ไตรมาส 3 ป 2557

ไทย การช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐ (E-Government Payment)

3

5

6

8

10

11

1.

o ปรมาณการโอนเงนทางอเลกทรอนกสธนาคารเดยวกนมอตราเตบโตสงสด o การปรบลดคาธรรมเนยมการโอนเงนขามเขตมผลตอพฤตกรรมของผบรโภค

2.

o การช าระเงนภาครฐและความเกยวของกบประชาชน

3.

o กรมบญชกลางมนโยบายสนบสนนใหภาครฐรบ-จายเงนแบบ e-Payment o ปจจบนมหลายหนวยงานของรฐเรมรบช าระเงนดวยบตรเดบต/เครดต

4.

o ภาครฐของบราซลโอนเงนใหคนยากจนผาน Electronic Benefit Cards o สหรฐอเมรกาท าเวบไซตกลางเพอรบช าระคาธรรมเนยมของภาครฐ

5.

o ผบรโภคมความเชอมนเพมขน หากรานคาออนไลนมสญลกษณ Trustmark o กรมพฒนาธรกจการคาพฒนา Trustmark ของไทย เพอสงเสรมธรกจออนไลน

6.

o ประเทศพฒนาแลวมการใชการช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐมากกวาประเทศก าลงพฒนา

o การใชการช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐของไทยมบางเรองทท าไดด และมบางเรองทนาจะปรบปรงเพมเตมได

สถตทส าคญ ไตรมาสท 3 ป 2557

รอบรเรองช าระเงน

องคประกอบทส าคญของการช าระเงนภาครฐ

การช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐของไทย

มองมมใหม การช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐสมยใหม

เกาะกระแส บทบาทภาครฐกบการสรางความเชอมนของธรกจซอ-ขายออนไลน

ผลงานวจย การช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐและการเตบโตทางเศรษฐกจ

เรองเดนประจ ำไตรมำส

ไทย

2

ไ

วเคราะหเจาะลก

มลคาโอนเงนภายในธนาคาร

เดยวกน โดยเฉพาะธรกรรมจากภาค

ธรกจมอตราหดตวลงเลกนอย

บทท 1 สถตธรกรรมการช าระเงนผานระบบการช าระเงนและชองทางตาง ๆ

ภำพรวมธรกรรมกำรช ำระเงน

“ธรกรรม e-Payment ไตรมาส 3 ป 2557 มการเตบโตเพมสงขน เมอเทยบกบระยะเดยวกนของปกอน ทงน ปรมาณการโอนเงนภายในธนาคารเดยวกนมการเตบโตเพมขนทเดนชด โดยเฉพาะการโอนเงนผานชองทางอนเทอรเนตและโทรศพทเคลอนท สวนหนงมาจากธนาคารพาณชยสวนใหญปรบลดคาธรรมเนยมโอนเงนธนาคารเดยวกนขามเขตตงแตปกอน”

ธรกรรมการช าระเงนผานระบบการช าระเงนและชองทางตาง ๆ ทางอเลกทรอนกส ในไตรมาสท 3 ป 2557 มจ านวน 583,585 พนรายการ และมมลคา 66,731 พนลานบาท เตบโตเพมขนจากระยะเดยวกนของปกอนรอยละ 9.85 และ 4.42 ตามล าดบ โดยมการโอนเงนภายในธนาคาร เงนอเลกทรอนกส และการโอนเงนรายยอยขามธนาคารเปนบรการทมอตราเตบโตเชงปรมาณสงสด 3 อนดบแรก อยางไรกด เมอเทยบกบระยะเดยวกนปกอน มลคาการโอนเงนภายในธนาคารมอตราหดตวลงเลกนอย สวนใหญมาจากการโอนเงนภายในธนาคารของภาคธรกจ ซงสอดคลองกบการใชเชคทมแนวโนมมลคาธรกรรมลดลง

ตารางธรกรรมการช าระเงนผานระบบการช าระเงนตาง ๆ1 ในชวงไตรมาส 3/2557

ปรมาณ มลคา

พนรายการ

สดสวน (%)

การเตบโตเทยบกบ พนลานบาท

สดสวน (%)

