Panevropski univerzitet Apeiron

Seminarski rad Tretman bazenskih voda Romi Aleksandra 129-08/RSI

Panevropski univerzitet Apeiron

Fakultet Zdravstvene njegeSEMINARSKI RAD

TEMA: Tretman bazenskih voda

Profesor: Student:Prof. dr Veljko uki Romi Aleksandra 129-08/RSIBanja Luka, 2010

Sadraj

Uvod ............................................................................. 3

Vrste i karakteristike otpanih voda .......................... 4

Zakon o vodama ....... ................................................. 6

Dezinfekcija ................................................................. 8Dezinfekcija hlorom .................................................... 9

Ostali naini dezinfekcije ........................................... 11Preiavanje vode bazena za kupanje ..................... 13Dezinfekcija bazenskih voda ..................................... 21Ureaji koji se koriste za dezinfekciju bazenske

vode ............................................................................... 25

Zakljuak ...................................................................... 28Literatura ..................................................................... 30 Uvod

Otpadna voda je upotrijebljena voda iz naselja i industrije kojoj su promijenjena fizikalna, hemijska i bioloka svojstva tako da se ne moe koristiti u poljoprivredi niti u druge svrhe.Otpadna voda je odreena svojim fizikim, hemijskim i biolokim sastavom. Polutanti koje moemo nai u otpadnoj vodi mogu se klasificirati u tri grupe: fizike, hemijske i bioloke.

Fiziki polutanti

To su suspendirane materije, one se taloe i stvaraju anaerobne uvjete, to su npr. razni otpaci (hrana, odjea, toalet papir), pijesak, mulj, ali isto tako radioaktivna i termalna zagaenja.

Topla voda od hlaenja naruava proces fotosinteze u akvatorijima, odnosno sniava mogunost vode da prenosi kiseonik, ime se naruava ivotna aktivnost biljnih i ivotinjskih vrsta u vodnoj sredini.

Sve veu opasnost iz ove grupe polutanata ine radioaktivne tvari koje kontaminiraju vodne resurse na irem prostoru. Prije svega, to su radioaktivne padavine nakon nuklearnih proba, zatim radioaktivni elementi u sluaju veih havarija nuklearnih elektrana, radioaktivni otpaci iz instituta gdje se koriste izotopi i dr.

Hemijski polutanti: biorazgradljive organske materije; uglavnom ih ine proteini, ugljikovodici i masti. Ako se isputaju nepreiene u okolinu, bioloka razgradnja ovih materija dovodi do gubitka kisika i razvoja septikih uvjeta,

nutrijenti (azot, ugljik i fosfor) koji su bitni za rast mikroorganizama i njihovim isputanjem u vodenu sredinu moe doi do razvoja nepoeljnog vodenog svijeta, odnosno, do eutrofikacije, a njihovim isputanjem u veim koliinama na zemljite, moe doi do zagaenja podzemne vode,

rezistentne organske materije; ove materije su otporne na uobiajene bioloke metode obrade otpadnih voda, a to su uglavnom povrinski aktivne materije (deterdenti), fenoli i pesticidi,

teki metali; zbog njihovih toksinih osobina, odreeni teki metali mogu imati negativan uticaj na bioloki proces preiavanja, kao i na ivot u vodotoku,

otopljene neorganske materije; (kalcij, natrij i sulfati) dospijevaju preko upotrebe vode i trebaju se odstraniti da bi se voda ponovo koristila

Bioloki polutanti

To su bakterije, virusi, alge, fekalije, lignini i drugi zarazni organizmi. Meu ovima posebno su opasni po ovjeka infekcioni mikroorganizmi, izazivai zaraznih bolesti.

Vrste i karakteristike otpadnih voda

Otpadne vode po svom porijeklu dijelimo u etiri kategorije:

sanitarne (fekalne)

industrijske

atmosferske

infiltracione

Sanitarne (fekalne) otpadne vode

Fekalne otpadne vode nastaju na sanitarnim vorovima stambenih, javnih, industrijskih i drugih objekata gdje ive i rade ljudi, koji u fiziolokom procesu produkuju zagaenja u tenom i vrstom obliku. Slino je i sa domaim ivotinjama koje se uzgajaju na farmama i drugim pojedinanim mjestima.

U ove vode ubrajamo i otpadne vode od ienja prostorija, spremanja hrane, pranja posua i rublja, odravanja line higijene i sl. Koliina sanitarnih otpadnih voda zavisi od specifine potronje vode, pa je jednaka ili manja od nje cca 10%.

Industrijske otpadne vode

Industrijske otpadne vode nastaju u fabrikama i industrijskim pogonima nakon upotrebe vode u procesu proizvodnje, kao i prilikom pranja aparata, ureaja i dr. Danas postoji veliki broj po karakteru razliitih industrijski otpadnih voda, koje se dijele na niz podtipova u zavisnosti od tehnologije proizvodnje. Ove vode mogu biti i uslovno iste, kada se uputaju direktno u recipijent ili atmosfersku kanalizaciju.

Kod hemijske i metalopreraivake industrije preovladavaju zagaenja mineralnog porijekla. Kod tekstilne, prehrambene, koarske, industrije papira i sl. zagaenja su preteno organskog porijekla.Kod zajednikog preiavanja sanitarnih i industrijskih voda postie se mjeavina koja se dobro bioloki preiava, ukoliko nisu prisutne toksine materije, kao npr. teki metali, cijanidi, razni otrovi, kada je za industrijske otpadne vode, prije mijeanja, potrebno uraditi predtretman, kako bi se one neutralisale i bile pogodne za dalje preiavanje.

Koliina i kvalitet otpadnih voda industrije zavisni su od tehnolokog procesa proizvodnje i mijenjaju se tokom dana, to je manje izraeno kod sanitarnih voda.

Atmosferske otpadne vode

Ove vode se formiraju kao povrinski oticaj od padavina i otopljenog snijega sa urbanog podruja. U ove vode se ubrajaju i otpadne vode od pranja ulinih povrina, trotoara i dr.

Koliina i kvalitet ovih voda zavisi od intenziteta i uestalosti padavina, od naina odravanja javne higijene, od broja i intenziteta motornog saobraaja, vrste povrinske obrade terena i saobraajnih povrina, zagaenja atmosfere, od klimatskih uvijeta i sl.

Po ukupnoj bakteriolokoj zagaenosti, atmosferske otpadne vode su sline sanitarnim. Meutim, atmosferske vode sa industrijskih povrina nose znaajne koliine bakra, olova i arsena, sa asfaltnih povrina naftne produkte (15 -25 mg/l), to izuzetno ugroava sanitarni reim recipijenta (nastaje trovanje riba, oteano koritenje vode i sl.). Naalost, praksa je da se ove vode ne preiavaju, jer se smatraju uslovno istim, to ponekad nije tako.

