut hin

    trong nhng iu kin gia cng nht nh trc khi tin hnh ly trch hay di tc

    dng c hc. Cn trng thi t do, tinh du c sn trong nguyn liu c th thu hi ly

    trch trong iu kin bnh thng[3].

    I.2.2 Qu trnh tch ly[3,4,5]

    Trong thc vt tinh du c to ra v tch ly trong cc m. Hnh dng cc m

    ny thay i ty theo v tr ca chng trong cy. Nhng m ny c th hin din tt

    c cc b phn ca cy nh r, thn, l, hoa v c trivi nhng tn gi khc nhau

    nh:

    T bo tit: tinh du c tit ra ri chng c gi trong t bo (m tit) v d

    trong cnh hoa hng, trong c gng

    Lng tit: cng l t bo tit nhng nm nh ra ngoi thc vt, thng bt gp

    cc loi hoa mi, cc, c

    Ti tit: t bo tit ra tinh du nhng khng cha li bn trong m dn chung

    cha vo mt xoan trng, to ra bi c ch ly bo hay tiu bo. Ti tit thng nm

    bn di lp biu b. Thng c cc ging Cirtrus, eucalyptus

    ng tit: cch to ra tinh du cng ging nh ti tit nhng nm su trong phn

    g v chy di theo s g, thng bt gp trong cc ging Dipterocarpi, Artemisia

  • CHNG I: TNG QUAN

    6

    I.2.3 Tinh du Bc h[3]

    Hnh 4: Tinh du Bc h

    (Ngun: http://tinhdauthomtv.com)

    L mt cht lng c mu vng nht, mi Bc h, thanh mt v c v t. Thu c

    bng cch chng ct li cun hi nc l Bc h.

    Thnh phn, tnh cht ca tinh du Bc h ty thuc vo ging, t ai, kh

    hu... Trn th gii hin nay c cc ging Bc h chnh nh sau: Nga, Anh, M,

    Php, Trung Quc v Nht Bn. Loi tinh du Bc h tt nht hin nay l t Bc h

    Nht Bn (Mentha arvensis L.).

    Cc ch s l ha ca tinh du Bc h Mentha arvensis L. nh sau:

    Bng 1: Cc ch s l ha ca tinh du Bc h

    Thng s 20

    d 20Dn []D IA IS IE

    Gi tr 0,895 1,4580 -24o 2 11 9

    Trong :

    20d : t trng ca tinh du Bc h.

    20D

    n : chit sut ca tinh du Bc h.

    []D : quay cc ca tinh du Bc h.

    IA : ch s acid ca tinh du Bc h.

    IS : ch s savon (ch s x phng ha) ca tinh du Bc h.

    http://tinhdauthomtv.com/
  • CHNG I: TNG QUAN

    7

    IE : ch s ester ca tinh du Bc h.

    Thnh phn ch yu l menthol (69 92%), menthone (3 6,9%). Ngoi ra cn

    cha menthyl acetate, L-limonene, piperitone, pulegone...

    Cht lng ca tinh du ph thuc vo phng php x l sau khi chng ct v

    chia lm 3 loi:

    - Tinh du th l tinh du khng qua x l.

    - Tinh du tinh luyn mt ln.

    - Tinh du tinh luyn hai ln.

    Tinh du tinh luyn hai ln c cht lng tt nht v cn gi l menthol th.

    I.3 TNH HNH NGHIN CU TINH DU BC H

    I.3.1 Kho st hot tnh khng vi sinh vt ca tinh du Bc h Mentha

    piperita L.[13]

    Cng trnh c ng trn t bo Journal of Agricultural and Food Chemistry do

    nhm nghin cu thuc Trng i hc Anadulo Th Nh K.

    Cng trnh nghin cu c thc hin trn loi Bc h Mentha piperita L. Nhm

    nghin cu tin hnh xc nh thnh phn ca tinh du Bc h trn cng mt loi c

    trng 4 a im khc nhau: (A) Mentha piperita oil (Evcin company, Turkey), (B)

    Mentha piperita oil (Jet Farms, Yakima), (C) Mentha piperita oil (Mari Linn Farms,

    Oregon), (D) Mentha piperita oil (Erdomus Perfume Industry, imported from India)

    bng sc k kh ghp khi ph (GC MS). Sau tin hnh kho st hot tnh sinh hc

    ca 4 loi tinh du ny v so snh kt hp vi hot tnh sinh hc ca menthol v

    menthone bng k thut in vitro. Kt qu thu c nh sau:

    Thnh phn ha hc chnh trong tinh du Bc h Mentha piperita L.

  • CHNG I: TNG QUAN

    8

    Bng 2: Thnh phn ha hc chnh ca tinh du Mentha piperita L. xc nh bng phng php GC MS.

    Thnh phn A B C D

    Limonene 1,9 1,3 1,0 2,1

    1,8-Cineole 5,3 4,0 3,4 4,0

    Menthone 27,9 21,2 27,2 18,4

    Menthofuran 5,5 3,8 1,3 3,2

    Isomenthone 3,5 2,9 3,8 2,9

    Linalool 2,5 4,4 4,1 4,8

    -Caryophyllene 4,2 1,8 1,6 1,5

    Terpinen-4-ol 1,2 3,4 3,8 2,1

    Menthol 27,5 42,3 39,9 34,6

    Pulegone 6,4 1.0 1,9 14,4

    -Terpineol 2,4 1,6 1,7 0,7

    Hot tnh sinh hc ca tinh du Bc h Mentha piperita L.

    Bng 3: Kt qu hot tnh khng khun (MIC, mg/ml)

    Vi sinh vt A B C D M1 M2

    Escherichia coli 2,5 1,25 1,25 1,25 1,25 5,0

    Staphylococcus aureus 0,625 0,625 1,25 2,5 0,625 2,5

    Pseudomonas aeruginosa 2,5 2,5 5,0 2,5 2,5 5,0

    Enterobacter aerogenes 1,25 1,25 1,25 2,5 1,25 5,0

    Proteus vulgaris 2,5 5,0 1,25 1,25 1,25 2,5

    Salmonella typhimurium 1,25 1,25 1,25 2,5 0,625 5,0

    Klebsiella pneumoniae 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 5,0

    Yersinia enterocolitica 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5

    Listeria monocytogenes 0,156 0,625 2,5 0,312 0,625 1,25

    Bacillus cereus 1,25 1,25 1,25 1,25 1,25 1,25

    Staphylococcus

    epidermidis 0,625 2,5 0,625 1,25 0,625 0,625

  • CHNG I: TNG QUAN

    9

    Xanthomonas

    campestrispv.phaseoli 0,625 0,312 0,625 0,156 0,625 2,5

    Pseudomonas

    syringaepv.phaseolicola 2,5 1,25 1,25 0,625 1,25 2,5

    Pseudomonas

    syringaepv.tomato 0,07 0,07 0,625 0,312 0,07 1,25

    Pseudomonas

    syringaepv.syringae 0,312 0,156 0,312 0,312 0,156 2,5

    Xanthomonas

    campestrispv.campestris 0,156 0,156 0,312 0,156 0,156 1,25

    Candida albicans 0,625 0,625 0,312 0,625 0,625 2,5

    Trong :

    M1 : (-)-menthol

    M2 : (-)-menthone

    I.3.2 Thnh phn tinh du ca Bc h Mentha arvensis L. v Bc h

    Mentha piperita L. nhng giai on sinh trng khc nhau trong vng

    Kumaon thuc pha ty Himalaya.

    Th nghim c tin hnh kho st trn hai loi ging: Bc h Mentha arvensis L.

    cc khu vc Kosi, Saksham, Alka v Himalaya; loi th hai l Bc h Mentha

    piperita L. trng khu vc Kukrail, CIM-Madhurus v CIM-Indus. Ging Bc h

    Mentha arvensis L. c trng vo thng ba v ging Bc h Mentha piperita L.

    c trng vo thng ging. Cc ging c thu hi sau khi c 90 ngy tui (tnh

    t lc bt u gieo trng). Tin hnh ly trch tinh du trn mu ti sau khi c

    thu hi bng phng php chng ct li cun hi nc.

