Upload
punime-seminarike
View
1.168
Download
6
Embed Size (px)
Citation preview
KAPITULL I 2
T E S T – ANALIZA E PASQYRAVE F INANCIARE
SEKSIONI I – E VËRTETË OSE E GABUAR
1 Raporti vjetor
I LE
HTË Raporti vjetor përmban katër pasqyra financiare bazë: pasqyrën e të ardhura-shpenzimeve;
bilancin; pasqyrën e flukseve të arkës; dhe pasqyrën e fitimit të pashpërndarë. E vërtetë E gabuar
2 Raporti vjetor
I LE
HTË
Megjithëse raporti vjetor përpilohet për aksionerin mesatar, ai përfaqëson burimin financiar analitik më të kompletuar prej nga mund të merret informacion financiar për një firmë të caktuar.
E vërtetë E gabuar
3 Raporti vjetor dhe pritjet
I LE
HTË
Rëndësia kyç e informacionit të raportit vjetor qëndron në atë që ai përdoret nga investitorët kur ata formojnë pritjet e tyre mbi fitimet dhe dividentët e ardhshëm të firmës, si edhe mbi riskun e këtyre flukseve monetarë.
E vërtetë E gabuar
4 Pasqyra e fitimit
I LE
HTË Pasqyra e fitimit mat rrjedhjen e fondeve brenda (të ardhurat) dhe jashtë (shpenzimet)
firmës për një periudhë të caktuar kohe. Ajo mbështetet gjithnjë në të dhënat kontabël. E vërtetë E gabuar
5 Pasqyrat financiare
I LE
HTË
Bilanci është një pasqyrë financiare që mat rrjedhjen e fondeve përgjatë kohës brenda dhe jashtë llogarive të ndryshme, ndërsa pasqyra e fitimit mat progresin e firmës në një moment të caktuar kohe.
E vërtetë E gabuar
6 Bilanci
I LE
HTË Në bilanc, totali i aktiveve duhet të barazojë gjithnjë totalin e detyrimeve. Pjesa që mbetet
përdoret për të financuar firmën dhe përfshin kapitalin e vet dhe borxhin afatgjatë. E vërtetë E gabuar
7 Burimet dhe përdorimet e parasë
I LE
HTË Zhvlerësimi, ashtu siç paraqitet në pasqyrën e fitimit, konsiderohet një përdorim monetar,
sepse është një shpenzim. E vërtetë E gabuar
8 Burimet dhe përdorimet e parasë
I LE
HTË Një rritje në një llogari aktivi është një burim parash, ndërsa një rritje në një llogari detyrimi
është një përdorim parash. E vërtetë E gabuar
9 Aktivet jomonetarë
I LE
HTË
Aktivet jomonetarë pritet të prodhojnë para përgjatë kohës, por shuma e parave që do të prodhojnë mund të jetë më e madhe ose më e vogël sesa vlera me të cilën këta aktive paraqiten në bilanc.
E vërtetë E gabuar
10 Flukset operativë të arkës
- 13 -
ANALIZA E PASQYRAVE F INANCIARE
I LE
HTË Taksat, fondet e amortizimit, parimet raportues, si edhe shitjet me kredi e kostot jomonetare
janë arsyet se pse flukset operativë të arkës mund të ndryshojnë nga fitimet kontabël. E vërtetë E gabuar
11 Cikli i arkës
I LE
HTË Cikli i arkës mund të përshkruhet si mënyra sipas së cilës e ardhura neto rrjedh brenda ose
jashtë firmës (që nënkupton një fitim ose humbje) përgjatë një periudhe kohe të caktuar. E vërtetë E gabuar
12 Analiza përmes raporteve
I LE
HTË
Analiza përmes raporteve konsiston në krahasimin e marrëdhënieve ndërmjet llogarive të ndryshme të pasqyrave financiare, në mënyrë që të analizohet pozicioni financiar dhe forca e firmës.
E vërtetë E gabuar
13 Raportet e likuiditetit
I LE
HTË
Raporti korrent dhe raporti i qarkullimit të inventarit masin likuiditetin e një firme. Raporti korrent mat lidhjen e aktiveve korrentë të një firme me pasivet qarkullues dhe qarkullimi i inventarit mat se sa shpejt e kthen një firmë inventarin e saj në para apo në një aktiv tjetër likuid (p.sh: llogari të arkëtueshme).
E vërtetë E gabuar
14 Raportet e likuiditetit
I LE
HTË
Megjithëse një analizë e plotë e likuiditetit kërkon përdorimin e buxhetit të arkës, raporti korrent dhe testi acid sigurojnë instrumenta të shpejtë dhe të lehtësisht të përdorshëm për të matur pozicionin likuid të një firme.
E vërtetë E gabuar
15 Raporti korrent
I LE
HTË Nëse një firmë ka raport të lartë të likuiditetit dhe të testit acid, ky fakt është gjithnjë një
tregues i mirë që firma po e menaxhon pozicionin e saj likuid në mënyrë të kënaqshme. E vërtetë E gabuar
16 Raportet e menaxhimit të aktivit
I LE
HTË
Raporti i qarkullimit të inventarit dhe periudha mesatare e arkëtimit janë dy raporte që mund të përdoren për të vlerësuar se sa efektivisht firma po menaxhon aktivet e saj në lidhje me nivelet operues aktualë dhe ata të projektuar.
E vërtetë E gabuar
17 Raporti i qarkullimit të inventarit
I LE
HTË Një rënie në raportin e qarkullimit të inventarit tregon që pozicioni likuid i firmës po
përmirësohet. E vërtetë E gabuar
18 ROA
I LE
HTË
Meqënëse ROA mat përdorimin efektiv të aktiveve të firmës (pa marrë në konsideratë mënyrën e financimit të këtyre aktiveve), dy firma që kanë të njëjtin EBIT duhet të kenë të njëjtën ROA.