การเตบโตเทยบกบ

ระยะเดยวกนของปกอน (%)

ไตรมาสทผานมา

(%)

ระยะเดยวกนของปกอน (%)

ไตรมาสทผานมา (%)

1. การช าระเงนทางอเลกทรอนกส (e-Payments) 583,585 95.18 9.85 5.50 66,731 81.20 4.42 0.41 1.1 ธรกรรม BAHTNET 3rd party 802 0.13 2.94 1.78 53,117 64.63 4.49 -0.09 1.2 การโอนเงนครงละหลายรายการ (Bulk Payment) 83,446 13.61 -1.06 -1.12 5,357 6.52 15.52 5.50 1.3 การโอนเงนรายยอยขามธนาคาร (ORFT) 51,515 8.40 11.43 9.53 401 0.49 13.28 5.15 1.4 การโอนเงนภายในธนาคาร 134,894 22.00 14.62 10.52 7,487 9.11 -3.18 0.15 1.5 การช าระเงนดวยบตรอเลกทรอนกส 108,196 17.65 6.15 1.79 354 0.43 6.03 1.96 1.6 เงนอเลกทรอนกส (e-Money) 204,732 33.39 13.55 6.30 15 0.02 12.83 7.70 2. การช าระเงนดวยเชค 29,567 4.82 -3.51 -3.36 15,454 18.80 -4.23 0.91

รวมทงสน 613,152 100.00 9.12 5.03 82,185 100.00 2.68 0.50

หากพจารณาเจาะลกถงปรมาณการโอนเงนภายในธนาคารผานชองทางอเลกทรอนกสตาง ๆ กจะเหนการเปลยนแปลงพฤตกรรมทนาสนใจ โดยเฉพาะการโอนเงนผานเครองเอทเอม อนเทอรเนตและโทรศพทเคลอนท ซงอาจเปนผลจากการปรบคาธรรมเนยมในชวงทผานมา ตงแตกรกฎาคม 2556 ทธนาคารพาณชย

1 ธรกรรมการช าระเงนผานระบบการช าระเงนและชองทางตาง ๆ ประกอบดวย 1) การโอนเงนเพอลกคาผาน BAHTNET (BAHTNET 3rd party) เปนการโอนเงนตามค าสงของลกคาทสงใหธนาคารผสงโอนท าการโอนเงนเขาบญช ผรบผลประโยชนซงอยอกธนาคารหนง 2) การโอนเงนครงละหลายรายการ (Bulk payment) เชน การโอนเงนครงละหลายรายการภายในธนาคารเดยวกน (Direct credit) การหกเงนจากบญชภายในธนาคารเดยวกน (Direct debit) และการโอนเงนครงละหลายรายการขามธนาคาร (NITMX bulk payment) 3) การโอนเงนรายยอยขามธนาคาร (Online Retail Funds Transfer: ORFT) เชน การโอนเงนผานเครองเอทเอม อนเทอรเนต และสาขา 4) การโอนเงนภายในธนาคาร (รวมช าระคาสนคาและบรการ) เชน การโอนเงน/ช าระเงนผานเครองเอทเอม อนเทอรเนต โทรศพทเคลอนท 5) การช าระเงนดวยบตรอเลกทรอนกส (ไมรวม e-Money) เชน การช าระคาสนคาและบรการ ณ จดขาย หรออนเทอรเนตดวยบตรเดบตและบตรเครดต 6) เงนอเลกทรอนกส (e-Money) ซงไมรวมบตรประเภทบตร top-up card

สถตทส ำคญ

ไทย

3

ไ

43.6

41.3

-

10

20

30

40

50

ปรมาณ (ลานรายการ)

