egitimdehedef2023.org DENİZLİdenizliarge.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_05/10021755_egitimde... · Serkan EKMEKÇİ Denizli Rehberlik Araştırma Merkezi Rehber Öğretmen Merkezefendi

egitimdehedef2023.org

DENİZLİ2014

4

DENİZLİ’DE EĞİTİM KURUMLARININ FİZİKİ DURUMUNU DEĞERLENDİRME ve İYİLEŞTİRME

5


6


Eğitim-öğretim, insanlığın varoluşuyla birlikte doğmuştur. Eğitim-öğretimden mahrum kalmak demek yok olmakla karşı karşıya kalmak demektir. Sağlıklı, mutlu, huzurlu, refah ve güven içinde yaşamak ve yaşama ortamı hazırlayabilmek, ancak ve ancak bilinçli, birikimli ve donanımlı bir eğitim-öğretimle mümkün kılınabilir.Her seviyedeki eğitim aracını, öğrenme ortamlarını en iyi şekilde tasarlayıp kullanmaya çalışan ve daima en iyi eğitimliyi arayan günümüz dünyası sürekli kendini geliştiren bir yaklaşım biçimi sürdürmektedir. Sağlıklı, bilgili, kültürlü ve çağdaş bir nesil yetiştirebilmek için günümüzdeki yeniliklere hepimiz ayak uydurmak zorundayız. İlimiz Denizli, eğitim alanındaki başarılarıyla, her zaman gelişmelerle gündeme gelen, dinamik ve çalışkan insanlarıyla kendinden söz ettiren bir il olmuştur. Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yıl dönümünde ulaşmayı hedeflediğimiz noktalara erişmek amacıyla düzenlenen çalışmalarda, Denizli Millî Eğitimi’nin geride kalması düşünülemezdi. Denizli’nin eğitim alanındaki geleceğini konuşmak, yeni stratejiler geliştirmek adına düzenlenen bu çalıştayda bugünkü

Şükrü KOCATEPEDenizli Valisi

7


Denizli’de eğitimin

geleceğinişekillendiriyoruz

durumumuzu tespit edip, belirleyeceğimiz hedeflere erişmek konusunda yapılabilecek çalışmaların planlanması Denizli eğitiminde yol gösterici olacak ve farkındalık oluşturacaktır.

Dağları görmek için ovalara inmek, ovaları görmek için dağlara çıkmak gerekir. Dağdaki insanın gördükleriyle, ovadaki insanın gördükleri nasıl farklıysa, toplum hayatında değişik yerlerde duranların, şahsî veya toplumsal olayları algılama ve değerlendirmeleri de o derece farklıdır. İstişâre toplantıları bu farklı algı ve değerlendirmeleri bir araya getirerek, bir tefekkür zenginliği ortaya koyar. Eğitim paydaşı olarak görülen her kesimin fikirlerinin, projelerinin gündeme geldiği bu çalıştayın, Denizli’ nin eğitim hedeflerine ulaşmadaki katkısının çok büyük olmasını temenni ediyor, çalıştaya katılım gösteren ve emek veren herkese teşekkürlerimi sunuyorum.

8


Gelecek, hayalleri olanlarındır. Ancak sadece hayaller yetmez, onları gerçeğe dönüştürecek planlamalara da ihtiyaç bulunmaktadır. İnsanların hedefleri olduğu gibi kurumların ve hatta ülkelerin de hayalleri vardır. Bu hayaller sayesinde biz geleceğin inşa edildiğini görmekteyiz. Denizli; insanları, kurumları, şehir yapısı olarak dinamik bir şehirdir. Dolayısıyla kendi içerisinde sürekli bir gelecek perspektifi barındırmaktadır. Denizli; eğitimcileri, hayırseverleri, eğitim yöneticileri ile eğitimde hep bir üst basamağa tırmanma çabasındadır. 2023 yılı, Cumhuriyetin kuruluşunun 100. Yılı olarak hepimize yeni bir heyecan katan bir hedef yılıdır. Cumhuriyet tarihine baktığımızda Türkiye’nin sürekli bir ivme ile yükseldiğini görmekteyiz. Savaştan ve yıkımdan çıkmış bir ülkenin 100 yıl boyunca muasır medeniyetler çizgisini hedefleyerek sürekli yükseldiğini görmekteyiz. Ağır sanayi hamlelerinden savunma sanayi yatırımlarına, teknolojik yenileşmeden enerji hamlelerine kadar pek çok alanda

Osman ZOLANBüyükşehir Belediye Başkanı

9


Gelecek,hayalleri

olanlarındır

Türkiye hızlı bir atılım içerisindedir. Eğitimin de bu alanların hepsinin çatısı olduğunu varsaydığımızda eğitim üzerine ne kadar kafa yormamız gerektiği görülmektedir.Denizli Eğitiminde Hedef 2023 Vizyonu Çalıştayından çıkacak sonuçların hem Türkiye hem Denizli açısından önemli olduğunun altını çizmek istiyorum. Sorunlarını halletmiş, gelecek perspektifini oluşturmuş bir eğitim sistemi geleceği kuracak gençlerimizin gerçekçi ve sağlıklı bir şekilde yetiştirilmesi için çok elzemdir. Bu anlamda 2023 yılına kadar geçecek yılların iyi planlanabilmesi için bir çalıştay ile fikir fırtınalarının gerçekleştirilmesini çok önemsiyorum. Denizli’de eğitimde yapılacak hamlelerin yerel yönetimlerden bağımsız oluşturulabilmesi imkansız olduğundan Denizli Büyükşehir Belediyesi olarak eğitimin her alanında yer almaya çalışmaktayız. En büyük yatırımlardan sosyal-kültürel etkinliklere kadar önemli projeleri Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü ile birlikte gerçekleştirmekteyiz. Önümüzdeki yıllarda da bu işbirliği daha da geliştirilerek etkinliği artırılmalıdır. Denizli Eğitiminde Hedef 2023 Vizyonu Çalıştayının Denizli’ye, eğitimcilerimize, öğrencilerimize hayırlar getirmesini dilerim. Cumhuriyet’in 100. Yılında eğitimde tüm problemlerini halletmiş, eğitimini medenî ülkelerle aynı seviyeye çıkarmış bir şehir vizyonu ile hep birlikte çalışacağız.


Eğitime gönül vermiş değerli katılımcılar,

Bazı tarihler, toplumların yaşamında bir kırılma noktası oluşturur. On binlerce yıllık kadim bir geleneğin devamı olan tarihimizde de önemli kırılma noktaları vardır. Bunlardan başlıcaları 751 Talas Savaşı, 1071 Malazgirt Savaşı, 1453 İstanbul’un fethi ve 1923 Cumhuriyetin ilanıdır.

Cumhuriyetin kuruluşunun 100. yıldönümü olan 2023, Türk Milletinin yeni bir çağa başlangıcının yıldönümü olacaktır. Bu itibarla Denizli, eğitimde 2023 yılında sorunlarını çözmüş, gelecek perspektifini oluşturmuş, yenilikçiliğin ilke olarak benimsendiği yeni bir döneme girecektir.

Günümüzü dizayn eden ülke ve kurumların günümüz stratejilerini yıllar önce belirlediklerini görmekteyiz. Ülkemizin ve şehrimizin iktisadi ve beyin gücünü etkin kullanılabilmesi için planlı bir gelişim modeli öngörülmelidir. Geleceğini planlayamayan kurumlar, geleceğin inşasında rol alamazlar.

Geleceği birlikte planlama öngörüsüyle hazırlayacağımız Denizli Eğitiminde Hedef 2023 Vizyonu Projesi ile 2014’ten 2023’e kadar Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü’nün yapacak olduğu yenilikçi çalışmaların tamamının kapsandığı bir çalışma planlıyoruz. Süreç içerisinde yaşanacak

Mahmut OĞUZDenizli İl Millî Eğitim Müdürü


Hedefolmadan

amaca ulaşılmaz

gelişmeler, karşılaşılan yenilikler projeye yeni açılımlar kazandıracaktır. Dolayısıyla Denizli Eğitiminde Hedef 2023 Vizyonu Projesi sürekli değişerek yenilenen, dinamik bir proje olarak tasarlanmıştır. Bu konudaki vizyonumuzda, eğitimde marka bir şehir olan Denizli’mizin 2015-2019 ve 2019-2024 yıllarını kapsayan iki stratejik plan döneminde gerçekleştirilecek faaliyetler yer almaktadır.

İnsan odaklı bir eğitim sistemini benimseyen kurumumuzun, akademik başarıyla birlikte sosyal ve kültürel yönden kendini yetiştirmiş, sadece bilgi yönünden değil, sanat ve spor dallarında da kendini geliştirmiş, katılımcı, özgüven sahibi, millî değerlerine bağlı bir neslin yetişmesi için gerekli her türlü altyapı ve eğitim ortamlarını oluşturacağız.

Heyecanını gençlikten, değerlerini kadim tarihinden, fikirlerini tecrübeden alarak geleceğimizi inşa edeceğiz.

Denizli’de eğitimin iki kanadı olan Millî Eğitim Müdürlüğü ve Pamukkale Üniversitesi’nin işbirliği, Denizli’nin 2023 vizyonuna ulaşmasında en önemli itici gücü olacaktır. Bu anlamda bugün ve yarın ilimizin eğitimine katkı sağlayacak fikir ve projelerin gün yüzüne çıkması açısından, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim üyeleri, hayırseverlerimiz, Eğitim Sendikaları, Meslek odaları, Sivil toplum kuruluşları, okul idarecileri, öğretmenlerimizin katılacağı Eğitimde Hedef 2023 Eylem Planı Çalıştayı’nı gerçekleştirmek için bir araya gelmiş bulunmaktayız.

Çalıştayımızın verimli bir şekilde geçmesini temenni ederek sözlerime son verirken, emeği geçen tüm arkadaşlarımıza, katılımcılara teşekkür ederim.

Komisyon Çalışmalarından

SIRA ADI SOYADI OKULU GÖREVİ İLÇE

1. Adem KILINÇ Merkezefendi İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü İlçe Milli Eğitim Müdürü Merkezefendi

2. Reşat ERDOĞAN Pamukkale İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü İlçe Milli Eğitim Müdürü Pamukkale

3. Süleyman EKİCİ Çal İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü İlçe Milli Eğitim Müdürü Çal

4. Nurettin TIKIM KALE İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü İlçe Milli Eğitim Müdürü Kale

5. Mustafa ÖZCAN Çardak İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü İlçe Milli Eğitim Müdürü Çardak

6. Özgür ÖZGÜRAY Babadağ İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü İlçe Milli Eğitim Müdürü Babadağ

7. Ali AKYÜZ Buldan İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü İlçe Milli Eğitim Müdürü Buldan

8. Mehmet ÖZCAN Çivril İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü İlçe Milli Eğitim Müdürü Çivril

9. Ramazan KAYAYURT Baklan İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü İlçe Milli Eğitim Müdürü Baklan

10. Murat UZUN Çameli İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü İlçe Milli Eğitim Müdürü Çameli

11. Veysel CANSEVER Güney İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü İlçe Milli Eğitim Müdürü Güney

12. DurMehmet KISA Beyağaç İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü İlçe Milli Eğitim Müdürü Beyağaç

13. Talat TOKYAY Acıpayam İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü İlçe Milli Eğitim Müdürü Acıpayam

14. Feyzi ÖZMEN Yardımsevenler Derneği İlkokulu Okul Müdürü Pamukkale

15. Fedayi ARSLAN Pamukkale Ortaokulu Okul Müdürü Pamukkale

16. Süleyman ARSLAN Mustafa Kaynak Anadolu Lisesi Okul Müdürü Merkezefendi

17. Deniz KÖSEHAN AYDEM Fen Lisesi Okul Müdürü Merkezefendi

18. Hakan TOKAT Polis Amca Özel Eğitim Uygulama Merkezi Okul Müdürü Pamukkale

19. Ulaş YILDIZ Akköy Çok Programlı Lisesi Okul Müdürü Pamukkale

20. Levent KAYASema Abdurrahman Karamanoğlu Otelcilik

ve Turizm Meslek LisesiOkul Müdürü Pamukkale

21. İbrahim ARÇAY Dr. Bekir Sıddık Müftüler Anadolu Sağlık Meslek Lisesi Okul Müdürü Merkezefendi

22. İbrahim EKİZ Erbakır Fen Lisesi Okul Müdürü Merkezefendi

23. Şenol ÇAĞLAYAN Denizli Ticaret Meslek Lisesi Okul Müdürü Pamukkale

24. Hasan HARKTI Doğan Demircioğlu Emsan İlkokulu Okul Müdürü Pamukkale

25. Mithat SAKMAN Abalıoğlu Yem Sanayi Ortaokulu Okul Müdürü Merkezefendi

26. İbrahim Ertan AKTAŞ Orhan Abalıoğlu Endüstri Meslek Lisesi Okul Müdürü Pamukkale

27. Songül AKBULUT Ahmet Hanife Paralı Anaokulu Okul Müdürü Pamukkale

28. Mehmet ÇİMEN Saadet Erikoğlu İlkokulu Okul Müdürü Pamukkale

29. Osman ÇAKIROĞLU Ahmet Yesevi İmam Hatip Lisesi Okul Müdürü Merkezefendi

30. Enver YUMRU Denizli Özel Eğitim Anaokulu Okul Müdürü Merkezefendi

31. Nuray DİNÇKAN Denizli İMKB Kız Meslek Lisesi Okul Müdürü Merkezefendi

32. Sevinç GÖKMEN Barbaros Kız İmam Hatip Lisesi Okul Müdürü V. Merkezefendi

33. Serkan EKMEKÇİ Denizli Rehberlik Araştırma Merkezi Rehber Öğretmen Merkezefendi

DENİZLİ EĞİTİMİNDE HEDEF 2023 KOMİSYONU

DENİZLİ EĞİTİMİNDE

HEDEF 2023

ÇALIŞTAYI ORGANİZASYON

EKİBİ

Ramazan YILMAZ (Şube Müdürü)

Ar-Ge Birim ÇalışanlarıÖmer Faruk PEKUZ

Yılmaz ŞENTÜRKHasan ŞAHİNSemih SÖZERServet UTKU

Talip KONYALIDudu KAYA

Grafik TasarımMurat YAKAR

Basın ve FotoğraflarRemzi AKTAR

Muharrem CANSUAbdurrahman ARSLAN

16

EĞİTİM KURUMLARININ

FİZİKİ DURUMUNU

DEĞERLENDİRME ve

İYİLEŞTİRME

1. TEMA

İnsanlık tarihi, insanın eğitsel tarihidir. Böylesi önemli bir süreç, daima insanı mekânlarla birleştirerek değer kazanmıştır. Medeniyetler, inşa ettikleri eğitim yuvalarıyla tarihe damgalarını vurmuşlar ve bu faaliyet alanlarıyla kendilerine övünç kaynakları oluşturmuşlardır.Yüksek uygarlıklar her dönem kendine özgü eğitim özellikleri ve eğitim mekânları ile yeni sistemler oluşturmuştur. Tarihsel veriler toplumların belirli dönemlerde felsefî, dinî ve bilimsel gelişmelerin sonucunda eğitim sistemlerinin amacına uygun olarak ideal eğitim mekânları düşünmüş ve gerçekleştirmiş olduklarını göstermektedir.İster geleneksel ister modern dönemler dikkate alınsın insanlık, ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurumlar oluşturmuştur. Toplumsal ve beşeri ihtiyaçları karşılamak üzere oluşturulan kurumların en gelişmiş, dinamik ve faal olanları arasında okulu saymak mümkündür. Okul güven uyandıran konumu ile her zaman kendine olan talebi karşılamak için çaba sarf etmektedir.Bu itibarla bir sistemin yer aldığı mekanın özellikleri ile, sistemin araç, süreç ve hedeflerinin uyuşum içinde olması gerekir. Mekan, sistemin bir parçası olarak, onun diğer parçalarıyla uyumlu olmak durumundadır. Herhangi bir uyumsuzluk durumunda eğitim sisteminde aksaklıklar oluşabilir. Fiziksel ortam, eğitim etkinlikleri için ayrılan mekanın özelliklerini belirtir. Sıra, masa, dolap vb. araçlarla, boş alanlar, mekânın ısı, ışık ve renk düzeni gibi bir dizi etken, ortamın fiziksel

16

EĞİTİM VE FİZİKÎ ORTAM


17

değişkenlerini oluşturur. Öğretmen-öğrenci ilişkileri, büyük ölçüde bu fiziksel değişkenler tarafından etkilenir. Bu yüzden eğitim ve öğretim faaliyetlerinde ortam (mekân) düzeninin önemi çok büyüktür. Sınıf içi nesneler insanla birleştiğinde değer kazanırken öğretime katkı sağladığı sürece fonksiyonel olacaktır. Hathaway “Eğitsel Binalar” adlı makalesinin girişinde şöyle diyor: “Bizler ilk önce binaları şekillendiririz sonra onlar bizleri şekillendirir. Okullar için bu çok önemlidir, çünkü gerek öğrenmeye ve insan becerisine yardımda ya da her ikisini de engellemek için eğitsel binaların birçok özelliğinin gizil güçleri vardır”.Bu açıdan bakıldığında fizikî mekân; öğretmen-öğrenci arasındaki ilişkide insanîleşerek, hem öğretmen için hem de öğrenci için yaşanılır bir çevre oluşturmaktadır. Fiziksel çevre, öğrenmenin bir iskeletini oluşturmaktadır. Dolayısıyla, öğrenmeyi ilerletmede katkıda bulunabildiği gibi, öğrenmeyi engelleyebilmektedir de.

YENİ GELİŞMELERGünümüz Türkiye’sinde ve özelde Denizli’de yapılmakta olan okul binaları ve iç donanımlar yeni bir çizgiye ulaşmış görülmektedir. Okulların fiziksel olarak standartları yükselmiş durumdadır. Osmanlı ve Selçuklu mimarilerinden alınmış çizgilerin zaman zaman okul projelerine aksettiği, bunun yanında modern çizgilerin kullanıldığı binaların da projelendirildiği görülmektedir. Geçmiş ve geleceğin bir arada kullanıldığı fiziksel ortamlar öğrencilerin gelecek görüşlerine de etki etmemesi imkansızdır. Okullarımızda FATİH Projesinin uygulanmaya başlanmasından itibaren sınıfların elektronik donanımında önemli bir eşik aşılmıştır. FATİH Projesi ile sınıflara yerleştiren etkileşimli tahtalar; kara tahta mefhumunu yaşamış nesillerin hayal edebileceğinin de üzerinde günümüz gençliğine bir eğitim ortamı sunmuştur. Sonuç olarak birleştirilmiş sınıflı okullardan tam donanımlı sınıflara geçildiği günümüzde tüm okullarımızda aynı standart yakalanamasa da eğitim ortamlarının ve donatımlarının hızlı bir ivmeyle yükselişte olduğu söylenebilir. Gelecek, fizikî ortamı mükemmel okullarla başarıya ulaşacak eğitim sistemiyle gelecektir.

“BİZLER İLK öNcE BİNALARI

ŞEKİLLENDİRİRİZ SONRA ONLAR BİZLERİ

ŞEKİLLENDİRİR.” HATHAWAY

17

YENİ GELİŞMELER

18


0

5

10

15

20

25

30

35

40

2011 2012 2013 2014-2015

Yıllara Göre Denizli İlinde Yapılan Eğitim Tesisi Sayısı

321Kurum

3743Derslik

59845Öğrenci

4109Öğretmen

DURUM ANALİZİİSTATİSTİKLER&

18


19

91% Normal Öğretim Yapan İlkokul

İkili Öğretim Yapan İlkokul

31,7% 76,5%2013-2014 Öğretim yılında okul öncesi 5 yaş

okullaşma oranı2013-2014 Öğretim yılında okul öncesi 4 yaş

okullaşma oranı

82,2%2012-2013 Öğretim yılında il geneli ortaöğretimde

okullaşma oranı

82,8%2013-2014 Öğretim yılında il geneli ortaöğretimde

okullaşma oranı

19

20


Masa 1Okulöncesi

• Günümüzde yapılan okul binaları modern ve kullanışlı olmasına rağmen kapasite olarak yeterli değildir.• Günümüz okul binalarında yeni yaklaşımlar uygulanmaya başlanmasına rağmen teknolojinin yeni uygulamaları

henüz okul binalarında standart olarak kullanılmamaktadır. • Denizli, inşa edilen okullar açısından diğer illere göre daha iyi düzeydedir. Bu durumun oluşmasında Denizlili

hayırseverlerin katkısı büyüktür. • Okul öncesinde okullaşma oranı düşmektedir. • Bazı kurumlarda yemekhane bulunmadığı için beslenmeler sınıf içinde yapılmaktadır.• Bazı okullarda lavabolar okul binasının dışında bulunmaktadır.

GENEL DEĞERLENDİRME VE MEVcUT DURUM TESPİTİ

KARŞILAŞILAN GÜÇLÜKLER

20

• Bağımsız anaokulu olmayan bazı anasınıflarında ilkokul öğrencileri ile aynı lavabolar kullanılmaktadır.• Bağımsız anaokullarında fizikî ortamlar iyi olmakla birlikte ilköğretim okulları bünyesinde bulunan

anasınıflarında sıkıntılar yaşanmaktadır• İlkokullar bünyesindeki, bağımsız anaokulu olmayan anasınıfları küçük sınıflardan oluşmaktadır. • Öğrencilerin yaş gruplarına göre sınıflar oluşturulmamaktadır. • Tuvalet ve lavabolar bazı okullarda yaş grubuna göre yapılmamıştır. • Sınıf kapıları, tuvalet kapıları öğrencilerin açıp kapamaları açısından güçlükler çıkarmaktadır. • Binalar betonarme yapılardan oluşmakta olup çocukların oyun alanlarında da beton gibi çocuk gelişimine

aykırı malzemeler kullanılmaktadır. • Bazı okul bahçelerinin öğrencilerin oyun oynayabileceği şekilde olmayıp beton, asfalt ya da çakılla kaplı olması

çocukların eğitimi açısından uygun değildir. • Anaokullarının bahçeleri küçüktür. • Bazı okullarımızda ikili eğitim yapılmaktadır. • Bazı okullarımızda materyal eksiktir. • Özellikle eski okullarımızda acil çıkış kapıları planlı yapılmamış, yangın merdivenleri yetersiz durumdadır.• Okullarda kullanılan bazı materyaller ve spreyler sağlığa zararlıdır.


21

• Binaların fizikî yapısının öğrencinin yaş seviyesine uygun olarak tasarlanması gerekir.• Tuvalet kapı kollarının öğrenciler tarafından tam kullanılamamasından ötürü kapılar sürgülü kapı olarak

tasarlanmalıdır. • Fizikî yapıda daha kaliteli malzeme kullanılmalıdır. • Bina tadilatlarının daha hızlı yapılması gerekmektedir. • Sınıf mevcutlarının maksimum 20 öğrenci olması gerekmektedir. • Okulların dış ve iç görünüşü öğrencilerin ilgisini cezbedici olmalıdır. • Okullarda muayene odası ve doktor bulunmalıdır. • Oyun odaları aktif olmalı ve fiziksel açıdan yaş grubuna göre düzenlenmelidir. • Okullarda havalandırma tertibatı olan yemek odası bulunmalıdır. • Sınıflarda tuvalet ve lavabolar olmalıdır. • Bahçede doğal çimler olmalı ve oralarda oyunlar oynamalı çocuklar. Binaların betonarme yapılarının yanında

toprak, ağaç gibi doğal ortamlar oluşturulmalıdır.• Okul iç ve dış mekân zeminleri sert zemin olmamalı, çim ve yumuşak zemin olmalıdır. • Okullarımıza risk analizi ve iş güvenliği çalışmaları yapılmalıdır. • Kapı kolları çocukların ulaşabileceği şekilde tasarlanmalıdır. • Yemekhanelere giriş ve çıkışlar ayrı kapıdan sağlanmalıdır. • Okul bahçelerinin düzenlenmesi konusunda belediyelerle iş birliği yapılmalıdır. • Bina cepheleri yeni malzeme ve renklerle çocukların ilgisini çekecek hale getirilmelidir. • Bina döşeme ve kaplamaları kaymayan, kolay temizlenebilir malzemelerden yapılmalıdır. • İç ve dış mekânlar sıcak renklerle çekici hale getirilebilir. • Okullarımızda engelliler için her alana ulaşım ve rahat kullanım çalışmaları yapılmalıdır. • Dersliklerin havalandırma ve güneş alma durumları göz önünde bulundurulmalıdır.• Anasınıflarına veli bekleme odaları yapılmalıdır. • Kalorifer peteklerinin ve elektrik prizlerinin tehlike oluşturmayacak şekilde konumlandırılması

gerekmektedir.

KATILIMcILAR

ÇöZÜM öNERİLERİ

21

Sıra Masa Görevi Adı Soyadı Kurum Bilgisi Görevi1 Moderatör Reşat ERDOĞAN Pamukkale İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü İlçe MEM Müdürü

2 Katılımcı Yrd. Doç. Dr. Nilgün CEVHER KALBURAN PAÜ Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Öğretim Elemanı

3 Katılımcı Ayten ERCAN Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü Mimar4 Katılımcı Fatih DİNÇ Yardım Sevenler Derneği İlkokulu Müdür Yardımcısı5 Katılımcı Cihat ÖZBEK Pamukkale Hüseyin Erikoğlu Anaokulu Müdür6 Katılımcı Osman GÜLEL DD Emsan İlkokulu Müdür Yardımcısı7 Katılımcı Hakkı EMİRBEY Baklan Anaokulu Müdür8 Katılımcı Pınar AVCI ÖZER Ahmet Hanife Paralı Anaokulu Öğretmen9 Katılımcı Arife ALTUNBAŞ Vilayetlere Hizmet Götürme Bir. Anaokulu Müdür

10 Katılımcı Mehmet AKIN KVY Mühendislik Makine Mühendisi

22


22

• Fizikî yapı, öğrencilerin öğrenme etkinliklerinde doğrudan ve dolaylı olarak etkilidir. • Mevcut ortaokulların bazılarında derslik ihtiyacı bulunmaktadır. • Pek çok okul binamızın yaşı otuz yılı aşkın durumdadır. • Mülkiyeti belediyeye ait okul alanları millî eğitim müdürlüğüne tahsis yoluyla devredilmektedir.

• Eski binaların yıpranmasının fazla olmasından ötürü fiziksel mekânlar kötü görünümlü ve kullanışsız durumdadır.

• İkili öğretim, öğrenciyi ve öğretmeni olumsuz etkilemekte, yormaktadır. • Bazı okullarda oyun alanları yaş gruplarına göre ayrılmamıştır. • Fizikî mekânların temizlik sorununu giderecek yeterli personel bulunmamaktadır. • Koridorların dar olması nedeniyle karşılıklı açılan kapılar öğrencilere zarar verebilmektedir.• Bazı binaların fizikî yapıları afet yönetimine uygun değildir. • Okula gelir getirecek okul bahçe kiralamaları valilik genelgesiyle yasaklanmıştır. • Merkez ilçe okullarındaki öğrenci sayıları okul kapasitesine göre fazladır. • Okul bahçelerindeki oyun ve sportif faaliyet alanları yetersizdir. • Derslik sistemi uygulayan okullardaki araç gereçler yetersizdir. • Bazı okullarda pencere korkulukları uygun yapıda bulunmamaktadır. • Özellikle köy okullarında kamera ve güvenlik işaretlerinin yetersiz olduğu görülmektedir. • Taşıma merkezi olan okulların yemek ve ulaşımında sıkıntı olduğu tespit edilmiştir. • Birleştirilmiş sınıflı okullarda okuyan öğrencilerin taşıma kapsamında olmaması problem teşkil etmektedir.

Köy okullarının öğrenci sayılarının giderek azalmaktadır. • İlkokul ve ortaokulu bir arada barındıran okulların yaş grupları açısından değerlendirildiğinde uygun olmadığı

görülmektedir. • Mevcut okullardaki sınıflar, otuzun üstündeki öğrenci mevcudu için yeterli değildir. • Sınıf açmak için kütüphane, eğitsel çalışmaların yapıldığı odalar vb. bölümlerin sınıfa çevrilmesi, öğrencilerin

okulda bulunması gereken bu bölümlerden faydalanamamasına neden olmaktadır. • Tuvalet ve lavabolar, yaş gruplarına uygun değildir.



Masa 2İlkokulOrtaokul


2323


• İnternet bağlantısı için çekilen kablolar hem öğrenci güvenliğini tehdit etmektedir, hem de kötü görünüme neden olmaktadır.

• Servis araçlarının öğrenciyi indirip bindirme yaptığı park alanlar yetersizdir. • Kantinlerin okul binası içerisinde yer alması fizikî ortamı (koku, gürültü) olumsuz etkilemektedir.• Sınıf düzenlemeleri dersin amacına göre hazırlanmamaktadır. • Tadilat tamirat yapılan veya yeni yapılan binalarda kullanılan malzemeler kaliteli değildir.• Okul bahçe zeminin asfalt olması öğrenci yaralanmalarına yol açmaktadır. • Okul bahçesindeki oyun parkları güvenli değildir. • Okul giriş kapılarında ve sınıf dolaplarında kullanılan camlar ince olduğu için yaralanmalara sebebiyet

verebilmektedir. • Elektrik prizleri güvenliği tehdit etmektedir. • Bina içerisindeki kolonların köşelerinin sivri(dik köşeli) olması, öğrencilerin çarpma sonucu yaralanmalarına

sebebiyet verebilmektedir. • Bazı okullarımızda üst kat pencerelerinde korkuluklar bulunmamaktadır. • Üst katlarda bulunan BT sınıflarının halka açılması öğrenci güvenliğini tehdit etmektedir.• Anayol kenarında bulunan okullarımızda öğrencilerimizin karşıya geçişleri tehlike arz etmektedir. • Afet planları uygulanabilir değildir. • Merdivenlerde öğrencilerin birbirlerine zarar vermelerini önleyecek güvenlik tedbirleri alınmamaktadır.• Derslik başına düşen öğrenci sayısı fazladır.

• 30 yılın üzerindeki binaların yıkılarak günümüz şartlarına uygun okulların yapılması gerekmektedir. Okullara güçlendirme yapmaktan vazgeçilerek, il merkezinde yeni okul arsaları bulunamadığı da göz önüne alınarak eskiyen, deprem güvensizliği yaşayan okulların yıkılarak yeni projelerle yapılması gerekmektedir.

• İkili öğretim yapılan okullarda seçmeli dersler azaltılmalı veya kaldırılmalıdır. • İhtiyacı olan okulların tespit edilerek yardımcı personel ihtiyacının karşılanması gerekmektedir. • Okullar Hayat Olsun Projesi kapsamında okul bahçelerinin kiralanması ile ilgili valilikçe alınan yasak

kaldırılmalıdır. • Okul çıkış kapısı anayola açılıyorsa o kapı kapatılarak tâli yola açılan bir kapı yapılmalıdır.• Afet yönetimi ile ilgili il düzeyinde eğitim verilmelidir. • Eğitim bölgesi çerçevesinde yakın okullar arasına sosyal - sportif faaliyet binaları yapılarak okulların ortak

kullanımına açılmalıdır. • Özellikle ortaokul yapımında hayırsever desteğinin arttırılması için gerekli çalışmalar yapılmalıdır. • Belde ve köy okullarının, imkânlar ölçüsünde birleştirilerek kampüs okullarının oluşturulması gerekmektedir.• Bütçesi hiç olmayan (okul aile birliği bütçesi) okullar tespit edilerek eğitim öğretim yılı başında öğrenci sayıları

ile orantılı olarak yardım yapılmalıdır. • Birleştirilmiş sınıflı öğrenciler taşıma kapsamına alınmalıdır. • Her okulda konferans salonu ve spor salonu bulunmalıdır. • Elektrik tesisatının yıllık kontrolünde meslek liselerinden yararlanılabilir. • Elektrik prizleri için kapaklı elektrik prizler tercih edilmelidir. • Fizikî eksikliği bulunan okulların eksikliklerinin giderilmesi için gönüllü hayırseverlerimizden destek

alınmalıdır. • Okullardaki derslik başına düşen öğrenci sayısının yaş gruplarına göre otuzun üstünde olmamasına dikkat

edilmelidir. Derslik ortalaması otuzun üstünde olan okullarımıza ek derslik yapılmalı veya okulun yakınına aynı türden bir okul daha yapılmalıdır.

• Okul koridorlarının görsel yönden motive edici şekilde düzenlenmesi gerekmektedir. • İlkokul ve ortaokul birlikte olan okullarımızın oyun alanları ayrılmalı ve seviyeye uygun oyun parkları, banklar

vb. araçlarla donatılmalıdır. • Denizli Belediyesince tüm okullarımıza geri dönüşüm çöp konteynırları (plastik, cam, kağıt) dağıtılmalıdır.• Okul bahçelerindeki asfalt oyun alanları tartan piste çevrilmelidir. • Yüksek katlı binalarda öğrencilerimizin sarkmasını önlemek için üst kat pencerelerine estetik görünümlü

korkuluk yapılmalıdır. • Millî Eğitim Müdürlüğünce okullara gönderilen temizlik malzemelerinin sağlığa uygun malzemeler olmasına

dikkat edilmelidir. • Okul kayıtlarında adres kayıt sistemi uygulamasında hile olup olmadığının tespit edilmesi için emniyet

birimleriyle iş birliği yapılması gerekmektedir.

24


KATILIMcILAR

• Okul merdiven ve kolonları güvenli hale getirilmelidir. • Okul giriş kapısı ve dolap camlarının daha sağlam-kırılmaz camlardan seçilmesi gerekmektedir. • Laboratuvardaki araç gereçler güncellenmelidir. • Okul yöneticilerinin afet planlarına işlerlik kazandırmaları ve bu çalışmaları denetmenlerce denetlenmesi

gerekmektedir. • Fizikî imkânları ile araç gereç bakımından donanımlı okullarımızın imkânlarından diğer okullarımızın

yararlanması sağlanmalıdır. • BT sınıflarından bölge insanının faydalanabilmesi için bu sınıflar zemin kata alınmalıdır. • İlkokul binaları çok katlı olmamalıdır. Zemin kattan veya en fazla 1 kattan olması gerekmektedir. • Okul kantinleri okul binası içinde yer almamalıdır. • Okul inşaatları teslim alınırken azami özen gösterilmelidir. • Okul binaları yapılırken her okul türüne dönüşebilecekmiş gibi değil, o okul türüne özgü projelendirilmelidir.• Tadilat ve tamirat işleri ile yeni yapılmış binalarda kullanılan malzemelerin kaliteli olmasına özen

gösterilmelidir. • Okul binaları ve derslikler boyanırken öğrenciyi motive edici rahatlatıcı renkler seçilmelidir.

Sıra Masa Görevi Adı Soyadı Kurum Bilgisi Görevi1 Moderatör Eylem Sultan KILIÇ Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü Maarif Müfetişi2 Katılımcı Fedayi ARSLAN Pamukkale Ortaokulu Müdür3 Katılımcı Şükrü AKYOL Denizli Büyükşehir Belediyesi Kamulaştırma Şb. Md. V. 4 Katılımcı Atakan AKKAN Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü Tekniker

5 Katılımcı Mehmet DAĞLIALİOĞLU Acıpayam Atatürk Ortaokulu Öğretmen

6 Katılımcı Mutlu ERDOĞAN Merkezefendi Adalet İlkokulu Müdür

7 Katılımcı Süleyman İZGİ Acıpayam Cumhuriyet İlkokulu Müdür Yardımcısı

8 Katılımcı Türkay KILCI Merkezefendi Sevil Kaynak Orta-okulu Müdür

9 Katılımcı Selhan LİMONCU Beyağaç Sazak İlkokulu Müdür

10 Katılımcı Abidin MUTLUBAŞ Pamukkale TOKİ İlkokulu Müdür

24


25

Masa 3Ortaöğretim

• Çocukların oyun alanları yetersizdir. • Okul bahçelerinin geniş alanları yeterince işlevsel kullanılmamaktadır.

• Okul bahçelerinin geniş alanları uzman kişilerce düzenlenmemiştir. • Bahçede oturma grupları yetersizdir. • Binalarda ısınma problemleri yaşanmaktadır. • Eğitim ortamlarında renk uyumuna dikkat edilmemektedir. Okullarda kullanılan boya renkleri yaş grubuna

uygun değildir. • Okullar, yaş grubu gözetilerek inşa edilmemekte, tek tip olarak tasarlanmaktadır. • Okul sıraları yaş ve fizikî şartlar gözetilmeden alınmakta olup ve ergonomik değildir. • Kantin ortamları dardır. • Pansiyonlu okullar, fizikî olarak pansiyonsuz okullar gibi yapılmaktadır. • Okulların bodrum katları işlevsel değildir. • Okul koridorları, merdivenlerin girişleri ve genişliği yetersizdir. • Meslek liselerinin sınıfları verimli kullanılamamaktadır. • Engelliler, giriş kapılarını kullanamamaktadır. • Okullarda öğrencilerin güvenliği üzerine yapılan çalışmalar yetersiz kalmaktadır. • Okullardaki ıslak zeminler öğrenciler için tehlike arz etmektedir. • Okullarda laboratuvarlar, dersin özelliğine uygun yapılmamaktadır. • Okullarımızda öğrenci servis alanları bulunmamaktadır. • Öğretmen odaları fizikî yapı olarak yeterli değildir. • Öğrencilerin oyun alanları yeterli değildir. • Engelli rampası uygulamaları %15 eğimle yapılmaktadır. Bu da kullanım açısından sıkıntılar doğurmaktadır.



25

26


26


Sıra Masa Görevi Adı Soyadı Kurum Bilgisi Görevi1 Moderatör İlhami TAYLAN Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü Şube Müdürü2 Katılımcı Talat TOKYAY Acıpayam İlçe MEM İlçe MEM Müdürü

3 Katılımcı Serpil FENLİ Denizli Büyükşehir Belediyesi Park ve Bahçeler Şb. Md. V.

4 Katılımcı İlyas DİNÇ Babadağ Ahmet Nazif Zorlu Anadolu Lisesi Müdür Başyardımcısı

5 Katılımcı Süleyman Yasan Buldan Ali Tunaboylu Anadolu Lisesi Öğretmen6 Katılımcı Veysi KILIÇ AYDEM Fen Lisesi Müdür Başyardımcısı7 Katılımcı Metin İLHAN Erbakır Fen Lisesi Öğretmen

8 Katılımcı Süleyman ARSLAN Merkezefendi Mustafa Kaynak Anadolu Lisesi Müdür

• Pansiyonlu okullarda etüt salonlarının pansiyonda bulunması engellenmelidir. • Okulların yaşam alanlarının daha etkin kullanılabilmesi için tasarım ve donatım açısından iyileştirilmelidir.• Okullarda sportif aktivitelerin yapılacağı donanım ve tesislerin eksiksiz olması gerekmektedir. • Kültürel faaliyetleri gerçekleştirecek fizikî mekânlar oluşturulmalıdır. Bunun için tiyatro ve sinema salonları

oluşturulmalıdır. • Yeni okul binaları yapılırken en son teknolojik donanımla alt yapısı tamamlanmalıdır. • Bodrum katlarında sığınak ve ısınma bölümleri haricinde bölümlerin de yapılabilmesi gerekmektedir. • Okulların giriş ve çıkışlarının öğrencilerin kullanımı ve okulun nüfus kapasitesine orantılı bir şekilde geniş ve

güvenlikli olması gerekmektedir. • Okul koridorları; kültürümüzü yansıtan, öğrenci seviyesine uygun, bilinçaltına hitap edecek, millî ve manevi

değerlerimizi yansıtan yazı, söz ve görsellerle donatılmalıdır. • Kurumlarda; güzel sanatlar meslek liseleri ve üniversite öğrencileriyle programlar yapılabilmesi için ortak

çalışma alanları oluşturulmalıdır. • Okullarda küçük gruplarla eğitim yapılmasına imkân verecek küçük eğitim odaları tasarlanmalıdır. Engelli

öğrencilerin okula daha rahat ve refakatsiz giriş çıkış yapabilmesi için giriş kapılarının sensörlü kapılarla düzenlenmesi gerekmektedir.