E vërtetë E gabuar
19 Raportet e levës
I LE
HTË Shkalla në të cilën menaxherët e një firmë përpiqen të rrisin kthimet për kapitalin aksioner
përmes përdorimit të levës financiare jepet nga raportet e levës. E vërtetë E gabuar
20 Raportet e rentabilitetit
- 14 -
KAPITULL I 2
I LE
HTË Raportet e rentabilitetit pasqyrojnë efektet e kombinuar të menaxhimit të likuiditetit,
aktiveve dhe borxhit mbi operacionet. E vërtetë E gabuar
21 Raportet e tregut
I LE
HTË
Raportet e tregut i sigurojnë drejtuesit një vlerësim aktual të mënyrës se si investitorët në treg e perceptojnë performancën e kaluar të firmës dhe se si e parashikojnë përformancën e ardhshme të saj.
E vërtetë E gabuar
22 Raporti i mbulimit të interesave
I LE
HTË Raporti i mbulimit të interesave është një tregues i aftësisë së firmës për të përmbushur
detyrimet afatgjatë dhe ata afatshkurtër. E vërtetë E gabuar
23 Analiza e prirjeve
I LE
HTË
Për të përcaktuar nëse pozicioni financiar i një firme po përmirësohet apo po përkeqësohet duhet të realizojmë analizën e më shumë se një viti të pasqyrave financiare. Analiza e prirjeve është një metodë për të matur performacën e firmës përgjatë kohës.
E vërtetë E gabuar
24 Kapitali total
MESA
TA
R Kapitali i furnizuar nga aksionerët e zakonshëm përfshin kryesisht aksionet e emetuar, kapitalin e kontribuar dhe fitimin e pashpërndarë, ndërsa kapitali total përfshin kapitalin e zakonshëm plus kapitalin e preferuar.
E vërtetë E gabuar
25 Fitimet e pashpërndarë
MESA
TA
R
Fitimet e pashpërndarë janë para që janë gjeneruar nga firma përmes operacioneve të saj dhe që nuk u janë paguar aksionerëve si dividentë. Fitimet e pashpërndarë mbahen në arkë ose llogari të tjera likuide dhe si rrjedhim, këto llogari likuide, kur mblidhen bashkë, do të barazojnë gjithnjë totalin e fitimeve të pashpërndarë të firmës.
E vërtetë E gabuar
26 Fitimet e pashpërndarë
MESA
TA
R Llogaria e fitimit të pashpërndarë në bilanc nuk përfaqëson para. Në fakt ajo përfaqëson një pretendim ndaj aktiveve ekzistues të firmës. Kjo do të thotë se fitimet e pashpërndarë janë në fakt fitimet e riinvestuar të aksionerëve.
E vërtetë E gabuar
27 Dimensioni kohor
MESA
TA
R
Dimensioni kohor është i rëndësishëm në analizën e pasqyrave financiare. Ndërsa bilanci dhe pasqyra e fitimit pasqyrojnë pozicionin financiar të firmës në një moment kohor, pasqyra e flukseve të arkës raporton ndryshimet që janë bërë në llogaritë e firmës për një periudhë të caktuar kohe.
E vërtetë E gabuar
28 Ndryshimet në bilanc
MESA
TA
R Pozicioni financiar i kompanive, biznesi i të cilave është sezonal, mund të jetë mjaft i ndryshëm, në varësi kjo nga periudha e vitit që zgjidhet për të ndërtuar pasqyrat financiare. Kjo ndjeshmëri kohore është veçanërisht e vërtetë për pasqyrën e bilancit të firmës.
E vërtetë E gabuar
29 Flukset e arkës
MESA
TA
R Me qëllim që të vlerësohet saktësisht fluksi i arkës nga operacionet, amortizimi duhet t’i shtohet të ardhurës neto. Arsyeja e këtij veprimi qëndron në faktin se megjithëse amortizimi zbritet nga të ardhurat nga shitjet, ai është në të vërtetë një shpenzim jomonetar.
E vërtetë E gabuar
- 15 -
ANALIZA E PASQYRAVE F INANCIARE
30 Fluksi i arkës dhe e ardhura netoM
ESA
TA
R
Në kontabilitet, theksi vihet në përcaktimin e të ardhurës neto. Në financë, theksi kryesor vihet po ashtu mbi të ardhurën neto, sepse pikërisht këtë të ardhur përdorin investitorët për të vlerësuar firmën. Megjithatë, një rëndësi sekondare ka edhe fluksi i arkës, sepse ky fluks përdoret për të siguruar ecurinë (vazhdimësinë) e biznesit.
E vërtetë E gabuar
31 Cikli i arkës
MESA
TA
R Ndryshimet në ciklet e arkës dhe variacionet në metodat kontabël ndërmjet firmave mund të bëjnë të pavlefshëm çdo krahasim financiar ndërmjet tyre.
E vërtetë E gabuar
32 Cikli i arkës
MESA
TA
R
Për sa kohë të ardhurat nga shitja tejkalojnë të gjitha kostot e një periudhe kontabël, firma do të shmangë çdo mungesë parash.
E vërtetë E gabuar
33 Flukset e ardhshëm të arkës
MESA
TA
R
Fluksi aktual i arkës gjeneruar nga aktivet ekzistues është shumë i rëndësishëm për investitorin. Megjithatë, vlera e firmës varet në rradhë të parë nga mundësitë (oportunitetet) e saj të rritjes. Si rezultat, parashikimet e fitimeve nga këta oportunitete janë të vetmit flukse arke të ardhshëm për të cilët shqetësohen investitorët.
E vërtetë E gabuar
34 Raportet e likuiditetit
MESA
TA
R
Nëse raporti korrent i firmës A është më i madh sesa raporti korrent i firmës B, nuk mund të jemi të sigurtë se testi acid i firmës A është më i madh sesa ai i firmës B. Megjithatë, nëse testi acid i firmës A tejkalon atë të firmës B, mund të jemi të sigurtë që raporti korrent i firmës A e tejkalon po ashtu raportin korrent të firmës B.
