A HA NGUYN T CLO PHN M UNh chng ta bit a ha hc l mt khoa hc v
lch s cc nguyn t ha hc ca Tri t v rng l c v tr,khng nhng gii quyt
nhng vn v s phn b ca cc nguyn t trong nhng i tng t nhin khc nhau m
cn c nhim v ln ca cc khoa hc khc v Tri t-tc l phi gii thch ci ngun
lch s pht trin ca hnh tinh chng ta ni ring v ca v tr ni chung v cc
quy lut pht trin ca n. a ha hc c mi lin h mt thit vi cc ngnh khoa
hc khc nh vt l,ha hc,khong vt hc.chng c tc dng tng h,b tr cho nhau
trong qu trnh nghin cu v gii thch nguyn nhn,quy lut ca s di chuyn
cc nguyn t v phn b ca chng trong v Tri t. Trong bi bo co ny em xin
trnh by a ha nguyn t Clo vi nhng mc di y: I,c im chung II,Lch s
nghin cu III,Tnh cht vt l IV,Tnh cht ha hc V.c im a ha v cc hp cht
ca clo trong t nhin(trong thch quyn,thy quyn,sinh quyn,kh quyn,nh
hng n sinh vt v con ngi) VI.ng dng Kt lun
Hnh dng
I)
NGUYN T CLO
Mu vng lc nht c th kh v lng
- K hiu ha hc: Cl - Khi lng nguyn t: 35,45 - m in :3,16- Cu hnh
electron [Ne] 3s 3p2 5
- V tr: s 17, nhm VIIA, chu k 3 - Cng thc phn t: Cl2 II). LCH S
TM RA NGUYN T - Mui n (NaCl) l hp cht cha clo c con ngi s dng rng
ri t thi xa xa. Thi trung c, cc nh gi kim thut bit iu ch axit
clohidric bng cch cho axit sunfuric tc dng vi mui n - Tuy nhin, vo
nm 1774 clo mi c khm ph bi nh ha hc Thy in Carl William Scheele v c
tha nhn l mt nguyn t vo nm 1810 bi nh ha hc ngi Anh Humphry Davy. -
Tn gi clo (Chloas) theo ting Hy lp c ngha l vng lc, cng chnh l mu
sc ca kh clo.
Carl William Scheele (1742- 1786)
Humphry Davy (1778- 1829)
III. TNH CHT VT L - iu kin thng, clo l cht kh mu vng lc, mi
xc.Nng hn khng kh 2,5 ln.
- Kh clo tan va phi trong nc ( 200C, 1 lit nc ho tan 2,5 lit
clo). Dung dch clo trong nc c mu vng nht. - Clo tan nhiu trong dung
mi hu c, nht l hexan v cacbon tetraclorua. - Kh clo rt c, n ph hoi
nim mc ng h hp . vim cc nim mc. Ht phi nhiu clo th b ngt v c th
cht. Cn phi cn thn khi tip xc vi kh clo.
- Bn knh nguyn t A0 :1,99 - A lc electron(eV) : 3.81 - Nng lng
lin kt X-X,KJ/mol:242 -Nhit nng chy : -101,9oC - Nhit si : -34,1 oC
IV. TNH CHT HA HC - Clo c m in ln (3,16) ch ng sau flo (3,98) v oxi
(3,44). V vy, trong hp cht vi cc nguyn t ny clo c s oxi ha dng
(+1,+3,+5,+7), cn trong cc hp cht khc clo c s oxi m (-1)
- Khi tham gia phn ng, nguyn t clo d nhn thm 1e thnh ion clorua:
- Vy tnh cht ha hc c bn ca clo l tnh oxi ha mnh. - Lin kt trong phn
t clo l lin kt cng ha tr khng phn cc 1. Tc dng vi kim loi Clo tc
dng trc tip vi hu ht cc kim loi, phn ng xy ra nhanh, to nhiu nhit.