โอนเงนธนาคารเดยวกนผาน Internet & Mobile banking และ ATM

internet & mobile banking ATM

หลงปรบลดคาธรรมเนยม

ปรมาณโอนเงนธนาคารเดยวกนผาน

อนเทอรเนตและโทรศพทเคลอนท

เตบโตเพมขนอยางกาวกระโดด

สวนใหญไดประกาศลดคาธรรมเนยมการโอนเงนธนาคารเดยวกนขามเขต ส าหรบการโอนเงนผานเครองเอทเอมไดลดคาธรรมเนยมจากเดม 15 บาทตอรายการ เปน 10 บาทตอรายการ (โอนเงนครงแรกตอเดอนฟร) สวนการโอนเงนผานชองทางอนเทอรเนตและโทรศพทเคลอนท จากเดมธนาคารสวนใหญคดคาโอนเงนตามมลคาการโอนหมนละ 10 บาทตอรายการ ปรบเปนฟร 5-15 ครงแรกตอเดอนและครงตอไป 10 บาทตอรายการ

กอนการปรบคาธรรมเนยม ผบรโภคนยมโอนเงนภายในธนาคารผานเครองเอทเอมมากกวาอนเทอรเนตและโทรศพทเคลอนท แตเมอมการปรบลดคาธรรมเนยมของทงสองชองทางแลว พบวาธรกรรมผานอนเทอรเนตและโทรศพทเคลอนทมปรมาณเพมขนอยางกาวกระโดด ในขณะทธรกรรมผานเครองเอทเอมมปรมาณเพมขนไมมากนก ซงอตราการเตบโตของธรกรรมทงสองชองทางดงกลาวเรมเปลยนไป จนกระทงไตรมาสท 3 ป 2557 การโอนเงนธนาคารเดยวกนผานอนเทอรเนตและโทรศพทเคลอนท (43.6 ลานรายการ) มปรมาณสงกวาผานเครองเอทเอม (41.3 ลานรายการ)

นบตงแตมการลดคาธรรมเนยมการโอนเงนภายในธนาคารเดยวกนชวงไตรมาสท 3 ป 2556 เปนตนมา ปรมาณการโอนเงนภายในธนาคารเดยวกนผานอนเทอรเนตและโทรศพทเคลอนทมอตราเตบโตเฉลยสงถงรอยละ 11 ตอไตรมาส ขณะทปรมาณการโอนเงนภายในธนาคารเดยวกนผานเครองเอทเอมมอตราเตบโตเฉลยเพยงรอยละ 3.2 ตอไตรมาสเทานน นอกจากนยงสงผลตอการปรบเปลยนพฤตกรรมการโอนเงนภายในธนาคารเดยวกนผานอนเทอรเนตและโทรศพทเคลอนทเปนอยางมาก โดยเฉพาะผโอนเงนกลมบคคลธรรมดาทโอนเงนบอยครงขนดวยมลคาการโอนเงนตอรายการต าลง ซงสงเกตไดจากขอมลมลคาการโอนเงนเฉลยทปรบลดลงจาก 31,687 บาทตอรายการในไตรมาสท 2 ป 2556 เหลอเพยง 24,297 บาทตอรายการในไตรมาสท 3 ป 2557

นอกจากการปรบลดคาธรรมเนยมจะเปนปจจยหนงทท าใหการโอนเงนธนาคารเดยวกนผานอนเทอรเนตและโทรศพทเคลอนทเพมขน ยงมปจจยแวดลอมอน ๆ ทชวยใหพฤตกรรมของผบรโภคเปลยนไปดวย อาท จ านวนผใชอปกรณเคลอนท เชน โทรศพทเคลอนท สมารทโฟน และแทบเลตคอมพวเตอรทเพมขน เนองจากอปกรณตาง ๆ มราคาถกลง รวมถงธนาคารหลายแหงไดเรมใหบรการผานโทรศพทเคลอนททมความสะดวกมากขน เชน การใหบรการผาน Application ทใชงานไดงาย และการใหบรการโอนเงนโดยกรอกเพยงเบอรโทรศพทเคลอนทของผรบเงนแทนหมายเลขบญชธนาคาร ซงปจจยตาง ๆ ทกลาวมาขางตน ไดชวยใหการโอนเงนธนาคารเดยวกนและการท าธรกรรมทางการเงนอน ๆ ผานอนเตอรเนตและโทรศพท เคลอนทเตบโตขนมาก เมอเทยบกบปทผานมา2

2 ส านกงานพฒนาธรกรรมอเลกทรอนกส. 2557. รายงานผลการส ารวจพฤตกรรมผใชอนเทอรเนตในประเทศไทย ป 2557.