E vërtetë E gabuar
35 Raportet e likuiditetit
MESA
TA
R
Dy firma kanë të njëjtin raport korrent, 0,75 dhe të njëjtin volum monetar shitjesh. Megjithatë, firma A ka një raport të qarkullimit të inventarit më të lartë sesa firma B. Si rrjedhim mund të konkludojmë që testi acid i firmës A do të jetë më i vogël sesa ai i firmës B.
E vërtetë E gabuar
36 Raporti i qarkullimit të inventarit
MESA
TA
R
Raporti i qarkullimit të inventarit dhe raporti korrent janë të ndërlidhur. Kombinimi i një raporti korrent të lartë me një raport të ulët të qarkullimit të inventarit kundrejt standartit të industrisë mund të tregojë që firma po mban një nivel shumë të lartë inventari apo që një pjesë e inventarit është jashtë mode dhe/ose e dëmtuar.
E vërtetë E gabuar
37 Qarkullimi i aktiveve të qëndrueshëm
MESA
TA
R Mund të përdorim raportin e qarkullimit të aktiveve të qëndrueshëm për të legjitimuar krahasimin e firmave në industri të ndryshme, për sa kohë që firmat që krahasohen përdorin të njëjtin përpjesëtim të aktiveve fiksë ndaj totalit të aktiveve.
E vërtetë E gabuar
38 ROA dhe ROE
MESA
TA
R
Supozojmë që dy firma me të njëjtën sasi aktivesh paguajnë të njëjtën normë interesi mbi borxhin e tyre dhe fitojnë të njëjtën normë kthimi nga aktivet e tyre. Megjithatë, njëra firmë ka një raport borxhi më të lartë. Nën këta kushte, firma me raport më të lartë të borxhit do të ketë gjithashtu një normë më të lartë kthimi nga kapitali i vet.
E vërtetë E gabuar
39 Koeficienti i shumëzimit të kapitalit
- 16 -
KAPITULL I 2
MESA
TA
R Nëse raporti i aktiveve gjithsej ndaj kapitalit të vet (multiplikatori i kapitalit) është 2,0, atëherë raporti i borxhit duhet të jetë 0,5.
E vërtetë E gabuar
40 Raporti i mbulimit të interesave
MESA
TA
R
Supozojmë që një firmë dëshiron të ruajë një nivel të dhënë të raportit të mbulimit të interesave. Nëse firma e njeh nivelin e saj të borxhit, normën e interesit që do të paguajë mbi atë borxh dhe normën e aplikueshme të tatimit, atëherë firma mund të llogarisë nivelin e të ardhurave që i nevojitet për të ruajtur raportin e synuar të mbulimit të interesave.
E vërtetë E gabuar
41 Raporti i mbulimit të shpenzimeve fiksë
MESA
TA
R
Raporti i mbulimit të shpenzimeve fiksë merr parasysh faktin që shpesh firmat marrin pajisje me qera kontraktore dhe si rrjedhim ato duhet të përballen me pagesa të tjera fikse, përveç atyre të interesit. Si rrjedhim, raporti i mbulimit të shpenzimeve fiksë është më gjithëpërfshirës sesa raporti i mbulimit të interesave.
E vërtetë E gabuar
42 Raporti i kthimit nga investimet përpara tatimit (EBIT/Aktive totalë)
MESA
TA
R
Raporti i kthimit nga investimet (aktivet) përpara tatimit reflekton forcën gjeneruese të aktiveve të firmës që përfshin efektin e levës dhe të tatimit. Si rrjedhim, ky raport mat kthimin neto nga aktivet e firmës duke reflektuar amplitudën (madhësinë) e levës së përdorur.
E vërtetë E gabuar
43 Fitimi marxhinal neto dhe leva
MESA
TA
R Nëse shitjet bien dhe leva financiare rritet, mund të themi me siguri se fitimi marxhinal nga shitjet do të bjerë.
E vërtetë E gabuar
44 Ekuacioni Du Pont
MESA
TA
R
Përgjithësisht, firmat me fitime marxhinalë të lartë kanë raporte të lartë të qarkullimit të aktiveve dhe firmat me fitime marxhinalë të ulët kanë raporte të ulët të qarkullimit të aktiveve; ky konkluzion është ekzaktësisht i njëjtë me atë që predikon ekuacioni i zgjeruar Du Pont.
E vërtetë E gabuar
45 Raporti P/E
MESA
TA
R Firmat A dhe B kanë fitime identikë dhe raporte të njëjtë të pagimit të dividentit. Nëse norma e rritjes së firmës A është më e lartë sesa ajo e firmës B, raporti P/E i firmës A duhet të jetë më i lartë sesa raporti P/E i firmës B.
E vërtetë E gabuar
46 Kufizimet e analizës përmes raporteve
MESA
TA
R
Një nga problemet e analizës përmes raporteve lidhet me faktin se marrëdhëniet ndërmjet llogarive mund të manipulohen. Për shembull, dimë se nëse përdorim para nga arka për të shlyer detyrimet korrentë, raporti korrent do të rritet, veçanërisht nëse ai fillimisht ishte i ulët, për shembull: nën 1,0.