    Sau tinh du ca hai ging Bc h thu c s c phn tch thnh phn

    ha hc bng phng php sc k kh s dng u d FID. Ct s dng l ct mao

    qun silica (30 m x 0.25 mm x 0.25 m), pha tnh l BP-20, kh mang s dng l

    kh hidro. Kt qu thnh phn tinh du thu c nh sau:

  • CHNG I: TNG QUAN

    10

    Bng 4: Thnh phn ha hc ca Bc h Mentha arvensis[15]

    Thnh phn Kosi Saksham Himalaya Kalka

    -Pinene 0,47 0,61 0,55 1,25

    -Pinene 0,56 0,79 0,24 0,86

    Sabinene T T 0,14 T

    -Myrcene 0,40 0,40 0,31 0,49

    -terpinene - - - -

    Limonene 1,57 0,98 0,67 1,85

    1,8- cineole T T 0,11 -

    -terpinene - - - -

    (E)- -ocimene - - - -

    (Z)-3-hexanol - - - -

    3-octanol 1,61 4,24 1,73 T

    Menthone 7,46 6,53 5,08 11,85

    (E)-sabinene hydrate - T T -

    Iso-menthone 3,56 3,48 3,16 6,09

    Linalool T - - -

    Menthyl acetate 1,12 1,44 1,63 3,67

    Isopulegol 1.01 0,94 0,73 1,16

    -Caryophyllene - - - -

    Neo-menthol 1,93 1,74 1,61 1,45

    Terpinen-4-ol 0,65 0,33 0,31 0,40

    Pulegone T 0,34 T T

    Menthol 77,54 75,85 79,64 65,61

    Isomenthhol 0,15 0,11 T T

    -terpineol - 0,17 0,17 0,18

    Germacrene D 0,16 T 0,14 0,31

    Piperitone 0,24 1,76 1,08 2,05

    Cavone - - - -

  • CHNG I: TNG QUAN

    11

    Bng 5: Thnh phn ha hc ca Bc h Mentha peppermint[15]

    Thnh phn Kukrail CIM-Madhurus CIM-Indus

    -Pinene 0,91 1,00 0,88

    -Pinene 0,55 1,48 T

    Sabinene - 0,22 1,64

    -Myrcene 0,24 0,26 0,42

    -terpinene 0,21 0,18 15,46

    Limonene 2,37 1,54 0,51

    1,8- cineole 5,58 6,57 5,96

    -terpinene 0,55 0,35 13,94

    (E)- -ocimene 0,30 1,29 3,65

    p-cimene 0,37 0,18 1,38

    3-octanol T T 0,43

    Menthone 29,83 26,88 0,77

    Menthofurane 0,81 0,32 7,45

    Iso-menthone 3,36 2,65 1,37

    Linalool 0,19 0,26 0,34

    Menthyl acetate 5,18 7,23 1,23

    Isopulegol 0,13 0,13 0,27

    -Caryophyllene 0,96 1,10 4,13

    Neo-menthol 3,47 3,39 0,38

    Terpinen-4-ol 0,51 1,21 2,07

    Pulegone 0,68 0,96 T

    Menthol 37,44 36,13 22,56

    (E)- -farnesene 0,18 0,21 0,40

    Isomenthhol 0,19 0,25 T

    -terpineol 0,16 0,16 0,44

  • CHNG I: TNG QUAN

    12

    Germacrene D 0,78 0,69 2,49

    Piperitone 1,27 0,83 1,19

    Cavone - - 0,52

    T : nhng cht c hm lng < 0,1%.

    I.3.3 Tch v tng hp menthol

    Trong cng nghip nguyn liu chnh tch menthol l tinh du Bc h.

    tch menthol ra khi tinh du Bc h ngi ta lm lnh tinh du, sau li tm s

    c menthol th. Chng ct phn on tinh du Bc h v ly on c nhit si

    98-100oC/10,5 mm. ng thi vi menthol cn c neomenthol. tch ring

    neomenthol ra khi menthol, cho hn hp tc dng vi acid xucxenic hoc acid

    phtalic, neomenthol, s to thnh ester vi hai acid trn v tch ring ra khi menthol.

    Menthol cn c th tng hp c bng cch kh menthone, kh pulegone hay hydro

    ha timol. Nhng phng php c hiu qu kinh t nht l hydro ha p cymene theo

    s sau.

    I.4 MT S PHNG PHP LY TRCH TINH DU BC H

    Da trn cch thc hnh, cc phng php sn xut tinh du c chia ra lm 4

    loi: c hc, tm trch, hp th v chng ct hi nc.

    Nhng d c tin hnh theo bt c phng php no, quy trnh sn xut u c

    nhng c im chung sau y[4,5].

    Tinh du thu c phi c mi thm t nhin nh nguyn liu.

  • CHNG I: TNG QUAN

    13

    Quy trnh khai thc phi ph hp vi nguyn liu.

    Tinh du phi c ly trit khi nguyn liu, vi chi ph thp nht.

    Nguyn tc ly trch ca tt c cc phng php ni trn u da vo nhng c

    im ca tinh du nh:

    D bay hi.

    Li cun theo hi nc nhit ph hp.

    Ha tan d dng trong dung mi hu c.

    D b hp th ngay th kh.

    I.4.1 Phng php c hc[5,6]

    I.4.1.1 Vt p

    Ngm nguyn liu vo nc thng hoc nc mui 5%. Vt nguyn liu ra, vt

    cho tinh du tun ra, ri thm phn tinh du ny bng ming bng hoc bt b, vt ro

    ming bng ly tinh du ra ri tip tc thao tc nh trn. Sau cng tch nc lm

    khan v lc sch.

    I.4.1.2 No xt

    Dng mt phu bng ng, mt trong c cc gai nh, dng nguyn liu xt ln

    mt phu lm cho cc ti du v ra. Tch nc, lm khan, thu ly tinh du.

    I.4.1.3 p

    Va p nguyn liu va phun nc mui 10% tinh du d tri ra v ng thi

    khi ngng p, tinh du khng b p tr li xc. em dung dch li tm hoc lng gn

    thu phn tinh du.

    Cc phng php c hc ny, c u im l tinh du c mi thm t nhin do

    khng dng n sc nng v dung mi, nhc im l tn nhiu nhn cng v i hi

    cy trng tp trung, hiu sut khng cao, tinh du ly ra khng trit , do phi

    dng phng php khc ly lng tinh du cn li.

    I.4.2 Phng php dng dung mi ha tan[5,6]

    Phng php ny phi dng mt s dung mi thch hp nh ethanol, ether du

    ha d ha tan tinh du c trong nguyn liu.

  • CHNG I: TNG QUAN

    14

    Cho nguyn liu vo bnh c nt kn, thm dung dch vo ngm trong 8 ngy.

    Trong thi gian ngm thnh thong lc bnh cho u, sau lc v p. Ta s c dung

    dch mi ca nguyn liu thin nhin. Vi loi tinh du ny ta c th pha ch nc

    hoa, ko, bnh

    u im ca phng php ny l thu c tinh du c mi thm t nhin, c

    hiu sut cao.

    Nhc im phng php ny l khng mang tnh kinh t, dung dch ethanol thu

    c thng c ln mu xanh ca dip lc t nn khi pha ko hoc nc ung mu sc

    cng b nh hng.

