39
Dr Bilge Aygen Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ NEFROLOJİ BİLİM DALI

Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Dr Bilge Aygen

Dr. BİLGE AYGENFIRAT ÜNİVERSİTESİ

TIP FAKÜLTESİ

NEFROLOJİ

BİLİM DALI

Page 2: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Hipertansiyon

Türkiyede her 3 erişkinden biri hipertansif

KONTROL ORANI DÜŞÜK

31,827,5

36,1

0

10

20

30

40

50

Yüzd

e %

Tüm grup Erkek Kadın

8

20

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Yüzd

e %

Tüm hipertansifler Antihipertansif alanlar

Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları

Derneği

Page 3: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Yaşam Tarzı? İlaç

?

NE YAPMALIYIZ????NE YAPMALIYIZ????

Page 4: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Etkinlik Hedef SKB azalma

Kilo verme Normal VKİ(18.5-24.9 kg/m2)

5-20 mmHg/10 kg

Diyet Sebzeve meyve ağırlıklı,Satüre yağ

kısıtlı

diyet8-14 mmHg

Tuz kısıtlama 100 mmol/gün (2.4 gr Na/ 6 gr NaCl)

2-8 mmHg

Fizik etkinlik Düzenli eksersiz (30 dk/gün yürüyüş)

4-9 mmHg

Alkol kısıtlama Yaklaşık 2 içki/gün 2-4 mmHg

JNC 7. Hypertension 2003

YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ

Page 5: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek
Page 6: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

•Etanol

(CH3

CH2

OH), alkollü

içeceklerin etkin katkı

maddesidir•Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü

ince barsaklardan

emilerek kana karışır•Fermantasyon yolu ile elde edilen

Bira hacimce %4-8, Şarap % 9-14,

•Distilasyon yöntemi ile elde edilen Rakı, votka, cin, rom, brandy, viski %35-45 oranında etil

alkol içerirler

Page 7: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek
Page 8: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

ALKOLÜN GERÇEKLERİ

70’lik bir rakının üzerinde yazan 45 ifadesi rakıdaki etil alkol miktarının hacimce ne kadar olduğunu ifade eder. 70 cl rakı

700 cm3’tür. 70’lik rakıda 700 x 45/100

= 315 cm3

etil alkol mevcuttur

Etil alkolün yoğunluğu 0.79 g / cm3’tür315 x 0.79 = 250 g

70’lik bir rakıdaki etil alkol miktarı

Bir şişe şarapta (70’lik) 70-80 gram,

Bir şişe birada (0.5 L) 20 gram

kadar alkol bulunur

Page 9: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Kullanılan alkolün miktarı

ve süresi

Alkolün alım paterni

Genetik ve etnik özellikler

Cins

Birlikte sigara kullanımı

Page 10: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Tüketilen alkol miktarıHiç Çok

Kal

p kr

izi v

e öl

üm ri

ski

Az

Çok

Alkolün KVS etkileri komplekstir

Alkol kullanımı

ve mortalite arasında U şeklinde bir

ilişki mevcut

Page 11: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Ilımlı-orta derece alkol kullanımı

kardiyovasküler olay sıklığını

azaltıyor

I. Alkol lipid profilini iyileştiriyor A. HDL ("good") kolesterolü

artırıyor

B. LDL ("bad") kolesterolü

azaltıyor

II. Alkol trombozu azaltıyor A. Platelet agregasyonunu azaltıyor

B. Fibrinojeni azaltıyor C. Fibrinolizi artırıyor

Page 12: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

“Doktor bey, kalp için çok faydalı

diye her gün iki bardak içiyorum ama bir türlü

alışamadım.. İçmesem olmaz mı?”

