DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ · 2020. 9. 3. · Din insana aklı ile ulaşamayacağı gayb konularında bilgi vermektedir. Allah’ın (cc) Kur’an-ı Kerim’de söylediği

192 sayfa sırt kalınlığı 8,9sırt kalınlığını kontrol ederseniz sevinirim

8. SINIF TA

NE TA

NE D

İN KÜLTÜRÜ VE A

HLA

K BİLGİSİ SO

RU BAN

KASI

ŞİMDİÖĞRENME

ZAMANI

DEFTER TADINDA BOL ALIŞTIRMALIETKİNLİKLİ YENİ NESİL SORU BANKASI

ALIŞTIRMAETKİNLİK

DEFTERTADINDA

ÖĞRETENSORULAR

AKILLI TAHTAVE MOBİLUYUMLU

ALTIN NOKTAFatih Özbek

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİNİTANE TANE ÖĞRENECEKSİNİZ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

BECERİTEMELLİ

3/18 Sokak No:2/N Adatepe Mah. Buca - İZMİRTel - Faks: 0 232 502 52 94 Cep: 0 507 470 24 98

[email protected]/ [email protected] / www.altinnokta.com.tr / www.omage.com.tr

NARTEST YAYINEVİ

3. Ünite

DİN VE HAYAT

96

Din, Birey ve Toplum İlişkisini Bilir

Dinin Temel Gayesini Bilir

Hz. Yusuf’un (a.s.) Hayatını Bilir

Asr Suresini ve Anlamını Öğrenir

Kazanımlar

97

TAN

E TA

NE

ÖĞ

REN

Din, Birey ve Toplum İlişkisini Bilir

1Aşağıdaki cümlelerden doğruları beyaz gül ile, yanlışları kırmızı gül ile eşleştiriniz.

Din; Allah (c.c.) tarafından, peygamberler aracılığıyla insanları iyiye, güzele yönlendirmek için; hem dünyada hem de ahirette mutlu olmaları için gönderilen ilahi kuralların bütünüdür. Dinin ana konuları; inanç esasları, ibadetler, ahlak ilkeleri ve toplumsal ilişkilerdir.

Din, insanlık tarihi boyunca bütün toplumlarda var olmuş evrensel bir kurumdur. Allah (c.c.), ilk insan-dan itibaren peygamberler ve kitaplar göndermiştir. İlk insan aynı zamanda ilk peygamber olan Hz. Adem’dir.

Dünya üzerinde nerede eski döneme ait kazı çalışması yapıldıysa, orada mutlaka tapınak ve dinî sem-bole rastlanmıştır. Bu da dinin oldukça eski bir kurum olduğunu ortaya koymaktadır.

İnsanın maddi ihtiyaçları olduğu gibi manevi ihtiyaçları da vardır. İnsan acıktığında yemek yeme ihtiya-cı gibi fıtraten (yaratışı gereği) yaratıcı bir güce sığınma, ona güvenme ve ondan yardım dileme ihtiyacı duyar. Bu duygu ancak din ile karşılanır.

Günümüzde yaşayan dinleri ilahî (semavi) ve ilahî olmayan (semavi olmayan) dinler olarak ikiye ayır-mak mümkündür. Allah’ın (c.c.), peygamberler aracılığıyla gönderdiği ve vahye dayalı olan dinlere ilahî dinler denir. Bunlar Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam’dır. Vahye dayalı olmayan dinlere ise ilahî olmayan dinler denir. Hinduizm, Budizm ve Şintoizm bu dinlere örnek olarak gösterilebilir.

1. Din ilk insanla beraber insanlık tarihinde var olmuştur.

2. Dine inanmak insanın yaratışında bulunan bir özelliğidir.

3. Bütün dinler Allah (c.c.) tarafından gönderilmiştir.

4. İnsanın tüm ihtiyaçları manevi ihtiyaç çatısı altında toplanmaktadır.

5. İlahi dinleri gönderen peygamberlerdir.

6. Din kavramı evrenseldir.

7. İlahi dinlerin en eskisi Hinduizm’dir.

98

2Aşağıdaki cümleleri verilen kelimelerden uygun olanlarla tamamlayınız.

✿ Dinin muhatabı insandır.

✿ Dinin hedefi insanın dünya ve ahiret mutluluğudur.

✿ Din insana aklı ile ulaşamayacağı gayb konularında bilgi vermektedir.

✿ Allah’ın (cc) Kur’an-ı Kerim’de söylediği hiçbir şey bilimin verilerine ters düşmemiştir.

✿ Din, insanı her türlü sorun karşısında dirençli yapar.

✿ Din, insanın hayatının, özellikle ölüm sonrasının anlamlaşmasını sağlar.

✿ Dinin muhatabı akıl sahipleridir.

✿ Allah (c.c.) hiçbir zaman insana gücünün üzerinde yük yüklemez.

✿ Herkes dini inançları konusunda özgürdür. Dinde zorlama yoktur.

✿ İnanan insan, ibadetlerini de gücü ölçüsünde yerine getirmelidir.

✿ Din toplumun hoşgörüsünü ve sevgi-saygı bağlarını kuvvetlendirir.

NE ÖĞRENDİK?

Kindarlığın Akıl Zorlama Ahiret

1. Din insanın hem dünya hem de …………….. mutluluğunu hedef almak-tadır.

2. Din, …………… sahibi insanları muhatap almaktadır.

3. Din toplumda ………………. azalmasına çalışmaktadır.

4. Dinde ……………. yoktur.

99

TAN

E TA

NE

ÖĞ

REN

1. I. Yahudilik

II. Budizm

III. İslam

IV. Şintoizm

Dinler ilahi olan ve ilahi olmayan olarak iki ana bölüme ayrılır. İlahi dinler, Allah (c.c.) tarafından gönderilen vahye dayandırılmaktadırlar.

Yukarıda verilen dinlerden hangileri ilahi olmayan dinlerdendir?

A) I ve II B) I ve III

C) II ve III D) II ve IV

2. “Dünyayı dolaşınız, duvarsız, edebiyatsız, kanun-suz, servetsiz şehirler bulacaksınız. Fakat mabetsiz ve mabutsuz bir şehir bulamayacaksınız.”

(Plutarkhos)

Plutarkhos bu sözü ile aşağıdakilerden hangi-sini anlatmak istemiş olabilir?

A) İbadet mekanları bazen şehirciliğin merkezinde olmuştur.

B) Dinin olmadığı insan topluluğu hiç olmamıştır.

C) Herkesin Dünya’yı dolaşması gerekmektedir.

D) Dinin, insan hayatında ne zamandan itibaren olduğu bilinmemektedir.

3. Tevrat: On emirden birisi “Öldürmeyeceksin!”dir.

İslam: Haksız yere bir cana kıymak tüm insanlığı öldürmek gibidir.

Dinlerin verilen ortak özelliklerinden hareket-le aşağıdakilerden hangisini söyleyemeyiz?

A) Bazı konularda ilahi dinler ortak tavır belirlemekte-dirler.

B) İslam’a göre kul hakkı önemlidir.

C) İlahi dinlerde insan öldürmek büyük suç değildir.

D) Bazı suçlara farklı toplumların bakışı aynıdır.

4. Farklı coğrafyalarda ve farklı tarihlerde ortaya çık-mış dinlerin bir çok ortak yönleri bulunmaktadır. İyilik, adalet, hırsızlık yapmamak gibi bir çok ortak özellik sayabiliriz.

Parçadan çıkarılacak en kapsamlı sonuç aşağı-dakilerden hangisidir?

A) İnsanların evrensel ahlak ilkelerini tüm dinlerde gör-mek mümkündür.

B) Yalancılık hemen her dinde suç sayılmıştır.

C) Bazı ahlaki ilkeler bazı dinlerde büyük suçtur.

D) İlahi dinlerin ortak özelliği oldukça fazladır.

5. İlk insan aynı zamanda peygamber olarak Allah (cc) tarafından vazifelendirilmiştir. İlk peygamber olan ilk insan kimdir?