    I.4.3 Phng php chng ct li cun hi nc[4,5,6]

    I.4.3.1 Phng php c in

    Nguyn liu c cho vo ni ct. Sau , cho chy qua nguyn liu mt lung

    hi nc, hoc cho nc trc tip vo nguyn liu ri un si. Hi nc v hi tinh

    du c ko sang bnh lm lnh, ng li thnh cht lng, ch mt phn rt nh tinh

    du tan trong nc. Tip theo dng mt bnh ring gi l florentin gn ly tinh du.

    Phn tinh du thu c c ln nc s c chit li vi diethyl ether, sau lm khan

    nc bng N2SO4 khan. C quay ui dung mi ta thu c tinh du cn ly. Phng

    php ny tng i kinh t hn, t tn cng, hiu sut thu hi tinh du cao. Nhng tinh

    du c mi khng t nhin v khng th p dng cho nhng loi tinh du d b bin

    tnh bi nhit .

    I.4.3.2 Phng php ly trch kt hp vi sng[4,6]

    Mt s phn t, trong c nc, phn chia in tch trong phn t mt cch bt

    i xng. Do , khi t trong in trng mt chiu, cc phn t ny chuyn ng

    nh nhng lng cc nh hng theo chiu ca in trng. Nu l in trng xoay

    chiu, th s nh hng ca cc lng cc s thay i theo chiu ca in trng .

    Phn t nc c phn cc ln, nn nc l mt cht rt l tng un nng

    bng vi sng. Vi sng c p dng trong ha hc ch yu l khai thc hin tng lm

    nng ln ca vt cht. Nhng phn t ny c lng cc nh hng theo chiu ca t

    trng, nn in xoay chiu c tn s cao s gy mt xo ng rt ln ln cc phn t

    trn khin chng b ma st mnh, y chnh l s nng ln ca vt cht.

  • CHNG I: TNG QUAN

    15

    Tm li: vi sng cung cp mt phng php duy nht v s un nng khng

    dng s truyn nhit bnh thng, tc l sc nng i t b mt ca vt cht vo bn

    trong, lm nng vt cht t bn trong n. S un nng ny rt hiu qu, thi gian

    nhanh v c bit bo v c cc hp cht d b phn hy nhit.

    ng dng ca vi sng vo ly trch tinh du thc vt

    Di tc dng ca vi sng, nc trong cc t bo thc vt b nng ln, p sut

    bn trong tng t ngt lm cc m cha tinh du b v ra.

    Tinh du thot ra bn ngoi, li cun theo hi nc sang

    h thng ngng t (phng php chng ct hi nc)

    hoc ha tan vo dung mi hu c ang bao ph bn

    ngoi nguyn liu.

    I.4.4 Phng php chit Soxhlet[5]

    H thng my Soxhlet gm ba b phn chnh c

    ni vi nhau l: bnh cu cha dung mi c nung trn

    bp in c th iu chnh nhit ; phn gia l b

    phn cha mu bt cy, b phn ny gm ba ng thy tinh thng vi nhau; phn trn

    cng l h thng ngng tu hi.

    Mu c cho vo ti v vo ng D. Sau cho dung mi vo, dung mi s

    thm t bt cy ri chy xung bnh cu theo ng thng nhau E. Lu dung mi

    vo bnh cu khng c qu 2/3 th tch bnh. Lc ny m nc chy hon lu v

    tin hnh un. Hi dung mi bc ln s theo ng B, gp lnh hi s bi ngng tu

    xung ng D. Dung mi thm vo bt cy v chit nhng cht hu c no c th ha

    tan vo dung mi. Khi dung mi ngng tu n mc cao nht trong ng E th ton b

    dung mi b rt ht xung bnh cu. Cc cht c ht xung nm li ti v ch c

    dung mi bay hi ln tip tc qu trnh chit. Sau khi hon tt ui dung mi ta thu

    c cao chit.

    Hnh 5: H thng Soxhlet

  • CHNG II: THC NGHIM

    16

    CHNG II: THC NGHIM

    II.1 A IM, THI GIAN, THIT B, NGUYN LIU V

    HA CHT

    II.1.1 a im v thi gian

    Vic tin hnh nghin cu c thc hin ti phng th nghim Ha sinh, B

    mn Ha hc, Khoa Khoa hc T nhin, Trng i hc Cn Th

    Thi gian thc hin: t 01/12/2012 n 30/05/2013

    II.1.2 Thit b, nguyn liu, dng c v ha cht

    II.1.2.1 Thit b v dng c

    B chng ct tinh du nh Clevenger

    Cn in t SARTORRIUS 210 g 0,0001 g

    H thng GC MS THERMO SCIENTIFIC

    My c quay EYELA CCA - 1110

    Nhit k 200C

    Bnh tam gic 250 ml

    Bercher 100ml, 250 ml

    Microburrette 25 ml

    a thy tinh

    Pipet 5 ml, 10 ml, 25 ml

    Bnh cu 250 ml

    ng ong 10 ml, 25 ml

    Bnh lng 250 ml

    Bp in Gali

    Bp un hon lu Heating Green

  • CHNG II: THC NGHIM

    17

    II.1.2.2 Nguyn liu v ha cht

    Nguyn liu

    Hnh 6: Mu Bc h kh Hnh 7: Mu Bc h ct nh

    Mu Bc h dng trong th nghim l mu l Bc h kh do c s ging cy

    trng Bnh Chu cung cp (24 - in Bin Ph, qun Bnh Tn, TP. HCM).

    Qua s nh danh B mn Sinh hc Khoa Khoa hc T nhin, Trng i hc

    Cn Th v tham chiu trong quyn Nhng cy thuc v ng vt lm thuc Vit

    Nam loi Bc h c s dng kho st thc nghim c tn gi khoa hc l Mentha

    arvensis L. var. piperascens (Malinv.)

    Ha cht

    Cn 96o (25 ml)

    Nc ct

    Acetone (50 ml)

    Phenolphthalein (5 ml)

    Dung dch KOH 0,1N trong alcol (100 ml)

    Dung dch HCl 0,1N (200 ml)

    bt (5 g)

    Diethyl eter

    II.2 PHNG PHP NGHIN CU

    t c yu cu nghin cu ca ti, em tin hnh thc hin cc bc sau:

    - Thu mua v x l nguyn liu

    - Ly trch tinh du bng phng php chit li cun hi nc vi cc iu kin

    kho st l thi gian ly trch, nhit ly trch v lng dung mi ly trch.

    - Xc nh cc ch tiu ha l ca tinh du.

  • CHNG II: THC NGHIM

    18

    - Phn tch thnh phn ha hc chnh trong tinh du bng my sc k ghp khi

    ph (GC MS).

    II.2.1 X l nguyn liu

    Mu Bc h kh sau khi mua v c loi b tp ln nh c, rm hoc cc l cy

    khc. Tip theo tch ly l Bc h, sau ct nh mu khong 1-2 cm v c bo

    qun trong ti nilon nhit phng.

    II.2.2 Ly trch tinh du bng phng php li cun hi nc[7]

    Cn 20 g mu Bc h kh ct nh cho vo bnh cu 1000 ml, rt nc ct vo

    bnh sao cho th tch nc trong bnh khng vt qu 2/3 th tch ca bnh cu. Nu

    cho nc qu nhiu th trong qu trnh un xc mu trong bnh cu s tro ln b phn

    hng ly tinh du. Lp bnh cu vo h thng gm ng hng tinh du v ng sinh hn.

    Bnh cu c un cch du silicon nhit ta u, n nh hn v khng gy v

    bnh cu khi un qu lu. iu chnh nhit ca bp in sao cho trnh du si mnh

    c th trn ra ngoi. Sau qu trnh ly trch, hn hp tinh du thu c gm tinh du

    Bc h v nc. Thc hin chit hn hp vi dung mi diethyl eter loi b nc thu

    ly phn dung mi. Lm khan bng Na2SO4, sau tin hnh c quay thu hi dung

    mi, c tinh du Bc h. Cn sn phm thu c t tnh hiu sut ca qu trnh

    ly trch. ng thi cng phn tch thnh phn mu tinh du thu c bng GC MS.