Infiltracione vode

Infiltracione vode su podzemne vode koje dotiu u kanalizacionu mreu preko cjevnih spojeva, drenanih sistema i sl. Po svom kvalitetu su najistije, meutim, u veim koliinama, kad razblae sanitarne vode, mogu da poremete bioloko preiavanje na postrojenjima.

ZAKON O VODAMA (Sl.glasnik RS, broj 50/06)

Opta naelalan 3. (1)Upravljanje vodama mora biti zasnovano na slijedeim optim naelima:

a) voda nije komercijalni proizvod kao drugi proizvodi, ve naslijee koje se mora uvati, braniti i tretirati kao takvo,

b) korienje voda i upravljanje njima se vri na racionalan i odriv nain, tako da se sprijei nepotrebno korienje voda i da korienje voda ne prevazilazi prirodno obnavljanje resursa,

v) vode moraju biti koriene na nain koji osigurava funkcionalnost prirodnih procesa akvatinih ekosistema i kopnenih ekosistema, i movarnih podruja, koja direktno zavise od voda, a koji prostori su odreeni na nain predvien ovim zakonom,

g) osigurati povrat trokova od vodnih usluga, ukljuujui i trokove za zatitu ivotne sredine i resursa, shodno ekonomskoj analizi provedenoj prema Aneksu 3 Okvirne direktive o vodama EU i, naroito, prema naelu ,,zagaiva plaa,.

d) za iskorienu koliunu vode, mora se obazbijediti adekvatna ekonomska naknada od onoga koji koristi taj resurs, po principu ,,korisnik plaa,. Opta upotreba vodalan 50.(1) Svakome je dozvoljeno, u skladu s propisima, koristiti vode obinim nainom koji ne zahtijeva posebne naprave i ne iskljuuje druge od jednakog koritenja (opta upotreba voda).

(2) Opta upotreba voda obuhvata naroito:

a) zahvatanje vode, bez posebnih naprava, iz vodotoka i jezera za line i potrebe domainstva,

b) zahvatanje podzemne vode ili vode sa izvora, koja se koristi iz bunara ili izvora na vlastitom zemljitu, za line i potrebe domainstva,

v) prikupljanje i koritenje voda od padavina za line i potrebe domainstva koje se sakupljaju na vlastitom zemljitu,

g) koritenje voda iz rijeka, jezera i drugih povrinskih izvora za kupanje i rekreaciju.

(3) Linim i potrebama domainstva iz stava 2. ovoga lana, smatra se koritenje vode za pie, odravanje istoe i sline potrebe u domainstvu. Takvim koritenjem, ne smatra se koritenje vode za navodnjavanje i u tehnolokom procesu, ukoliko se te radnje obavljaju kao privredna djelatnost. Opta obaveza tretmana otpadnih voda

lan 58.(1) U sluaju da domainstvo nije prikljueno na javnu kanalizaciju, otpadne vode iz domainstva e biti prikupljene i tretirane tako da ne uzrokuju rizik od zagaenja koji je vei od propisanog.

(2) Lokalna zajednica na odreenom prostoru obavezna je za obezbjeenje i orgnizovanje tretmana otpadnih voda neposredno i uz pomo namjenski formiranih slubi i subjekata.

(3) Operator sistema za odvoenje i tretman otpadnih voda na odreenom prostoru odgovoran je sa lokalnom zajednicom za sprovoenje tretmana otpadnih voda i obavezan da sagleda stanje, vodi evidenciju i dostavlja podatke organu iz lana 176. ovog zakona i organu lokalne zajednice o podacima navedenim u realizaciji aktivnosti iz stava 1. i 2. ovog lana.

Granine vrijednosti za isputanje otpadnih vodalan 67.

(1) Ministarstvo, u skladu sa odredbama ovog zakona, donosi pravilnike o graninim vrijednostima zagaujuih materija u otpadnim vodama i drugim zahtjevima kada je u pitanju isputanje otpadnih voda u povrinske vode, zemljite, javni kanalizacioni sistem, kao i za ostale opasne materije ije je isputanje u vodu, zemljite koje pripada vodnom dobru, umsko i poljoprivredno zemljite zabranjeno.

(2) Propise iz stava 1. ovog lana, Ministarstvo donosi u roku od dvije godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.

(3) Prije donoenja propisa iz stava 1. ovog lana, Ministarstvo e osigurati njegovu usaglaenost sa istim propisom drugog entiteta, kroz konsultacije pri njihovim donoenjima.

(4) Jedinica lokalne samouprave moe donijeti stroi propis iz stava 1.ovog lana za vode koje su u njenoj nadlenosti.DezinfekcijaDezinfekcija predstavlja destrukciju organizma koji su uzronici bolesti uz primjenu hemijskih ili drugih agenasa. Dezinfekcija se uglavnom praktikovala kod primjene vode za pie, meutim danas se sve vie primjenjuje i za dezinfekciju na postrojenjima za preiacanje gradskih otpadnih voda. Tretman industrijskih otpadnih voda moe trebati dezinfekciju u zavisnosti od prisustva patogenih organizama.

Kod isputanja otpadnih voda iz infektivnih kilnika i sanatorijuma neophodno je izvriti njenu dezinfekciju prije uputanja u gradsku kanalizacij. Dezinfekcija otpadnih voda se uglavnom vri dodavanjem gasovitnog hlora, natrijumhipohlorita, kalcijumhipohlorita, hlordioksida, ozona i primjenom ultraviolentne radijacije.

Dezinfekcija se izvodi fizikom aktivnou kao to je direktna toplota ili ultravioletni zraci, putem reakcije elija koja stvara toksine supstance i ubija hemijskim otrovima ili se izazivaju strukturne promjene unutar elije. Halogene komponente e ubiti bakterije putem interference sa prstenom glikogena ili oksidacijom SH zavretka kompleksa proteinskih enzima. Oksidanti kao to je KMnO4, H2O2, O3 i super hlorinatori spalit e mikroorganizme.

