De Verenigde Staten en hun federale overheid 1865 1965 Hst. 2
Sectie geschiedenis Ashram College methode:
Geschiedeniswerkplaats
Dia 2
De periode 1865-1918 2.1 De VS worden een industrienatie Na
burgeroorlog komt industrialisatie op gang Simulerende factoren:
Ruime aanwezigheid grondstoffen Voortdurende immigratiestroom =
groot aanbod van goedkope arbeid Ontwikkeling spoorwegen (coast to
coast 1869) Communicatiemiddelen (telegraaf 1861, telefoon
1876)
Dia 3
golden spyke ceremony Foto van Andrew Russel (1869) ter
gelegenheid van de coast to coast aansluiting. Het meeste werk is
verricht door Chinese contractarbeiders. Op de foto zijn evenwel
geen Chinezen te zien. Zo ging dat in die tijd!
Dia 4
Samuel Morse
Dia 5
De periode 1865-1918 2.1 De VS worden een industrienatie
Kenmerken industrialisatie: Felle concurrentiestrijd volgens
principe economisch liberalisme Gevolgen: Kleine familiebedrijven
komen in problemen Vorming grote corporaties met kartels
(prijsafspraken) en trusts (samenvoegen zelfstandige ondernemingen)
Explosieve groei steden Groeiende sociale en etnische
tegenstellingen US Steel J.P. Morgan
Dia 6
Dia 7
Sociale problemen steden Arbeiders maken lange werkdagen, lage
lonen en slechte arbeidsomstandigheden Ontstaan sloppenwijken in de
steden (emigrantenstroom, criminaliteit, alcohol, enz.) Ook
platteland in problemen: Overproductie, crisis Spoorweg mij.
rekenen hoge transportkosten De periode 1865-1918 2.1 De VS worden
een industrienatie Positie arbeider vooral zwak door constante
stroom nieuwkomers voor jou een ander!
Dia 8
Reacties op industrialisatie en grootschaligheid Federale
overheid voorlopig inactief en vooral onder invloed van captains of
industry (corruptie) Radicale socialisten proberen arbeiders tot
opstand te bewegen > weinig succes (on-Amerikaans?) Gematigden
verenigen zich in de American Federation of Labour (AFL) >
vooral geschoolde arbeiders profiteren De periode 1865-1918 2.2 De
overheid grijpt in
Dia 9
Reacties op industrialisatie en grootschaligheid Populisten:
Terugkeer naar waarden/normen van kleinsteeds en agrarisch Amerika.
1891 Peoples Party > moderniseren landbouw (hardwerkende boer!)
en bestrijden trusts en spoorwegen (roofzuchtig!) Zoeken vooral
samenwerking met Democraten. Geen succes, ook geen aanhang ind.
arbeiders en na einde landbouwcrisis (1896) van toneel (opvattingen
echter sluimerend aanwezig) De periode 1865-1918 2.2 De overheid
grijpt in
Dia 10
Reacties op industrialisatie en grootschaligheid Meest
invloedrijke stroming vanaf 1890: Progressive Movement (weerklank
bij zowel Democraten als Republikeinen) Steun bij vooral geschoolde
stedelijke middenklasse (intellectuelen, artsen en journalisten)
Kerngedachte: Acceptatie moderne samenleving maar met bindende
waarden en normen (herijking) door heropvoeding, rechtvaardige
verhoudingen en democratisering en professionalisering van het
bestuur De periode 1865-1918 2.2 De overheid grijpt in En opvallend
veel vrouwen!
Dia 11
Misstanden werden vooral aangekaart door zogenaamde muckraking
journalisten, die schreven over corruptie, arbeidsomstandigheden in
fabrieken en onhoudbare toestanden in krottenwijken De periode
1865-1918 2.2 De overheid grijpt in en opvallend veel vrouwen!. In
1904, female journalist Ida Tarbell exposed the unfair business
practices of the Standard Oil Company. As a result of her expose,
the government prosecuted the company under anti-trust
legislation.
