27
Dinlenim Membran Potansiyeli ve Aksiyon Potansiyeli

Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Dinlenim MembranPotansiyeli ve Aksiyon

Potansiyeli

Page 2: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

•Bir nöronun membran potansiyeli -65 mV tur. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi nöronu depolarize eder?

I. Na+/K+-ATP azın artan aktivitesi

II. Plazma membranı K+-Permeabilitesinin artması

III. Ekstrasellüler K+-Konsantrasyonunun artması

A Yalnız II doğru

B Yalnız III doğru

C I ve II doğru

D I ve III doğru

E I, II ve III doğru

Page 3: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

• K+-İyonu denge potansiyeli için hangi tanımlama yanlıştır?

A Denge potansiyelinde kimyasal ve elektriksel kuvvetler eşittir, fakat zıt yönlüdür.

B Denge potansiyeli açık iyon kanal sayısı ile belirlenir

C Denge potansiyel Nernst- eşitliği ile hesaplanır.

D Aksiyon potansiyelinin repolarizasyonu esnasında nöronun membranpotansiyeli K+ İyonu denge potansiyeline yaklaşır.

E K+ İyonu denge potansiyeli nöron membran potansiyelinden daha negatiftir.

Page 4: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Soru-YanıtSoru1: Membran potansiyeli çoğunlukla elektrojenik iyon pompaları ile mi, yoksa difüzyonn ile

mi oluşturulur?Yanıt1: Aktif iyon pompaları potansiyel oluşumunun temeli olan konsantrasyon farklarını

oluşturur, ama direkt neden difüzyonn olayıdır.Soru2: Sinir hücrelerinde dinlenim membran potansiyeli, K denge potansiyeli ilişkisi nedir?Yanıt2: Dinlenimde K permeabilitesi dominant olduğundan membran potansiyeli K denge

potansiyeline yakındır (-90 mV) , ama eşit değildir. Ancak membran diğer iyonlara da (Nagibi) az da olsa permeabıl olduğundan membranın gerçek potansiyel değeri (-80 mV) hafif depolarizedir.

Soru3: Sinirin uyarılmasında membran potansiyeli hangi değere yaklaşmaktadır?Yanıt 3:Uyarılmada membranın Na iletkenliği dominant olduğundan membran potansiyeli Na

denge potansiyeline yaklaşır (yaklaşık+60 mV)Soru 4: Na kanalının üç durumunu açıklayınız?Yanıt 4:1. Kapalı ve aktive edilebilir

2.Açık3.Kapalı ve aktive edilemez

Soru 5: Mutlak ve relatif refrakter süre nedir?Yanıt 5: Mutlak refrakter sürede membranda hiçbir impuls tetiklenemez, relatif refrakter sürede

ise uyarılma eşiği arttığı için ancak güçlü uyaranlarla aksiyon potansiyeli tetiklenebilir.Soru 6: Sinirde iletim hızını artıran süreçleri açıklayınız?Yanıt 6: Akson çapının büyümesi ile boylamasına iç direnç azalır ve akım uyarılmış alandan

uyarılmamış alana daha kolay yayılır. Aksonun miyelin kılıfla izolasyonu daha etkindir. Böylelikle membran dirençi artar, membran kapasitansı azalır. Sonuç membran üzerindeki kaçak akımların azalması. Ayrıca Ranvier boğumları arasındaki sıçrayıcı tipteki akımlar iletimi hızlandırır.

Page 5: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Sorgulayarak öğrenme

1.Dinlenim membran potansiyelinin oluşumunda hangi iyon akımlarıprimer rol oynar?

2. Bir akson membranında hangi potansiyel durumları vardır?(dinlenimmembran potansiyeli, hiperpolarizasyon, depolarizasyon)

3. Bir nöronun farklı membran bölümleri iyon permeabilitesi ve potansiyel oluşumu bağlamında hangi farklılıkları gösterirler?