Virusi su prisutni u fekalnim otpadnim vodama i mogu stvarati probleme u izvorima vodosnadbjevanja i sistemima za ponovno koritenje vode. Gustoa virusa u otpadnoj vodi zavisi od godinjeg doba, koliine vode po stanovniku, od socio ekonomskog nivoa regiona i dr. Dokazano je da pri odreenim uslovim virusi mogu preivjeti u vodi i u veem preiodu kao to je 200 dana. Pokazalo se da se virusi uklanjaju uobianim postupcima obrade vode. Aktivnim muljem se pri favorizovanim uslovima moe ukloniti i do 96 % od prolaznog broja virusa. Hlorinacija je manje efikasna za inaktivaciju virusa nego za patogene organizme. Uopte, potrebno je dosta rezidualnog hlora za inaktivaciju virusa. Neki istraivai su nali da je potrebno oko 1 mg/l rezidualnog hlora u toku 30 minuta za efikasno uklanjanje virusa. Ozon se pokazao kao efikasnije sredstvo nego hlor za inaktivaciju virusa. Njime se uklanja i do 99 % virusa za manje od 8 sekundi sa samo 0,3 mg/l zaostalog ozona. Obino je potrebno dvije faze: prva u kojoj se unitava 99 % virusa u toku 8 sekundi u drugoj 1 5 minuta da bi se dobila potpuna inaktivacija virusa. Od sredstava za dezinfekciju danas se najvie koristi hlor i ozon. Nedostatak kod hlora u veini primjena je nastajanja hloriranih ugljovodonika koji se sami od sebe mogu biti toksini ili kancerogeni. Efikasno dezinfekciono sredstvo treba da ima visoku germicidnu mo i veliku brzinu aktivnosti, ali malu tkosinost na vie obilke ivota i manji afiniteti prema drugim materijama kao i da po cijeni bude pristupano.

Postoji vei broj faktora koji utiu nna efikasnost dezinfekcije. Meu njima su : specifina priroda organizma, koncentracija dezinfekcionog sredstva, vrijeme kontakta, temperatura i prisustvo drugim materija koje mogu reagovati sa sredstvom za dezinfekciju.

Dezinfekcija hloromHloriranje je najvie koritena metoda za dezinfekciju i ostvaruje se primjenom gasovitog hlora, hipohlorita ili hlor dioksida. Zajedniko za sve njih je potreba dobrog mijeanja, a efikasnost se prati preko koliine zaostalog ( rezidualnog ) hlora. Brza raspodjela sredstava za dezinfekciju na mjestu dodavanja ubrzava kontakt i daje bolju efikasnost. Mijeanje se moe ostvariti sa pregradama ili mehanikim mjeaima sa horizontalnom brzinom od 2-4,5m/min. Poslije mijeanja potrebno je vrijeme kontakta od 15 30 minuta kod maksimalnog protoka. Potrebno je da koncentracija zaostalog hlora iznosi 0,5,mg/l i treba da se mjeri odmah poslije uzrokovanja.

Potreba hlora je razlika izmeu dodatog i zaostalog hlora. U tabeli 11.9 su date doze hlora za dezinfekciju koje se mogu smatrati orijentacionom. Pravu dozu je potrebno utvrditi ispitivanjem za svaki dati sluaj. Opremu hlorisanja je potrebno projektovati za red veliine 85 170 kg hlora po 10 m 3 odraene vode. Elementarni hlor u vodi stvara hipohlorit ( HOCl ) i hlornu kiselinu ( HCl ):

Cl 2 + H2O HOCl + H+ + Cl HOCl je hipohlorasta kiselina koja je slaba kiselina a jako dezinfekciono sredstvo. Hidrolizom soli hipohloraste kiseline dobija se:

Ca ( OCl ) 2 + 2H2O 2 HOCl + Ca ( OH ) 2

NaOCl + H2O HOCl + NaOH

Pored svog dezinfekcionog dejstva hipohlorasta kiselina reaguje sa organskim materijama prisutnim u otpadnoj vodi stvarajui nepoeljna jedinjenja hlorfenole, trihanometane i dr.

Poznate su rekacije HOCl sa amonijakom :

NH3 + HOCl NH2Cl + H2O

( monohloramin )NH2Cl + HOCl NHCl2 + H20 ( dihloramin )

NHCl2 + HOCl NCl3 + H2O ( azottrihlorid )

Monohloramini i dihloramini su dezinfekciona sredstva ali je dihloramin nestabilno jedinjenje pa u reakciji sa HOCl i Cl2 dolazi do njegove destrukcije. 4NH2Cl + 3 Cl2 + H2O N2 + N2O + HCl

2 NH2Cl + HOCl N2 + H2O + 3 HCl

NH2Cl + NHCl 2 N2 + 3 HCl

Poslije destrukcije hloramina, daljim dodavanjem hlora stvara se njegov slobodan rezidual. Kao jedan od krajnjih produkata dobija se elementrani azot, koji desorbuje iz vode ( to se moe koristiti za uklanjanje amonijaka iz otpadne vode ).

Hlorisanje praeno formiranjem i destrukcijom hloramina naziva se hlorisanje preko prevojne take , to je prikazano na slici 11.12.

Doziranje hlora se moe vriti u ciljeve, u kanalu ili na prelivu. Dodati hlor se mora izmjeti po cijeloj zapremini otpadne vode to se postie odgovarajuim objektom i opremom. Postoji vie konfiguracija sistema za hlorisanje. Na slici 11. 13 je prikazan hlorinator koji vri doziranje hlora u skladu sa protokolom vode i koncentracijom rezidualnog hlora. Koliina dodanog hlora se odreuje preko gubitka teine rezervoara za hlor.

Obino se teni hlor dovozi na postrojenje u rezervoarima pod pritiskom. Standardni kontejneri za hlor u SAD su 45,4 kg; 68,1 kg kao cisterne od 1,16 i 30 tona. U veini sluajeva gasni hlor se isputa na vrh kontejnera i vodi kroz hlorinator putem vakuma koji stvara injektor. Gasoviti hlor se zatim mijea sa otpadnom ili pitkom vodom u injektoru da se obrazuje hlorna otopina koja se kontrolisano dodaje u kontaktni bazen za hlor. Ako poslije dezinfekcije preostalo rezidulanog hlora u efluentu tada se vri dehlorisanje sumpordioksidom ili aktivnim ugljem u prahu:

SO2 + H2O HSO3- + H+

HOCl + HSO3- Cl - + SO42- + 2H+

C + 2Cl2 + H2O 4HCl + CO2

Sline su i rekacije sa hloraminima.

Ostali naini dezinfekcije

Hipohlorit

Dva osnovna hipohlorita su kalcijum i natrijum-hipohlorit koji se mogu dobiti u suhom ili tenom obliku. Hipohloriti imaju slian oksidacioni i dezifekcijoni potencijal kao i gasoviti hlor. Izuzev dozatora, uvanja i cjevovoda, sistem za hlorinaciju sa hipohloritom je vrlo slian sistemu sa gasovitim hlorom. Izbor izmeu hlora i hipohlorita zavisi od pitanja sigurnosti i ekonominosti. Hipohloriti su najsigurniji kod transporta i uvanja od gasovitog hlora. Cijena je slina, ali su trokovi ekspolatacije vii od hipohlorita. Najpopularniji je natrijum hipohlorit koji se moe proizvoditi i na licu mjesta ili se isporuuje u tankovima od 1,9 19 m3 kamionskim transportom ili sa autocisternama.

