SAĞLIK BAKANLIĞINA BAĞLI SAĞLIK TESİSLERİ VE ÜNİVERSİTELERE

AİT İLGİLİ BİRİMLERİN BİRLİKTE KULLANIMI VE İŞBİRLİĞİ

YÖNETMELİĞİ HAKKINDA YORUMLAR

Dr. Serhat Bor

Ege Üniversitesi T.F. Dekanı

ÜHBD Afiliyasyon Çalışma Kurulu

Başkanı

Neden afiliyasyon?

• Nitelikli insangücü yetiştirme – eğitim

• Bilgi üretme - araştırma

• Sağlık hizmeti sunumu- hizmet

• Hizmet maliyetini azaltma

• Kendini ve çalışanlarını geliştirme

• Özeleştiri, karşılaştırma olanağı

Afiliyasyon

İşbirliği Birlikte Kullanım

Afiliyasyon

Aynı apartmanda oturan iki ev

sahibi

Ev sahibi alt katta oturan öğrenciler

Eğitimde afiliyasyon

Gelişmiş ükelerdeki eğilim, birinci, ikinci basamak

sağlık kuruluşları ve eğitim hastanelerinin hepsini

tek bir eğitim ortamı haline getirebilmek, oradaki

insan gücünü de eğitici potansiyel olarak

kullanmaktır.

Tıpta uzmanlık eğitiminin yapıldığı kurumlarda afiliyasyon var mıdır?

• Kurumlararası, kurum içi, uluslararası

• Bu çabalar sınırlı ve bireyseldir.

• Kurumsallaşma yoktur.

• Eğitimde ciddi bir afiliyasyon yoktur

• Çaba da...

• Yakın zamanda kapsamlı, planlı bir afiliyasyon

olasılığı da görülmemektedir.

Eğitimde afiliyasyon; sonuç

Hastanecilik hizmetlerinde afiliyasyon

Hastanecilikde afiliyasyon olasılıkları

Sağlık Bakanlığı

Özel hastaneler

Üniversite

ÜniversiteHas

tanes

iz TF Tam

gün

Sağlık kurumları görev tanımları

MezuniyetÖncesi Tıp

Eğitimi

MezuniyetSonrası Tıp

Eğitimi(uzmanlık-doktora)

AraştırmaSürekli TıpEğitimi

SağlıkHizmeti

Akademisyenyetiştirme-geliştirme

Üniversite Hastanesi(Tıp Fakültesi)

UzmanlıkEğitimi

Sürekli TıpEğitimi

SağlıkHizmeti

Eğitim Hastanesi

SağlıkHizmeti

Hizmet Hastanesi(Sağlık Hizmet

Kurumu)

Üniversitelerde hastane yoktur! Uygulama araştırma

merkezi vardır. Burası Tıp Fakültesi’nin uygulama

laboratuarıdır. Kuruluş amacı sağlık hizmeti vermek olan bir

hastaneyle aynı statüde olamaz.

Üniversite Uygulama Araştırma

Merkezinin Sağlık Bakanlığı Hastanesinden

farkı?

Tıp Fakülteleri yönünden süreç nasıl işledi?

• Afiliyasyon konusunda duyumlar, kavramın öğrenilmesi, algılanması

• ÜHBD, TıpDek düzeyinde kavramsal ve teorik tartışmalar

• Marmara örneğinin oluşması

• SB Yönetmeliğinin YÖK ve bazı TF ile tartışılması

• Yönetmeliğin çıkışı, Dekanlar ve ÜHBD düzeyinde ardışık değerlendirmeler

• Sn. Bakan’a durumun aktarılması

• ÜHBD ve TıpDek ile Sağlık Bakanlığı görüşmeleri

• TTB’nin mahkeme süreci...

SAĞLIK BAKANLIĞINA BAĞLI SAĞLIK TESİSLERİ VE ÜNİVERSİTELERE AİT İLGİLİ BİRİMLERİN BİRLİKTE KULLANIMI VE İŞBİRLİĞİ USUL VE ESASLARI HAKKINDA

YÖNETMELİK; Resmi Gazete:18.2.2011-27850

MADDE 5- (1) Sağlık ve eğitim hizmetlerinin daha verimli ve etkin sunulabilmesi amacıyla

sağlık tesislerinin birlikte kullanılmasında aşağıda belirtilen…...

a) ADNKS sonuçlarına göre toplam il nüfusu 850.000’e kadar olan illerde

eğitim ve araştırma hizmetleri, Bakanlık eğitim ve araştırma hastanesi veya üniversite

sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinden yalnızca birisi tarafından verilebilir. Bu illerde

Bakanlık ve üniversite tıp lisans eğitimi ve/veya tıpta uzmanlık eğitimi için ortak kullanım

ve işbirliğine gider.