  • CHNG II: THC NGHIM

    19

    Hnh 8: S cc bc thc hin ly trch tinh du Bc h bng phng php chng ct li cun hi nc

    II.2.3 Xc nh mt s ch tiu ha l ca tinh du Bc h

    Mu tinh du thu c sau khi ly trch bng phng php chng ct li cun hi

    nc s c xc nh cc ch tiu sau:

    Nguyn liu

    Ly trch bng li cun hi nc

    Hn hp tinh du

    Nc Dung mi

    C quay thu hi diethyl ether

    Dung mi

    Nc

    Tinh du bc h th

    + Lm khan bng Na2SO4 + Lc

    + Chit li hn hp vi diethyl ether

    + Lm khan bng Na2SO4 + Lc + C quay thu hi dung mi

    + Chit hn hp vi diethyl ether loi b tp cht

    + Loi b c, l cy tp + Ct nh

  • CHNG II: THC NGHIM

    20

    II.2.3.1 nh gi cm quan[6,7]

    Phn tch s b cht lng ca tinh du bng cm quan. Ngha l nghin cu

    nhng du hiu bn ngoi nh mi, v, mu sc, trong sut...

    Qua nghin cu nhng du hiu bn ngoi ny c th phn on v nh gi s

    b v cht lng ca tinh du v mc ch s dng tinh du.

    II.2.3.1.1 Mu sc v trong sut[6,7]

    Xc nh mu sc v trong sut ca tinh du bng cch cho tinh du vo mt

    ng thy tinh trong sut khng c mu c dung tch 20 ml, thnh thong lc v quan st

    ri ghi nhn xt v tnh cht, cng ca mu v trong sut (v d: vng nht, nu

    sm...). Nu tinh du cn vn c v khng trong sut chng t cn tp cht v nc.

    II.2.3.1.2 Mi[6,7]

    Mi l mt trong nhng biu hin bn ngoi quan trng ca tinh du. Mi mt

    loi tinh du c mt mi c trng. Da vo mi c th bit c cht lng v mc

    ch s dng ca n.

    xc nh mi, nh mt git tinh du ln t giy lc hoc bi mt t vo mu

    bn tay ri ngi cch ch c tinh du 20 - 30 mm; c 15 pht ngi 1 ln trong mt gi.

    Ghi nhn xt v bn cht v cng mi (thm du, hng, xc...).

    II.2.3.1.3 V[6,7]

    V cng l mt biu hin bn ngoi quan trng ca tinh du. Mi mt loi tinh

    du c mi v ring. xc nh v, dng phng php nm, nm xong ghi nhn xt

    bn cht (ngt, ng) v cng ca v (du, thong).

    II.2.3.2 Xc nh ch s acid[3,6,7]

    Ch s acid biu din bng lng miligam KOH cn thit dng trung ha acid

    t do c trong 1 gam tinh du. Bit c ch s acid c th xc nh c lng acid

    t do trong tinh du.

    Ch s acid ph thuc vo phng php khai thc, mc ti v thi gian bo

    qun ca tinh du. Khi bo qun lu ch s acid ca tinh du s tng ln do b oxi ha

    v ester trong tinh du b phn gii.

    Xc nh ch s acid da vo phn ng trung ha

  • CHNG II: THC NGHIM

    21

    RCOOH + KOH RCOOK + H2O

    T lng kim trung ha acid t do, tnh c ch s acid.

    xc nh cn chnh xc mt lng tinh du khong 2 gam, ha tan bng

    ethanol 96, cho vi git phenolphtalein ri chun bng dung dch KOH 0,1N n

    khi xut hin mu hng n nh trong 2-3 giy.

    Ch s acid c tnh bng cng thc:

    m

    V5,61IA

    =

    Trong :

    5,61 l lng miligam KOH cha trong 1 ml KOH 0,1N.

    V : th tch ml KOH 0,1N dng chun mu th nghim.

    m: lng tinh du dng th nghim (g).

    II.2.3.3 Xc nh ch s savon ha[3,6,7]

    Ch s x phng l s miligam KOH cn thit trung ha tt c cc acid t do

    v acid kt hp c trong 1 gam tinh du.

    Cch xc nh

    Cn chnh xc khong 0,3 gam tinh du vo bnh tam gic 250 mL, cho vo

    6 mL KOH 0,1 N trong alcol. Tin hnh song song vi mu khng c du. em 2 bnh

    un cch thy qua ng sinh hn, cho si nh trong khong 45 pht tinh du thy

    phn hon ton. ngui, thm vo 2 mL nc ct, 2-3 git phenolphthalein, dung

    dch chuyn sang mu hng, chun bng HCl 0,1 N trong alcol cho n khi mt

    mu hng.

    Tin hnh chun mu trng trc khi chun mu tht.

    Tnh kt qu: m

    )V(V5,61=I 21S

    Trong :

    1mL KOH 0,1 N tng ng vi 5,61 mg KOH

    IS: Ch s x phng

    V1 : s mL HCl 0,1N dng chun bnh khng

    V2 : s mL HCl 0,1N dng chun bnh cha mu

  • CHNG II: THC NGHIM

    22

    m: khi lng tinh du ly lm th nghim.

    II.2.3.4 Ch s ester[3,6,7]

    L s mg KOH cn thit x phng ho ht lng glycerid c trong mt gam

    tinh du, ch s ester l hiu s gia ch s x phng ha v ch s acid. Ch s ester

    cng cao th lng glycerin c trong tinh du cng nhiu.

    IE = IS IA

    II.2.4 Kho st cc yu t nh hng n hm lng v thnh phn tinh

    du Bc h

    Tin hnh kho st 3 yu t lm nh hng n hm lng v thnh phn tinh

    du: thi gian ly trch, nhit v th tch dung mi dng ly trch. Sau khi c cc

    iu kin ly trch ti u, ti tin hnh ly trch mt mu nhng iu kin ti u

    lm mu so snh thnh phn ha hc vi 3 mu ti u.

    Nguyn tc: c nh hai yu t v thay i mt yu t chn c iu kin ti

    u cho yu t . Sau thc hin tng t cho 2 yu t cn li. Cui cng tnh phn

    trm theo khi lng tinh du thu c v phn tch thnh ha hc bng GC - MS.

    II.2.4.1 Kho st thi gian ly trch[4,6,7,8]

    C nh 2 yu t nhit v lng dung mi ly trch v thay i thi gian ly trch

    nhng giai on 40 pht, 50 pht, 60 pht, 1 gi 15 pht v 1 gi 30 pht. Thi gian

    c bt u tnh t lc ta thu c git tinh du u tin ngng t nh xung ng

    hng tinh du. Cn v phn tch thnh phn mu tinh du so snh hm lng v

    thnh phn tinh du mi thi gian ly trch khc nhau t chn c mc thi gian

    ti u nht. Phn tch thnh phn ha hc ca mu thi gian ti u (M1) bng GC

    MS.

    II.2.4.2 Kho st lng dung mi ly trch[4,6,7,8]

    Vi thi gian ly trch ti u chn, tip tc c nh nhit . Ta kho st qu

    trnh ly trch tinh du vi nhng th tch dung mi l 200 ml, 300 ml, 400 ml, 500 ml,

    600ml. Cn v phn tch thnh phn mu tinh du so snh hm lng v thnh phn

    tinh du nhng lng dung mi dng ly trch khc nhau t chn c mc th

    tch ti u nht. Phn tch thnh phn ha hc ca mu th tch ti u (M3) bng GC

    MS.

