Upload
others
View
12
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 1
BÖLÜM 2.
DÖŞEME
1. Tamımı
Yer düzlemi, kuşatma ve örtü (Çatı) mekanı oluşturan üç temel öğedir. Yer düzlemi mekan
içerisinde kendisinden beklenilen işlev nedeniyle değişik malzemeleri ile kaplanarak
biçimlendirilir. Bu şekilde kaplanmış ve biçimlendirilmiş yer düzlemi döşeme olarak
tanımlanır. Döşeme üzerindeki yüklerin zemine iletilmesini sağlamaktadır. Döşenmiş
yüzeyler mekanın oluşumunda en temel peyzaj elemanlarıdır. Döşemeyi oluşturan
malzemenin ve donanımların belirlenmesinde çok fazla etken belirleyici olmaktadır.
2. Döşeme Tasarımında Etkili İşlevsel İlkeler.
Döşemeye işlev kazandırabilmek için, malzeme seçim ve kullanımında planlanmanın ilke
amaç ve hedeflerine koşut olarak çevreye kazandıracağı özellikler tasarımın temel hedefleri
ile ile ilişkilendirilmelidir.
Döşenmiş yüzeylere farklı işlevlerin kazandırılması kullanılan döşeme malzemelerinin biçimi,
rengi, dokusu ile malzemenin kalınlığı, döşemeyi oluşturan donanımlar ile olmaktadır.
- Çatışan işlevlerin ayrımı. Yükseklik farkı ile ayırma.(Yol, Kaldırım);araç yolu, raylı ya
da toplu taşım ilişkisi; karayolu, bisiklet yolu, yaya yolu geçişleri; otomobil, yaya yolu,
ya da teras-su yüzeyi ayrımları. Öncelik tanınan bir özelliğin, malzeme, eğim ve doku
farklılıkları ile ayrılması döşemede desen etkisi yaratarak ayrıca hareket yönü ve biçimin
belirlenmesinde etken olmaktadır. İşlev desenin oluşturulmasında belirleyici olmalıdır.
- Kullanım Alanlarının Ayırımı. Farklı kullanımlar için ayrılan alanlar malzeme, ölçü,
doku, form ve renk değişimi ile belirlenebilir. Kullanımlar için hızı azaltma ve
arttırmak(Araç ve yaya için) ,rahat hareket edilebilme, durağanlık ve hareket kollanılan
malzeme ve desen ile belirlenmelidir.
3. Döşemede Tasarım Kriterleri
a. İşlev: Döşeme işlevi sert, kuru, kaygan olmayan yüzeyler yaratarak üzerinde araç,
yaya trafiğinin taşınmasına olanak sağlamaktır. Aynı zamanda yaya ya da aracın
hareketinin belirlenmesi hareketin hangi hızda ve ne biçimde gerçekleşeceğinin
tanımlanması gibi davranış biçimlerini de belirlemelidir. Döşeme materyalindeki
farklılıklar yaya ve araç trafiği için uyarıcı etki göstererek kişi ya da sürücüyü
uyarlamalıdır. Döşemenin işlevinde dayanıklılık, güvenlilik ve taşıma kapasitesi de
önemli olmaktadır.
b. Dayanıklılık: Döşeme malzemesinin dayanıklılığı dendiği zaman; iklim koşullarına,
kullanım yoğunluğuna, üzerindeki basınca dayanabilme anlaşılmalıdır.
c. Estetik: Estetik kriterler görecelidir. Ancak temel tasarım prensiplere bağlamında
yapılacak malzeme ve desen seçimleri estetik açıdan uygun olacaktır.
d. Maliyet: Döşeme yapılırken kullanım süresinin belirlenerek maliyetin ortaya konması
önemlidir. Yapım maliyetleri çoğu kez bizi yanıltabilir. Dayanıklı bir malzeme ile
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 2
doğru bir datayla çözümlenmiş döşeme maliyetleri her zaman daha ekonomik
olmaktadır.
Günümüz koşullarında döşeme pek çok alt tesisi(Elektrik, su, gaz, kanalizasyon,
telefon vb) altında gizler. Bu nedenle çoğu zaman acele ve iyi olmayan çözümler
içinden çıkılmaz sorunları da beraberinde getirir ya da döşenmiş alanın bozularak
tekrar yapılması yeni maliyetler getirecektir.