59 il…

Nüfus kısıtlaması açısından da ciddi sorunlar mevcuttur. Yönetmeliğin

bu maddesinin iptal edilmesi olasılığı çok kuvvetlidir.

Diğer olasılık nüfus sınırı 500.000 indirilir (bu durumda etkilenen il

sayısı 41’e iner) fakat aşağıda sıralanan başta Başhekim atanması

olmak üzere diğer maddelerde anlaşılması durumunda kabul

edilebilir. “Bu illerde Bakanlık ve üniversite tıp lisans eğitimi ve/veya tıpta uzmanlık eğitimi için ortak kullanım ve

işbirliğine gider”. Bu maddedeki “gider” yerine “gidebilir” olmalı…

“Bu bent kapsamındaki illerde bulunan üniversitelerin yeni sağlık uygulama ve araştırma

merkezi yatırım talepleri, Bakanlığın uygun görüşü ile DPT tarafından birlikte kullanım

çerçevesinde değerlendirilir ve uygulama buna göre yapılır”.

“Bakanlığın uygun görüşü” yerine “Bakanlığın görüşü”

Tercihen

“Bakanlığın ve Yüksek Öğretim Kurulunun uygun görüşü”

“Hastanesi için arazi tahsisi yapılmış Üniversitelerde inşaata başlanmamış dahi olsa

öncelik Üniversite Hastanesine verilir. Bu bent kapsamındaki illerde açılacak yeni

Eğitim Araştırma Hastanesi yatırım talepleri Devlet Plânlama Teşkilatı görüşü

doğrultusunda Sağlık Bakanlığı ve YÖK’ün uygun görüşü alınmak şartıyla birlikte

kullanım veya işbirliği çerçevesinde değerlendirilir ve uygulama buna göre yapılır.

Bu durumda öncelikli olarak Üniversite Hastanesinin inşaatının bitirilmesi

gerekmektedir”

ÖNERİ:

b) “Bakanlıkça düzenlenmiş olan bölge sağlık hizmeti plânlaması dikkate alınarak

ve YÖK’ün uygun görüşüyle o ilde plânlanan kapasiteyi aşacak Bakanlık eğitim ve

araştırma hastanesi veya üniversite sağlık uygulama ve araştırma merkezi yatırım

talepleri, öncelikle birlikte kullanım veya işbirliği çerçevesinde değerlendirilir.

Her il için kapasiteler YÖK ve Sağlık Bakanlığının ortaklaşa kuracağı

merkezi komisyon tarafından belirlenir.

ÖNERİ:

c) Birlikte kullanılacak sağlık tesisleri için, Bakanlık ve YÖK'ün uygun görüşü alınarak, il valisi

ve üniversite rektörü arasında birlikte kullanım protokolü akdedilir. Protokolün

imzalanmasından itibaren en geç altı ay içerisinde birlikte kullanıma geçilir. Protokolün süresi

dört yıldan az olamaz. Sürenin bitiminden altı ay önce taraflardan biri sona erdirme bildirimi

yapmadıkça protokol iki yıllık sürelerle uzatılmış sayılır.

Birlikte kullanım protokolunu imzalamadan önce uygulama Araştırma merkezi

bulunmayan Üniversiteler 4 yılık süre bitiminden önce bu merkezlerini açarlarsa 6

ay önceden bildirimde bulunarak protokolu feshetme hakkına sahiptirler. Bu

durumda eğitim ve araştırma hastanesi görevinin devamı Sağlık Bakanlığı

sorumluluğundadır. Döner sermaye girdileri yönünden (madde 7/3) karşılıklı

mahsuplaşılır ve varsa karşılıklı görevlendirmeler iptal edilir”.

ÖNERİ:

MADDE 6 – (1) Birlikte kullanımdaki sağlık tesislerinde tıpta uzmanlık ve lisans eğitimleri,

Bakanlık asistanları da dâhil olmak üzere ilgili mevzuata göre tıp fakültesi dekanının yetki ve

sorumluluğundadır. Dekan, eğitim hizmetlerinin en verimli şekilde ve aksamadan yürütülmesi

için ilgili mevzuat çerçevesinde her türlü tedbiri almaya yetkilidir.

Sağlık Bakanlığı araştırma görevlisi kontenjanları özlük hakları Bakanlıkta saklı kalmak

şartıyla Üniversitenin talepleri doğrultusunda Tıpta Uzmanlık Kuruluna bildirilir ve

atamaları Üniversitelerde görevlendirilen Sağlık Bakanlığı araştıma görevlileri ile aynı

statüde olarak Üniversite uygulama araştırma merkezine yapılır. Üniversitenin

araştırma görevlisi talebi ve kadroları saklı kalır ve Sağlık Bakanlığı kadroları Üniversite

adına hesaplamaya alınmaz.