สถตทส ำคญ

ไทย

4

ไ

ธนาคารพาณชยเรมลดคาธรรมเนยม 1 ก.ค. 56

การช าระเงนภาครฐ สามารถจ าแนกได 3 ประเภทหลก ไดแก

การรบเงน การจายเงน และการช าระเงน

ระหวางภาครฐ

บทท 2 องคประกอบทส าคญของการช าระเงนภาครฐ

การช าระเงนภาครฐถอเปนองคประกอบหนงทส าคญในระบบการช าระเงน เพราะมความเกยวของกบประชาชนจ านวนมาก โดยมลคาการรบและการจายของภาครฐในป 2556 คดเปนรอยละ 18.2 และ 23.9 ของผลตภณฑมวลรวมประชาชาต (GDP) ตามล าดบ โดยสามารถจ าแนกได 3 ประเภท ประกอบดวย การรบเงนของภาครฐ การจายเงนของภาครฐ และการช าระเงนระหวางภาครฐ มรายละเอยดดงน

1) การรบเงนของภาครฐ เกยวของกบการช าระเงนของประชาชนใหภาครฐ (Customer to Government payments: C2G) ซงสวนใหญเปนธรกรรมทมมลคาไมสง แตมปรมาณธรกรรมจ านวนมาก เชน การรบช าระภาษเงนไดบคคลธรรมดา การรบช าระเบยประกนสงคม และการรบช าระคาสาธารณปโภค เชน ไฟฟา ประปา โทรศพท และคาผานทางดวน สวนการรบเงนของภาครฐอกประเภท คอ การรบช าระเงนจากภาคธรกจ (Business to Government payments: B2G) ซงมมลคาตอรายการสงกวาการรบช าระเงนจากประชาชนทวไป เชน การรบช าระคาภาษสงออกและน าเขาสนคา การรบช าระคาภาษ มลคาเพม และการรบช าระคาธรรมเนยมเพอขออนญาตท าธรกจ

2) การจายเงนของภาครฐ เกยวของกบการจายเงนของภาครฐไปใหกบประชาชน (Government to Customer: G2C) ซงธรกรรมการจายเงนจะมพฤตกรรมคลายกบธรกรรมการรบเงนทมปรมาณธรกรรมจ านวนมากแตมมลคาไมสง เชน การจายเงนเดอนและคาจางของพนกงานภาครฐ การคนภาษเงนไดบคคลธรรมดา การใหสวสดการภาครฐ และการใหเงนชวยเหลอผประสบภย สวนการจายเงนของภาครฐอกประเภท คอ การจายเงนของภาครฐไปใหกบภาคธรกจ (Government to Business: G2B) เชน การคนเงนภาษมลคาเพม การคนเงนกยมจากภาครฐ และการจายช าระคาจดซอจดจางของภาครฐ เปนตน

3) การช าระเงนระหวางภาครฐ เกยวของกบการบรหารจดการเงนระหวางหนวยงานของรฐ (Government to Government payments: G2G) เปนการน าสงรายไดทหนวยงานของรฐตาง ๆ รบจากประชาชนและธรกจเขาเปนเงนคงคลง และการเบกจายเงนงบประมาณจากสวนกลางไปยงหนวยงานตาง ๆ ของรฐ เปนตน เมอเทยบกบธรกรรมประเภทอน ธรกรรม G2G จดวามมลคาเฉลยตอธรกรรมสง

ส าหรบประเทศไทย กรมบญชกลางเปนหนวยงานกลางทรบผดชอบการรบเงน การจายเงน และการช าระเงนระหวางภาครฐ โดยมระบบการบรหารการเงนการคลงภาครฐแบบรวมศนย หรอเรยกวาระบบ GFMIS (Government Fiscal Management Information System) ซงเปนระบบกลางทใชเชอมตอขอมลกบหนวยงานของรฐแตละแหงและรองรบการช าระเงนทางอเลกทรอนกสทงการรบเงน การจายเงน และการช าระเงนระหวางภาครฐ รวมทงเพอใชในการวางแผนและการบรหารงบประมาณแผนดนอยางมประสทธภาพ ปจจบนประเทศตาง ๆ ใหความส าคญกบการพฒนาการรบ-จายเงนของหนวยงานของรฐใหเปนอเลกทรอนกสมากขน เพอเพมความรวดเรวในการบรหารจดการ ตดตามตรวจสอบ และลดโอกาสในการทจรต