• Engelli rampalarının kullanımının daha rahat olması açısından en fazla %7 eğimle yapılması gerekmektedir.• Enerji verimliliği açısından okullar ısı yalıtımlı olmalıdır. Yeni yapılacak okullarda okul yerleşim planları gün

ışığından en fazla yararlanacak şekilde projelendirilmelidir.• Okullardaki elektrik tesisatları yapılırken öğrencilerin güvenliği gözönünde bulundurulmalıdır. • Dönüştürülen okulların ıslak zeminleri öğrencilerin yaş ve fizikî özellikleri göz önüne alınarak

düzenlenmelidir. • Okullarda laboratuvarların metal tezgâhlardan oluşması öğrencilerin deneyler sürecinde güvenliklerini

tehlikeye attığından laboratuvarlar derslerin özelliğine uygun olarak tasarlanmalıdır.• Öğrenci servislerinin güvenli bir şekilde indi bindi yapılabilmesi için okul yanlarında uygun araç cepleri

oluşturulmalıdır. • Öğretmen odalarına öğretmenlerin giysi ve eşyalarına uygun dolaplar tazmin edilmeli; oturma ve dinlenme

yerleri tüm okullarda belli standartlar gözetilerek elden geçirilmelidir. • Okul kütüphaneleri izbe yerlere değil, ulaşılabilmesi kolay alanlara yapılmalıdır. • Çocukların rahat bir şekilde oyun ve spor ile meşgul olabilmeleri için okulların proje aşamasında alanlar

planlanmalıdır. • Fizikî alanları yeterli olan okulların bahçelerine amfi tiyatro alanları düzenlenebilir. • Okul bazlarında ve ilçe merkezlerinde okullara tematik alanlar oluşturulmalıdır. (uzay gözlem evi, evcil

hayvanlar, yöresel el ve tarımsal ürünler gibi) • Eğitim ortamları, öğrencilerin psikolojik ve pedagojik özellikleri, yaş grupları dikkate alınarak renklendirilmeli;

il ve ilçe müdürlüklerince okullara alınan katkı amaçlı boyalar bu çerçevede değerlendirilerek alınmalı. • Okul kantinleri, okul dışına çıkarılarak daha sosyal bir yapıda projelendirilmelidir.

KATILIMcILAR


27


27

• Okul projeleri oluşturulurken eğitimcilerin de fikirleri alınmalıdır. • Ortaokuldan meslek liselerine geçişlerde rehber öğretmenlerin, öğrencileri kabiliyetlerine göre yöneltmeleri

sağlanmalıdır. • Meslek lisesi öğrencilerinin eğitim ortamları dışında da sosyal olarak farkında olmalarını sağlayıcı ve öz

güvenlerini arttırıcı çalışmalar yapılmalıdır. • Okullarımızda eksik atölye donanımları tamamlanmalı, eski olanları yenilenmelidir. • Öğrenciler, ailenin istediği bölüme değil çocuğun istediği bölüme yazdırılmalıdır. • Meslek okulundan mezun olmuş ve hayatta başarı sağlamış model olabilecek kişiler okula çağırılarak örnek

olması sağlanmalıdır.

Masa 4Meslekî Eğitim

• Yeni yapılan okullarımızın fizikî yapısı yeterli ve iyi durumdadır. • Okulların spor alanlarının yapılmasında Denizli Büyükşehir Belediyesi’nden destek alınmaktadır.

• Bazı okullarımızda atölyeler yapılırken öğrenci mevcudu göz önüne alınmamıştır. • Okullarımızda bazı atölye donanımları eksiktir veya bulunan materyaller eskidir. • Meslek odaları ve sanayi odaları ile işbirliği yeterli değildir. • Meslek liselerinde pansiyon az olduğu için şehir dışından gelen öğrenciler barınma sorunu yaşamaktadır. • İş güvenliği tedbirleri ile ilgili herhangi bir müfredat ya da yönergemiz bulunmamaktadır.



2828

• Okullar yapılırken yeri iyi seçilmeli, ortamın fizikî şartlarından yararlanılabilmelidir. • Fizikî alanlar iyileştirilmeli ve kaliteli yaşam alanları oluşturulmalıdır. • Meslek liseleri tehlikeli iş gurubunda değerlendirilmeli, okullarımızda risk analizi ve iş güvenliği çalışmaları

yapılmalı, öğrencilere iş güvenliği eğitimi verilmelidir. • Dışarıda staj yapan öğrencilerin sosyal güvenceden faydalanmasının sağlandığı gibi, okul içerisinde de

öğrencilerin sosyal güvencesi sağlanmalıdır.

KATILIMcILAR

Sıra Masa Görevi Adı Soyadı Kurum Bilgisi Görevi1 Moderatör Ferhat Polat ARIKAN Denizli İl MEM Müdür Yardımcısı

2 Katılımcı Nuriye ÇEVNİ Denizli Büyükşehir Belediyesi

Yapım İşleri Şube Md. V.

3 Katılımcı Mehmet ASLAN Denizli İl MEM VHKİ4 Katılımcı İbrahim ARÇAY Dr Bekir Sıddık Müft. MTAL Müdür5 Katılımcı İzzet SALAN Orhan Abalıoğlu MTAL Öğretmen6 Katılımcı Abdullah KARACEYLAN Kale Başaranlar MTAL Müdür7 Katılımcı Yaşar SOĞANCI Sema Abdurrahman K. MTAL Müdür Yardımcısı8 Katılımcı Mehmet AYCAN İMKB Meslekî ve Teknik AL Öğretmen

2929

30

EĞİTİMDE KALİTE

EĞİTİMİNKALİTESİNİARTTIRMA

2. TEMA

Eğitim sisteminin iyileştirilerek okullaşma oranının artırılarak her bireye kaliteli eğitim hizmeti sunulması amacı, geçmişten günümüze kadar önemini koruyan bir husus olmuştur. Bu çerçevede derslik yapımına ağırlık verilmesi, derslik ve öğretmen başına düşen öğrenci sayısının azaltılması, müfredatın günümüz koşullarına göre güncellenmesi, eğitimde bilgi iletişim teknolojilerine ağırlık verilmesi ile okulların altyapılarının bu doğrultuda geliştirilmesi gibi konularda çalışmalar yürütülmüş ve yürütülmeye de devam edilmektedir.Öğrenci yeterliliklerini değerlendiren ulusal ve uluslararası çalışmalara baktığımızda Türkiye’deki mevcut eğitim sisteminin öğrencilere temel beceriler dâhil yeterli yetkinlikleri kazandıramadığı, eğitim bölgeleri ve okullar arasında başarı farklılıklarının belirgin düzeyde olduğu, dolayısıyla mevcut sistemin etkinliğinin sorgulanması ve öğrenme ortamlarının niteliğinin eşitlik temelinde artırılması gerektiği ortaya çıkmaktadır.Eğitim sisteminin iyileştirilmesi konusunda atılan adımların süreklilik arz etmediği, yapılan reformların istikrarlı olmadığı görülmekte olup, eğitimde sürekli politika değişikliğine gitmenin de yapılan politikaların etkinliğini analiz etmede sınırlı bilgi sağladığı tespit edilmiştir. Ancak; mevcut eğitim sisteminin barındırdığı sorunlar, hâlihazırda Türkiye’deki eğitim sisteminin yeniden reform edilmesi gerektiği yönünde genel kanaat oluşmasına neden olmaktadır. Bu reformların da nasıl ve ne şekilde yapılacağına ilişkin de ilgili paydaşlarca ortak bir görüş de mevcut değildir.1990’lı ve 2000’li yıllar boyunca Türkiye’de eğitim sisteminin iyileştirilmesine yönelik çok sayıda çalışma

EĞİTİMİN KALİTESİNİ ARTTIRMA

31

ÇALIŞTAYIN ETKİLERİ

ve reform yapılmıştır. Hemen her yıl eğitim sisteminin iyileştirilmesi adına bir takım önemli çalışmalar yürütülmüştür. Bu çerçevede, okullaşma oranlarının artırılması, sınıf mevcutlarının azaltılması, öğretmen başına düşen öğrenci sayılarının azaltılması, okulların teknolojik altyapılarının geliştirilmesi ile müfredat ve öğretim yöntemlerini yenileme konusunda çok önemli çalışmalar yürütülmüştür. Bu çalışmaların istisnasız her birine ayrıntılı bir şekilde bakıldığında, hepsinin temel gerekçelerinden biri, eğitim sisteminin kalitesinin artırılması gerektiğidir. Gerçekten de gerek ulusal düzeyde uygulanan sınav sonuçları gerekse de uluslararası düzeyde yapılan değerlendirmeler, Türkiye eğitim sisteminin performansının ciddi anlamda sorunlu olduğu ve bu sistemin mezunlarına yeterli bilgi ve becerileri kazandıramadığı görülmektedir.

Eğitim reformlarında önce Denizli genelindeki mevcut sorunlar tespit edilmeli, ilgili paydaşların görüşleri alınarak kapsayıcılık ilkesi çerçevesinde reformlar müzakere edilmeli, pilot uygulamalara ağırlık verilmeli ve başarılı örnekler yaygınlaştırılmaya çalışılmalıdır. Ayrıca; eğitici nitelikleri hizmet-içi eğitimler dâhil çeşitli programlar vasıtasıyla güçlendirilmeli, izleme ve değerlendirme sistemlerinin etkinliği artırılmalı, eğitim bölgeleri ve okullar arasında beşeri ve fizikî altyapı farklılıkları giderilmeli, eğitime yönelen kaynaklar çeşitlendirilmeli ve artırılmalı, eğitimde sosyal adaleti gerçekleştirilecek politikalar izlenmelidir.Bu kapsamda; Denizli Eğitiminde Hedef 2023 Vizyon Çalıştayı tüm paydaşları bir araya getirerek eğitimin niteliğini artırma noktasında paydaşların fikirlerini toparlaması açısından önem arz etmektedir. Genelde sorun odaklı düşünen eğitim paydaşları bu Çalıştayda çözüm odaklı düşünmüş, elimizdeki fırsatları değerlendirerek Denizli eğitimini bir adım ileriye götürmenin çareleri aranmıştır. Spesifik konuların görüşülmesine özen gösterilmiş olduğundan eğitimin kalitesine doğrudan etki edecek kararlar alınmıştır.

“EĞİTİMSİZ ZEKâ, MADENDEKİ GÜMÜŞ

GİBİDİR.”MARK TWAİN

32


0

5

10

15

20

25

Okulöncesi İlkokul Ortaokul Lise

Öğretmen Başına Düşen Öğrenci Sayısı



33

2013-2014 Öğretim Yılı Derslik Başına Düşen Öğrenci Sayısı

Okulöncesi (14 Öğrenci)

İlkokul (16 Öğrenci)

Ortaokul (32 Öğrenci)

Lise (25 Öğrenci)21,7Genel

Ortalama

34


• Bazı ilçelerde okullaşma oranı düşüktür. • Bağımsız anaokulu olmayan, ilkokullar bünyesinde faaliyet gösteren anasınıfları, donanım ve imkan kısıtlılığı

yaşamaktadır.

• Kurumlarımızda yardımcı personel eksikliği yaşanmaktadır. • Özellikle kırsal kesimde ulaşım - öğrenci servisi sorunları ile karşılaşılmaktadır. • Okulöncesi eğitim ile ilgili yeterli tanıtım faaliyetleri yapılmamaktadır. • İlkokullarda faaliyet gösteren anasınıfları, bağımsız anaokullarındaki şartları ve kalite standartlarını

yakalayamamaktadır. • Ücretsiz olarak verilen kitaplar yetersizdir. • Tüketilir malzeme eksikliği yaşanmaktadır. • Öğretmenlerin hizmet içi eğitimleri yetersizdir. • Mülteci öğrencilerin kaynaştırması ile ilgili problemler yaşanmaktadır.• Gönderilen hikâye kitapları seviyeye uygun değildir. • Yardımcı personel eksikliğinden ötürü okula gelen beslenmelerin hazırlanması, öğrencilerin ailelerinden teslim

alınıp teslim edilmesi, öğrencilerin kişisel bakımlarının karşılanmasında güçlüklerle karşılaşılmaktadır.



Masa 5Okulöncesi


35

• Veli görüşme günlerinin planlaması öğretmene bırakılmalıdır. • Derslikler sert zemin olmamalıdır. • İdari odalar giriş katlarında bulunmalıdır. • Ses sistemi gibi donanım eksiklikleri giderilmelidir. • Okulöncesi eğitim hakkında velilerin bilinçlendirilmesi gerekmektedir.• Kaynaştırma eğitiminde okullara uzman personel desteği verilmelidir.• Anasınıflarında İngilizce ve satranç gibi eğitimler verilmelidir. • Anasınıflarına kalite standartları getirilmelidir. • Anasınıflarımız daha geniş alanlarda hizmet vermelidir. • Personele adaylık eğitimi gibi zorunlu hizmet içi eğitimler verilmelidir.• Kırsalda bulunan anasınıflarına daha fazla imkân sunulmalıdır. • Okulöncesi kurumlarında sürekli olarak rehber öğretmen bulunmalıdır.• Mülteci öğrencilerin kaynaştırması ile ilgili olarak malzeme teminini Millî Eğitim Müdürlükleri sağlamalıdır.• Anasınıflarında yardımcı personel ihtiyacının giderilmesi gerekmektedir.• Kayıt dönemi dışında öğrenci kaydı alınmamalıdır. • Öğretmenlerin daha verimli çalışması için dinlenme ve motivasyon programları yapılmalıdır.• Velilere eğitim seminerleri verilmelidir. • Okul servislerinde yardımcı personel bulundurulmalıdır. • Okul aidat ücretlerine standart getirilmeli ve ücretler düşürülmelidir.• Hikâye kitapları için komisyon oluşturulması gerekmektedir. • Eğitsel materyal ve oyuncaklar, daha sağlam malzemelerden seçilmelidir.• Anasınıflarında güvenlik önlemleri alınmalıdır. • Kayıt bölgesinde ulaşılamayan öğrencilerin iletişim bilgileri Millî Eğitim Müdürlüğünce temin

edilmelidir. • Okul kapılarında güvenlik görevlisi bulunmalıdır. • Servis hizmeti veren kurumların iç güvenliği olmalıdır.

KATILIMcILAR


Sıra Masa Görevi Adı Soyadı Kurum Bilgisi Görevi

1 Moderatör Bülent BİRDAL Denizli İl MEM Eğitim Uzmanı

2 Katılımcı Gülsen YUMRU Kale Kayabaşı Cumhuriyet İlkokulu Öğretmen

3 Katılımcı Ebru BOZDAĞ Baklan Anaokulu Öğretmen

4 Katılımcı Cangül ŞENMAN DD.Emsan İlkokulu Öğretmen

5 Katılımcı Fatma ÖZTÜRK Yardım Sevenler Derneği İlkokulu Öğretmen

6 Katılımcı Kamile SERBAN Ahmet Hanife Paralı Anaokulu Öğretmen

7 Katılımcı Adnan PAÇACIOĞLU Perihan Kıbrıslıoğlu Anaokulu Müdür

8 Katılımcı Bilge DOĞAN Ayşe Yusuf Erdemir Anaokulu Müdür Yardımcısı

9 Katılımcı Hilmi TEKİN Acıpayam Anaokulu Öğretmen

10 Katılımcı Abdullah ATAN PAÜ Eğitim Fakültesi Arş. Gör.

11 Katılımcı Cihat ÖZBEK Pamukkale Hüseyin Erikoğlu Anaokulu Müdür

36


• İl geneli okullarımızda okuma alışkanlığının yetersiz olduğu görülmektedir. • Bazı okullarımızda sınıf mevcutlarımız fazladır. • Mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin okul ortamı içinde yeterli deneyimi bulunmamaktadır.

• Öğretmenler arası iletişim eksiklikleri eğitim için olumsuzluk oluşturmaktadır. • Bazı velilerimizin eğitime karşı duyarlı olmadıkları görülmektedir. • Özel eğitime ihtiyaç duyan öğrenciler uyum problemleri yaşayabilmektedir. • Öğrencilere kazandırılan kitap okuma alışkanlığının evde veliler tarafından desteklenmediği gözlenmektedir.• İlkokulda öğrencilere kurallı olarak öğretilen bitişik eğik yazı, ortaokul ve daha sonraki öğretim kademelerinde

doğru olarak kullanılmamaktadır.



Masa 6İlkokul


37

• Öğretmen - veli ilişkilerinin artırılması için öğretmenler eğitimden geçirilmelidir • Öğrencilere davranış eğitimleri konusunda daha fazla zaman ayrılmalıdır. • Öğrencilere her türlü eğitimin oyun içerisinde verilmesi için öğretmenlere oyun kültürü oluşturmak üzere

eğitim verilmelidir. • İlkokulların bütün sınıflarında müzik-resim-beden eğitimi derslerini branş öğretmenleri okutmalıdır• Özel eğitim ihtiyacı bulunan öğrencilerin olduğu ilçelerde özel alt sınıf oluşturmak üzere çalışmalar

yapılmalıdır. • Zümre öğretmenler kurulu toplantıları matbu olmamalı, her öğretmen kendi zümre çalışmalarını okul ve

çevreye göre belirlemelidir. • Zümreler arası iletişimin artırılması için öğretmenler ve okul yöneticileri aktif olarak rol almalıdır.• Öğrencilere okuma alışkanlığı kazandırmak için velilere bilinçlendirme çalışmaları yapılmalıdır.• Okullarda yapılan okuma çalışmalarına veliler de ortak edilmelidir. • Velilerin okuma alışkanları konusundaki olumlu çalışmaları ödüllendirilmelidir. • Okuma alışkanlığı kazandırma konusunda öğretmenlerimiz tarafından yapılan çalışmalar, basılı ve görsel

materyal şeklinde kayda alınarak diğer öğretmenlerle paylaşılması gerekmektedir. • İlçe Millî Eğitim Müdürlüklerince öğrenci okuma alışkanlığını artırmaya yönelik yarışma tarzı ödüllü aktiviteler

yapılmalıdır. • Bitişik eğik el yazısı alışkanlığının tüm öğretmenlere kazandırılması konusunda çalışmalar yapılmalı, bu

alışkanlığın devamı konusunda sistemin ortaokullara da yaygınlaştırılması gerekmektedir. • Okullarda öğrenci davranışları, gözlemlenebilir verilere dayalı olarak notla değerlendirilebilmelidir. • Tüm okullarda asgari ölçüde temel fizikî standartlar oluşturulmalıdır. • Okullarda okul kültürünün oluşturulması için projeler üretilerek öğretmenlerle paylaşılmalıdır.• Tüm ilçelerimizde aile eğitim programları açılmalı ve veli bilinçlendirme çalışmaları artırılmalıdır.• Öğretmenlerimiz iletişim ve öğrenci-veli yaklaşımları konusunda hizmet içi eğitimlere alınmalıdırlar.

KATILIMcILAR



1 Moderatör Hüseyin SELÇİN Denizli İl MEM Şube Müdürü

2 Katılımcı İbrahim Halil YURDAKAL PAÜ Eğitim Fakültesi Araştırma Görevlisi

3 Katılımcı Arzu ERBEĞİ Baklan Atatürk İlkokulu Öğretmen

4 Katılımcı Süleyman Nazif TOY Beyağaç Kızılcaağaç İlkokulu Öğretmen

5 Katılımcı Memnune Funda VAYVADA Çal Gazi İlkokulu Müdür

6 Katılımcı Kadir CAN Acıpayam Cumhuriyet İlkokuluÖğretmen

7 Katılımcı Şükran COŞKUN Saadet Erikoğlu İlkokulu Sınıf Öğretmeni

8 Katılımcı Erdoğan KAYA DD. Emsan İlkokulu Öğretmen

38


38

• Okullarımızda rehber öğretmenlerinin sayısı yetersizdir. • Eğitim kademelerimizden sadece ortaokul ve lise seviyesinde kısmi bir yönlendirme çalışması yapılmaktadır.• Velilerimizin yönlendirme konusunda yeterli bilgileri bulunmamaktadır.

• Öğrenci yöneltme konusunda öğrencinin kabiliyeti değil, velinin kendi isteği yönlendirmede etkili olmaktadır.• Okullar arasında iletişim eksikliği yaşanmaktadır. • Kırsal kesimdeki okullarda ücretli öğretmen sayısı fazladır. • Bazı öğrencilerin devamsızlıkları fazladır. • Pek çok okulumuzda ikili öğretim yapılmaktadır. • Öğretmenlerin teknolojik bilgi donanımı yeni eğitim sistemleri için yeterli olamamaktadır.• Öğretmenlere yönelik meslekî çalışmalar yetersizdir. • Ders dışı egzersiz, eğitim ve kurs faaliyetlerinde görev alacak yeterli personel bulunamamaktadır. • 4+4+4 eğitim sistemiyle beraber birbirinden ayrılan eğitim kademelerinde pekçok okul aynı bina-bahçeyi

kullanmaktadır.



Masa 7Ortaokul


3939

• Öğrenci yöneltme çalışmaları sadece ortaokuldan liseye geçerken yapılmamalıdır. Anaokuldan itibaren öğrencilerin eğilimleri belirlenmeli ve böylece hangi mesleğe kabiliyeti varsa o mesleğe yönlendirilmelidir.

• Eğitimin kalitesinin artırılabilmesi için okullar arası iletişim artırılmalıdır. • Okullar arası sosyal ve kültürel etkinlikler artırılmalıdır. • Yeni okul binaları yapılarak ikili öğretime son verilmelidir. • Öğretmenlere teknolojiyi etkin kullanabilme konusunda hizmet içi eğitim faaliyetleri düzenlenmelidir.• Etkileşimli yazı tahtaları okullarımızda yaygınlaştırılmalıdır. • Merkezi hizmet içi eğitim faaliyetlerinde en fazla 5 kurs alabilme sınırı kaldırılmalıdır.• Okullarda sosyal, kültürel ve sportif faaliyetler artırılmalıdır. • Rehberlik dersi liselerde olduğu gibi ortaokullarda da müstakil bir ders haline gelmelidir.• 4+4+4 eğitim sistemiyle beraber birbirinden ayrılan eğitim kademeleri aynı bina-bahçeyi kullanmamalıdırlar.

Bu binaların ayrılması için yeni okullar yapılmalıdır.

KATILIMcILAR



1 Moderatör Zekeriya ÇAMLIBEL Pamukkale İlçe MEM Şube Müdürü

2 Katılımcı Ebubekir ÖZDEMİR PAÜ Eğitim Fakültesi Araştırma Görevlisi

3 Katılımcı Reha GÖKSU Baklan Kavaklar Beyelli Ortaokulu Öğretmen

4 Katılımcı Bilal CEYLAN Çameli Atatürk Orta Okulu Müdür

5 Katılımcı Güngör EBCİM Abalıoğlu Yem S. Ortaokulu Müdür Yardımcısı

6 Katılımcı Ufuk ERKAN Acıpayam Atatürk Ortaokulu Müdür

7 Katılımcı Utku ÜNAL Çal Süller Ortaokulu Öğretmen

40


• Ortaöğretim kurumlarında yöneltme çalışmalarının yetersiz olduğu görülmektedir. • Aileler öğrenci yöneltme konusunda çocuğunu kendi düşündükleri mesleklere yönlendirmeye çalışmaktadırlar.

• Okullarımızda genellikle sadece akademik başarıya yönelik kurslar açılmakta, beceri ve kişisel gelişime yönelik kurslar ihmal edilmektedir.

• Aileler öğrenci yöneltme konusunda öğrencinin isteği, akademik durumu ve kabiliyetleri doğrultusunda gerçekçi davranamamaktadır.

• Uyuşturucu ve zararlı alışkanlıklardan korunma konusunda yeterli güvenlik ve eğitim tedbirleri alınmamaktadır.

• Okullarımızda yeteri kadar sportif, sanatsal, kültürel faaliyetler gerçekleşmemektedir.



Masa 8Ortaöğretim


41


1 Moderatör Şener BAYRAM Denizli İl MEM Şube Müdürü

2 Katılımcı Çağlar Naci HIDIROĞLU PAÜ Eğitim Fakültesi Araştırma Görevlisi

3 Katılımcı İsmail ÖZDEMİR Cedide Abalıoğlu AİHL Rehber Öğretmen

4 Katılımcı Emine ÇAKAR Erbakır Fen Lisesi Öğretmen

5 Katılımcı Ayşe FİLİZ Kale Mustafa Şipar Anadolu Lisesi Öğretmen

6 Katılımcı Bünyamin GÜMÜŞ Durmuş Ali Çoban Anadolu Lisesi Rehber Öğretmeni

7 Katılımcı Ömer KÖLEMEN Buldan Ali Tunaboylu Anadolu Lisesi Müdür

8 Katılımcı Okan AKKAYA Mustafa Kaynak Anadolu Lisesi Müdür Yardımcısı

• Ailelerin, Yöneltme/Meslek seçimi konusunda eğitilmeleri gerekmektedir. • “Çocuklar bireysel farklılıklara ve yeteneklere sahiptir.” gerçeği eğitimlerle velilere benimsetilmelidir.• İl genelinde uygulanmak üzere, öğrencilere yönelik “Yöneltme Eylem Planı” hazırlanmalıdır. • Okullardaki rehber öğretmenlerimiz “Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Yeterlilikleri” konusunda, üniversite

işbirliği ile hizmet içi eğitime alınmalıdırlar. • Öğrenciler için “Meslek Seçimi” konusunda, hazırlanacak bilgisayar programları kullanılmalıdır. • Uyuşturucu ve zararlı alışkanlıklar konusunda güvenlik ve eğitim tedbirleri alınmalıdır. • Okul çevresindeki kafe tarzı yerler, emniyet görevlilerince sık sık denetlenmelidir. • Riskli bölgelerdeki okullarda sosyal, sportif organizasyonlar artırılmalıdır. • Bakanlık çalışmalarının yanı sıra, İlimize özgü hazırlanacak “Uyuşturucu ve Zararlı Alışkanlıklarla Mücadele

Eylem Planı” uygulamaya konulmalıdır • Akademik başarı kurslarının yanı sıra, özellikle kişisel gelişimi tamamlayıcı kurslar (Öfke kontrolü, Zorluklarla

Mücadele, İletişim...) açılmalıdır. • Sportif, sanatsal, kültürel kurslara ağırlık verilmelidir.

KATILIMcILAR


42


• Meslekî eğitim, ilimizde aileler tarafından yeterince rağbet gören bir eğitim alanı değildir.• Meslek liseleri açılırken sektörün durumu, ailelerin ve öğrencilerin meslek liselerine ilgisi düşünülerek planlama

yapılmamaktadır.

• Aileler, meslek liselerine karşı olumsuz tutum ve yaklaşımda bulunmaktadır. • Parçalanmış aile ortamlarında yetişen çocuklar yeterince veli ilgisi görmemektedir. • Meslek liselerinden mezun olmuş öğrencilerin kariyerleri-konumları yeterince takip edilmemektedir.• Meslek liselerinde çok fazla devamsızlık yapılmaktadır. • İşletmelerde yapılan staj çalışmalarında, beceri eğitimi verimli olmamaktadır. • Ortaokullarda rehberlik çalışmalarının yeterli olmaması meslek liselerinin tercih edilebilirliğini

etkilemektedir. • İstihdam alanı daralan alanlara gereğinden fazla öğrenci alınmaktadır. • Bazı öğretmenler özverili çalışma şevklerini kaybetmiş durumdadır. • Öğrenci yetiştirilirken, sektörün personel ihtiyacına göre planlama yapılmamaktadır. • Okulların gelişmesine katkı sağlayacak projeler yetersizdir. • Bazı öğretmenlerin iş ve meslekler konusunda yetersiz olduğu görülmektedir. • Okullarımızda rehberlik çalışmaları yeterli değildir.





• Okul-aile arasındaki iletişim geliştirilmeli, aile eğitimleri yapılmalıdır. • Parçalanmış ailelerle ilgili olarak belediye ile işbirliği yapılıp, bu ailelerin çocuklarının eğitimi konusunda,

çalışmalar yapılmalıdır. • İş-Kur işbirliği ile mahalli e-mezun sistemi tekrar hayata geçirilmelidir. • Belediye ile işbirliği yapılarak okulların fizikî altyapıları kültürel faaliyetlere olanak tanıyacak şekilde yeniden

tasarlanmalıdır. • Önce iş, sonra okul yaklaşımı geliştirilmeli, öğrenci haftanın belirli günlerinde okulda belirli günlerinde iş

yerinde tutulmak yerine ilk altı ay okulda ikinci altı ay iş yerinde staj görmelidir.• Ortaokullara meslek liseleri tarafından ziyaretler gerçekleştirilmeli, alanında uzman kişiler tarafından popüler

meslekler tanıtılmalıdır. • Alan ve dal açılırken istihdam alanları iyi planlanmalı, ilçelerdeki ihtiyaç olmayan meslek okulları kapatılmalı,

sektörün ihtiyacına yönelinmelidir. • Öğrencilerde kurum kültürü geliştirilmelidir. • Öğretmen motivasyonunu artıracak yerel bazlı çözümler üretilmelidir. • Öğretmen niteliklerini arttırıcı tedbirler alınmalıdır. • İş adamlarıyla bir çalıştay yapılarak, sektörler hakkında bilgi edinmelidir. • Okullarda aile ve çocuk eğitimleri arttırılmalıdır. • Öğretmenlere yönelik meslek tanıtımları yapılmalıdır. • Sektör temsilcileriyle birlikte yapılacak çalışmalarla sektörün fikirlerinin eğitim alanına yayılması

sağlanmalıdır. • Rehber öğretmenler popüler meslekler konusunda eğitilmelidir. • Öğrencilerin, İş-Kur’ un ilgi tutum envanterine katılmaları sağlanmalıdır.

KATILIMcILAR



1 Moderatör Taşkın Osman YILDIZ Merkezefendi İlçe MEM Şube Müdürü

2 Katılımcı Güneş DOĞAN İŞ-KUR Kurum Temsilcisi

3 Katılımcı İbrahim Ertan AKTAŞ Orhan Abalıoğlu MTAL Müdür

4 Katılımcı Nuray DİNÇKAN Denizli İMKB Mes. Lisesi Müdür

5 Katılımcı Doç. Dr. Ahmet SÜRÜCÜ PAÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi

6 Katılımcı Gençağa ÇAKIR Orhan Abalıoğlu MTAL Öğretmen

7 Katılımcı Hüseyin Murat SÜER Çivril Keriman Kamer MTAL Öğretmen

8 Katılımcı Özlem ÖZBAY Ahmet Yesevi AİHL Öğretmen

9 Katılımcı Sevilay TAHTALIOĞLU Dr Bekir Sıddık Müft. MTAL Öğretmen

43



46

DENETİMDE YENİ YAKLAŞIMLAR

OKUL YöNETİMİNDE

VE DENETİMİNDE POZİTİF

ETKİLEŞİM VE MOTİVASYONU

ARTTIRMA

3. TEMA

Bilginin üretiminde ve teknolojide meydana gelen hızlı değişmeler, örgütleri ve çalışanları sürekli öğrenmeye zorlamaktadır. Bu yoğun değişim ortamından etkilenen örgütlerin başında eğitim örgütleri gelmektedir. Günümüzde eğitime yeni anlam yüklenmeye başlanmış, bu bağlamda eğitimde benimsenen amaç, ele alınan içerik, uygulanan yöntem ve kullanılan araç - gereçler değişmeye başlamıştır. Eğitimin başat unsuru olan öğretmenlerin bu değişime ayak uydurabilmesi için sürekli ve sürdürülebilir yenilenmeye gereksinimleri vardır. Bunu sağlamanın yollarından biri de rehberliğe ve meslekî gelişime öncelik veren çağdaş denetim yaklaşımlarıdır. Türkiye’de eğitim denetimi, uzun yıllar boyunca, kontrol etme boyutuyla ele alınmıştır. Kısmen de olsa hâlen bu anlayışla yürütülmekle birlikte geliştirme boyutuna vurgu yapan değerlendirme ve uygulamalar da yaygınlaşmaktadır. Çağdaş dünyada denetim anlayışı ve hizmetleri ataerkil anlayıştan günümüzdeki öğretim ve gelişme odaklı çağdaş anlayışa doğru değişirken Türkiye’de geç başlayan bu gelişme sürecinin henüz kat edeceği çok mesafe vardır.

OKUL YÖNETİMİNDE VE DENETİMİNDE POZİTİF ETKİLEŞİM VE MOTİVASYONU ARTTIRMA

47

öĞRETİMSEL DENETİM

Öğrenme-öğretme etkinliklerinde etkililiğin ve verimliliğin sağlanmasında çağdaş denetim yaklaşımlarının önemli rolü vardır. Bunlar arasında kliniksel denetim, öğretimsel denetim, sanatsal denetim, farklılaştırılmış denetim, gelişimsel denetim gibi denetim yaklaşımları sayılabilir. Bu denetim yaklaşımlarından biri olan öğretimsel denetim, sınıf içinde gerçekleştirilen etkinliklere odaklanarak öğrenme-öğretme sürecini geliştirmeyi amaçlamaktadır.Öğretimsel denetimde, öğretmen ve denetmenin bir araya gelerek, öğretim sürecini, meslekî bilgi ve uygulamaları işbirliği içinde geliştirmeleri, böylelikle öğrencilere daha nitelikli bir eğitim ortamı oluşturmaları amaçlanmaktadır. Böylece, öğretimin, öğretmen ve öğrencilerin bir bütün olarak gelişimine odaklanılmış olur.Öğretmenlerin meslekî anlamda gelişmelerine katkı sağlamada önemli bir rol üstlenen öğretimsel denetim yaklaşımı, hem öğrencilerin akademik anlamda gelişmelerine destek olmakta hem de belirlenmiş olan öğretimsel amaçların en üst düzeyde gerçekleşmesine olanak sağlamaktadır. Öğretimsel denetim sürecinin başarıya ulaşmasında öğretmen ve denetmen arasındaki işbirliği, iletişim, koordinasyon ve objektif bir gözlem anlayışı önemli bir yere sahiptir. Eğitim-öğretim sürecinin birer parçası durumunda olan program, materyaller ve uygulanan yöntemler de öğretimsel denetimin geliştirilmesine katkıda bulunmaktadır. Türk eğitim sisteminde, öğretimsel denetim anlayışına uygun olarak, öğrenme-öğretme sürecinin geliştirilmesine, öğretmenlere bu doğrultuda gerekli meslekî yardımın yapılmasına ve denetim hizmetlerinin etkililiğinin arttırılmasına yönelik girişimler sürdürülmekle birlikte, daha köklü reformlara, yeni yaklaşımlara ve etkili önlemlere gereksinim duyulmaktadır.

“KENDİNİ LİDER ZANNEDENİN TAKİP

EDENİ YOKSA, O KİŞİ SADEcE YÜRÜYÜŞE ÇIKMIŞ

DEMEKTİR.”JOHN MAxWELL


48

• Öğretmenleri motivasyon yönünden olumlu yönde etkileyen birçok faktör vardır. Bunlardan başlıcaları; takdir edilme, demokratik tutum ve davranışlar, doğru iletişim, kariyer basamakları vb.’dir.

• Denetimin amaçları dışına çıkıldığında denetim süreci olumsuz etkilenmektedir. • Denetimde mevzuat kriterleri göz önünde bulundurulmadığında tutarlı ve kararlı olunmamaktadır.• Öğrencilerin motivasyonunu artırmak için, eğitimi eğitimciye bırakmak gerekir.



Masa 10Genel


49

• Öğretmen motivasyonunu arttırmak için bilimsel araştırmalardan yararlanılmalı ve bu araştırmaların ilimize uyarlanması sağlanmalıdır.

• Kurumlarımızda memnuniyet araştırmaları yapılmalıdır. • Denetim, özgün durumlara göre uyarlanmalıdır. • Denetim sonunda demokratik bir tartışma ortamı oluşturulmalıdır. • Müfettişlik sistemi idari ve eğitimsel olarak yayılmalıdır. • Hizmet içi eğitimlerle meslekî alanda gelişimler sağlanmalıdır. • Hizmet içinin faaliyetleri belirlenirken üniversite ile iş birliği yapılmalıdır. • Yetkiden çok etkiyi artırmak gereklidir. • Hizmet içine yönlendirilecek öğretmenlerin seçiminde objektif olunmalıdır. • Denetimlerin sonucunda başarılı görülen personel mutlaka ödüllendirilmelidir. • Çalışanların, olaylara empatiyle bakması yönünde çalışmalar yapılmalıdır. • Okul çalışanlarıyla idarecilerin bir araya geleceği etkinliklerin sayısı artırılmalıdır. • İdareci seçiminde liyakatin esas alındığı bir usul belirlenmelidir. • Değerlendirilecek personel, bulunduğu çevre imkânlarıyla değerlendirilmelidir. • İsimsiz şikâyetler dikkate alınmayarak personelin motivasyonu bozulmamalıdır. • Millî Eğitim Müdürlüğü tarafından sosyal tesis ve kuruluşlarla personel açısından avantaj sağlayacak anlaşmalar

yapılarak personelin motivasyonu arttırılmalıdır. • Vekâleten yönetici görevlendirilmesi sona erdirilmelidir. • Ödül ve ceza dengesi objektif olarak sağlanmalıdır. • Personele yönelik hizmet içi eğitim faaliyetleri uzman kişilerce küçük gruplara verilmelidir. • Çeşitli sosyal etkinliklerin sayısı artırılarak personel arasındaki iletişim arttırılmalıdır. • Fizikî ortamlar, personelin kendini rahat hissedeceği şekilde düzenlenmelidir. • Personel arasında adaleti ve eşitliği sağlama konusunda gerekli hassasiyet gösterilmelidir. • Millî Eğitim Müdürlüğü ile Pamukkale Üniversitesi arasında imzalanan yüksek lisans protokolüne devam

edilmelidir. • Kurumların zayıf yönleri tespit edilerek, bu zayıf yönleri düzeltecek önlemler alınmalıdır. • Ödül kriterleri net olarak belirlenmelidir. • Öğretmenevi; ulaşımı kolay, daha merkezi bir yerde olmalıdır. • İlin tüm öğretmenlerinin katılacağı sosyal etkinlikler arttırılmalıdır. • Üniversite ile geleceğe yönelik planlamalar yapılmalıdır. • Öğrencilerin, İş-Kur’ un ilgi tutum envanterine katılmaları sağlanmalıdır.

KATILIMcILAR



1 Moderatör Musa DİNÇ Denizli İl MEM Teftiş Kurulu Başkanı

2 Katılımcı Hasan HARKTI Doğan Demircioğlu Emsan İlkokulu Müdür

3 Katılımcı Kubilay ÇETİN Denizli İl MEM Maarif Müfettişi

4 Katılımcı Kamil BALAY Denizli İl MEM Maarif Müfettişi

5 Katılımcı Ahmet AYKOL Türk Eğitim-Sen Sendika Temsilcisi

6 Katılımcı Sedat ALAN Eğitim Sen Sendika Temsilcisi

7 Katılımcı Hüseyin SOLAK Eğitimİş Sendikası Sendika Temsilcisi

8 Katılımcı Nazire ÇAĞLIYAN Sevgi Bayraktar Anaokulu Öğretmen

9 Katılımcı Ramazan DAĞ Acıpayam Gölcük YİBO Müdür Başyardımcısı

10 Katılımcı Yasin TEMEL Çal İlçe MEM Şube Müdürü


50

• Okullar, il yönetimi tarafından az ziyaret edilmektedir. • Rehberlik faaliyetleri yeterli değildir. • Proje üretme konusunda sıkıntılar yaşanmaktadır. • Basit bir problemin çözümünde bile sıkıntılar yaşanmaktadır.