4. Döşeme Zemin Bağlantıları.
4.1. Gevşek yüzeyli (Flexible)döşemeler
Gevşek yüzeyli döşemeler esnektir ve üzerlerindeki yükü ışınsal bir şekilde alt
tabakalara yaymaktadırlar. Kalın bir tabaka yükü geniş bir alana yayarak tabanda
deformasyonların oluşmasını engellemektedir. Kum yatağı üzerine yerleştirilen
tuğla döşemeler gevşek yüzeyli döşemelere örnek olarak verilebilir.
Şekil 1: Taban tuğla döşeme
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 3
Şekil 2 : Kapak Taş Döşeme
Şekil 3 : Kilitli beton parke döşeme.
Ölçek 1/2010x20x8 cm Kilitli Beton Parke
Parke Döşeme8x20x10 Kilitli Beton
Harç Yatak
Beton Çim Bordür
A - A Kesiti
5-6 cm Kum Yatak
15 cm Mıcır
Sıkıştırılmış Alt Toprak
A
Plan
Çim Bordür
A
KİLİTLİ BETON PARKE DÖŞEME
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 4
Şekil 3 : Beton Antik Parke Döşeme.
Şekil 4 : Kiremit irmiği döşeme
Gevşek yüzeyli döşemelere örnek olarak ; stabilize döşeme, kum bir zemin üzerine
yerleştirilmiş doğal taş yada beton plaklar, taban tuğla, mıcır yada çakıl döşemeler, kum
üzerine yerleştirilmiş kilitli beton parke vb gibi döşeme malzemesinin zemine harç ile
sabitlenmediği döşeme tipleridir. Yüzey drenajı için uygun koşullar sağlar aynı zamanda alt
yapıyla ilgili onarımlarda döşeme malzemelerinin tekrar kullanımına olanak sağlar. Ancak
yüzeye gelebilecek yükler nedeniyle deforme olabilme riski yüksektir.
A
Sıkıştırılmış Alt Toprak
15 cm Mıcır
5-6 cm Kum Yatak
10x10x8 Beton Antik Parke
Beton Çim Bordür
Harç Yatak
A - A Kesiti
Çim Bordür
Plan
ADöşemeBeton Antik Parke
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 5
Şekil 5 : Gevşek yüzeyli döşemelerde bordür yapılması.
Şekil 6 : Beton Plak Döşeme
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 6
Şekil 7 : Gevşek yüzeyli döşemelerde bordür yapılması.
Şekil 8 : Gevşek yüzeyli döşeme yapılması.
4.2. Sert Yüzeyli Döşemeler.
Beton ya da betonarme bir yüzey üzerine harçla yapıştırılmış döşeme birimleridir. Bu tür
döşemelerin uzun ömürlü ve yeterli derecede araç ve yaya trafiği için güvenli olması yanında
kolay temizlenebilir olması tercih nedenidir. Sert yüzeyli döşemelerde 4 cm kalınlıkta beton
plaklar, doğal taş plaklar ile yerinde dökülen beton döşemeler sayılabilir. Yarinde dökülen
sabit döşemelerde döşeme yüzeyinde desen ve renk yaratmak amacıyla tekstüre edilebilir.
Tekstüre işlemi çalı süpürgesi, kauçuk baskı, desenli silindir geçirilerek ya da taraklanarak
yapılabilir.
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 7
4.2.1. Zeminlerde Sıkıştırma, Konsilidasyon Ve Oturmalar.
Zeminlerin sıkıştırılması diğer bir adıyla kompaksiyon, zemin malzemesinin tabaka tabaka
serilerek (silindirleme, vibrasyon uygulama, tokmaklama gibi işlemler ile) sıkıştırılmasıdır.
Zemin taneleri ne zemin taneleri arasındaki su doğal olarak sıkıştırılamaz . Özellikle suya
doymuş zeminlerde sıkıştırma zemin taneleri arasındaki suyun boşaltılması yoluyla
gerçekleşir. Sabit bir yük altında zemin taneleri arasında suyun boşaltılması yolu ile oluşan
şekil değişikliğine konsilidasyon denir.
Zemin sıkıştırılması ile;
Zemin gücü arttırılır.
Zeminin geçirimliliği azaltılır. Bu şekilde zeminin su alarak hacim değ-iştirmesi bir
şekilde engellenir.
Zeminin üzerine gelen yükler nedeniyle oturması engellenir.