  • CHNG II: THC NGHIM

    23

    II.2.4.3 Kho st nhit ly trch[4,6,7,8]

    Bt bp in trc 30 pht (ty theo nhit tng mi bp un s dng)

    nhit cn tin hnh kho st n nh. Cm nhit k vo trong du silicon v lun

    theo di nhit ca du. Sau mi tin hnh kho st thi gian v th tch dung

    mi ti u va tm c. Ta thc hin ly trch tinh du nhng khong nhit

    120C, 130C, 140C, 150C, 160C. Cn v phn tch thnh phn mu tinh du so

    snh hm lng v thnh phn tinh du nhng khong nhit ly trch khc nhau t

    chn c nhit ti u nht. Phn tch thnh phn ha hc ca mu nhit ti

    u (M2) bng GC MS.

    II.2.4.4 Kho st s nh hng ca thi gian, nhit v th tch dung

    mi n thnh phn ha hc[7]

    Tin hnh ly trch mt mu tinh du Bc h kho st (M4) iu kin thi gian

    ti u, nhit ti u v lng dung mi ti u. Sau phn tch thnh phn ha hc

    bng GC MS v so snh phn trm cc cu t trong tinh du ca mu ny vi 3 mu

    thu c mi iu kin ly trch thi gian ti u (M1), nhit ti u (M2) v lng

    dung mi ti u (M3). T c kt lun v s nh hng ca 3 yu t thi gian, nhit

    v th tch dung mi n thnh phn ha hc ca tinh du Bc h.

    II.2.5 Xc nh thnh phn ha hc chnh ca tinh du Bc h bng

    phng php sc k ghp khi ph (GC MS) [4,6,7,8]

    Tinh du Bc h thu c sau khi ly trch bng phng php chng ct li

    cun hi nc c phn tch thnh phn ha hc bng my sc k ghp khi ph

    (GC MS) THERMO SCIENTIFIC. Ct s dng trong phn tch l ct c k hiu

    TG SQC (15 m x 0,25 mm x 0,25 m), kh mang l heli, vi cc iu kin chy phn

    tch nh sau:

    II.2.5.1 iu kin sc k

    Chng trnh nhit nh sau:

  • CHNG II: THC NGHIM

    24

    Hnh 9: Chng trnh nhit

    Ram 1:Nhit u 60C, gi 2 pht

    Ram 2: tng ln 120C vi tc 5C /pht, gi 1 pht

    Ram 3: tng ln 135C vi tc 3C /pht, gi 1 pht

    Ram 4: tng ln 200C vi tc 10C /pht, gi 3 pht

    II.2.5.2 iu kin khi ph

    Hnh 10: iu kin chy ca MS

  • CHNG II: THC NGHIM

    25

    Ngun ion ha EI:

    Nhit bn ph ion: 200C

    Nhit stranferline: 230C

    Ch qut: Fullscan

    Khi qut: 40-400 amu

    Tim mu:

    Ch tim mu chia dng

    T l chia dng: 42

    Th tch mu tim: 1 l

    Hnh 11: iu kin Injecter

    II.2.5.3 Xc nh thnh phn ha hc tinh du Bc h

    Thnh phn tinh du c xc nh nh sau:

    Xc nh thi gian lu ca cc cht trn GC ging vi thi gian lu ca nhng

    cht bit trc.

    i chiu ph khi lng thu c vi ph gc trong th vin ph NIST, t

    nh danh cc cu t trong tinh du Bc h.

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    26

    CHNG III: KT QU V THO LUN

    III.1 XC NH CC CH TIU HA L CA TINH DU

    BC H

    III.1.1 nh gi cm quan

    Tinh du Bc h ly trch bng phng php chng ct li cun hi nc thu c

    c tnh cht sau:

    Hnh 12: Tinh du bc h

    Mu: trong sut hi vng nht.

    Mi: c mi thm du t nhin

    ca cy Bc h.

    V: c v cay thm, tnh mt.

    III.1.2 Xc nh ch s acid (IA)

    Xc nh ch s acid nh phng php trnh by, thc hin o ba ln c kt

    qu nh sau:

    Bng 6: Kt qu chun xc nh ch s acid

    S ln Ln 1 Ln 2 Ln 3 Trung bnh

    Khi lng

    tinh du (g) 1,0030 1,0032 1,0042 1,0035

    Th tch KOH

    0,1 N (ml) 0,3200 0,3200 0.3000 0,3133

    IA 1,75

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    27

    III.1.3 Xc nh ch s savon ha (IS)

    Bng 7: Kt qu chun xc nh ch s savon v ch s ester

    Ln 1 Ln 2 Ln 3 Trung bnh

    Khi lng

    tinh du (g) 1,0034 1,0030 1,0030 1,0031

    Th tch HCl

    0,1 N chun

    mu (ml)

    17,6 17,5 17,4 17,5

    Th tch HCl

    0,1 N chun

    mu trng (ml)

    14,6 14,7 14,5 14,6

    IS 16,22

    IE 14,47

    V mt ngha ca cc ch s, ch s acid thp cho thy tinh du Bc h thu c

    vn m bo cht lng (mi v thnh phn tinh du) ca mt tinh du mi ly trch.

    Mt khc, ch s ester ln chng t hm lng ester trong tinh du Bc h nhiu. y

    l mt trong nhng cc cu t chnh gp phn to mi thm ca tinh du Bc h nhiu.

    Nh vy qu trnh ly trch bng phng php trn t lm thay i tnh cht cng nh

    thnh phn ca tinh du.

    III.2 KHO ST CC YU T NH HNG N HIU

    SUT V THNH PHN TINH DU BC H TRONG QU

    TRNH LY TRCH

    III.2.1 Thi gian ly trch

    Tin hnh kho st thi gian ly trch trn 20 g mu l Bc h kh, thu c kt

    qu nh sau:

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    28

    0,0

    0,5

    1,0

    1,5

    2,0

    2,5

    20 30 40 50 60 70 80 90 100

    Pht

    % tinh du

    Bng 8: Kt qu kho st thi gian ly trch tinh du bc h bng phng

    php chng ct li cun hi nc

    Thi gian ly trch (pht)

    Khi lng

    mu (g) Dung mi

    Th tch dung mi

    (ml)

    Nhit oC

    Khi lng tinh du (g)

    Hm lng % tinh du

    30 0,2066 1,033

    40 0,3146 1,573

    50 0,3770 1,885

    60 0,4715 2,358

    75 0,3755 1,878

    90

    20

    Nc ct

    500

    120

    0,3746 1,873

    T kt qu bng s liu trn, tin hnh xy dng th biu th mi tng quan

    gia thi gian ly trch tinh du Bc h v s thay i hm lng phn trm theo khi

    lng tinh du Bc h thu c tng giai on kho st.

    Hnh 13: th biu din thi gian ly trch theo hm lng tinh du Bc h

    thu c

    Nhn xt: Qua qu trnh kho st v phn tch s liu thu c, cho thy rng: khi

    thi gian ly trch tng th hm lng phn trm theo khi lng ca tinh du ly trch

    cng tng. V nu thi gian ly trch lu hn 60 pht, nhn thy rng hm lng tinh

    du gim li. Nh vy hm lng tinh du t cao nht l 2,358% thi gian 60 pht.

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    29

    Cho nn em chn thi gian ny lm thi gian ti u v c nh thi gian 60 pht cho

    cc kho st tip theo.

    III.2.2 Kho st nhit ly trch

    Tin hnh kho st ly trch 20 g mu Bc h kh nhng khon nhit khc

    nhau thu c kt qu nh sau:

    Bng 9: Kt qu kho st nhit ly trch tinh du bc h bng phng

    php chng ct li cun hi nc

    Thi gian ly trch (pht)

    Khi lng

    mu (g)

    Dung mi

    Th tch dung

    mi (ml)

    Nhit oC

    Khi lng tinh du

    (g)

    Hm lng % tinh du

    110 0,2991 1,4955

    120 0,3082 1,541

    130 0,3602 1,801

    140 0,3277 1,6385

    150 0,2629 1,3145

    60

    20

    Nc ct

    500

    160 0,2601 1,3005

    T kt qu bng s liu trn, tin hnh xy dng th biu th mi tng quan

    gia nhit ly trch tinh du Bc h v s thay i hm lng phn trm theo khi

    lng tinh du Bc h thu c tng giai on kho st.