• Okullarımız İl Millî Eğitim Müdürlüğü yöneticileri tarafından yeteri kadar ziyaret edilmemektedir. • Maarif Müfettişleri yeterli rehberlik faaliyetinde bulunmamaktadır. • Okul müdürleri proje üretme konusunda sıkıntılar yaşamaktadır. • Okul müdürlerinin bir kısmı basit problemleri bile çözme konusundaki yetersizdir. • Ödüllendirmeler istenilen ölçüde objektif olarak yapılmamaktadır. • Okul yöneticileri ve öğretmenler zaman yönetimi, etkili iletişim, kurum kültürü vb. konularda yeterli donanıma

sahip değildir. • Müdür yardımcılarının belirlenmesinde bazı sıkıntılar yaşanmaktadır.



Masa 11Ortaöğretim


51

• İl Millî Eğitim Müdürlüğü tarafından okullarımıza yapılan ziyaretlerin artırılması gerekmektedir.• Her okula danışman olarak bir maarif müfettişi görevlendirilmelidir. • Ödüllendirme sürecine öğretmen, öğrenci ve veliler de dâhil edilmelidir. • Müdür yardımcısı atamalarında öncelik okul müdüründe olmalı ve dışarıdan müdahale ve baskı

yapılmamalıdır. • Okul müdürleri eğitim lideri olabilecek eğitimsel süreçlerden geçirilmelidir. • Okul yöneticileri ve öğretmenler zaman yönetimi, etkili iletişim, kurum kültürü, liderlik vb. konularda hizmetiçi

eğitimden geçirilmeli ve bu konularda eksiklikleri giderilmelidir. • Okul yöneticilerine görgü ve protokol kuralları konusunda eğitim verilmelidir. • Okullarda kurum kültürü oluşturma çalışmaları daha verimli hale getirilmelidir. • Öğrenci velilerine çocuklarıyla ilgili detaylı bilgiler verilmeli ve gözlem defteri tutulmalıdır.• Okul müdürlerinin il ve ilçe yöneticilerince, öğretmenlerin okul yöneticilerince, öğrencilerin öğretmenlerce ve

okul yöneticilerince değerli olduğunu hissettirecek çalışmalar yapılmalıdır.

KATILIMcILAR



1 Moderatör Halil YÜCESOY Denizli İl MEM Maarif Müfettişi

2 Katılımcı Deniz KÖSEHAN Aydem Fen Lisesi Müdür

3 Katılımcı Nurettin TIKIM Kale İlçe MEM İlçe MEM Müdürü

4 Katılımcı Cemal BİRDAL Denizli İl MEM Maarif Müfettişi

5 Katılımcı Hüsnü ERGÜN Denizli İl MEM Maarif Müfettişi

6 Katılımcı Tülay GAZALCI Türk Eğitim-Sen Sendika Temsilcisi

7 Katılımcı Sabri KASAPLIOĞLU Eğitimİş Sendikası Sendika Temsilcisi

8 Katılımcı Mustafa ERBİL Kale Mustafa Şipar Anadolu Lisesi Müdür Başyardımcısı


52

• Stajyer öğrencilerin uygulama eğitimleri sıkıntılı geçmektedir. • Uygulama yapılacak okulların belirlenmesinde sorunlar yaşanmaktadır. • Öğretmen ve velilere yönelik yapılacak hizmet içi eğitimler yeterli değildir.

• Meslek öncesi uygulama eğitimlerinin (stajyer öğretmen) sadece üniversite son sınıfta yapılması yeterli değildir.

• Öğretmen adaylarının eğitiminde okullara gözlem için ayrılan süre yetersizdir. • Öğretmenler, okuldaki stajyer öğrencilere eğitim verme konusunda yetersiz kalmaktadır. • Stajyer öğrenciler (lise öğrencileri) plan yapma konusunda yetersiz durumdadır. • Uygulama yapılan okulların sosyo-ekonomik yönlerinin dikkate alınarak stajyerlerin dengeli dağıtılması

gerekmektedir. • Öğretmenlere yönelik hizmet içi faaliyetler yetersizdir. • Veli - öğretmen iletişimsizliği sorunlar oluşturmaktadır. • Öğretmenlerin özel alan yetersizliği bulunmaktadır • Öğretmene gereken itibar verilmemektedir. • Öğretmenlerin meslekî sorunları fazladır. • Okul dönüşümlerinden dolayı öğretmenler okullara dengeli dağıtılamamıştır.



Masa 12Okul Öncesi


53

• Uygulama eğitimi 3. sınıfta başlamalı ve 4. sınıfta da devam etmelidir. • Gözlem eğitimi 2. sınıfta başlamalıdır. • Koordinatör öğretmen ile anasınıfı öğretmeni işbirliği içinde olmalıdır. • Koordinatör öğretmen, stajyer öğrencileri ile ilgili beklentilerini okul yönetimi ve öğretmenlerle

paylaşmalıdır. • Stajyerlerin eğitim gördükleri okulların plan ve programları uygulamalarla zenginleştirilmelidir.• Uygulama yapılan okulların sosyo-ekonomik yapısına uygun olarak stajyer öğrencilere dönüşümlü dağıtım

yapılmalıdır. • Stajyer öğrencilerin farklı gruplar ve öğretmenlerle uygulama yapmaları sağlanmalıdır. • Kişisel eğitim, etkili iletişim, teknoloji kullanma kursları uzman kişilerce verilmelidir. • Hizmet içi kurslarının sayısı arttırılmalı ve bunların verimli zaman diliminde verilmesi sağlanmalıdır. • Öğretmen ve velilere özel kurs ve seminerler verilmelidir. • Öğretmenlerin özel eğitim gerektiren öğrencilere yönelik eğitimlerinde uzmanlarca destek verilmelidir. • Öğretmenler, saygınlığını yitirecek söz ve davranışlardan kaçınmalıdır. • Tecrübeli öğretmenler, kendi okullarında görevli öğretmenlere dönem dönem hizmet içi kurslar

vermelidir.

KATILIMcILAR



1 Moderatör İlhami TAYLAN Denizli İl MEM Şube Müdürü

2 Katılımcı İbrahim Taylan GÜZEL Türk Eğitim-Sen Sendika Temsilcisi

3 Katılımcı Özlem ALTUĞ Eğitimİş Sendikası Sendika Temsilcisi

4 Katılımcı Gönül Ayla CERİTSUNA Ayşe Yusuf Erdemir Anaokulu Öğretmen

5 Katılımcı Feyza Pınar ÜNAL Ayşe Yusuf Erdemir Anaokulu Müdür


54


55

56

öĞRETMEN EĞİTİMİ

öĞRETMEN EĞİTİMİNİN NİTELİĞİNİ

ARTIRMA

4. TEMA

Eğitim sistemlerinin temel amacı o ülkenin nitelikli insan gücünü yetiştirmek ve yurttaşlarına vatandaşlık eğitimini vermektir. Bunu gerçekleştirebilmek için her eğitim sistemi, yetiştireceği insan modelini, sahip olduğu eğitim felsefesi ve insan gücü politikası ışığında saptayarak eğitim etkinliklerini bu amaca göre düzenlemektedir.Temel toplumsal kurumlardan birisi olan eğitim, bütün toplumların temel sorunlarının başında yer almaktadır. Bu temel sorunun ana öznesi de hiç kuşkusuz öğretmenlerdir.Öğretmen öğrenme aracıdır, sınav yapan, disiplini sağlayan, orta sınıf ahlakının savunucusu ve vekildir. Öğretmen güvenilir kişidir, yedek velidir, öğrenci danışmanı, meslektaş ve toplumsal katılımcıdır. Bunlar öğretmene daha çok mesleği ile ilgili olarak verilen imgelerdir. Öğretmenin değerlendirilmesinde bilgi, kişilik, çevreye uyum, çevre kalkınmasına katılma, halkla ilişkiler gibi ölçütler de kullanılmaktadır.Bir ülkenin geleceğinin mimarı, öğretmenlerdir. Mühendisini, doktorunu, avukatını, öğretmenini, askerini, polisini, şoförünü, kısacası toplumun her kesiminde hizmet veren insan gücünü yetiştirenler

57

ÖĞRETMEN EĞTİMİNİN NİTELİĞİNİ ARTTIRMA

hep öğretmenlerdir. Ülkelerin kaderlerinde öğretmenler çok önemli roller oynamaktadır. Öğretmenler, eğitim sisteminin en temel öğesidir. Bir ülkenin kalkınmasında, nitelikli insan gücünün yetiştirilmesinde, toplumdaki huzur ve sosyal barışın sağlanmasında, bireylerin sosyalleşmesi ve toplumsal hayata hazırlanmasında, toplumun kültür ve değerlerinin genç kuşaklara aktarılmasında öğretmenlerin başrolü oynamaları beklenmektedir.Yeni nesillerin niteliği de hiç kuşkusuz onu yetiştiren öğretmenlerin niteliği ile özdeş olacaktır. Zaten “ektiğini en geç biçen çiftçi öğretmendir” özdeyişi de bu gerçeği oldukça güzel bir biçimde ortaya koymaktadır. Kısaca öğretmen, insan mimarı, insanın kişiliğini biçimlendiren bir sanatkâr olmaktadır.Ancak, bu gerçeğin herkesçe bilinmesine rağmen, çeşitli nedenlerle ülkemizde öğretmenlik mesleği çeşitli dalgalanmalarla bugünlere gelmiştir. Kimi zaman “bilen öğretir” diyerek öğretmenlik meslek bilgisinde yetişme aranmaksızın her meslekten kişiler öğretmenliğe atanmış, kimi zaman da “açıkta mı kalsın” endişesiyle alan bilgisi bile olmayan kişilere yeni nesiller teslim edilmiştir. Günümüz itibariyle de öğretmenlik mesleği istenilen ya da hak ettiği noktaya gelememiştir.Eğitimin amacı, kişilerin yaşadığı toplumun ve toplumun bağlı olduğu çağdaş dünyanın uyumlu bir üyesi haline getirerek onları çağın gerektirdiği bilgi ve becerilerle donatmaktır. Bireylerin, toplum ve dünyadaki değişme ve gelişmelere ayak uydurabilecek ve katkıda bulunabilecek bir biçimde yetiştirilmeleri gerekir. Bu da, iyi bir eğitim sisteminin yanında, nitelikli bir öğretmen kadrosu ile sağlanır. Öğretmenlerin nitelikli olması ne kadar gerekli ve önemli ise de, yeterli değildir.Zira bu öğretmen kadrosunun ülke düzeyinde dengeli, etkin ve verimli olarak istihdam edilebilmeleri ile çalışma ve hayat şartlarının iyileşmesi de o derece önemlidir.Öğretmenlerin eğitiminde en etkin rol alan üniversiteler, öğretmen eğitimini yeniden ve farklı bir şekilde ele almaları; öğretmen eğitiminin son aşaması olan stajyer eğitiminde Millî Eğitim Müdürlüklerinin etkin rol oynamaları gerekmektedir. Okullarda stajyer eğitimi alan öğrenciler ne kadar iyi eğitim alırlarsa kısa bir süre sonra başlayacakları öğretmenlik hayatına o kadar kısa adapte olacak, öğrencilerine o kadar daha fazla faydalı olacaklardır.

BİR KİŞİYE YÜZ ADIM ATMAYI

öĞRETEcEĞİNİZE YÜZ KİŞİYE BİR ADIM ATMAYI

öĞRETİNİZ.JAPON ATASöZÜ

58


0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

2009 2010 2011 2012 2013

İlimizde Açılan Mahalli Hizmet İçi Eğitim Faaliyetlerine Katılan Personel Sayısı

9827 9522

5888

12955

6717



59

60


• Öğretmenlerin bir kısmının alan bilgisi, genel kültür, pedagojik formasyon, mevzuat konularında yetersizliklerinin olduğu, öğretmenlik mesleğinde itibar kaybının yaşandığı görülmektedir.

• İlkokul eğitim programının uygulanmasında sorunlarla karşılaşılmakta, seminer çalışmalarının, ALO 147 ve denetim ve rehberliğin amacına ulaşmadığı görülmektedir.”

• Okullarımızda sağlık çalışanı bulunmamaktadır.

• Öğretmenlik mesleğinde itibar kaybı yaşanmaktadır. • Öğretmenlerin atama ve yer değiştirme iş işlemleri sağlıklı yönetilememektedir. • Öğretmenlerin bir kısmının alan bilgisi, genel kültür, pedagojik formasyon, müfredat, mevzuat bilgisi yetersiz

olup performansları yeterli düzeyde değildir. • Seminer çalışmaları amacına uygun yapılamamaktadır. • İlkokul programının uygulanmasında bazı sorunlarla karşılaşılmaktadır. • Stajyer öğrencilerin karşılaştığı bazı sorunlar vardır. • Maarif müfettişlerinin rehberlik ve denetiminde karşılaşılan bazı sorunlar vardır. • Millî Eğitim Müdürlüğü ile Pamukkale Üniversitesi işbirliğinin yeterli değilidr. • Ücretli öğretmenler ve öğretmen adayları sınav kaygısı yaşamaktadır. • Alo 147 hattının amacının dışında kullanıldığı anlaşılmaktadır. • Ödül sisteminin yeterince çalışmadığı gözlenmektedir.



Masa 13İlkokul


61

• Öğretmenlere karşı davranışların nezaket içinde olması, öğretmen yetiştirmenin niteliğinin artırılması gerekmektedir.

• Öğretmenlerin atama ve yer değiştirme isteğine ilişkin taleplerinin aile bütünlüğü gözetilerek görevlendirme ve becayişlerle çözülmesine katkı sağlanabilir.

• Öğretmenlerimize alan bilgisi, genel kültür, pedagojik formasyon, müfredat, mevzuat alanlarında hizmetiçi kurs, seminer, konferans, ikinci öğretim eğitim imkanı veya uzaktan eğitim vb. etkinliklerle PAÜ-Millî Eğitim Müdürlüğü işbirliği ileöğretmenlerin kendilerini geliştirme ve eksikliklerini giderme imkanı verilmelidir.

• Seminer çalışmaları kontrol altına alınmalıdır. • Zümre çalışmaları daha etkin hale getirilmelidir. • “Stajyer öğrencilerin yetiştirilmesinde daha dikkatli olunmalı, PAÜ-Millî Eğitim Müdürlüğü işbirliği arttırılmalıdır.

Staj çalışmalarının üniversite 1. sınıftan başlaması ve köy okullarında da yaptırılması sağlanabilir.” • “PAÜ-Millî Eğitim Müdürlüğü koordinesi ile hizmetiçi eğitimde katılımcı sayısı, eğitimin çalışılan yerde olması

vb. sınırlandırmalar kaldırılmalı isteyen istediği yerde eğitim-öğretimi aksatmayacak şekilde eğitimden faydalanabilmelidir.”

• Öğretmenlerin niteliğini arttıracak ve kişisel gelişimlerine katkı sağlayacak eğitimler Millî Eğitim Müdürlüğü-STK koordinesi ile yapılmalıdır.

• PAÜ-Millî Eğitim Müdürlüğü işbirliği ile Maarif Müfettişlerinin rehberlik ve denetim alanında eğitime alınması sağlanmalıdır.

• PAÜ-Millî Eğitim Müdürlüğü işbirliği arttırılarak devam ettirilmelidir. • Ücretli öğretmen görevlendirmesinin yapılmaması ve ihtiyacın yan alan ve yeterliliği olan kadrolu öğretmenlerle

karşılanması sağlanmalıdır. • ALO 147 hattının amacına uygun kullanımının sağlanması ve asılsız ihbar ve iddialarla işlem yapılmaması

sağlanmalıdır. • Ödül sisteminin etkin ve adil olarak uygulanması gerekmektedir.



1 Moderatör Adem KILINÇ Merkezefendi İlçe MEM İlçe MEM Müdürü

2 Katılımcı Ali KAYGIN Türk Eğitim-Sen Sendika Temsilcisi

3 Katılımcı Yurdagül DOĞRAMACI Eğitim İş Sen Sendika Temsilcisi

4 Katılımcı Yrd.Doç.Dr. Hüseyin Cahit KAYHAN PAÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi

5 Katılımcı Yrd.Doç.Dr. Orhan KUMRAL PAÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi

6 Katılımcı Soner AKBAŞ İGEDER STK temsilcisi

7 Katılımcı Hoşeda Ebru KAYNAR ÖRAV STK Temsilcisi

8 Katılımcı Aysel ŞEN Acıpayam Yolçatı Kızılyer İlkokulu Öğretmen

9 Katılımcı Velittin CENGİZ DD.Emsan İlkokulu Öğretmen

10 Katılımcı İsmail BOZKURT Yardım Sevenler Derneği İlkokulu Sınıf Öğretmeni

11 Katılımcı Gülözge TÜRKÖZ PAÜ Eğitim Fakültesi Araştırma Görevlisi

12 Katılımcı Yrd. Doç. Dr. Ümran ŞAHİN PAÜ İlköğretim Sınıf Öğretmenliği Öğretim üyesi

13 Katılımcı İbrahim Halil YURDAKAL PAÜ Eğitim Fakültesi Araştırma Görevlisi

14 Katılımcı Gülözge TÜRKÖZ PAÜ Eğitim Fakültesi Araştırma Görevlisi

KATILIMcILAR

62


• Öğretmen adayı stajyer öğrencilerin yetiştirilmesine yeterince önem verilmemektedir. • Yan alan nedeniyle branş öğretmenliğine geçen sınıf öğretmenlerinin pedagojik formasyon ve alan bilgisi uzun

yıllardır farklı alanlarda eğitim verdiklerinden yetersiz olduğu görülmektedir. • Ortaokullarda çalışan öğretmenlerin bir kısmı, meslekî ve kişisel gelişim, genel kültür, müfredat, mevzuat,

teknolojik gelişmeler (materyal geliştirme ve kullanma ) vb. alanlarda yetersiz durumdadır. Bu öğretmenler değişiklikleri takip etmemekte/edememektedir.

• Öğretmenlerde genel olarak motivasyon eksikliği görülmektedir. Bu durumun en önemli sebebi ödül sisteminin yeterince çalıştırılmamasıdır.

• Stajyer öğrencilerin yetiştirilmesine yeterince önem verilmediği görülmektedir. • Yan alan nedeniyle branş öğretmeni olanların alan bilgisi eksikliği ve pedagojik formasyon alanlarında

yetersizlikleri görülmektedir. • Alternatif eğitimler, yenilikçi yaklaşımlar ve hizmetiçi eğitimler yetersizdir. • Öğretmenlerin kişisel ve meslekî yetersizlikleri (alan bilgisi, pedagojik formasyon, iletişim, sınıf yönetimi,

liderlik, planlama, ölçme-değerlendirme, kurum kültürü, zaman yönetimi, stres ve çatışma yönetimi, etkili öğretim yöntem ve teknikleri, drama çalışmaları, teknoloji kullanımı, etkili hızlı okuma vb.) bulunmaktadır.

• Eğitim sisteminde sürekli değişikliklerin olması eğitimi olumsuz etkilemektedir. • Motivasyon eksikliği ve ödüllendirme konusunda yetersizlikler bulunmaktadır.



Masa 14Ortaokul


63

• Stajyerlik eğitiminin üniversite 1. sınıftan başlayarak son sınıfa kadar sürdürülmesi, üniversitelerde uygulama sınıflarının oluşturulması, lisans eğitimlerinin 1 yıllık süresinin okullarda ücretli ve uygulamalı olması (ücretli öğretmen görevlendirmelerinde de değerlendirilebilir), toplum hizmeti çalışmalarının okullarda yapılması, staj uygulamalarında okul ve öğretmen tercihinin çok iyi planlanması gerekmektedir. Bu çalışmalar yapılırken Pamukkale Üniversitesi - İl Millî Eğitim Müdürlüğü işbirliği yapmalıdır.

• Yan alan nedeniyle sınıf öğretmenliğinden branş öğretmenliğine geçen öğretmenlerimizin alan bilgisi ve pedagojik formasyon eksikliklerinin giderilmesi için hizmetiçi eğitim, uzaktan eğitim, ikinci öğretim vb. eğitim imkanları verilmesi yoluyla verimlilik ve yeterliliklerinin arttırılması için çalışmalar ve özendirmeler yapılmalıdır.

• Öğretmenlerin meslekî ve kişisel gelişimleri için başta hizmetiçi eğitimler olmak üzere; seminer, kurs, konferans, projeler, çalıştay vb. eğitimler ile uzaktan eğitim, yaygın eğitim ve ikinci öğretim vb. eğitimler için özendirmeler yapılmalıdır. Yine hizmetiçi eğitimler için gerekli sayının 12’den 6-8’e düşürülmesi, isteyen öğretmenin il merkezinde ya da başka ilçelerdeki eğitimlere katılabilmesi sağlanabilir. Puan ve ödüllendirmelerde öğretmenin aldığı eğitimler, sertifikalar değerlendirilmelidir.

• Öğretmenlerin alan bilgisi, pedagojik formasyon, iletişim, sınıf yönetimi, liderlik, planlama, ölçme-değerlendirme, kurum kültürü, zaman yönetimi, stres ve çatışma yönetimi, etkili öğretim yöntem ve teknikleri, drama çalışmaları, teknoloji kullanımı, etkili hızlı okuma, diksiyon vb. günün koşullarına göre ihtiyaç duyduğu bütün alanlarda eğitim almasına olanak verilmelidir. Bu alanda Pamukkale Üniversitesi-İl Millî Eğitim Müdürlüğü ve STK işbirliğine gidilmelidir. STK ve özel sektörden alınan belgeler Millî Eğitim onayı ile akredite edilerek alanında uzmanlaşan öğretmenlere bilgilerini diğer öğretmen arkadaşlarıyla paylaşma olanağı verilmelidir.

• Eğitim alanındaki değişikliklerin, özellikle müfredat ve mevzuat değişikliklerinin, hızla paylaşılması gerekmektedir. Bunun için de özellikle sosyal medya (e-posta, facebook, twitter, kısa mesaj vb. ) etkin bir şekilde kullanılmalıdır.

• Öğretmenlerimizin moral ve motivasyonunu üst düzeyde tutmak amacıyla sosyal-kültürel faaliyetler yapılmalıdır. Okullarda öğretmenlerimizi onore etmeye yönelik etkinlikler yapılabilir. Maddî ve manevi ödül sistemi çok iyi çalıştırılabilirse öğretmenlerimizin hem eğitim hem de sosyal aktiviteleri üst düzeye çıkacaktır.


KATILIMcILAR


1 Moderatör Ömer Faruk BAKAN Pamukkale İlçe Şube Müdürü Müdür

2 Katılımcı Süleyman EKİCİ Çal İlçe MEM İlçe MEM Müdürü

3 Katılımcı Özgür ÖZGÜRAY Babadağ İlçe MEM İlçe MEM Müdürü

4 Katılımcı Özcan GÜRSES Türk Eğitim-Sen Sendika Temsilcisi

5 Katılımcı Kadir YILDIRIM Eğitim İş Sen Sendika Temsilcisi

6 Katılımcı Yrd. Doç. Dr. Ümran ŞAHİN PAÜ İlköğretim Sınıf Öğretmenliği Öğretim üyesi

7 Katılımcı Yrd. Doç. Dr. Erhan EKİCİ PAÜ İlköğretim Fen Bilgisi Eğitimi ABD Öğretim üyesi

8 Katılımcı Ahmet ŞEN Yolçatı Kızılyer Ortaokulu Öğretmen

9 Katılımcı Aytekin KILINÇ ÖRAV STK Temsilcisi

10 Katılımcı Hüseyin TUNÇAY Abalıoğlu Yem Sanayi Ortaokulu Sosyal Bilgiler Öğret-meni

11 Katılımcı Yrd. Doç. Dr. Fatma TAŞKIN EKİCİ PAÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi

64


• Öğretmenlerimiz öğrenciler için yeterli bir Rol Model olamamaktadır. • Öğretmenlerimiz sınıf yönetiminde sorunlar yaşamaktadırlar.

• Öğretmenlerimizin pedagojik alan bilgisi/özel alan bilgisi konusunda yetersiz olduğu gözlenmektedir.• Hizmetiçi eğitim ve akademik gelişim eksikliği vardır. • Gereksiz bürokratik işlemler zaman israfına neden olmaktadır. • Zaman, amacına uygun değerlendirilememektedir. • Öğretmenler çalışma ortamında yeterli desteği görememektedir. • Okullarda staja giden öğrenciler rehber öğretmenleri tarafından bir kenarda oturtulmakta, yine aynı öğrencilere

sekreterlik hizmetleri yaptırılmaktadır.





65

• Öğretmen ihtiyaçlarını belirleme çalışması yapılmalıdır. • Yüksek Lisans/Doktora eğitimleri için uygun ortamlar oluşturulmalıdır. • Hizmetiçi Eğitimlerin küçük gruplar şeklinde düzenlenmesi ve amaca hizmet etmesi için gerekli tedbirler

alınmalıdır. • “Rol Model Öğretmen” ve “Sınıf Yönetimi” “Ölçme-Değerlendirme” konularında, tüm öğretmenler akademik

personel tarafından bilgilendirilmelidir. • Öğretmenlerin “Performans Değerlendirme Ölçütleri”nin belirlenmesi gerekmektedir. • Öğretmenler için gerekli çalışmalar, sivil toplum kuruluşları ve üniversitelerle işbirliği yapılarak

gerçekleştirilmelidir. • Meslekî çalışma zamanlarında, başka etkinliklere/faaliyetlere yer verilmemelidir.


KATILIMcILAR


1 Moderatör Şener BAYRAM Denizli İl MEM Şube Müdürü

2 Katılımcı Emre ERDOĞAN Türk Eğitim-Sen Sendika Temsilcisi

3 Katılımcı Altan KARABULUT Eğitim Sen Sendika Temsilcisi

4 Katılımcı Namık Kemal AYDOĞAN Eğitimİş Sendikası Sendika Temsilcisi

5 Katılımcı Dr. Feryal BEYKAL ORHUN PAÜ Eğitim Fak. Güzel San. Eğt. Böl. Öğretim Görevlisi

6 Katılımcı Prof. Dr. Sacit KÖSE PAÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi

7 Katılımcı Fatih BAĞLAN Acıpayam Cumhuriyet Anadolu Lisesi Öğretmen

8 Katılımcı Ümmühan OYMAK Aydem Fen Lisesi Müdür Yardımcısı

9 Katılımcı Erdinç PEKMEZCİ Pamukkale Yaşar Saniye Gemici AL Müdür Başyardımcısı

66


• Öğretmenlerin stajyerlik dönemleri iyi planlanmamaktadır. • Stajyer öğretmenlerin uyum eğitimleri yetersiz durumdadır. • Üniversitelerde meslekî ve teknik eğitim yetersizdir. • Öğretmenlerimizin moral motivasyonu düşük durumdadır.

• Stajyer öğretmenlerin eğitim süresi yetersizdir. • Stajyer ve aday öğretmenler eğitim programlarını ciddiye almamaktadır. • Meslek liselerindeki öğretmenlerin hizmet içi eğitim süreleri ve uygulama şekli yetersizdir.• Öğretmen eğitiminde okul ve üniversite arasında yeterli işbirliği bulunmamaktadır. • Stajyer öğretmenler ders dışında grup çalışmalarına ve yönetim etkinliklerine katılmamaktadır.• Öğretmenlerimizin bir kısmı teknolojiye uyum sağlayamamaktadır.





67

• Aday öğretmenlerin staj eğitimi yeniden planlanmalıdır. • Öğretmen ve öğretimin niteliğinin artırılması gerekir. Bunun için, stajyer öğretmenler ve staj eğitiminde

karşılaşılan sorunları çözülmelidir. • Öğretmenlerin eğitiminde, eğitim fakülteleri ile İl MEM ortak çalışmalıdır. • Özellikle stajyer öğretmen yetiştirilmesinde eğitim fakülteleriyle iş birliği yapılmalıdır. Denizli MEM ile PAÜ

arasında bir komisyon kurulabilir. • Stajyer öğrenciler ile ders öğretmenleri arasındaki sorunlar yeniden gözden geçirilmelidir. • Stajyer öğrenci ile ilgili yönetmelikler eğitimden önce okunmalı ve iş, işlemler yönetmelikler çerçevesinde

yürütülmelidir. • Stajyer öğretmenler okulun bütün iş ve işleyişine dâhil edilmeli yönetim işlerini de öğrenmelidirler. • Stajyer öğretmenlerin uyum eğitimlerini veren öğretmenler daha özenli seçilmelidir. Planlama ve dağılım daha

ciddi yapılmalıdır. • Öğretmen niteliğini artırmak için hizmet içi eğitimde dışarıdan hizmet alımı yapılabilir.• Öğretmenin hazırbulunuşluğu ve iş güveni konusunda tedbirler alınmalıdır. • Başarılı öğretmenlerin ödüllendirilmesi/ödüllendirme yöntemleri gözden geçirilmelidir. • Ödüllendirilen personel sayısı artırılmalı ve ödüllendirmeler objektif kriterlere bağlanmalıdır.• Meslekî eğitim fakülteleri aynı zamanda uygulama okulları olmalıdır. • Okul-sanayi iş birliği geliştirilmelidir.


KATILIMcILAR


1 Moderatör Taşkın Osman YILDIZ Merkezefendi İlçe MEM Şube Müdürü

2 Katılımcı İbrahim ARÇAY Merkezefendi Bekir Sıddık Müf. SML Müdür

3 Katılımcı Tolga ODAKAN Türk Eğitim-Sen Sendika Temsilcisi

4 Katılımcı Mehmet HIZ Eğitimİş Sendikası Sendika Temsilcisi

5 Katılımcı Doç. Dr. İzzet KARA PAÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi

6 Katılımcı Nuray DİNÇKAN İMKB Meslekî ve Teknik Anadolu Lisesi Müdür

7 Katılımcı Murat DURMAZ Pamukkale Orhan Abalıoğlu MTAL Müdür Yardımcısı

8 Katılımcı Erdal KARATEKE Baklan Halk Eğitim Merkezi Müdür

9 Katılımcı Durdu AYDIN Dr. Bekir Sıddık Müft. MTAL Öğretmen

68


• Branş öğretmenleri özel eğitim gerektiren öğrencilerle yaklaşım ve iletişim konularında sorun yaşamaktadır.

• İşitme engelli öğrencilere uygulanan programlarla, genel meslek liselerinde uygulanan programlar aynıdır.

• Özel eğitim dışındaki okullarda görev yapan öğretmenler, özel eğitim okullarında veya okullardaki özel eğitim sınıflarında görev alabilmekte, bu öğretmenlerin öğrencilere yaklaşımı ve iletişiminde problemler yaşanmaktadır.

• Öğretmenlerin 540 saatlik sertifika ile özel eğitim öğretmenliğine geçmeleri atama sebebi olarak yeterli görülmektedir.

• Mahallî ve merkezî yapılan sınavlarda işitme engelli öğrenciler diğer öğrencilerle aynı sınava tâbi tutulmaktadır.

• Engelliler için entegre meslek yüksek okulunun olmaması bir sorundur. • Bazı özel eğitim öğretmenleri, ilgili alanlardan mezun değildir. • Öğretmenler pedagojik eğitimlerini almakta ancak özel eğitim dersleri almamaktadırlar.• Öğrenci velilerinin eğitim seviyeleri yetersizdir. • İlçelerde özel eğitim öğretmeni bulunmamaktadır. Sertifikalı öğretmen de bulunmamakta, sınıf öğretmenleri

görevlendirilmektedir. Öğretmenler yetersiz kalınca öğrenciler açık öğretime yönlendirilmektedir. • Hizmet içi eğitimler yetersizdir. • Okullarda BEP planları önemsenmemektedir. • Öğretmenler kaynaştırma eğitimi konusunda yetersizdir.

• Kurumların öğretmen ihtiyacı karşılanamamaktadır. • Veliler özel eğitim konusunda bilinçli değildir. • Bazı öğretmenlerin özel eğitim konusunda özverili davranamadığı gözlenmektedir. • Donanım, materyal eksikliği eğitimde zorluklara neden olmaktadır. • Sanatsal sosyal kültürel faaliyetler yeterli değildir. • Rehberlik öğretmenleri özel eğitim ve BEP konularında yetersiz oldukları için diğer öğretmenlere yardımcı

olamamaktadırlar.



Masa 17Özel Eğitim


69

• Özel eğitim okullarına atanacak öğretmenler işaret dili ve breil alfabesi öğrenerek göreve başlamalıdır. • Hizmet içi eğitim kursları artırılmalı, ayrıca hizmet içi eğitimlerde öğretmenden beklenen nitelikler net olarak

belirlenmelidir. • Özellikle temel eğitim öğretmenleri başta olmak üzere tüm öğretmenlere kaynaştırma eğitimi dersleri

verilmelidir. • Özel eğitim öğretmeni ihtiyacı karşılanamaması durumunda sınıf öğretmenlerinden başarılı bir şekilde özel

eğitime uyum sağlamış olanlar tespit edilip alanında görevlendirilebilir. • Engel düzey ve çeşitlerinin bilinmesi için toplum bilinçlendirilmelidir. Sendikalar sivil toplum kuruluşları bu

hususta seminerler, sempozyumlar, paneller düzenlemelidir. • Akademik beceriler sosyal becerileri düşürmekte olup sosyal becerilere ağırlık verilmelidir.• Özel Eğitim okullarına uygulama eğitimi yapmaya gelen öğrenciler tek bir sınıfta ve öğretmende değil tüm

sınıfları ve alanları tanıyarak eğitim almalıdır. • Okullar il ve ilçe MEM yetkililerince sık sık ziyaret edilmelidir. • Özel Eğitim okullarını diğer okullar ziyaret edip görmelidir. • Rehberlik öğretmenleri için özel eğitim alanına yönelik detaylı seminer ve kurslar yapılmalıdır.• Her okulda özel eğitim sınıfı bulunmalıdır. • Öğrencilerin tanılama sonrasında aile eğitimleri de tamamlanmalıdır. • Engelliler entegre meslek yüksek okulu açılmalıdır. • İşitme engelli öğrencilerin zihinsel problemi olmadığından bu öğrenciler kaynaştırma eğitimine

yönlendirilmelidir. • Rehberlik Araştırma Merkezi ilçelerde faaliyet alanları ile ilgili bilgiler vermeli. • BEP hakkında akademisyenlerden destek alınmalı, ilçelerdeki eğitimcilere seminerler verilmelidir.• Ortaöğretim okullarında da özel eğitim problemleri ister e-okul ister öğretmen veli açısından çözülmelidir.• Kaynaştırma öğrencisi olan okul ve sınıflar sık sık kontrol edilmeli uygulama teşvik edilmelidir.


KATILIMcILAR


1 Moderatör Mustafa VURAL Denizli İl MEM Şube Müdürü

2 Katılımcı Ali AKYÜZ Buldan İlçe MEM İlçe MEM Müdürü

3 Katılımcı Tarık TUTUMLU Türk Eğitim-Sen Sendika Temsilcisi

4 Katılımcı Zeliha Oruç KAÇA Eğitimİş SenDİKASI Sendika Temsilcisi

5 Katılımcı Tamer AYDEMİR PAÜ Eğitim Fakültesi Araştırma Görevlisi

6 Katılımcı Berrin KÜÇLÜ Polis Amca Özel Eğitim Öğretmen

7 Katılımcı Adem Alptekin ALTUNBAŞ Polis Amca Özel Eğitim Rehberlik Öğretmeni

70



71

72

MESLEKÎ EĞİTİMİN GELEcEĞİ

TEKNİK VE MESLEK

LİSELERİNİ GELİŞTİRME

VE TERcİH EDİLEBİLİRLİĞİNİ

ARTTIRMA

5. TEMA

Kaliteli ortaöğretime erişim, Türkiye için giderek daha fazla önem kazanıyor. Gençlerimizin potansiyellerini gerçekleştirebilmeleri, toplumsal yaşama istedikleri şekilde, etkin biçimde katılmaları ve insana yaraşır istihdam olanaklarından yararlanmaları için onlara öncelikle kapsamlı bir temel eğitim programı sunabilmeliyiz. Ardından ise kaliteli ortaöğretim çerçevesinde mesleğe özgü becerilerin yanı sıra daha geniş ve aktarılabilir beceriler de kazandırabilen programlar sunmamız gerekiyor.Türkiye’de bir yandan meslekî ve teknik eğitimi iyileştirmeye dönük önemli adımlar atılırken, öte yandan ortaöğretime erişim ve devam, sunulan eğitimin kalitesi, genel eğitim ve meslekî eğitim ve hatta farklı meslekî eğitim programları arasındaki kalite farkları, gençlerimizin eriştikleri öğrenme düzeyi, meslekî eğitim ve işgücü piyasaları arasındaki ilişki ve gençlerimizin çalışma yaşamındaki deneyimleri gibi pek çok alanda önemli sorunlar da göze çarpıyor.Meslekî ve teknik eğitim, örgün eğitimde ortaöğretim düzeyinde MEB denetimindeki meslekî ve teknik liselerde verilmektedir. Meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan öğrenciler istedikleri takdirde, bitirdikleri programın devamı niteliğinde veya buna en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokullarına (MYO) avantajlı olarak

TEKNİK VE MESLEK LİSELERİNİ GELİŞTİRME VE TERCİH EDİLEBİLİRLİĞİNİ ARTTIRMA

73

yerleştirilebilirler. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ve üniversiteler kontrolünde olan MYO’larda öğrenim görmek istemeyenler ise ÖSYM tarafından yapılan Lisans Yerleştirme Sınavları’na (LYS) katılmaktadırlar. Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi (AYÇ) açısından bakılacak olursa, Yeterlilikler Çerçevesi’nin ilk dört seviyesindeki eğitim MEB’in sorumluluğundadır. MYO’lardaki eğitim, yeterlilik çerçevesinin 5. düzeyine karşılık gelmektedir. Ayrıca, meslekî ve teknik eğitim, MEB kontrolünde çıraklık eğitimi ve yaygın eğitim yoluyla da sağlanmaktadır. 2000’lerden bu yana meslekî ve teknik ortaöğretimin ağırlığının artırılması önemli bir politika hedefi olarak belirlenmiştir. Ayrıca, meslekî ve teknik ortaöğretimin niteliğinin artırılması için Avrupa Komisyonu tarafından da desteklenen önemli çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmaların yanı sıra, özel sektör ve sivil toplum tarafından da meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarına olan ilgiyi artırmaya yönelik projeler yürütülmektedir.Bu çalışmaların sonucu olarak meslekî ve teknik ortaöğretime talep artmaktadır.2000’li yılların ortasından bu yana genel liselerin ortaöğretim içindeki ağırlığı azalmakta, buna karşılık meslekî ve teknik liselerin ağırlığı artmaktadır. Türkiye genelinde, kadınlar ve erkekler içindeki meslekî ve teknik ortaöğretime devam eden öğrencilerin payları arasında farklılık bulunmaktadır. Ortaöğretimde erkeklerin içinde meslekî ve teknik eğitime devam eden öğrencilerin payı % 46 iken, bu oran kadınlar için % 40’tır.Meslekî ve teknik ortaöğretimde fiziksel altyapı artan talebi karşılama konusunda yetersizdir. Meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarında öğretmen başına 18, derslik başına ise 38 öğrenci düşmektedir. Bu konuda altı çizilmesi gereken nokta meslekî ve teknik ortaöğretimde öğretmen ve derslik başına düşen öğrenci sayısında gözlemlenen hızlı yükseliştir. Araştırmalar, işgücü piyasasında talep edilen becerilerin meslekî ve teknik ortaöğretim düzeyinde yeteri kadar aktarılamadığını göstermektedir ki meslekî eğitimin şu anki en büyük handikabı budur.