Şekil 9 : Doğal Plaktaş Döşeme
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 8
Şekil 10 : Doğal Taş Döşeme Örnekleri .
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 9
Şekil 11 : Yer döşemesi örnekleri.
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 10
Şekil 12 : Beton Plak Döşeme
Şekil 13 : Taraklı Mozayik Döşeme
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 11
5. Beton Parke
Uzun yıllardan beri yaygın olarak kullanılmakta olan beton parke taşları en çok tercih edilen
dekoratif yer döşeme elemanıdır. Her çeşit altyapı çalışmasında kolaylıkla sökülüp tekrar
kullanılabilen bir malzeme olduğundan dolayı ekonomiktir. Aynı zamanda asfalta göre daha
estetik ve dayanıklı olması nedeniyle kent içi araç trafiğine açık yollarda ve diğer tüm
alanlarda rahatlıkla kullanılabilmektedir. Beton parke taşları TSE normlarına uygun olarak
üretilmektedir.
Parçalı elemanlardan oluştuğundan çatlama, kırılma ve benzeri durumlar oluşmamaktadır.
Döşeme işlemleri her iklim şartlarında yapılabildiğinden zamandan kaynaklanan maliyet de
böylece önlenmiştir. Bol renk seçeneğinden dolayı dekoratif görüntü oluşturmak ve yaşanan
mekanlara yeni güzellik katmak mümkündür.
Kilitli parke taşlarının tercih edilmesinin nedenlerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür.
Sağlamlık
Döşeme Kolaylığı
Dayanıklılık
Donma ve Kaygan Olmaması
Renk, Doku ve Şekil Çeşitliliği
Kırma ve Kesme Olmadan Altyapıya Ulaşma İmkanı
Sökülen Taşların Yeniden Kullanılabilirliği
Ekolojik Dengeye Katkısı Olması (Beton ve asfaltta yağmur suyunun toprağa ulaşması
engellenmekte ve ekolojik denge bozulmaktadır)
Kilitli parke 3 farklı kalınlıkta üretilmektedir.
6 cm. (park, bahçe ve yaya yolları)
8 cm. (hafif araç trafiği)
10cm (ağır araç trafiği)
Kullanım Alanları aşağıda belirtilmiştir.
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 12
Caddeler, Yollar, kaldırımlar, park ve bahçeler, otoparklar, yaya yolları, endüstriyel sahalar,
erozyon kontrollü alanlar olarak sıralanabilir.
Şekil 14: Beton kilitli parke örnekleri.
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 13
Şekil15:6x6x6 ile 10x10x10 cm ara ölçülerde granit parke döşeme modelleri
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 14
Şekil 16: Ahşap Döşeme
2
A - A Kesiti
15
S ıkış tırlmış zemin
A
20
4 x 20 x Değ işken Ahşap deşeme
Detay Ahşap Döşeme
4x20xDeğ işken Ahşap döşeme
Su seviyesi
Doğal taş duvar
10
10 cm grobeton
20
20
Plan
20 cm Stabilize
A
5x8 U Profil
2
100
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 15
6. Beton Plaklar.
Beton plaklarda beton kilitli parkeler gibi iki farklı kısımdan oluşurlar. Plağın alt kısmı daha
kalın agrega ile aşınma olabilecek üst kısım ise daha ince bir agrega ve yüksek dozda yapılır.
Beton plaklar doğal çimento renginde yapılabildiği gibi yüzey tabakasına renk verilerek de
yapılmaktadır. Beton plaklarda genellikle yüzeylerine desen verilerek doku kazandırılır.
Beton plakların ölçüleri 30x30x3, 40x40x4 ve 50x50x5 cm ölçülerinde üretilirler. Beton
plaklarda yüzey kırılmış taş(ince mıcır) ya da dere çakılı ile yapılıp piriz anında yıkanarak
yıkanmış beton plaklarda üretilmektedir. Kullanılan taşın rengine göre de renk kazanırlar.
Plaklar 10 mm kadar mozaik ile yapılır ise karo mozaik olarak isimlendirilirler. 2 mm irilikte
mozaik ile yapılan plaklar ise karosiman olarak tanımlanır. Ve kalınlıkları 20-25 mm
kadardır. Genellikle çeşitli boyut ve şekilde olabilen karo mozaik ve karo siman lar 20x20 cm
boyutlarındadırlar.