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    30

    % tinh du

    0,0

    0,2

    0,4

    0,6

    0,8

    1,0

    1,2

    1,4

    1,6

    1,8

    2,0

    100 110 120 130 140 150 160 170

    nhit

    Hnh 14: th biu din nhit ly trch theo hm lng tinh du Bc h thu

    c

    Nhn xt: th trn cho thy rng: hm lng phn trm theo khi lng ca

    tinh du ly trch tng khi tng nhit ly trch v hm lng t cao nht l 1,801%

    nhit l 130 oC. Nhn thy rng nu tip tc tng nhit cao hn na th hm

    lng tinh du t l nghch vi nhit . Cho nn em chn nhit ny lm nhit

    ti u v c nh nhit 130 oC cho kho st tip theo.

    III.2.3 Kho st lng dung mi ly trch

    Tin hnh kho st ly trch 20 g mu Bc h kh vi nhng th tch nc ct khc

    nhau thu c kt qu nh sau:

    Bng 10: Kt qu kho st th tch dung mi ly trch tinh du bc h bng

    phng php chng ct li cun hi nc

    Thi gian ly trch

    (pht)

    Khi lng

    mu (g)

    Dung mi

    Th tch dung mi

    (ml)

    Nhit oC

    Khi lng tinh du

    (g)

    Hm lng % tinh du

    200 0,2095 1,0475

    300 0,3300 1,6500

    400 0,3618 1,8090

    60

    20

    Nc ct

    500

    130

    0,2986 1,4930

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    31

    % tinh du

    0,0

    0,2

    0,4

    0,6

    0,8

    1,0

    1,2

    1,4

    1,6

    1,8

    2,0

    100 200 300 400 500 600 700 800

    ml

    600 0,2748 1,3740

    700 0,2664 1,3320

    T bng s liu trn, ta xy dng th biu din quan h gia th tch nc ct

    dng ly trch tinh du Bc h v s thay i hm lng phn trm theo khi lng tinh

    du Bc h thu c tng giai on kho st nh sau:

    Hnh 15: th biu din th tch dung mi ly trch theo hm lng tinh du

    Bc h thu c

    Nhn xt: th cho thy khi tng th tch nc ct dng ly trch tinh du th

    hm lng phn trm tinh du tng t l thun. V th tch nc ti a thu c

    hm lng tinh du cao nht 1,809% l 400 ml. Nu thm nc tip tc nhn thy rng

    hm lng tinh du khng tng na m gim li. Cho nn em chn th tch ny lm

    th tch ti u.

    III.1.4 Kho st s nh hng ca thi gian, nhit v th tch dung

    mi n thnh phn ha hc tinh du Bc h

    Tin hnh phn tch thnh phn ha hc ca 4 mu: mu kho st thi gian ti u

    M1, mu kho st nhit ti u M2, mu kho st th tch ti u M3, mu kho st

    c ba iu kin ti u M4. Thu c kt qu so snh nh sau:

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    32

    Bng 11: Bng so snh thnh phn ha hc

    Phn trm khi lng % Thi gian lu

    Thnh phn ha hc M1 M2 M3 M4

    2,29 -Pinene 0,02 0,62 0,53

    2,86 -Pinene 0,04 1,05 0,97

    3,08 -Myrcene

    0,29 0,24

    3,21 3-Octanol 0,04 0,05 0,69 0,68

    3,7 Limonene 0,1 0,14 1,7 1,55

    5,13 -Linalool 0,09 0,14 0,1

    6,08 Isopulegol 0,2 0,25 1,25 1,21

    6,25 trans-Menthone 9,32 9,43 14,37 16,23

    6,76 (-)-Menthol 52,05 47,01 53,77 55,17

    7,14 -Terpineol 0,09 0,49

    8,04 3,4,4-Trimethyl-5-oxo-

    2-hexenoic acid 0,06

    8,27 Pulegone 0,2 0,24 7,36 7,15

    8,63 Piperitone (p-Menth-1-

    en-3-one) 7,99 9,38 2,53 2,26

    9,62 Menthyl acetate 18,37 18,17 1,83 1,45

    11,7 -Bourbonene 0,06 0,03

    12,29 Longifolene 0,03

    12,47 -Caryophyllene 1,16 1,67 0,74 0,28

    13,59 Germacrene D 0,16 0,26 0,27

    14 4-Chloro-2,3-dimethyl-1,3-

    hexadiene 0,26 0,53

    15,11 (-)-Calamenene 0,17 0,2 0,06

    15,42 -Muurolene 0,03 0,02

    16,39 Caryophyllene oxide 0,07 0,11 0,03

    17,14 -Cedrene 0,1

    17,92 -Cadinol 0,05

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    33

    Nhn xt: T bng so snh s liu phn trm cc cht trong tinh du Bc h cho

    thy 2 yu t thi gian v th tch dung mi s dng ly trch nh hng n thnh

    phn tinh du rt t. Ngc li nhit nh hng ng k n thnh phn tinh du

    Bc h. Thy r nht l nhng cht nh -Pinene, -Pinene, -Myrcene kh bay hi

    nhit thp, cn cc cht -Cedrene, -Cadinol, -Terpineol, -Bourbonene,

    Longifolene li d b phn hy nhit cao. Do mu M1 ta ch thu c -

    Cedrene, -Cadinol, -Terpineol, -Bourbonene, Longifolene m khng c mt cc

    cht -Pinene, -Pinene, -Myrcene.

    Cng thc ha hc ca mt s cu t c trong thnh phn tinh du Bc h:

    (-)-

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    34

    Hnh 16: Cng thc ca mt s thnh phn chnh trong tinh du Bc h

    III.3 XC NH THNH PHN HA HC CA TINH DU

    BNG PHNG PHP GC MS

    III.3.1 Thnh phn ha hc

    Qua phn tch GC cho kt qu ph nh sau:

    Hnh 17: Ph phn tch thnh phn tinh du Bc h bng GC - MS

    Trans-Menthone

    Pulegone

    (-)-Menthol

    -caryophyllene

    Menthyl acetate

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    35

    Kt qu phn tch bng GC MS cho thy peak c cng ln nht c thi

    gian lu ti 6,81 pht. Cho thy y l thnh phn chim nhiu nht trong tinh du Bc

    h. Qua nhn dng cu trc ha hc bng khi ph xc nh c hp cht c thi

    gian lu 6,81 pht l menthol (C10H20O, khi lng phn t l 156). Khi ph ca

    phn t menthol phn tch bng GC MS nh sau:

    Hnh 18: Khi ph ca menthol

    So snh vi khi ph gc ca phn t menthol c cung cp bi th vin ph

    NIST MS Search 2.0 nh sau:

    (mainlib) Cyclohexanol, 5-methyl-2-(1-methylethyl)-, (1,2,5)-

    10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 160 1700

    50

    100

    15 18

    27

    3136

    39

    41

    43

    45 48 51

    53

    55

    56

    61 65

    69

    71

    73 79

    8195

    97105

    109

    112 119

    123

    138

    141 155

    HO

    10 largest peaks: 71 999 | 81 712 | 95 689 | 55 405 | 41 383 | 82 357 | 69 302 | 123 276 | 96 261 | 67 254 |

    Hnh 19: Khi ph ca menthol cung cp t th vin ph NIST

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    36

    Nhn xt: Hai khi ph ca menthol u c cc peak tng i ging nhau . T

    kt qu trn cho thy: c hai u c peak [M H ]+ l 155. Cng ca ion phn

    mnh ln nht peak m/z 71 v cc mnh ln nh m/z 81, 95, 55, 41, 82, 69, 123, 96,

    v m/z 67. S hnh thnh cc mnh c th c gii thch nh sau:

    Hnh 20: S phn mnh ca phn t menthol

    Di y l kt qu tm tt nhng thnh phn ha hc chnh trong tinh du Bc

    h c phn tch bng phng php sc k kh ghp khi ph (GC MS).