“EN BÜYÜK İNSAN KAYNAĞI

ÇALIŞANLARIN YARATIcI DÜŞÜNcELERİDİR.”

BILL GATES

74


0

5

10

15

20

25

2013-2014 Öğretim Yılı İl Geneli Meslek Lisesi Sayıları

119

57

4

20

5

1 1 1



75

2013-2014 Öğretim Yılı İl Geneli Meslek LiselerindeÖğretmen Başına Düşen Öğrenci Sayısı

Anadolu İHL Anadolu Tek. Lis.

Anadolu Kız Mes.Lis. Anadolu Tic. Mes. Lis.

Mesleki Tek. Eğ. Mer. Çok Prog. Lise

Sağlık Mes. Lisesi Anadolu Otelcilik ve Tur.ML.

Öz-Eğt.Reh. Meslek Lisesi Özel Anadolu Sağlık Mes. Lis.

16

13

11

11

4

12

12

6

11

7

2013-2014 Öğretim Yılı Denizli’deki Meslek Liselerinde Derslik Başına Düşen Öğrenci Sayısı

Anadolu İHL Anadolu Tek. Lis.

Anadolu Kız Mes.Lis. Anadolu Tic. Mes. Lis.

Mesleki Tek. Eğ. Mer. Çok Prog. Lise

Sağlık Mes. Lisesi Anadolu Otelcilik ve Tur.ML.

Öz-Eğt.Reh. Meslek Lisesi Özel Anadolu Sağlık Mes. Lis.

41

24

10

18

7

30

34

43

27

20

76


• Ülkemizde son on yılda başta kalkınma planları olmak üzere tüm strateji ve politika belgelerinde meslekî ve teknik eğitime verilen önemden bahsedilmekte, meslekî ve teknik eğitimin tüm ortaöğretim içindeki payının arttırılmasının hedeflendiği ifade edilmektedir. Bu hedef doğrultusunda meslekî ve teknik eğitim veren kurumlar ile bu kurumlara devam eden öğrenci sayısı niceliksel olarak yeterince arttırılmış olsa da meslekî ve teknik eğitim almış kişilerin mezuniyet sonrası işgücü piyasasına katılımları konusunda sorunların devam ettiği görülmektedir.

• Meslekî ve teknik eğitimde esas hedef; sanayi, tarım ve hizmet sektörlerinin nitelikli işgücü ihtiyacını karşılamak, ilimizin rekabet gücünün attırılmasına katkıda bulunmak olmalı ve meslek liselerinde bu hedefe ulaşmayı sağlayacak kalitede bir eğitimin verilmesi üzerinde çalışılmalıdır.

• “Bu bağlamda bakıldığında; 2004-2005 eğitim öğretim yılından 2013-2014 eğitim öğretim yılına kadar geçen on eğitim öğretim yılında, Denizli ilindeki tüm ortaöğretim kurumlarının sayısı %33, bu kurumlardaki derslik sayısı %45 ve ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin sayısı ise %68 oranında artmıştır.

• Aynı süre içerisinde ortaöğretime devam eden öğrenci sayısı % 44 artarken bu artışın genel liseler ile meslek liseleri arasındaki dağılıma bakıldığında; genel liselerdeki öğrenci artışı %15 oranında kalırken meslek liselerindeki öğrenci artışı %84 oranında olmuştur.

• 2013-2014 eğitim öğretim yılı sonu itibariyle ilimizde bulunan 113 ortaöğretim kurumundan 64 tanesi meslekî ve teknik lise, geriye kalan 49 tanesi ise genel lise olarak eğitim öğretimine devam etmektedir. 64 meslek lisesinde toplam 1115 derslik bulunmakta ve derslik başına 24 öğrenci düşmektedir.

• Ancak genel liseler ile meslekî ve teknik liseler karşılaştırıldığında; derslik başına düşen öğrenci sayısı hemen hemen eşitken genel liselerden sadece bir tanesinin ikili eğitim yaptığı, meslekî ve teknik liselerin ise beş tanesinde ikili eğitim yapıldığı görülmektedir. Bu veri bizi, son on yılda ilimizde yapılan ortaöğretim kurumları sayısında %33’lük bir artış yaşanmış olmasına rağmen meslekî ve teknik eğitimin halen bina ihtiyacının olduğu sonucuna ulaştırmaktadır. Bu ihtiyacın sebebine bakıldığında ise son on yılda meslekî ve teknik liselere devam eden öğrenci sayısında %84’lük bir artış yaşanırken kurum/derslik sayısında bu oranda bir artış sağlanamamış olmasıdır.

• Okul türleri açısından bakıldığında ise derslik başına düşen öğrenci sayısının en fazla özel eğitim meslek liseleri (43 öğrenci), kız meslek liseleri (41 öğrenci) ile teknik ve endüstri meslek liselerinde (34 öğrenci) olduğu görülmektedir.

• İlimizde okulları terk eden/ilişiği kesilen öğrenci sayılarına bakıldığında; 2013-2014 eğitim öğretim yılı sonu itibariyle genel ortaöğretim kurumlarında okulları terk oranı yüzde bir iken meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarında bu oran yüzde üç düzeyinde bulunmaktadır ki bu oran temel ortaöğretimdeki oranının üç katıdır.


Masa 18Genel


77

1- Eğitim ortamlarının iyileştirilmesi; • Meslekî ve teknik liselerin fizikî kapasiteleri (bina-derslik) ve uygulama bölümleri (atölye-laboratuvar)

yetersizdir. İlimizde var olan 64 meslek lisesinden 5 tanesinde bina ve derslik yetersizliği nedeniyle ikili eğitim yapılmaktadır. İkili eğitim yapan bazı okullarımızda dinlenme araları 3 dakikaya kadar düşmektedir.

• Öğretim programlarının ilgili olduğu sektörlerde yaşanan teknolojik gelişmelere uygun donanım ile araç gereçler okullarımızda bulunmamaktadır.

• Meslekî ve teknik liselerin tamamında döner sermaye işletmeleri kurulamamış, var olan döner sermaye işletmeleri de amacına uygun olarak işletilememektedir.

• Döner sermaye işletmesi kurulan okullarda bu iş için eğitilmiş personel bulunmamaktadır.• Beceri eğitimi veya staj yapılan işletmeler güncel teknolojik donanıma ve alt yapıya sahip değildir.• Okul yöneticileri okulun onarım, ısınma ve temizlik gibi iş alanlarıyla uğraşmaktan kaliteli eğitime

odaklanamamaktadır. • Kaynaklar etkin ve verimli kullanılamamaktadır. • Okullarda var olan atölye ve laboratuvarlar etkin ve verimli kullanılamamakta, yeterince uygulama

yapılamamaktadır. • Çok programlı liselerden istenen verim alınamamaktadır. 2- öğretmen ve öğrenci kalitesinin geliştirilmesi

2.1 öğretmenlerin meslekî kalitelerinin geliştirilmesi • Öğretmenlerin birçoğunun sektör deneyimi yoktur ve birçoğu sanayiden kopuktur. • Öğretmenler kendi alanlarıyla ilgili iş kollarındaki üretimde yaşanan teknolojik gelişmeler ile değişimleri takip

etmedikleri için meslekî bilgi ve becerilerini güncelleyememektedir. • Usta öğreticilerin mesleğe yönelik beceriler dışındaki iletişim ve takım çalışması becerileri ile bilgi ve becerilerini

en iyi şekilde aktarma yolları (öğretim yöntem ve teknikleri) konularındaki yetersizlikleri göze çarpmaktadır.• Öğretmenler mesleğin gerektirdiği beceriler ile meslek standartları hakkında yeterli bilgiye sahip değildir.• Farklı okullarda aynı alanda verilen eğitimin kalitesi arasında farklar bulunmaktadır. • Meslekî ve teknik liselerin bazılarında rehber öğretmen bulunmamaktadır. 2.2 öğrencilerin niteliklerinin geliştirilmesi; • Akademik olarak başarısız olan öğrenciler meslek liselerini tercih etmektedir. • Ortaöğretime geçişte öğrenciler yeterli bilgiye sahip olmadan okul tercihi yapmaktadır. • Öğrenciler ilgi ve yeteneklerinden çok akademik başarılarına göre okul tercihi yaptığından öğrenci yerleştiği

okulda mutsuz olmakta veya okuduğu programın öngördüğü yeteneklere sahip olamamaktadır. • Meslekî ve teknik eğitime devam eden öğrenciler genellikle akademik, sosyal ve ekonomik olarak zayıf

çevreden gelen ailelerin çocuklarıdır. • Öğrenciler, eğitimlerini tamamlamadan okulu terk edip çalışmaya başlamaktadır. • Öğrenciler, mesleğin gerektirdiği beceriler ile meslek standartları hakkında yeterli bilgi sahip değildir. • Meslek liselerine devam eden öğrencilerin çoğunluğu belli bir ideale veya hedefe sahip değildir.• Öğrencilerde kendi başına iş yapabilme kapasitesi ile girişimcilik ruhu azalmış durumdadır.• İlköğretimde yeterli ve etkili bir yönlendirme yapılamamaktadır. • Okullarda meslekî yönlendirme ve kariyer planlaması gereği gibi yapılamamaktadır. • İlimizde bölünmüş ve parçalanmış aile sayısı fazladır ve bu ailelerin çocukları ağırlıklı olarak meslekî liselere

devam etmektedir.


78


3- Sektörle işbirliği • İş dünyasının beklentileri ile meslekî ve teknik eğitimin çıktıları arasında olumsuz yönde bir fark

bulunmaktadır. • Meslekî ve teknik eğitime sektör, yeterli finansman desteği sağlamamaktadır. • Hangi okullarda hangi alanların açılacağı ile ilgili verilen bazı kararlar, rasyonel gerçeklikle bağdaşmadığı gibi

ilimiz ve sektör ihtiyaçlarına cevap verecek türden de değildir. • İlimizde iş dünyası ile temsilcileri meslekî eğitime gereken önemi vermemektedir. (Bu gerçek çalıştaya davet

edilen sektör temsilcilerinin çalıştaya katılım sağlamamış olmalarıyla bir kez daha ortaya çıkmıştır.) • Eleman temininde zorluk yaşanan bazı sektörlerde (mermer, yeraltı kaynağı vb.) İŞKUR tarafından kurs

düzenlenmesine rağmen bu kurslara talep yoktur.

4- Meslekî eğitimde toplumsal algının değiştirilmesi • Meslekî ve teknik okullar yeterince tanıtılamamaktadır. • Aileler çağın gerektirdiği meslekler ile beceriler hakkında yeterince bilgi sahibi değildir. • Meslek liselerinin ikinci sınıf okullar olduğu, akademik olarak başarısız olan ve sınavlarda başarı gösteremeyen

öğrencilerin son çare olarak devam etmek zorunda oldukları okullar olduğu yönünde toplumda olumsuz bir algı oluşmuştur.

• Genel liseler ile meslek liselerinin aynı kategoride, YGS başarısı esas alınarak değerlendirilmesi ve sıralanması uygulaması yanlıştır.

• Sorunlu öğrencilerin çoğu meslek liselerinde eğitim görmektedir. • Kırsal alanlardaki okullar başta olmak üzere öğretmen-veli iletişimi ile okul-aile işbirliği yetersizdir.


79

1- Eğitim ortamlarının iyileştirilmesi • İkili eğitim yapan okullarda normal eğitime geçilebilmesi açısından ihtiyaç duyulan binaların acilen yapılması

gerekmektedir. • Meslekî eğitimde istenen başarıya ulaşmak için AB normlarında öğrenci mevcudu 600’ü aşmayan okul binaları

yapılmalıdır. Okullarda uygulama yapıldığı da göz önünde bulundurularak bir sınıftaki öğrenci sayısının 30’u geçmemesine özen gösterilmelidir.

• Sektörlerde yaşanan teknolojik gelişmelere uygun donanımın okullarda bulundurulması sağlanmalıdır. • Öğretim programının öngördüğü uygulamalı eğitimlerin genel bütçeye yük getirmeden yapılmasını sağlamak

üzere meslekî ve teknik liselerin tamamında döner sermaye işletmeleri kurulmalı, var olan döner sermaye işletmeleri amacına uygun olarak işletilmelidir.

• Döner sermaye işletmesi kurulan okullarda bu iş için eğitilmiş personel bulundurulmalıdır.• Beceri eğitimi veya staj yapılacak olan işletmeler; güncel, teknolojik ve teknik donanım ile alt yapıya sahip

olmalıdır. • Okulların bakım, onarım, temizlik ve güvenlik gibi hizmetlerinin yerel yönetimlerce desteklenmesi sağlanmalı,

bu konuda her okula hâmilik yapacak bir kamu kurumunun belirlenmesi yoluna gidilmelidir. • Okullarda var olan atölye ve laboratuvarların etkin ve verimli kullanılmasını temin etmek amacıyla özel sektörle

yapılacak protokoller çerçevesinde bu atölye ve laboratuvarların özel sektörce işletilmesine imkân tanınması, bu vesileyle uygulama alanları ile araç gereçlerin genel bütçeye yük getirmeden yenilenmesi ve öğrencilerin yeterince ve gereği gibi uygulama yapmaları sağlanmalıdır.

• Meslekî ve teknik liselerde meslekî uygulamalar dışında öğrencilerin sosyal ve sportif etkinlikler yapacakları fizikî ortamların da yapılması gerekmektedir.

• İlimizdeki çok programlı liselerin, meslekî ve teknik liselerine veya anadolu liselerine dönüştürülmesi gerekmektedir.

2- öğretmen ve öğrenci kalitesinin geliştirilmesi 2.1 öğretmenlerin meslekî kalitelerinin geliştirilmesi • Öğretmenler ilgili sektörlerde alanlarıyla ilgili işbaşında eğitilmelidir. • Öğretmenlerin meslekî niteliklerinin arttırılmasına yönelik hizmetiçi eğitim veya ilgili sanayi ve hizmet

sektörlerinde işbaşında eğitim projelerinin geliştirilerek GEKA’ya proje bazlı başvuruda bulunulması için gerekli çalışmalar yapılmalıdır.

• Gerek il içi gerekse il dışı atamalarda İl Millî Eğitim Müdürlüğünce okullar bazında öğretmen ihtiyacı belirlenirken bünyesinde ücretli öğretmen çalışan meslekî ve teknik okullara öncelik verilmelidir.

• Öğretmen ve yöneticilerce İŞKUR ziyaretleri yapılarak meslekî bilgi envanteri hakkında bilgi sahibi olarak bu bilgiyi eğitim çalışmalarına yansıtmalarının sağlanması için ziyaret programları yapılmalıdır.

• İŞKUR ile işbirliği halinde “Meslekî Yönelim Bataryası” testinin öğretmenler tarafından kullanılması yönünde eğitimler düzenlenerek öğrencilerin alan seçimlerinde bu testten faydalanılması gerekmektedir. (Bu test, hâlihazırda İŞKUR tarafından iş talep eden vatandaşlara uygulanmakta ve iş arayan kişilerin hangi işe yatkın olduklarının tespiti ve yetenekleri doğrultusundaki işlere yerleştirilmelerinde kullanılmaktadır.)

• Meslek liselerinde çalışan öğretmen ve yöneticilerin yapılacak planlama dâhilinde İŞKUR, GEKA, Denizli Ticaret Odası, Denizli Sanayi Odası, Organize Sanayi Bölgesi Yönetimi, PAÜ gibi kurum ve kuruluşlara ziyaretler yapılması, eğitimcilerin sektörlerle ve sektör temsilcileriyle sıkı ilişki içerisinde olmaları sağlanmalıdır.

• Meslek liselerinde çalışan öğretmenlerin sene başı ve sene sonu meslekî çalışmalarının İŞKUR, GEKA, Denizli Ticaret Odası, Denizli Sanayi Odası, Organize Sanayi Bölgesi Yönetimi, PAÜ gibi kurum ve kuruluşlarla birlikte planlanarak uygulanması ile ilgi gerekli çalışmalar yapılmalıdır.

• Okullarda yönetici ve öğretmenlerin öz verili çalışmaları ile gerçekleştirilen projelerde yer alan öğretmen ve yöneticiler üst makamlarca takdir ve teşvik edilmeli, mutlaka ödüllendirilmelidir.

• Meslekî ve teknik liselerin tümüne rehber öğretmen atanmalı, bunun mümkün olmaması halinde bu okullardaki rehberlik iş ve işlemlerinin yürütülmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.

2.2 öğrencilerin niteliklerinin geliştirilmesi; • Ortaokul öğrencilerine ortaöğretime geçişte okul seçiminden önce etkin bir meslek rehberlik yapılarak

akademik olarak başarılı öğrencilerin genel liselere, başarısız öğrencilerin ise meslek liselerine yönlendirilmesi yerine her öğrencinin ilgi ve yetenekleri doğrultusundaki okullara yönlendirilmesi, İlköğretimde Yöneltme Yönergesinin etkin ve işlevsel olarak uygulanması gerekmektedir.


80


• Meslekî ve teknik eğitimde ilgili sektör, sivil toplum kuruluşları ile üniversite temsilcilerinin de katılımlarıyla il düzeyinde bir kalite güvence sistemi oluşturulmalıdır.

• Kalite güvence sistemiyle, programlar bazında öğrencilere kazandırılması gereken beceri, tutum ve davranışların sürekli güncellenerek bu beceri, tutum ve davranışların bir kalite güvencesi altında olması sağlanmalıdır.

• Oluşturulan kalite güvence sistemi kapsamında yeterliliğe dayalı belgeleme anlayışı yerleştirilmelidir. • Öğrencilerin uygulamalı sınavlarında sektörden kişiler de bulunmalı ve görüşleri alınmalıdır.• Meslekî yönlendirme ve kariyer planlaması ile ilgili hizmetler psikolojik danışmanlıktan ayrı tutulmalıdır.• Mesleğe yönlendirme okul tanıtımından ibaret görülmemelidir. • Rehberlik ve kariyer danışmanlığı yapacak kişiler; kariyer ve öğrenme fırsatları, meslekler ve işgücü

piyasalarındaki koşullar gibi konularda bilgi sahibi olmalı, bu konularda öğrencilere gerekli yönlendirmeyi yapacak yeterlilikte olmalıdır. Bu konuda İŞKUR ile işbirliğiyle bu kurumda mevcut olan iş ve meslek danışmanlarından faydalanılmalıdır. (İlimizde İŞKUR bünyesinde görev yapan 64 tane İş ve Meslek Danışmanı mevcuttur.)

• Meslekî ve teknik eğitim okullarındaki rehberlik hizmetleri servisleri tarafından, etkin bir rehberlik ve kariyer danışmanlığı yoluyla öğrencilerin özgüvenlerini geliştirici faaliyetler, sosyokültürel etkinlikler ve kişisel gelişim programları geliştirilerek uygulanmalıdır.

• Meslekî ve teknik eğitim kurumlarından mezun olarak işgücü piyasasına girmeye hazırlanan öğrencilere endüstriyel ilişkiler, iş ve iletişim becerileri, özgeçmiş hazırlama ve mülakat yöntemleri gibi konularda eğitim verilmelidir.

• İş dünyasında başarılı olmuş kişiler ile okulun eski mezunlarının okullarda öğrencilerle ve aileleriyle buluşturularak öğrencilerin sorularını yanıtlaması sağlanmalı, ancak bu buluşmaların büyük salonlarda kalabalık gruplar halinde değil de daha küçük gruplarla yüz yüze ve samimi bir havanın oluşturulduğu ortamlarda yapılması ile ilgili gerekli çalışmalar yapılmalıdır.

• Öğrencilerde girişimcilik ruhunun geliştirilerek mezun olan her öğrencinin çalışmak için iş araması yerine girişimcilik ruhu yüksek öğrencilerin tespit edilmesi ve bunların kendi iş yerlerini açabilecek şekilde desteklenmesi, bu konuda KOSGEB, İŞKUR gibi kurumlarla etkili bir işbirliği içine girilmesi gerekmektedir.

• Yerel veya ulusal düzeyde düzenlenen fuarlara öğrencilerin (özellikle son sınıf öğrencileri) götürülerek okudukları alanlardaki son gelişmeleri takip etmeleri ve böylece öğrencilerin ufuklarının açılması sağlanmalıdır.

• Meslekî ve teknik eğitime devam eden öğrencilere ara eleman olmanın kötü bir şey olmadığı, herkesin mühendis olmasının tutarsız olduğu kavratılmalı, öğrencilerde bu yönde bir anlayışın geliştirilmesi ile ilgili yönlendirme yapılmalıdır.

• Öğrencilerin 10. sınıfta hangi alana geçeceğiyle ilgili olarak aile, öğretmen ve sektör temsilcilerinin de aralarında bulunduğu bir komisyon marifetiyle kararlaştırılması gerekmektedir.

• Meslekî liselerde okuyacak öğrencilerin sanayide veya çeşitli hizmet kollarında sadece işçi olarak çalışma algısının yanlış olduğu, bu okulları bitirenlerin mühendis veya yönetici de olabildikleri anlatılmalıdır.

• Teknoloji Fakülteleri öğrencilere tanıtılarak bu fakültelerde meslek lisesi mezunlarına yüzde kırklık bir kontenjan ayrıldığının bilinmesine yönelik bilgilendirme yapılmalıdır.

3- Sektörle işbirliği • Yüksek maliyetli olup istihdam olanaklarının fazla olduğu alanlarda yapılan eğitimler için eğitim kurumlarının

donanım gereksinimlerinin karşılanması amacıyla ilgili sektördeki paydaşlarla işbirliğine gidilmelidir. • İşletmelerin üretim süreçlerindeki gereksinimlerine göre, meslekî ve teknik eğitim veren okulların ilgili

bölümleriyle sistematik bir işbirliğinin geliştirilmesi gerekmektedir. • Beceri eğitimi/staj için işletmelere gönderilecek öğrencilerin seçiminde ders notları ve meslekî ve teknik

becerilerin yanında disiplin ve motivasyon gibi özelliklerin de dikkate alınması, seçim sürecinde meslek dersleri öğretmenleri ve işletme yetkililerinden oluşan bir komisyonun görev yapması sağlanmalıdır.

• Beceri eğitimi veya staj yapılacak olan işletmelerin belirlenmesinde, okul sonrası istihdam olasılığının yüksek olduğu işletmelere öncelik verilmelidir.

• İşletmelerde öğrencilerin meslekî ve teknik becerilerini gerçekten geliştirecekleri bir beceri eğitimi/staj programı sunulmalıdır.

• İl düzeyinde meslekî ve teknik liselerin katılımlarıyla yenilikçi fikirlerin ilgi çekici hale getirilmesi için çalışmalar yapılmalıdır.

• Sektörün ihtiyaç duyduğu, ancak temininde zorlandığı elemanları yetiştirmek üzere sektördeki işverenlerle yapılacak protokollerle okulların uygulama alanları ihtiyaçlarının giderilmesi ve öğrencilere burs verilmesi, karşılığında öğrencinin işverenin istediği niteliklerde eğitilerek işyerinde çalışmasının taahhüt edilmesi gibi özendirici çalışmalar yapılmalıdır.

• Meslekî ve teknik liseler ile ilgili alınan kararlar; okul yöneticileri, öğretmen ve eğitim bilimciler ile birlikte sanayi ve hizmet kuruluşlarının da temsilcileriyle birlikte alınmalıdır.

• Okullarda hangi alanların açılacağına karar verilmeden önce piyasa araştırması yapılarak, İŞKUR, sanayi ve iş dünyasını temsil eden sivil toplum kuruluşları ile görüşülerek okulun bulunduğu bölgede öncelikle ihtiyaç


81


1 Moderatör Aydın YILDIZ Denizli İl MEM Maarif Müfettişi

2 Katılımcı Zeren GERELİOĞLU Denizli Ticaret Odası Genel Sekreter

3 Katılımcı Ali Kamil HORZUM İş-Kur Uzman

4 Katılımcı Levent KAYA Sema Abdurrahman K. MTAL Okul Müdürü

5 Katılımcı Murat UZUN Çameli İlçe MEM İlçe MEM Müdürü

6 Katılımcı Şenol ÇAĞLAYAN Denizli Meslekî ve Teknik AL Müdür

7 Katılımcı Ulaş YILDIZ Akköy ÇPL Müdür

8 Katılımcı Ayhan TABANOĞLU Denizli Ticaret Borsası STK Temsilcisi

9 Katılımcı Prof. Dr. Ramazan BAŞTÜRK PAÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi

10 Katılımcı Yavuz KAPLAN PAÜ Teknoloji Fakültesi Araştırma Görevlisi

11 Katılımcı Sadık AYHAN Buldan Ali Tunaboylu METEM Öğretmen

KATILIMcILAR

duyulan alanlar belirlenmelidir. • Farklı meslek liselerinde var olan aynı veya benzer alanların kapatılarak, okulların bulunduğu bölgenin öne

çıkan iş olanakları (mermer, turizm, sanayi vb) göz önünde bulundurularak okullar bazında ihtisaslaşmaya gidilecek şekilde meslek liselerindeki alanlar yeniden tasarlanmalıdır.

• Eleman temininde zorluk yaşanan ve iş garantili sektörlerde (mermer, yeraltı kaynağı vb.) açılan İŞKUR kurslarına katılımın sağlanması konusunda okullarda gerekli çalışmalar yapılmalıdır.

4- Meslekî eğitimde toplumsal algının değiştirilmesi • Rehberlik ve kariyer danışmanlığı kapsamında meslekî eğitim kurumları sadece öğrencilere değil ailelere de

danışmanlık yapmalıdır. • Meslekî ve teknik eğitime ilişkin düşük kalitede eğitim verildiği, bu okullara devam edenler için üniversite

yolunun kapalı olduğu gibi yanlış algıların değiştirilmesi için öğrenci ve ailelere yönelik tanıtıcı programlar düzenlenmelidir.

• Meslekî ve teknik eğitimin önemi ile bu kapsamda sağlanan yasal olanaklara yönelik farkındalığın arttırılması amacıyla özellikle ilköğretim düzeyindeki öğrenci ve aileleri hedef kitle olarak belirleyen bir iletişim kampanyası başlatılmalıdır.

• Genel liseler ile meslek liselerinin YGS başarısı esas alınarak aynı kategoride değerlendirilmesi ve sıralanmasından vazgeçilmesi, meslek liselerinin kendi aralarında ve YGS sonuçlarına göre değil de öğrenim gördüğü alanın devamı niteliğindeki lisans kurumlarına yerleşme veya istihdam edilme gibi kriterlere göre değerlendirilmesi ve sıralanması gerekmektedir.

• Yazılı ve görsel medyada kamu spotu şeklinde meslekî ve teknik eğitim ile okulların tanıtımının yapılarak okullara imaj sağlama çalışmaları yapılmalıdır.

• Meslekî ve teknik eğitimde halen var olan 62 alan, 226 dal ile ilgili olarak öğrenciler ile birlikte ailelere yönelik olarak da tanıtım yapılmalıdır.

82

EĞİTİM HERKESİN HAKKI

DEZAVANTAJLI GRUPLARIN

EĞİTİMİNİ İYİLEŞTİRME

6. TEMA

Dezavantajlı gruplar genellikle özel eğitim kapsamında değerlendirilir. Özel eğitim gerektiren bireylerin eğitim gereksinmelerini karşılamak için özel olarak yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim programları ve yöntemleri ile onların özür ve özelliklerine uygun ortamlarda sürdürülen eğitime “özel eğitim” denir. Özel eğitim, normal eğitimden fayda görmeyen bireylerin eğitimini ifade eden bir terimdir.Ülkemizdeki özel eğitim hizmetleri, engel gruplarına göre oluşturulmuş özel eğitim okullarında ve normal eğitim veren okulların bünyesinde açılan özel eğitim sınıflarında yürütülmektedir. Ayrıca, özel eğitim gerektiren öğrencilerin normal okullarda akranlarıyla birlikte eğitim görmelerine de önem verilmektedir. “Kaynaştırma” olarak tanımlanan bu uygulamaların yaygınlaştırılmasına çalışılmaktadır.

DEZAVANTAJLI GURUPLARIN EĞİTİMİNİ İYİLEŞTİRME

83

Özel eğitim alması gereken bütün ayrıcalıklı çocukların, böyle bir eğitime niçin gereksinimleri olduğunu savunmak oldukça kolaydır. Ancak konuya hakim olan ve olmayan bir çok kişi, olağanüstü anlıksal yetenekleri bulunan çocukların niçin özel eğitim konusu olması gerektiğini kolaylıkla benimsememekte ve bunun doğal sonucu olarak, özel eğitimin diğer dalları olan görme, işitme ve zihin engelliler konusunda önemli adımlar atarak, bu grupların sürekli örgün eğitim içine alınmasını sağlarken, diğer dezavantajlı gruplarda yer alan (üstün zekâlı, sığınmacı ve parçalanmış aile çocukları gibi) çocukların eğitimini maalesef göz ardı etmektedir.Uygarlık düzeyi dediğimiz, insanlığı daha iyiye daha güzele doğru götüren, birikimleri, buluşları ve yaratıları ortaya koyanlar şüphesiz sıradan insanlar olmamasına karşın, toplumu bu düzeye getirebilecek insanlar yetiştirmenin temel şartının her öğrenci grubunu kapsayacak bir sistem olması gerektiği bazen göz ardı edilmektedir.Özellikle ilköğretim ve bir dereceye kadar ortaöğretim programları öncelikle çoğunluğun bulunduğu ortalama yetenekleri bulunan çocukların gereksinmelerine göre düzenlenmiştir. Bu durum, üstün zekâlı veya sığınmacı vb. olan çocukların programa ilgisiz kalmasına, edindikleri bilgi düzeyi, zihinsel düzeyinin çok gerisinde kalmasına sebep olmaktadır. Böylece çocuk, gizilgücünün büyük bir bölümünü öğrenim yerine başka alanlara kaydırabilmektedir.Bu durumu kanıtlayan çalışmalar da yapılmıştır. Bu nedenle biz eğitimcilere düşen görev dezavantajlı gruplarda yer alan çocukları kapsayıcı çalışmalar için yerel ve ulusal düzeyde projeler üretmektir. 2023 Çalıştayının bir teması da tamamen bu konu üzerine odaklanmıştır. Üretilen fikirlerin projelendirilmesi ve uygulamaya konması en büyük hayalimiz ve hedefimizdir.

Serkan EKMEKÇİRehber Öğretmen

EĞİTİMHER ENGELİ

AŞAR

DEZAVANTAJLI GRUPLARIN EĞİTİMİNİ İYİLEŞTİRME

84


1200

1220

1240

1260

1280

1300

1320

1340

1360

1380

2011 2012 2013 2014

İlimizde Özel Eğitim Alan Öğrenci Sayısı


85

17Kurum

129Derslik

1288Öğrenci

267Öğretmen

2013-2014 Eğitim Öğretim Yılı Özel Eğitim Kurumları Verileri

10

10

17

17

İlimizdeki Özel Eğitim Kurumları Sayısı

2011

2012

2013

2014


86

• Engelli öğrencilerin ve kaynaştırma eğitimine tâbi öğrencilerin okula uyum problemi bulunmaktadır.• Kayıtlı verilere göre, engellilerin %29’u zihinsel engelli, % 26’sı süreğen hastalığı olan grup, %3.8’i ortopedik

engelli, % 3.4’ü görme engelli, % 5.9 ‘u işitme engellilerden oluşmaktadır. • Engelli bireylerin özür türüne göre eğitim ortam hakkındaki düşüncelerine bakıldığında engelli bireylerimizin

%37.9’u aynı özre sahip olanlar ile eğitim görmek istemekte, büyük çoğunluğu sağlıklı grupla eğitim görmek istemektedir.

• Aileler çocuğunun engelini kabullenmemekte ve çocuğunun engeli ile ilgili yeteri kadar bilgiye sahip olmamakta, bilgilenmek için çaba sarf etmemektedir.

• Kaynaştırma öğrencilerinin hangi haklara sahip olduğunu aileler bilmemektedir. • Bazı öğrenciler sınıf içerisinde engelli öğrencilere karşı yanlış tutum ve davranışlarda bulunmakta, onları

kabullenmemektedirler. • Eski okul binalarının fizikî yapısı, engelli öğrencilerin kullanımı için uygun değildir. • Kaba boşanma hızları incelendiğinde Denizli yıllar itibariyle kaba boşanma hızlarına göre ön sıralarda yer

almaktadır. Denizli 2010 yılından itibaren 4. sıradaki yerini korumaktadır. • Diğer taraftan dezavantaj grubunda yer alan, güvenlik birimine getirilen çocukların büyük bir bölümünün 15 –

17 yaş grubunda yer aldığı gözlenmektedir. Güvenlik birimine getirilen çocukların ağırlıklı olarak lise ve dengi meslek okul öğrencisi oldukları, bu grubu ilköğretim mezunu çocukların izlediği istatistiklerden gözlenmiştir.

• Güvenlik birimine getirilen çocukların yaklaşık %20’si madde bağımlısıdır. • Güvenlik birimine getirilen çocukların belli oranlarda parçalanmış ailelerden geldikleri gözlenmektedir. Ancak

ilk sırada anne ve babası ile yaşayan çocuklar yer almaktadır. Bu durum, parçalanmamış aileler içinde yaşanan sorunlar olduğunu gösteren önemli bir göstergedir.

• Buna rağmen parçalanmış aile çocuklarının kaygı düzeylerini ölçmek için sık aralıklarla kaygı envanteri uygulandığında, bu çocukların diğer çocuklara göre kaygı düzeylerinin ciddi anlamda yüksek olduğu tespit edilmektedir.

• Özel eğitimde görev alan öğretmenlerin yeterlilik düzeyleri incelenmelidir. • Dezavantajlı grupta yer alan öğrencilerde madde bağımlılığı oranı fazladır. • Engellilerle ilgili medya desteği yetersizdir. • Sığınmacı çocuklar, dil bilmediklerinden dolayı uyum problemi yaşamaktadır. Bu yüzden bu çocuklarda içe

kapanıklık çok görülmektedir. • Suça itilmiş ve risk altındaki çocukların asıl sorunlarına sınav sisteminden dolayı ilginlenilmemesi.• Dezavantajlı grupların eğitimi ve terapisinde önemli bir etken olan spor, sanat, müzik eğitimleri okullarımızda

eksik durumdadır.


Masa 19Okul ÖncesiTemel Eğitim


87

• Okul öncesi ve ilkokullarda görev yapan öğretmen ve idareciler özel eğitim konusunda yetersizdir.• Veliler, sınıflarında kaynaştırma eğitimine tâbi öğrenci ve engelli öğrenci istememektedir. • 0-5 yaş çocukların erken dönem tanımlaması yeterince yapılamamaktadır. • Anaokullarında rehberlik servisi bulunmamakta veya etkin olmamaktadır. • Özel eğitim anaokulu sayısı yetersizdir. • Özel eğitim gerektiren çocuklara yönelik yapılan BEP planları, öğretmenler bu konuda yeterli bilgiye sahip

olmadığı için yetersiz kalmaktadır. • Dezavantajlı grup öğrencilerinin okul aidiyetlerinin yeterince geliştirilmediği gözlenmektedir. Bu öğrenciler

kendilerine farklı olumsuz gruplarda verilen rolleri alarak kötü alışkanlıklara yönelmektedir.• Ağır zihinsel engelli çocuklarla hafif zihinsel engelliler aynı kefeye konularak raporlar verilmektedir. • Rehberlik Araştırma Merkezi’nin şehrimizde tek olması ve ilçelere uzak olması RAM’a yeterli ilginin olmamasına

neden olmaktadır.


• Sığınmacılara yönelik uyum programları hazırlanmalıdır. • Öğretmenlere dezavantajlı gruptaki öğrencilere yönelik yeterli eğitim verilmelidir. • Eğitsel tanılama ve sonrasında kaynaştırma eğitimi okul öncesi dönemde yaygınlaştırılmalı, anaokullarında

rehber öğretmen görevlendirilmelidir. • Engelli öğrenciler taşımalı eğitim kapsamına alınmalıdır. • Okullara sosyolog görevlendirilmelidir. • Velilere yönelik aile eğitimleri üniversite işbirliğinde sağlık ocakları, okullar tarafından ücretsiz verilmelidir.• Denizli MEM tarafından dezavantajlı öğrencilere yönelik risk haritası hazırlanmalı, bölgesel çözümler

üretilmelidir. • Öğretmenler; engelli, sığınmacı, parçalanmış aile çocuklarıyla ilgili eğitim almalıdır. • BEP planı uygulamaları ile ilgili kılavuz kitaplar hazırlanmalı ve okullara dağıtılmalıdır. • Engelli öğrencilerimize yönelik eğitim materyalleri, oyuncaklar okullara ulaştırılmalıdır. • Sığınmacı öğrenciler ile ilgili yatılı bölge okulları daha aktif kullanabilir. • Engelli çocuğu olan veliler haklarının neler olduğu konusunda bilgilendirilmelidir. • Şehrin muhtelif semtlerinde dezavantajlı öğrencilere yönelik PAÜ müzik bölümü, resim bölümü gibi üniversite

öğrencilerine -burs vermek koşuluyla- kurslar verdirilmelidir. • Sığınmacı öğrencilere yönelik şehrimizde 3 adet okulun tahsis edilmesi eğitim öğretimin onlara özel olması

gerekmektedir. • Aileler düzenli izlenmeli ve sorunlar zamanında tespit edilmelidir. • Özel eğitime muhtaç çocuklar için BEP planları doğrultusunda sınav soruları hazırlanmalı. Bu öğrencilerin

sosyal etkinlikleri özendirilmeli, değerler eğitimi ve ahlakî gelişimlerine çok önem verilmelidir. • İzcilik eğitimi için sık sık lider eğitim programları oluşturulmalı, izcilik çalışmaları özendirilmelidir.• Göçen öğrencilerimizin bulunduğu bölgelerde müzikle eğitim yapılmalıdır. • Her sınıfa eşit düzeyde engelli öğrenci verilmelidir. Okul idaresi, engelli öğrenci dağılımını yaparken adaletli

davranmalıdır. • Sınıfında engelli öğrenci bulunan öğretmen ve öğrenciler uyum programına alınabilir. Ayrıca sınıf velilerinin

hepsine engellilerle ilgili seminer verilebilir. • Görsel ve yazılı basında aileleri bilgilendirme konusunda İl Millî Eğitim Müdürlüğü eliyle mesajlar ileten kamu

spotları yayınlanmalıdır. • Zihinsel engelli çocuklar kaynaştırma eğitiminde kalabalık sınıflara verilmemelidir.



88

KATILIMcILAR


1 Moderatör Mevlüt KOCATÜRK Denizli İl MEM Eğitim Uzmanı

2 Katılımcı Rayif KURŞUNOĞLU Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Uzman

3 Katılımcı Ahmet TOMAŞOĞLU Gökkuşağı Aile Derneği Sosyal Çalışmacı

4 Katılımcı Mustafa KOCATÜRK MEDENİYAD Başkan Yardımcısı

5 Katılımcı Nuray ERİKÇİ Kömürcüoğlu Ortaokulu Öğretmen

6 Katılımcı Ahmet Ferit AKGÜN Buldan Ahmet Tuncay YİBO Müdür Yardımcısı

7 Katılımcı Erkan ATİLA Çivril Nevişet Kameroğlu Ortaokulu Öğretmen

8 Katılımcı Adem ACARTÜRK Acıpayam Yolçatı Kızılyer İlkokulu Müdür

9 Katılımcı Feyzi ÖZMEN Pamukkale Yardım Sevenler Derneği İO Müdür

10 Katılımcı Hatice KARADAĞ DD Emsan İlkokulu Müdür Yardımcısı

11 Katılımcı Zeliha Türkan ÖNER Ayşe Yusuf Erdemir Anaokulu Öğretmen

12 Katılımcı Tamer AYDEMİR PAÜ Eğitim Fakültesi Araştırma Görevlisi

13 Katılımcı Mehmet Türker TUNCER Denizli İl Emniyet Müdürlüğü Başkomiser

14 Katılımcı Dr. Dilek DOĞANER TÜİK Uzman

15 Katılımcı Aysun ORUÇ TÜİK Sosyolog


89

• İlimiz genelinde boşanmış ailelerin çocuklarıyla ilgili yeterli düzeyde çalışma yapılmamaktadır. • Boşanma oranlarının tespiti ve nedenleriyle ilgili yerel düzeyde araştırma yapılmamaktadır.• 4+4+4 Eğitim Sistemine geçilmesinden ve ortaöğretimin de zorunlu hale gelmesinden sonra ortaöğretimde

kaynaştırma öğrenci sayısında bir artış vardır. Ancak bu artışı karşılayamayacak bir şekilde de ortaöğretim kurumlarında kaynaştırma eğitimi teorik ve pratik olarak öğretmenler tarafında anlaşılabilmiş ve uygulanabilmiş değildir.