Şekil 17: Çim parke döşeme
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 16
Şekil.18: Beton Plak Örnekleri
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 17
7. Sentetik Döşemeler
Teknik özellikleri
Hammadde : PP-PE (Geri Dönüştürülmüş)
Renk : Gri (İhtiyaca göre farklı renklerde)
Modül Ölçüleri : 510 mm x 480 mm ( 4 modül 0.92 m2)
Hücre Yüksekliği : 40 mm Hücre Duvar Kalınlığı : 3 mm
Hücre Çapı : 60 mm Yük Taşıma Kapasitesi : 350 ton/m2 (dolgulu)
Montaj Sistemi :Özel tasarım montaj kanalları
Geçirgenlik : %98
Şekil 19: Sentetik döşeme
48 c
m
TESVİYE KUMU
TESVİYE KUMU
TESVİYE KUMU
tesviye kumu
Tesviye kumu
Stabilize 10 cm
SIKISTIRILMIS Zemin
Geotekstil kece 10 kg/m2
Grid Doseme elemani 4 cmSINIR ELEMANI
51 cm
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 18
Şekil 20: Traverten döşeme
Şekil 20 Kilitli parke döşeme
10 cm Grobeton ( 250 Doz )3 cm Yapıştırma Harcı ( 350 Doz ) Traverten Döşeme
15 cm BlokajSıkıştırılmış Zemin
ÖLÇEK:1/25
DETAY NO-3: Traverten Döşeme ( Kesit )
8x16x20 Kilitli Parke15 cm Stabilize5 cm Kum9 cm Kilitli Parke
ÖLÇEK:1/25
DETAY NO-2: Kilitli Parke Taş Döşeme ( Kesit )
Sıkıştırılmış Zemin
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 19
Şekil 21: Doğal plak taş döşeme
Şekil 22 : Çatı bahçesi için döşeme
DETAY NO-5: Doğal Plak Taş Döşeme ( Kesit )
ÖLÇEK:1/25
Sıkıştırılmış Zemin15 cm Blokaj
Granit ve Andezit Plak Taş 3 cm Yapıştırma Harcı ( 350 Doz ) 10 cm Grobeton ( 250 Doz )
Bitkisel toprak/vejetasyon katmanı (20 cm)
Ayırıcı/koruyucu katman (4 cm)
Kök koruyucu katman
Drenaj katmanı (8 cm)
Filtre hasırı/katmanı (2 cm)
Çatı contası (PVC)
Taşıyıcı konstrüksüyon
ÖLÇEK:1/25
DETAY NO-6: Çatı Bahçesi ( Kesit )
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 20
Şekil 23: Kayrak Tası Döşeme
Şekil 24: Kilitli parke döşeme
DÖŞEME DETAYIKAYRAK TAŞI
ÖLÇEK 1/10
ÖLÇEK 1/10DÖŞEME DETAYIKİLİT PARKE TAŞ
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 21
Şekil 25 : Granit plak döşeme
Şekil 26 : Prekast beton döşeme
5 cm GRANİT PLAK
10 CM GRANUL MALZEME
4 CM KUM YATAK
SIKIŞTIRILMIŞ ZEMİN
D
SINIRLANDIRMA
5
KUM DOLGULU DERZ
1 cm genisliginde
yapılmıs derzler
Tekstüre edilmis beton döseme.
Mevcut ZeminDöşene bitiş noktaları
kalınlaştırılmış Büşey döşeme yüzeyi pahlanmış
Sıkıstırılmıs zemin
Stabilize dolgu
5 cm mala perdahlı çerçeve
1 cm derz esnek bir malzeme ile doldurulmuş
(Bitüm).
1 cm derz esnek bir malzeme ile doldurulmuş
(Bitüm).
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 22
Şekil 26: Küp taş derzli taraklanmış mozaik döşeme
8. Asfalt yol yapılması
Asfalt Nedir?
Rengi koyu kahverengiden siyaha kadar değişen, kuvvetli bağlayıcı özelliği olan, katı - yarı
katı veya sıvı durumda olabilen, doğal olarak bulunan veya ham petrolün rafinerilerde
arıtılması ile elde edilen, hidrokarbonlardan oluşan bir maddedir.
http://www.akca.com.tr/asfalt.html.15.05.2015
Tesviye (Toprak Tesviyesi) Bir yol hiçbir zaman doğal zemine doğrudan doğruya
oturtulmaz. Bunun sebebi doğal zeminin çeşitli engebe ve pürüzler ile dolu olmasıdır.