Hlordioksid

Hlordioksid ClO2 je nestabilan i jako korozivan gas. Proizvodi se na samom postrojenju mijeanjem natrijum hlorita ( NaClO2 ) sa jakim hlorom u kontaktu ds vodom da bi se gas zadrao u otopini i da se izbjegne opasnost od eksplozije. 2NaClO2 + Cl2 2 ClO2 + 2 NaCl

Dehlorisanje vika hlordioksida se vri sumpordioksidom:

SO2 + H2O H2SO3

Proizvodnja ClO2 je veoma skup proces pa je pri opredjeljenju za dezinfekciju sa ClO2 potrebno izvriti tehnoekonomsku analizu.

Hloridoksid je jak oksidant i izvanredno dezinfekciono sredstvo. Prednost mu je i to to je efikasan u irem podruju pH vijednosti. Ne reaguje sa amonijakom. Njegovu iru upotrebu ograniava relativno visoka cijena i nedostatak pouzdanog testa za odreivanje niskih rezidualnih koncentracija.

Ozon

Ozon ( O3 ) je alotopska modifikacija kiseonika i predstavlja jako oksidaciono i dezinfekciono sredstvo. Kako je ozon jako nestabilan gas ( vrlo brzo prelazi u kiseonik O2 ) on nema rezidualno dejstvo u vodi, i mora se proizvoditi na samom postrojenju. Ozon je sposoban da ubija bakterije kao i hlor, ali je najmoniji u ubijanju virusa. Ozon uklanja oboljenje i miris iz vode, ne proizvodi otopljenje materije i ne zavisi od ph vrijednosti. Za bolje rezultate preporuije se filtracija ili drugi procesi dodatne obrade prije ozoniranje, jer prisutne organske materije mogu potroiti ozon bre nego to je brzina dezinfekcije. Ozoniranje se vri uduvavanjem ozona kroz difuzore koji su postavljeni na dnu kontaktnog bazena. Dubina kontaktnog bazena je oko 4m ili vea. Kako je ozon toksian gas, kontaktni bazeni moraju biti zatvoreni, a viak ozona se dovodi u destrukciju. Objekat i oprema za ozoniranje su skupi, a proizvodnja ozona ima visoke pogonske trokove ( troak elektrine energije ), tako da se rijetko primjenjuju za dezinfekciju otpadnih voda.

Ultraviolentno zraenje

Ultraviolentno zraenje kratke talasne duine, je veoma efikasno za ubijanje bakterija i virusa u podruju od 2500 2600 angstrema ( A ). UV zraenje djeluje kao germicid koji je organska molekulantna materija bitna za funkcionisanje bioloke elije. Prednost UV zraenja je to ne trebaju hemikalije koje se transportuju, skladite i pripremaju. Izvori UV zraka se postavaljaju u kanal sa otpadnom vodom. Mora se voditi racuna o rastojanju izmeu izvora UV zraka jer njihova penetracija kroz mutan efluent mala. Iz tih razloga je ova dezinfekcija primjenjiva samo za manja postrojenja. UV radijacija nema rezidualnog dejstva. Praktian upotreba se jo uvijek svodi na dezinfekciju u proizvodnji sokova, piva i dr. Cijena ureaja je visoka, ali je niska cijena rada i odravanja. Preiavanje vode bazena za kupanjeVrsta bazena za kupanje i zahtevi u vezi njih

Kod obezbeenja posebnog kvaliteta vode za kupanje, odnosno kod njene pripreme, primjenjuje se sledee pravilo: pre dezinfekcije iz vode treba odstraniti smetajue organske materije. Na taj nain postie se maksimalni efekat dezinfekcije uz minimalnu dozu dezinfekcionog sredstva i minimalne koliine produkata oksidacije.

U primeni su sve vrste bazena za kupanje:

1. bazeni sa punjnjem i pranjenjem

2. bazeni sa recirkulacijom vode.

Kod bazena sa punjenjem i pranjenjem, nepostoji preiavanje i dezinfekcija vode. Kod ovih bazena, koncentracija zagaujuih materija u vodi, neprekidno se poveava od poetka koritenja, sve do momenta pranjenja. Ovo se obino ublauje, neprekidnom, deliminom zamenom vode, u odreenom odnosu. Ova srazmera se utvruje, u zavisnosti od zapremine bazena i njenog optereenja. Na primjer, kod pokrivenih bazena, zamjenjuje se 2,5 % zapremine vode, po pogonskom satu. Kontinualna parcijalna, i privremena potpuna zamena vode, u odreenim vremenskim periodama, u praksi su se pokazali nepovoljnim, za ispunjavanje epidemiolokih zahteva, prema kvaliteta vode. Naime, porast optereenja organskim materijama i razmnoavanje bakterija u vodi obino je vee od smanjenja, to se postie razblaenjem vode, na navedeni nain. Sa epidemiolokog aspekta, kao jedino ispravno reenje, smatra se bazen sa recirkulacijom vode, koja u sebi sadri i odgovarajue preiavanje i dezinfekciju vode. Kod bazena sa termalnom vodom, prethodno navedeno resenje, suoava se sa odreenim problemom. Naime, osnovna tenja, da se sauva lekovitost vode, tokom recirkulacije i dezinfekcije hlorom, teko se ostvaruje. Kod bazena sa termalnom vodom, pod predpostavkom, da hidrauliki dobro funkicioniu, najceloshodnije reenje je, dnevna zamena i dezinfekcija vode.

Pri tome, javne bazene sa hladnom vodom, treba graditi sa recikulacijom vode, tj. Vodu koja se postepeno zagauje tokom upotrebe, treba poistiti i vratiti u bazen. Ovakav vid regeneracije vode za kupanje, u veini sluajeva je ekonominiji od kontinualne zamene vode. Istovremeno, postie se znatna uteda vode iz resursa, to je sa aspekta vodoprivrede jako vano. Ali i pored toga, dnevno je potrebna izvesna koliina svee vode, za nadoknaivanje gubitka ( oko 5-10% korisne zapremine bazena ). Ovo razblaenje , potrebno je i zbog toga , to se konvencijalnim preiavanjem ne uklanjaju iz vode sve prisutne zagaujue materije, naroito soli u rastvorenom obliku, ija se sadraj smanjuje na ovaj nain.

Vano je istai, da se besprekorno funkcionisanje bazena sa zatvorenom recirkulacijom, zasniva se na pravilnom projektovanju i u usaglaavanju:

tehnologije recirkulacije,

kontinalne dezinfekcije, odnosno oksidacije, i

odgovarajue hidraulike bazena.