Dia 12
Reacties op industrialisatie en grootschaligheid Progressive
Movement (vervolg met voorbeelden) Heropvoeding (=
beschavingsoffensief): regeling migrantenstromen (Ellis Island),
beperking alcoholgebruik (voorbode drooglegging), aanpak
prostitutie, kunstzinnige vorming, Rechtvaardige verhoudingen:
oplossingen zoeken voor misstanden (opvanghuizen armen), anti-trust
en anti- monopolie maatregelen Democratisering en
professionalisering: gewone man meer invloed, invoer primary
(voorverkiezing kandidaten), meer deskundigen op bestuursposten De
periode 1865-1918 2.2 De overheid grijpt in Opvallend punt:
Progressives wantrouwig tegenover vakbonden. Klassenstrijd niet hun
ding ! 3.30 min
Dia 13
Progressieve Presidenten: Theodore Roosevelt 1901-1909 (Rep)
Woodrow Wilson 1913-1919 (Dem) Zij brengen het gedachtegoed van de
Progressive Movement van stedelijk en statelijk naar federaal
niveau met zeer actieve wetgeving en dus meer overheid (tijdelijk
hoogtepunt War Industries Board t.t.v. WO I ) De periode 1865-1918
2.2 De overheid grijpt in Deze vergaande vorm van
overheidsingrijpen heeft overigens weinig relatie met de
Progressive Movement.
Dia 14
Wijzigingen Constitutie na de Burgeroorlog 13 e amendement:
afschaffing slavernij 1865 14 e amendement: gelijke behandeling
1868 15 e amendement: zwarten kiesrecht 1870 De periode 1865-1918
De ontwikkeling van de burgerrechten 2.3 Vrij, maar achtergesteld
First vote
Dia 15
De periode 1865-1918 2.3 Vrij, maar achtergesteld Reconstructie
1865-1877 De zuidelijke staten worden bezet door Federale troepen
om acceptatie van de amendementen af te dwingen. > Fanatiek
verzet blanken: Klu Klux Klan: door terreur verhinderen dat
Freedman gebruik maken van grondwettelijke rechten. Na 1877
ontstaat systeem van segregatie, vastgelegd in zogenaamde Jim Crow
wetten 1896 Hooggerechtshof: Rassenscheiding niet in strijd met de
grondwet (mits voorzieningen gelijk !?)
Dia 16
De periode 1865-1918 2.3 Vrij, maar achtergesteld Reconstructie
in cartoons
Dia 17
KKK 1872 Jim Crow was een soort varit artiest uit de jaren
1830. Later als scheldwoord gebruikt voor de domme neger
Dia 18
Dia 19
De periode 1865-1918 2.3 Vrij, maar achtergesteld Praktijk
segregatie: Gescheiden voorzieningen (vorige dia) Stemrecht
geleidelijk ontnomen (beperkende regels) Rechteloosheid
(lynchpartijen) Economisch: Freedman worden sharecroppers (armoede
na crisis katoen) Reacties: Booker T. Washington: geen verzet, door
goed gedrag en scholing respect afdwingen (sympathie Progressives)
W.E.B. Dubois: houding radicaler, rechten opeisen. 1909 NAACP*.
Voorlopig weinig succes (voor blanken te radicaal, voor massa
zwarten te elitair) *National Association for the Advancement of
Colored People Booker T. Washington 1856-1915 W.E.B. Dubois
1868-1963 4 min
Dia 20
De periode 1865-1918 Het buitenlands beleid 2.4 Een wereldmacht
in opkomst Ook na burgeroorlog buitenlandse politiek: isolationisme
(denk aan o.a. Monroe doctrine van 1823) Verdwijnen Frontier en
industrialisatie geven Manifest Destiny nieuwe dimensie > modern
imperialisme (buitenlandse markten) Eerdere imperialistische poging
opening Japan in 1853. Daarna stil tot 1880 1883 Congres opdracht
bouw moderne vloot. Hierna opeenvolging Amerikaans
machtsvertoon
Dia 21
De periode 1865-1918 2.4 Een wereldmacht in opkomst Voorbeelden
Amerikaans imperialisme: 1898 Spaans-Amerikaanse oorlog >
versterkt positie VS in Caribische gebied (protectoraat Cuba) en
Stille Oceaan (Filippijnen kolonie en 1903 rechten aanleg
Panamakanaal VS proberen invloed Europese machten en Japan in China
te beteugelen door Open Door Policy. En en ander gaat wel gepaard
met interne discussies tussen voor- en tegenstanders imperialisme
(zie cartoons)
Dia 22
Dia 23
De periode 1865-1918 2.4 Een wereldmacht in opkomst Tijdens WO
I blijven VS neutraal. Wel sympathie voor GB en bondgenoten
(voedsel-en wapenleveranties). Anti-Duits na ondergang Lusitania
(1915) Toch actieve betrokkenheid met troepen naar Westfront (1917)
Waardoor? Onbeperkte duikbotenoorlog (na febr.1917) Zimmermann
telegram > directe aanleiding? (rol Britse geheime dienst)