Araçların düzgün bir satıhta ilerleyebilmesi için bitkisel toprak yüzeyi kazı yapılarak kaldırılır
(Sıyırma Kazısı). Kazma ve doldurma işlemlerinin tamamına toprak işleri adı verilir. Toprak
işleri bitirilmiş bir kesim üzerinde yol inşa edilebilecek duruma gelir. Bu durumdaki yapıya
tesviye ya da toprak tesviyesi denilir. Toprak işi sonucu ortaya çıkan yüzeye Tesviye Yüzeyi
denilir. Tesviye yüzeyinin projesine uygun enine ve boyuna eğim de verilerek bir greyder
yardımı ile son olarak düzeltilmesi işlemine İnce Tesviye (Reglaj) denilir. Reglajı yapılmış bir
yol kesimi üstyapı inşaasına hazır anlamına gelir.
Altyapı-Üstyapı-Yol Tabanı
• Yolun, toprak işi sonunda, daha önceden belirlenmiş kot ve enkesit şekline getirilen
kısmında Altyapı denir. Altyapı yolun esas taşıyıcı kısmıdır.
• Köprü, viyadük, tünel, menfez, drenaj tesisleri ve istinat duvarı gibi Sanat Yapıları’da
altyapı içerisine girerler.
• Trafik yüklerini taşımak üzere altyapı üzerine inşa olunan ve alt temel ile temel ve kaplama
tabakalarından oluşan kısma Üstyapı denilir.
10x10x10 cm
Granit Parketaş
Eğim betonu
10 cm Grobeton
15 cm Blokaj
Toprak
4 cm Taraklanmış Mozaik
Yapıştırma hacı
BÖLÜM 2: DÖŞEME
PROF. DR. M. HALİM PERÇİN, ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI
BÖLÜMÜ PEYZAJ KONSTRÜKSİYONO 1 DERS NOTLARI. 23
• Altyapı ve Üstyapıdan oluşan yol gövdesinin oturduğu doğal zemin yol tabanı olarak
adlandırılır.
Alttemel
• Tesviye yüzeyi üzerine serilen, genellikle belli bir granülometrisi (kum, çakıl, taş kırığı)
olan malzemeden inşa edilen tabakadır.
• Görevi bazı durumlarda, üzerinde bulunan temel tabakasına yardımı yanında su ve don
tesiri karşısında tampon bölge vazifesi görür.
Temel Tabakası
• Alttemel tabakası ile kaplama tabakası arasındaki daha ince malzemeden (Doğal kum, doğal
çakıl) oluşan kısımdır.
• Temel tabakası sıkıştırılmış stabilizeden oluşur.
• Su ile belirli oranda karıştırılarak kamyonlarla getirilen malzeme finişer ile serilip silindir
ile ezilerek sıkıştırılır ve sıkı bir tabaka elde edilmiş olur.
Kaplama • Temel tabakası üzerine inşa edilen ve trafiğin doğrudan temas ettiği kısımdır.
• Türkiye de genellikle döşeme asfalt olarak yapılır. Esas görevi düzgün bir yuvarlanma
yüzeyi oluşturmaktır. Bu tabaka birkaç tabaka şeklinde inşa edilir.
• Son kaplama yapılmadan altına Binder Tabakası denilen daha iri malzeme ve az asfaltla
oluşturulan bir tabaka yapılır. Bu tabaka üstüne aşınma tabakası da denilen daha ince agrera
ve daha fazla asfalt karışımı malzeme serilir.
Beton Asfalt Yollar: Türkiye'de ve dünyada kullanılan en önemli kaplama yollardır. Stabilize
üzerine yapılan binder tabakası üzerine belirli gradasyondaki agrera ile sıcak asfalt karıştırılıp
serilerek Beton Asfalt yol elde edilir.
Yrd. Doç. Dr. Kurtuluş Sedar GÖRMÜŞ ;JDF 424/427 Yol Bilgisi INS 341 Karayolu
Mühendisliği Ders Notları (http://geomatik.beun.edu.tr/gormus/files/2015/03/JDF-424-Yol-
Bilgisi-Ders-Notlar%C4%B1_2.pdf)15.05.2015
Şekil 27: Asfalt döşeme