• Yetiştirme yurdu öğrencilerinden beklenti çok düşük düzeydedir. • Denizli ilinde okulların bir kısmında engelli öğrenciler için gerekli fiziksel düzenlemeler yapılmamıştır.

• Boşanma oranını düşürmek için herhangi bir yerel proje yürütülmemektedir. • Öğretmen ve öğrenciler kaynaştırma eğitiminden yeterli verimi alamamaktadır. • Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler, meslek liselerinde alan-dal seçerken sorunlar yaşamaktadır.• Sosyal medya ve internet kullanımının bağımlılık düzeyine ulaştığı görülmektedir. İnternet okuryazarlığı

konusunda herhangi bir proje yürütülmemektedir. • Lise öğrenimi gören öğrencilerimizin planlama ve hedefleme konusunda büyük eksiklikleri bulunmaktadır.• Okullarda sosyal ve kültürel etkinliklerin önemli bir kısmı kâğıt üzerinde yapılmaktadır. • Tam gün eğitim veren okullarda öğle yemeği öğrencilerin bir kısmı için sorun olmaktadır.• Yetiştirme yurdu öğrencilerinin nakillerinde problem yaşamaktadır. • Parçalanmış aile çocukları sorunlar karşısında yalnız kalmakta; madde bağımlılığı ve kişilik problemleri gibi

sorunlarla karşı karşıya kalabilmektedir. • Okullarda rehberlik hizmetleri yetersizdir. • Uyuşturucu madde bağımlısı çocuklarının tedavisi ilgili UMATEM’in eksikliği hissedilmektedir.• Yetiştirme yurtlarında kalan çocuklar ile kolluk kuvvetleri tarafından teslim edilmiş çocuklar aynı ortamda

ikamet ettirilmektedir. • Tam gün eğitim yapan ortaöğretim kurumlarında öğle aralarının ve teneffüslerin uzun süreli olması çocukların

sigara ve uyuşturucu ile karşılaşmasına sebep olmaktadır.





90

• Rehberlik Araştırma Merkezi’ nin koordinasyonunda; okul yöneticileri, öğretmenler ve okul aile birliği iş birliği ile birlikte boşanmış ailelerin oranları tespit edilerek bu durumdan zarar gören öğrencilere yeterli rehberlik hizmetinin verilmesi sağlanmalıdır.

• Boşanmış anne ve babalara, Rehberlik Araştırma Merkezince grup eğitimi verilerek, bu durumun öğrenci davranışına etkileri konusunda bilgilendirme yapılmalıdır.

• Resmiyette boşanmadığı halde ayrı yaşayan ailelerin çocukları da rehberlik hizmetlerinden faydalanmalıdır.• Sene başı ve sene sonu seminer çalışmalarında orta öğretim kurumlarında görevli yönetici ve öğretmenler,

kaynaştırma eğitiminin önemi ve uygulanması konularında kurs ve hizmet içi seminer yoluyla bilgilendirilmelidir. Yapılan çalışmalar raporlanarak Rehberlik Araştırma Merkezine bildirilmelidir.

• Resmiyette ayrı görülmeyen ancak anne babası ayrı yaşayan çocukların tespitinin yapılması, çeşitli tedbirlerle öğrenci problemlerinin ortadan kaldırılması ve başarıya erişimin sağlanması gerekmektedir. Mahkemelerce eğitim tedbiri verilen öğrencilerin takip kontrolünün yapılması gerekmektedir.

• Özel eğitime ihtiyaç duyan, meslekî ve teknik eğitim okullarına gitmek isteyen öğrencilerin alan ve dal seçimlerinde engel durumları göz önünde bulundurularak hangi mesleklerde daha başarılı olabileceğinin tespitiyle ilgili komisyonlar oluşturulmalıdır.

• Öğrenci ve velileri güvenli internet kullanımı konusunda bilgilendirmek amacıyla konunun uzmanları tarafından okullar bazında bilgilendirilme çalışmaları yapılmalıdır.

• Öğrencilere ortaokul seviyesinden itibaren ‘Hedef belirleme’ konusunda rehberlik hizmetleri verilmelidir.• Dezavantajlı mahallelerdeki ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin kötü alışkanlıklara

yönelmemeleri için okul yönetimi tarafından sosyal, kültürel ve sportif kurslar açılarak öğrencilerin yetenekleri doğrultusunda yetişmeleri ve kötü alışkanlıklardan uzak kalmaları sağlanmalıdır.

• Tam gün eğitim yapan okullarımızda okuyan ekonomik olarak dezavantajlı öğrenciler, öğle yemeği arasında yeterli ve dengeli beslenememekte ve evlerine yemeğe gittiklerinde öğleden sonra okula gelmeyerek devamsızlık yapmaktadırlar. Bu durumun öğrencilerin başarısız olmasına sebep olmasından dolayı, bu tür öğrencilere okul aile birlikleri desteğiyle okulda karşılıksız yemek verilmesi sağlanmalıdır.

• Öğrenci nakillerinde yetiştirme yurdunda olup okul değiştiren öğrencilerin nakilleri bir aylık bir süre içerisinde yapıldığında öğrencinin eğitim öğretimi aksamaktadır. Bu sürecin daha kısa zamana yayılması öğrenci mağduriyetini önleyecektir.

• Öğretmenlerin; yetiştirme yurdundan orta öğretim kurumlarına gelen öğrencilerin, anne babası olmayan veya anne babası tarafından terk edilen öğrenciler olduğunu göz önünde bulundurarak bu öğrencilere yaklaşımlarını belirlemeleri gerekmektedir.

• Okul rehber öğretmeni, sınıf rehber öğretmeni ve öğrencinin tercih edeceği bir öğretmen tarafından öğrencinin her türlü gözlemlerinin yapıldığı ve takip edildiği bir sistemin kurulması gerekmektedir.

• Fiziksel engelli öğrencilere uygun olmayan okulların tespiti yapılarak engel durumlarına göre dersliklerin, tuvaletlerin, engelli rampalarının ve asansörlerin yapılması gerekmektedir.

• Uyuşturucu madde bağımlısı öğrencilerin tedavisinin yapılması amacıyla ilimizde UMATEM kurulmalıdır.• Yetiştirme yurtlarında kalan ve orta öğretim kurumlarına gelen öğrencilerle, kolluk kuvvetlerince getirilen suça

karışmış çocukların yetiştirme yurdunda farklı yerlerde kalması gerekmektedir. İki grubun da farklı eğitim ihtiyaçlarına sahip olduğu unutulmadan; kurumlar arası işbirliği yapılarak bir program hazırlanmalıdır.

• Orta öğretim kurumlarında tam gün uygulamasında teneffüslerin ve öğle aralığının uzun olması sebebiyle sigara vb. bağımlılık yapan maddeleri kullanan öğrenciler okul dışına çıkarak bu alışkanlıklarına devam etmektedirler. Bu sürelerin azaltılması ve nöbetçi öğretmen sayısı arttırılmalıdır.


• Uçucu madde satışı yapan yerlerin ulaşımı kolaydır. • Okullarda rehber öğretmenlerin dışındaki okul yöneticileri ve öğretmenler madde kullanan öğrencilerin

rehabilitesi konusunda yetersiz kalmaktadır. • Madde bağımlılığı konusunda ailelerin bilgisi yetersiz kalmakta, okul tarafından da yeteri kadar

bilgilendirilememektedir. • Okullarda kaynaştırma öğrencileri için açılan destek eğitim odaları ve özel eğitim sınıfları yetersizdir.• Şehrimizde, terk edilmiş metruk mekânların tespitinin hızlıca yapılıp yıkımının yapılmaması, bu yerleri zararlı

madde kullanımı açısından riskli hale getirmektedir. • Yurt dışından şehrimize gelen öğrencilerin dilimizi öğrenmeden okullarımıza dâhil edilmesi eğitimde güçlüklere

neden olmaktadır.


91

• Okullarda madde kullanımı sorunu yaşayan çocukların tedavisi için ilimizde; Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü, Sağlık İl Müdürlüğü ve İl Millî Eğitim Müdürlüğümüz iş birliği yaparak hem tedavilerinin hem de rehabilitasyonlarının yapılması için çalışma yapmalıdır.

• Okul kantinlerinde bağımlılık yapan, uçucu madde içeren yapıştırıcı vb. maddelerin satışı önlenmelidir ve belediyelerle iş birliği yapılarak okul çevresinde bulunan marketlerde bu tür maddelerin satışı yasaklanmalıdır.

• Madde bağımlısı olan ya da madde kullanımına eğilimli öğrencilerin ailelerine veli ziyaretleri gerçekleştirilmeli ve bağımlılık yapıcı maddeler konusunda bilgilendirmeler yapılmalıdır.

• Yeni yapılacak okullarda kaynaştırma eğitimi alan öğrenciler için destek eğitim odası, özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilere de özel eğitim sınıflarının materyalleriyle birlikte okul projelerinde yer alması sağlanmalıdır.

• Şehir içinde metruk durumda olan binaların tespiti ivedi bir şekilde yapılmalı ve belediye tarafından yıkılmalıdır.

• Yurt dışından gelen öğrencilerin birçoğu, dilimizi tam olarak konuşamadıkları için geldikleri sınıfta sorunlar yaşamaktadır. Bu tür öğrencilere eğitim öğretime başlamadan önce 6 ay ya da 1 yıllık süreyle ilimizde eğitim ve sosyal kültürel uyum programı verilmelidir.

KATILIMcILAR


1 Moderatör Mehmet KIVRAK Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü Eğitim Uzmanı

2 Katılımcı Hüseyin MACAROĞLU Denizli İl Millî Eğitim Müd. ÖEB Şef

3 Katılımcı Yrd. Doç. Dr Gökhan TUZCU PAÜ Eğitim Bilimleri Öğretim Üyesi

4 Katılımcı Özcan TAN Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Sosyal Çalışmacı

5 Katılımcı Ahmet URHAN Denizi Rehberlik ve Araştırma M. Öğretmen

6 Katılımcı Oğuzhan YILDIRIM MEDENİYAD Yönetim Kurulu Üyesi

7 Katılımcı Sultan BAŞAK Ahmet Yesevi AİHL Rehberlik Öğretmeni

8 Katılımcı Bahar BİLİCİ ÖZTÜRK Merkezefendi Mustafa Kaynak AL Öğretmen

9 Katılımcı Abdullah BABAOĞLU Denizli İl Emniyet Müdürlüğü Polis


92

• Veli – Öğrenci – Öğretmen denkleminde yeterince güven sağlanamamaktadır. • Toplumda olduğu gibi öğrenciler arasında da gelir düzeyinde büyük farklılıklar olması aynı şartlarda eğitim

alma olgusunu zorlaştırmaktadır. • Öğretmenler, yeni modül sistemine uyum sağlayamamaktadır. • Bakım ve koruma evleri; özel, DPY ve bölge yatılıda uzun süre kalan öğrencilerde aile ruhundan mahrum kalmakla

dezavantajlılar sınıfına girmektedir. Uzun zaman yurtlarda kalan gençler aile sıcaklığını özlemektedir. • Meslek liselerinde ders saati sayısı fazladır. Bu yüzden dezavantajlı öğrenci konumunda olan gençler okula

devamsızlık yapmaktadır. • Sığınmacıların çocuklarının eğitimlerinde sorunlarla karşılaşılmaktadır. Bir buçuk milyondan fazla sığınmacının

büyük çoğunluğu şehirlerde yaşamaktadır. Kamptakilerin % 100’e yakını bir şekilde okula gidebilirken şehirdekilerin %15 kadarı okula gidebilmektedir. Çocuk hakları sözleşmesi ve anayasaya göre bu çocukların eğitim alması devlet ve toplumun bir görevi olmasına rağmen ülkemizde ve ilimizde binlerce sığınmacı çocuk okula gidememektedir. Bunların büyük çoğunluğu ikameti olmadığı için okula kayıt yaptıramamaktadır. Sivil toplum kuruluşlarının kısmî çalışmaları da akim kalmıştır. Böylece sosyal riski yükselmekte olan yeni bir nesil meydana geldiği gibi bunlara kültürümüzü de verememekteyiz. Bu da sığınmacı çocukların dışlandığı izlenimini vermekte ve arkadaş ortamını engellemektedir. Denizli’nin bazı mahallelerinde sınıflar oluşacak kadar sığınmacı öğrenci potansiyeli vardır. Eğitim ve ilimden kopmuş bu gençler eğitim hayatına alınmalıdır.

• Bakanlıklar ile il müdürlükleri arasında yeterli bilgilendirme gerçekleşmemektedir. • Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü’nün dezavantajlı gruplara yönelik bir vizyonu bulunmamaktadır.• İlimiz, farklı şehirlerden ve kırsaldan çok fazla göç almaktadır. Bu grupların entegrasyonu geç olmaktadır.• Okullarda gruplaşmaya iten yapılar yer almaktadır. • Özel Eğitim Merkezleri yeterince denetlenmemektedir. • Öğrencilerde şiddet eğilimi var. • Dezavantajlı grupların velilerinin okulla iletişimi çok düşük kalmaktadır. • Meslek liseleri, dezavantajlı grupların çokça tercih ettiği bir öğretim kademesi olmaya başlamıştır.• Meslek liselerinde parçalanmış ailelere sahip öğrencilerin sayısı çok fazladır. • Meslek liselerinde sınıf öğrenci mevcudu çok fazladır ve okullarda ikili öğretim uygulanmaktadır. • Okul ile ev arasındaki mesafe arttıkça, öğrencilerin zararlı alışkanlıkların kazanıldığı ortamlarla karşılaşma

riski artmaktadır. • Rehberlik ve Araştırma Merkezi’nden gelen kaynaştırma raporları meslek derslerini içermemektedir.• Parçalanmış aile çocukları ‘dışlanmışlık hissi’ yaşamaktadırlar.





93

• Sığınmacı öğrenciler, okullara yönlendirilirken hazırbulunuşluk düzeyleri test edilmelidir.• Kanun ve yönetmeliklerle öğretmenin özsaygısını yükseltecek çalışmalar yapılmalıdır. • Eylül ve Haziran aylarında seminer dönemlerinde bir araya gelinip sorunlar ele alınmalıdır. • Dezavantajlı gruplar için ayrı sınıflar oluşturulmalıdır. • Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü dezavantajlı gruplara yönelik bir vizyon oluşturmalıdır. • Meslekî yönlendirme çalışmaları yapılırken öğrencinin yetenek ve ilgi alanları iyi tespit edilmelidir.• Atölye ve laboratuvarlarda eksik veya eski olan materyallerin tespiti yapılıp yenilenmelidir. • Taşrada eğitim kalitesi ayrı olarak ele alınıp bir vizyon belirlenmelidir. • Uygulamalı ders saatleri arttırılmalıdır. • Meslekî eğitim kurumlarından mezun olanların kendi işlerini kurmaları için hibe programları

oluşturulmalıdır. • Okullarda gruplaşmaya iten yapılara izin verilmemelidir. • Özel Eğitim Merkezleri denetleme kriterleri yeniden gözden geçirilmeli ve kapsamı arttırılmalıdır.• Dezavantajlı öğrencilerin veli gelişimini destekleyici profesyonel kurslar açılmalıdır. • Genel liselerin kapatılmasıyla meslek liselerine yönlendirilen ders başarısı düşük ve dezavantajlı öğrenciler

kalabalık sınıflar içinde geliştirilememektedir. Bu öğrencilerin sınıflarında öğrenci sayıları düşürülmelidir.• Parçalanmış aileler ve çocukları sorumluluk eğitimine daha fazla ihtiyaç duymaktadır. Bu ihtiyacı giderecek

çalışmalar yapılmalıdır. • Meslek liselerinin derslik ihtiyacı giderilmek suretiyle sınıfların kalabalık olması önlenmeli; böylelikle

dezavantajlı öğrencilerin eğitimi için uygun ortam sağlanmalıdır. • Rehberlik ve Araştırma Merkezi’ nden gelen kaynaştırma raporları meslek derslerini içermemektedir. Meslek

dersleriyle ilgili BEP örnekleri hazırlanıp okullara gönderilmelidir.• Öğrencilere, seçtikleri alan ile ilgili meslekleri benimsetici ve sevdirici yönlendirmeler yapılmalıdır.• Mahallelerde Belediyeler, İl Spor Müdürlüğü, Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü, Sosyal Yardımlaşma Ve Dayanışma

Vakfı, Müftülük ve sivil toplum örgütlerince aileleri aydınlatıcı faaliyetler yapılması gerekmektedir. Millî Eğitim Müdürlüğünde bu yapıyı organize etmek üzere bir birim kurulmalıdır.

• Sivil toplum kuruluşları sanat ve spor faaliyetleri düzenleyerek dezavantajlı gençlerle daha fazla ilgilenmelidir.

• Bağımlılık yapan maddelerle alakalı sadece okullarda bir saatlik eğitimden fazlasına ihtiyaç vardır. Aileleri, gençleri bilgilendirecek broşürler ve yayınlar üretilmeli; gençlere uyuşturucunun zararlarını ciddi bir şekilde anlatacak medya ürünleri kullanılmalıdır.

• Yurtlarda kalan öğrencilerle daha yakından ilgilenilebilmesi için yurtlar yapılırken en fazla 100 öğrenci kapasiteli projelendirilmelidir. Aksi takdirde kendileriyle ilgilenilmeyen öğrencilerde risk potansiyeli yükselmektedir.

• Okullardaki şiddet olaylarının üstesinden gelmek ve öğrencilerdeki şiddet eğilimini engellemek için okullarımızda sportif faaliyetler artırılmalıdır.

• Okullarda her insanın potansiyel bir engelli adayı olduğu fikri projelerle anlatılmalı, engellilere nasıl davranılacağına dair davranış eğitimi verilmelidir.


KATILIMcILAR


1 Moderatör İlhan GÖZETEN Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü Eğitim Uzmanı

2 Katılımcı Halil İmran CEYHAN Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü Öğretmen

3 Katılımcı Mehmet Ali ÖNER MEDENİYAD Başkan

4 Katılımcı Hüseyin KARADEMİR Cedide Abalıoğlu AİHL Müdür Yardımcısı

5 Katılımcı Ünal MERT Orhan Abalıoğlu Meslekî ve Teknik AL Öğretmen

6 Katılımcı Cem TUNÇ Dr. Bekir Sıddık Müftüler MTAL Öğretmen

7 Katılımcı Ömer FALAK Çivril Keriman Kamer MTAL Öğretmen

8 Katılımcı Hüsamettin COŞKUN İMKB Meslekî ve Teknik Anadolu Lisesi Müdür Yardımcısı


94

• Bütün okullarımızda özel eğitim sınıfları bulunmamaktadır. • Özel eğitim kurumlarında sağlık personeli ihtiyacı hissedilmektedir.

• Destek eğitim odaları için öğretmen normu bulunmamaktadır. • Kaynaştırma eğitimine okul idareleri, öğretmen ve veliler yeterince önem vermemektedirler.• Planlı ve etkin bir aile eğitimi yoktur. • Orta ve ağır düzeyde zihinsel engelli bireyler için yaşam evleri bulunmamaktadır. • Yardımcı hizmetler personeli özel eğitim kurumlarına uygun değildir ve alanlarında yeterli değildir. • Özel Eğitim okullarında, eğitimde süreklilik sağlanamamaktadır. • Özel eğitim sınıflarının sayısı yeterli değildir. • Kaynaştırma eğitimine gerekli ilgi gösterilmemektedir. • 23 yaş üstü öğrencilerin eğitimi için Halk Eğitimi Merkezine bağlı müstakil bina bulunmamaktadır.• Özel eğitim personeli, diğer okulların personeli gibi yaz tatiline girmek suretiye eğitime ara vermektedir.• Engellilerle ilgili toplumsal bilinç kazanılamamıştır. • Engellilere, yaşam becerileri eğitimi verilmemektedir.




• İhtiyaca göre özel eğitim sınıfları yaygınlaştırılmalıdır. • Her ilçede özel eğitim okulu açılmalı, merkez ilçelerde ise her eğitim bölgesinde özel eğitim okulu açılmalıdır.• Her okulda donanımlı bir destek eğitim odası açılmalıdır. • Engelli bireylere ilk tanı koyulmasından itibaren ailelere bilinçlendirme eğitimleri verilmelidir. Aile eğitiminin

özellikle eğitimin başladığı ilk yıllarda zorunlu eğitim olarak verilmesi gerekmektedir. Aileler, yasal haklar hakkında da bilgilendirilmelidir.

• Kaynaştırma eğitiminden faydalananan öğrencinin bulunduğu okullara özel eğitim öğretmeni görevlendirilmelidir.

• Kaynaştırma eğitimi ile ilgili hiyerarşik olarak tüm çalışanların ve yöneticilerin eğitime alınması ve mevzuatının uygulanarak takibinin yapılması gerekmektedir. Kaynaştırma eğitimi denetiminde özel eğitim alanında donanımlı kişiler görevlendirilmelidir. Kaynaştırmada amacın zorunlu öğrenimi tamamlamaktan öte bağımsız yaşamdan beceri kazanmak olduğu tüm ilgililerce benimsenmelidir.

• Kaynaştırma konusunda idarelerin keyfi tutumları engellenmelidir.



95

• Üniversite ile işbirliği yapılarak özel eğitim kampüsü açılmalıdır. • Halk Eğitimi Merkezlerinde yetişkin eğitimi için atölye açılmalı, alan ile ilgili kişiler görevlendirilmelidir.• Sene başı ve sonu seminer döneminde özel eğitim personeline periyodik hizmetiçi eğitimler düzenlenmelidir.• İş uygulama merkezleri, korumalı işyeri statüsü kazanmalıdır. • Meslek liselerindeki stajyer öğrenci uygulamasının özel eğitim okullarında da uygulanması gerekmektedir. • Tıbbî ya da eğitimsel alanda tanı alan her çocuğun eğitim sürecine dahil edilmesi ve takibin yapılması

gerekmektedir. Zorunlu eğitim çağında özellikle okul öncesinde eğitime devam sağlanmalıdır. • Orta öğretim kurumlarında özel eğitim sınıfı açılmalı; özel eğitim alacak gençler, akademik eğitimini özel

sınıfta, uygulamalarını akranlarıyla birlikte almalıdır. • Belediyelerle işbirliği yapılarak özel eğitim kurumlarına destek sağlanmalıdır. Bu konuda başka illerde gözlenen

iyi örnekler modellenerek Denizli’de uygulanabilir. • Engelli istihdamı ile ilgili iş yerleri ile proje yapılması gerekmektedir. • Öğrencilerin sosyalleşmesi için düzenlenen etkinliklerden (Tiyatro, sinema, gezi gibi.) görevlilerin de ücretsiz

yararlanması gerekmektedir. • Okullarda tıbbî risklerin azaltılması için sağlık memuru, hemşire, dil terapisti istihdam edilmelidir.• Engellilerle ilgili toplumsal farkındalığın sağlanması için kamu spotu hazırlanmalıdır. • Özel eğitim okullarıyla, farklı türdeki okullar eşleştirilerek kardeş okul uygulaması yapılmalıdır.• Engelliler haftasında Kardeş Aile Projesi uygulanarak her engelli çocuğun normal bir akranı ile bir gün

geçirmesi sağlanabilir. • Yaşam evleri uygulaması yapılmalıdır. • Rehberlik Araştırma Merkezinde yönlendirme yapılırken okulun görüşleri de alınmalı ve yerinde gözlem

yapılmalıdır. • Özel eğitim velileriyle sosyal etkinlikler yapılmalıdır. • Engeli kabul sürecinde ailelere psikolojik destek sağlanmalı, süreçte rehber öğretmenler aktif görev almalıdır. • Özel eğitim okullarında görevlendirilecek yardımcı hizmetler personelinin psikolojik durumu ve eğitilmişlik

durumu bu okullarda görev yapmaya uygun olmalıdır. • Özel eğitim okullarındaki personel ihtiyacı giderilmelidir. • En az 2 saat kişisel bakım en az 1 saat de bağımsız hareket eğitimi verebilecek sosyal ve fizikî imkânlar

oluşturulmalıdır. • Rehabilitasyon merkezlerinin fizikî koşulları ve personelin niteliği yakından takip edilmelidir.• Özel eğitim ihtiyacı bulunan öğrencilere kavrama öğretimi zaman almakta ve bilgi tekrarı gerektirmektedir. Bu

nedenle özel eğitim okullarında yaz okulu uygulaması yapılmalıdır.• İl ve ilçe düzeyinde yapılan resim, kompozisyon vb. yarışmalarının özel eğitim okulları arasında ayrıca

değerlendirilmesi daha uygun olacaktır. • Özel eğitim için özel eğitimle irtibatlı tüm paydaşların söz sahibi olacağı bir çalıştay yapılması gerekmektedir.


1 Moderatör Enver YUMRU Yeşilköy İşitme Engelliler Ortaokulu Müdür

2 Katılımcı Hakan TOKAT Polis Amca Özel Eğitim Uygulama Merkezi Müdür

3 Katılımcı Mithat MASTAN İ.Tosunoğlu Özel Eğitim Uygulama Merkezi Müdür

4 Katılımcı Yavuz YILDIRIM Çamlık Meslekî Eğitim Merkezi Müdür

5 Katılımcı Kerim AYDEMİR Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdür

6 Katılımcı Nesrin KOÇ Denizli Özel Eğitim Anaokulu Müdür Yardımcısı

7 Katılımcı Hanım GÖK Yeşilköy İşitme Engelliler Öğretmen

8 Katılımcı Rengin TİLLEM Çamlık Meslekî Eğitim Merkezi Müdür Yardımcısı

9 Katılımcı Aytekin KOKULU Görme Engelliler İlkokulu Öğretmen

10 Katılımcı Dudu Dinç KARA- Denizli Otizm Derneği Başkan

11 Katılımcı Dilek KAHVECİ Beyaz Ay Derneği Denizli Başkan

12 Katılımcı Öztürk ÖZKAN Denizli Belediye Kent Konseyi Başkan

KATILIMcILAR


96

• Üstün Zekâlılar konusunda öğretmenlerin ve ailelerin farkındalığını arttıracak çalışmalar düzenli olarak yapılmamaktadır.

• Toplumda üstün zekâlı bir çocuğun her alanda başarılı olduğu ya da olması gerektiği gibi bir algı mevcuttur.• Mevcut yönetmelik gereğince üstün yetenekli öğrencilerin tanılaması 4. sınıfta yapılmakta, ilkokul düzeyindeki

üstün yetenekli öğrencilerin kendi okullarında destek eğitimi almaları istenmektedir. Ancak öğrencilerin ilkokul veya anaokulu düzeyinde tanılamaları yapılmadığı için doğal olarak bu destek eğitimi de sağlanamamaktadır.

• Anaokulu çocuklarını tanılayacak ve eğitecek bir tanılama kılavuzu ve anaokulu düzeyinde üstün zekâlıların eğitimi konusunda uzman öğretmen kadrosu bulunmamaktadır.

• BİLSEM’de eğitim gören öğrenciler, okulları için prestij kaynağı olmaktadır. • İlimizdeki sanat, siyaset, sanayi alanındaki örnek ve hayırsever şahsiyetlerin üstün zekâlı öğrencilere ilgisiz

oldukları gözlemlenmektedir. • İlimizin büyükşehir olmasından dolayı BİLSEM ve RAM yetersiz kalmaktadır. • Okullarımızda destek eğitim odaları etkili olarak kullanılamamakta ve bu eğitim ortamlarından üstün yetenekli

öğrenciler faydalanamamaktadır. • Üstün zekâlıların eğitimi konusunda RAM ve Bilim Sanat Merkezi işbirliği yetersizdir. • Üstün zekâlı öğrencilerin yeteneklerinin yatkın olduğu alan dışında bütün yönleriyle gelişimlerini destekleyici

çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. • Bilim Sanat Merkezinin amacına hizmet etmesi için gerekli materyaller eksik durumdadır.• Üstün zekâlı çocukların da bedensel etkinlik ihtiyaçları göz ardı edilmeden karşılanmalıdır.• BİLSEM’in esas çalışma alanı iyi tanıtılmalı, kurs, özel okul, dershane ya da etüt merkezi gibi

algılanmamalıdır. • İlimizde181 bin civarında öğrenci bulunmaktadır. Bu öğrencilerin 1000’de 2’si üstün zekâlı kabul edilmektedir.

İlimizde bu oran 3627’ye denk gelmektedir. BİLSEM’de 294 öğrenci kayıtlıdır. Diğer üstün zekâlı öğrencilere ulaşılamamıştır.

• İlimizde üstün zekâlı öğrencilerin tamamı tanılanamamaktadır. • Üstün zekâlı öğrencilerin tamamı BİLSEM’e ulaştırılamamaktadır. • Üstün zekâlı öğrencilerin tanılanmasında ve eğitilmesinde velilerimiz yeterince bilgi sahibi değildir. • Bilim ve Sanat Merkezi gereken donanıma sahip değildir. • İlimizde Bilim ve Sanat Merkezi’ nin tanıtımı yeterince yapılmamaktadır.



Masa 23Üstün Zekâlıların Eğitimi


97

• İlimiz genelinde üstün zekâlıların eğitimi konusunda öğretmenlerin ve ailelerin farkındalığını arttıracak seminerler düzenlenmelidir. Bu seminerlerde üstün zekâlı çocukların özellikleri, üstün zekâlılara karşı tutum ve davranışlar öğretmenlerimize ve velilerimize kazandırılmalıdır. Bu seminerlerde üstün zekâlı öğrencilerde beklentilerin çok yüksek tutulmaması konusuna özel önem verilmelidir.

• Okullardaki destek odalarının işlevselliği artırılmalı, üstün zekâlı öğrencilerin yararlanması sağlanmalıdır.• Öğretmenlere BEP eğitimi verilmelidir. • Üstün zekâlı öğrencilerin tanılaması anasınıfından başlayarak eğitimin her kademesinde yapılmalıdır. • Üstün yetenekli öğrencilerin eğitimi konusunda uzmanlaşmış eğitim ve yönetim kadroları, hizmetlerinde

devamlılık ve verimlilik esası göz önünde bundurularak zorunlu hizmet uygulamasından muaf tutulmalıdır.• Üstün zekâlıların BİLSEM’e devamı için teşvik edici önlemler alınmalıdır. Öğrencinin sınıf öğretmeni ile BİLSEM

arasında sıkı bir bağ kuruması sağlanmalıdır. • BİLSEM öğrencileri de diğer özel eğitim kurumları öğrencileri gibi taşımalı eğitim kapsamına alınmalıdır.• Üniversitemiz bünyesinde üstün zekâlı öğrencilerin faydalanabileceği çocuk üniversitesi kurulmalıdır. • BİLSEM’in donanım ihtiyaçları bakanlıkça karşılanmakta ancak yeterli destek alınamamaktadır. BİLSEM; il

yönetimimiz ve hayırseverlerce desteklenmelidir. • İlimizin büyükşehir statüsü kazanmasından dolayı Merkezefendi ilçemize de BİLSEM ve RAM açılmalıdır.• Özellikle üstün zekâlılar konusunda RAM ve BİLSEM arasında kurum müdürlüklerince işbirliği arttırılmalıdır.• Üstün zekâlı öğrencilerin yeteneklerinin yatkın olduğu alan dışında bütün yönleriyle gelişimlerini destekleyici

çalışmalar yapılmalıdır. • Zenginleştirme kavramının etkinlik kitapları örnekleri ve ne olduğunun ayrıntılı olarak hazırlanıp okullara

gönderilmesi gerekmektedir. • BİLSEM’in sosyal etkinlik alanları ve donanımları artırılmalıdır. • Üstün zekâlılara destek veren vakıf ve dernekler şehrimize davet edilmeli ve iş birliğine gidilmelidir. • BİLSEM’in bir kurs, özel okul, etüt merkezi olmadığı konusunda toplumu aydınlatıcı çalışmalar yapılmalıdır.• İlimizdeki öğrenci sayısının yaklaşık 181 bin olduğu, bu öğrencilerin 1000’de 2’si üstün zekâlı kabul edildiğinde

3627 öğrencinin üstün zekâlı olması gerektiği, oysa BİLSEM’de 294 öğrencinin kayıtlı olduğu görülmektedir. Ulaşılamayan üstün zekâlı öğrencilerimize ulaşılmalıdır.

• Özel okullarda üstün yetenekli çocuklar, ilgi alanları doğrultusunda ağırlıklı olarak çalışma yapabilmektedir. Bu olanağın resmî kurumlarda da sağlanması gereklidir.

• Üstün zekâlı olup da okuma yazma öğrenemeyen çocuklar karşımıza çıkabilmektedir. Sözel olmayan tanılama sistemi geliştirilmelidir.

• Anaokulu, ilkokul, ortaokul ve lise öğrencileri için ayrı ayrı tanılama ve eğitim programları hazırlanmalıdır.• Denizli’de bir ilk örnek olarak üstün zekâlılar okulu açılmalı, bu okulun tasarım ve geliştirme aşamaları Millî

Eğitim Bakanlığı ile paylaşılarak oluşturulmalıdır. • Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, bu tür çocuklara tüm bağlı kuruluşları ile destek olmalıdır.



1 Moderatör Serkan EKMEKÇİ Osman Aydınlı İlkokulu Öğretmen

2 Katılımcı Turnel TOPBAŞOĞLU Denizli Rehberlik ve Araştırma Merkezi Öğretmen

3 Katılımcı Yasemin ERDEY Babadağ Müşerref Yılmaz Ortaokulu Öğretmen

4 Katılımcı Süleyman ARSLAN Mustafa Kaynak Anadolu Lisesi Müdür

5 Katılımcı A.Murat PAÇACIOĞLU Perihan Kıbrıslıoğlu Anaokulu Müdür

6 Katılımcı Fatih TAYLAN Denizli Pamukkale Bilim ve Sanat Merkezi Müdür Yrd.

7 Katılımcı Bünyamin GÜMÜŞ Durmuş Ali Çoban Anadolu Lisesi Öğretmen

8 Katılımcı Mustafa PAZARCI Nalan Kaynak Anadolu Lisesi Öğretmen

9 Katılımcı Civan GÜRAN Denizli Pamukkale Bilim ve Sanat Merkezi Öğretmen

10 Katılımcı Zafer Sırrı YÜKSEL Zeta Medikal Veli

11 Katılımcı Gülpembe YAKIN TÜZDEV Şube Başkanı

12 Katılımcı Abdullah BAŞGÜN Ensar Vakfı Şube Başkanı

KATILIMcILAR


98


99

100

OKUL öNcESİ EN öNEMLİ BAŞLANGIÇ

OKUL öNcESİ EĞİTİMİ

YAYGINLAŞTIRMA

7. TEMA

Gelişim süreklidir. Gelişim ana rahminde başlayıp hayat boyu sürer. Bir insan sadece çocukluk yıllarında değil, ömür boyu gelişim gösterir. Diğer bir deyişle, gelişim süreklidir.3-6 arası yaşlar, bir başka deyişle ‘okul öncesi yaşlar’ veya ‘Erken Çocukluk Dönemi’ diye de adlandırdığımız bu yaşlar, çocuğun büyüme ve gelişiminde büyük önem taşır. Çünkü bu dönem büyümenin ve gelişmenin en hızlı olduğu ve çocukların çevrelerinden en çok etkilendikleri bir dönemdir.Ancak, bazı dönemlerde yaşananlar, özellikle erken çocukluk dönemlerinde, daha sonraki dönemlerdeki gelişimi etkiler. 0-6 yaşlar arasında çocuğun gelişimi desteklendiğinde, çocuğun çok yönlü gelişimi sağlanır. Bu da ileriki yaşlarda onun başarılı olmasında etkilidir. Bu dönemde dikkat edilmesi gereken nokta, çocuğun gelişimini destekleyen ortamları yaratmaktır. Okul da bu ortamlardan biridir. Bu nedenle, büyüme ve gelişimdeki bu hızın bir fırsata dönüşmesi, çocuğun yakın çevresinin, başta ailesinin daha sonra da öğretmenin elindedir. Bu dönemde yeterince gelişemeyen, desteklenemeyen çocuklar sonraki dönemlerde açığı kapamada zorlanabilirler.

OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİ YAYGINLAŞTIRMA

101

Okul öncesi eğitimde öğrenmenin gerçekleşebilmesi ve çocukların sağlıklı gelişimlerinin desteklenebilmesi ancak çocukların koşulsuz kabul edildiklerinden emin olmaları ve bulundukları ortamda kendilerini güvende hissetmeleri ile mümkün olur. Çocuklar bulundukları ortamın bir parçası olmak, yeni şeyler öğrenmek, aktif olmak, etkinliklere katılmak, düşüncelerini ve kararlarını korkmadan ifade etmek ve seçimlerini özgürce yapmak isterler. Bir okul öncesi eğitim kurumu güvenli olmasının yanı sıra, gelişimsel açıdan uygun olan ve bireysel farklılıkları dikkate alarak hazırlanmış olan öğrenme fırsatlarını sunabilecek nitelikte ve zenginlikte olmalıdır. Çocuğun öğrenmesi, olumlu bir benlik algısı geliştirmesi; okula, öğrenmeye ve araştırmaya dair olumlu tutumlara sahip olması için eğitim ortamlarında çocuğa yapacağı etkinlikleri ve oynayacağı materyalleri seçmede özgürlük tanınması, çocuğun bulunduğu ortamın değer gören bir üyesi olarak görülmesi, etkinliklere aktif katılması, akran ve öğretmenleriyle karşılıklı etkileşime girebilmesi gereklidir.Öğretmenlerin, öğrenme sürecinde çocukların bir şeyleri planlamalarına, yapmalarına, düzenlemelerine, sorgulamalarına, araştırmalarına, tartışmalarına ve üretmelerine mümkün olduğu kadar çok olanak tanımaları gerekmektedir. Çocuklara öğretmen tarafından hazırlanan ortamlar ya da öğrenme süreçleri sunmak ve onları sürekli yönlendirmek temel anlayışımız olmalıdır. Denizli özelinde, okul öncesi öğrenci potansiyelinin eğitim imkanı bulması, Türkiye geneline göre daha iyi durumda olsa da yine de istenen seviyede değildir. Her geçen gün yeni öğrenciler okul öncesi yaşına girerken, tedbir alınamadığı takdirde ne kadar önemli olduğunu vurguladığımız okul öncesinin yaygınlaşması kolay görülmemektedir. Denizli’de 2023 yılına kadar yapılması gerekenlerin tartışıldığı bu çalıştayda da alınacak önlemlerin altının çizilmesi ayrıca önem taşımaktadır.

ÇOcUKLARASAYGIYI

öĞRETMENİN EN İYİ YOLU: ONLARA SAYGI

GöSTERMEKTİR.

