E. COL O157:H7 GIDA

ZEHRLENMELERYunus KILIOLUVeteriner Hekim

GR:lk kez 1895 Alman pediartrist Dr.T.Escherich : Bakterium coli commune En nemli frsat patojenlerdenDoumdan birka saat-birka gn iinde gastrointestinal kanala Normal flora yesi E. coli, barsaklarda patojen mikroorganizmalarn kolonize olmalarn nler

GENEL ZELLKLER:Gram negatif, Enterobacteriaceae Escherichia genusuna bal, fakltatif anaerobPeritrik flagellalar ile hareketli, hareketsiz sular da varSporsuz, ubuk K.hidrat asit-gaz oluumu, Katalaz, ndol-MR (+), re, H2S,VP, Sitrat, Oksidaz (-)

ENTEROTOKSNLERNE GRE:

Domain: Bakteri Filum: ProteobakterilerdenSnf: GammproteobacteriaOrder: Enterobacteriales Aile: Enterobacteriaceae Cins: Escherichia Tr: E. coli

ETEC (Enterotoksijenik E.coli), EPEC (Enteropatojenik E.coli), EIEC (Enteroinvasiv E.coli), EHEC (Enterohemorajik E.coli) EaggEC (Enteroaggregative) KLASFKASYON:

E. COL O157:H7lmle sonulanan ou gda enfeksiyonlarndan sorumlu1982 ylnda ilk kez ABDde identifiyeMD ok dk (10-200 kob/gr., bazen tek bir hcre)Virlensi ok yksek (stx1-2, aderenz salayan intimin,enterohemolizin) Bata asit ou intrinsik ve ekstrinsik faktrlere direnli

E. COL O157:H73 temel zellii:

Sorbitol fermente etmemesi4-methyl umbelliferone glukuronidei (MUG) hidrolize eden -glukuronidase yok 44-45Clerde zayf gelimesiIsya duyarl Korunma: termal inaktivasyon72 Cde 15 saniye pastrizasyon 10.000 adet/ml. dzeyinde inaktive-20Cde donmu kymalarda canlOptimum reme ss 37C (7C - 50C)pH 4.0-9.0 aralnda reyebilir (fermente sucuk-elma suyu)

E. COL O157:H7Yaplan almalar; -80 ve -20Clerde dondurulmu kymalarda, 9 ay geliimini srdrebildii 5 ve 23Clerde pH 5.0de depolanm ketap, 23Cde daha ksa 5Cde daha uzun canlKlorlanm ime suyunda 5Cde 70 gn canlAntibiyotiklere duyarl baz almalarda oklu diren (sufaksazol, tetrasiklin, streptomisin, nalidiksik asit, kloramfenikol, oksitetrasiklin trimetophrim)

EPDEMYOLOJ :Yaplan taramalar:St srlarnn % 3.2si, besi srlarnn % 1.6s E.coli O157:H7 ierdii Sr dksnda 5Cde 70 gne kadar canl Verotoksin retme kapasitesi varDknn yan sra su ve yemlerden de izolasyon nsana gei:Direkt hayvanla temas, ndirekt olarak dk ve atklarla kontamine gda, imesuyu tketilmesiHalka ak yzme havuzu, glleri ya da yetersiz piirilmi gdalara temas eden aralar, eller (apraz kontaminasyon)Kiiden kiiye temas, asemptomatik tayc (oral-fekal)

EPDEMYOLOJ :Riskli gdalar:Hayvansal gdalar; Yetersiz piirilmi hamburgerSouk sandviler, hot dogsRosto, kurutulmu krlenmi salam, kurutulmu fermente sucuki stten yaplan peynirler, yourt Pastrize olmam meyve sular (elma, portakal)i meyve ve sebzeler (marul)Mayonez, pimi msr

EPDEMYOLOJ :Baz salgnlar:En byk salgn 1996da Japonyada Okul yemeine katlan beyaz turp filizlerinden 9451 adet enfeksiyon vakas12 ocuk lm

1991 MassachusettsdePastrize edilmemi taze sklm elma suyu, elmalar yerden fekal kontaminasyon18 kii etkilenmi, 4 ocukta HUSun gelitii Baz salgnlar:1991, Missouride kaynak sularnn dezenfekte edilmemesi 243 kii etkilenmi ve 4 kii lm

EPDEMYOLOJ :Baz salgnlar:ngilterede ayn anda 8 farkl kasaba16 diyare vakas11i 10 ya ve altnda5 tanesinde HUSun ekillenmiYerel bir imalathanede pastrize stten ocuklar iin retilen tatlandrlm yourt Baz salgnlar:ngilterede 1992-1994 aras olgu says 2731996da 660 olgu bildirilmi1995 ABDde 25.000 olgu ve 251 lm rapor edilmiSon yllarda ABD de yllk ortalama 75.000

EPDEMYOLOJ :Trkiyede:Gda tarama almalarnda E.coli O157:H7 serotipine ok fazla rastlanmam olmas:

Analiz ynteminde mi eksiklik var ?Son yllarda daha hassas analiz yntemleriKyma-karkas ve stten izolasyon

r: 2005te Kafkas Vet. Fak. 126 kyma rneinde % 0.792007de Afyon Vet. Fak. i stte % 3 peynirde % 1 E.coli O157:H7 izolasyon

PATOGENEZ :Virlens faktrler; kapsl, fimbria, endotoksin, ekzotoksin (stx1-stx2), endothel hcrelere adhezyonStx primer hedefi: Vaskler endotheliyal hcrelerKolonda aktif toksinler, endotelial hcrelere balanarak Hemorajik kolitis (HC)Akut, nce sulu 1-3 gn iinde kanl diyare