ÖNERİ:

Sağlık tesislerinin işletilmesi

MADDE 7 – (1)

Birlikte kullanıma geçilen sağlık tesisleri, Bakanlık tarafından bu

Yönetmelik hükümleri saklı kalmak kaydıyla Bakanlığın tâbi olduğu

mevzuat uyarınca işletilir ve tesis, Bakanlıkça atanan

başhekim tarafından yönetilir.

ÖNERİ:

MADDE 7 – (1)

Değiştirilmesinin şart olduğu en önemli maddedir. Üç alternatif

model önerilmektedir;

1) Başhekim Rektör tarafından Sağlık Bakanlığı görüşü alınarak atanır.

2) Başhekim; Rektör tarafından önerilen Öğretim Üyeleri arasından

Sağlık Bakanlığı uygun görüşüyle atanır.

3) Başhekim; Rektörün uygun görüşüyle Tıp Fakültesi öğretim Üyeleri

arasından Sağlık Bakanlığı tarafından atanır.

ÖNERİ:

Başhekim yardımcılarının yarısı Üniversitenin uygun görüşü ile Sağlık

Bakanlığı tarafından atanır. Bu kişiler atama nedeniyle herhangi bir

akademik hak elde edemezler ve bu yönetmeliğe aykırı olmamak üzere

Sağlık Bakanlığının ilgili yönetmeliklerine uygun olarak görev yaparlar.

ÖNERİ:

Sağlık tesislerinin işletilmesi

MADDE 7 – (3) Birlikte kullanıma geçilen sağlık tesislerinin döner sermaye

hesapları, sadece birlikte kullanılan birimlerle sınırlı olmak kaydıyla aktif ve

pasifleriyle beraber birleştirilir. Birlikte kullanım sona erdiğinde döner sermaye

hesabı, hukuki ve fiziki olarak ayrılması ve bölünmesi mümkün olmayanlar hariç

olmak üzere, birlikte kullanıma geçildiği tarihteki aktif ve pasif oranları dikkate

alınmak sureti ile ayrılır.

ÖNERİ:

Bu maddeye eski borçların da üstlenileceğinin daha anlaşılır yazılması

önerilir.

Klinik, laboratuvar ve eğitim sorumlularının görev ve yetkileri

MADDE 8 – (1) Birlikte kullanımdaki tesislerde, klinik ve laboratuvarlarda sağlık

hizmetleri ve eğitim hizmetleri ayrı sorumlular tarafından yürütülür.

Klinik/laboratuvar eğitim sorumlusu ilgili anabilim dalı başkanıdır. Klinik/laboratuvar

sağlık hizmeti sorumlusu ise varsa şef veya profesörler, yok ise diğer uzmanlar

arasından başhekim tarafından bir yıllık sürelerle görevlendirilir. Eğitim hizmetleri

sorumlusu aynı zamanda sağlık hizmetleri sorumlusu olarak da görevlendirilebilir.

İki anabilim dalı başkanı kavramı ortaya çıkar!

MADDE 8 – (1)

Bu madde de en ciddi sorun yaratacak maddeler arasındadır. Aşağıdaki şekilde

değiştirilmesi ve sağlık hizmetleri ve eğitim hizmetlerinin aynı öğretim üyesi yani

Anabilim Dalı Başkanı tarafından yürütülmesi gerekmektedir. Değişikik önerisi

aşağıdadır;

“Birlikte kullanımdaki tesislerde, klinik ve laboratuvarlarda sağlık hizmetleri ve

eğitim hizmetleri birlikte Anabilim dalı başkanı tarafından yürütülür”

Buraya Temel Bilim Öğretim Üyelerinin durumları ile ilgili ek koyulabilir.

Bu anlamda madde 8/2 - 4 kaldırılmalıdır.

MADDE 8 - (5) Eğitim hizmetleri sorumlusu, öğretim elemanları ve eğitim

sorumluları ile birlikte eğitim programlarını hazırlayarak tıp fakültesi dekanına sunar

ve dekanlıkça onaylanan eğitim programının yürütülmesinden dekana karşı

sorumludurlar.

Eğitim araştırma hastanelerinde çalışan eğitim sorumluları dekanın

sorumluluğuna verilmektedir. Böylece bu eğiticiler tıp fakültesinin bir elemanı

haline getirilmektedir. Buna iki grup da karşıdır.