Öğretmenin sorusunun doğru cevabı aşağıda-kilerden hangisidir?

A) Hz. Adem B) Hz. Nuh

C) Hz. Yusuf D) Hz. Hz. Musa

6. Aşağıdakilerden hangisi dinin evrensel bir ger-çeklik olduğunu göstermez?

A) Bazı değerlerin tüm dinlerde olması.

B) İslam’ın tek tanrılı bir din olması.

C) Dinin ilk insanla birlikte görülmesi .

D) Dinin Dünya’nın her yerinde görülmesi.

Öğreten Sorular -1

100

3Aşağıdaki cümlelerden doğru olanlar hangi renkteki lalelerdir?

İnanmak, insanlar için doğuştan gelen bir duygudur.

İlk insanlarda peygamber yoktur.

İlahi dinlerin en eskisi İslam dinidir.

İnsanın maddi ihtiyaçlarının en önemlisi dindir.

Dünya üzerinde yaşamış dinsiz bir topluluğa rastlanılmamıştır.

Şu anda varlığını sürdüren 3 tane semavi din vardır.

Dinin amacı insanın sadece ahirette mutlu olmasıdır.

Vahye dayalı son din İslam dinidir.

101

TAN

E TA

NE

ÖĞ

REN

1Gökkuşağı üzerindeki kavramlardan uygun olanları verilen cümlelerin boş kısımlarına yazdığımızda gökkuşağının hangi rengi üzerindeki kavram boşta kalır?

İnsan sürekli bir anlam arayışı içindedir. “Ben kimim? Beni kim yarattı? Niçin yaratıldım? Nereye gidece-ğim? Dünyanın sonu ne olacak?” gibi sorular insanın her zaman sorduğu, cevabını aradığı sorulardan olmuştur. Bu tarz soruların cevabını her zaman din sayesinde öğrenilmiştir. Çünkü bu sorular gayb alemiyle ilgili sorulardır ve ancak ilahi bir rehber sayesinde cevap bulur.

Din, ahiret inancıyla insanın ölümsüzlük isteğine de cevap verir. Din, insan için ölümün bir son olma-dığını ve ölüm sonrasında hayatın devam edeceğini haber verir. Allah(c.c.) ve ahiret inancı, insanın yaşadığı tüm olumsuzluklara karşı insana dayanma gücü verir. İnsan dünya ve ahiret mutluluğunu din sayesinde elde eder.

İnsan sosyal bir varlıktır ve yaşadığı çevre ile uyumlu olmaya çalışır. Din, toplumların barış ve huzur içinde yaşaması için hükümler ortaya koyar. Şefkat, sevgi, hoşgörü ve merhametin insanlar arasında yaygınlaşmasını sağlayarak toplumlarda mutluluğun oluşmasına vesile olur. Dini değerler etrafında birleşerek yardımlaşan toplumlar yaşadıkları sosyal, ekonomik ve siyasi sorunları birlik olarak daha hız-lı ve rahat bir şekilde çözebilir. Din, bireylerin zor durumlarda birbirlerine yardım etmelerini dini bir sorumluluk olarak görür. Bu da zorluklar karşısında din duygusunun güçlü olduğu toplumları daha dirençli yapar.

1.İnsanın aklı ile ulaşamadığı bilgiler olan gayb konuları ancak ………… sayesinde aydınla-tılır.

2. Din sadece bireyle ilgilenmez, …………. da dinin ilgi alanındadır.

3. Ahiret inancı insanın …………… duygusunu tatmin eder.

4. Dini değerlerin yaşandığı toplumlarda …………. artacaktır.

5.İnsanın sosyal bir varlık olması beraberinde ……………… ihtiyacını da ortaya çıkarmakta-dır.

adalet

yardımlaşma

huzur

din

suç

toplum

102

İslam dini üç temel ilke üzerine kurulmuştur. Kur’an-ı Kerim’deki ayetler de bu üç temel ilke ile alakalı olarak üç ana kısma ayrılmıştır. Bunlar; inanç esasları, ibadetler ve ahlak ilkeleri,

1. İNANÇ ESASLARI ( İMANIN ALTI ŞARTI )

1. Allah’a inanmak

2. Meleklere inanmak

3. Kitaplara inanmak

4. Peygamberlere inanmak

5. Ahiret gününe inanmak

6. Kadere inanmak (hayrın ve şerrin Allah’tan geldiğine)

2. İBADETLER ( İSLAM’IN BEŞ ŞARTI )

1.

Kelime-i şehadet getirmek

(“Eşhedü en lâ ilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühû ve resûlüh”

“Allah’tan başka ilâh bulunmadığına ve Hz. Muhammed’in O’nun kulu ve elçisi olduğuna gönülden inanırım”

2. Namaz kılmak

3. Oruç tutmak

4. Zekat vermek

5. Hacca gitmek

3. AHLAKİ İLKELER

Doğruluk, dürüstlük, emanete sahip çıkmak, yalan söylememek, güzel konuşmak, kul hakkı yememek, çevreye ve hayvanlara duyarlı olmak gibi ahlak ilkeleri İslam’ın çok önem verdiği konulardır. Din sadece ibadet ederek ahiretin kazanılmasının amaçlandığı bir din değildir. Dünya’da mutluluk için ise ahlaki kurallara uymak şarttır.

NE ÖĞRENDİK?

103

TAN

E TA

NE

ÖĞ

REN

Aşağıdaki cümlelerden doğruların numarasını mavi papağanın yanına, yanlışların numarasını sarı papağanın yanına yazınız.

1

1. İnanç esasları demek, dinin mutlaka inanılması gereken kısmı demektir.

2. Allah’a iman etmek İslam’ın beş şartının birincisidir.

3. Meleklere inanmayan birisi yine de “Müslümanım” diyebilir.

4. Kelime-i şehadet : Eşhedü en la ilahe illallah ve eşhehü enne Muhamme-den abduhu ve rasulüh.

5. Kelime-i şehadetin anlamı : Şahitlik ederim ki (iman ederim ki) Allah birdir ve yine şahitlik ederim ki Muhammed onun kulu ve elçisidir.

6. İslam’ın beş şartındaki tüm ibadetler farz ibadetlerdir.

7. İslam’ın beş şartındaki ibadetler, İslam’ın başlıca ibadetleri diye isimlen-dirilebilir.

8. Farz ibadetleri yapmak, gücü yetsin yetmesin herkese farzdır.

9. İslam dört ana ilke üzerine kurulmuştur.

10. İslam dininde temel ibadetlerin sayısı altıdır.

11. İnanç, ibadet ve ahlaki ilkeler birbirini tamamlayan parçalardır.

12. Kul hakkı yemek en büyük günahlardandır.

Öğreten Sorular / Etkinlikler

104

1. Doğruluk ve dürüstlük gibi ahlaki erdemler hangi dinlerde görülmektedir?

Öğretmenin sorusunun doğru cevabını aşağı-daki öğrencilerden hangisi vermiştir?

A) B)

C) D)

Tümdinlerde

Deniz

Müge Serkan

Mert

Sadeceİslam’da

İlahidinlerde

İslam veHinduzm’de

2. I. Namaz kılmak

II. Kitaplara inanmak

III. Oruç tutmak

IV. Hacca gitmek

Yukarıda verilenlerden hangisi inanç ibadet alanlarından farklı bir bölüme aittir?

A) I B) II C) III D) IV

3. Allah insanları uyarmak için her zaman fırsatlar sunmuş ve doğru yolu göstermiştir. İnsanı hiçbir zaman sahipsiz ve kendi haline bırakmamıştır.

Verilen paragrafta anlatılan inanç esasları ima-nın esaslarından hangisi olabilir?

A) Kadere inanmak

B) Allah’a inanmak

C) Allah’a ve ahiret gününe inanmak

D) Peygamberlere ve kitaplara inanmak

4. İslam dininin üzerine kurulduğu üç temel ilke var-dır.

