Nooit te laat voor gelukkige jeugdNooit te laat voor gelukkige jeugd dag 3 dag 3 24 maart 201524 maart 2015

John van der Meij en Karin DedenJohn van der Meij en Karin DedenTrilemma: Praktijk voor Training, Coaching en Trilemma: Praktijk voor Training, Coaching en

Therapie (Oegstgeest)Therapie (Oegstgeest)Parre en Deden ConsultancyParre en Deden Consultancy

(Nijmegen)(Nijmegen)

Inleiding Karin met Dirk de WachterInleiding Karin met Dirk de Wachter

Volwassen Liefde:Volwassen Liefde:Kennis; wat gebeurt er?Kennis; wat gebeurt er?Je eigen werk doenJe eigen werk doenAccepteren van de imperfectie en dit delenAccepteren van de imperfectie en dit delen

HANDMODELHANDMODEL

Het brein in je handHet brein in je hand

SocialeBrein

Sex differences in the structural connectome Sex differences in the structural connectome of the human brainof the human brain Proc Natl Acad Sci U S A. 2014 Jan 14; 111(2): 823–828

Mannenbrein: verbinding tussen perceptie en gecoördineerde actie

Vrouwenbrein: communicatie tussen analytische en intuïtieve processen

Sociale breinSociale brein

Werkelijk de ander onmoeten: Werkelijk de ander onmoeten: groei van neuronen van Prefrontale Cortex groei van neuronen van Prefrontale Cortex

IN CONTACT IN CONTACT OF OF

UIT CONTACTUIT CONTACT

RelatieconflictRelatieconflict beide reactiefbeide reactief

OEFENINGOEFENING

Tweetallen:Tweetallen:Kijk elkaar aan en voel wat gebeurt in je lijfKijk elkaar aan en voel wat gebeurt in je lijfIn of uit contact? Flipping your lid?In of uit contact? Flipping your lid?Welke stijl?Welke stijl?

LAAT ME NIET LOSLAAT ME NIET LOS

‘Liefdesrelaties hebben vooral te maken met een ingeboren behoefte aan veilige emotionele verbondenheid.’ 

Ook volwassenen hebben voor hun psychisch welbevinden baat bij veilige hechting, in dit geval aan de partner

Theorie over ‘gehechtheid’ in Theorie over ‘gehechtheid’ in relaties in alle culturenrelaties in alle culturen

John Bowlby & Mary Ainsworth 1972John Bowlby & Mary Ainsworth 1972

1)1) We zoeken emotionele en fysieke verbinding met We zoeken emotionele en fysieke verbinding met onze geliefdenonze geliefden

2)2) We wenden ons vooral tot hen als we ons We wenden ons vooral tot hen als we ons bedreigd of bang voelenbedreigd of bang voelen

3)3) We raken overstuur als zij op grote afstand van We raken overstuur als zij op grote afstand van ons staan; we missen henons staan; we missen hen

4)4) We vertrouwen erop dat zij ons emotioneel We vertrouwen erop dat zij ons emotioneel ondersteunen en een veilge basis vormen als we ondersteunen en een veilge basis vormen als we de wereld in trekkende wereld in trekken

Veilige en onveilige hechtingVeilige en onveilige hechtinghttp://www.youtube.com/watch?v=RdCBip-http://www.youtube.com/watch?v=RdCBip-8pC88pC8

Bevindingen uit Strange Situation:Bevindingen uit Strange Situation:

1) Warme invoelende moeder/ 1) Warme invoelende moeder/ veerkrachtig kind veerkrachtig kind (veilig gehecht)(veilig gehecht)2) Emotioneel onvoorspelbare moeder/ 2) Emotioneel onvoorspelbare moeder/ veeleisend en vastklampend kind veeleisend en vastklampend kind (angstig gehecht)(angstig gehecht)3) Koel afwijzende moeder/3) Koel afwijzende moeder/afstandelijk niet blij kind afstandelijk niet blij kind (vermijdend gehecht)(vermijdend gehecht)

Gehechtheid, de sleutel tot de liefdeGehechtheid, de sleutel tot de liefde

John Bowlby hield vol dat de behoefte aan John Bowlby hield vol dat de behoefte aan de nabijheid van enkele dierbare anderen, de nabijheid van enkele dierbare anderen, aan gehechtheid, ons hele leven blijft aan gehechtheid, ons hele leven blijft bestaan en de kracht is die onze volwassen bestaan en de kracht is die onze volwassen liefdesrelaties vorm geeft.liefdesrelaties vorm geeft.