Page 13: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek
Page 14: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Batı

İskoçya’da 21 yıl süren 5766 kişilik çalışma Az alkol

kullanımı

kalp riskini azaltmıyor

Aşırı

kullanım ise ölüm oranını

artırıyor

Page 15: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek
Page 16: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek
Page 17: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Alkol Kan Basıncı

İlişkisi

1.3 g/kg alkol alımından sonra 8 h’den fazla KB azalma Stott DJ Clin Sci 1987

0.9 g/kg alkol bifazik cevap gözlenmiş:Başlangıçta 15-30 dk KB artış

sonrasında 4-8 saat KB azalma

Howes LJ Clin Sci 1985

Etanolün direkt intraarteriyel etkileri komplekstir Başlangıçta bazal vazokonstrüksiyon Takiben endotel bağımlı

ve bağımsız vazodilatasyonTawakol A Am J Physiol Heart Circ Physiol. 2004

Alkolün düşük konsantrasyonları

endotelden NO salınımını

artırırToda N Alcohol Alcohol.2010

Başlangıçtaki vazodilatasyona tolerans gelişiyorAltura BT Clin exp res 1980

Başlangıçta vazodilatasyon cevabına rağmen popülasyon çalışmalarında ağır içicilik KB’ını

artırıyor

Page 18: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Kronik alkol kullanımı

Sempatik sinir sistemi aktivasyonu ve vasküler tonüsteki değişiklikler

Hipertansiyon

Alkol Kan Basıncı

İlişkisi

Page 19: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Vasküler hiperreaktivite

Vazokonstrüksiyon

Artmış

periferal rezistans

Vasküler düz kasta stoplazmik kalsiyumun artmış

birikimi

Yüksek konsantrasyonda alkol veya kronik kullanım azalmış

NO biyoyararlanımı

ile

endotel hasarına neden olur

Endotelyal NO generasyon sisteminin down regülasyonu

Alkol Kan Basıncı

İlişkisi

Page 20: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek
Page 21: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

1 içki kas sempatik sinir aktivitesini (MSNA) değiştirmiyor

2 içki kas sempatik sinir aktivitesini artırıyor

1 içki brachial arterde vazodilatasyona neden oluyor

2 içki brachial arterde vazodilatasyon+MSNA, COP ve kalp hızını

artırıyor

Page 22: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Copyright ©1995 American Heart Association

Page 23: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Tolstrup J S et al. Circ Cardiovasc Genet 2009;2:507-514

Copyright ©

American Heart Association

Page 24: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Copyright ©2001 American Heart Association

Fuchs, F. D. et al. Hypertension 2001;37:1242-1250

Beyaz

Page 25: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

İngiltere’de 30-64 yaş

14 077 kadın

1-14 ünite alkol/hf KVH riskinde azalma

≥15 ünite/hf alkol hipertansiyon prevalansında artış

Page 26: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Kırmızı

şarap zengin bir resveratrol (trans-3,5,4'-trihydroxystilbene) kaynağıdır (1.5-3 mg/lt )

Resveratrolün antioksidan aktivitesi vardır ve platelet agregasyonunu inhibe eder

Resveratrol ve taninlerin serbest oksijen radikallerine karşı

KVS

koruyucu etkileri vardır

Beyaz şarapta fermentasyon öncesi kabuk çıkarıldığı

için

resveratrol oranı

düşüktür.

Page 27: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek
Page 28: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Copyright ©2008 American Heart Association

Page 29: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Fucks, FDHypertension 2001

Page 30: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Fransa hafta içinde yemekle birlikte şarap

Kuzey İrlanda hafta sonu ağır içicilik (Tek seferde ≥5)

o Besin alımı

olmaksızın bira o Patates cipsi, yerfıstığı, yoğun sigara eşliğindeo Hafta başında kan basıncı

yüksekliği

o Serebral tromboz, hemoraji ve KAH’den ölüm insidans↑o Hafta başında MI insidans artışına katkı

Page 31: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Alkol tüketiminin azaltması

ile hipertansiflerde KB’ı

1-4 haftada düşer

Alkol tüketiminin azaltılması

SKB 2-4 mmHg azalma sağlamaktadır

Antihipertansif tedavi alan ağır içicilerde alkol alımını

orta derecede azaltma iyi bir KB kontrolü

sağlar

Beilin LJ et al. J Hum Hypertens 1996Xin et al. Hypertension

2001

Page 32: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Hipertansif ağır içicilerde alkolü

azaltmak KB’nı

İntraeritrositer magnezyum artar•

İntraeritrositer sodyum azalır

Page 33: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek
Page 34: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Eğer alkol kullanmıyorsanız sırf kalbinize iyi gelecek diye alkol kullanmaya başlamayın