Bu ilkelerden bir tanesi Allah’a, meleklere, pey-gamberlere inanmaktan bahseder.

Yukarıda bahsedilen, İslam’ın üzerine kuruldu-ğu ilkelerden birisi olan ilke aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ahlaki ilkeler

B) İbadetler

C) İnanç esasları

D) İslam’ın beş şartı

5. İslam’ın temel ilkeleri, dinin üzerine kurulduğu ana konulardır.

Aşağıdakilerden hangisi İslam’ın temel ilkeleri ile ilgili yanlış bir yargıdır?

A) İbadetleri eksik olan birisi, dinin inanç konularını özümseyememiş demektir.

B) Namaz kılmak İslam dininin en çok önem verdiği iman konularındandır.

C) İnanç konularından birisine inanmayan birisinin Müslümanlığından söz edemeyiz.

D) İbadetler, imanı tamamlayan çok önemli temel ilke-lerdir.

6. İnanç ilkelerinin ilki ve en önemlisi olan bir ve tek olan Allah’a (c.c.) inanmak aşağıdaki keli-melerden hangisi ile anlatılmaktadır?

A) Tevhit B) Tevekkül

C) Beytullah D) Mizan


105

TAN

E TA

NE

ÖĞ

REN

Dinin Temel Gayesini Bilir

Dinin temel amacı, insanları dünya ve ahiret mutluluğuna ulaştırmaktır. İslam’ın açıkladığı emir ve yasakların amacı da; bu doğrultuda insanı ahlaken yüceltmektir.

Dinin amacı olan dünya ahiret mutluluğu için insanın bazı temel haklarının korunması gerekmektedir. İslam’ın korunmasına önem verdiği bu temel haklar; can, nesil, akıl, mal ve din emniyeti olmak üzere beş başlıkta değerlendirilmiştir.

1- Canın Korunması

Canın korunması İslam dinine göre en temel haktır. Çünkü bireyin varlığını sürdürmesi, iş ve faaliyetle-rini devam ettirebilmesi buna bağlıdır. Bu yüzden İslam bireyin yaşama hakkını henüz anne karnında iken güvence altına alır.

İslam’a göre bir canı kurtarmak bütün insanlığı kurtarmak kadar erdemli bir davranıştır. Bir cana kıy-mak ise bütün insanlığı öldürmek kadar büyük bir günahtır.

Çalışan bireylerin iş sağlıklarının ve can güvenliklerinin sağlanması da canın korunması kapsamındadır.


İslam’da can güvenliği sadece Müslümanlarla ilgili bir konudur.

İş yeri sahibi çalışan işçilerinin can güvenliğini sağlamakla yükümlüdür.

İslam dini, insanın hem dünya mutluluğunu hem de ahiret mutluluğunu amaç-lamaktadır.

Ahlaki kurallara uymak, bir insanın mutlu olması için gereken davranış biçimidir.

Bir insanın en temel hakkı çalışma hakkıdır.

106

2-Neslin Korunması

Neslin korunabilmesi ancak sağlıklı bir aile kurmakla mümkündür. Bu nedenle İslam dini, aile kurumu-nun nikâh ile temellendirilmesi üzerinde önemle durmuştur.

Eğitimin ilk alındığı sosyal kurum ailedir. Anne babanın iyi bir örnek olarak evlatlarını yetiştirmesi bu açıdan çok önemlidir. Çocuklar milli ve manevi değerleri, sevgi, merhamet, hoşgörü gibi ahlaki değer-leri de ilk olarak aile ortamında edinirler.

1Hedef tahtasında rızık ile ilgili yazan cümlelerden bir tanesi yanlıştır. Hangi renkteki cümle yan-lıştır?

1. Eğitimin alındığı ilk sosyal kurum okuldur.

2. Çocukların davranışları üzerinde anne babalarının çok büyük etkisi vardır.

3.Aile kurumunun korunabilmesi için ailenin nikâh temeli üzerine kurulması gerekmek-tedir.

4. Aile ortamı huzurlu olmayan çocukların huzurlu olması mümkün değildir.

5.Neslin korunması için Hz. Muhammed (s.a.v.) durumu uygun olan gençlerin evlenmesini tavsiye etmiştir.

ÖĞRENDİKLERİMİZİ TEKRAR EDELİM

107

TAN

E TA

NE

ÖĞ

REN

3-Aklın Korunması

Akıl Allah’ın (c.c.) insana verdiği en önemli nimetlerden birisidir. Akıl sağlığı yerinde olmayan kişiler dinen mükellef değildir.

Aklın korunması, akıl sağlığına zarar veren şeylerden uzak durularak sağlanır. Bu nedenle akla zarar veren içki ve uyuşturucu gibi zararlı maddelerin kullanımı İslam dinince yasaklanmıştır.

1Aklın korunması konusu ile ilgili aşağıda verilen örneklerden doğru olanları mavi kelebek ile, yan-lış olanları kırmızı kelebek ile eşleştiriniz.

1. Akıl sağlığı yerin olsun olmasın herkes dini emirlerden sorumludur.

2. Sigara akıl sağlığına zarar vermektedir.

3. Akıl insanın sahip olduğu en önemli nimetlerden biridir.

4. Uyuşturucu özelliği olan maddeler İslam dini tarafından yasaklanmıştır.

5. Alkolün İslam dinince yasaklanmasın sebebi pahalı bir içecek olmasındandır.

AKLIN KORUNMASI İLE İLGİLİ İKİ TANE AYET YAZINIZ.

108

4- Malın Korunması

İslam’a göre herkes kendi imkân ve ölçüsünde meşru yollardan çalışma ve mülk edinme hakkına ve bu mallara sahip çıkıp kazandığı malı harcama hakkına sahiptir.

İslam dininde malların hile, rüşvet, kumar, hırsızlık, faiz gibi haksız kazanç yollarıyla elde edilmesi yasaklanmıştır.

Malı koruma yollarından biri de israftan uzak durmaktır. İsraf bireyi ve toplumu yoksullaştıran kötü bir davranıştır. Ayrıca kumarda kazanılan paranın haram olması gibi kumarda para harcamak da yasaklan-mıştır.

1Gökkuşağı üzerindeki kavramlardan uygun olanları verilen cümlelerin boş kısımlarına yazdığı-mızda gökkuşağının hangi rengi üzerindeki kavram boşta kalır?

1.İnsanların çalışmasının karşılığının zamanında verilmesi ……….. korunması kapsamında incelenir.

2. Helal yollardan para kazanan birisinin …………. oynaması bu davranışı helal yapmaz.

3. Kendi kazancımız üzerinde de …………. etme hakkımız yoktur.

4. Ticarette hile yapmak ………… dır.

5. İşimizin olması için rüşvet vermek …………… kazanç elde etmektir.

neslin

malın

haksız

kumar

haram

israf

109

TAN

E TA

NE

ÖĞ

REN

5- Dinin Korunması

Dinin korunmasında dikkat edilmesi gereken en önemli konu dinin doğru bilgi kaynaklarından öğre-nilmesidir. İslam dininin birinci temel kaynağı Kur’an-ı Kerim’dir. Hz. Muhammed’in (s.a.v.) sünneti ise Kur’an-ı Kerim’i açıklayan İslam’ın ikinci temel kaynağıdır. Yani Kur’an ve sünnete dayanmayan din anlayışları doğru değildir.

İslam’ın aslından olmayan, dine sonradan giren ve din gibi algılanan konulara hurafe denir. Genellikle ruh çağırma, büyü, sihir, fal gibi çeşitli batıl inanışlarla karşımıza çıkar. Bunlara inanmak dini bozmakla, değiştirmekle eş anlamlıdır.

Dinin tahrif edilmesi, dinin korunmasında dikkat edilmesi gereken bir diğer konudur. Tahrif; saptırma, bozma, bozulma gibi anlamına gelir. Dinin korunması Kur’an ve sünnetten ayrılmamakla mümkün olur. Din; bid’at, hurafe, yanlış yorum ve uygulamalarla tahrif edilebilir.