Sn phm l cc mui halogenua ng vi s oxi ha cao nht kim loi. TN.1:
Natri nng chy, chy trong clo vi ngn la sng chi, to thnh natri
clorua.
TN.2: St chy trong clo to thnh khi mu nu gm nhng ht rt nh st
(III) clorua.
TN.3: Nung si dy ng mnh ri a vo bnh ng kh clo, dy ng chy sng, sn
phm phn ng l ng (II) clorua.
2. Tc dng vi hir - nhit thng v trong bng ti, kh clo oxi ha chm
hiro. - Khi c chiu sng mnh (nh sng mt tri, nh sng ca magie chy) hay
h nng, phn ng trn xy ra nhanh v c ting n. Hn hp n mnh nht khi t l
mol gia hiro v clo l 1:1.
3. Tc dng vi nc - Khi tan trong nc, mt phn clo tc dng vi nc
:
- Axit hipoclor (HClO) c tnh oxi ho rt mnh. phn hu c cc cht mu.
V vy clo hon ton kh khng c tnh ty trng, nhng clo m li c tnh cht do
s to thnh axit hipoclor. - Phn t Cl2 va l cht kh, va l cht oxi ho,
nn phn ng thuc loi t oxi ha kh.
4. Tc dng vi mui ca cc halogen khc Clo khng oxi ha c ion florua,
nhng oxi ha d dng cc ion bromua v iotua.
5. Tc dng vi cc cht kh
V)c im a ha v cc hp cht ca clo trong t nhin1,Cc hp cht ca clo
bao gm: clorua(Cl-), hipoclorit([OCl]-), clorit(ClO2),
clorat(ClO3), peclorat(ClO4) Trong t nhin chlorine tn ti cc dng khc
nhau nh: Kh Clo (Cl2): 100% Clo Calcihypochlorite (Ca(OCl) 2): 65%
Clo Natrihypochlorite (NaOCl) Clo dioxyt (ClO2) Mt s dng Clo nm
trong cc thnh phn hu c nh Cloamin B (C6H5SO2NClNa.3H2O) 25 - 27%
clo.
2, c im a ha- Trong t nhin, tn ti hai ng v chnh n nh ca clo, vi
khi lng 35 v 37, tm thy trong t nhin vi t l 3:1, to ra cc nguyn t
clo trong t nhin c khi lng nguyn t chung xp x 35,453. Clo c 9 ng v
vi khi lng nguyn t trong khong 32 n 40. Ch c ba ng v l c trong t
nhin: Cl 35 (75,77%) v Cl37 (24,23%) l n nh, v ng v phng x Cl36. T
l ca Cl36 ti Cl n nh trong mi trng l khong 700 E -15 : 1. Cl36 c sn
xut trong kh quyn bng va p ca Ar36 bi cc tng tc vi tia prton v tr.
Trong mi trng di b mt, Cl36 c sinh ra ch yu nh kt qu ca vic bt
ntron ca Cl35 hay bt muon ca Ca40. Cl36 phn r thnh S36 v thnh Ar36,
vi chu k bn r t hp l 308.000 nm. Chu k bn r ca ng v a nc ny lm n tr
thnh ph hp cho vic nh gi nin i trong a cht hc trong khong t 60.000
n 1 triu nm. B sung thm, mt lng ln Cl36 c to ra bi s chiu x ca nc
bin trong qu trnh th nghim cc v kh nguyn t trong khng kh t nm 1952
n 1958. Thi gian tn ti ca Cl36 trong kh quyn khong 1 tun. V th, nh
l cht nh du ca nc nhng nm thp nin 1950 trong t v nc ngm, Cl36 cn c
ch nh gi tui ca cc loi nc t hn 50 nm trc ngy nay.
