Doğrudan Gözetimli Tedavi Uygulamaları

Dr.Dilek Polat

Sunum Planı•DGT nedir? Neden DGT?•Gözetim planı•DGT uygulamaları•DGT’nin izlenmesi, denetimi•Sorunların giderilmesi

Doğrudan Gözetimli TedaviBir hastanın tüberküloz ilaçlarını içerken,bir sağlıkçı ya da sorumlu bir kişi tarafından gözlenmesidir.

EtkindSC.Med.Clin.NorthAM.1993;77(60)1303-14

Neden DGT ?

Tedavi sonucunu etkileyen faktörler•Hasta ve doktorun ( hemşirenin) kişisel ve sosyal özellikleri,•Hasta ve doktorun bilgi düzeyi, inançları•Tüberküloz tedavisini sağlayacak kuruluşun alt yapısı•Hastanın tüberküloz hakkındaki bilgisi•Tedaviyi yapacak kişinin eğitiminin kalitesi

Tüberkülozlu hastaların sağlık önerilerini uygulama durumları

•Ne söylenirse yaparım %49.4•Şikayetlerim geçene kadar yaparım %50.6

Tülay Atay, Akciğer tüberkülozlu hastaların tedavilerini uygulama durumları,1997.Bilim Uzmanlığı Tezi Ankara

Hastaların %69’uhemşire ilacını getirirse içiyor!

Tülay Atay.1997 Bilim Uzmanlığı Tezi Ankara

İlaç alımındaAçıklamaUyumlu Uyumsuz

Yapılan % 77 % 23Yapılmayan % 82 % 18

Tüberküloz hastalarının ilaç alımında uyum

Tülay Atay, Akciğer tüberkülozlu hastaların tedavilerini uygulama durumları,1997.Bilim Uzmanlığı Tezi Ankara

p>0.05

İlaç uyumu ile•Cinsiyet,

•Yaş,

•Medeni durum,

•Okur yazarlık durumu,

•Hastanede yatış süresi,

•Daha önce tedavi görme öyküsü,•İtaatkar olup, olmama ARASINDA İLİŞKİ SAPTANMAMIŞTIR.

Tülay Atay.1997 Bilim Uzmanlığı Tezi Ankara

Tedaviye uyumsuzluk •Nüfusun çeşitli katmanları arasında, kişisel, demografik ve coğrafik bir fark göstermeden eşit olarak dağılır.

•Hangi hastanın tedavide uyumsuzluk yapacağını önceden kestirmek olanaksızdır.

Sbarbaro J.Directly observed therapy.Who is responsibleClin.Ches.Med. 1997, 18 : 131 - 3

Tüberküloz hastasının tedavisinin sağlanmasından kim sorumludur?*

Tüberküloz hastasının tedavisinin sağlanmasından ne hasta, ne de doktor sorumludur. Sorumlu olan kişi toplum sağlını korumakla yükümlü olan kişidir.

Sbarbaro J.Directly observed therapy.Who is responsibleClin.Ches.Med. 1997, 18 : 131 - 3

Hastanın eğitimi, hastalık ve tedavisi konusunda aydınlatılması, hasta ile iyi ilişki kurulması çok önemli, ancak tek başına yeterli değildir.

İmproving patient adherence to tuberculosis treatment.1994.CDC.

Tedavi uyumu Doğrudan gözetim ile

sağlanır.

İlaç gözetim şeklinin seçiminde

•Her hasta tek tek ele alınmalı ve hasta ile birlikte kendisine özel bir gözetim planı yapılmalı•Hastanın anlayabileceği bir dille konuşulmalı•Hastayı eleştirmekten kaçınmalı•Doktor kendi değerlerini hastaya kabul ettirmekten kaçınmalı•Hastanın beklentileri karşılanmaya çalışılmalıdır.

Destek ve yardımlar

•Hastanın tedaviyi tamamlamasını kolaylaştıracak, teşvik edecek küçük ödüller verilebilir

•Hastanın ilaçlarını almasını sağlayacak yardımlar yapılabilir. (Örn. Otobüs parası v.b.)

Gözetimli Tedavi•Hastane temelli olabilir.•Ayaktan yapılabilir. -Dispanser -S.O, AH -Özel hastane, poliklinik -İş yeri -Öğretmen, muhtar, imam -Cezaevi reviri -Evde vs.

DGT’NİN İZLENMESİ VE DENETİMİ

•Her hasta ayda bir kez dispanserde kontrol edilmeli•Ortaya çıkan sorunlar hasta ile birlikte değerlendirilmeli ve çözümler bulunmalı•Herhangi bir zamanda denetim amacıyla hasta ve gözetmen ziyaret edilebilir.

HASTA İLACINI İÇMEYE GİTMEZSE

•Mümkünse gözetmen hastayı arar.•Sorun varsa aynı gün dispansere haber verir.•Dispanser hastaya ulaşmaya çalışır ve gözetmene yönlendirir.•DGT ‘nin birkaç kez aksatılması durumunda hasta dispansere davet edilir.•Uyumsuz hasta İl Hıfzıssıhha Kurulu aracılığıyla hastaneye yatırılır.

•Tüberküloz kontrolünün amacı, gelecek kuşakları tüberküloz enfeksiyonundan korumaktır.

•Tüberküloz tedavisi, hasta uyumu veya doktorun iyi/ kötü olmasına bırakılamayacak kadar ÖNEMLİDİR.