Dinin korunması kapsamında bütün hurafelerden, batıl inançlardan, tahriflerden, yanlış anlayış ve ina-nışlardan uzak durulmalıdır.

Dinin korunmasında dikkat edilecek en önemli davranış dini Allah’a tahsis ederek sadece onun için ibadet etmektir. Dinin korunması, helal harama dikkat ederek Allah’ın (c.c.) emirlerine uymakla müm-kündür.


İslam dininin birinci temel kaynağı Hz. Muhammed’in (s.a.v.) sünnetidir.

Dinde bazı zararsız bid’at ve hurafeler olabilir.

Doğru din ancak doğru kaynaklardan öğrenilir.

İslam tek ve eşsiz yaratıcıdan bahseder. Buna da tevhit inancı denir.

İslam dininin iki temel kaynağı vardır. Kur’an-ı Kerim ve sünnet.

110

1. Dinin amaçlarından birisi de toplumun huzur içeri-sinde yaşamaya devam etmesidir.

Aşağıdakilerden hangisi dinin toplumsal bir faydası ile ilgili değildir?

A) Fakirlere zekat verilmesi.

B) Kurban etinden ihtiyaç sahiplerine de dağıtılması.

C) Günde beş defa namaz kılınması.

D) İnsanlara gülümsemenin bile sadaka sayılması.

2. “Her sarhoş edici haramdır. Çoğu haram olanın azı da haramdır.”

( Buharî, Eşribe, 4.)

Hz. Muhammed verilen hadisinde insanı özel-likle hangi alanda korunması için uyarmakta-dır?

A) Mesleğini koruması

B) Parasını koruması

C) Vaktini koruması

D) Aklını koruması

3. Din bireye hitap etmekte ve bireye bir çok alanda ikazlarda bulunmaktadır.

Din birey ilişlisinde aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?

A) Din akıl sahibi insanı muhatap alır.

B) Dine göre tek amaç bireyin ahiret mutluluğudur.

C) Din insandan gücünün üzerinde bir şey istemez.

D) Her bir birey dine inanıp inanmama konusunda özgürdür.

4. “… Kendi elinizle kendinizi tehlikeye atma-yın...”

(Bakara suresi, 195. Ayet)

Aşağıdakilerden hangisini verilen ayetten çıkaramayız?

A) Allah (c.c.) insanlara öğütler vermektedir.

B) İnsanın kötü alışkanlıklarının sorumlusu kendisi değildir.

C) Bazen insanlar hata yapabilir.

D) Kur’an-ı Kerim sadece ahiret ile ilgili tavsiyelerde bulunmaz.

5. Kur’an-ı Kerim’de geçen hiçbir konu ya da hüküm ilmi çalışmalarla çürütülememiştir. İlmi çalışmala-rın tamamı Kur’an-ı Kerim’de yazılanlarla birebir örtüşmektedir.

Bu durum aşağıdakilerden hangisinin ispatı olamaz?

A) Her şeyi yaratan Allah’tır (cc).

B) Kur’an’ın sahibi Allah’tır (cc).

C) Kur’an-ı Kerim en eski ilahi kitaptır.

D) İslam hak dindir.

6. “Ey iman edenler! İçki, kumar, dikili taşlar, fal okları şeytan işi iğrenç şeylerdir. Bunlardan kaçının ki kurtuluşa eresiniz.”

(Mâide Suresi - 90 . Ayet)

Yukarıdaki ayette hangi kötü alışkanlıktan bahsedilmemektedir?

A) Yalan söylemek

B) Kumar oynamak

C) Alkollü içecek içmek

D) Falcılık yapmak


111

TAN

E TA

NE

ÖĞ

REN

Hz. Yusuf’un (a.s.) Hayatını Bilir

Hz. Yusuf’un hikayesi Kur’an-ı Kerim’de kıssaların en güzeli olarak adlandırılmaktadır.

Yakup Peygamberin on iki oğlundan biridir. Hz. Yakup, annelerinin yokluğunu hissettirmemek için Yusuf’un üzerine daha çok titriyordu. Ancak diğer kardeşleri onu çok kıskanıyorlardı. Kardeşleri kıs-kançlıklarından dolayı aralarında anlaşıp Yusuf’tan kurtulmaya karar verdiler. Gezip eğlenmek bahane-siyle babalarından izin alarak Hz. Yusuf’u kırlara götürdüler. Onu bir kuyuya attılar. Kuyunun yanından geçmekte olan bir kervanın yolcuları, Yusuf’u kuyudan kurtarıp Mısır’a götürdüler ve onu Mısır vezirine köle olarak sattılar.

Hz. Yusuf, Mısır vezirinin yanında yetişti. Vezirin karısı Züleyha da ona ilgi duymuştu. Ancak Hz. Yusuf, son derece iffetli ve günahlardan kaçınan bir kimseydi. Züleyha’nın isteğini reddetti. Bunun üzerine Züleyha, Hz. Yusuf’a iftira edip hapse attırdı. Hz. Yusuf, kendisine atılan bu iftiradan dolayı uzun yıllar hapiste kaldı. Allah (cc), Hz. Yusuf’a zindanda iken peygamberlik görevi verdi. Mısır hükümdarı, bir gece rüyasında yedi zayıf ineğin yedi besili ineği yediğini ve yedi yeşil başağın yanında yedi kurumuş başak olduğunu gördü. Bu rüyasının yorumlanmasını istedi. Fakat yanındaki danışmanların yaptıkları yorumları mantıklı bulmadı. Daha önce Hz. Yusuf ile hapiste yatan arkadaşı krala bu rüyanın yorumunu öğrenip gelebileceğini söyledi. Ardından Hz. Yusuf’la konuşarak öğrendiği yorumu krala anlattı. Hz. Yusuf, yedi yıl bolluk olacağını, peşinden gelen yedi yılın ise kıtlıkla geçeceğini söyledi. Hükümdar, Hz. Yusuf’un bu yorumunu mantıklı buldu ve çözüm önerilerini sordu. Hz. Yusuf da önerilerini söyledi. Bunun üzerine hükümdar, Hz. Yusuf’u hapisten çıkararak devlet hazinesinin sorumluluğunu ona verdi.

Hz. Yusuf’un ailesinin yaşadığı Kenan (Filistin) diyarında da kıtlık yaşandı. Hz. Yusuf’un kardeşleri de yiyecek almak için birkaç kez Mısır’a geldiler. Hz. Yusuf, kardeşlerini tanıdı, kendini tanıttı ve kendisini çocukluğunda kuyuya atmalarına rağmen onları affetti. Hz. Yusuf, babasını, annesini ve kardeşlerini Mısır’a davet etti. Onlar da bu daveti kabul ettiler.

Aşağıdaki cümlelerden doğruların yanına “D” yanlışların yanına “Y” yazınız..

1

1. Hz. Yusuf’un hikayesi Kur’an-ı Kerim’de “Yusuf Suresi”nde geçmektedir.

2. Hz. Yusuf’a peygamberlik görevi kuyuya atıldığı zaman verilmiştir.

3. Hz. Yusuf kardeşleri tarafından kıskanıldığı için kuyuya atılmıştır.

4. Hz. Yusuf’un kıssası Kur’an-ı Kerim’de kıssaların en uzunu olarak isimlendiril-miştir.

5. Hz. Yusuf sevgi ve merhamet konularında ön plana çıkarak örnek olmuştur.

6. Hz. Yusuf peygamberlik mucizesi olarak rüyaları doğru bir şekilde yorumluyor-du.

112

Aşağıdaki cümlelerin boşluklarını verilen kelimelerden uygun olanları ile doldurunuz

Hz. Yusuf’un ön plana çıkan üç güzel özelliğini birer örnekle yazınız

2

3

1. Hz. Yusuf sabrı, merhameti ve ……………. ile tanınmıştır.

2. Hz. Yusuf köle olarak …………… vezirine satılmıştır.

3. Hz. Yusuf kardeşlerini ……………. bizlere de örnek olmuştur.

4. Hapishanelere ……………… Yusuf da denir.

5. Hz. Yusuf’un babası peygamberlerden …………………. tur.

6. Kur’an-ı Kerim’de kıssaların en güzeli diye isimlendirilen hikaye …………… suresin-de geçmektedir.

1.