Mali hususlar

MADDE 9 – (2) Ek Ödeme Yönetmeliğinin uygulanmasında üniversite personeli için 2547

sayılı Kanunun 58 inci maddesinde öngörülen ek ödeme matrahı ve tavan ek ödeme oranları,

Bakanlık personeli için ise 209 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde öngörülen ek ödeme matrahı

ve tavan ek ödeme oranları dikkate alınır.

Aşağıdaki ek’in yapılması hastanenin iç huzuru açısından önemlidir.

Ek ödemelerde Üniversite ve Sağlık Bakanlığı personeli arasında kurum kaynaklı

farklılık olmaması için gerekli düzenlemeler yapılır.

Mali hususlarMADDE 6) Buraya eklenmesi ve çıkarılması önerilen kısım aşağıdadır:

Birlikte kullanımdaki sağlık tesislerinde uygulamalı eğitimle ilgili

giderler eğitim ve araştırma için Genel Bütçeden yeni bir kaynak

tahsisi yapılana kadar sağlık tesisinin döner sermaye gelirlerinden

karşılanır. (8) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde Ek Ödeme Yönetmeliği hükümleri esas

alınır.

Hangi ek ödeme yönetmeliği olduğu belirsizdir. Önerimiz;

Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde her kurumun kendine

ait Ek Ödeme Yönetmeliği hükümleri esas alınır.

Ülkemizdeki durum...

• Marmara Üniversitesi

• Sakarya Üniversitesi

• Rize Üniversitesi

• Ordu Üniversitesi

• Giresun Üniversitesi

• Muğla Üniversitesi

• Katip Çelebi Üniversitesi

Sağlık Bakanlığı ile birlikte kullanım anlaşması yapan üniversitelerde standart bir model var mıdır?

“Bakanlık ve/veya üniversitelerin görev ve

hizmetlerinin yapılması, ortak gaye ve menfaatlerinin

gerçekleştirilmesi için tarafların eğitim, hizmet, teknik

vb alanlarda  birlikte hareket etmesi, yardımlaşması ve

çalışması”.

İşbirliği

Tıp Fakültesi ve Bakanlık Hastanesinin kısmen

eşit şartlarda paylaşıma girmesi.

BÖYLE BİR ÖRNEK

VAR MIDIR?

Ne yapılmalı?

• Afiliyasyon tanımı konusunda üniversiteler ile bakanlık aynı fikirde mi?

• Sağlık Bakanlığı ve Tıp Fakülteleri farklı kavramları ön plana

çıkartmaktadır.

• Öğretim Üyeleri de SB Hastaneleri eğitim kadroları da huzursuzdur.

• Üniversitelerde ortak bir organizasyonel yapı yoktur. Kurumsal hafıza

aktarılamamaktadır. Deneyimler birikmemektedir.

• Bu yapıda Sağlık Bakanlığı hakim konumunu sürdürmektedir

Sorunlar

Afiliyasyonun ana bileşeni YÖK ve Üniversiteler olup

Sağlık Bakanlığı paydaş olarak kabul edilmelidir.

Alt yapısını tamamlamış Tıp Fakülteleri gelişmekte

olan fakültelere ve Sağlık Bakanlığı Hastanelerine

daha ağırlıklı destek verirken, gelişmekte olan

Fakülteler Sağlık Bakanlığından destek alabilir.

Öneriler

YÖK (TıpDek), ÜHBD ve Sağlık Bakanlığı ortak

zeminde yürüttükleri çalışmalarda

anlaşmalı ve Yönetmelik belirtilen

başlıklarda değiştirilmelidir.

Öneriler

Öneriler Tıp Fakültesini kuran hastanesini de kurmalıdır. Fakülte kurulup

istim arkadan beklenmemelidir.

Akademik değerlerin yok edilmeyeceği bir planlama

yapılmalıdır.

Akademisyenlerin kimlik ve kişilikleri örselenmemelidir.

SB Hastanelerinin Tıp Fakültelerinden destek aldığı örnekler DE

yaratılmalıdır.

YÖK standart bir / birkaç model ve anlaşma hazırlamalıdır.

Hastane işletmeciliği ve DS’de ortak yeni kullanım ve

DENETLEME modelleri oluşturulmalıdır.

Temel Bilim Öğretim Üyelerine ödeme sorunları

olmamalıdır.

Öneriler

Başhekimlik için öneriler

• Başhekimlik SB’a bağlı olmamalıdır,

• Başhekim akademisyen olmalıdır

• Üniversitenin önerdiği adaylar arasından seçilebilir

• Kadrosu SB aktarılabilir ........

Teşekkür ederim...