Hidraulika bazena

Osnovni zadatak hidraulike bazena je obezbeenje ujednaenog sastava vode, po celom bazenu. To znai da se preiena voda mora ravnomerno raspodeliti po svim delovima bazena, a zagaena voda odvoditi, posebno sa povrine vode, gde se najintenzivnije koristi i najvie zagauje. Bez ovih reenja, ne moe ni efikasno preiavanje, obezbediti zahtevani kvalitet vode. Prema tome, to se moe ostvariti samo pravilnom cirkulacijom vode, primenom bazena sa napregnutim vodenim ogledalom, u kombinaciji sa odgovarajuim preiavanjem.

Hidrauliku bazena ine:

uvoenje vode u bazen,

cirkulacija vode u bazenu, i

odovoenje vode iz bazena.

Pravilno uvoenje vode, postie se odgovarajuim dimenzionisanjem i izborm mesta uvodnih elemenata. Praktino, celokupnu koliinu vode za recirkulaciju, treba odovoditi sa povrine vode. U prilog tome govore i rezultati istraivanja prema kojima je koncentracija slobodnog hlora u vodi uvek manja u granino sloju vazuha/vode, nego dublje, kao posledica potronje hlora od strane organskih materija, koja plivaju na povrini vode. Veina bakterija, poreklom iz pljuvake i sekreta miia, nalazi se u sloju, blizu povrine.

U daljem delu teksta, navode se neki primeri u vezi hidraulike bazena. Na slici 6 prikazan je primer, kada hidrauliki uslovi dovode do nepovoljnog strujanja vode u bazenu.

U bazenu se javljaju mesta sa manjom brzinom strujanja, tj. mrtve zone, u kojima je koncentracija dezinfekcionog sredstva moe biti nedovoljna. Brzina strujanja vode, najvea je du strujnice A B , i shodno tome, koncentracija dezinfekcionog sredstva, u tom delu vodenog prostora je najpovoljnija. Treba posebnu panju posvetiti strujanju vode, kod bazena, tzv. difuzorskog tipa, kako je to prikazano na slici 7. Kod prikazanog naina uvoenja i odovenja vode, i geometrije bazena, kod dubljeg dela bazena, javlja se vertikalno, vrtlono strujanje.

Kod dubljih bazena , vodu treba uvoditi istovremeno, na vie nivoa. Kako je ve navedno, najzagaeniji je gornji sloj vode. Da bi se to spreilo, kod bazena sa odvoenjem vode putem preliva, voda se uvodi preko otvora na dnu. Preko ovih otovora, moe se uvesti razliita koliina vode. U sluaju, da voda uvedena na sredini bazena ima veu energiju, tj. impuls razvijen na vodeni prostor u blizini preliva, bazen ima napregnuto vodeno ogledalo. To znai, da voda u gornjem sloju tee prema prelivu, i nosi sa sobom zagaujue materije. U ovakvim bazenima, sredstvo za dezinfekciju je ravnomjerno raspodeljeno, i deluje jednako u svim delovima bazena. Ponekad, napajanje sa dna, zamjenjuje uvoenjem vode du suprotne strane odvoenju, i na taj nain se obezbeuje napregnuto vodeno ogledalo.

Preiavanje recikulisane vode

Osnovna [ema postupka preiavanja recirkulisanje vode prikazana je na slici 9.

Postupak se sastoji od sledeih osnovnih faza:

1. Zagaena voda iz bazena se transportuje na postrojenje za preisavanje.

2. Zagaena voda, prvo prolazi kroz grubo sito ( esti se naziva hvataem dlaka ).

3. Nakon toga sledi brza filtracija uz prethodnu koagulaciju.

4. Regulacija Ph .

5. Hemijski stepen preiavanja oksidacija. Postoje dva osnovna tipa ( Cl2, O3 ), ili njihovih kombinacija.

5.1. Sredstvo za oksidaciju dozira se u filtrat, nakon efikasne filtracije, uz prethodnu koagulaciju. U tom sluaju oksidans ima za zadatak, da izvri oksidaciju preostalih organskih materija posle filtracije. Istovremeno vri dezinfekciju vode, u cevovodu do bazena i u samom bazenu. Za tu svrhu obino se koristi hlor ( Cl2 ).

5.2. Ako filtrat sadri huminske i fulvinske kiseline, ili pak zahtevi prema kvalitetu vode za kupanje otri, posebno sa aspekta produkata tih materija hlorinacijom, ispred filtracije se primjenjuje oksidacija ozonom (O3), to potpomae i flokulaciju. Zatim, u cilju dezinfekcije vode, dozira se u flitrat hlor ( SLIKA 10 ).

6. Nakon toga, ako se ukae potreba, parcijalni tok vode prevodi se preko toplotnog izmjenjivaa, radi zagrevanja.

7. Napajanje sveom vodom, radi nadoknaivanja gubitka i u cilju razblaenja vode.

Na slici 11.prikazan je postupak za preiavanje recirkulisane vode u zatvorenom sistemu pod pritiskom. Na emi se vidi, da pored bazena za kupanje, postoji i sabirni egalizacioni bazen. Ovaj bazen prihvata prelivene vode iz bazena iz kupanje. On je psoebno vaan, kad postoji vie bazena za kupanje, sa razliitim nivoima vode i razliitim recirulacionim protokom.

Recirkulacioni odnos, predstavlja kolinik svih protoka koji ulaze u bazen za kupanje i zbira svih protoka koji se odovodi iz bazena, prema sistemu za preiavanje. Potreban recirkulacioni odnos, obino se odreuje u zavisnosti od optereenja bazena. Optereenja bazena, pokazuje broj kupaa u bazenu. Ovaj pokazatelj, utvruje se kod svakog bazena, ve u fazi projektovanja. Od faktora, koji utiu na maksimalno optereenje bazena, istiu:

povrina vode koja omoguuje kretanje kupaa, bez meusobnog sudara i fizikog ometanja;

dubina vode kod dublje vode, vie je prisutno plivanje, te potreba za povrinom je vea;

komfort; i

tip bazena i intenzitet korienja.

Za utvivanje maksimalnog optereenja bazena, navode se smernice, koja su u primeni u Ujedinjenom Kraljevstvu.

Za maksimalno optereenje bazena, ponekad se usvaja kupa/3 m2.Ovo se odnosi na ceo bazen, nezavisno od dubine i ostalog, ali se menja u zavisnosti od lokalnih uslova. Sa aspekta projektovanja i eksploatacije, postoje tri kriteijuma, koja se mogu primenjivati:

plitka voda ( ispod 1m ) 1 kupa po 2,2 m2

standardna dubina vode ( 1 1,5m) 1 kupa po 2,7 m2 i

duboka voda ( preko 1,5 m) 1 kupa po 4 m2

Navedeno optereenje je dato pod sledeim predpostavkama:

to je maksimalno optereenje bazena u datom trenutku;

ne sme se prekoraiti;

koristi se kod projektovanja bazena i kod razrade recirkulacionog odnosa i ostalog.