    Bng 12: Thnh phn chnh trong tinh du Bc h

    Thi gian lu (pht)

    Thnh phn chnh Phn trm

    khi lng (%)

    2,29 -Pinene 0,53

    2,86 -Pinene 0,97

    3,08 -Myrcene 0,24

    3,21 3-Octanol 0,68

    3,7 Limonene 1,55

    5,13 -Linalool 0,1

    6,08 Isopulegone 1,21

    6,25 trans-Menthone 16,23

    6,76 (-)-Menthol 55,17

    8,27 Pulegone 7,15

    8,63 Piperitone 2,26

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    37

    9,62 Menthyl acetate 1,45

    12,47 -Caryophyllene 0,28

    13,59 Germacrene D 0,27

    III.3.2 So snh kt qu nghin cu

    bit s thay i thnh phn ha hc chnh trong tinh du Bc h Mentha

    arvensis L. cng nh nhm khng nh tnh chnh xc t kt qu phn tch thnh phn

    ha hc do em thc hin. Em tin hnh so snh vi nhng kt c nghin cu trc

    y (c thc hin trn cng phng php ly trch v phng php phn tch thnh

    phn ha hc):

    Trong nc: so snh vi thnh phn ha hc ca cng trn loi Bc h

    Mentha arvensis L. c trng ti ti phng Ci Kh, Tp Cn Th do tc

    gi V Th Ngc M kho st ( ti thc s di s hng dn ca Gs. Ts

    NGT L Ngc Thch)

    Nc ngoi: so snh vi thnh phn tinh du Bc h Mentha arvensis L.

    c trng v nghin cu ti khu vc pha ty Himalaya. Kt qu nh sau:

    Bng 13: So snh kt qu nghin cu thnh phn Bc h Mentha arvensis L.

    Phn trm khi lng (%) Thnh phn chnh

    Nghin cu Trong nc[16] Nc ngoi [15]

    -Pinene 0,53 1,10 0,55

    -Pinene 0,97 1,11 0,25

    -Myrcene 0,24 0,18 0,31

    3-Octanol 0,68 0,45 -

    Limonene 1,55 2,87 0,67

    -Linalool 0,1 - -

    Iso-Pulegol 1,21 - -

    trans-Menthone 16,23 19,82 5,08

    (-)-Menthol 55,17 51,87 79,64

    Pulegone 7,15 1,13 0,73

    Piperitone 2,26 6,28 1,08

    Menthyl acetate 1,45 2,53 1,63

    -Caryophyllene 0,28 0,60 -

    Germacrene D 0,27 0,67 -

    T kt qu trn cho thy thnh phn chnh trong tinh du Bc h trong nc

    tng ng nhau v c thnh phn % cc cu t khng chnh lch nhiu. Mc khc,

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    38

    so vi Bc h c trng ngoi nc th tinh du Bc h trong nc c nhiu cu t

    hn, nhng cu t chnh trong thnh phn tinh du l menthol li cha t hn. Ngc

    li cc thnh phn nh menthone, linalool, -Caryophyllene, piperitone, limonene

    trong Bc h Vit Nam li chim nhiu hn. Nguyn nhn c th do chu nh hng

    yu t a l, kh hu khc nhau nn nh hng n thnh phn tinh du khc nhau.

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    39

    CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    IV.1 KT LUN

    Qua phn tch hin tng v thnh phn tinh du Bc h ly trch bng phng

    php chng ct li cun hi nc, em nhn thy:

    Tinh du Bc h c:

    Mu: trong sut hi vng nht.

    Mi: c mi thm du t nhin ca cy Bc h.

    V: c v cay thm.

    Cc iu kin ti u cho qu trnh phn tch nh sau:

    Bng 14: Kt qu iu kin ti u cho qu trnh ly trch

    Khi lng (g) Thi gian

    (pht)

    Th tch dung

    mi (ml) Nhit oC

    Hm lng

    cao nht %

    20 60 400 130 1,8

    Xc nh c ch s ha hc ca tinh du Bc h nh sau:

    Bng 15: Cc ch s ha hc ca tinh du Bc h

    Ch s IA IS IE

    Gi tr 1,75 16,22 14,47

    xc nh c thnh phn ha hc chnh trong tinh du Bc h Mentha

    arvensis L. gm: (-)-menthol 55,17%, trans-menthone 16,23%, pulegone 7,15%,

    piperitone 2,26%, limonene 1,55%, menthylacetate 1,45%...

    IV.2 KIN NGH

    Do hn ch v thi gian nghin cu cng nh trang thit bnn ti cha i

    su v cha pht huy ht ngha nghin cu. Trn kinh nghim , em c mt s kin

    ngh nh sau:

    Tin hnh nghin cu trn mu l Bc h ti v thn cy Bc h ng thi kho

    st trn nhiu loi ging Bc h khc nhau.

    Tip tc nghin cu ly trch tinh du Bc h bng phng php chng ct hi

    nc c s h tr vi sng v phng php CO2 lng.

    Kho st qui trnh c lp menthol t tinh du Bc h.

  • CHNG IV: KT LUN V KIN NGH

    40

    Nghin cu chuyn su v th nghim hot tnh khng oxi ha v khng khun

    trn cc mng tinh du Bc h.

    t tm ra phng php ly trch tinh du hiu qu nht m vn gi c mi

    thm t nhin ca tinh du Bc h. Bn cnh cng cho thy tm quan trng ca tinh

    du Bc h trong thc t.

  • TI LIU THAM KHO

    PH LC PH GC MS

    PH GC MS CA TINH DU BC H LY TRCH THI GIAN TI U

    (M1)

    Trans-Menthone

    Menthyl acetate

    Piperitone

    (-)-Menthol

    -caryophyllene

  • TI LIU THAM KHO

    PH GC MS CA TINH DU BC H LY TRCH LNG DUNG MI

    TI U (M3 )

    Trans-Menthone

    Pulegone

    Piperitone

    (-)-Menthol

    -caryophyllene

  • TI LIU THAM KHO

    PH GC MS CA TINH DU BC H LY TRCH NHIT TI U

    (M2)

    Trans-Menthone Piperitone

    (-)-Menthol

    -caryophyllene

    Menthyl acetate

  • TI LIU THAM KHO

    PH GC MS CA TINH DU BC MU M4

    Menthyl acetate

    Pulegone

    Trans-Menthone

    (-)-Menthol

  • TI LIU THAM KHO

    TI LIU THAM KHO

    [1] Raymond M. Harley, Sandy Atkins, Andrey L. Budantsev, Philip D. Cantino,

    Barry J. Conn, Rene J. Grayer, Madeline M. Harley, Rogier P.J. de Kok,

    Tatyana V. Krestovskaja, Ramn Morales, Alan J. Paton and P. Olof Ryding

    (2004), The Families and Genera of Vascular Plants volume VII, Springer-Verlag:

    Berlin; Heidelberg, Germany

    [2] Tt Li (1995), Nhng cy thuc v v thuc Vit Nam, Nh xut bn Khoa

    hc K thut, 595-598.

    [3] Huy Bch, Bi Xun Chng, ng Quang Chung,(2003), Nhng cy

    thuc v ng vt lm thuc Vit Nam, Nh xut bn Khoa hc K thut H Ni.

    [4] Tt Li (1985), Tinh du Vit Nam, Nh xut bn Y hc TP H Ch Minh.

    [5] Tiu Chun Vit Nam (TCVN 189:1993), Tinh Du Phng Php Th.