2.

3.

Yusuf

Hz. Yakup

Medrese-i

Mısır

iffeti

Affederek

113

TAN

E TA

NE

ÖĞ

REN

Asr Suresini ve Anlamını Öğrenir

✦ Sure, adını birinci ayette geçen ve zaman, çağ, ikindi vakti gibi anlamlara gelen “asr” kelime-sinden alır.

✦ Sure, zamana yemin edilerek başlar ve onun insan hayatındaki yerine ve önemine dikkat çeker.

✦ Asr suresinde dini sorumlulukların temelini oluşturan şu ilkelerden bahseder: İman, sâlih amel, hakkı ve sabrı tavsiye etmek. Bu esaslar insanı dünya ve ahiret mutluluğuna ulaştırır.

Okunuşu

Bismillahirrahmanirrahim

1. Vel asr.

2. İnnel insane le fi husr.

3. İllellezine âmenû ve amilü’s sâlihâti ve tevâsav bi’l hakkı ve tevâsav bi’s sabr.

Anlamı

Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla

1. Andolsun zamana ki

2. İnsan gerçekten ziyan içindedir.

3. Ancak, iman edip de sâlih ameller işleyenler, birbirlerine hakkı tavsiye edenler, birbirlerine sabrı tavsiye edenler başka (onlar ziyanda değillerdir).

1Aşağıdaki cümlelerden doğruları beyaz gül ile, yanlışları kırmızı gül ile eşleştiriniz.

1. Asr suresinde imanın samimi bir şekilde yapılmasından bahsetmektedir.

2. Asr suresi Kur’an-ı Kerim’in ilk suresidir.

3. Kur’an-ı Kerim’in en uzun ikinci suresidir.

4. Bu sure insanın mutluluğa ulaşması için yapması gerekenlerden bahsetmek-tedir.

5. İnsanların birbirlerine doğruluk ve sabır konusunda yardımcı olması tavsiye edilmektedir.

114


Asr suresi Kur’an-ı Kerim’in son suresidir.

Hz. Yusuf tevhit mücadelesini Nemrut ile yapmıştır.

İslam dininin amacı insanın dünya ve ahiret mutluluğudur.

İnsan aklı ve duyu organları ile ulaşamadığı bazı bilgilere vahiy yoluyla ulaşır.

İmanın altı şartı inanç konuları ile alakalıdır.

İslam’da canın korunması esastır.

Alkolün yasaklanması neslin korunması ilkesi ile ilgilidir.

Hz. Yusuf’un babası kendisi gibi peygamber olan Hz. Nuh’tur.

115

ÇOKL

U K

AZA

NIM

SO

RULA

RI

TEST – 1 Ünite Değerlendirme Testi

1. Günümüzde yaşayan dinleri ilahî ve ilahî olmayan dinler olarak iki ana bölüme ayırabiliriz.

İlahi dinlerin en belirgin ve ayırıcı özelliği aşa-ğıdakilerden hangisidir?

A) Ulusal bir olmaları

B) Vahye dayanmaları

C) Çok eski olmaları

D) İnananlarının sayısının fazla olması

2. (Resûlüm!)Sen yüzünü hanîf olarak dine, Allah insanları hangi fıtrat üzere yaratmış ise ona çevir. Allah’ın yaratışında değişme yoktur. İşte dosdoğru din budur; fakat insanların çoğu bilmezler.)

(Rum Suresi - 30 . Ayet)

Aşağıdaki yargılardan hangisini verilen ayet-ten çıkaramayız?

A) Allah’ın (cc) yaratılış kuralları değişmez.

B) Bir çok insan hata ve gaflet içerisindedir.

C) Allah (cc) insanlara Kur’an-ı Kerim’de tavsiyelerde bulunmaktadır.

D) Din konusu insan için ergenlik dönemi ile başlayan bir kavramdır.

3. Dinin doğru anlaşılması için doğru kaynaklara ulaşmak gerekmektedir.

İslam dininin doğru anlaşılması için bakılma-sı gereken doğru kaynaklar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kur’an-ı Kerim ve tarih kitapları

B) Sahih hadisler ve Fıkıh kitapları

C) Kur’an-ı Kerim ve sahih hadisler

D) Akaid ve kelam kitapları

4. ✦ Sevgi ve merhamet örneğidir

✦ Köle olarak satılmış, sonrasında vezirlik maka-mına kadar yükselmiştir

✦ Rüyaları yorumlama mucizesine sahiptir

Öncüllerde anlatılan peygamber aşağıdakiler-den hangisi olabilir?

A) Hz. Yakup B) Hz. Yusuf

C) Hz. Muhammed (sav) D) Hz. Adem

5. Hz. Yusuf herkes tarafından sevilen bir çocuktu. Ağabeylerini çok seven Hz. Yusuf aynı zamanda küçük kardeşi Bünyamin’e de ağabeylik yapıyordu.

Çok sevilen iyi bir çocuk olmasına rağmen Hz. Yusuf kardeşleri tarafından neden kuyuya atıl-mıştır?

A) Kardeşleri onu kıskandığı için

B) Hz. Yusuf peygamber olduğu için

C) Hz. Yusuf kardeşleri ile sürekli kavga ettiği için

D) Hz. Yusuf onlara iftira attığı için

6. İslam bazı maddelerin kullanımını yasaklamıştır. Alkol ve uyuşturucu gibi maddelerin kullanımı kesin bir dille yasaklanmıştır.

Bu tarz maddelerin yasaklanması ile insanın öncelikle hangi değeri korunmaya çalışılmış olabilir?

A) Malın korunması

B) Dinin korunması

C) Neslin korunması

D) Aklın korunması

116

7. I. Asr suresi namaz surelerindendir.

II. Üç ayetten oluşmaktadır.

III. Kur’an-ı Kerim’in en uzun suresi Asr suresidir.

IV. Hakkı ve sabrı tavsiye edenlerin kurtuluşa ere-ceği bildirilmektedir.

Yukarıda verilenlerden hangisi Asr suresi ile ilgili yanlış bir bilgidir?


8.

Dinin bireye olumlu etkilerinden birini örnek olaraksöyleyiniz?

Öğretmenin sorusuna aşağıdaki öğrencilerden hangisi yanlış cevap vermiştir?

A) Banu : İnsan din sayesinde daha ahlaklı olur.

B) Sacit : Din merhamet duygusunun toplumda yay-gınlaşmasını sağlar.

C) Ayça : Melek inancı kişinin davranışlarını kontrol etmesini olumlu etkiler.

D) Şakir : Ahiret inancı kişinin dünya hayatına anlam katar.

9. (I)İslam’ın beş şartından olan namaz kılmak, İslam’ın en önemli ibadetlerindendir. (II)Namaz kılmanın vacip olması da bu sebepledir. (III)Aynı şekilde zekat vermek de İslam’ın başlıca ibadetle-rindendir. (IV)Zekatın hayatımızda sosyal dayanış-ma ile ilgili önemli bir rolü de vardır.

İslam’ın temel ibadetleri ile ilgili verilen bilgile-rin hangisinde hatalı bilgi verilmektedir?


10. “Bir cana kıymaya veya yeryüzünde fesat çıkar-maya karşılık olması dışında, kim bir kimseyi öldürürse bütün insanları öldürmüş gibi olur. Kim de bir can kurtarırsa bütün insanların hayatını kurtarmış gibi olur.”

(Mâide Suresi - 32 . Ayet)

Ayete bakarak aşağıdaki yargılardan hangisi-ne ulaşamayız?

A) Bazı insanların canının korunması daha önemlidir.