102



8,1% 31,7%2013-2014 Öğretim yılında okul öncesi 4 yaş

okullaşma oranı

2013-2014 Öğretim yılında okul öncesi 3 yaş okullaşma oranı

76,7%2013-2014 Öğretim yılında okul öncesi 5 yaş

okullaşma oranı

38,8%2013-2014 Öğretim yılında okul öncesi 3-4-5 yaş ortalama

okullaşma oranı


103

21Derslik Başına

Düşen Öğrenci Sayısı

18Öğretmen Başına

Düşen Öğrenci Sayısı

5211

1

250

22

75 36

2013-2014 Eğitim Öğretim Yılı Okulöncesi Eğitim Kurumları

Resmi Anaokulu Özel Ana Okulu

Özel Eğitim Anaokulu Resmi Anasınıfı ( İlk..O bünyesi)

Resmi Anasınıfı ( Ort..O bünyesi) Özel Anasınıfı ( Ö.İ.Ö.O bünyesi)

Uygulama Ana sınıfı Sosyal Hizmetler ve Çocuk E.K.

104


• Okul öncesi kurumlarında maddî yetersizlikler yaşanmaktadır. • Göç alan bazı bölgelerde, varoş bölgelerde, okul öncesi eğitimin yaygınlaştırılması ihtiyacı bulunmaktadır.

Veliler, okul öncesi eğitim konusunda yeterli bilgiye sahip değildir.

• Okul öncesi eğitim kurumlarının ücretli olması özellikle ilçelerde velilerin ödeme güçlüğü çekmesine neden olmaktadır.

• Okul öncesi kurumlarımızda öğretmen ihtiyacı zamanında giderilememektedir. • Çağ nüfusu taramasında net tespitler yapılamamaktadır. • Okul öncesi eğitiminin önemi konusunda aileler yeterli bilgiye sahip değildir. • Okul öncesi eğitimi veren yeteri kadar kurum ve derslik bulunmamaktadır. • Özelikle ilçelerde çocuklar, okul öncesi eğitime kazandırılamamaktadır. • 48-66 aylık çocukların okul öncesi eğitimi almasının zorunlu olmayıp veli isteğine bırakılması bu çocukların

okula gelmemesine neden olmaktadır. • Anaokulları ve anasınıflarının fizikî yapıları çocukların gelişim özelliklerine uygun değildir.• Okul öncesi eğitim kurumlarında rehber öğretmenler bulunmamaktadır. • Okul öncesi eğitim kurumlarına devlet desteği yeterli değildir. • Köy okullarındaki anasınıfları maddî kaynak sıkıntısı çekmektedir. • Okul öncesi eğitimin yaygınlaştırılması ve niteliğin arttırılması için okul öncesi eğitim kurumları ile üst

kurumlar arasında iletişim ve işbirliği yetersizldir.



Masa 24Okul Öncesi Eğitimi Yaygınlaştırma


105

• Okul öncesi eğitimin yaygınlaştırılması açısından İl ve İlçe Millî Eğitim Müdürlüklerimizde, anaokulu ücretlerini ödemekte güçlük çeken veliler için fon oluşturulmalıdır.

• Okul öncesi eğitim kurumlarında zamanında öğretmen görevlendirilmeli, uyum haftasına başlamadan önce velilerde isteksizliğe, çocuklarda ise okul heyecanının kaybolmasına mahal vermeden kurumlardaki öğretmen eksiklikleri tespit edilip zamanında giderilmelidir.

• İlkokul birinci sınıflarda olduğu gibi yaz döneminde, okulların kayıt bölgesindeki öğrencilerin alan taramaları yapılarak e-okul sistemlerine gönderilmelidir.

• Kayıt bölgelerindeki okullaşma oranlarının arttırılması için; devlet kurumları haricinde Millî Eğitime bağlı özel okul öncesi kurumları, SHÇEK’lere bağlı okul öncesi kurumları, yasal statü kazanmamış eğitim kurumlarının tespitleri yapılarak, mevcut öğrencilerinin e-okul sistemine girilmesi zorunlu hale getirilmelidir.

• Okul öncesi eğitimin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesi için alan araştırması ve çevre incelemesi yapılarak öğrenci azlığı gerekçe gösterilmeksizin, anasınıfları açık tutulmalıdır.

• Okul öncesi çağ nüfusu bulunan, fizikî mekânı uygun olmadığı için kapatılmış köy okul binalarının onarımları yapılarak anasınıfına dönüştürülmelidir.

• Belediyeler, STK’lar, hayırsever vatandaşlar ve müteşebbislerin okul öncesi eğitim kurumları açmaları ya da mevcut anasınıflarının fizikî donanımlara katkıda bulunmaları sağlanmalıdır.

• Okul öncesinin yaygınlaştırılması konusunda, okul öncesi eğitimin önemi ve önceliği hususunda toplumu bilinçlendirmek için kitle iletişim araçlarından yararlanılmalı, Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğünün 2023 vizyonuyla eş doğrultuda broşür, afişler bastırılmalı ve kısa filmlerle toplumun bilgilendirilmesi sağlanmalıdır. AÇEV kursları ilçelerde de uygulanmalı, ilçeler de dâhil olmak üzere, alanında uzman kişilerce bilgilendirme konferansları yapılmalıdır.

• İlçe ve köylerde uzak mesafedeki okulöncesi çağındaki çocuklar taşımalı eğitim kapsamına alınmalı, taşıma, yemek ihtiyaçları giderilmelidir.

• 36-48 aylık çocukların okul öncesi eğitimi alması veli isteğine bırakılmalı, 48-66 aylık çocuklara okulöncesi eğitim zorunlu hale getirilmelidir.

• Okulların fizikî durumları çocukların gelişim özelliklerine uygun hale getirilmelidir. • Okulların fizikî yapıları, çocukların dünyalarına hitap etmeli, ilgilerini çekici özellikte olmalıdır.• 48 ay öncesi çocuklar için daha az mevcutlu sınıflar oluşturulmalı ve yardımcı personel destekli uygun koşullar

sağlanmalıdır. • İl ve İlçe Millî Eğitim Müdürlüklerinde okul öncesi eğitim kurumu yöneticileriyle ayda bir toplantı yapılarak,

sorunlar tespit edilmeli ve çözümlere beraberce çözüm aranmalıdır. • Çocuğun duygusal, görsel, işitsel alanlarına hitap eden drama metoduyla, çocuğun severek, isteyerek, eğlenceli

ve merak uyandıran bir ortamda eğitim görmesi sağlanmalı, bunun için il genelindeki okul öncesi kurumların projeleri yaygınlaştırılarak diğer kurumlarla paylaşılmalıdır.

• Velilere, uyum haftasından önce, çocukları okula motive etme konusunda öğretmenler tarafından seminer verilmelidir.


KATILIMcILAR


1 Moderatör Necati KARCI Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü Eğitim Uzmanı

2 Katılımcı Hatice UYSAL Beyağaç Anaokulu Müdür

3 Katılımcı Volkan BOZKURT Güney Halk Eğitimi Merkezi Anasıfı Öğretmeni

4 Katılımcı Nazire ÇAĞLAYAN Sevgi Bayraktar Anaokulu Öğretmen

5 Katılımcı Songül AKBULUT Ahmet Hanife Paralı Anaokulu Müdür

6 Katılımcı R. İkbal AKSAKALLI Acıpayam Anaokulu Müdür

7 Katılımcı Ayşegül ÖZGÜRAY Pamukkale Fahri Akçakoca Anaokulu Müdür

8 Katılımcı Selcan DURU Çal Akkent Anaokulu Müdür

106

EĞİTİMDE SPORUN YERİ

OKULLARDAKİ SPORTİF

ETKİNLİKLERİ GELİŞTİRME

8. TEMA

Çocuğun gelişiminde, ders dışı etkinlikler, ders içi faaliyetler kadar önemlidir. Bu tür etkinlikler, öğrencilerin formal öğretim süreci içerisinde öğrendiklerini pekiştiren, bu öğrenmelerin yaşamla ilişkili olduğunu gösteren ve kuramsal öğrenmelerin uygulamaya konulmasını sağlayan etkinliklerdir. Ders dışı etkinlikleri, formal öğretim etkinliklerinden ayrı veya bağımsız düşünmek olanaklı değildir. Burada en önemli koşul, ders dışı etkinliklerin kontrollü, programlı ve planlı bir şekilde yapılmasıdır.Çağımızda çocukların ders dışı zamanları anne - baba, öğretmenler veya yetişkinler tarafından kontrol edilmezse, çocukların olumsuz davranışlara yönelmeleri çok kolay gözükmektedir. Okullarda çocukların ders dışı zamanlarını kontrollü bir şekilde, kendilerine fayda sağlayacak biçimde geçirmelerinin en mantıklı yollarından birisi, ders dışı etkinliklerdir. Bu tür etkinliklere çocukları yönlendirecek özendirici önlemler almak, yetişkinlerin görevidir.Bu anlamda, özellikle gelişmiş ülkelerde ders dışı etkinliklere verilen değer ve önem giderek artmaktadır. Öncelikle ders dışı etkinliklerle ilgili okulların hem fiziksel hem de personel olanaklarını arttırdıkları görülmektedir. Okulların ders dışı etkinlikleri, okulun olanakları, okul yönetiminin tutumu, öğretmenlerin nitelik ve nicelik olarak yeterliliği, ailelerin ve çevrenin tutumu ve desteği, öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarına bağlı olarak farklılıklar göstermektedir. Başka bir deyişle, okulların sunduğu ders dışı etkinlikler, okulun olanakları ve çevrenin desteği ölçüsünde değişkenlik arz etmektedir.

OKULLARDAKİ SPORTİF ETKİNLİKLERİ GELİŞTİRME

107

Ülkemiz eğitim sistemi içinde, istenilen çeşitlilikte olmamasına karşın, gerek yönetmeliklerle yapılması zorunlu olan, gerekse okulların kendi olanaklarıyla gerçekleştirdikleri ders dışı etkinlikler bulunmaktadır. Ancak, yapılan bu etkinliklerin bilinçli, programlı ve planlı bir şekilde yapıldığını söylemek oldukça güçtür. Ders dışı etkinlikler, düzenli, sistemli, planlı bir şekilde belirlenir ve ders içi etkinliklerle paralel olarak uygulanırsa, hem çocukların gelişimine büyük katkı sağlayacak, hem de eğitim - öğretimin başarısını arttıracaktırTüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de spor (özellikle futbol) kitleleri peşinden sürükleyen toplumsal bir olgu, milyon dolarlarla ifade edilen paraların harcandığı ekonomik bir kurum haline gelmiştir. Bunun için çocukların sporun değişik branşlarına ilgi duymaları ve boş zamanlarını spor yaparak geçirmeye çalışmaları kaçınılmazdır. Bu kapsamda, Millî Eğitim Bakanlığında, okullardaki spor etkinliklerinin yürütülmesi amacıyla, Okul içi Beden Eğitimi, Spor ve İzcilik Dairesi Başkanlığını bulunmaktaydı. Ancak çağın getirdiği yeni gelişmeler profesyonelliği gerektirdiğinden, Gençlik ve Spor Bakanlığı ve sportif federasyonlar okul sporlarının organizasyonundan sorumlu olmuştur. Bu noktada da koordine sorunları yaşandığı görülmektedir. Kurum ve kuruluşlar arasındaki koordinasyon problemleri aşılarak sporun en büyük sorunu mâlî problemler halledildiğinde Denizli’de okullardaki sportif etkinliklerde büyük bir aşama gerçekleştirileceği aşikârdır. Bir ders dışı etkinlik olarak spor, öğrencinin bir bütün olarak gelişimine katkı sağlamaktadır. Ayrıca yapılan araştırmalar, okullardaki spor etkinliklerinin akademik başarıya, okula devama, bir üst öğrenimi tercih etmeye, okulu bırakmaları önlemeye, okul kültürünün gelişimine, liderliğin gelişimine olumlu etkide bulunduğunu göstermektedir. Ayrıca popüler olması nedeniyle, çoğu spor branşında başarılı olan öğrencilerin, bu işi meslek olarak seçme olanakları da bulunmaktadır. Ancak sportif etkinliklerin sağlıklı, bilinçli ve organize bir şekilde yapılabilmesi için okulların bu konuda sundukları olanaklar çok önemlidir.

“BAŞARINIZIN BÜYÜKLÜĞÜNÜ İNANcINIZIN

BÜYÜKLÜĞÜ BELİRLER.” L. A. SENEcA

108



36% 64%

Bayan

5.729Erkek

10.09615.825

216.

176

312 78

88

170

108

1.76

584

932

712

26

747

66 103

127

463

4211

072

1.90

533

731.

195

237

1

10

100

1.000

10.000

100.000

2013-2014 YILI SPORCU SAYILARININ BRANŞLARA GÖRE DAĞILIMI2013-2014 YILI SPORcU SAYILARININ BRANŞLARA GöRE DAĞILIMI


109

71907857 7425 7871

15825

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

18000

2 0 0 9 - 2 0 1 0 2 0 1 0 - 2 0 1 1 2 0 1 1 - 2 0 1 2 2 0 1 2 - 2 0 1 3 2 0 1 3 - 2 0 1 4

YILLARA GÖRE MÜSABAKALARA KATILAN SPORCU SAYISI

2013-2014 YILI İÇERİSİNDE SPORTİF FAALİYETLERE KATILAN ÖĞRENCİ SAYISI

1.765FUTBOL

1.195VOLEYBOL

849FUTSAL

788BASKETBOL

747HENTBOL

470İZCİLİK

YILLARA GöRE MÜSABAKALARA KATILAN SPORcU SAYISI

2013-2014 YILI İÇERİSİNDE SPORTİF FAALİYETLERE KATILAN öĞRENcİ SAYISI

110


• Okullarımızda sportif faaliyetlerin yapıldığı ancak öğretmen, veli ve öğrencilerde motivasyon eksikliğinin olduğu, sportif faaliyetler için gerekli bütçenin ayrılmadığı, uygulamada prosedür zorluklarının yaşandığı, okul ile veliler arasında işbirliği eksikliği bulunduğu, spor dallarının tanıtımının yapılmadığı, spor dallarında başarılı olan okulların tanıtımlarının tam olarak yapılamadığı gibi olumsuzlukların yaşandığı görülmektedir.

• İlkokullarda beden eğimi dersleri, branşı beden eğitimi olmayan öğretmenlerce işlenmektedir.• Okul bahçeleri sportif faaliyetlerin yapılması için yetersizdir. • Öğretmen, öğrenci ve velilerde fiziksel aktivite ve spor bilinci eksikliği görülmektedir. • Beden eğitimi dersinde başka derslerin işlendiği görülmektedir. • Çocuk oyunları ile ilgili yeterince kurs-faaliyet yapılmamaktadır. • Pek çok okulumuzda kapalı spor alanı bulunmamaktadır. • Okullarımızda spor malzemeleri eksiktir ve spor alanları bakımsızdır. • Okul sporları ve yarışmaların Mili Eğitim Müdürlükleri’nden Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüklerine

verilmesinden dolayı iletişim sıkıntıları yaşanmaktadır. • Kız öğrencilerin sportif etkinliklerde katılımı yetersizdir. • Spor faaliyetlerinde formalite ve prosedür fazladır. • Okullarda sportif faaliyetler için gerekli bütçe ayrılmamaktadır. • Yerel yönetimler, sivil topum kuruluşları, Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü ve Mili Eğitim Müdürlüğü

arasında işbirliği eksikliği bulunmaktadır.



Masa 25İlkokul


111

• İlkokullarda beden eğitimi dersleri, branşı beden eğitimi olan öğretmenlerce işlenmeli ya da sınıf öğretmenlerine beden eğitimi dersi yeterliliği kazandırmak için Pamukkale Üniversitesi işbirliği ile çeşitli kurs, seminer vb. faaliyetleri düzenlenmelidir.

• İlkokullarımızın bahçeleri, öğrencilerimizin spor yapabilmelerine uygun hale getirilmelidir. Bunun için, Gençlik Hizmetleri Spor İl Müdürlüğü, STK’lar ya da hayırseverlerle işbirliğine gidilmelidir. Özellikle oval köşeler, yumuşak zeminler, öğrenci gelişimine uygun oyun alanları ve çok amaçlı salonlar oluşturulmalıdır. Her ilçede öğrencilerin faydalanabileceği kapalı spor salonları ve yüzme havuzları bulunmalıdır.

• Öğretmen, öğrenci ve velilerde fiziksel aktivite ve spor bilinci geliştirmek amacıyla tanıtım, reklam, özendirme, proje ve yarışma faaliyetleri düzenlenmelidir.

• Beden eğitimi derslerinde farklı derslerin işlenmemesi için okul idareleri önlemler almalıdırlar. • Çocuk Oyunları Konfederasyonu iş birliği ile mahallinde eğitici antrenörlerin yetiştirilmesi gerekmektedir. • Çocuk oyunları ve sporları teşvik edilerek çeşitli oyun, eğlence, şenlik ve yarışmalarla yaygınlaştırılmalı,

ödüllerle pekiştirilmelidir. • Kapalı spor salonlarının, spor malzemeleri yetersizliği ve spor alanlarının bakımsızlığı sorunlarının çözümü

için Gençlik Hizmetleri ve Spor il Müdürlüğü, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliğine gidilmelidir.

• Veliler ve kız öğrencilerin sportif etkinliklere katılımı teşvik edilmelidir. • Sportif faaliyetlerin yapılması için formalite ve prosedürler azaltılmalıdır. Projeler geliştirilebilir, destekler

alınabilir. • Okullarındaki sportif faaliyetler için Millî Eğitim Müdürlükleri kaynak ayırmalı ve yerel imkânlarla bütçe

oluşturmalıdır. • Okul sporlarının yaygınlaştırılabilmesi için yerel yönetimler, STK’lar, Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü

ile İl Millî Eğitim Müdürlüğü’ nün işbirliği arttırılmalı ve projeler geliştirilmelidir. • Sportif faaliyetlere katılan öğrencilere forma, spor malzemesi vb. desteği sağlanmalıdır. • Denizli’de bir jimnastik salonu yapılmalıdır.


KATILIMcILAR


1 Moderatör Lütfi KIRLIOĞLU Denizli İl MEM Eğitim Uzmanı

2 Katılımcı Gönül AKTÜRK Çocuk Oyunları ve Sporları Konf. Ege Bölgesi Temsilcisi3 Katılımcı Metin DAĞLI Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Md. Uzman4 Katılımcı Özkan TOSUN Denizli Büyükşehir Belediyesi Gençlik ve Spor Şube Müdürü

5 Katılımcı Hayati KARTAL Acıpayam Gölcük YİBO Öğretmen

6 Katılımcı Hasan DEMİR Güney HEM Sınıf Öğretmeni

7 Katılımcı Özlem ÖZALP Saadet Erikoğlu İ. O. Sınıf Öğretmeni

8 Katılımcı Hüseyin GÜNYILMAZ Baklan Atatürk İlkokulu Müdür

9 Katılımcı Arş. Gör. Dr. Deniz HÜNÜK PAÜ Spor Bilimleri Fakültesi Öğretim Elemanı

10 Katılımcı Yrd.Doç.Dr.Özgür MÜLAZIMOĞLU BALLI PAÜ Spor Bilimleri Fakültesi Öğretim Elemanı

11 Katılımcı Derya ÖZCAN Kayhan 75. Yıl MTAL Öğretmen

112


• Okul sporları Millî Eğitim Müdürlüğü’nce organize edilmemektedir. • Sportif faaliyetlerde okullarda maddî sıkıntılar yaşanmaktadır. • Avrupa bölgesine ait olan Türkiye İzcilik Teşkilatının bağımsız bir teşkilat olması gerektiğinden dünya izcilik

teşkilatları MEB izciliğini tanımamaktaydı. Şimdi basit bir uyum semineri ile Okul içindeki liderlere dünya izcilik teşkilatlarının tanıdığı TİF tarafından da sertifikaları verilmektedir. Okul içindeki liderler kimsenin komutası altında olmaksızın özgürce diledikleri izcilik çalışmalarına katılabilmekte veya düzenleyebilmektedir.

• Sportif faaliyetlere yüksek öğrenci katılımı sağlanamamaktadır. • Okullarda seçmeli spor branş dersleri bulunmamaktadır. • Ortaokul öncesinde sportif faaliyetler yapılamamaktadır. • Sporda başarılı öğrencilere üst kurumlarca yeteri kadar destek verilmemektedir. • İzci gruplarına yeterince önem verilmemektedir. • Okullarda beden eğitimi ders saatleri yetersiz gelmektedir. • İlimizde izci evleri ve tesisleri yetersiz sayıdadır. • Öğrenci velileri beden eğitimi dersine gereken önemi vermemektedir. • Üst makamlar, sportif faaliyetlere yeteri kadar önem vermemektedir. • Öğrencilere sağlık kurumlarından sağlık raporu çıkartılmasında güçlükler yaşanmaktadır.• İl genelinde sporla ilgili kurumlar arasında iletişim eksikliği bulunmaktadır. • Ulusal spor müsabakalarında başarı gösteren sporcuları yetiştiren öğretmenler ödüllendirilmemektedir.• Kız öğrenciler, sportif faaliyetlere erkek öğrenciler kadar ilgi göstermemektedir. • Okullarda yeteri kadar spor faaliyeti yapılmamaktadır. • Okul bahçelerinde kapalı spor alanları bulunmamaktadır. • Okullarda oyun odaları bulunmamaktadır. • İlkokuldan ortaokula geçen öğrenciler, sportif açıdan hazır gelmemektedir. • Okullarda spor faaliyetleri açısından kulüpleşme yapılmamaktadır. • Spor faaliyetleri ve yarışmalara seyirci katılımı sağlanamamaktadır.

• Geleneksel çocuk oyunları her yıl geliştirilerek okullarda öğretilmeli, planlı faaliyetler haline getirilmelidir.• Okullarımızın fizikî yapıları planlanırken spor alanları hesaba katılmalıdır. • Okul idarecilerine beden eğitimi dersi ve spor etkinliklerinin önemini kavratacak uygulamalı hizmet içi eğitimler

verilmelidir. • Millî Eğitim Müdürlüğü bünyesinde öğrencileri halk oyunları ve sportif faaliyetlere yönlendirecek bir birim




Masa 26Ortaokul


113

KATILIMcILAR

bulunmalıdır. Spor etkinliklerinin planlanması, yönetilmesi ve gelişiminin takip edilmesi için Millî Eğitim Müdürlüğü bünyesinde OBESİD gibi bir birim kurulmalıdır.

• Velilerin spor kültürü kazanması ve spor etkinliklerinin önemini kavraması için okul idaresi bünyesinde rehber öğretmen ve beden öğretmeni idaresinde seminerler verilmelidir.

• Spor etkinlikleri okul yönetimi ve veliler tarafından genel eğitimin ayrılmaz bir parçası olarak ele alınmalı ve öğrencilere etkinliklere katılması için zaman planlaması yapılmalıdır.

• Spor etkinlikleri haftada 8 saat olarak planlanmalı, her okulun bahçesi beton yerine tartan pist vb. malzemelerden yapılmalıdır. Okulların dört tarafı da ağaçlandırılmalıdır. Öğrencilerin spor saatinde yeşil çevreyle buluşmaları sağlanmalıdır. Beden eğitimi ve spor saatlerinde gölge ihtiyacı da karşılanmış olur.

• Beden eğitimi öğretmenlerinin meslekî gelişimini sağlamak için zorunlu hizmet içi eğitimler verilmelidir.• Kariyer günlerinde başarılı sporculara yer verilmelidir. • Okul öncesinde sportif faaliyetler yapılmalıdır. • Sportif faaliyetlerde başarılı öğrencilere burs verilmelidir. • İzci grupları yılda en az 3 kere kampa girmelidir. • Öğretmenlere çocuk oyunlarına yönelik kurslar açılmalıdır. • Sportif faaliyetler sırasında İl Millî Eğitim Müdürlüğü yetkilileri sporcuları ve antrenörleri onore etmek ve

motive etmek amacıyla spor alanında bulunmalıdır. • Sportif faaliyetlerle ilgili yerel yönetimlerden destek alınmalıdır. • Toplu taşıma araçlarının lisanslı sporcular için ücretsiz olması için yerel yönetimlerle işbirliğine gidilmelidir.• Sağlık raporlarını daha kolay çıkarmak için birim oluşturulmalıdır. • Denizli ilinde kurumlar arasında sportif iletişimi sağlayacak bir birim kurulmalıdır. • Ulusal spor müsabakalarında başarı gösteren sporcuları yetiştiren öğretmen ve antrenörler

ödüllendirilmelidir. • Öğrenci velilerine beden eğitimi dersinin önemi kavratacak faaliyetler yapılmalıdır. • Okullarımızda kız öğrencilerin katılabileceği takımlar oluşturulmalıdır. • Okullarda üstü kapalı spor alanları yapılmalı, yeni yapılacak okullarda projeye dâhil edilmelidir. • İlkokullarda beden eğitimi derslerini beden eğitimi branşındaki öğretmenler okutmalıdır.• Okul spor kulüpleri oluşturulmalıdır. • Spor federasyonları katılım ücreti almamalıdır. • Şu an mevcut spor salonları tüm okullar tarafından eşit şekilde kullanılmalıdır. • Okul spor müsabakalarına seyirci katılımı sağlayacak çalışmalar yapılmalıdır. • Sportif faaliyetler akşam saatlerine alınarak öğrencilerin diğer alan derslerinden geri kalmadan ve aileleri ile

birlikte katılabildikleri bir etkinlik haline getirilmelidir. • Belediyelerin semt pazarlarının spor alanları olarak kullanılması sağlanmalıdır. • Her öğrencinin bir sportif faaliyete katılması teşvik edilmelidir. • Her okula top, pota, file vb. spor malzemesi donatımı yapılmalıdır. • İlimizdeki okulların sportif faaliyetlerle ilgili web sayfası kurulmalıdır. • İzciliğin okullarda yaygınlaştırılması amacıyla öğrencilerin izciliğe küçük yaşta (7 yaş) başlamaları teşvik

edilmelidir. • Okullar Hayat Olsun Projesi kapsamında spor ve izcilik faaliyetleri yapılmalıdır.


1 Moderatör Aydın KARLIDAĞ Denizli İl MEM Eğitim Uzmanı2 Katılımcı Serhan ÖZYILMAZ Türkiye İzcilik Federasyonu İl Temsilcisi3 Katılımcı Kadir Alper ÇETİN Çocuk Oyunları ve Sporları Konf. Üye4 Katılımcı Zafer AKÇAY Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müd. Uzman5 Katılımcı Serdar AKAGÜNDÜZ Denizli Büyükşehir Belediye Başk. Okçuluk Antrenörü

6 Katılımcı Yasin AKKAN Acıpayam Gölcük YİBO Rehber Öğretmen

7 Katılımcı Hatice YILDIRIM Ressam İbrahim Çallı Ortaokulu Beden Eğitimi Öğrt.8 Katılımcı Abdurrahman ÇÖMLEKÇİOĞULLARI Pamukkale Atatürk Ortaokulu Beden Eğitimi Öğrt.9 Katılımcı Bülent SEVİNÇ Babadağ Molla Ahmetler OO Öğretmen

10 Katılımcı Davut YILDIRIM Abalıoğlu Yem Sanayi Ortaokulu Müdür Yardımcısı.11 Katılımcı Doç. Dr. Bülent AĞBUĞA PAÜ Spor Bilimleri Fakültesi Öğretim Elemanı

12 Katılımcı Yard. Doç. Dr. Zekeriya ÇELİK PAÜ Spor Bilimleri Fakültesi Öğretim Elemanı

114


• Okullar ve öğretmenler arasında koordinasyon eksikliği bulunmaktadır. • Okullar arası spor karşılaşmalarında ulaşım ve maddî sorunlar yaşanmaktadır. • Beden eğitimi derslerinde malzeme problemi yaşanmaktadır. • Akademik liselerde beden eğitimi dersine ve spora gereken önem verilmemektedir.

• Ders yükünün çok ağır olması nedeniyle beden eğitimi dersine yeterli önem verilmemektedir. • Seçmeli dersler içinde olan beden eğitimi dersleri okul idarelerince tercih edilmemektedir.• Okullar hem spor malzemelerini bulmada hem spor karşılaşmalarına öğrenci götürmede maddî problemler

yaşamaktadır. • Bina yapılırken spor için gerekli fizikî şartlar oluşturulmamaktadır. • Beden eğitimi öğretmenleri sadece belli spor dallarına yönelmekte, daha farklı spor dallarına ilgi

göstermemektedir. • Okul idareleri ile sivil toplum kuruluşları arasında koordinasyon kopukluğu yaşanmaktadır. • Veliler, spora yanlış bir bakış açısı ile bakmakta, sporu zaman kaybı olarak görmektedirler.• Toplumumuzda spor kültürü eksikliği vardır. • Okullarda ders programları hazırlanırken gereken hassasiyet gösterilmemektedir. • Bazı ilçelerde tek lise olması nedeniyle gerekli rekabet ortamı oluşturulamamaktadır.





115

• İlimizdeki öğretmenlerin tamamı spor kültürünün oluşturulması noktasında iki üç gün süreli akademik eğitim alarak alınan bu akademik eğitimin okul idarelerinin de desteğiyle pratik anlamda hayata geçirilmesi sağlanabilir.

• Öğretmen eğitiminden sonra daha kısa süreli, içi dolu bir akademik çalışma ile spor kültürünün oluşumu, teorik anlamda hazır hale getirilip okul idarelerinin de desteğiyle pratik anlamda hayata geçirilmelidir.

• Büyükşehir belediyelerinin profesyonel takımlardan desteklerini çekerek, mali desteğin amatör spora yönlendirilmesi sağlanmalıdır.

• İş ve işlemlerin hızlı bir şekilde yürütebilmesi için il müdürlüklerinden uzmanlarla oluşturulacak, sürekli beraber çalışacak koordinasyon masasının oluşturulması gerekmektedir. Bu koordinasyon masası il valiliğinde görev yapmalıdır. Bu masada STK’ların da temsil edilmesi koordinasyon eksikliğinin ortadan kaldırılmasını sağlayacaktır.

• Millî Eğitim Bakanlığı genel bütçesinden okullara gelen ödenek ile okul aile birliği gelirlerinin bir kısmı spor malzemesi alımında kullanılmalıdır. Ayrıca STK’lar, sanayici ve iş adamları ile Denizli Büyükşehir Belediyesi kaynaklarından da malzeme konusunda yararlanılması gerekmektedir. Öğrencilerin spor yapmaları veya yarışmalar için uzak mesafeli yerlere gidebilmesi için Denizli Büyükşehir Belediyesi ile protokol imzalanarak en ekonomik şekilde karşılanması sağlanmalıdır.

• Spor kültürünün oluşturulması noktasında eğitimcilere verilecek akademik çalışma, idarecilerin ve öğretmenlerin ön yargılarının ortadan kalkmasında önemli bir etken olacaktır.

• İlde izcilik faaliyetlerinin desteklenerek genele yayılması sağlanmalıdır. Ayrıca ortaöğretim öğrencilerine yönelik gençlik kamplarının sayıları artırılmalıdır.

• Seçmeli ders seçimi konusunda beden eğitimi derslerinin seçilmesinde ön yargının ortadan kaldırılması gereklidir.

• Okullarda cumartesi günleri öğretmenlerin de görev alacağı sportif etkinlikler düzenlenebilir. • İl Millî Eğitim Müdürlüğü ve Pamukkale Üniversitesi arasında protokol ile tüm beden eğitimi öğretmenlerine

tezli ve tezsiz yüksek lisans imkânı sağlanmalıdır. • İlimizdeki tüm beden eğitimi öğretmenleri için hizmet içi eğitim çalışmaları artırılmalıdır. • Sportif çalışmalar için bazı okullardaki salon ve tesislerin diğer okulların kullanımına açılması noktasında

gerekli kolaylıkların sağlanması gerekmektedir.


KATILIMcILAR


1 Moderatör Nihat TOPKARA Denizli İl MEM Eğitim Uzmanı

2 Katılımcı Nazif SALGUT Çocuk Oyunları ve Sporları Konf. Üye

3 Katılımcı Mustafa YILMAZ Asil Gençlik İzcilik STK Temsilcisi

4 Katılımcı Serdar EREN Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müd. Uzman

5 Katılımcı Selma KARADENİZ Denizli Büyükşehir Belediyesi Antrenör

6 Katılımcı Birol KARABAĞLI Nalan Kaynak Anadolu Lisesi Beden Eği. Öğ.

7 Katılımcı Ali İhsan ATÇALIOĞLU Erbakır Fen Lis Beden Eğitimi Öğ.

8 Katılımcı Yusuf PEHLİVAN Sema Abdurrahman K. MTAL Müdür Yardımcısı

9 Katılımcı Okan KAYHAN Orhan Abalıoğlu MTAL Öğretmen

10 Katılımcı Lütfiye Ahu SEVİNÇ Durmuş Anadolu Lisesii Çoban A.L. Beden Eğitimi Öğ.

11 Katılımcı Yrd. Doç. Dr. Osman GÖDE PAÜ Spor Bilimleri Fakültesi Öğretim Elemanı

12 Katılımcı Öğr. Gör. Şehmus ASLAN PAÜ Spor Bilimleri Fakültesi Öğretim Elemanı

116



117

118

KÜLTÜRLÜ BİR NESİL İÇİN

OKULLARDAKİ SOSYAL VE KÜLTÜREL

ETKİNLİKLERİ GELİŞTİRME

9. TEMA

Öğrencinin ders içi eğitim-öğretim etkinliklerini doğrudan etkilemeyen; ancak derste aldığı bilgileri uygulayabildiği, boş zamanlarını dilediği gibi değerlendirebildiği, bir bütün olarak kişiliğini geliştirebildiği, çevresini, toplumu ve yaşamı tanımaya yönelik ders dışı etkinlikler de vardır. Okul içinde, çevresinde veya okulun dışında yapılabilen bu etkinliklere genel olarak ders dışı sosyal etkinlikler adı verilmektedir. Bunlar; sportif etkinlikler, sanat etkinlikleri, kültürel etkinlikler, toplantılar veya törenler, rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinden yararlanma ve öğrenci kulüpleridir.Sanat etkinlikleri çok çeşitlidir. Müzik, resim, tiyatro, piyes, okul bandosu, heykel, el sanatları bunlardan bazılarıdır. Ayrıca bu etkinlikler de kendi içerisinde birçok çeşide ayrılmaktadır. Elbette bu etkinliklerle ilgilenme de yaşa, cinsiyete, kültürel özelliklere ve çevreye göre değişmektedir. Sanat eğitimi, çağdaşlaşma süreci içinde toplumda yetişmekte olan kuşakları her alanda yaratıcılığa yönelten ders içi ve ders dışı etkinlikler bütünüdür. Sanat; belirli kuralları, belirli ölçütleri ve belirli özellikleriyle bireylerin ve toplumların ortak dillerinden birisidir. Gerek sanatın herhangi bir alanıyla uğraşma olarak gerekse dinleyici ve izleyici olarak insanların ilgi duydukları ve boş zamanlarını

OKULLARDAKİ SOSYAL VE KÜLTÜREL ETKİNLİKLERİ GELİŞTİRME

119

değerlendirdikleri bir uğraşı alanıdır. Bundan dolayı sanat hemen hemen tüm insanların bir şekilde katıldıkları, bir kısmının meslek olarak seçtiği etkinlikleri kapsamaktadır. O halde insanların bir kısmının meslek olarak seçtiği, bazılarının amatörce uğraştığı veya bazılarının dinleyici veya izleyici olarak katıldığı bu tür etkinlikler, küçük yaşlardan itibaren bireylerin eğitilmesini gerekli kılmaktadır. Okullarda müzik, resim, tiyatro ve el sanatlarıyla ilgili etkinlikler daha yoğunlukla yapılmaktadır.Ders dışı sosyal etkinlikler arasında şiir, kompozisyon, bilgi yarışmaları, ders dışı kitap, roman, dergi, gazete vb. okuma, okul gazetesi, okul yıllığı, halk oyunları gibi etkinlikler de bulunmaktadır. Genel anlamda bu tür etkinliklere kültürel etkinlikler denilmektedir. Bu tür etkinliklerin amacı; öğrencilere birlikte iş yapma alışkanlığı kazandırmak, onların genel kültürlerini geliştirmek, onlara okuma alışkanlığı kazandırmak ve kendi kültürlerini tanıtmaktır. Özellikle küçük yaşlardan itibaren çocuklara okuma alışkanlığı kazandırmak, okumasını sevmeyen bir toplum olarak nitelenen toplumumuzda çok önemlidir. Bunun için, Millî Eğitim Bakanlığı, yeni teknolojileri okullara ulaştıran, kitap okunmasını teşvik eden çeşitli projeleri yürürlüğe koymuştur. Böylece öğrenciler, hem okuma alışkanlığı kazanacaklar hem de herhangi bir problemle ilgili araştırma - inceleme yapacaklardır. Ancak uygulamada okulun fizikî olanaklarının yetersizliği, okuma salonlarının olmaması, yeterince kitap bulunamaması gibi problemlerle karşılaşılmaktadır.Şiir, kompozisyon, bilgi yarışmaları ile münazaralar, tartışmalar, gerek okulların kendi içlerinde gerekse okullar arasında düzenlenmektedir. Bu tür yarışmalar, başarılı öğrencilerin ödüllendirilmesi, kendilerine güvenlerinin sağlanması, bir şeyler üretmelerine yardımcı olunması, yeteneklerinin ortaya çıkarılması, ekip olarak çalışma ve başarma gibi yararlar sağlamaktadır. Ayrıca bu tür etkinlikler, öğrencileri araştırma - incelemeye, bilimsel düşünme ve çalışmaya yöneltmektedir. Bunun yanında öğrencilerin kendi kültürlerini tanımalarını ve korumalarına yardımcı olan halk oyunları ve yerel gösteriler gibi etkinlikler de öğrencilerin ilgisini çekmektedir. Okulların ve öğretmenlerin üstün gayretleriyle yürüyen kültürel ve sanatsal etkinliklerin daha etkin kullanılabilmesi için yeni bir bakış açısına ihtiyaç vardır. Bu anlamda kültürle ilintili tüm paydaşların daha üstün gayretleriyle öğrencilerin kültürel etkinliklerle buluşması mümkün olacaktır.

“DERGİ, HÜR TEFEKKÜRÜN

KALESİDİR.” cEMİL MERİÇ


120

• Okullarda sosyal ve kültürel etkinliklere yeterince yer verilmemektedir.

• Okullarda sosyal kulüp çalışlarının yeterince uygulanmadığı görülmektedir. • Öğrencilerin başarılarının sadece sınavlarla ölçülüyor olması, akademik başarı odaklı eğitim öğrencilerin

sosyal etkinliklere olan ilgisini azaltmıştır. • Okullarda sosyal etkinliklerin yapılabilmesi için maddî kaynak oluşturmakta güçlükler yaşanmaktadır. • Sosyal etkinliklerin yapılabilmesi için resmî prosedürün fazla olduğu görülmektedir. Bu prosedürlerle uğraşmak

istemeyen öğretmenler bu yüzden sosyal etkinlik gerçekleştirmemektedir. • Okullarda çevre bilinci oluşturmaya yönelik yeterli çalışma yapılmamaktadır. • Okul genelinde yapılan sosyal etkinliklerde öğrencilerin bireysel farklılıkları (yaş, sınıf, ilgi alanı, kabiliyet vb.)

göz önünde bulundurulmamaktadır. • Taşımalı eğitim uygulanan okullarda ders saati dışında etkinlik yapılamamaktadır. • İl ve İlçe Millî Eğitim Müdürlükleri’nde sosyal etkinlikler için ayrı bir birimin olmaması koordinasyonda

eksikliklere sebep olmaktadır. • Şehir merkezi ile çevre ilçe ve köyler arasındaki sosyal imkânlar eşit değildir. • Okularda geleneksel oyunlara yer verilmemektedir.



Masa 28İlkokul

• Okul kulüplerinin işlev kazanabilmesi için yeni kulüpler kurulması teşvik edilmeli, her öğretmenin kendi ilgi alanıyla ilgili bir kulüp kurması ve bu kulübün bir sosyal etkinlik gerçekleştirmesi teşvik edilmelidir.