E vërtetë E gabuar
SEKSIONI II – PYETJE ME ZGJEDHJE (KONCEPTUALE)
47 Pasqyra e flukseve të arkës
- 17 -
ANALIZA E PASQYRAVE F INANCIARE
I LE
HTË
Ndryshimet në llogaritë e bilancit janë të nevojshme për: Një analizë tipike raportesh Analizën fitim-humbje Ndërtimin e një bilanci pro-forma Ndërtimin e një pasqyre fitimi pro-
forma Ndërtimin e një pasqyre të flukseve të
arkës
48 Përdorimet e arkës
I LE
HTË
Cili nga pohimet në vijim mund të klasifikohet si përdorim parash? Një rritje në llogaritë e pagueshme Një rritje në fitimet e pashpërndarë Një rënie në arkë Një rritje në inventarë Një rënie në llogaritë e arkëtueshme
49 Flukset e arkës
I LE
HTË
Të gjithë pohimet në vijim përfaqësojnë flukse dalës arke për firmën me përjashtim të: Taksave Blerjeve të ndërtesave dhe pajisjeve Pagesave të interesit Amortizimit Dividentëve
50 Stoku i tepruar i arkës
I LE
HTË
Nëse një firmë mban mban një stok arke mbi nivelin optimal, në një llogari që nuk gjeneron interes, kur të gjithë faktorët e tjerë supozohen të pandryshuar, kjo do të priret të ulë: Fitimin marxhinal Gjithë të mësipërmit Qarkullimin e aktiveve gjithsej Vetëm përgjigjen e dytë dhe të tretë Kthimin nga kapitali vet
51 Raporti korrent
I LE
HTË
Cili nga pohimet në vijim nuk do të ndikojë raportin korrent, duke supozuar një raport korrent fillestar më të madh se 1,0 dhe kur të gjithë faktorët e tjerë supozohen të pandryshuar? Aktivet e qëndrueshëm shiten me para në dorë. Emetohet borxh afatgjatë për të shlyer detyrimet korrentë. Arkëtohen llogaritë e arkëtueshme. Paratë në arkë përdoren për të shlyer llogaritë e pagueshme. Përfitohet një hua bankare dhe paratë kreditohen në llogarinë e çekueshme të firmës.
52 Raporti vjetor
MESA
TA
R
Cili nga pohimet në vijim është më i sakti? Raporti vjetor përmban katër pasqyra financiare bazë: pasqyrën e fitimit; bilancin;
pasqyrën e flukseve të arkës dhe pasqyrën e ndryshimeve në financimin afatgjatë. Megjithëse raporti vjetor përpilohet për aksionerin mesatar, ai përfaqëson burimin
financiar analitik më të kompletuar nga mund të merret informacioni financiar për një firmë të caktuar.
Rëndësia kyç e informacionit të raportit vjetor qëndron në atë që ai përdoret nga investitorët kur ata formojnë pritjet e tyre mbi fitimet dhe dividentët e ardhshëm të firmës, si edhe mbi riskun e këtyre flukseve monetarë.
Raporti vjetor nuk përfton informacion të rëndësishëm për t’u përdorur nga analistët financiarë apo publiku investues.
Asnjë nga pohimet e mësipërm nuk është i saktë.
53 Pasqyrat financiare
- 18 -
KAPITULL I 2
MESA
TA
RCili nga pohimet në vijim është më i sakti? Flukset e arkës dhe fitimi kontabël nuk janë aspak të ndërlidhur, meqënëse asnjë
element i përbashkët nuk përdoret në llogaritjen e secilit prej tyre. Koeficienti i shumëzimit të kapitalit të vet mat atë pjesë aktivesh e cila suportohet
(financohet) nga kapitali i zakonshëm. Inflacioni i lartë mund të ndikojë seriozisht bilancin e firmës. Meqënëse ai ndikon
amortizimin dhe kostot e inventarit, mund të ndikohen gjithashtu edhe fitimet. Analiza e pasqyrave financiare është e rëndësishme në prizmin e investitorit, sepse
përmes saj ai bën vlerësimin e performancës së kaluar dhe parashikon performancën e ardhshme. Megjithatë, nga këndvështrimi i drejtuesit financiar, analiza e pasqyrave financiare tregon historinë dhe është thjesht një domosdoshmëri raportuese. Ajo nuk është e dobishme për planifikimin e veprimeve të ardhshëm, sepse ajo nuk ndihmon në përcaktimin e flukseve të ardhshëm të arkës.
Kur ndërmerret një veprim në një moment kohe të çfarëdoshëm, por efektet e tij mund të maten plotësisht dhe me saktësi vetëm më vonë, atëherë ky veprim ka potencialin për të ndikuar pasqyrat financiare të firmës. Megjithatë, për sa kohë firma ruan të njëjtën periudhë standarte kontabël, ky problem i sfazimit kohor mund të shmanget.
54 Analiza e pasqyrave financiare
MESA
TA
R
Cili nga pohimet në vijim është më i sakti? Nëse dy firma paguajnë të njëjtën normë interesi mbi borxhin e tyre, kanë të njëjtën
normë kthimi nga aktivet dhe nëse ROA është pozitive, atëherë firma me raport më të lartë të borxhit do të ketë gjithashtu normën më të lartë të kthimit nga kapitali i zakonshëm.
Një nga problemet e analizës përmes raporteve lidhet me faktin se marrëdhëniet ndërmjet llogarive mund të manipulohen. Për shembull, dimë se nëse përdorim para nga arka për të shlyer detyrimet korrentë, raporti korrent do të rritet, veçanërisht nëse fillimisht ai është i ulët.
Përgjithësisht, firmat me fitime marxhinalë të lartë kanë raporte të lartë të qarkullimit të aktiveve dhe firmat me fitime marxhinalë të ulët kanë raporte të ulët të qarkullimit të aktiveve; ky konkluzion është ekzaktësisht i njëjtë me atë që predikon ekuacioni i zgjeruar Du Pont.
Firmat A dhe B kanë fitime identikë dhe raporte të njëjtë të pagimit të dividentit. Nëse norma e rritjes së firmës A është më e lartë sesa ajo e firmës B, atëherë raporti P/E i firmës A duhet të jetë më i lartë sesa raporti P/E i firmës B.
Asnjë nga pohimet e mësipërm nuk është i saktë.
55 Raportet e likuiditetit
MESA
TA
R
Raporti korrent i një firme është rritur në mënyrë të qëndrueshme gjatë 5 viteve të shkuar, nga 1,9 para pesë vjetësh në 3,8 sot. Çfarë konkluzioni mund të jetë më i justifikuar në këtë rast? Ndoshta qarkullimi i aktiveve fiksë është përmirësuar. Ndoshta pozicioni likuid i firmës është përmirësuar. Ndoshta çmimi i aksionit të firmës është rritur. Secili nga konkluzionet e mësipërm mund të jetë i vërtetë. Një analist nuk mund të jetë në gjendje të nxjerrë një konkluzion nga informacioni i
dhënë.