B) Kul hakkı büyük günahlardandır.

C) Bazı değerlerin ve hakların korunması Allah (c.c.) tarafından emredilmektedir.

D) Bir kişinin hayatını kurtarmak çok ama çok değerlidir.

11. Hz. Yusuf ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Hz. Yusuf’un babası da peygamberdir.

B) Hz. Yusuf’un hapse atılma sebebi uğradığı bir iftira-dır.

C) Hz. Yusuf Filistin bölgesinde vezirlik makamına kadar yükselmiştir.

D) Hz. Yusuf’un rüya yorumu gerçekleşmiş ve Mısır’da yedi yıl bolluk sonrasında yedi yıl kıtlık yaşanmıştır.

12. Dinin birey ile olan ilişkisinde aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Dinin amacı kişinin her iki cihanda da mutlu olması-dır.

B) İnsanın dini yükümlülüklerden sorumlu olması için akıl sahibi olması şart değildir.

C) Kişi dini konularda gücünün yettiği kadar sorumlu-dur.

D) İnsan gaybı din sayesinde öğrenir.

117

ÇOKL

U K

AZA

NIM

SO

RULA

RI

TEST – 2Ünite Değerlendirme Testi

1. Öldüğümüzzaman nereye gideceğiz?

Dünyanınsonu ne olacak?

Niçinyaratıldım?

Leyla

Asiye Kerem

Murat

Bizi kim yarattı?

Öğretmenin aşağıdaki sorularından hangisine öğrenciler verilen cevapları söylemiş olabilir-ler?

A) Dinin tanımı nedir?

B) Din hangi sorulara cevap verir?

C) Neden din fıtri bir ihtiyaçtır diyoruz?

D) Dinin kaynakları nelerdir?

2. “Allah esenlik yurduna çağırıyor. Dileye-ne (mutluluğa ulaştıracak) doğru yolları gösteriyor.”

(Yunus suresi, 25. ayet.)

Aşağıdaki yargılardan hangisi ayette verilen mesajı en kapsamlı şekilde açıklamaktadır?

A) Dinin amacı insanların ahiret hayatlarını kurtarmak-tır.

B) İnsanlar temiz olduğu müddetçe yeryüzünün her-hangi bir yerinde Allah’a (c.c.) ibadet edebilirler.

C) İnsanların cüzi iradesi vardır ve insanın bu iradesine Allah (c.c.) müdahale etmemektedir.

D) Allah (c.c.) insanların hem dünyada hem de ahirette mutlu olmaları istemektedir.

3. I. “Fakirlik korkusuyla çocuklarınızın canına kıymayın. Biz onların da sizin de rızkınızı veririz. Onları öldürmek gerçekten büyük bir günahtır.”

(İsrâ suresi, 31. ayet.)

II. “Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin için türünüzden eşler yaratması ve aranız-da bir sevgi ve merhamet var etmesi de O’nun (varlığının ve kudretinin) delillerin-dendir…”

(Rûm suresi, 21. ayet.)

III. “… O halde sen de dini Allah’a has kılarak (ihlâs ile) kulluk et.”

(Zümer suresi, 2. ayet.)

Verilen ayetler sırasıyla hangi hakların korun-masıyla ilgili olabilir?

A) I. Canın korunması

II. Malın korunması

III. Dinin korunması

B) I. Malın korunması

II. Neslin korunması


A) I. Canın korunması



B) I. Canın korunması


III. Aklın korunması

4. İslam dininin korunması hedefleniyorsa ilk öncelikli olarak aşağıdakilerden hangisini değiştirmeden korumak gerekir?

A) Kur’an ve sünnet

B) Kur’an ve akait kitapları

C) Sünnet ve İslam tarihi kitapları

D) Sünnet ve fıkıh kitapları

118

5. Yanında çalışan bir kişiye ücretini zamanında ve tam olarak veren bir kişi aşağıdakilerden hangisine dikkat etmiş olur?

A) Canın korunmasına

B) Malın korunmasına

C) Neslin korunmasına

D) Aklın korunmasına

6.

Hz. Muhammed (s.a.v.) bir keresinde, “ Müf-lis (iflas etmiş kişi) kimdir bilir misiniz?” diye sorar. Sahabe “Bizim aramızda müflis, parası ve eşyası olmayan kimsedir.” diye karşılık verince şöyle buyurur: “Benim ümmetimden müflis o kimsedir ki kıyamet gününde namaz, oruç ve zekât (gibi ibadetlerin sevabıyla) gelir. Ancak şuna sövmüş, buna iftirada bulunmuş, ötekinin malını yemiş, berikinin kanını dökmüş, diğerini de dövmüş olarak gelir. Hesap gününde hakkı-na girdiği kimselere onun iyiliklerinden alınıp dağıtılır. Eğer yaptığı iyilikleri kötülüklerinin cezasını karşılamaya yetmezse hak sahiplerinin günahlarından alınarak onun üzerine yüklenir. Sonra da günahkâr bir kimse olarak cehenne-me atılır. İşte asıl müflis bu kişidir.”

(Müslim, Birr ve Sıla, 59.)

Hz. Muhammed (s.a.v.) verilen hadiste aşağı-dakilerden hangisine vurgu yapmaktadır?

A) Kul hakkı

B) İbadetin önemi

C) Duanın gücü

D) Tevhit inancını sebebi

7. “Ey rabbim! Bana iktidar verdin ve bana rüya-ların yorumunu da öğrettin. Ey gökleri ve yeri yaratan! Dünyada da âhirette de beni yönetip himaye eden sensin. Müslü-man olarak canımı al ve beni iyi kulla-rın arasına kat!”

(Yûsuf suresi, 101. ayet.)

Hz. Yusuf yukarıdaki duasında Allah’tan (c.c.) sahip olduğu neyi korumayı dilemektedir?

A) Makamını

B) Ailesini

C) Malını

D) İnancını

8. I. Namazı eksiksiz kılmak

II. Salih amel işlemek.

III. Hakkı (doğruluğu) tavsiye etmek.

IV. Sabrı tavsiye etmek.

Yukarıda verilen maddelerden hangisi Asr suresinde geçmemektedir?


9. Aşağıda verilen davranışlardan hangisi malın korunması ilkesine örnek olarak gösterilemez?

A) Faiz yemek

B) Kumar oynamak

C) İsraf etmek

D) Dedikodu yapmak

119

YEN

İ NES

İL S

ORU

TEST – 1Yeni Nesil Sorular

1. İnsanlık tarihi incelenirse görülecektir ki, tarihin her döneminde insan ile beraber din gerçeği vardır. Farklı zamanlarda ve farklı coğrafyalarda yaşayan insanlar, farklı farklı inanışlara sahip olsalar da mutlaka inanç sahibi olmuşlardır. Arkeolojik kalıntılarda ve tarihi kaynaklarda dini kavramlar ve motifler yoğun olarak görülür.

Aşağıda verilen bilgilerden hangisi paragraftaki bilgiyi destekler nitelikte değildir?

A) Tarihte dinsiz bir kavme rastlanılmamıştır.

B) Yaratıcıya olan inanış, Dünya’nın her bölgesinde görülmektedir.

C) Eski dönem toplumlarının tamamında yazılı ve sözlü kurallar bulunmaktadır.

D) Yapılan tüm kazı çalışmalarında insanla ilgili kalıntı bulunduysa, din ile ilgili de kalıntı bulunmuştur.

2. “Göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün birbiri ardınca gelip gidişinde selim akıl sahipleri için elbette ibretler vardır.”

(Âl-i İmrân suresi, 190. Ayet)

Öğretmen “Din ve Hayat” konusunu işlerken tahtaya yukarıdaki ayeti yazmıştır.

Öğrencilerinden verilen ayeti yorumlamalarını isteyen öğretmene hangi öğrenci yanlış cevap vermiş-tir?

Evreni incelediğimiz zamantesadüfen olması mümkünolmayan, ders çıkaracağımızbirçok olayla karşılaşırız.