Cl36 cng c s dng trong cc lnh vc khc nhau ca a cht, bao gm nh gi
nin i bng v cc trm tch. a)Trong thch quyn -Clo l nguyn t a vi s
khong vt tng i nhiu trong t nhin l 220 v hm lng trung bnh trong v
tri t 130ppm(Tr s Clark) - Do hot ng ho hc mnh nn clo hu nh ch tn
ti trong t nhin dng hp cht, ch yu l mui clorua. Natri clorua (mui
n) c nhiu trong nc bin (mt lt nc bin cha khong 30g NaCl). - Phn ln
cc mui clorua ha tan trong nc, v th cc clorua rn thng thng ch tm
thy trong nhng vng kh hu kh hoc su di t, to thnh nhng va ln ri rc
trong v Tri t gi l mui m. - Cc khong cht thng dng cha clorua l
halit (mui m) (clorua natri), sylvit (clorua kali)
Tinh th mui n (NaCl)
M mui Texas M
- Mt vi hp cht khc ca clo cng ph bin trong t nhin, v d kali
clorua l thnh phn ca cht khong cacnalit KCl.MgCl2.6H2O. Clo chim
0,05% khi lng v Tri t.
Qung Sylvite (NaCl - KCl)
Qung Carnalite (KCl.MgCl2.6H2O)
Ngoi ra clo cn c trong m phosphorit tn d.Phosphorit tn ti trng
thi mui v nh hnh vi thnh phn l cloapatit Ca5(PO4)3( Cl, F, OH).
(trong m phong ha tn d)
Clo l mt trong nhng cht bc lin quan n qu trnh to khong Pegmatit
l sn phm ca dung th magma tn d.Chng b y ra khi m v lp y trong khe
nt v l hng. b)Trong thy quyn -Thnh phn nguyn t ion Cl- trong mt s
loi nc l: Nc bin (g/l) 19,3 Nc sng h (g/l) 8
-Cc clorua to ra cc loi mui ha tan trong nc bin khong 1,9% khi
lng ca nc bin l cc ion clorua. Trong nc ca bin Cht v cc m nc mn ngm
th nng ca cc ion clorua cn cao hn na. +Hm lng khong cht trong nc ca
bin Cht l khc ng k so vi nc ca cc i dng, n cha khong 53% clorua
magi, 37% clorua kali v 8% clorua natri (mui n) vi phn cn li (khong
2%) l du vt ca cc nguyn t khc +So snh thnh phn ha hc ca bin Cht vi
cc h/i dng khc ch ra rng nng mui ca bin Cht l 31,5% (c dao ng). Do
cao bt thng v mn ca n nn ngi ta c th ni trong bin Cht kh d dng nh
tc dng ca sc ni. Trong ng cnh ny th bin Cht l tng t nh H Mui Ln
(Great Salt Lake) Utah, Hoa K.
Mt cnh thng thng bin Cht khi du khch c th c bo trong khi ang ngm
mnh trong nc, minh ha cho sc ni
d)Trong kh quyn Ngoi nh hng ti mi trng sng, thng tng kh quyn,
clo cha trong phn t chlorofluorocarbons, k hiu CFC, c lin quan
trong vic gy hi tng zn: C-F2-Cl2UV..C-F2-Clo + Clo(gc chloro t do)
Quan trng cc nguyn t clo c to thnh nh th s tr thnh cht xc tc hy dit
cc phn t ozon trong 1 chu trnh kn .Trong chu trnh ny 1 nguyn t clo
tc dng 1 phn t ozon,ly i 1 nguyn t oxy(to thnh ClO)v li 1 phn t oxy
bnh thng Clo + O3 Cl-O + O2 Tip theo 1 oxy nguyn t t do s ly 1 oxy
t ClO v kt qu cui cng l 1 phn t oxy v 1 nguyn t clo bt u li chu k.
Cl-O +O Cl +O2 Oxit clo cng c th p vi Ozon ClO +O3 ClO2 +O2 Mt phn
t clo n c s ph hy tng ozon mi mi nu khng c cc p khc mang nguyn t
clo ra khi chu k ny bng cch to nn cc ngun cha khc nh axt clohydric
v clo nitrat (ClONO2)
c)Trong sinh quyn -Thnh phn ha hc trung bnh trong sinh vt:nguyn
t Cl chim 2.10 -2%,hm lng ca chng tng i t.