56 Raporti korrent
- 19 -
ANALIZA E PASQYRAVE F INANCIARE
MESA
TA
RKohët e fundit, kompania M&M ka patur probleme. Si rezultat, gjendja e saj financiare është përkeqësuar. M&M aplikon në Bankën e Parë Kombëtare për një hua e cila i nevojitet shumë, por zyrtari i bankës insiston që raporti korrent (i cili aktualisht është 0,5) duhet përmirësuar të paktën në 0,8 që banka të marrë në konsideratë dhënien e huasë. Cili nga veprimet në vijim do të ketë efektin më të fuqishëm në përmirësimin e raportit në periudhë afatshkurtër? Përdorimi i disa parave në arkë për të shlyer disa detyrime korrentë. Arkëtimi i disa llogarive të arkëtueshme. Shlyerja e një pjese të borxhit afatgjatë. Shitja e një pjese të inventarit me çmim të barabartë me kosto. Blerje me kredi e inventarit shtesë (rritje e llogarive të pagueshme).
57 Testi acid
MESA
TA
R
Cili nga veprimet në vijim do të shkaktojë një rritje të testit acid në periudhën afatshkurtër? Shitja me kredi e inventarit me vlerë $1.000, duke krijuar kështu një llogari të
arkëtueshme. Llogaria e arkëtueshme tejkalon inventarin me sasinë e fitimit nga shitja dhe ky fitim i shtohet fitimit të pashpërndarë.
Një filial i vogël, i cili ishte blerë për $100.000 përpara dy vjetësh dhe që po gjeneronte fitime me normë 10%, shitet me para në dorë për $100.000 (fitimet mesatarë të kompanisë nga aktivet janë 15%)
Letrat me vlerë të tregtueshme shiten me kosto. Të gjithë të mësipërmit. Vetëm përgjigjja e parë dhe e dytë.
58 Sjellja e përzier e raportit
MESA
TA
R
Cili nga pohimet në vijim është më i sakti? Amortizimi konsiderohet përdorim parash, sepse ai redukton aktivet fiksë, të cilët më
pas duhet të zëvendësohen. Nëse një kompani përdor një pjesë të parave në arkë për të shlyer borxhin afatshkurtër,
atëherë, duke ditur mënyrën se si llogaritet ky raport dhe duke i mbajtur faktorët e tjerë konstantë, raporti korrent i firmës patjetër do të bjerë.
Gjatë një reçesioni është e arsyeshme të mendohet se për shumë kompani, raportet e qarkullimit të inventarit do të ndryshojnë, ndërkohë që raportet e qarkullimit të aktiveve fiksë do të mbesin pothuajse konstantë.
Gjatë një reçesioni mund të jemi të sigurtë se për shumë kompani periudha mesatare e arkëtimit do të bjerë, meqënëse shitjet ka të ngjarë të bien.
Secili nga pohimet e mësipërm është i gabuar.
59 Analiza e raporteve
MESA
TA
R
Si një kreditor afatshkurtër, i shqetësuar për aftësinë e kompanisë për të përballuar detyrimet e saj financiare ndaj jush, cilin nga kombinimet e raporteve në vijim do të preferonit më tepër?
Raporti korrent Raporti i mbulimit të interesave Raporti i borxhit 0,5 0,5 0,33 1,0 1,0 0,50 1,5 1,5 0,50 2,0 1,0 0,67 2,5 0,5 0,71
60 ROE dhe raportet e borxhit
- 20 -
KAPITULL I 2
I V
ËS
HTIR
ËCili nga pohimet në vijim është më i sakti? Nëse kompania A ka një raport borxhi më të madh sesa kompania B, atëherë mund të
jemi të sigurtë që kompania A do të ketë një raport të mbulimit të interesave më të ulët sesa kompania B.
Supozojmë që dy kompani kanë operacione identikë në terma të shitjeve, kostos së mallrave të shitur, normës së interesit mbi borxhin dhe aktivet. Megjithatë, kompania A përdor më tepër borxh sesa kompania B; që do të thotë se kompania A ka një raport më të lartë borxhi. Nën këta kushte, do të shpresojmë që fitimi marxhinal i kompanisë B të jetë më i madh sesa ai i kompanisë A.
ROE e çdo kompanie, e cila po përjeton fitime pozitivë dhe që ka një vlerë neto pozitive (apo kapital të zakonshëm), duhet të tejkalojë ROA e kësaj kompanie.
Përgjigjet e mësipërme janë të gjitha të vërteta. Përgjigjet e mësipërme janë të gjitha të gabuara.
SEKSIONI III – PYETJE ME ZGJEDHJE (PROBLEMA)
61 Raporti korrent
I LE
HTË
Raporti korrent i Pepsi Corporation është 0,5, ndërsa raporti korrent i Coke Company është 1,5. Të dyja firmat duan të manipulojnë pasqyrat e tyre financiare të fund-vitit. Si pjesë të kësaj strategjie manipulimi, secila kompani do të dyfishojë detyrimet e saj korrentë duke shtuar borxhin afatshkurtër dhe duke i vendosur fondet e siguruar në këtë mënyrë në llogarinë e arkës. Cili nga pohimet në vijim përshkruan më mirë rezultatet e menjëhershëm të këtyre transaksioneve? Transaksionet nuk do të kenë asnjë efekt mbi raportet korrentë. Raportet korrentë të të dyja firmave do të rriten. Raportet korrentë të të dyja firmave do të bien. Vetëm raporti korrent i Pepsi Corporation do të rritet. Vetëm raporti korrent i Coke Company do të rritet.