Arzu

İnsan aklı sayesinde etrafını inceleyebileceği ve irade sahibi olduğu için yaptıklarından sorumludur.

Cenk

Peygamber gönderilmeyentoplumlarda insanlarınAllah’ı (c.c.) bulması içinakıl yeterli değildir.

Yasemin

Evren mükemmel bir plan ve program içerisinde yaratılmıştır.

Sinan

A) B)

C) D)

3. I. Helal yollardan para kazanan insan, kazandığı parasını istediği gibi harcayabilir.

II. Allah’a (c.c.) iman etmiş bir kişi, karşısındaki insanın inancı ne olursa olsun haksız yere ona zarar veremez.

III. Müslümanın amacı, hem bu dünyada hem de ahirette mutlu olmaktır.

IV. Komşulara ve akrabalara yardım edip onlarla iyi ilişkiler kurmak, salih amel amaçlayan insanlardan bekle-nen bir davranışlardandır.

İslam dininin emir ve yasaklarına göre bir yaşantıyı hedefleyen bir kişiden, yukarıdaki düşüncelerden hangisini benimsemesi beklenmez?


120

4. İnsanlık tarihi incelendiğinde, her dönemde ve her yerde inanan insan ve din gerçeği ile karşılaşılmıştır. Yapı-lan arkeolojik kazı sonuçlarında, tarihi kaynaklarda ve toplumların kültürlerinde dini motiflerin varlığı yoğun olarak görülmektedir.

Aşağıdaki düşüncelerden hangisini verilen paragraftaki bilgiden çıkaramayız?

A) İnsanlık tarihi boyunca yaşamış tüm insanlar tevhit temelli bir dine inanmışlardır.

B) Yaşamış tüm insan topluluklarında din yaşamın bir parçası olarak karşımıza çıkmıştır.

C) Dini inançların evrensel bir şekilde tüm zamanlarda görülmesi, dinin insanın doğal bir ihtiyacı olduğu anlamına gelmek-tedir.

D) İnsanlık tarihi boyunca dinsiz bir toplumun yaşamamış olması bilimsel olarak da ispat edilmiştir.

5. ✦. ““Kimse kendi elinin emeğinden daha hayırlı bir rızık yememiştir…”

(Buhârî, Büyû’, 15.)

✦ “Şüphesiz biz ona doğru yolu gösterdik. İster şükredici olsun ister nankör.” (İnsan suresi, 3. ayet.)

✦ “Yapmakta olduğunuz şeylerden mutlaka sorguya çekileceksiniz.” (Nahl suresi, 93. ayet.)

Verilen ayetlerden çıkarılacak olan ortak yargı aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Evrendeki yaratılmış en şerefli varlık insandır.

B) Allah (c.c.) tüm insanlara rehberlik edecek bir peygamber göndermiştir.

C) İnsan yaptıklarından ve yapacaklarından sorumlu bir varlıktır.

D) İnsanın rızkını elde etmesi için çalışması gerekmektedir.

121

YEN

İ NES

İL S

ORU

6. Varlıklar dünyasında yaşayan insan evreni anlamaya ve yorumlamaya çalışır. Duyu organları sayesinde görü-nen varlıkları inceler. Ancak insan sadece görünen dünyayı değil, gayb âlemi de merak eder ve bu âleme ilişkin sorular sorar.

İnsanın gayb ile ilgili doğru bilgileri elde edebileceği kaynak aşağıdakilerden hangisidir?

A) Aklı B) Rüyalar C) Kur’an-ı Kerim D) Duyu organları

7. “Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi

Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi”

(Kanuni Sultan Süleyman)

Sağlık konusunda tevekkül edilmesi gerekmesine rağmen halk arasında bu konuda yanlış olan ve dine atfedi-len çok sayıda görüş bulunmaktadır.

Kanuni Sultan Süleyman’ın verilen beytinden yola çıkarak aşağıdaki yorumlardan hangisinin İslam dininin inanışına aykırı olduğu söylenebilir?

A) Devletin sağlık konusunda yapacakları, kişinin yapacaklarından önce gelmektedir.

B) Sağlık konusunda Allah’a (c.c.) dua etmeden önce üzerimize düşen görevleri yerine getirmeliyiz.

C) Sağlık dinin çok önem verdiği bir konu olup, hem dünya hem de ahiret konularında kişinin görevlerini yerine getirebil-mesi için gerekli bir durumdur.

D) Kişi için sağlıklı olmak dünyadaki en önemli konulardan birisidir.

8. “Ey İnananlar! İçki, kumar, putlar ve fal okları şüphesiz şeytan işi pisliklerdir, bunlardan kaçının ki saadete eresiniz.”

(Mâide suresi, 90. ayet.)

Dinin gayelerinden biri de bazı hakların korunmasıdır. İslam’ın korunmasına önem verdiği temel haklar; can, nesil, akıl, mal ve din emniyeti olmak üzere beş başlıkta değerlendirilebilir.

İslam’ın korunmasına önem verdiği bazı haklarla ilgili olarak yukarıda verilen ayet için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Ayet aklın korunması ile ilgili esaslara değinmiştir.

B) Ayette değinilen konular içinde malın korunması konusu yoktur.

C) Dinin korunması konusu ayette geçmektedir.

D) Ayet can emniyeti ile ilgili değildir.

122

9. ✦. “Fakirlik korkusuyla çocuklarınızın canına kıymayın. Biz onların da sizin de rızkınızı veririz. Onları öldür-mek gerçekten büyük bir günahtır.”

(İsrâ suresi, 31. ayet)

✦ “Müslümanın Müslümana malı, ırzı (şeref ve namusu) ve kanı haramdır (dokunulmazdır)…” (Ebû Dâvûd, Edeb, 35)

Yukarıdaki ayet ve hadis, İslam’a göre insanın sahip olduğu hangi hak konusuna ortak vurgu yapmak-tadır?

A) Dinin korunması B) Malın korunması

C) Canın korunması D) Aklın korunması

10.

“Ey Rabbim! Bana iktidar verdin ve bana rüyaların yorumunu da öğrettin. Ey gökleri ve yeri yaratan! Dün-yada da âhirette de beni yönetip himaye eden sensin. Müslüman olarak canımı al ve beni iyi kulların ara-sına kat!”

(Yûsuf Suresi - 101 . Ayet)

Sevginin, merhametin, affetmenin ve tevekkülün en güzel örneklerini gördüğümüz Hz. Yusuf’un kıssasında Hz. Yusuf Allah’a (c.c.) yukarıdaki ayette söylendiği şekilde dua etmektedir.

Verilen ayetten Hz. Yusuf ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisini çıkarabiliriz?

A) Kardeşleri tarafında kuyuya atılarak ölüme terk edilen Hz. Yusuf tüm yaşadığı sıkıntılara rağmen kardeşlerini affetmiştir.

B) Hz. Yusuf’un küçük bir çocukken görmüş olduğu rüya yıllar sonra gerçekleşmiştir.

C) Hz. Yusuf Allah’a (c.c.) şükranlarını arz ediyor ve dünyada insana verilen imkânların “iyi bir insan ve iyi bir Müslüman olma” amacına hizmet etmesi gerektiğini vurguluyor.

D) Zindanda Allah (c.c.) tarafından peygamberlik ile görevlendirilen Hz. Yusuf görevini babasının yardımı ile tamamlamıştır.

123

YEN

İ NES

İL S

ORU

TEST – 2Yeni Nesil Sorular

1. I. “Sen yüzünü hanif olarak dine, Allah insanları hangi fıtrat üzere yaratmış ise ona çevir. Allah’ın yaratma-sında bir değişme yoktur. İşte dosdoğru din budur fakat insanların çoğu bilmezler.”

(Rûm suresi, 30. ayet.)

II. “De ki; namazım, ibadetlerim, yaşamım ve ölümüm ancak âlemlerin rabbi olan Allah içindir.”

(En’âm suresi, 162. ayet.)

