Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
www.samenindeklas.nl
leerkracht
ouder/externe
focus op
1
NODIG
• A3papierenstiftvoorelkeleerling
• A3papierperteam
• bijlageinspiratiekaarten
• eventueelkleinevellenpapier
• eventueeleendichtedoos
LEERDOELEN
• lerenvankenmerkendeaspectenoverdetijdvandeGrieken(kerndoel52)
• figuurlijktaalgebruiklereninterpreteren(kerndoel12)
• zoveelmogelijkideeënlerenbedenkeninverschillenderichtingen
• ideeënsnelenhelderduidelijklerenmaken
5 Kiezen-Opzoeknaardemeestorigineleoplossingen
4 Verzinnen-Brainwritingmetinspiratiekaarten
1 Inleiding-Mytheskomenvoorinonzetaal
Nieuwsgierige Pandora mag de doos niet openmaken. Leerlingen verzinnen ideeën om erachter te komen wat erin zit zonder de doos te openen.
Doos van Pandorai.s.m. Stichting Panta Rhei, Montessorischool Valkenbos & TechniekTalent.nu
90min
10
25
5
10
6 Presenteren-StripverhaalmeteigenversieverhaalPandora
2 Energizer-MenselijkeGordiaanseknoopontwarren
10
3 Ontwerpvraag-Hoekunjeerachterkomenwatindedooszitzonderdezeopentemaken?
30
bovenbouw
middenbouw
onderbouw
www.samenindeklas.nl
10
VOORBEREIDING
• Stemafmetdeouder,vrijwilligerofexterne.Dezeheefteencentralerolbijdegroeneteksten.
• Maakteamsvandrietotvierleerlingen.
• Zetdematerialenklaar.
TIPS VOOR EEN GOED GESPREK!
• Vertelzoveelmogelijkenmetenthousiasmevanuitjeeigenervaring.Kiesvoorbeeldenuitdepraktijkdieaansluitenbijdebelevingswereldvandeleerlingen.
• Bedenkvoorafwatmoeilijkewoordenkunnenzijn(vaktermen,jargon).Gebruikdezewel,maarzorgdatjeeenvoudigealternatieven,concretevoorbeeldenofeenuitlegbeschikbaarhebt.
• Gebruikveelbeeldmateriaalenechtematerialenomtebekijken,voelenenuitproberen.
• Helpleerlingendoorvragentestellen.Laatzezozelfeenstapverderkomen.
Lesbeschrijving
1 INLEIDING
Mythes beantwoorden ingewikkelde vragen
Start klassikaal. Stel jezelf voor. Vertel kortwat jouw achtergrond is en geef leerlingen gelegenheid omdaarwatvragenovertestellen.Gaingesprekovermythes.Watzijnmythes?WaaromverteldendeGriekenmythes?Vulhunantwoordeneventueelaanmet:
• Hetwoord‘mythe’komtvanhetGrieksewoord‘mythos’,dat ‘verhaal’en‘gesprokenwoord’betekent.Mytheszijnverzonnenverhalen.Verhalendiejeietsuitleggenenleren.Vaakwordtgeenpreciezetijdofplaatsgenoemdinhetverhaal.Jeweetnietzekerwanneerzegebeurdzijn.
• Mythes werden verteld door goede verhalenvertellers op plaatsen waar mensen bij elkaar kwamen.Daardoorzijnsomsverschillendeversiesvandeverhalenontstaan.Paslaterzijnmythesopgeschreven.
• Inmytheskomenvaak ingewikkeldevragenaanbodzoals: ‘Wiebenik?’, ‘Hoeisdewereldontstaan?’,‘Waaromzijnerziektes?’en‘Hoezouikmoetenleven?’.Mythesproberenantwoordentegevenopdezevragen.IndeoudGrieksetijdwerdenmythesalsdewaarheidgezien.Mensenvondenhetheelprettigomhetgevoeltehebbendatzedewereldbegrepen.
• Hetpastbijmensenom ietsdatzenietbegrijpenuit te leggenals ietsdatalleeneenbovennatuurlijkiemandkan.Daaromspelengoden,vreemdewezensenheldendehoofdrolinmythes.
Mythes komen voor in onze taal
Grieksemytheshebbenonzewestersecultuursterkbeïnvloed.Datdoenzetotopdedagvanvandaag.VeelbegrippenenuitdrukkingeninonstaalgebruikkomenuitdeGrieksemythologie.Bespreekereenaantalofbespreekeigenvoorbeelden.EindigmetdeGordiaanseknoop.
• Achilleshiel;iemandszwakkeplek.GriekseheldAchilleswerddoorzijnmoeder,dezeegodinThetis,inde rivier vandeonderwereldgedompeldomhemonkwetsbaar temaken.Zemoesthemwelergensvasthoudenendatdeedzebijzijnhiel.DitwasdeenigekwetsbareplekvanAchilles.TijdensdeTrojaanseOorlogwerdhijdooreengiftigepijlinzijnhielgedood.