Operativno dnevno optereenje utvruje, uzimajui u obzir, kapacitet sistema za obezbeenje kvalitetne vode, ukljuujui istou kupaa, kapacitet preiavanja, koriene hemikalije i odnos razblaenja. Neki strunjaci predlau da se kao pravilo pesnice usvoji da 25 50 % od trenutnog optereenja treba pomnoiti sa 12, pod predpostavkom da postrojenje za preiavanje vode radi 24 asa dnevno.

Recurkulacioni odnos odreuje period imene vode, to predstavlja vreme potrebno da koliina vode jednaka zapremini vode u bazenu, proe kroz sistem za proiavanje. U principu, ukoliko je period izmjene manji, ukoliko je intenzivnija obrada vode iz bazena. Period izmene se podeava prema tipu bazena. To pokazuju i sledei primeri:

Takmiarski bazen duine 50m 3-4 asova

Konvencionalni bazeni do 25 m duine,

sa dubinom od 1 m na kraju 25 3 asaova

Ronilaki bazen 4 8 asova

Rekreacioni bazen dubine do 0,5m 10 45 minuta

Rekreacioni bazeni dubine 0,5 1 m 0,5 1,25 asova

Rekreacioni bazeni dubine 1 1,5 m 1 2 asova

Rekreacioni bazeni dubine iznad 1,5 m 2 2,5 asova

Bazeni za trening i uenje 0,5 1,5 asova

U idealnom sluaju, moe se projektovati razliiti preiodi izmene, za pojedine delove bazena: dui period za dublje delove, krai za plitke delove. Kod bazena sa pominim dnom, period izmene se odreuje za najvee optereenje koje se moe javiti, tj. za sluaj plitkog stanja.

Dezinfekcija bazenskih vodaCilj je bazensku vodu odrati istom i podobnom za kupanje to blie kvaliteti pitke vode, bez obzira na razliite utjecaje iz okoline, tvrdou vode, broj kupaa i sl.Da bismo to postigli iznimno su vane tri osnovne stvari:

ispravna vrijednost pH bazenske vode

dezinfekcije bazenske vode

mjerenje razine dezinfekcijskog sredstva u vodi i pH faktora

pH vrijednost vode

Ako pH vode nije u rasponu od 7.0 7.6 sredstva za dezinfekciju nisu djelotvorna, te se bazenska voda vrlo brzo kvari iako u vodi ima dovoljno hlora ili nekog drugog dezinfekcijskog sredstva.

Ovo je najvaniji uslov za istu bazensku vodu, ali to pH vrijednost u stvari predstavlja?

PH vrijednost nam govori kakva je voda: kisela, neutralna ili lunata (bazina).

Idealna pH vrijednost je od 7.0-7.4. Ako je ova vrijednost nia od 7.0 voda ima kiselu reakciju, to uzrokuje koroziju metalnih dijelova koji se nalaze u bazenu ili su u dodiru sa bazenskom vodom. Ako je pak pH vrijednost iznad 7.6 voda ima lunatu reakciju, te dolazi do pojaanog izluivanja vodenog kamenca na povrinama bazena, a pogotovo na metalnim dijelovima, grijaima bazenske vode i sl. Voda poprima "mlijeni" izgled uslijed zamuenja, kupae poinje svrbiti koa i pei oi, a efikasnost dezinfekcijskih sredstava se viestruko smanjuje.

Sve navedeno zajedno bitno smanjuje kvalitetu vode i vrlo lako uzrokuje probleme u odravanju higijenski besprijekorno iste vode.

Kada se bazen napuni vodom, ili kada bilo to s vodom u bazenu nije u redu, prvo to je potrebno je izmjeriti pH vode. Mjerenje pH faktora u vodi se najee vri pomou tzv. runih "pooltestera" DPD metodom (postupak mjerenja i doziranja mogue je i automatizirati). U poetku je uputno kontrolirati pH vode svakodnevno, a kada se voda formira i stekne odreeno iskustvo, dovoljna je kontrola 1-2 puta sedmino.

PH vode najee raste, i to uslijed prljavtine iz okoline i sa koe kupaa, te uslijed tvrdoe same vode, te je pH u gotovo 95% sluajeva potrebno sniavati.

Hemijska sredstva za regulaciju pH faktora vodeNAMJENAPROIZVODUPOTREBA

sniavanje pH vrijednosti vodepH minus regulator** GRANULAT*kada je pH vii od 7.6*u plastinoj posudi otopite granulat prvo voda, zatim granulat*otopinu izlijte du ruba bazena*na 10 m 3 potrebno je 150g pH minusa za sniavanje pH u bazenskoj vodi za 0,2

sniavanje pH vrijednosti vodepH minus regulator**GOTOVA OTOPINA*kada je pH vii od 7.6*otopinu izlijte du ruba bazena*na 10 m 3 potrebno je 0,3-0,6l pH minusa za sniavanje pH u bazenskoj vodi za 0,1

povisivanje pH vrijednosti vodepH plus regulator**GRANULAT*kada je pH nii od 7.0*u plastinoj posudi otopite granulat prvo voda zatim granulat*otopinu izlijte du ruba bazena*na 10m3 potrebno je 100g pH minusa za poviavanje pH u bazenskoj vodi za 0,2

VANO! Koliine u tabeli su okvirne. Kod veeg broja kupaa, viih temepratura vode, nakon nevremena i sl., potrebne su vee koliine kemijskih sredstava!!!

2. Dezinfekcija bazenske vode

Postoje razliita sredstva za dezinfekciju bazenske vode, ali je hlor jo uvijek najefikasniji to ne znai da se ostala sredstva ne mogu uspjeno koristiti uz dosljedno pridravanje uputa. Svim ovim sredstvima zajedniko je da unitavaju mikroorganizme koji se nalaze u vodi, te se na taj nain voda odrava bakterioloki ispravnom ne "kvari" se.

Dezinfekcija vode moe se uspjeno vriti, osim hemijskim sredstvima, i ureajim za dezinfekciju bazenske vode ( UV lampe, ionizatori, generatori ozona i sl.), iako su uz njih i dalje potrebna hemijska sredstva, ali u znatno manjim koliinama . Kao to je ve vie puta napomenuto, osnovni uslovi za bilo kakvu uspjenu dezinfekciju je pH vrijednost vode koja mora biti izmeu 7.0 i 7.6.

Bez obzira na koji nain ete vriti dezinfekciju bazenske vode, kod prvog punjenja bazena obavezan je tzv. ok tretman vode poveanom koliinom otopine hlor granulata.