III. “Yeri sizin için yerleşim alanı, göğü de bir bina kılan, size şekil verip de şeklinizi güzel yapan ve sizi temiz besinlerle rızıklandıran Allah’tır. İşte Allah sizin Rabbinizdir. Âlemlerin Rabbi Allah, yücelerden yücedir.”

(Mü’min suresi, 64. ayet.)

Dinin insanın hayatındaki yeri ile ilgili verilen ayetlerden her üçünden de çıkarılabilecek yargı aşağıda-kilerden hangisidir?

A) Allah (c.c.) insanı yarattıktan sonra başıboş bırakmamış, yol gösterip rehberlik etmeye devam etmiştir.

B) Kendisine ibadet edilmesi gereken sadece Allah’tır (c.c.).

C) Allah (c.c.) evrendeki tüm varlıklardan yücedir, sonsuz kudret sahibidir.

D) Din ve Allah (c.c.) inancı, insanın yaratılışı gereği doğuştan gelen bir ihtiyaçtır.

2.

Eve gelen Cem çok mutluydu. Çünkü bugün okulda öğretmenin sorusuna sadece Cem doğru cevap vermişti. Öğretmeni dün akşam Cem’in çalışmış olduğu konudan soru sorunca Cem’in soruyu bilmesi çok da zor olmamıştı.

Öğretmenin “Malın korunması ile ilgili İslam dini nasıl tedbirler almıştır?” sorusuna Cem cevap olarak aşağı-daki ayet ve hadislerden hangisini söylemiş olamaz?

A) “Faiz yiyenler ancak şeytanın çarparak sersemlettiği kimse gibi kalkarlar. Bunun sebebi onların, ‘Alım satım da ancak faiz gibidir.’ demeleridir. Halbuki Allah alım satımı helâl, faizi ise haram kılmıştır...”

(Bakara suresi, 275. ayet.)

B) “Çalışana ücretini teri kurumadan veriniz.”

(İbn Mâce, Ruhûn, 4.)

C) “İnsan için ancak çalıştığının karşılığı vardır.”

(Necm suresi, 39. ayet.)

D) “Sözlerin en hayırlısı Allah’ın kitabı Kur’an-ı Kerim’dir. Yolların en hayırlısı Muhammed’in yoludur. İşlerin en kötüsü sonradan ortaya çıkarılan bid’atlerdir. Bütün bid’atler de dalalettir.”

(Müslim, Cum’a, 43.)

124

3. Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla.

1. Andolsun zamana ki

2. İnsan gerçekten ziyan içindedir.

3. Ancak, iman edip de sâlih ameller işleyenler, birbirlerine hakkı tavsiye edenler, birbirlerine sabrı tavsiye edenler başka (onlar ziyanda değillerdir).

(Asr suresi,1-3. ayetler)

Aşağıdaki ahlaki davranışlardan hangisinin kaynağı meali verilen Asr suresi olarak gösterilemez?

A) İyi ve güzel davranışlar sergilemek

B) Metanetli olmayı öğütlemek

C) İnsanlara doğruyu göstermek

D) Yalan söylememek

4. Dinin amaçlarından biri de bazı hakların korunmasıdır. İslam’ın korunmasına önem verdiği temel haklar; can, nesil, akıl, mal ve din emniyeti olmak üzere beş ana başlıkta değerlendirilebilir.

Aşağıdaki ayetlerden hangisi neslin korunması ile ilgilidir?

A) “Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin için türünüzden eşler yaratması ve aranızda bir sevgi ve merhamet var etmesi de O’nun (varlığının ve kudretinin) delillerindendir…”

(Rûm suresi, 21. ayet)

B) “Fakirlik korkusuyla çocuklarınızın canına kıymayın. Biz onların da sizin de rızkınızı veririz. Onları öldürmek gerçekten büyük bir günahtır.”


C) “Ey iman edenler! Karşılıklı rızaya dayanan ticaret dışında mallarınızı haksızlıkla yemeyin…”

(Nisâ suresi, 29. ayet)

D) “… O halde sen de dini Allah’a has kılarak (ihlâs ile) kulluk et.”

(Zümer suresi, 2.ayet)

5. “Göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün birbiri ardınca gelip gidişinde selim akıl sahipleri için elbet-te ibretler vardır.”

(Âl-i İmrân suresi, 190. ayet.)

Verilen ayette Allah (c.c.) aşağıdaki konulardan hangisini vurgulamıştır?

A) Fizik konularında ilerlenmesini.

B) İnsanın zamanı planlı kullanmasını.

C) Her şeyi yaratanın Allah (c.c.) olduğunu.

D) İnsanın düşünerek doğru bilgiye ulaşmasını.

125

YEN

İ NES

İL S

ORU

6. I. “Fakirlik korkusuyla çocuklarınızın canına kıymayın. Biz onların da sizin de rızkınızı veririz. Onları öldür-mek gerçekten büyük bir günahtır.”


II. “Ey gençler! Aranızda gücü yeten evlensin. Çünkü evlenmek gözü haramdan korumak ve iffeti muhafa-za etmek için en iyi yoldur…”

(Buhârî, Nikâh, 3)

III. “ … Kim bir kimseyi öldürürse bütün insanları öldürmüş gibi olur. Kim de bir can kurtarırsa bütün insan-ların hayatını kurtarmış gibi olur…”

(Mâide suresi, 32. ayet)

IV “Hiç kimse kendi el emeğiyle kazandığından daha hayırlı bir lokma yememiştir. (Buhârî, Büyû’, 15)

İslam dininin gayelerinden biri de insanın sahip olduğu bazı temel hakların korunmasıdır.

Yukarıda verilen ayetlerden ve hadislerden hangi ikisi aynı hakların korunması ile ilgilidir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) III ve IV

7. I. “Ey gençler! Aranızda gücü yeten evlensin. Çünkü evlenmek gözü haramdan korumak ve iffeti muhafa-za etmek için en iyi yoldur…”

(Buhârî, Nikâh, 3.)

II. “Şu üç kimseden sorumluluk kaldırılmıştır: Ergenlik çağına gelinceye dek çocuklardan, uyanıncaya kadar uyuyandan, akli dengesi yerinde olmayandan.”

(İbn Mâce, Talak, 15.)

III. “Hiç kimse kendi el emeğiyle kazandığından daha hayırlı bir lokma yememiştir…” (Buhârî, Büyû’, 15.)

IV “Allah’ın lâneti, rüşvet verenin ve rüşvet alanın üzerinedir.”(İbn Mâce, Ahkâm, 2.)

İslam dininin korunmasına önem verdiği konularla ilgili verilen hadislerden hangisi neslin korunması ile ilgilidir?


126

8. “… Haberiniz olsun, kalpler yalnızca Allah’ın zikriyle tatmin bulur.” (Ra’d suresi, 28. ayet.)

Verilen ayet aşağıdaki sorulardan hangisine cevap olarak verilmiş olabilir?

A) İnsan dünya ve ahiret mutluluğuna nasıl ulaşır?

B) Din duygusunun kaynağı nedir?

C) Doğru haber kaynakları nelerdir?

D) İbadetler nasıl yapılmalıdır?

9. “…Yiyin, için fakat israf etmeyin. Çünkü Allah israf edenleri sevmez.” (A’râf suresi, 31. ayet.)

Verilen ayetin amacı aşağıdakilerden hangi olabilir?

A) Neslin korunması B) Malın korunması

C) Canın korunması D) Aklın korunması

10. Aşağıdakilerden hangisi Hz. Yusuf ile ilgili yanlış bir bilgidir?

A) Kendisine yeni bir ilahi kitap verilmemiştir.

B) Mısır’da adil bir yönetici olmuştur.

C) İsrailoğulları’ndan çıkmış bir peygamberdir.

D) Hz. İbrahim’in oğludur.

Documents

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ · 2020. 9. 3. · Din insana aklı ile ulaşamayacağı gayb konularında bilgi vermektedir. Allah’ın (cc) Kur’an-ı Kerim’de söylediği