• Muze;inspiratiebron.OppergodZeuskreegnegendochters:degodinnenofMuzenvandekunst,muziekenwetenschap.AlleMuzenkondenprachtigzingen.Ookinspireerdenzedemensheidmethuncreativiteit.Indietijdbegonnenmensenhunverhalendaarommet:“Vertelme,Muze,…”.Hetwoord‘museum’komtvanhetGrieksewoord‘Mouseion’,eennaamvoordetempeltererevandeMuzen
• De(Gordiaanse)knoopdoorhakken;eenbesluitnemenineenlastigesituatie.IndestadGordiumwerdeenknoopbewaardvooroppergodZeus,dieonmogelijklostekrijgenwas.Wiedeknooptochloszoukrijgen, zouheerser vandehelewereldworden.AlexanderdeGrotehoordedit verhaal.Hij kreegdeknoopnietopeennormalemanierlos.Toenverzonhijeenlist;hijhaktedeknoopmetzijnzwaarddoor.
www.samenindeklas.nl
2 ENERGIZER
SamengaanweeenGordiaanseknoopmaken.Eenenergizerisonmisbaarbijontwerpen.Naeenenergizerbedenkjeméérenmeerverschillendeideeën.NBVoordezeenergizeriseenveiligesfeerindeklasbelangrijk.Kieseventueeleenalternatiefofmaakeenleerlingspelleider.
Laat alle leerlingen heel dicht bij elkaar staan, hun ogen dichtdoen en hun linkerhand omhoog en eenwillekeurigekantopsteken.Teltotdrieenlaatiedereenéénanderehandvastpakken.Nuderechterhanden.DeGordiaanseknoopisgemaakt!Deopdrachtishetontwarrenvandeknoopzonderelkaarlostelaten.
3 ONTWERPVRAAG
VertelhetverhaalvandedoosvanPandora.Vanditverhaalbestaanverschillendeversies.DezeversieiseenafgeleidevanhetverhaalopWikipedia.Gaingesprekmetdeleerlingenovernieuwsgierigheid.
DOOS VAN PANDORA
IndeGrieksemythologyisPandoradeeerstevrouwopaarde.ZeusliethaarmakendoorHephaistus,de god van het vuur. Alle goden gaven haar geschenken, zoals schoonheid, kracht, slimheid ennieuwsgierigheid.DenaamPandorabetekent‘draagstervanallegaven’.
Prometheus,‘hijdievooruitdenkt’(uitvinder),stalvuuruitdehemelvoordemens.ZeuswerdboosenlietPrometheusstraffen.OndermeerdoorPandoratelatentrouwenmetEpimetheus,debroervanPrometheus.ZeusgafPandoraeendoosmee.Pandoramochtdezedoosnooitopenen.NuwasPandoraheelnieuwsgierigenuiteindelijkopendezededoos.
Uitdedooskwamenalletegenslagenenellendedieeenmensmaarkunnengebeuren:sprinkhanendiegewassenopeten,kakkerlakken,luizen,ziekte,honger,aardbevingenenoorlog.Uitmedelijdenhaddendegodenééngoeddingindedoosgestopt:hoop.
Deontwerpvraagvanvandaag:
Hoe kun je erachter komen wat in de doos zit zonder deze open te maken?
Vraagde leerlingenommee tedenkenovergoedeoplossingen.Aanheteindvande leshebbenweonzeeigenversiesvanhetverhaalvanPandora.Verteldatdeleerlingentijdensde les(sen) werken aan de ontwerpvaardigheid ‘Denk alle kanten op’. Ze proberen veel,verschillendeenorigineleideeëntebedenken.
Denk alle kanten op
5
10
www.samenindeklas.nl
4 VERZINNEN
Inteamsvandrietotvierleerlingen.Introduceerkortdedriebelangrijksteregelsbijverzinnen:
REGELS BIJ VERZINNEN
• Alles mag;verzinvooralgekke,wildeideeën.Daardoorbedenkjevaakdebesteoplossingen.
• Tekenen;tekenzoveelmogelijk.Eentekeningsamenmetwoordenmaakteenideeduidelijk.
• Ideeën zijn van iedereen;alleideeënzijnvandegroep.Na-apenmagenisjuistgoed.
GeefelkeleerlingeenvelA3-papiereneenstift.Vraagdeleerlingenomhetvelpapierintwaalfvakjestevouwen.Verdeeldeinspiratiekaartenoverdeteams.Startmetbrainwriting:
BRAINWRITING
• Ideeën verzinnen;elkeleerlingtekentminstenstweeideeënopzijnvelpapier.Eénideeinéénvak.Leerlingenmogeninspiratiekaartenpakkenvoorinspiratie.
