17
Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri Dr. Hasan Onat

Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

  • Upload
    others

  • View
    9

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

Diyabet Nedir?Diyabetin Tanı Kriterleri

Dr. Hasan Onat

Page 2: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

Amaç

49. diyabet yaz kampı katılımcılarına Diabethastalığını tanıtmak.

Page 3: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

Hedefler

• Diabet hastalığının tanımı

• Diabetin sıklığı, önemi

• Nasıl tanı konur

Page 4: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

Dünyada Diyabet

2000 = 185 milyon

2025 = 300 milyon

Page 5: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

Dünya Diabet Sıklığı

2000 2007 2025

• Tip 1 18.1 26 35

• Tip 2 157.3 220 265

• Toplam 175.4 246 300

Page 6: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

Türkiye‘de Diyabet

1998 yılında 1.191 milyon kişi

2000 yılında 2.217 milyon kişi

2025 yılında 4.551 milyon kişi

2010 yılında 2025 hedefine geçildi!

Page 7: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

turdep 2011

Diabet Türkiye

• Diabet % 13.7

• Obezite % 31.2

• Kontrolsüz diabet %64 (A1C>6.5)

%49.8 (A1C> 7)

Page 8: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

DM RİSK GRUPLARIDM Risk Grupları

• gebelik diyabeti ve/veya iri bebek hikayesi

• İleri yaş

• Ailede genetik yatkınlık

• Ailede periferik insülin direnci ile ilişkili hastalık anamnezi

• Erken yaşta hipertansiyon

• Kan yağları yüksekliği

• Obezite

• Daha önceden bozulmuş açlık şekeri veya gizli şeker hastalığı öyküsü

• Düşük doğum tartılı doğmak

9

Page 9: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

Glisemik kontrolün evresi

ADA 2008 TANI KRİTERLERİ

Açlık Plazma Glukozu

<100

100-125

≥ 126

OGTT

(2. saat tokluk glukozu)

<140

140-199

≥200

(Plazma glukoz düzeyleri (mg/dL)

Normal

IFG

IGT

Diyabet

(Prediyabet)

ADA. Diabetes Care.20103v ol 33:S62-69

ADA 2013 Tanı Kriterleri

10

HgA1c > 6,5

Page 10: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

Faktör Tip 1 Tip 2Başlama yaşı Erken 40 yaş ve üstü

Başlangıç Hızlı Sinsi

Genetik yatkınlık HLA ile ilişkili DR3 ve

DR4

Genetik kalıp

HLA ile ilişkili değil

Çevresel faktörlel Virüs, toksin, otoimmün

uyarı

Obezite, beslenme,

sedanter yaşam tarzı

ICA Başlangıçta mevcut Gözlenmez

Endojen insülin Minimal veya yok Yetersiz, zaman içinde

azalır

Beslenme durumu Zayıf, katabolik Obez veya normal

Semptom Susuzluk, poliüri, polifaji,

bitkinlik

Sıklıkla yok veya hafif

Tip 1 / Tip 2 Diyabet

11

Page 11: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

Yıllar

350

300

250

200

150

100

50

insülinDüzeyi

insülin Direnci

Beta-hücre Yetersizliği

250

200

150

100

50

0

Re

lati

fb

eta

-hü

cre

fon

ksiy

on

u(%

)

AçlıkGlukozu

PostprandiyalGlukoz

Glu

ko

z(m

g/d

l)

TANI

KlinikBulgular

Makrovasküler Değişiklikler

Obezite IGT Diyabet Kontrolsüzhiperglisemi

Önleme OAD insülin

-10 -5 0 5 10 15 20 25 30

Mikrovasküler Değişiklikler

D Kendall, R Bergenstal, International Diabetes Center

Tip 2 diyabet progresif bir hastalıktır

Page 12: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

Beta hücre fonksiyonu

sağlık çalısanlarının diabet eğitimi

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

–12 –10 –8 –6 –4 –2 0 2 4 6

Tanı Öncesi ve Sonrası Yıllar

Beta

cre

fon

ksiy

on

u(%

)

Diyabet

Postprandial Hiperglisemi

Bozulmuş Glukoz Toleransı

Holman RR. Diabetes Res Clin Pract. 1998;40(suppl 1):S21-S25. UKPDS. Diabetes. 1995;44:1249-1258.

P < 0.0001

Page 13: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

-h

ücr

e fo

nks

iyo

nu

(%)*

PostprandialHiperglisemi

IGT† Tip 2Diyabet

Faz I Tip 2Diyabet

Faz II

Tip 2 DiyabetFaz III

25

100

75

0

50

-12 -10 -6 -2 0 2 6 10 14Teşhisten sonraki süre (yıl)

İnsülin, metformin, sülfonilürelerle‡

tedavi edilen hastalar

* Dashed line shows extrapolation forward and backward from years 0 to 6 from diagnosis based on Homeostasis Model Assessment (HOMA) data from UKPDS.† IGT=impaired glucose testing‡ The data points for the time of diagnosis (0) and the subsequent 6 years are taken from a subset of the UPKDS population and were determined by the HOMA model.Lebovitz HE. Diabetes Rev. 1999;7:139-153.

UKPDS: Zamanla -hücre kaybı

14

Page 14: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

Hedef 1

• A1c < 7

• Aç – öğün öncesi < 70-140

• Öğün sonrası 2. saat < 180

Page 15: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

Hedef 2

• KB 130/80 mmHg

• LDL <100 mg/dl

• TRİ <150 mg/dl

• HDL >40 mg/dl

• Antitrombosit tedavi

• Sigara

Page 16: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

Türkiye’de 20 yaş ve üzeri nüfus: 47.467.350 (%65.4)

• TURDEP-II’de diyabet oranı:%13.7

• Diyabetli sayısı: 6.503.027 kişi

• Bilinen diyabetli sayısı (%54.55): 3.547.401 kişi

• Yeni diyabetli sayısı (%45.45): 2.955.626 kişi

• Prediyabetik nüfus (%28.7): 13.812.899 kişi

• Obez nüfus (%31.2) : 15.237.019 kişi

• Fazla kilolu nüfus (%37.5): 17.088.246 kişi

• Hipertansiyonlu nüfus (%25.6): 12.578.848 kişi

Page 17: Diyabet Nedir? Diyabetin Tanı Kriterleri · Dünya Diabet Sıklığı 2000 2007 2025 •Tip 1 18.1 26 35 •Tip 2 157.3 220 265

Teşekkür ederim