• Geleneksel oyunlar tüm okullarda öğretilmeli ve sosyal aktivite olarak değerlendirilmelidir. • Geleneksel oyunlar sayesinde öğrencilerin geleneksel kültüre yakınlaşması sağlanmalıdır. • Okullarda geneksel kültürümüzü yansıtan görsellerin kullanıldığı köşeler, koridorlar oluşturulmalıdır. • Sosyal faaliyetler, okul giriş ve çıkış saatlerine belli süreler eklenerek gerçekleştirilmelidir.• Sosyal etkinlikler her sınıfa bir tema verilerek sınıflar düzeyinde gerçekleştirilmelidir. • Okul bahçelerinde geleneksel oyunlara yönelik düzenlemeler yapılmalıdır. (Örneğin sek sek, beştaş vb.)



121

KATILIMcILAR

• Maddî durumu iyi olan bir okulun, maddî durumu iyi olmayan bir okulu misafir okul olarak davet etme yöntemiyle çeşitli sosyal aktiviteler yapılmalıdır.

• Sene sonlarında etkinlik hazırlamak üzere öğretmenler görevlendirilmelidir. • İlkokullarda Serbest Etkinlikler dersinde çeşitli sosyal ve kültürel etkinlikler gerçekleştirilmelidir. Örneğin; bu

derslerde geleneksel oyunlar öğretilebilir. • Okullarda sosyal ve kültürel faaliyetlerin önemi öğrenci velilerine çeşitli yolarla aktarılmalı, velilerin bu

faaliyetlerde sorumluluk almaları teşvik edilmelidir. • Okul uygulama bahçeleri yapılarak çocukların toprakla, bitkiyle tanışması sağlanmalıdır. • Okullarda kullanılmayan binalar yıkılıp çocuklara oyun alanı açılmalıdır. • İlgili kamu kurumları, belediyeler ve mevzuatta görev verilen diğer kurumların (Örnek: ÇEVKO-TAP) işbirliği ve

destekleri ile okullarda atıkların ayrı toplanmasına yönelik düzenli yürütülen bir sistemin oluşturulması ve her okula ilgili materyallerden konuşlandırılması gerekmektedir. Okul bahçelerine geri dönüşüm kutuları mutlaka konulmalıdır.

• Sosyal ve kültürel faaliyetlerin uygulanması için anket çalışmaları yapılmalıdır. • Okullarda sosyal etkinlikler konusunda rekabet ortamı oluşturulmalıdır. • Sosyal ve kültürel faaliyetler sivil toplum kuruluşları ile etkin işbirliği ile yapılmalıdır. • “Çevre Kulübü” her okulda kurulmalı ve etkinleştirilmesi teşvik edilmelidir. • Öğrenciler okuldaki kulüp çalışmaları doğrultusunda uygulama etkinlikleri yapmalıdırlar.• “Çevre Kulübü Rehber Öğretmenleri Çalıştayı” düzenlenerek, il genelinde okulların faydalanılabileceği rehber

programlar oluşturulmalı; konuyla ilgili kamu kurumlarıyla, sivil toplum kuruluşlarıyla, bu alanda faaliyet gösteren firma ve tesislerle etkileşimde bulunularak kulüplerin işlevselliği artırılmalıdır.

• Çevre kulüplerinin genel olarak faydalanacağı “Öğrenci Çevre Kulüpleri Uygulama ve Eylem Planı” oluşturulmalıdır.

• “Çevreci Bayrağı Projesi” uygulanabilir. Okullardaki uygulama ve yaşamların çevreye olumlu ve olumsuz etkilerinin standart verilerle tespit edilmesi, puanlanması ve belirlenen standardın üzerinde olan okullara, çevreci okul anlamında “Çevreci Bayrağı” asılmasını öngören bir proje hazırlanabilir.

• Okullarda gerçekleştirilen sosyal ve kültürel faaliyetler ödüllendirilmelidir. • Okullarda hafta sonları sosyal ve kültürel faaliyetler yapılmalıdır. • Taşımalı eğitim uygulaması yapan okullarda sosyal faaliyetlere yönelik çalışmalar hafta sonları

yapılmalıdır. • Okullar Hayat Olsun Projesi etkin şekilde devam etmeli ve yaygınlaştırılmalıdır. • Sosyal sorumluluk projeleri okullarımızda uygulanmalı, her öğrenci bir sosyal sorumluluk projesinde mutlaka

yer almalıdır. • Kardeş okul projeleri canlandırılarak daha etkin kullanılmalıdır.


1 Moderatör Raşit DUYSAK Denizli İl MEM Eğitim Uzmanı

2 Katılımcı Yard. Doç. Dr. Emel SARITAŞ PAÜ Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi

3 Katılımcı Bahtiyar AKSOY DOÇEV Başkan

4 Katılımcı Mustafa AYDINHAN Çameli İmamlar İlkokulu Müdür

5 Katılımcı Musa ALPOVA Güney Atatürk İlkokulu Sınıf Öğretmeni

6 Katılımcı Kadriye TEKİN 19 Mayıs İlkokulu Sınıf Öğretmeni

7 Katılımcı Erhan ÖNEN Beyağaç Kızılağaç İlkokulu Müdür

8 Katılımcı Mukaddes ÇAKMAK Arif Yalınkaya İlkokulu Öğretmen


122

• Ülkemizde gerek veliler gerek öğretmenler gerekse idareciler tarafından akademik başarı ön planda tutulduğundan sosyal etkinlikler arka planda kalmaktadır.

• Öğretmenler genel olarak sosyal etkinliklerle ilgili isteksiz göstermektedirler. • Sosyal etkinlikler için bütçe yetersizdir. • Sosyal etkinlikler için ders dışı bir zaman mevcut değildir. • Öğrencilerimiz asosyal bir durumdadır. • Sosyal etkinlikler ihtiyaç olarak hissedilmemektedir. • Öğrencilerde okuma alışkanlığı mevcut değildir. • Öğle sonralarında “serbest etkinlik” benzeri bir zaman mevcut değildir. • Sosyal etkinlikler için prosedür kalabalıklığı mevcuttur. • Etkinlikler veli - okul işbirliği ile yapılamamaktadır. • Sosyal etkinliklerle ilgili bir ideal konulmamıştır.

• Sosyal etkinlikler sosyal çevreye ve medyaya yansıtılmamaktadır. • Sosyal etkinlikler için maddî kaynak sıkıntısı yaşanmaktadır.



Masa 29Ortaokul


123

• İlçe ve il yöneticilerinin sosyal etkinlik düzenleyen okulları ziyaret etmesi, etkinlikler hakkında yorum yapmaları, etkinliklere gönül desteği vermeleri öğretmenin en büyük ödülüdür.

• Sosyal etkinlikler için ders dışında (hafta içi veya hafta sonu) zaman ayrılması gerekmektedir. • Etkinlikler, bölgesel düşünülerek organize edilmelidir. • Okul - aile işbirliği ile belli bir zaman diliminde teknolojiden uzak (televizyonsuz, cep telefonsuz, bilgisayarsız)

zaman geçirme, zaman değerlendirme etkinlikleri yapılmalıdır.• Anne ve babaları eğitimin içine katmak, sosyal etkinliklerin bir parçası haline getirmelidir.• Öğrencilere okuma alışkanlığı kazandırılarak sosyal etkinlikler ihtiyaç haline getirilmelidir.• Okul kitaplıkları zenginleştirilmeli, okulların ihtiyaçlarını karşılayacak bağımsız mahalle kütüphaneleri

kurulmalıdır. Ayrıca okullarda kütüphane dışında okuma alanları oluşturulmalıdır.• Yerel ve bölgesel kitap fuarları yapılmalıdır. • Yetiştirme kursları yerine sosyal etkinlik çalışmaları yapılmalıdır. • Sosyal etkinlikler ile ilgili izin işleri daha kolay hale getirilmelidir. • Okuldaki sosyal etkinlikleri önceden velilere duyurulmalı ve veliler etkinliklere davet edilmelidir.• Sosyal etkinliklere katılan öğrenci ve öğretmenler ödüllendirilmelidir. • Yerel medyayla iş birliği yapılarak sosyal etkinliklerin yerel medyada yer alması sağlanmalıdır.• Sosyal etkinlikler için yıllık bütçe ayrılmalıdır. • Her okula bir rasathane sınıfı kurulmalıdır. • Okul bahçesine tarım alanı, satranç alanı konulmalıdır. • Her dersle ilgili bir öykü yazılıp bunlar kitaplaştırılabilir. • Her okulda müzik odası olmalıdır. • Her okulda basketbol sahaları olmalıdır. • Yazarların okullarda öğrencilerle buluşmalarını sağlayacak olan “Yazarlar Okuyor Projesi” uygulanabilir.• Denizli eğitiminde söz sahibi model insanların öğrencilerle buluşmalarını sağlayacak olan İl Yöneticileri Okuyor

Projesi uygulanabilir. • Her okul için bir yazar veya kitap tespit edilip öğrencilerin okuma ve tartışma imkânı sağlayacak Okullar

Okuyor Projesi uygulanabilir. • Şiir dinletilerinin öğretim yılına yayılması gerekmektedir. • Her ay bir şair veya yazarın bir okulda anılması, eserleriyle anlatılması sağlanabilir. • Denizlili yazarlarla kitap fuarı (şenliği) düzenlenebilir.


KATILIMcILAR


1 Moderatör Fahrettin KOYUNCU Zehra-Nihat MORALIOĞLU Ortaokulu Öğretmen

2 Katılımcı Sezgin TÜFEKÇİ Denizli BBB Kültür Sosyal İşler Daire Başkanlığı Eğitim Şefi

3 Katılımcı Mehmed Hüsnü SEMİZ Elmas Kalem Derneği Eğitim Komisyonu Başkanı

4 Katılımcı Hamza ÖZTÜRK Anadolu Gençlik Derneği STK Temsilcisi

5 Katılımcı Yrd. Doç. Dr. Safi AVCI PAÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi

6 Katılımcı İsmail EKİZ Abalıoğlu Yem Sanayi Ortaokulu Müdür Başyrd.

7 Katılımcı Ramazan KEYİK Çivril Yeşilyaka Ortaokulu Öğretmen

8 Katılımcı Özgür ALGÜL Pamukkale Ortaokulu Öğretmen

9 Katılımcı İlke ÜNLÜ Zehra-Nihat MORALIOĞLU Ortaokulu Öğretmen

10 Katılımcı Fatih BATUR Ticaret Borsası Ortaokulu Öğretmen

11 Katılımcı Ayşegül EKELİK Keziban Ali İmam Hatip Ortaokulu Öğretmen


124

• Denizli Büyükşehir Belediyesi sosyal faaliyetlere destek olmaktadır. • Sivil toplum örgütleri İl Millî eğitim Müdürlüğü ile işbirliği yapmakta, sosyal ve kültürel faaliyetler

düzenlemektedir. • Faaliyetlere katılan öğrenci sayıları ve çeşitliliği sınırlı kalmaktadır. • Okullarda akademik başarıyı artırma yanında ebru, hat, musikî ve benzeri faaliyetlere yeterince yer

verilmemektedir. • Okul yönetimleri sosyal faaliyetlere yeterince ilgi göstermemekte ve destek olmamaktadır.

• Okul yönetimleri sosyal faaliyetlere yeterince ilgi göstermemekte ve destek olmamaktadır.• Belediye ve sivil toplum örgütlerinin sosyal faaliyetlere desteği yeterli seviyede değildir.• Sosyal etkinliklerin ders dışı faaliyetler algısı katılımı olumsuz etkilemektedir.




• Okul yönetici ve öğretmenlerini, sosyal etkinlikler konusunda bilgilendirecek ve etkin kılacak hizmet içi eğitim programlar hazırlanıp uygulanmalıdır.

• Okullarda gerçekleştirilen sosyal etkinliklerin nitelik ve niceliği çağdaş norm ve değerlere göre belirlenmeli ve imkânlar ölçüsünde bu etkinlikler çocuklara ücretsiz sağlanmalıdır. Bu konuda merkezî bütçenin yeterli olmaması durumunda yerel yönetimlerin ve sivil toplum örgütlerinin ilgisi ve desteği sağlanmalıdır.

• Okullarımızda, sosyal etkinliklerin “ders dışı” olarak algılanmasını önleyecek ve eğitim-öğretim programları ile bir bütün olarak değerlendirilmesini sağlayacak, aynı zamanda ders dışı zamanları da kapsayacak eğitim-öğretim programları hazırlanmalıdır.

• Sosyal etkinliklerin, kişisel gelişim ve toplumsal uyum açısından önemi, yönetici ve öğretmenlere benimsetilmeli, bunlarla ilgili uygulamalı programlar aracılığıyla öğretmenlere açıklanmalıdır.

• Öğretmenlere, sosyal etkinliklerin, “görevlerinin bir parçası olduğu” fikri benimsetilmelidir. • Okullarımızda, sosyal etkinliklerin uygulanabileceği imkân ve ortamlar hazırlanmalıdır. • Okullarımızda sosyal etkinliklerin gerçekleştirilmesiyle varılmak istenen hedefler iyi belirlenmeli ve bu

doğrultuda sosyal etkinlikler çok iyi planlanmalı; okulun tüm birimlerinin bu etkinliklere katılımı ve desteği sağlanmalıdır.



125

KATILIMcILAR

• Öğrencilere, sosyal etkinliklerde görev almakla kazanımlarının neler olacağı sezdirilmeli, öğrenciler ilgi ve yetenekleri yönünde sosyal etkinliklere yönlendirilmelidir.

• Sosyal etkinliklerin gerçekleştirilmesinde etkin rol oynayan yönetici, öğretmen ve öğrenciler desteklenmeli ve ödüllendirilmelidir.

• Yönetici ve öğretmenlerin sosyal etkinliklerde etkin bir biçimde yer almasını özendirecek ücret politikaları geliştirilmelidir.

• Sosyal etkinliklerin, okulun vizyonundaki yeri ve önemi, okulun tüm öğretmen ve öğrencilerine benimsetilmelidir.

• Öğrenci velilerini de sosyal etkinliklerin içine çekebilecek yöntemler geliştirilmeli ve öğrenci velileri sosyal etkinlikler konusunda bilinçlendirilmelidir.

• Okullarımızda gerçekleştirilen sosyal etkinlikler, okul çevresinin beğenisine sunulmalı, sosyal etkinlikler aracılığıyla okul ve çevresinin bütünleşmesi sağlanmalıdır.

• Öğretmen yetiştiren kurumlar, (PAÜ Eğitim fakültesi) -branş ayrımı yapmaksızın- programlarında sosyal etkinliklere yer vermeli, öğretmenler, sosyal etkinliklerin gerçekleştirilmesinde etkin rol oynayacak biçimde yetiştirilmelidir.

• Okullarımızda, ders saatleri, sosyal etkinliklerin uygulanmasına imkân tanıyacak biçimde düzenlenmeli ve sosyal etkinliklere ayrılan zamanın verimli ve etkili kullanılması sağlanmalıdır.

• Okul yöneticileri, sosyal etkinliklerin planlanmasına, uygulanmasına, çeşidine yönelik kararları alırken, öğretmen ve öğrencilerin fikirlerini göz ardı etmemelidir.

• Okul yöneticileri ve öğretmenler, sosyal etkinliklerin gerçekleştirilmesi sürecinde gerekli gördükleri vakıf, dernek, kurum, kuruluş ve kişilerle işbirliği yapmalıdır.

• Sosyal etkinlikler, gerçekleştirildikten sonra mutlaka değerlendirilmeli; sonuçların, yönetici, öğretmen, öğrenci ve velilere aynı zamanda yapılacak diğer sosyal etkinliklere yön vermesi sağlanmalıdır.

• Gezi inceleme yolculukları kolaylaştırılmalıdır. • Okul halkla bütünleştirilmeli, atölyeler kurulmalı, halka kurslar verilmelidir. • Okullarda akademik başarıyı artırmanın yanısıra ebru, hat, musiki ve benzeri faaliyetlere yeterince yer

verilmelidir.


1 Moderatör İbrahim EKİZ Erbakır Fen Lisesi Müdür

2 Katılımcı Erdal IŞIK Denizli BBB Kültür Sosyal İşler DB Kültür Sanat Şube Müdürü

3 Katılımcı Hakan NİZAMOĞULLARI ÇEKÜD Bölge Temsilcisi

4 Katılımcı Turan YURTSEVEN Elmas Kalem Derneği Osmanlıca Kurs Koordinatörü

5 Katılımcı Ahmet Erkan YILDIRIM Anadolu Gençlik Derneği Liseler Komisyon Başkanı

6 Katılımcı Serdar YERLİ PAÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Görevlisi

7 Katılımcı İbrahim ZEREN Acıpayam Anadolu Lisesi Müdür Yardımcısı

8 Katılımcı Bahar Bilici ÖZTÜRK Mustafa Kaynak Anadolu Lisesi Resim Öğretmeni

9 Katılımcı Fahrettin GİRGİN Cedide Abalıoğlu AİHL Edebiyat Öğretmeni

10 Katılımcı Devrim Çağlar BUHUR Orhan Abalıoğlu MTAL Öğretmen

11 Katılımcı Dr. Yüksel MARIM Türkiye Felsefe Kurumu Bölge Komisyon Başkanı

12 Katılımcı Ömer SAĞDIÇ Mustafa Kaynak Anadolu Lisesi Öğretmen

13 Katılımcı Murat UZUN Çameli İlçe MEM İlçe MEM Müdürü

14 Katılımcı Fatma DİNÇ Denizli İMKB Mes. L. Öğretmen


126


127

128

OKULLARDA MâNEVÎ EĞİTİM

DİN EĞİTİMİ KONUSUNDA

YAPILAcAK ÇALIŞMALAR

10. TEMA

Eğitim genel olarak “önceden belirlenen hedefler doğrultusunda, bireyin kendi yaşantısı yoluyla istendik davranışlar meydana getirmesi için yapılan düzenli etkinlikler süreci” şeklinde tanımlanmış ve bu süreci gerçekleştirmede öğrenme ve öğretme etkinlikleri de öğretim olarak tarif edilmiştir. Son dönem bazı eğitim araştırmacıları ise bu tanımın davranışa odaklandığını, asıl olması gerekenin davranışları ortaya çıkaran zihinsel süreçlerin olduğunu ileri sürerek eğitim ve öğretim tariflerinin buna göre yeniden ele alınması gerektiğini ifade etmişlerdir. Din eğitimiyle “dinî bilgilerin davranışa dönüştürülmesi, dinî davranışların kazandırılması”; din öğretimi ile de “davranışa dönüştürülmesi gereken dinî hususların öğretimi” kastedilmiştir.Genel eğitim faaliyetleri içinde din eğitimi ve öğretimi Türkiye’nin yönetimsel hususları ve bazı siyasî durumlar sebebiyle farklı zamanlarda sorunlu bir şekilde devam etmiş ve bu sebeple icrası için daha iyiye ulaşma noktasında yeteri kadar mesafe alınamamıştır. Oysaki din eğitiminin tüm bu hususlardan bağımsız bir yaklaşımla ele alınması ve bu yaklaşımın da insanî gerçekliklerle birlikte değerlendirilmesi en sağlıklı yol olacaktır. Bu bağlamda düşündüğümüzde,

DİN EĞİTİMİ KONUSUNDA YAPILACAK ÇALIŞMALAR

129

insanın fiziksel bir tarafı yanında ruhsal bir yönü de olduğu göz önünde bulundurularak eğitim faaliyeti buna göre düzenlenmeli ve bu faaliyet, insanın mânevî gerçekliğini doğru bir şekilde ortaya koyacak din eğitimi ile sağlanmalıdır.Din eğitiminde bütünlük, yerellik, yerelde bütünlük ve zorunlulukta gönüllülük gibi kavramlar kanaatimce dikkate alınmalıdır. Nitekim tatbikatta zaman zaman bu kavramların yansıması uygulamada yerini bulmaktadır. Millî Eğitim Bakanlığı ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nca din eğitimine yönelik çalışmalar yapılmakta ve uygulamaya konulmaktadır; ancak bu yeterli değildir. Bölgelerin yerel değerlerinin din eğitiminde çaba içerisine girmeleri ve her bölgenin bu eğitimde söz sahibi olabilecek paydaşları da harekete geçirmelidirler. Burada en önemli husus ise görevli olan kadroların bu işin zorunlulukla birlikte gönüllü olarak yapılması gereken, aynı zamanda hem dinî ve hem de insanî bir vazife şeklinde algılanması son derece önemli bir husustur.Din öğretimi ve eğitiminde epistemolojik boyut açısından dinî bilginin bilimsel bir özellik arz etmesi ise yukarıda bahsedilen noktalar kadar önemli, hatta daha da elzem olmalıdır. Burada kastedilen ise dinî bilginin çeşitli fikrî, dinî ve toplumsal olarak ortaya çıkan oluşumlara bağlı uygulama ve düşüncelerden mümkün oldukça bağımsız bir şekilde gerçekleşmesidir. Bu noktada paydaş olan ilahiyat fakültelerinin ilgili bilim dallarınca ortaya konan çalışmaları ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nın ilgili birimlerinin uygulamaları birlikte değerlendirilmeli ve yerel unsurlar harekete geçirilerek bütünlük ve yerelde bütünlük sağlanmalıdır. Bu bütünlükte sadece örgün eğitim kurumlarında belirli yaşlara bağlı yapılmasının ötesinde, din öğretimi ve eğitiminin hayat boyu devam eden bir faaliyet olarak algılanması şeklinde bir yaklaşımla sağlanması uygun bir hareket tarzı olacaktır. Ayrıca, nasıl diğer eğitim faaliyetlerinde okul-veli işbirliği önemli kabul ediliyorsa dini öğretme ve dinî davranış kazandırmada da bu önemsenmeli ve din öğretiminin devamlılığı sağlanmalıdır.

PAÜ İlahiyat FakültesiYrd. Doç. Dr. Ali KARATAŞ

YA âLİM, YA İLİM öĞRENEN, YA DİNLEYEN

VEYA BUNLARI SEVEN OL! SAKIN BEŞİNcİSİ OLMA.

HADÎS-İ ŞERÎF


130


4781

7.035

4.474 4.080

1.656 1.7291096

448 389 612

010002000300040005000600070008000

2013-2014 Eğitim Öğretim Yılı Ortaöğretim Öğrenci Sayıları

310Özel Eğ�t�m

3407İmam Hat�p

50349Resmi

780YİBO

2013-2014 Eğ�t�m Öğret�m Yılı Okul Türler�ne Göre Ortaokul Öğrenc� Sayıları


131

200

5

3

20

2013-2014 Eğitim-Öğretim Yılı Ortaokul Kurumları Sayıları

Resmi Ortaokul Özel Eğitim ve Reh. Genel Ortaokulu

Yatılı Bölge Ortaokulu İmam Hatip Ortaokulu20

5200

3

9

8

5

74

19

5

11 5

2013-2014 Eğitim Öğretim Yılı Ortaöğretim Kurum Sayıları

Anadolu İmam Hatip Lisesi-İmam Hatip Lisesi Anadolu Teknik Lisesi-Teknik Lise- Endüstri Meslek Lise

Anadolu Kız Meslek Lisesi Kız Meslek Lisesi Anadolu Ticaret Meslek Lisesi Ticaret Meslek Lisesi

Mesleki Teknik Eğitim Merkezi Çok Programlı Lise

Sağlık Meslek Lisesi Anadolu Otelcilik ve Tur.ML

Öz-Eğt.Reh. Meslek Lisesi Özel Öğretim-Özel Anadolu Sağlık Meslek Lisesi


132

• 4+4+4 eğitim programında temel olarak eksiklikler yaşanmaktadır. • Teoriden ziyade, veliler genelde uygulanabilir temel dinî bilgiler istemektedirler. • Okullarda teknolojik gereçlerde eksiklik mevcuttur. • Okul idareleri okul programlarını paket olarak hazırladığından seçmeli derslerin öğrenci tarafından seçilmesinde

sıkıntılar yaşanmaktadır. • Özel okullarda din eğitimi derslerinin 9-10-11 inci sınıflarda 1 saat 12. sınıflarda hiç işlenmediği

gözlenmektedir. • Öğretmenler ders içeriğini sunarken daha dikkat çekici bir yöntem kullanmadıkları için öğrencilere ders içeriği

verimli aktarılmamaktadır. • Din eğitimi öğretmenlerinin yeni metotlara ve yenileşmeye kapalı oldukları görülmektedir. • Kültürümüzün içerisinde üretilmiş olan kültürel ve dinî kavramlar öğrencinin psikolojik gelişimine

aktarılamamaktadır. • Sivil toplum kuruluşları din eğitiminde yasal düzlemde rol alamamaktadır. Din eğitiminde çok etkin olan sivil

toplum kuruluşlarının yasal olarak Millî Eğitim sistemi ile ortaklaşa yürümesi gerekmektedir. • TEOG sistemiyle öğrenciler seçmeli din dersleri yerine başka alanlarda eğitim almak istemektedir.• Din kültürü soruları TEOG’ta ciddi bir puana sahip olmasına rağmen ders öğretmenleri yeterli bilgiye sahip

değillerdir.

• Öğretmenlerden bir kısmının veli ve öğrencileri yönlendirerek Kur’an-ı Kerim, siyer gibi derslerin seçilmesini engelledikleri görülmektedir.

• Okullarda mescit eksikliğinden dolayı ibadet etmede sıkıntılar oluşmaktadır. • Okullarda abdest alacak yerlerin olmaması ya da yetersiz olmasından kaynaklanan sorunlar vardır.• Ders materyallerindeki eksiklikten dolayı dersin işlenişinde sorunlar yaşamaktadır. • Müfredat ile ilgili yaşanan bazı sorunlar ders içeriğinin düzgün bir şekilde işlenmesini zorlaştırmaktadır.• Kuran-ı Kerim derslerinde, dersi daha önce alan öğrencilerle almayan öğrencilerin aynı yerde olmaları bazı

sıkıntılar oluşturmaktadır. • Ders materyallerinin içeriği yetersizdir. • Seçmeli din dersleri için uygun saat bulunmaması nedeniyle seçmeli din dersleri yeterince seçilmemektedir.• Seçmeli derslerin kaç yıl işleneceğinin bilinmemesinden dolayı sıkıntılar oluşmaktadır.



Masa 31Genel


133

• Meslekî alanda iyi olan eğitimciler bir araya gelerek alan ile ilgili sorunların çözümü için çalışmalar yapmalıdır.

• Her ünitenin öncesinde ders öğretmenleri bir araya gelerek derste kullanılacak teknik, materyal ve etkinlikleri tartışacakları çalışma yapmalıdırlar. Bu çalışmalar gönüllü sivil atölyeler şeklinde olmalıdır. Bu konuda sivil toplum kuruluşları ile işbirliği yapılmalıdır.

• Öğretmenlerin ders içeriğini daha iyi aktarmaları için ders işleme yöntem ve teknikleri ile ilgili hizmet içi eğitimlerle öğretmenler desteklenmelidir.

• Öğretmen, öğrenci ve diyanet çalışanları bilgi alışverişi konusunda bir araya getirerek çeşitli etkinlikte bulunmalıdır.

• Din derslerinin işleyişinde sosyal etkinlikler de planlanmalıdır. Okulda yapılan sosyal etkinliklerden en az biri dinî duyarlılıkla veya dinî kültürle ilgili olmalıdır. (tiyatro, gezi, kandil, aşure vb.)

• Seçmeli dersler eğlenceli hale getirilmelidir. Bu yüzden konu ile ilgili hizmetiçi eğitimler verilmelidir. • Ders saati bir olan okulların ders saati ikiye çıkartılmalıdır. • Ders materyalleri öğrenciye uygun olmalıdır. • Kuran-ı Kerim derslerine diyanetten hocalar getirilerek ders içeriği canlandırılmalıdır. • Yöntem ve teknikleri öğretecek öğretmenlere yönelik bir çalışma yapılmalıdır. • Anaokullarda ve ilkokullarda çocukların yaşlarına uygun olarak din eğitimi verilmelidir. • Yılsonunda ders niteliğinin değerlendirmesi anketleri yapılmalıdır. • Seminer döneminde ders kitaplarının değerlendirerek raporların bakanlığa gönderilmesi gerekmektedir. • Din kültürü ve ahlak bilgisi sınıfları oluşturularak derse uygun donatılmalıdır. • Seçmeli derslerle ilgili yılsonunda veya dönem başında yıl içi çalışmaların sunulabileceği çalışmalar

yapılmalıdır. • Seminer dönemlerinde ders öğretmenleri sivil ortamlarda çalışmalar yapmalıdır. • Seminer çalışmalarında branş bazında planlama yapılmalıdır. • Ders materyalleri derse ve öğrenci seviyesine uygun olmalıdır. Din dersi materyallerinin karşılanmasında

Diyanet İşleri Başkanlığı ile işbirliği yapılmalıdır.


KATILIMcILAR

• Branş dışı öğretmenlerin derse girmesi sorun oluşturmaktadır. • Kur’an-ı Kerim dersinde öğretim materyali olarak elif ba, Kur’an-ı Kerim ve Kur’an meali yetersizliği

bulunmaktadır. • Ortaokullarda din kültürü derslerinin son derslere konulması dersin işlenişinde sorunlar oluşturmaktadır.


1 Moderatör Yard. Doç. Dr. Osman ORUÇHAN PAÜ İlahiyat Fakültesi Hadis ABD Başkanı

2 Katılımcı Ü. Gülsüm GÖRER Acıpayam Gölcük YİBO DKAB Öğretmeni

3 Katılımcı Salih TEKİN İlahiyat Fakültesi Yap. Yaş. Der Yönetim Kur. Üyesi

4 Katılımcı Adnan ÜNLÜ Merkezefendi Aydem Fen Lisesi Öğretmen

5 Katılımcı Ruveyda ÖZDEMİR Servergazi İHO Öğretmen

6 Katılımcı Mustafa ZIBLAK Kale AİHL Öğretmen

7 Katılımcı Yalçın BARDAKÇI Durmuş Ali Çoban Anadolu Lisesi DKAB Öğretmeni

8 Katılımcı Erhan BOZKURT Abalıoğlu Yem Sanayi Ortaokulu DKAB Öğretmeni


134

• Denizli il merkezindeki İmam Hatip Ortaokullarının bulunduğu yerlerin planlaması iyi yapılmamıştır. • Hafızlık eğitiminde karşılaşılan problemler mevcuttur. • İlçelerimizde müstakil imam hatip ortaokulu binalarının olmaması problemlere yol açmaktadır.

• Denizli il merkezindeki İmam Hatip ortaokullarının bulunduğu yerlerin planlaması iyi yapılmamıştır. • Okulların planlaması iyi yapılmadığı için öğrenci dağılımında sorunlar yaşanmaktadır. • İlçelerdeki imam hatip ortaokullarında öğrenci kayıtları ile ilgili problem vardır. • İlçelerde paydaş olan şahısların imam hatip okullarına ve öğrenci kayıtlarına ilgisizliği söz konusudur. • Okulların açılış onayları geç olduğu için öğretmenler görevlendirme ile çalışmaktadır. • Arapça öğretmenleriyle ilgili norm kadro problemi vardır. • Hafızlık eğitimiyle ilgili zamanlama problemi vardır. • Hafızlık eğitimine giden öğrencinin bursu kesilmektedir. • Hafızlık eğitimine giden öğrencilere takviye akademik derslerin verilmesi gerekmektedir.• Öğretmenler zümre toplantılarında alınan kararları uygulamamaktadır. • Ara sınıflara nakil ile öğrenci alınmasında büyük problemler yaşanmaktadır. • İmam hatip ortaokullarındaki meslek dersleri öğretmenleri arasında iletişim bulunmamaktadır.• İmam Hatip Ortaokullarında okul kütüphaneleri yetersizdir. • Arapça dersi ve din kültürü ders saatinin artırılması gerekmektedir. • Okullarımızda imam hatip ruhu oluşturulamamaktadır. • İlçelerde imam hatip öğrencilerinin taşınması büyük bir problemdir. • Özellikle ilçelerdeki imam hatip ortaokulunun binası müstakil olmadığı için abdest alma ve ibadet yeri sıkıntısı

vardır.



Masa 32İmam Hatip Ortaokulu


135

• Binaların yerleriyle ilgili yeni bir çalışma yapılmalıdır. Bu konuda ilgili derneklerle görüşülebilir. Potansiyel öğrencilerle ilgili araştırmalar yapılmalıdır. Öğrenci kapasitesi daha küçük fakat daha fazla okul yapılmalıdır.

• Birinci maddedeki problem çözüldüğünde sorun çözülmektedir. Öğrencilerin adres kayıt sistemine göre kayıtları yapılmalıdır.

• Özellikle sınıf öğretmenlerinin imam hatip ortaokullarına gitmek isteyen öğrencileri vazgeçirmeye çalışması önlenmelidir.

• İl ve İlçe müftülükleri belediyeler vb. paydaşlarla çalışmalar yapılarak imam hatiplerle ilgili olumsuz imajlar ortadan kaldırılmalıdır.

• Okul açılışlarının Mayıs Haziran ayında bitirilmesi neticesinde öğretmen ataması yapılabilmelidir.• Din kültürü öğretmenleri, Arapça derslerine girebilmeleri için hizmet içi eğitime alınarak

sertifikalandırılmalıdır. • Hafızlığa gidecek öğrencilerin sorunlarının 5. Sınıfta çözülmesi gerekmektedir. Öğrencinin 5. Sınıfı bitirmesinden

itibaren iki yaz tatili ve bir eğitim öğretim döneminde hafızlığı tamamlanmalıdır. İl müftülükleri ile birlikte çalışılarak geliştirilecek uygulama projeye dönüştürülmelidir.

• Hafızlık yapacak öğrencilerin bursunun kesilmesi yerine dondurulması sağlanmalıdır. • Gerektiğinde evdeki özürlü bir öğrenci için öğretmenler gönderilmektedir. Hafızlığa giden öğrencilere de bu

uygulamadakine benzer şekilde genel kültür derslerinden Millî Eğitim ya da Halk Eğitim Merkezleri tarafından yetiştirme kursları açılmalıdır.

• Öğretmenlerin Zümre Kararlarını mümkün mertebe uygulaması kontrol altına alınmalıdır. • Nakiller sadece yaz ve Şubat tatillerinde yapılmalıdır. Sınavlar usulüne uygun yapılmalıdır.• Branş öğretmenleri arasında zaman zaman istişare toplantıları yapılarak kaynaşma ve diyalog sağlanmalıdır.• Kütüphaneler için maddî imkân sağlanmalıdır. • Z kütüphane projesinin İmam Hatip Ortaokullarında proje olarak uygulanması gerekmektedir.• Bakanlık ile görüşmeler yapılarak Arapça ve din kültürü ders saatlerinin artırılması gerekmektedir. Meslekî

derslerin notları ortak sınav puanlarına dâhil edilmemelidir. • İmam hatip ortaokullarında imam hatip ruhu ancak İmam Hatip Lisesi ile aynı ortamda olmaları ile oluşturulabilir.

İmam Hatip Liselerindeki büyük öğrenciler ortaokul öğrencilerine örnek teşkil etmektedirler. • Okullar projelendirilirken ibadet mekânları tüm ihtiyaçlar gözetilerek tasarlanmalıdır. • İmam Hatip Ortaokullarına pansiyon yapılmalı ya da taşımalı sistem oluşturulmalıdır. • İlçedeki ortaokulların bağımsız binalarda yapılması sağlanmalıdır.


KATILIMcILAR


1 Moderatör Yard. Doç. Dr. Mithat ESER PAÜ İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi ve Sanatları Bölüm Başkanı

2 Katılımcı Resul ÇÖVÜT Pamukkale İlçe MEM Şube Müdürü

3 Katılımcı Ramazan KAYAYURT Baklan İlçe MEM İlçe MEM Müdürü

4 Katılımcı Fatih ALTUNTEPE Servergazi İHO Müdür Yrd.

5 Katılımcı Osman Nuri DURAL Denimder Dernek Yönetim Kurulu Üyesi

6 Katılımcı Abdullah HASANOĞLU İncilipınar İHO Müdür Yrd.

7 Katılımcı Mustafa TAVŞANCI Çal Lisesi Müdür

8 Katılımcı Osman ÇANKAYA Çameli İHO Öğretmen

9 Katılımcı M. İkbal ÇELİK Buldan Müdür


136

• Meslekî tatbikat ve uygulamalarda eksiklikler vardır. • İmam Hatip Liselerini tercih eden öğrenciler, toplumun genelinde olduğu gibi ailelerinden dinî bilgileri almada

yetersiz olarak İmam Hatipe gelmektedir. • Öğretmenler branşlarında verimsizdir. • Millî Eğitim sisteminin yerleştirme sistemi olarak sınav sistemi kullanmasından dolayı öğrenciler başarı

sıralamasına göre tercih yapmakta, tercih sisteminde meslek liseleri ile birlikte imam hatip liseleri alt sıralarda yer almaktadır. Dolayısıyla idealist bir kısım dışta bırakıldığında akademik olarak zayıf öğrenciler imam hatip liselerini tercih etmektedir. İmam hatip ortaokulları mezun vermeye başlamasıyla birlikte bu durumun değişeceği düşünülmektedir.

• Öğrenciler yaş itibari ile imam hatip lisesine 9. sınıfta başladıkları için okula has derslere ayak uyduramamaktadırlar.

• İmam hatip ortaokulları yeni açılmış olup henüz mezun vermemiştir. Ortaokullar mezun verdiğinde imam hatip liseleri hem nitelik hem nicelik olarak yeni bir aşamaya geçecektir. Dolayısıyla günümüzün imam hatip liseleri bu duruma hazırlıklı olarak planlama yapmalıdır.

• Ortaokuldan liseye gelen öğrencilerin Kur’an eğitiminde ve temel dinî bilgilerinde eksiklikler vardır.• İlçelerdeki İmam Hatip liselerinde fizikî imkânlar yetersizdir. • Öğretmenler, branşlarında verimsizlik yaşamaktadır. • Arapça ve İngilizce dersleri konusunda ek ders eksikliği yaşanmaktadır. • Öğrenciler, okul misyonunun çok uzağındadır. Dolayısıyla imam hatip liseleri, kuruluş misyonunu henüz

yakalayamamıştır. • Öğretmenler arasında iletişim kopuklukları yaşanmaktadır. • Kültür derslerinde eğitim, yeterli olmamakta ve kültür dersleri çeşitli gerekçelerle eksik bırakılmaktadır.• İmam Hatip Liselerine geçmiş yıllarda siyasal müdahaleler yapılmıştır. • Meslekî tatbikat ve uygulamalarında eksiklikler vardır. • Arapça dersinin hazırlık problemi vardır. • İmam Hatip Ortaokulların yeni açılmış olmasından dolayı liselere henüz yetişmiş öğrenci gelmemektedir.• İmam Hatip okulları belirli bir tasnife sahip olmamakta, meslek lisesi mi, akademik lise mi olduğu konusunda

halen kafa karışıklığı yaşanmaktadır. • Okul planlamalarında ilçe ve il koordinasyonsuzluğu yaşanmaktadır. • Lise diploması almak için gelen öğrencilerin çoğunlukta olması meslekî derslere ilgiyi azaltmaktadır. • Öğrencilerin davranış bozuklukları okul kültürünün oluşmasını geciktirmektedir. • İmam hatip liselerinde materyal kullanımının yeterli olmaması ders işlenişlerini etkilemektedir.



Masa 33İmam Hatip Lisesi


137

• İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin altyapılarının güçlendirilmesi için kuran kurslarında takviye eğitimleri verilmelidir.

• Okul Aile Birliği ve derneklerin özellikle ilçelerdeki imam hatip okullarını ekonomik, yatırım ve donatım anlamında desteklemesi gerekir.

• İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin yurt imkânları artırılmalıdır. • Meslek dersleri öğretmenlerine yönelik din eğitimi konusunda seminer verilmeli ve etkinlik tabanlı faaliyetler

yapılmalıdır. • İmam hatip liselerinde yaz okulları açılarak öğrencilerin meslek dersleri eksiklikleri giderilmelidir.• Dinî faaliyetlerin okullara yönelik olarak artırılması gerekmektedir. İl Millî Eğitim Müdürlüğü bu konuda il

müftülüğü ile ortak hareket etmelidir. • İmam hatip gençliğine okulun misyonuna uygun bir misyon aşılanması gerekmektedir. Dini hayatına

aksettirmiş Denizlili insanların hayat hikâyelerinin belgesel yapılması ve okullarda izlettirilmesi öğrencilerin motivasyonunu artıracaktır.

• Derslerde materyal kullanımı artırmak için öğretmenlere etkili eğitimler verilmesi gerekmektedir. • Yetiştirme kursları ciddiyet içinde yapılmalıdır. • Paydaşlar arasında İmam Hatip Platformu oluşturulmalı ve okulların yapacakları ile ilgili bu platformda

kararlar alınmalı ve ay ay bu kararlar uygulanmalıdır. • Hafıza teknik eğitimleri Arapça eğitimlerinde de kullanılmalıdır. • Öğrencilerin yeteneklerini keşfetmesine ve geliştirmesine fırsatlar sağlanmalı, öğrencilerin kâbiliyet ve

isteklerine yönelik farklı kurslar (fotoğrafçılık, ney ebru vb.) düzenlenmelidir. • Ailede din eğitimini geliştirmek için ailelere yönelik eğitim seminerleri düzenlemelidir. • Okullar arasındaki etkileşimi arttırmak için sosyal ve sportif müsabakalar düzenlemelidir.• Dinî bilgileri arttırmak için yarışmalar düzenlemelidir. • Başarılı öğrencilere burs sağlanmalıdır. • Kütüphane, ilmî araştırma merkezi ve sosyal merkezler kurulmalıdır. • Diyanet yeterlilik sınavlarına hazırlık için imam hatiplerde kurslar açılmalıdır. • Ücretli öğretmenler formasyon almalı ve bunlar önemli kriterlere göre seçilmelidir. • Defne Projesi, imam hatip okullarında öğrencilere davranış ve din eğitimine yönelik uygulanmalıdır. • Okullardan bir tanesinde hazırlık sınıfı açılarak bu okul özellikle ilahiyat fakültelerine öğrenci hazırlamalıdır.• Din eğitimi paydaşlarının işbirliği ile öğrenciler meslekî tatbikat için camilere ve Kur’an kurslarına

gönderilmelidir. • Okullarda öğrencilere din öğrenimi konusunda tarama yapılmalıdır. • İmam Hatip Ortaokullarında hafızlık sistemi oluşturulmalıdır. • Kabiliyet ve isteği olan öğrenciler seçilerek hafızlığa yönlendirilmeli ve hafızlık için ön hazırlık mahiyetinde

eğitim verilmelidir. Bu öğrenciler hafız olduktan sonra ilahiyat fakültelerine yönlendirilmelidir. • Erkek öğrenci yurdu konusunda hayırseverlerle iletişime geçilmelidir. • Öğrencilerin sosyal hizmet uygulamalarına katılımları sağlanmalı ve buna yönelik programlar

düzenlenmelidir.


KATILIMcILAR

• Okullarda pansiyon eksikliği bulunmaktadır. Pansiyonu olan okullarda da kontenjan çok sınırlı kalmaktadır.• İmam hatip lisesi öğrencileri ilahiyat fakültelerine gitmemektedir. • Arapça hazırlık olmadığı için problemler yaşanmaktadır.


1 Moderatör Yard. Doç. Dr. Ali KARATAŞ PAÜ İlahiyat Fakültesi Dekan Yardımcısı2 Katılımcı Dr. Mustafa ACAR DİB Müftü Ahmet Hulusi Ef. Eğt. Mer. Müdür3 Katılımcı Bilal ÖZKAN DENİMDER Yönetim Kurulu Üyesi 4 Katılımcı Ahmet KÖMÜRCÜOĞLU Cedide Abalıoğlu Anadolu İHL Öğretmen5 Katılımcı Yaşar TEMİZ Çal İmam Hatip Lisesi Müdür6 Katılımcı Sebahattin ÇELİK Barbaros Kız İHL Müdür Yrd.7 Katılımcı Sefa ATİK Denizli Anadolu İHL Öğretmen8 Katılımcı Himmet TUNCAY Hacı Mehmet Zorlu ÇPAL Müdür Yrd.9 Katılımcı Osman ÇAKIROĞLU Ahmet Yesevi AİHL Müdür

138


139


140

DEĞERLERLE YÜKSELEcEĞİZ

DEĞERLER EĞİTİMİ

11. TEMA

Eğitim, insanların belli amaçlara göre yetiştirilme süreci olarak tanımlanabilmektedir. Bu süreç, bireyin bilgilerinde, düşüncelerinde, inançlarında, tutum ve davranışlarında değişikliklerin hayata geçirilme süreci olarak da ifade edilebilmektedir. Değerler Eğitimi, insanı şekillendiren en önemli çalışmalardan olarak hâlâ eğitim tarihinde önemini muhafaza etmektedir.Öğretim, eğitim müesseselerinin tamamında yapılmakta olan planlı ve programlı, kontrollü öğretme etkinlikleri olarak açıklanabilmektedir. Eğitim müesseselerinde hem öğretim hem de eğitim yapılmaktadır. Eğitim, bireylerin davranışlarının şekillendirilmesidir.Değer, Türkçede kıymet kelimesiyle ifade edilmektedir. Kavramın lügat mânâsı, arzu edilen, ilgi duyulup arkasından gidilen, ayar ölçüsü olarak kullanılan şey anlamlarına gelmektedir. Aynı zamanda neyin iyi, neyin kötü olduğunu belirleme ifadesidir. İnsan, varlığını devam ettirirken çevresini etkiler ve aynı zamanda çevresinden etkilenir. Bu yönüyle etkili bir


141

“HERKESLE ARKADAŞLIK YAPIN, AMA SADEcE ERDEMLİLERLE

DOST OLUN.” KONFÜÇYÜS

şekilde iletişimi kullanır. Toplumu oluşturan bireyler ortaya koydukları genel kabul gören konularda birbirleriyle etkileşimi devamlı sürdürürler. Bunun neticesinde ortak paylaşımlardan bahsetmek mümkündür. Toplumun üyesi olarak insan, toplumun genel özelliklerine sahip bir küçük modeli gibidir.Toplumları ayakta tutan en önemli unsurlardan biri de değerlerdir. Değerlerine sahip çıkmayan ve onları yeni nesillere ulaştırmayan toplumların büyük sosyal çalkantılar yaşadıkları görülür. Toplum bilimleri yönüyle de değerler, toplumu birliktelik içerisinde tutan çimento gibidir. İnsan olarak yapıp ettiklerimizin tamamının bir değer ile ilgili olduğunu söylememiz mümkündür. Yaptıklarımızı kontrol eden, değerlendiren, yön veren değerlerdir. Bu yönüyle değerler, toplumu ayakta tutarlar ve o toplumun hayata ve olaylara bakışını şekillendirirler. Değerler bireylerin ortaya koydukları davranışlarını rasyonel bir şekilde içselleştirmelerini sağlayan olgulardır. Değerler, bir inanış ve kabul örneğidirler. Değerlerin olduğu her yerde inanç ve kabul olgusunun varlığından bahsetmek kaçınılmazdır.Yeni nesillerimizi, belirttiğimiz bu değerlerimizle süslerken ortada kazanımlarımız ve zorluklarımızın var olduğu gerçeği de açıktır. Bu artılarımızı bilerek zorluklarımızın üstesinden gelebilmenin yollarını ve usullerini ortaya koymak adına yapılacak olan düşünce önerileri elbette müfredat programlarını yönlendiren ve oluşturanlara deniz fenerleri misali yol gösterici olacaklardır. Hele sahip olduğumuz toplumsal değerlerimizi kaybetmeden yeni nesillere ulaştırmak adına yapılan bu çalışmalar daha büyük önem arz etmektedir. Ortaya konan görüş ve öneriler bu yönüyle çok değerlidir. Daha yaşanabilir bir dünyada hikmet, şecaat, iffet, adalet ve alt başlıklarıyla bezenmiş nesillerimize rehberlikte başarılar temennisiyle...

Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim ÜyesiYrd. Doç. Dr. Kemal GÖZ


142

• Aileler değerler eğitimi ile ilgili yeterli bilgi sahibi değillerdir. • Okul idarecileri, öğretmenler ve diğer okul çalışanları değerler eğitimi konusunda yetersiz durumdadır.

• Basın yayın ve teknolojik alandaki olumsuz örneklerin çokluğu mevcuttur. • Evrensel değerler ile geleneksel değerler çatışması mevcuttur. • Değerler eğitiminin verilmesi sürecinde görev karmaşası mevcuttur. • Öğrencinin değerlendirilmesi konusunda aksaklıklar yaşanmaktadır. • Değerler eğitimi konularının öğrenciye aktarımında eksiklikler bulunmaktadır. • Değerler eğitimi ile ilgili eğitim verecek yetişmiş eleman sayısı yeterli değildir.



Masa 34Genel

• Değerler eğitimi ile ilgili kamu spotları oluşturularak yerel basın kuruluşlarında yayımlanması sağlanmalıdır.• Halk eğitim merkezlerinde Pamukkale Üniversitesi ile iş birliği içinde ailelere dönük seminerler yapılmalıdır.• Değerler eğitiminde tespit edilen konularla ilgili el kitapçıkları hazırlanarak velilere gönderilmelidir. • Aileye dönük etkinliklerde medya okuryazarlığı ile ilgili içeriğe önem verilmesi sağlanmalıdır.• Televizyon yerine kullanılabilecek materyal örnekleri ailelere sunulmalı ve bu konuda bilgi verilmelidir. • İl Millî Eğitim Müdürlüğü tarafından web sayfasında değerler eğitimi bölümü oluşturulmalı ve bu bölümde

değerler eğitimi ile ilgili materyal ve dokümanlara yer verilmelidir. • Değerler eğitimi ile ilgili içerik belirlemesinde geleneksel değerlerle evrensel değerlerin karması yapılarak

belirlenen karma değerlerin verilmesi sağlanmalıdır. • Yerel değerlerle öğrencilerin buluşturulması sağlanmalıdır. • Değerler eğitimi ile ilgili Pamukkale Üniversitesi, İl Millî Eğitim Müdürlüğü, ilçe millî eğitim müdürlükleri ve

okullarda görevli personelin görev tanımları belirlenmelidir. • Öğrencilerin değerlendirilmesinde değerler eğitiminde yer alan kriterlere uygun davranışları göz önünde

bulundurulmalıdır. • Her öğrenci kulübünün öncellikle ele alması gereken değerler belirlenerek bu değerler ile ilgili çalışmaları

yürütülmelidir.



143

KATILIMcILAR

• İl ve ilçe millî eğitim müdürlükleri tarafından okulların materyal ve doküman istekleri desteklenmelidir. • Değerler eğitimi ile ilgili oluşturulan köşeler aktif olarak kullanılmalıdır. • Üniversitede değerler eğitimi ile ilgili akademik çalışma yapan personelin halk eğitim müdürlükleri aracılığı ile

öğretmenlere ve idarecilere eğitim seminerleri yapılması sağlanmalıdır.• Öğrencilere olumsuz örnek teşkil edebilecek davranışları olan personelin başka kurumlarda değerlendirilmesi

gerekmektedir.


1 Moderatör Recep ÖNAL Denizli İl MEM Maarif Müfettişi

2 Katılımcı Soner AKBAŞ İGEDER Denizli Şube Başkanı

3 Katılımcı Veysel CANSEVER Güney İlçe MEM İlçe MEM Müdürü

4 Katılımcı Feyzi ÖZMEN Yardım Sevenler Derneği İlkokulu Müdür

5 Katılımcı Kudret AYKIRI PAÜ Eğitim Fakültesi Araştırma Görevlisi

6 Katılımcı Yusuf GÜRPINAR Çameli Yaylapınar İlkokulu Öğretmen

7 Katılımcı Aydın SARIKAYIŞ Kale Adamharmanı İlkokulu Öğretmen

8 Katılımcı Meftune ALTUN Saadet Erikoğlu İlkokulu Rehber Öğretmen

9 Katılımcı Şeyma ÖZTEKİN Yardım Sevenler Derneği İlkokulu Sınıf Öğretmeni


144

• Değerler eğitiminin önemi öğretmen, öğrenci ve veliler tarafından tam kavranmamaktadır.• Veliler çocuklarının ahlakî durumlarını yeterince önemsememektedir. • Değerler eğitimi, toplumun çoğunluğu tarafından eğitim ihtiyaç olarak görülmemektedir.

• Değerler eğitimi okullarda sahiplenilmemektedir. • Öğretmenler, değerler eğitimi konusunda yetersiz kalmaktadır. • Okullarda değerler eğitimiyle ilgili programlar yetersiz olmaktadır. • Okullarda sorunlu öğrenci tespiti yeterli düzeyde olmamaktadır. • Engelli ve sağlık durumu bozuk olan öğrencilere değerler eğitiminde görev verilmemektedir.• Değerler eğitimi ile ilgili ilimizde okullarda uygulanmış örnek bir uygulama bulunmamaktadır. • Değerler eğitimi uygulamalarında çağdaş, yöntem ve teknikler kullanılmamaktadır. • Değerler eğitimi projelerinde ödüllendirme yeterli değildir. • Değerler eğitimi sadece telkin ile verilmekte, kalbe ve gönüle hitap etmemektedir. • Değerler eğitiminde ölçme ve değerlendirme çalışmaları yeterli düzeyde yapılmamaktadır. • Sorunlu öğrenciler ön plana çıkarılıp, örnek oluşturacak öğrenciler arka planda kalmaktadır• Değerler eğitiminde sen dilinin kullanılması olumsuz sonuçlar vermektedir.



Masa 35Ortaokul

• Öğretmenlere değerler eğitimi alanında hizmeti içi eğitim verilmelidir. • Aile eğitimi yapılarak, ailenin değerler eğitimine aktif katılımı sağlanmalıdır. • Öğrenciler değerler eğitimi konusunda teşvik edilmeli, başarılı uygulamalar ödüllendirilmelidir.• Okullara değerler eğitimi dersi konulmalıdır. • Değerler eğitiminde yaşayarak öğrenme modeli uygulanmalı, ayrıca eğitimlerde eğlence, oyun, spor, gezi ve

gözleme dayalı etkinliklere yer verilmelidir. • Okullarda değerler eğitimi ile ilgili kulüpler oluşturulmalıdır. • Okulun uygun fizikî mekânlarında değerler sokağı oluşturulmalıdır. • Eğitimde drama yöntemi etkin olarak kullanılmalıdır. • Değerler eğitimine yönelik kamplar yapılmalıdır.



145

KATILIMcILAR

• Öğrencilere medya okuryazarlığı konusunda rehberlik yapılmalı takip edilen medyanın olumlu ve olumsuz yönlerinin tartışılması sağlanmalıdır.

• Okul içi ve okul dışı çevre gözlemlenerek, iyi ve kötü davranışlar haftalık periyotlarla raporlanıp sınıfta sunulmalıdır.

• Eğitimde film ve belgesel gibi materyallere yer verilmelidir. • Alanında uzmanlaşmış kişiler öğrenci, veli ve öğretmen eğitimlerinde değerlendirilmelidir.• Değerler eğitimi konusunda toplum hizmeti çalışmalarına yer verilmelidir. • Tarihi açıdan önemli olan şahsiyetlerin örnek hayatları ve tarihteki önemli uygulamalar öğrencilere

aktarılmalıdır. • Rol model olabilecek kişilerin örnek uygulamaları etkin kullanılmalıdır. • Millî Eğitim Müdürlüğü ile Pamukkale Üniversitesi ortak bir projeyle değerler eğitimine kılavuz kitap

hazırlanmalıdır. • Öğretmenler, eğitimde “sen dili” yerine “ben dili” kullanmalıdır. • Denizli İl Millî Eğitim Müdürlüğü ve Ar-Ge Birimi uzman ekibince hazırlanacak afiş ve tanıtım materyalleriyle

farkındalık oluşturulmalıdır. • Başka illerde uygulanmış örnek değerler eğitimi uygulamalarının uzman bir ekip tarafından incelenerek

Denizli’de uygulanması sağlanmalıdır. • Sanat ve spor, değerler eğitiminde kullanılmalıdır.


1 Moderatör Yard. Doç. Dr. İsmail YALÇIN PAÜ İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Böl. Bşk.

2 Katılımcı Meryem KARATAŞ Kezban Ali Çınar İHO DKAB Öğretmeni

3 Katılımcı Ahmet TÜRK Tomurcuk Eğitim Kültür Der. STK Temsilcisi

4 Katılımcı Deniz COŞKUN PAÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Görevlisi

5 Katılımcı Osman ERDOĞAN Güney Atatürk Ortaokulu Türkçe Öğretmeni

6 Katılımcı Fatih AKYOL Acıpayam Atatürk Ortaokulu Öğretmen

7 Katılımcı Hüseyin YETİŞ Çivril Irgıllı ÇPAL Öğretmen

8 Katılımcı Cihan KAYGISIZ Ahmet Yesevi AİHL Rehber Öğretmen

9 Katılımcı Bayram KARABALIK Babadağ Molla Ahmetler OO Müdür


146

• Değerler eğitimine okul idareleri, öğretmenler ve aileler gereken önemi vermemektedir.• Değerler eğitimi konusunda öğretmen, veli ve öğrenci eğitimleri yeterli olmamaktadır. • Eğitimciler, değerler eğitimine yeterli zaman ayırmamakta ve kendilerini yenilememektedir. • Eğitim sistemimiz akademik öğretimi öncelerken eğitim arka planda kalmaktadır. Aileler de bu noktada öğretim

kısmında yer alarak çocuklarının akademik olarak iyi bir yere gelmelerini istemektedirler.

• Okullarda dezavantajlı çocuk ve boşanmış aile sayısı artmaktadır. • Yazılı, görsel ve sosyal medyanın değerlerimiz üzerindeki olumsuz etkileri fazla olmaktadır.• Ortaokul ve lise çağlarındaki gençlerin sigara, alkol ve uyuşturucu gibi kötü alışkanlıklarla karşılaşma riski her

geçen yıl daha da artmaktadır. • Akademik başarı tüm değerlerin üstünde tutulmaktadır. • Öğrencilerde egoizmin fazla olması ve başarıya giden her yolun meşru karşılanması toplumsal değerlerin

gençler tarafından benimsenmesini zorlaştırmaktadır. • Okul türlerine göre bazı okul öğrencilerinde daha fazla problemle karşılaşılmaktadır. • Eğitim sistemi değerler eğitimine gerektiği değeri vermemektedir. • Öğrencilerde okuma alışkanlığı yeterince yerleşmemiştir. • Toplumun genelinde görülen ahlakî yozlaşma gençlerde daha çok görülmektedir. • Öğretmenler; öğrencilere iyi örnek oluşturamamaktadır. • Okullarda uygulanması istenilen değerler eğitimi genel olup yerel unsurlar içermemektedir.• Okullarda yapılan etkinlikler değerler eğitimi açısından yetersiz kalmaktadır.



Masa 36Genel ve Meslekî Liseler

• Değerler eğitiminin önemi hakkında okul, veli ve öğrencide farkındalık meydana getirilmelidir.• Öğretmen, veli ve öğrenci eğitimleri yapılmalıdır. • Öğrencilerde görülen eksiklikler tüm derslerde ele alınıp işlenmelidir. • Okullarda değerler eğitimi ile ilgili sosyal, kültürel ve sportif faaliyetler yapılmalıdır. • Erdemli davranışlar ödüllendirilip, yapılan tüm çalışmalar örneklik teşkil etmesi amacıyla sergilenmelidir. • Öğrenci ve veliler değerler eğitimine uygun tiyatro, film ve benzeri görsel çalışmalara yönlendirilmeli, değerler

eğitiminde medya kullanılmalıdır. • Veli ziyaretlerinde değerler eğitimine yer verilmeli, ailelere rehberlik edilmelidir.



147

• Öğrencileri kötü alışkanlıklardan korumak için öğrenciyi ve ailesini iyi tanımaya yönelik çalışmalar yapılmalı, Sağlık Bakanlığı ve güvenlik güçleriyle işbirliği yapılmalıdır.

• Eğitimcilerin öğrencilere çalışkanlık, hoşgörü, sabır, sevgi, adalet, paylaşma gibi konularda iyi örnek oluşturmaları sağlanmalıdır.

• Okullarda Değerler Eğitimi kulüplerinin kurulması sağlanmalıdır. • Okul kütüphaneleri değerler eğitimine uygun kitaplarca zenginleştirilmeli ve bu kitapların okunması teşvik

edilmelidir. • Okullarda değerler eğitimi günleri düzenlenmeli, bu günlerde kısa film, tiyatro ve benzeri etkinlikler

düzenlenmelidir. • Tüm derslerin yıllık planlarında değerler eğitimi konularına yer verilmelidir. • Öğrencilerle birebir ilgilenmeli ve danışmanlık yapılmalıdır. • Değerler eğitimi ile ilgili her öğrenciye bir proje konusu verilmelidir. • Değerler eğitiminde örnek davranış sergileyen öğrencilere derslerde ders ve etkinliklere katılım puanı

verilmelidir. • Öğrenciler İnternet kullanımı konusunda bilinçlendirilmeli, iyi bir medya okuryazarlığı sağlanmalıdır. • Sosyal medya üzerinde değerler eğitimi gündemleri oluşturulmalıdır. • Değerler eğitimi ile ilgili örnek şahsiyetlerin öğrenci ve velilerle bir araya getirilmesi sağlanmalıdır.• Tarihimizde yer alan örnek şahsiyetler ve mekânlara yönelik değerler eğitimi gezileri düzenlenmelidir. • Değerler eğitimi ile ilgili şiir, hikâye yazımı ve okullarda dergi çıkarılması teşvik edilmeli, konuya uygun

dergilerin ve süreli yayınların aboneliği sağlanmalıdır. • Okullarda değerler eğitimi ile ilgili çalışmalara tüm öğretmenlerin katılmasının yanında Din Kültürü ve Ahlak

Bilgisi öğretmenlerinin daha fazla ilgi göstermeleri gerekmektedir.

KATILIMcILAR


1 Moderatör Yard. Doç. Dr. Kemal GÖZ PAÜ İlahiyat Fakültesi Dekan Yardımcısı

2 Katılımcı Halil ERHUN Ahmet Yesevi AİHL Müdür Yrd.

3 Katılımcı Mustafa ÖZCAN Durmuş Ali Çoban Lisesi Müdür

4 Katılımcı Necmi KILIÇ Çal Anadolu Lisesi Öğretmen

5 Katılımcı Hüsamettin KÜÇÜKÇAL Mustafa Kaynak Anadolu Lisesi Müdür Yrd.

6 Katılımcı Ömer BÜBER Erbakır Fen Lisesi Öğretmen

7 Katılımcı Demet ÜLKER Akköy ÇPAL Öğretmen

8 Katılımcı Muhammet CENGİZ Çivril Altınova ÇPAL Müdür

9 Katılımcı Hüseyin Murat KARA Orhan Abalıoğlu MTAL Öğretmen

148

BİR DİL BİR İNSAN

YABANcI DİL EĞİTİMİ VE

AVRUPA BİRLİĞİ PROJELERİ

12. TEMA

Teknolojik gelişmenin, değişmenin kültürel değişimin daha ilerisinde olduğu 21. yüzyılda yabancı dil bilmenin, öğrenmenin önemi tartışılamaz. Çağın teknolojisini, bilimini öğrenmek, anlamak, sahiplenmek ve üretmek zorunda olan, Avrupa Birliği üyesi olma hedefinde ve yolundaki Türkiye’de bu durum diğer ülkelerden daha da ciddiyetle ele alınması gereken bir konudur. Artık bir yabancı dilin yeterli olmadığı günümüzde, entelektüel bir meslekleşmeye doğru gidildiği görülmekte olup, bilgisayar ve yabancı dil bilmek çağa yetişmek, onu yakalayabilmek için olmazsa olmaz koşuttur.Yaklaşık iki asırdır Türkiye’de yabancı dil öğretimi konusunda uğraş verilmektedir. Zaman zaman değişik eğitim politikalarının da etkisiyle, farklı yabancı dil öğretim yolları izlenmiştir. Ancak ortaöğretimden başlayarak yükseköğretimin sonuna kadar devam eden yabancı dil öğretiminden geçen öğrenci, ne yazık ki, hedeflenen düzeyde yabancı dili bilememektedir. Yakın geçmişte ortaöğretimde yabancı dil bir dönem seçmeli olmuş, başka bir dönem zorunlu olmuştur. Yükseköğretimde de durum farklı değildir; bir dönem, her öğretim döneminde 4 saat veya üzerinde yabancı dil dersi işlenirken, şimdi de sadece birinci sınıflarda ikişer saat işlenmektedir.

YABANCI DİL EĞİTİMİ VE AVRUPA BİRLİĞİ PROJELERİ

149

“öNEMLİ OLAN UZAKLIK DEĞİL, İLK ADIMI

ATABİLMEKTİR.” MADAME DEFFOUND

Türkiye’de yabancı dil bilmenin önemi ve zorunluluğu öne sürülerek eğitim yapılanmasında da değişiklikler yapılmıştır. Yabancı dil öğrenmenin yabancı dille öğretimle gerçekleşebileceği düşünülerek, gerek ortaöğretimde gerekse yükseköğretimde yabancı dille öğretim yapan eğitim kurumları açılmıştır. Bu kurumlara alınan öğrencilerin hem vasatın çok üzerinde olmaları, hem de bu okulların teknik donanımları göz ardı edilerek, bu okullardan yetişen öğrencilerin yabancı dili diğer öğrencilere göre daha çabuk ve iyi öğrendikleri ve de çok başarılı oldukları iddiasıyla bu tür kurumların sayısı zamanla daha da çoğalmıştırYabancı dille öğretimi savunanların bir kısmı, bu tür öğretimin gerekliliğini “küreselleşme” olgusuna dayandırmaktadır. Ekonomik içerikli bir kavram olarak ortaya çıkan küreselleşme, günümüzü karakterize eden, giderek yaygınlaşan bir süreçtir. Bu süreç içerisinde dünya çapında bir rüzgâr esmekte, büyük devletlerden küçük adacıklara, her büyüklükteki ve renkteki ülkeden şirketlere, kurumlara, ailelere kadar gerek topluluklar gerekse bireyler esen değişim rüzgârına ayak uydurmak ve kendilerini 21. yüzyıla hazırlayabilmek için harıl harıl çalışmaktadır. Bu değişim rüzgârına ayak uyduramamanın çağdışı kalmaya mahkûm edeceğini öne süren aydınlar, çağı yakalamanın bir yolunun da yabancı dille öğretimle mümkün olabileceğini iddia etmektedirler. AB ProjeleriOkullarımızda AB Projeleri ortaokul ve liselerde Erasmus+ ismiyle uygulanmaktadır. Erasmus+ Programı, Avrupa Birliği tarafından eğitim ve gençlik alanında 2007-2013 yılları arasında uygulanmış olan Hayatboyu Öğrenme ve Gençlik Programlarının yerine uygulanacak olan yeni programdır. Ağırlıklı olarak proje faaliyetlerine dayanmakla birlikte bireysel faaliyetleri de içermektedir.2014-2020 yılları arasında uygulanacak olan Erasmus+ Programı ile kişilere, yaş ve eğitim geçmişlerine bakılmaksızın yeni beceriler kazandırılması, onların kişisel gelişimlerinin güçlendirilmesi ve istihdam olanaklarının arttırılması amaçlanıyor.Erasmus+ Programı; eğitim, öğretim, gençlik ve spor alanlarını kapsıyor. Erasmus+ Programı’na bu adın verilmesindeki ana sebep, kamuoyunda daha fazla tanınan, yurtdışında eğitim ve Avrupa işbirliği ile güçlü bir şekilde özdeşleştirilen önceki Erasmus programının bilinirliğinden faydalanmaktır. Denizli’de bulunan okullarda projeler uygulanmakta olsa da yeterli düzeyde olmayıp yükseliş trendi devam etmektedir.



846.809 € 2011-2014 Eğitim ÖğretimDöneminde Avrupa Birliği

Projelerinden Alınan Hibe Miktarı

2010 2011 2012 2013 2014Seri 1 1 12 4 7 4

1

12

4

7

4

0

2

4

6

8

10

12

14

2010-2014 Yıllları Arasında Uygulanan Avrupa Projeleri Sayıları

150


151

• Yabancı dil eğitiminde, öğrencilere motivasyon arttırıcı ögelerin kullanılması büyük faydalar sağlamaktadır.• İlimiz, AB Projelerinden yeterince faydalanmamaktadır. • Okullarımızda yabancı dil eğitimi için gerekli materyal ve alt yapı eksikliği bulunmaktadır.

1- Yabancı Dil Eğitimi • 4. Sınıftaki öğrencilere daha önceki yıllarda İngilizce dersi görmedikleri halde görmüş gibi materyaller

sunulmaktadır. • Okullarımızda yabancı dil eğitimi için materyal ve alt yapı eksikliği bulunmaktadır. • Müfredat, gerçek yaşamla örtüşmemektedir. • Bazı okullarda branşı İngilizce olmayan öğretmenler, İngilizce derslerine girmektedir. • Öğrencilerde İngilizce dersine karşı motivasyon eksikliği bulunmaktadır. • Dilin iletişim aracından çok ders aracı olarak kullanılmasından dolayı İngilizce öğretiminde problem

yaşanmaktadır. • Özgür müfredat uygulanamamaktadır. • Yabancı dil pratiği yapılacak diyalog-iletişim teknikleri uygulamak için uygun ortam bulunmamaktadır.

2- AB Projeleri • Ulusal Ajans, ilimizi dezavantajlı bölge olarak görmediğinden proje kabul oranını düşüktür.• Katılım gösterilmek istenen projelere okul idareleri tarafından gerekli destek sağlanmamaktadır.• Gençlik projelerine önem verilmemektedir. • Okullarda proje ekipleri bulunmamaktadır. • Projeyle alakasız kişiler de yurtdışına gitmektedir. • Proje ortağı bulmada güçlükler yaşanmaktadır. • Projeyle ilgilenen kişiler, yeterince motive edilip desteklenmemektedir.



Masa 37İlkokulOrtaokul

152


1- Yabancı Dil Eğitimi • İngilizce ile ilk kez karşılaşan öğrenciler, yeni materyallerle ön hazırlık yapılarak yetiştirilmeli ve daha sonra

kitaba başlanmalıdır. • Yabancı dil eğitiminde, konuşma pratiği yaparak daha kalıcı öğrenme sağlanmalıdır. Bu sebeple yabancı dil

öğretmenlerine müfredatın uygulanmasında pratiğe yönelik hareket olanağı sağlanmalıdır. • Okullarda “Kur sistemi” uygulanmalıdır. • Dil kampları kurulmalıdır ve öğrencilere hafta sonları drama eşliğinde yabancı dil pratiği verilmelidir. • Ödüllendirme yapılarak öğrencilerin dil öğreniminde motivasyonu sağlanmalıdır. • Yabancı dil derslerinde sözlü sınavlar da uygulamaya konmalıdır. • Materyal sağlamada öğretmenlerin kendi yaratıcı fikirleriyle çocukları yönlendirip öğrencilere kendi materyalini

yapmasına fırsat tanınmalıdır. • Okullarda yabancı dilde drama - müzik eğitimi verilmelidir. 2- AB Projeleri • Avrupa Birliği Projelerine öğrencilerin daha etkin katılımı sağlanmalıdır. • Üniversiteyle işbirliği yapılarak Erasmus öğrenci değişimi kapsamında gelen yabancı öğrencilerle okuldaki

öğrencilerin kaynaşması için ortam oluşturulmalı ve bu sayede yabancı dil pratiği imkânı sağlanmalıdır.• GEKA’dan (Güney Ege Kalkınma Ajansı) destek alınarak İngilizce öğretmenlerinin eğitime alınması

sağlanmalıdır. • Proje yazan öğretmenlerin proje yazım çalışmaları ders dışı egzersiz kapsamında ücretlendirilmelidir. • Proje tecrübesi olan kurumlar kendi tecrübelerini diğer kurumlarla seminerler vasıtasıyla paylaşmalıdır.• Okullarda proje ekipleri oluşturulurken proje kapsamında aktif rol alacak kişiler seçilmelidir.• Denizli’de proje yapan ekipler yılda iki kez bir araya gelerek diğer kurumların proje yapması ve proje ortağı

bulma konusunda programlar organize edilmelidir • Dil, ders aracı olmaktan çok iletişim aracı olarak düşünülmelidir. • Yabancı dil öğretmenlerine, okul aile birliklerinin desteğiyle yurt dışına gidip yüz yüze görüşme fırsatı tanınarak

proje ortağı bulma imkânı sağlanmalıdır.


KATILIMcILAR


1 Moderatör Servet UTKU Denizli İl MEM Ar-Ge Birimi

2 Katılımcı Durmehmet KISA Beyağaç İlçe MEM İlçe MEM Müdürü

3 Katılımcı Yeliz Kızan GAYIRHAN Kömürcüoğlu Ortaokulu Öğretmen

4 Katılımcı Eylem AKYILDIZ Yüksekçıta Koleji Öğretmen

5 Katılımcı Muharrem BAHAR Ferhatlar Koleji Öğretmen

6 Katılımcı Z. Aslı KARAKURT TED Denizli Koleji Öğretmen

7 Katılımcı Anıl KANDEMİR PAÜ Eğitim Fakültesi Araştırma Görevlisi

8 Katılımcı Ergün AKSOY Çivril Meslekî ve Teknik AL Öğretmen

9 Katılımcı Neşe CAN Müşerref Yılmaz Ortaokulu Öğretmen

10 Katılımcı Berkant ŞAHİN Çal İsabey Atatürk Ortaoklulu Öğretmen

11 Katılımcı Mevlüt TOK Yardım Sevenler Derneği İlkokulu Öğretmen


153

• Öğrencilerimiz yabancı dili bir eksiklik olarak görmemekte, dolayısıyla yabancı dili bir ihtiyaç olarak değerlendirmemektedirler.

• Öğrencilerimiz okullarda teorik dersler almakta, pratik yapamamaktadır. • Öğretmenlerimiz AB projeleri konusunda bilgi ve tecrübe eksikliği yaşamaktadırlar.

1- Yabancı Dil Eğitimi • Öğrencilerde yabancı dil öğrenimi açısından motivasyon eksikliği vardır. • Okullarımızda ölçme değerlendirme, gramer tabanlı yapılmaktadır. • Sınıf mevcutlarının fazla oluşu yabancı dil derslerinin anlaşılmasını güçleştirmektedir. • Öğrenciler yabancı dili bir eksiklik olarak görmemektedirler. • Öğrenciler, yabancı dil ihtiyacının farkında değildir. • Akademik başarının ön planda tutulması öğrencilerin yabancı dilde pratik eksikliğine sebep olmaktadır.• Kaynak kitapların seviyesi öğrenci seviyesine uygun değildir. • İngilizce dışında başka dillerin öğretilmemesi yabancı dilin öğrenilmesini zorlaştırmaktadır.• Okuma, yazma, dinleme ve dil bilgisi becerileri ayrı dersler olarak verilmemektedir. • Ölçme ve değerlendirme, amacına uygun kullanılmamaktadır. • Hazırlık sınıflarının kaldırılması yabancı dil eğitiminde önemli bir eksiklik meydana getirmiştir. • Yabancı dil, meslekî yönelim olarak görülmemektedir. • Öğrencilerde yabancı dil öğrenmeye karşı öz güven eksikliği bulunmaktadır. 2- AB Projeleri • Öğretmenlerin AB projeler hakkında bilgi eksikliği bulunmaktadır. • AB Projeleri hakkında yeterli sayıda eğitim seminerleri yapılmamaktadır. • Protokol, projeler hakkında yeterli derecede bilgilendirilmemektedir. • Proje gerçekleştireceklere gereken teşvik verilememektedir. • Öğretmenlerin proje gerçekleştirme noktasında öz güven eksikliği bulunmaktadır. • Bir proje yazıldığında bütün idareci ve öğretmenler yurt dışına gitmek istemektedir. • Projelerin birçoğu amacına ulaşmamakta ve geziye dönüşmektedir.




154


1- Yabancı Dil Eğitimi • Öğrencinin yabancı dilde pratik yapması sağlanmalıdır. • Öğretmenlere yabancı dil eğitiminde mahallî hizmet içi eğitimlerin verilmesi sağlanmalıdır. • Öğretmenlere küçük gruplar halinde sık sık profesyonel destek verilmelidir. • Öğrenci motivasyonunun arttırılması için bir hafta sürecek bir yabancı dil festivali ve ödüllü yarışmalar

düzenlenmelidir. • Yabancı dil kütüphanesi oluşturulmalıdır. • Yurt dışından öğrenciler misafir edilmelidir. • Yurtdışından kardeş okullar bulunmalıdır. • Öğrencilerin beceriye dair kitaplarla beslenmesi gerekmektedir. • Belli pilot okullarda farklı diller öğretilmelidir. • Yabancı dil olimpiyatı düzenlenmelidir. • İl bazındaki sınavlarda yabancı dil sorularının yer alması gerekmektedir. • Yabancı dille ilgili öğrencilere meslekî eğitim verilmelidir. • Yabancı dil ile ilgili makale yayınlayan akademisyenlerin makaleleri İl Millî Eğitim Müdürlüğü web sayfasında

yayımlanmalıdır. • Öğrencilerin sinevizyon gösterileriyle bilgilendirilmesi gerekmektedir. 2- AB Projeleri • AB projeleri ile ilgili sinevizyon hazırlanmalıdır. • Hizmet içi eğitimlerin sıklaştırılması ve daha fazla öğretmenin katılımının sağlanması gerekmektedir. • Öğrenciler Euro Destek Temas Noktalarına yönlendirilmelidir. • Protokol, AB Projeleri hakkında daha fazla bilgilendirilmelidir. • Daha fazla öğrencinin AB projelerinWe katılımının sağlanması ve öğrencilerin desteklenmesi

gerekmektedir.


KATILIMcILAR


1 Moderatör Emin ERSOY Şemikler Amiroğlu Ortaokulu Öğretmen

2 Katılımcı Tuğba BABACAN PAÜ Eğitim Fakültesi Araştırma Görevlisi

3 Katılımcı Seda DALDAL PEV Koleji Öğretmen

4 Katılımcı Mehmet ÖZCAN Çivril İlçe MEM İlçe MEM Müdürü

5 Katılımcı Süleyman Hilmi DURMUŞ Ferhatlar Koleji Öğretmen

6 Katılımcı Murat AYDOĞMUŞ Çivril Şevkiye Özel Anadolu Lisesi Öğretmen

7 Katılımcı Necati MAYUK Kale Mustafa Şipar Anadolu Lisesi Müdür

8 Katılımcı Resul ADAY Durmuş Ali Çoban Anadolu Lisesi Öğretmen

9 Katılımcı Hüseyin İLYASOĞLU Mustafa Kaynak Anadolu Lisesi Öğretmen

10 Katılımcı Hülya Özten SARIKAYA Erbakır Fen Lisesi Öğretmen

11 Katılımcı Turgut TÜRKDOĞAN PAÜ Eğitim Fakültesi Araştırma Görevlisi


155


Documents

egitimdehedef2023.org DENİZLİdenizliarge.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_05/10021755_egitimde... · Serkan EKMEKÇİ Denizli Rehberlik Araştırma Merkezi Rehber Öğretmen Merkezefendi