-Clo cng c trong dch v d dy ca ngi v ng vt di dng HClTc ng n con
ngi +Clo kch thch h h hp, c bit tr em v ngi cao tui. Trong trng thi
kh, n kch thch cc mng nhy v khi dng lng n lm chy da. Ch cn mt lng
nh (khong 3,5 ppm) c th pht hin ra mi ring c trng ca n nhng cn ti
1.000 ppm tr ln tr thnh nguy him. V th, clo l mt trong cc loi kh c
s dng trong i chin th gii ln th nht nh mt v kh ha hc. +S phi nhim
kh ny khng c vt qu 0,5 ppm +S phi nhim cp trong mi trng c nng clo
cao (cha n mc cht ngi) c th to ra s phng rp phi, hay tch t ca huyt
thanh trong phi. Mc phi nhim thp kinh nin lm suy yu phi v lm tng
tnh nhy cm ca cc ri lon h hp. +Cc loi hi c c th sinh ra khi thuc ty
trn vi nc tiu, amnic hay sn phm ty ra khc. Cc kh ny bao gm hn hp ca
kh clo v triclorua nit; v th cn phi trnh cc t hp ny. nh hng ca clo
n s sinh trng ca vi sinh vt Clor: y l cht dit khun rt mnh. N c th s
dng dng nc hay dng kh. Tc dng ca chng ln t bo dinh dng, ln bo t
khng ng u. Nng rt nh cng tiu dit vi sinh vt. Phn ng Clor vi nc theo
c ch sau: Cl2 + H2O HOCl + HCl Ngoi ClO2 ra tc dng dit vi sinh vt
cn c O v HCl HOCl HCl + O Kh nng tc dng ca Clor ln trc khun ng rut
xem bng sau:
Bng 2.14. Kh nng tc dng ca Clo ln vi sinh vtThi gian tng Lng vi
sinh vt trong 1ml nc ph thuc nng Clo mg/l tc (pht) 0,5 1,0 2,0 4,0
0 1.800.000 1.800.000 1.800.000 1.800.000 1 13.900 1.940 350 285 2
6.000 970 24 8 5 4.500 640 15 5
VI) ng dng
- Clo c dng st trng nc sinh hot, x l nc thi. dit trng ngi ta
thng cho thm 4 -5 % clo vo nc. Tuy nhin, nc c cha clo li c mi v
khng ngon nn gn y cc nh khoa hc ang ngh s dng kh ozon (O 3) thay
cho kh clo. - Trong cng nghip, mt lng ln clo c dng sn xut cc cht ty
trng, st trng nh nc Javel, clorua vi. - Clo l nguyn liu sn xut nhiu
hp cht v c v hu c nh axit clohiric, dc phm, cht do, si tng hp v cao
su nhn to. Nhng sn phm hu c cha clo c ngha to ln nh nha PVC (poli
vinylclorua), thuc dit cn trng nh D.D.T (Diclo Diphenyl
Tricloetan); thuc tr su C6H6Cl6. - Hin nay, clo c xp trong s nhng
sn phm quan trng nht ca cng nghip ha cht.
Nh my x l nc thi
Sn xut cao su nhn to
Clorua vi
Thuc tr su DD KT LUN Bi bo co trn cho chng ta thy c nhng c im
chung nht v nguyn t Clo.N cho ta bit c v tr,dng tn ti,thnh phn
khong vt,s thnh to,nh hng n con ngi v mi trng sng nh th no. T khi
nghin cu v chng cng c ngha l chng ta bit cch lm gim nh hng,pht huy
c li ch sn c. Tm hiu v s thnh to trong cc m khong t nhin chng ta c
th khai thc chng phc v cho nn kinh t quc dn. Trong qu trnh lm bo co
tuy rt c gng nhng chng em khng trnh khi nhng thiu st,rt mong nhn c
s trao i kin ca thy. Chng em xin chn thnh cm n!