• Doorschuiven;elkteamlidschuiftdaarnazijnveldoornaarzijnlinkerbuur.NBVaakgaatdatvanzelfgoed,geefeventueelalsleerkrachteenseintje.
• Herhalen;herhaalhet verzinnenendoorschuiven totelke leerlingzijnbeginvelweervoorzichheeft. NBOp elk vel tekenen de leerlingen nieuwe ideeën. Niet precies dezelfde dus. Eerdereideeën(vanhenzelfofvananderen)mogenalsinspiratiegebruiktworden.
Stimuleerdeleerlingenomzoveelmogelijkideeënteverzinnen.Inzoveelmogelijkverschillenderichtingen.Hoemeerhoebeter.Danisdekansoporigineleideeënhetgrootst!
5 KIEZEN
Kiezendoejeinteams.Geefdeleerlingeneenminuutdetijdoméénheelbijzonder,origineelideetezoekenophetveldatzijvoorzichhebben.Eenideedatvastniemandheeft!
GEVOEL VOOR ORIGINALITEIT
• Extra!Laatdeleerlingenklassikaaléénvooréénheelkorthununiekeideebeschrijven.Staatditideebijiemandandersophetvel?Laatvingersopsteken.Zonee,danzetdeleerlingeensterretje.Zoja,danzetdeleerlingerbijhoeveelkeerhetideevoorkomt.Leerlingenontwikkelenzogevoelvoororiginaliteit.
Vraag de teams tot slot omeenzo uniek mogelijk idee uit tekiezen. Combinaties van ideeënmakenmag.
25
10
www.samenindeklas.nl
OUDER, VRIJWILLIGER, EXTERNE
• klassieketalen
• geschiedkundige
• archeoloog
• kunstkenner
• schrijver
• illustrator,striptekenaar
• gymnasium
SAMEN IN DE KLAS
Scholenhebbenmetoudersprachtigeexpertiseen inspiratie in huis. Ga de samenwerking aan!Samen in de klas moedigt scholen aan omoudersvanuithunpassietelatenbijdragen.Voorkinderen is het heel waardevol om binnen eenéchtecontexttewerken.Hetdoetertoe.
SamenindeklasiseeninitiatiefvanDeHaagseScholen,Librijn, LucasOnderwijs, StichtingMontessoriOnderwijsZuid-Holland, Stichting Panta Rhei, Delftse Verenigingvoor Montessori-onderwijs en ontwerpbureau Meeple.Bekijkopwww.samenindeklas.nlmeerinspirerendelessen.
6 PRESENTEREN
GeefdeteamseenvelA3-papierenstiften.VraagdeleerlingenomhetverhaalvanPandoramethuneigenoplossingverdertevertellen.Handigomelkteamlideenstukjevandestriptelatenmakenopeenkleinvelpapier.Iedereenisdanbetrokken!Hangdestripsop,zodatleerlingenhunideeënkunnendelenmetelkaarenhunouders.Geefdeleerlingentipsvanuitjeeigenachtergrondbijhettekenenenschrijven.
SUGGESTIES VOOR MEER LESSEN
Voor- of achteraf
• LaatdeleerlingenuitzoekenwelkegodendeGriekenhadden.Zoekbijschooltv.nlnaar‘degodenvandeoudegrieken’.OfGoogleop‘degodenopdebergolympus’.
• Vraag leerlingeneeneigenGrieksegodvoornu teverzinnen.Waarzou jijeengodvoorwillenhebben?Hoezietdiegoderuit?Welkeverhalenhorenbijdezegod?
• Zoekopyurls.nlvooreen‘webpadoudegrieken’.
Achteraf
• MaakeentoneelstukvanhetnieuwePandoraverhaal(metdenieuweoplossing).Metmaskers,netalsdeGrieken.Zoekbijschooltv.nlnaar‘hetGrieksetheater’.
• Zoekopinternetnaar‘StoryboardThat’enmaakeendigitaalstripverhaal.
• NeemeenandereGrieksemythe,bepaalwelkprobleemdaarinwordtopgelostenontwerpdaareeneigenoplossingvoor.Tip!Detwaalf‘onmogelijke’opdrachtenvanHerakles.
• Lees‘AvonturenvanOdysseus’doorDaanRemmertsdeVries,‘GriekseMythen’doorImmeDros,deboekenvanSimoneKrameroverGriekseMythologieofdePercyJacksonreeks.
• GainkunstenschilderijenopzoeknaarGrieksemythen.
TU Delft & Meeple
DezelesisontwikkelddoorontwerpbureauMeeplenaareenideevanJannekedeVreeze
30