62 Çmimi i tregut për aksion
I LE
HTË
Kompania Charleston është një firmë relativisht e vogël e zotëruar privatisht. Vitin e kaluar, fitimi pas tatimit për këtë kompani ishte $15.000 dhe në qarkullim ishin 10.000 aksione. Aksionerët po përpiqen të përcaktojnë vlerën ekuilibër të tregut për aksionin e firmës, përpara se ta kuotojnë kompaninë në mënyrë publike. Një firmë e ngjashme, por që zotërohet publikisht, ka një raport P/E prej 5,0, Duke përdorur vetëm informacionin e dhënë, vlerësoni vlerën e tregut për një aksion të kapitalit të Charleston.
$1,50 $5,00 $10,00 $7,50 $2,50
63 Çmimi i tregut për aksion
I LE
HTË
Ju është dhënë informacioni në vijim: kapitali aksioner = $1.250; raporti P/E = 5; aksione në qarkullim = 25; raporti P/BV = 1,5. Llogarisni çmimim e tregut për aksion të kapitalit të kësaj kompanie.
$33,33 $133,32 $10,00 $75,00 $166,67
64 Llogaritë e arkëtueshme
I LE
HTË
Nëse koorporata Boyd ka shitje prej $2 milionë në vit (të gjitha me kredi) dhe periudha mesatare e arkëtimit është 35 ditë, cila është shuma mesatare me të cilën do të shfaqen në bilanc llogaritë e arkëtueshme?
$194.444 $57.143 $5.556 $285.714 $97.222
65 ROA
I LE
HTË
Një firmë ka një fitim marxhinal prej 15% mbi shitjet të cilat janë $20.000.000. Nëse firma ka borxh $7.500.000, aktive totalë prej $22.500.000 dhe një kosto interesi pas tatimit mbi borxhin prej 5%, sa është ROA për këtë firmë?
15,1% 12,0% 8,4% 10,9% 13,3%
66 Raporti i mbulimit të interesave
- 21 -
ANALIZA E PASQYRAVE F INANCIARE
I LE
HTË
Culver Inc. ka një fitim pas interesit dhe përpara tatimit prej $300. Raporti i mbulimit të interesit përpara tatimit për këtë kompani është 7,00. Llogarisni shpenzimet e interesit që paguan kompania.
$42,86 $40,00 $57,93 $50,00 $60,00
67 Ndryshimet në flukset e arkës
MESA
TA
R
Përcaktoni rritjen ose rënien në arkë për Rinky Supply Company për vitin e kaluar, mbi bazën e informacionit që vijon. (Supozoni që nuk ka ndodhur asnjë ndryshim tjetër)
Rënie në letrat me vlerë të tregtueshme
= $25
Rritje në llogaritë e arkëtueshme = $50
Rritje në dëftesat e pagueshme = $30
Rënie në llogaritë e pagueshme = $20
Rritje në pagat dhe tatimet e shtyrë = $15
Rritje në inventarë = $35
Fitimi i pashpërndarë = $5
- $50 - $30 -$10 +$40 +$20
68 Bilanci i aktiveve korrentë
MESA
TA
R
Nolan Inc. ka një nivel shitjesh prej $1.000.000 dhe një qarkullim inventari prej 10,0. Raporti korrent i firmës është 3,0, ndërsa testi acid është 2,5. Sa janë aktivet korrentë të kësaj kompanie?
$200.000 $400.000 $600.000 $300.000 $500.000
69 Rritja në llogaritë e arkëtueshme
MESA
TA
R
Gjatë viteve të fundit kompania Cannon ka përjetuar një rritje të shpejtë në shitjet e saj, për shkak të vendimit që mori për të shitur me kredi. Megjithatë, firma ka vënë re kohët e fundit një rritje të periudhës së arkëtimit. Vitin e kaluar, shitjet totale ishin $1.000.000 dhe $250.000 prej tyre ishin me kredi. Gjatë po atij viti, llogaritë e arkëtueshme kapën mesatarisht shumën $41.664. Pritet që shitjet të rriten në vitin pasues me 50% dhe, ndërkohë që shitjet me kredi do të vazhdojnë të mbeten në të njëjtin proporcion me shitjet totale, pritet që periudha mesatare e arkëtimit të rritet gjithashtu me 50%. Nëse rritja rezultuese në llogaritë e arkëtueshme duhet të financohet me fonde jashtë firmës, për sa financim të jashtëm ka nevojë Cannon?
$41.664 $47.359 $106.471 $52.086 $93.750
70 ROA
MESA
TA
R
Aksioni i zakonshëm i Meryl Corporation po shitet aktualisht me $100 copa, duke përfaqësuar një raport P/E të barabartë me 10. Nëse firma ka 100 aksione të zakonshëm në qarkullim, një kthim nga kapitali i vet prej 20% dhe një raport borxhi prej 60%, sa është kthimi nga aktivet totalë (ROA)?
20,0% 12,0% 8,0% 10,0% 16,7%
71 ROA
MESA
TA
R
Zjarri ka shkatërruar një pjesë të madhe të rregjistrimeve financiarë të kompanisë Carter. Ju është ngarkuar detyra për të mbledhur informacion me qëllim hartimin e një raporti financiar. Keni zbuluar se kthimi nga kapitali i vet është 18%. Nëse shitjet janë $4 milionë, raporti i borxhit 0,40 dhe totali i detyrimeve $2 milionë, sa është kthimi nga aktivet (ROA)?
10,8% 1,25% Informacion i pamjaftueshëm 0,8% 12,6%
- 22 -
KAPITULL I 2
72 ROEM
ESA
TA
R
Selzer Inc. i bën të gjitha shitjet me kredi. Ka një fitim marxhinal prej 4%, periudhë mesatare të arkëtimit prej 60 ditësh, llogari të arkëtueshme në masën $150.000, aktive totalë prej $3 milionë dhe një raport borxhi prej 0,64. Sa është kthimi nga kapitali i vet (ROE) për këtë firmë?
71,0% 3,3% 8,1% 33,3% 7,1%
73 ROE
MESA
TA
R
Një firmë ka aktive totalë në masën $14 milionë dhe një raport borxh/kapital i vet prej 0,75, shitjet saj janë $10 milionë dhe kostot fikse totale janë $4 milionë. Nëse EBIT i firmës është $2 milionë, norma e tatimit 45% dhe norma e interesit mbi të gjithë borxhin e saj është 10%, sa është ROE e firmës?