Veilige strategie; veilig gehechtVeilige strategie; veilig gehecht

Geleerd als kind te vragen om Intimiteit en het ook gekregen

Ik weet dat ik jou nodig heb en jij mij; en dat is goed zo

Laten we dicht bij elkaar blijven

Onveilige strategie; angstige stijlOnveilige strategie; angstige stijlEmoties worden opgejaagd

Bang om in de steek gelaten te worden

Zoeken voortdurend intimiteit, vastklampend

Vragen vaak om bewijzen dat de ander van ons houdt

Ben je er wel? Echt?laat me dat dan zien…

Verlatingsangst

Onveilige strategie; vermijdende stijlOnveilige strategie; vermijdende stijlEmoties worden gedempt

Zo voorkomen van gekwetst te worden en afhankelijk van de ander te zijn

Verbergen van verlangen naar gehechtheid en zo ontkomen aan echte verbinding

De ander is meer bron van gevaar dan van veiligheid en troost

Je hoeft er niet voor me te zijn; ik ben OK wat je ook doet…

Bindingsangst

Hechtingsstijlen zijn weliswaar Hechtingsstijlen zijn weliswaar duurzaam maar veranderbaar…duurzaam maar veranderbaar…

OEFENINGOEFENINGVragen over hechtingsstijl uit “Laat me niet los” blz Vragen over hechtingsstijl uit “Laat me niet los” blz

6464

Opstelling over hechtingsstijl:Opstelling over hechtingsstijl:Kies iemand: Kies iemand: - voor jezelfvoor jezelf- voor je hechtingsstijlvoor je hechtingsstijl- voor je partnervoor je partner- voor je hechtingsstijl partnervoor je hechtingsstijl partner

HechtingscirkelHechtingscirkel

A-X-H relatiesA-X-H relaties

LIEFDE GEEFT VORM LIEFDE GEEFT VORM AAN HET BREIN AAN HET BREIN

Silhouet illusieSilhouet illusieWelke kant draait de danseres op?Welke kant draait de danseres op?

Nobuyuki KayaharaNobuyuki Kayahara

Liefde geeft vorm aan het BreinLiefde geeft vorm aan het Breingroei in eerste 4 jaar zeer snel; van 350 gram bij groei in eerste 4 jaar zeer snel; van 350 gram bij geboorte tot 1000 gram bij 1geboorte tot 1000 gram bij 1ee jaar jaar

Onze eerste relaties bouwen het brein letterlijk op in de eerste jaren omdat Er veel interacties zijn met een liefhebbende ouder of verzorger die veel biochemische processen opwekken

Neuronen die samen vuren worden goede burenNeuronen die samen vuren worden goede buren

Tanaka et al, 2008Tanaka et al, 2008

Emotionele interactie stimuleert de ontwikkeling van het brein

Met name liefdevol contact is essentieel Met name liefdevol contact is essentieel voor de groei van spiegelneuronenvoor de groei van spiegelneuronen

Vroege interacties met geliefden van belang Vroege interacties met geliefden van belang voor ontwikkeling rechter hersenhelft, waar de voor ontwikkeling rechter hersenhelft, waar de emoties verwerkt wordenemoties verwerkt worden

In de eerste interacties leren we of we kunnen vertrouwen op liefdevollereacties van een ander om emotioneel in balans te blijven

Gelaatsuitdrukking

Timbre stemR H

Of … we leren dat we emotioneel op onszelf Of … we leren dat we emotioneel op onszelf zijn aangewezen… mama is niet ‘beschikbaar’zijn aangewezen… mama is niet ‘beschikbaar’

Een soort ‘als dit , dan dat ‘ leidraadvoor intieme relaties later

Er is een fysieke band tussen jou en mij Er is een fysieke band tussen jou en mij

op diep neuronaal niveau zijn we verbondenop diep neuronaal niveau zijn we verbonden

Spiegelneuronen imiteren en herhalen de handeling + de bedoelingen en emoties van de ander

Spiegelneuronen

Spiegelneuronen geven het vermogen om in Spiegelneuronen geven het vermogen om in de ervaring van een nader door te dringen; de ervaring van een nader door te dringen; van belang in liefdesrelatiesvan belang in liefdesrelaties

Van belang bij opbouwen intimiteit, veiligheid en vertrouwenontwikkelt zich vanaf ongeveer 2 jaar (jezelf herkennen in spiegel)

In liefdesrelaties zijn het de In liefdesrelaties zijn het de spiegelneuronen die ons automatisch spiegelneuronen die ons automatisch doen weten wat de geliefde gaat doendoen weten wat de geliefde gaat doen

Empathie :het vermogen de emotionele toestand van een ander te herkennen en zich ermee te identificeren

Waarom is het vaak zo moeilijk om Waarom is het vaak zo moeilijk om empathie te voelen met onze geliefden?empathie te voelen met onze geliefden?

1) Spiegelneuronenfunctioneren gebrekkig

2) Mentale reserves zijn uitgeput door stress of depressiviteit (daardoor emotioneel afgestompt)

3)We worden afgeleid (je bent meer bezig met je eigen angst dan met die van je partner..)

De mate waarin je in staat bent met je eigen De mate waarin je in staat bent met je eigen emoties om te gaan, is van grote invloed op emoties om te gaan, is van grote invloed op je vermogen af te stemmen op anderen en je vermogen af te stemmen op anderen en empathie voor hen te voelen…empathie voor hen te voelen…

HechtingscirkelHechtingscirkel

“... I honour the place in youWhere the entire universe resides.I honour the place in youOf love, of light, of truth of peace.I honour the place within you, whereIf you are in that place in you,And I am in that place in me,There is only one of us. “

Deepak Chopra

Bedankt voor uw aandachtBedankt voor uw aandacht www.trilemma.nlwww.trilemma.nl