Ovdje su opisana tri sustava dezinfekcije bazenske vode:

METODA A - dezinfekcija kloromHlor se kao dezinfekcijsko sredstvo za privatne bazene isporuuje u razliitim oblicima i spojevima natrij-hipohlorit (tekui klor), kalcij-hipohlorit (granulat ili tablete) i tzv. organski hlor (granulat ili tablete).Kako se za dezinfekciju vode u privatnim bazenim najee koristi organski hlor, detaljnije emo opisati postupak dezinfekcije ovim spojem hlora, koji je relativno jednostavan i bezopasan za upotrebu, a od svih spojeva hlora najpostojaniji je na utjecaje topline i sunevog zraenja, najmanje se gubi iz vode ishlapljivanjem, potpuno je topiv u vodi tako da ne utie na pH vode.Organski hlor se isporuuje u obliku granulata T-GRANULAT 65 sa 65% aktivnog hlora (koristi se prvenstveno za ok tretman vode) i sporootapajuih tableta T-GROSSTABLETTEN sa 90% aktivnog klora (za dugotrajnu dezinfekciju).Bez obzira o kojem hloru se radi potrebno je pratiti razinu tzv. slobodnog hlora u vodi koji mora biti izmeu 0.3-0.6 mg/l, odnosno 0.6-1.0 mg/l kod hidromasanih i bazena s vodenim efektima.Prilikom ok hloriranja vrijednost slobodnog hlora u vodi je oko 1.5 mg/l.Kao kod pH i hlor se najee mjeri runim "pooltesterom" 1-2 puta sedmino.

NAMJENAPROIZVODUPOTREBA

dugotrajna dezinfekcija vodeT-GROSSTABLETTEN**tablete*ubacuje se u skimmer ili plivajui dozator*na 50 m 3 svakih 7-14 dana, 1-2 tablete

ok hloriranje i redovito hloriranje vodeT-GRANULAT 65**granulat*u plastinoj posudi otopite granulat prvo voda, zatim granulat

VANO! Koliine u tabeli su okvirne. Kod veeg broja kupaa, viih temepratura vode,nakon nevremena i sl., potrebne su vee koliine kemijskih sredstava!!!

METODA B - dezinfekcija s ALBA SUPERALBA SUPER se moe nazvati i biodezinficijens jer se potpuno razgrauje, te ne iritira kou.Ne pjeni se, ak niti kada u bazenu postoje vodeni efekti slapovi, ureaji za protustrujno plivanje i sl., a zahvaljujui svojim karakteristikama nekodljiva je za okolinu.Meutim, i dalje je potrebna povremena pojaana dezinfekcija hlorom, kako bismo izbjegli i sveli na minimum mogunost da se voda u bazenu pokvari.

NAMJENAPROIZVODUPOTREBA

dugotrajna dezinfekcija vodeALBA SUPER**TEKUA OTOPINA*ulijeva se direktno u bazensku vodu*kod prvog punjenja dodaje se 500 g/ m 3, nakon toga svakih 14 dana dodaje se 100 g/m 3*ALBA SUPER je prihvatljiva za okoli, bioloki je razgradljiva, te se ne pjeni niti u sluaju kada u bazenu imamo vodene efekte pogodno za whirlpool-e

ok hloriranje vodeT-GRANULAT 65**granulat*u plastinoj posudi otopite granulat prvo voda, zatim granulat*izlijte otopinu du ruba bazena*ok hloriranje 150g/10m3 ponoviti svakih 14 dana ili prema potrebi

VANO! Koliine u tabeli su okvirne. Kod veeg broja kupaa, viih temepratura vode,nakon nevremena i sl., potrebne su vee koliine hemijskih sredstava!!!

METODA C - dezinfekcija s AKTIVNIM KISIKOM (AQUABLANC SISTEM)Aktivni kisik takoer je prihvatljiviji za okolinu od hlora, ali kao i kod metode B, povremeno je potrebna pojaana dezinfekcije hlorom, kako bismo izbjegli i sveli na minimum mogunost da se voda u bazenu pokvari.Nesmetano se mogu mijenjati metode hloriranje prelaz sa AQUABLANC SISTEMA na klasinu metodu dezinfekcije hlorom ili obrnuto moe se izvesti bez ikakvih problema.

NAMJENAPROIZVODUPOTREBA

dugotrajna dezinfekcija vodeAQUABLANC O2**granulat

AQUABLANC A**otopina*kod prvog punjenja ili kod prelaska na dezinfekciju sa sistemom AQUABLANC prvo se u vodu dodaje 300 ml AQUABLANCA A, a zatim malo kasnije dodaje se 200g AQUABLANC O2*svakih 7 dana dodaje se 100g AQUABLANCA O2, a svakih 14 dana 100 ml tekuine AQUABLANC A*sredstva se ubacuju direktno u bazen*iskazane koliine vrijede za 10 m3

ok hloriranje vodeT-GRANULAT 65**granulat*u plastinoj posudi otopite granulat prvo voda, zatim granulat*izlijte otopinu du ruba bazena*ok hloriranje 150g/10m3 ponoviti svakih 14 dana ili prema potrebi

VANO! Koliine u tabeli su okvirne. Kod veeg broja kupaa, viih temepratura vode,nakon nevremena i sl., potrebne su vee koliine kemijskih sredstava!!!

Osim ova tri naina dezinfekcije bazenske vode postoji jo nekoliko, a takoer postoje i ureaji za dezinfekciju bazenske vode.Ureaji koji se koriste za dezinfekciju bazenske vodeUREAJI ZA DOZIRANJE HLOR GRANULATA (kalcij hipohlorit odgovara DIN propisima):

jednostavan transport i skladitenje hlora ak i vee koliine na dui vremenski period

nema neugodnih mirisa zbog kvalitetne ambalae i jednostavnog rukovanja

rizik od nezgoda s hlorom sveden na minimum

kvalitetan spoj hlora koji omoguuje precizno mjerenje i doziranje

povoljna cijena hlora i GRANUDOS ureaja

GRANUDOS TOP za doziranje hlor granulata javni optereeni bazeniCRP Compact 2000

GRANUDOS ureaji su idealni za javne bazene gotovo svih dimenzija i namjena, a ugrauju se bez problema i na ve postojee bazenske sustave, jer su kompatibilni sa svim ureajima za automatsko mjerenje i doziranje hemijskih sredstava neovisno o proizvoau.Osim toga, GRANUDOS ureaji proizvode se i kao cjelovita rjeenja za tretman bazenske vode sa upravljakim procesorom CRP Compact 2000, putem kojeg se mjeri slobodni klor, redox potencijal, pH i temperatura vode. Klor i pH se doziraju jedinstvenim patentiranim sustavom, koji onemoguuje kristalizaciju hlora i zaepljenje cjevovoda.Uz hlor i pH procesor CRP Compact 2000 upravlja i radom dozirne crpke za flokulant.

a)UREAJI ZA DOZIRANJE, MJERENJE I REGULACIJU HEMIJSKIH SREDSTAVA U BAZENSKOJ VODI poluautomatski: protoni dozatori, dozirne crpke sa spremnicima i sl.