4. İyon kanallarını sınıflandırınız?5. Nöron membranı iki tarafındaki farklı iyon gradiyentlerini nasıl

ayakta tutmaktadır (pompa)?6. Aksiyon potansiyelinin seyrini hangi iyon akımları belirlemektedir?7. Aksiyon potansiyeli seyrince Na ve K membran permeabiliteleri nasıl

bir değişim gösterir?8. Nöron membranının iç ve dışındaki belli iyon yoğunlukları nasıldır? 9. Bu iyonlar için membranın permeabilitesi nasıldır?10. İyon konsantrasyon gradiyentleri ve böylelikle membran dinlenim

potansiyeli nasıl ayakta tutulmaktadır?

Page 6: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

A.Dinlenim membran potansiyelinin (biyoelektrisite) temelleri:

-Membranın iki tarafında iyonların farklı dağılımının nedeni nedir?

-Dinlenimde hücre membranı permeabilitesi Na+ ve K+ için nasıldır?

-Biyolojik membranlar iyonlar ve H20 için bir difüzyon bariyeri oluştururlar mı?

-Membran permeabilitesinin fizyolojik denetimi nasıl olmaktadır?

-Mebran transport proteinleri (iyonlar ve H2O için) permeabiliteyi nasıl denetlemektedir?

-Kanal proteinlerinin özellikleri nelerdir?- Na-K-ATP az ın işlevi nedir? İnhibisyonu hangi sonuçu

doğurur?

Sorgulayarak öğrenme

Page 7: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

B. Membranlarda potansiyel oluşumu ve değişimi:-Membranın iki tarafındaki iyonlara hangi kuvvetler etki eder?-Elektro-kimyasal denge nedir? ve-İyonların denge potansiyeli kavramından ne anlıyorsunuz?-Denge potansiyelinin Nernst eşitliği ile hesaplanması.-Dinlenim membran potansiyeli için hangi faktörler belirleyicidir?-Hücre dışı potasyum, Na ve Ca konsantrasyon değişimi membran potansiyelini nasıl

etkiler?-Membran potansiyeli, denge potansiyeli, ve Goldmann eşitliği ilişkisi-İimpuls oluşumunda iyon kanallarının rolü nedir? -Eşik değeri nedir?-“Hep veya hiç prensibine” uygun aksiyon potansiyeli ve dereceli potansiyel (genlik

modifiye) farkı nedir?-Voltaj kapılı hızlı Na kanallarının özellikleri nelerdir?-Aksiyon potansiyeli sırasında membran iyon iletkenliği nasıl bir değişim gösterir?-Refrakter zaman kavramı ne demektir?-Hangi yapılarda aksiyon potansiyeli oluşturulabilir?-Akson, düz kas, çizgili kas ve kalp kası aksiyon potansiyel formu niçin farklıdır?-Elektrotonik impuls iletimi nedir?-Aksiyon potansiyel iletimine etki eden faktörler nelerdir?

Sorgulayarak öğrenme

Page 8: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Bağımsız sorgulayarak öğrenme (soru-yanıt)

Ekstrasellüler sıvıda K+ konsantrasyonu artarsa dinlenim membran potansiyeli nasıl etkilenir ?

Page 9: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Ekstrasellüler sıvıda K+ konsantrasyonu artarsa dinlenim membran potansiyeli nasıl etkilenir ?

Page 10: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

İyon konsantrasyonlarının kalbin aktivitesine etkisi

Hiperpotasemi: Membranda depolarizasyonaneden olur. Kardiyak uyarılabilirlik artar (örn.: ekstrasistol, aritmi). Dış potasyum daha fazla artarsa uyarılabilirlik ve ileti hızı Na+ inaktivasyonuna bağlı olarak azalır. .Hipopotatasemi: Buda kalp aktivitesinde düzensizliğe neden olur. Nedeni hiperpolarizasyonnedeniyle azalan uyarılabilirliktir. Belirgin hipopotasemide K+ kanalları kapanır ve bu durum tekrar paradoksal bir şekilde miyositlerindepolarizasyonuna neden olur. K+ kanallarının aşırı çalışması aksiyon potansiyeli süresini kısaltır, sonucunda kalp kasıdaha az ATP tüketir ve kalbin pomba işi azalır, bu ekonomi kalp iskemisinde ortaya çıkar.