11,25% 7,91% 5,50% 12,02% 9,63%
74 ROE
MESA
TA
R
Një firmë ka aktive totalë prej $1.000.000 dhe një raport borxhi prej 30%. Aktualisht shitjet e saj janë në masën $2.500.000, kostot fikse totale $1.000.000 dhe EBIT në masën $50.000. Nëse kosto e borxhit përpara tatimit është 10% dhe norma tatimore 40%, sa është ROE e firmës?
1,7% 6,0% 9,8% 2,5% 8,3%
75 ROE
MESA
TA
R
Një firmë ka një raport borxh/kapital i vet prej 50%. Aktualisht shpenzimet e saj të interesit janë $500.000 mbi $5.000.000 borxh total në qarkullim dhe norma e tatimit është 40%. Nëse ROA e firmës është 6%, me sa përqind më e madhe është ROE sesa ROA?
0,0% 5,2% 9,0% 3,0% 7,4%
76 ROE
MESA
TA
R
Po merrni në konsideratë shtimin e një produkti të ri në linjën ekzistuese të produktit të firmës. Kjo do të shkaktojë një rritje 15% në fitimin marxhinal (që do të thotë: fitimi i ri marxhinal = fitimin e vjetër marxhinal x 1,15), por do të kërkojë gjithashtu në rritje 50% në aktivet totalë (që do të thotë: aktivet e rinj totalë = aktivet e vjetër totalë x 1,5). Shpresoni që ta financoni tërësisht me borxh këtë rritje në aktive. Nëse raportet në vijim janë llogaritur përpara këtij ndryshimi, sa do të jetë ROE e re nëse produkti i ri shtohet dhe shitjet mbeten konstante?
Raportet përpara produktit të riFitimi marxhinal =
0,10Qarkullimi i aktiveve gjithsej = 2,0Koeficienti i shumëzimit të kapitalit
= 2,0
11% 40% 53% 46% 20%
77 ROE
MESA
TA
R
Ju është dhënë informacioni në vijim për një firmë: norma e rritjes është 8%; kthimi nga aktivet (ROA) është 10%; raporti i borxhit është 20% dhe aksioni po shitet me $36/copa. Sa është kthimi nga kapitali i vet (ROE)?
14,0% 15,0% 2,5% 12,5% 13,5%
78 ROE
- 23 -
ANALIZA E PASQYRAVE F INANCIARE
MESA
TA
RSupozoni që Meyer Corporation është 100% e financuar me kapital të vet. Llogarisni kthimin nga kapitali i vet në bazë të informacionit në vijim:
(1)
Fitimi përpara tatimit (EBT) = $1.500
(2)
Shitjet = $5.000
(3)
Raporti i pagimit të dividentit
= 60%
(4)
Qarkullimi i aktiveve gjithsej
= 2,0
(5)
Norma e aplikueshme e tatimit
= 30%
25% 35% 50% 30% 42%
79 ROE
MESA
TA
R
Kompania Amer ka karakteristikat në vijim:
Shitjet $1.000
Aktivet totalë $.1000
Totali i borxhit / Totali i aktivit 35%EBIT / Totali i aktivit 20%Norma e tatimit 40%Norma e interesit mbi totalin e borxhit
4,57%
Sa është ROE e kësaj kompanie? 11,04% 16,99% 30,77% 12,31% 28,31%
80 ROE dhe rifinancimi
MESA
TA
R
Aurillio Equipment Company (AEC) parashikoi që ROE e saj për vitin që vjen do të jetë 6%. Megjithatë, departamenti i financës ka zbuluar se firma mund ta rrisë ROE-n e saj duke rifinancuar disa obligacione me interes të lartë të cilët janë aktualisht në qarkullim. Borxhi total i firmës do të mbetet $200.000 dhe raporti i borxhit do të qëndrojë konstant në 80%, por norma e interesit mbi borxhin e rifinancuar do të jetë 10%. Norma mbi borxhin e vjetër është 14%. Rifinancimi nuk do të ndikojë shitjet të cilat parashikohen të jenë $300.000. EBIT do të jetë 11% e shitjeve dhe norma e tatimit mbi firmën do të jetë 40%. Nëse AEC i rifinancon obligacionet e saj me interes të lartë, sa do të jetë ROE e re e parashikuar?
3,0% 10,0% 18,7% 8,2% 15,6%
- 24 -
KAPITULL I 2
81 ROE dhe financimi
MESA
TA
R
Pasqyrat aktuale financiare të Savelots Stores janë paraqitur më poshtë:
BilanciAktivi Pasivi
Inventari $500 Llogari të pagueshme $100Aktive të tjerë qarkullues
400 Dëftesa afatshkurtra të pagueshme 370
Aktive të qëndrueshëm 370 Kapital i zakonshëm 800Totali i aktivit $1.27
0Totali i detyrimeve dhe kapitalit të vet
$1.270
Pasqyra e fitimitShitjet $2.00
0Kostot operative 1.843EBIT $157Minus: interes 37EBT $120Minus: tatime (40%)
48
E ardhura neto $72
Një raport i publikuar së fundmi tregon që raporti korrent i Savelots prej 1,9 është i njëjtë me mesataren e industrisë. Megjithatë, llogaritë e pagueshme, për të cilat nuk paguhet interes dhe që janë të lidhura tërësisht me blerjet e inventarit, financojnë vetëm 20% të inventarit kundrejt mesatares së industrisë që është 60%. Supozoni që Savelots ndërmerr veprime për të rritur llogaritë e saj të pagueshme në nivelet e industrisë (pra në masën 60% të inventarit), por ajo (1) i mban të gjithë aktivet në nivelet e tyre aktualë (që do të thotë se ana e majtë e bilancit nuk ndryshon) dhe (2) mban gjithashtu konstant raportin korrent në masën 1,9. Supozoni që norma e aplikueshme e tatimit mbi Savelots është 40%, kostoja e borxhit afatshkurtër të saj është 10% dhe që ndryshimi në llogaritë e pagueshme nuk do të ndikojë operacionet. Kapitali i vet gjithashtu nuk do të ndryshojë. Me ndryshimet e bëra sa do të jetë ROE e re për këtë kompani?