- koliina i intenzitet doziranja hemijskih sredstava podeavaju se manuelno, a razina hemijskih sredstava u vodi mjeri se pomou razliitih prirunih "testera", te se na osnovu tako dobivenih informacije vri podeavanje intenziteta rada dozirnih ureaja

protoni dozator s UV lampomdozirna crpka Dinotec

automatski ureaji za doziranje, mjerenje i regulaciju hemijskihsredstava u bazenskoj vodi: za hlor, aktivni kisik i pH

- koliina i intenzitet doziranja hemijskih sredstava podeava se automatski, na osnovu izmjerenih vrijednosti procesor ukljuuje odnosno iskljuuje dozirne crpke ili daje izlazni signal ureajima za dezinfekciju bazenske vode

Automatski ureaji za doziranje hemijskih sredstava mogu se povezati sa raunalom, a uz koritenje posebnih programa mogue je praenje i podeavanje rada vie takvih ureaja istovremeno na jednom raunalu. Ovakvi sustavi su u prvom redu namijenjeni javnim kupalitima sa veim brojem bazena, dok je kod privatnih bazena najee dovoljan prikaz izmjerenih vrijednosti na displeju samih ureaja.

GRANUDOS - za doziranje hlor granulatata privatni i manji javni bazeniGRANUDOS Plus za doziranje hlorgranulata javni optereeni bazeniDinotec dsc

b)UREAJI ZA DEZINFEKCIJU BAZENSKE VODE generatori ozona proizvode ozon koji se koristi kao dezinfekcijsko,oksidacijsko sredstvo, dezinficira vodu u bazenskom cjevovodu

UV lampe dezinficira vodu u bazenskom cjevovodu UV zrakama

Zajednika osobina svih ovih ureaja je da imaju tzv. "zakanjeli efekt". Naime, dezinficira se samo voda u bazenskom cjevovodu, dok voda u bazenu ne moe biti dezinficirana eka svoj "red" za dezinfekciju u cjevovodu. Zbog toga je i dalje potrebna, ali u manjem obimu, i klasina dezinfekcija hlorom u razliitim oblicima ili dezinfekcija aktivnim kisikom, kako bismo osigurali dezinfekciju vode u samom bazenu zbog spreavanja razvoja algi, spreavanja organskih oneienja i sl.

ureaji za elektrolizu proizvode hlor iz soli koja se nalazi ubazenskoj vodi (morska voda ili slatka voda ukoju se dodaje sol ) ili proizvodi hlor uposebnom ureaju, takoer iz soli, ali seproizvedena sol deponira kao otopinanatrijevog hipoklorita u rezervoaru

elektroliza za javne bazene Dinotec kmze 200elektroliza za privatne bazene Dinotec desozonelektroliza iz soli u vodi CHLORMATIC

Zakljuak

Virusi su prisutni u fekalnim otpadnim vodama i mogu stvarati probleme u izvorima vodosnadbjevanja i sistemima za ponovno koritenje vode. Gustoa virusa u otpadnoj vodi zavisi od godinjeg doba, koliine vode po stanovniku. Otpadna voda je upotrijebljena voda iz naselja i industrije kojoj su promijenjena fizikalna, hemijska i bioloka svojstva tako da se ne moe koristiti u poljoprivredi niti u druge svrhe.Otpadna voda je odreena svojim fizikim, hemijskim i biolokim sastavom. Polutanti koje moemo nai u otpadnoj vodi mogu se klasificirati u tri grupe: fizike, hemijske i bioloke. Otpadne vode po svom porijeklu dijelimo u etiri kategorije: sanitarne (fekalne), industrijske, atmosferske,infiltracione.Kod isputanja otpadnih voda iz infektivnih kilnika i sanatorijuma neophodno je izvriti njenu dezinfekciju prije uputanja u gradsku kanalizacij. Dezinfekcija otpadnih voda se uglavnom vri dodavanjem gasovitnog hlora, natrijumhipohlorita, kalcijumhipohlorita, hlordioksida, ozona i primjenom ultraviolentne radijacije.

Dezinfekcija predstavlja destrukciju organizma koji su uzronici bolesti uz primjenu hemijskih ili drugih agenasa. Dezinfekcija se uglavnom praktikovala kod primjene vode za pie, meutim danas se sve vie primjenjuje i za dezinfekciju na postrojenjima za preiacanje gradskih otpadnih voda. Tretman industrijskih otpadnih voda moe trebati dezinfekciju u zavisnosti od prisustva patogenih organizama. Od sredstava za dezinfekciju danas se najvie koristi hlor i ozonHloriranje je najvie koritena metoda za dezinfekciju i ostvaruje se primjenom gasovitog hlora, hipohlorita ili hlor dioksida. Zajedniko za sve njih je potreba dobrog mijeanja, a efikasnost se prati preko koliine zaostalog ( rezidualnog ) hlora.

Ozoniranje se vri uduvavanjem ozona kroz difuzore koji su postavljeni na dnu kontaktnog bazena. Ozon je sposoban da ubija bakterije kao i hlor, ali je najmoniji u ubijanju virusa. Ozon uklanja oboljenje i miris iz vode, ne proizvodi otopljenje materije i ne zavisi od ph vrijednosti.Pored ove dvije metode primjenjuju se jos i ove: hipohlorit, hlordioksid, ultraviolentno zraenje.

Cilj je bazensku vodu odrati istom i podobnom za kupanje to blie kvaliteti pitke vode, bez obzira na razliite utjecaje iz okoline, tvrdou vode, broj kupaa i sl.Da bismo to postigli iznimno su vane tri osnovne stvari:

ispravna vrijednost pH bazenske vode

dezinfekcije bazenske vode

mjerenje razine dezinfekcijskog sredstva u vodi i pH faktoraUREAJI ZA DOZIRANJE HLOR GRANULATA (kalcij hipohlorit odgovara DIN propisima):

jednostavan transport i skladitenje hlora ak i vee koliine na dui vremenski period

nema neugodnih mirisa zbog kvalitetne ambalae i jednostavnog rukovanja

rizik od nezgoda s hlorom sveden na minimum

kvalitetan spoj hlora koji omoguuje precizno mjerenje i doziranje

povoljna cijena hlora i GRANUDOS ureaja

Literatura

1. Veljko N. uki, Upravljanje otpadnim vodam, Banja Luka, 2008

2. Internet3. Skripta Upravljanje kvalitetom voda za rekreacijuPAGE - 31 -