Page 11: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

İyon konsantrasyonlarının kalbin aktivitesine etkisi(II)

Kardiyopilejik çözelti (kalp akciğer makinasıbağlanacağı zaman kalbin felce uğratılması): Kalp transplantasyonu için soğutulmuş 9 mmo/L K+ içeren düşük Na+ ve hiç Ca++ olmayan çözeltilerle kalp sakinleştirilir, kalp kası hücreleri uyarılamaz ve kalp daha az ATP kullanır ve bu durum geri dönüşümlüdür.Sempatik aktivasyonda SA- ve AV- düğümühücrelerinde Na+ ve Ca++ iletkenliği artar.Miyokart hücrelerinde ise Ca++ iletkenliği artar.SA ve AV düğümlerinde vagus aktivasyonunda Na+ girişi azalır, K+ çıkışı artar böylelikle ön-depolarizasyonunun eğimi azalır.

Page 12: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Hiperpotasemi

Önce artan uyarılabilirlik, kalpte aritmiler Nernst’e göre miyokart membranı depolarizeolur,Sonra kalpte uyarılabilirliğin azalması:

hiperpotasemik depolarizasyon bloğu Kalp cerrahisi Kardiyoplejik çözelti

Page 13: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli
Page 14: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

K+ iyon permeabilitesi aksiyon potansiyeli şekli için önemlidir

Page 15: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Ekstrasellüler sıvıda Na+ konsantrasyonu azalırsa aksiyon potansiyeli nasıl etkilenir?

Page 16: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

AP “hep veya hiç sürecidir”, fakat genliği ve şekli dışNa+ konsantrasyonuna bağlı olarak değişir.

Page 17: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Ekstrasellüler sıvıda Ca++ konsantrasyonu azalırsa aksiyon potansiyeli nasıl etkilenir?

Page 18: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

• Hipokalsemide membran Na+ iletkenliği artar ve m. depolarize olur, membran uyarılma eşiği düşer ve spontan impulslar oluşur Tetani

• Ca++ iletkenliği aksonda az, kalp kası, düz kas ve presinaptik uçta fazladır.

Page 19: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Membran dışyüzeyindeki sabit negatif yüklerin nötürlenebilirli-ğinin membranpotansiyel düzeyine ve uyarılabilirliğine etkisi.

Page 20: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

a) Na+ kanalı aktive edilebilirliğinin DMP’ye bağımlılığı

b) Belirli bir DMP’deNa+ kanal aktivasyonunun dışCa+ düzeyine bağımlılığı (Kalsiyum dış konsantrasyonu düşer ise daha az bir depolarizasyonaktivasyon için yeterlidir)

Page 21: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Repolarisazyon başladıktan hemen sonra ikinci bir uyaran verilirse ne olur? Neden?

Page 22: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Sonraki (ard) hiperpolarizasyon döneminde ikinci bir uyarana yanıt oluşturmak için ne yapmalıdır?

Page 23: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Eşik artacağı için daha şiddetli uyarıverilmelidir.

Page 24: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Hücreye verilecek veya hücrenin ileteceği impuls frekansının bir üst sınırı var mıdır ? neden ?

Page 25: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Neden aksiyon potansiyeli bir yana doğru ilerlerken geriye doğru iletilmez ?

Page 26: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

Çünkü arkada bıraktığı membran alanımutlak refrakter ( voltaj kapılı Na+ kanalları inaktiftir ) dönemdedir.

Page 27: Dr.abdullah Arslan-dinlenim Membran Potansiyeli Ve Aksiyon Potansiyeli

İleti hızını etkileyen faktörler• Miyelinsiz liflerde iyonal akım membranın her noktasınıda

olacağından impuls iletimi yavaşlar.

• Miyelinli kalın liflerde iyon akımı sadece Ranvier boğumu alanındadır. İmpuls bir boğumdan diğerine sıçrayarak, hızlı ve ekonomik (iyon yük kaymaları daha az veekonomiktir) taşınır. Buna sıçrayıcı (saltatuvar) iletim adıverilir.

• Na+ içe girdisinin güçü, yani lokal akımın genliği. • Bunlar aktif Na+ kanallarının sayısına, membran

potansiyelinin genliğine, ve Na + Dış / Na+ iç oranına bağlıdır .