10,5% 9,0% 12,0% 13,2% 7,8%
82 Koeficienti i shumëzimit të kapitalit
MESA
TA
R Një firmë që ka një koeficient të shumëzimit të kapitalit prej 4,0 do të ketë një raport borxhi të barabartë me:
4,0 0,25 1,0 3,0 0,75
83 Norma e interesit
MESA
TA
R
Një firmë ka dëftesa të pagueshme në masën $1.546.000, borxh afatgjatë prej $13.000.000 dhe shpenzime totale interesi prej $1.300.000. Nëse firma paguan 8% interes mbi borxhin e saj afatgjatë, ç’normë interesi paguan ajo mbi dëftesat e pagueshme?
15,3% 16,8% 8,2% 13,1% 18,0%
- 25 -
ANALIZA E PASQYRAVE F INANCIARE
84 Raporti i mbulimit të interesave
MESA
TA
R
Një firmë ka shpenzime totale interesi në masën $10.000 në vit, shitje prej $1 milion, normë tatimore 40% dhe një fitim marxhinal neto prej 6%. Sa është raporti i mbulimit të interesave për këtë firmë?
16 20 7 10 11
85 Raporti i mbulimit të interesave
MESA
TA
R
Alumbat Corporation ka në qarkullim $800.000 obligacione dhe paguan një normë vjetore interesi mbi huanë e saj bankare në masën 10%. Shitjet vjetore të koorporatës janë $3.200.000; norma mesatare e tatimit është 40% dhe fitimi marxhinal neto mbi shitjet është 6%. Nëse kompania nuk ruan një raport minimal të mbulimit të interesave të barabartë me 4, banka do të refuzojë ripërtëritjen e huasë dhe kjo do të shpjerë në falimentim. Sa është raporti i mbulimit të interesave për Alumbat Corporation?
2,4 3,6 5,0 3,4 4,0
86 Fitimi marxhinal
MESA
TA
R
Merriam Company ka llogaritur që kthimi i saj nga kapitali është 15%. Drejtimi i kompanisë është i interesuar në komponentët e ndryshëm që marrin pjesë në këtë llogaritje. Jepet informacioni në vijim: totali i borxhit/totali i aktivit = 0,35 dhe qarkullimi i aktiveve gjithsej = 2,8. Sa është fitimi marxhinal?
3,48% 6,96% 12,82% 5,42% 2,45%
87 Vëllim i shitjeve
MESA
TA
R
Harvey Supplies Inc. ka një raport korrent prej 3,0, test acid prej 2,4 dhe një raport të qarkullimit të inventarit të barabartë me 6. Aktivet totalë të Harvey-t janë $1 milion dhe raporti i borxhit është 0,20. Firma nuk ka borxh afatgjatë. Sa është vëllimi i shitjeve për këtë kompani?
$720.000 $880.000 $1.620.000 $120.000 $360.000
88 Çmimi i tregut për aksion
MESA
TA
R
Në bazë të informacionit në vijim llogarisni çmimin e tregut për aksion të WAM Inc.
E ardhura pas interesit dhe tatimit (EAT)
= $200.000
E ardhura për aksion (EPS) = $2,00Kapitali aksioner =
$2.000.000Raporti P/BV = 0,20
$1,00 $4,00 $20,00 $8,00 $2,00
89 Flukset monetarë të aktiveve fiksë
MESA
TA
R
Në bilancin e saj të datës 31 Dhjetor, kompania LCG raportoi një shumë bruto të aktiveve prej $6.500.000 dhe një shumë neto të tyre në masën $5.000.000. Amortizimi vjetor ishte $500.000. Më 31 Dhjetor të një viti më parë, aktivet neto kishin qenë $4.700.000. Çfarë shifre për “Flukset e Arkës të asociuar me Investimet Afatgjatë (aktivet fiksë)” duhet të raportojë LCG në pasqyrën e saj të flukseve të arkës për vitin aktual?
$500.000 $700.000 $900.000 $600.000 $800.000
- 26 -
KAPITULL I 2
90 ROE
I V
ËS
HTIR
Ë
Austin&Company ka një raport borxhi prej 0,5, raport të qarkullimit të aktiveve gjithsej në masën 0,25 dhe një fitim marxhinal prej 10%. Bordi i Drejtorëve është i pakënaqur me raportin korrent të kthimit nga kapitali i vet (ROE) dhe mendon që ai mund të dyfishohet. Kjo mund të arrihet (1) duke rritur fitimin marxhinal në 12% dhe (2) duke rritur përdorimin e borxhit. Qarkullimi i aktiveve gjithsej nuk do të ndryshojë. Çfarë raporti i ri borxhi, sëbashku me fitimin e ri marxhinal prej 12%, është i nevojshëm për dyfishimin e ROE?
55% 65% 75% 60% 70%
91 ROE
I V
ËS
HTIR
Ë
ROE e vitit të kaluar për Southeast Packaging ishte vetëm 5%, por drejtimi i firmës ka përpunuar një plan të ri operacional me qëllim përmirësimin e gjërave. Plani i ri kërkon një raport të borxhit total në masën 60%, i cili do të sjellë shpenzime interesi në masën $8.000 në vit. Drejtimi parashikon një EBIT prej $26.000 mbi shitjet prej $240.000 dhe shpreson të ketë një raport të qarkullimit të aktiveve gjithsej në masën 2,0. Nën këta kushte, norma mesatare e tatimit do të jetë 40%. Nëse ndërmerren ndryshimet, çfarë ROE do të ketë kompania?
35,00% 17,50% 9.00% 11,25% 22,50%
- 27 -