    [6] Nguyn Kim Phi Phng (2007), Phng php c lp hp cht hu c, NXB i

    hc Quc gia TP H Ch Minh.

    [7] Nguyn Th Bch Thuyn, Nguyn Th Diu Thy, Chu Th Thy Hng

    (2012), Kho st thnh phn ha hc v hot tnh khng vi sinh vt ca tinh du Hng

    Chanh, Trng i hc Cn Th, Tp ch Khoa hc 2012:21a 144-147.

    [8] Nguyn Thanh Hu, Trnh Minh Khang, Nguyn Tn Hong Sn, Nguyn Th

    Bch Thuyn (2012), Kho st thnh phn ha hc v hot tnh khng vi sinh vt ca

    tinh du gng (Zingiber officinale roscoe) v tinh du tiu (Piper nigrumL.), Trng

    i hc Cn Th, Tp ch Khoa hc 2012:21a 139-143.

    [9] Nguyn Kim Phi Phng (2007), Khi ph, NXB i hc Quc gia TP H Ch Minh.

    [10] Asian Journal of Pharmaceutical and Clinical Research (2009), A review on

    peppermint oil Shrivastava Alankar, volume 2, Issue 2, April June, 2009, 187-193.

    [11] A. Sstrikov, I. alamon (2004), Essential oil of peppermint (Mentha piperita

    L.) from fields in Eastern Slovakia, HORT. SCL (PRAGUE), 31, 2004, 31-36.

    [12] Ajit K. Shasany, Suman P.S. Khanuja, Sunita Dhawan, Sushil Kumar (2000),

    Positive correlation between menthol content and in vitro menthol tolerance in

    Mentha arvensis L. cultivars, J. Biosci. Vol.25, No.3, Sep.2000, 263-266.

  • TI LIU THAM KHO

    [13] Gkalp can, Nee Kirimer, Mine Krkcolu, K. Hsn Can Baer and Fatih

    demirci (2002), Antimicrobial screening of Mentha piperita essential oil, J. Agric.

    Food Chem. 2002, 50, 3943-3946.

    [14] James N. Parker, M.D. and Philip M. Parker, Ph.D., (2004), Menthol, A

    Medical Dictionary, Bibliography and Annotated Research Guide to Internet

    references.

    [15] R.S, Verma, L. Rahman, R.K. Verma, A. Chauhan, A.K. Yadav, A. Singh

    (2010), Essential Oil Composition of Menthol Mint (Mentha arvensis) and Peppermint

    (Mentha piperita) Cultivars at Different Stages of Plant Growth from Kumaon Region

    of Western Himalya, Open Access Journal of Medicinal and Aromatic Plant Vol. 1(1):

    13-18.

    [16] V Th Ngc M (1999), Kho st tinh du mt s loi cy ging Mentha trng

    min nam Vit Nam h hoa mi (Lamiacae), i hc Khoa hc T nhin Tp HCM.

    LI CAM OANPHIU NG K TI LUN VN TT NGHIPNHN XT V NH GI CA CN B HNG DNNHN XT V NH GI CA CN B PHN BINLI CM NMC LC------(((------PH LC HNHPH LC BNGDANH SCH CC T VIT TTLI M UCHNG ITNG QUANI.1 GII THIU H LAMIACEAEI.1.1 Phn loi hc[1,2]Hnh 1: V tr trong phn loi thc vt ca Bc h Mentha arvensis L.I.1.2 M t[1,2]I.1.3 Phn b v thu hi[1,2]I.1.4 Cng dng ca Bc hI.2 TINH DUI.2.1 Khi qut v tinh duI.2.2 Qu trnh tch ly[3,4,5]I.2.3 Tinh du Bc h[3]I.3 TNH HNH NGHIN CU TINH DU BC HI.3.1 Kho st hot tnh khng vi sinh vt ca tinh du Bc h Mentha piperita L.[13]I.3.2 Thnh phn tinh du ca Bc h Mentha arvensis L. v Bc h Mentha piperita L. nhng giai on sinh trng khc nhau trong vng Kumaon thuc pha ty Himalaya.I.3.3 Tch v tng hp menthol I.4 MT S PHNG PHP LY TRCH TINH DU BC HI.4.1 Phng php c hc[5,6]I.4.1.1 Vt pI.4.1.2 No xtI.4.1.3 p I.4.2 Phng php dng dung mi ha tan[5,6]I.4.3 Phng php chng ct li cun hi nc[4,5,6]I.4.3.1 Phng php c inI.4.3.2 Phng php ly trch kt hp vi sng[4,6]I.4.4 Phng php chit Soxhlet[5]CHNG II: THC NGHIMII.1 A IM, THI GIAN, THIT B, NGUYN LIU V HA CHT II.1.1 a im v thi gianII.1.2 Thit b, nguyn liu, dng c v ha chtII.1.2.1 Thit b v dng cII.1.2.2 Nguyn liu v ha chtII.2 PHNG PHP NGHIN CUII.2.1 X l nguyn liuII.2.2 Ly trch tinh du bng phng php li cun hi nc[7]II.2.3 Xc nh mt s ch tiu ha l ca tinh du Bc hII.2.3.1 nh gi cm quan[6,7]II.2.3.1.1 Mu sc v trong sut[6,7]II.2.3.1.2 Mi[6,7]II.2.3.1.3 V[6,7]II.2.3.2 Xc nh ch s acid[3,6,7]II.2.3.3 Xc nh ch s savon ha[3,6,7]II.2.3.4 Ch s ester[3,6,7]II.2.4 Kho st cc yu t nh hng n hm lng v thnh phn tinh du Bc hII.2.4.1 Kho st thi gian ly trch[4,6,7,8]II.2.4.2 Kho st lng dung mi ly trch[4,6,7,8]II.2.4.3 Kho st nhit ly trch[4,6,7,8]II.2.4.4 Kho st s nh hng ca thi gian, nhit v th tch dung mi n thnh phn ha hc[7]II.2.5 Xc nh thnh phn ha hc chnh ca tinh du Bc h bng phng php sc k ghp khi ph (GC MS) [4,6,7,8]II.2.5.1 iu kin sc kII.2.5.2 iu kin khi ph II.2.5.3 Xc nh thnh phn ha hc tinh du Bc hCHNG III: KT QU V THO LUNIII.1 XC NH CC CH TIU HA L CA TINH DU BC HIII.1.1 nh gi cm quanIII.1.2 Xc nh ch s acid (IA) III.1.3 Xc nh ch s savon ha (IS)Bng 7: Kt qu chun xc nh ch s savon v ch s esterIII.2 KHO ST CC YU T NH HNG N HIU SUT V THNH PHN TINH DU BC H TRONG QU TRNH LY TRCHIII.2.1 Thi gian ly trchIII.2.2 Kho st nhit ly trchHnh 14: th biu din nhit ly trch theo hm lng tinh du Bc h thu cIII.2.3 Kho st lng dung mi ly trchIII.1.4 Kho st s nh hng ca thi gian, nhit v th tch dung mi n thnh phn ha hc tinh du Bc hHnh 16: Cng thc ca mt s thnh phn chnh trong tinh du Bc hIII.3 XC NH THNH PHN HA HC CA TINH DU BNG PHNG PHP GC MSIII.3.1 Thnh phn ha hcIII.3.2 So snh kt qu nghin cuCHNG IV: KT LUN V KIN NGHIV.1 KT LUNIV.2 KIN NGHPH LC PH GC MSPH GC MS CA TINH DU BC H LY TRCH THI GIAN TI U (M1) PH GC MS CA TINH DU BC H LY TRCH LNG DUNG MI TI U (M3 ) PH GC MS CA TINH DU BC H LY TRCH NHIT TI U (M2)PH GC MS CA TINH DU BC MU M4TI LIU THAM KHO