Eğer alkol kullanmaya karar verdiyseniz anahtar kelimenin ılımlılık olduğunu unutmayın

Ağır içicilik birçok kalp problemi ile ilişkilidir

3 içki/gün kan basıncını

artırır

Binge paterni inme riskini artırır

Daha fazla alkol kalp kaslarına zarar verir, kalp yetmezliğine neden olur

Page 35: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Erkeklerde günlük 1 oz (30 ml) etanol

o 24 oz (720 ml bira) o 10 oz (300 ml) şarap

o 3 oz 80-proof viski

Kadınlarda ve çok zayıf kişilerde

o 0.5 oz/gün etanol

JNC 7 Hypertension.42:1206-1252

Page 36: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek
Page 37: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek
Page 38: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek
Page 39: Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ NEFROLOJİ … · OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir •Alkolün %20’si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek

Racon#1 : Rakı

sofrasında senden yaşça büyük ehlikeyfe saygıda kusur etmemek için kadehi onun kadehinin altına tokuşturacaksın.

Racon#2 : Yaşça en büyük kişi kadehini kaldırmadan rakı

kadehleri sofradan kalkmaz.

Racon#3 : Kadehe önce rakı, sonra su, sonra buz konur. Sıra bozulursa anason kadehin üstüne çıkar, rakının tadı

kaçar.

Racon#4 : Yeni Seri'yi kadehe çevire çevire dökmeli ki o ilk hasat anasonun nefis kokusu etrafa yayılsın.

Racon#5 : Her rakı

içilmezi her muhabbet çekilmez, her sofrada demlenilmez.

Racon#6 : Semaverin üstündeki çaydanlıkta demlenen çay gibi ağır ağır, sindire sindire demlenilir.

Racon#7 : Adabıyla içenler, rakıyı

özenle hazırlanmış

az miktarda mezeyle içerler.

Racon#8 : Rakı

insan seçer, kadeh seçer ve içenden adap ister.

Racon#9 : Rakı

adabına, erkenına, zamanına, mekanına göre içilirse şifadır.

Racon#10 : Rakı, sadece "içmesini bilenle" içilmelidir. Aksi halde keyif eziyete, sefa cefaya dönüşür.

Racon#11 : Racon gereği sofranın en genci sakilik yapar(kadehleri doldurur), büyüklere sakilik yaptırılmaz.

Racon#12 : Mezenin hası

muhabbettir.

Racon#13 : Müzik olacak, meze olacak, muhabbet olacak, sebep olacak.

Racon#14 : Sofrada hep aynı

konuda kalınmaz, konu sık sık değişir. Her konudan küçük lezzetler alınır, hiçbir konu fazla uzatılmaz.

Racon#15 : Rakıya başlamadan önce su katılmamış, bol zeytinyağlı

cacık yenilmesi tavsiye edilir.

Racon#16 : Yudum araları

uzun tutulur, rakı

fondip yapılmaz.

Racon#17 : Rakı

sofralarının tarzı

çilingir sofrası, ölçüsü

bir karafaki, yani iki duble rakıdır.

Racon#18 : Rakıyı

iyi tanımayan rezil, yeterince tanıyan vezir olur.

Racon#19 : Meze hiçbir zaman karın doyuracak yiyeceklerden değil. Karın doyurmak ayrı

bir zevktir.

Racon#20 : Musiki ruhun, rakı

muhabbetin gıdasıdır.

Racon#21 : Durman gereken zamanı

bileceksin, rakı

masasından kalkınca yalpalamayacaksın.

Racon#22 : Rakı

masasında başka alkollü

içecek içilmez.

Racon#23 : Rakı

masasına avuç

içiyle ya da yumrukla vurulmaz, saygıda kusur edilmez.

Racon#24 : Rakı

kadehi boş

durmaz. Masadan kalkarken bile dibinde biraz bırakılır.

Racon#25 : Şişede kalan rakı, son damlasına kadar eşit paylaştırılır.

Racon#26 : Rakı

masasından zorda kalmadıkça kalkılmaz. Masada uzun uzun telefonla konuşulmaz.

Racon#27 : Rakıya musiki eserleri tat katar.

Racon#28 : Rakı

incecik rakı

kadehinde, yoksa çay bardağında içilir.