A- Etkenin istilas ve adezyonu, B- Toksin salglanmas sonucu hcreler aras bariyerin ykmlanmas, C- Ykmlanma sonucu daha fazla kolonizasyon, D- Emilimin bozulmas, hemorajik kolitis

PATOGENEZ :Shigella dysanteria tip I toksinine benzeyen (Shiga like toxin - SLT - stx), verotoxin (VT1-VT2-VT3) retimiToksinlerin reseptr Gb3 (glikolipid); bbrek epitel hcrelerindeSonu: Hemolitik remik sendromBbrek yetmezlii, trombositopeni, hemolitik anemi

Baz glomerl kapillerlerinde eritrosit ve trombs birikimiTubuler hcre nekrozu, trombs ve vakouler dejenerasyonArterioller ve glomerl kapillerlerinde eritrosit birikimi, yaygn eritrosit infiltrasyonu

SEMPTOMLAR :Hemorajik kolitis:Neden sitotoksin, kk ocuklar, yallar ve immun sistemi zayf insanlar duyarlAniden krampl karn arlar, mide bulants24 saat iinde bata sulu sonralar youn kanl diyare 2-9 gn, ya ok dk ate var yada iddetli ate yok (tipik zellik)Gnde yirmi kezden fazla arl, az miktarda ve ounlukla kanl diyare, ar olgu: yalnzca kan6-10 gn ierisinde iyileme olmazsa Hemolitik remik sendrom (HUS) (10 yan altndaki ocuk hastalarn yaklak %10u)

SEMPTOMLAR :Hemolitik remik sendrom:Olgularn %85-95inin sebebi E.coli O157:H73 karateristik zellii:Hemolitik anemi, trombositopeni ve akut bbrek yetmezliiOligri, anri, dem, nbetCilt dkntleri, artralji ve hiperbilurubinemiDaha ok ocuklar, az olarak yallarKuvvetli kronik bbrek yetmezlii: mr boyu diyaliz cihazna baml kalabilir

SEMPTOMLAR :Hemolitik remik sendrom:Trombotik trombositopenik purpuraTTPda ate ve beyinde hasara sebep olan semptomlarDaha ok yetikinlerde

HUSun FATURASI :Hastalarn ou destek tedavisi ile iyileirEtkilenen ocuklarn % 3-5inde lm% 12-30unda bbrek yetmezliiHipertansiyon veya merkezi sinir sistemi bozukluu gibi sekeller

TEHS :Klinik Tehis:Semptomlar deerlendirilirKesin tan lab. muayeneleri

Kltr:Hem hasta rneklerinden, hem de pheli gdalardan Selektif zenginletirme Modifiye EC Broth (mEC)Modifiye Triptic Soy Broth (mTSB)Lauryl Sulfate Broth (LST)

TEHS :Selektif kat besiyerleriSorbitol Mc-Conkey Agar Sefiksim-tellrit ile desteklenmi CT-SMAC AgarFlorocult E.coli O157:H7 Agar Florocult HC Agar18-24 saat zenginletirici besi ortamnda inkbe0,1 ml. selektif kat besiyerine

ndol pozitif E coli O157:H7 kolonisi

Koloni morf., Gram boyama Katalaz (+), oksidaz (-)ndol (+), sitrat (-), Laktoz ve mannit fermentasyonu (+), Voges-Proskauer reaks. (-) = E.coli Sorbitol ve Floresan negatif koloniler (florocult besi yeri) E.coli O157 serotipi olabilirLatex test ile kontrol pozitif sonu sadece E.coli O157H7 iin H7 antiserumu ile test TEHS :

mmunomanyetik seperasyon (IMS)

PCRrfbO157 (O157 lipopolisakkarit), fliC (H7 flagella)ntimin, enterohemolysin, verotoksin 1-2, Stx1, Stx2 yi kodlayan genler

TEHS :

Henz spesifik bir tedavi planlamas yokEHEC ishaline uygun bir tedavi gelitirilememi Antibiyotik faydasz, barsak mikroflorasn bozar, komplikasyonu artrabilir, sakncalAntidiyareller barsak hareketini durdurur, toksin emilimi artar, sakncalBbrekler zerindeki dehidrasyon stresini kaldrmakOral ve intavenz rehidrasyon destek tedavisiPlasma-immunglobulin transfzyonuDevaml mahede (kan basnc-bbrek fonksiyonu)Kan takviyesi ve steroidlerTEDAV:

Tarmsal retimden, ileme ve hazrlama prosesleri kontrol (iftlikten-atala)Hijyenik kesimDeri yzme ve i organ karma (kritik noktalar)Karkas dekontaminasyon ilemleriEt ss kesim sonras hzla 7Cnin altna Sam hijyeni stn ss hzla 5 Cnin altnaPersonel eitimiKORUNMA:

zellikle ocuklara el ykama alkanlEn etkili metod stma (piirme merkez scaklk 70C veya pastrizasyon) Pastrize edilmemi st rnleri meyve sularYetersiz piirilmi kyma, et rnleri hamburger tketilmemeli Meyve ve sebzeler iyice ykanmaldrKORUNMA:

Klorlanmam sular iilmemeliGda ilemelerindeki ekipmanlarn yzey temizliinde kullanlmamallem grmemi havuz veya gl sular patojen riskiGMP (Good manufacturing practice) ve HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Point)A yok, almalar devam ediyorKORUNMA:

TEEKKR EDERM