รอบรเรองช ำระเงน

ไทย

5

ไ

การสงจายเงนของรฐจากระบบ GFMIS

แบบ Direct payment เปนธรกรรมแบบ

e-Payment แลว

บทท 3 การช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐของไทย การบรหารจดการการเงนการคลงตามระบบ Government Fiscal Management Information System (GFMIS) ทเรมใชมาตงแตป 2547 ถอวาเปนองคประกอบหนงทส าคญของการช าระเงนภาครฐของไทย เพราะเปนระบบหลกทใชควบคมการช าระเงนภายในภาครฐดวยกนทมประสทธภาพ ทงการน าเงนสงคลงและการสงจายเงนจากบญชคงคลง โดยผานระบบทางอเลกทรอนกส (e-Payment) อยางไรกด การช าระเงนทเกยวของกบบคคลภายนอก เชน การรบเงนและการจายเงนระหวางภาครฐกบประชาชนและภาคธรกจ ยงมทงการช าระเงนแบบ e-Payment และบางสวนไมใชแบบ e-Payment โดยมรายละเอยดดงน

การรบเงนจากประชาชนและภาคธรกจ หนวยงานของรฐสามารถท าได 2 กรณ คอ แบบ e-Payment และไมใชแบบ e-Payment การรบเงนแบบ e-Payment เชน รบช าระดวยบตรเอทเอม/เดบตทเครองเอทเอม รบช าระดวยบตรเดบต/เครดตทเครองรบบตร รบช าระผานธนาคารทางอนเทอรเนต (Internet banking) และรบช าระโดยหกบญชเงนฝากอตโนมต (Direct debit) สวนการรบเงนทไมใชแบบ e-Payment หนวยงานของรฐสามารถรบช าระดวยเงนสด เชค และดราฟตทเคานเตอรหนวยงานของรฐ สาขาธนาคาร หรอบรษทรบช าระเงนแทน จากนนหนวยงานของรฐแตละแหงจะรวบรวมรายรบทงหมดเพอน าฝากเงนเขาบญชของธนาคารตาง ๆ ตามระบบ GFMIS และโอนเงนเขาบญชเงนคงคลงท ธปท.3 ผานระบบบาทเนต4 วนละ 1 รอบ

สวนขนตอนการจายเงน หนวยงานของรฐแตละแหงจะตองน าขอมลการเบกจายเงนกรอกเขาระบบ GFMIS เพอใหกรมบญชกลางอนมตการสงจายเงนจากบญชเงนคงคลง ซงท าได 2 กรณ คอ การจายเงนเขาบญชเงนฝากของผรบปลายทางโดยตรง (Direct payment) และการจายเงนเขาบญชหนวยงานของรฐทเปนผจายเงนกอน จากนนหนวยงานของรฐจะเปนผด าเนนการจายเงนใหผรบปลายทางอกตอหนง (Indirect payment) ทงน การจายเงนแบบ Direct payment ซงเปนธรกรรมแบบ e-Payment แลวท าได 3 วธ 1) โอนเงนแบบ Direct credit ส าหรบบญชผรบปลายทางเปนธนาคารเดยวกน 2) โอนเงนแบบ NITMX bulk payment ส าหรบบญชผรบปลายทางตางธนาคาร และ 3) โอนเงนเพอบคคลทสามผานระบบบาทเนต ส าหรบมลคาเงนโอนมากกวา 2 ลานบาทตอรายการ สวนการจายเงนแบบ Indirect payment จะขนอยกบวธการบรหารจดการระบบภายในหนวยงานของรฐแตละแหงวาจะจายเงนเปนเงนสด เชค

3 ตามพระราชบญญตเงนคงคลง พ.ศ. 2491 บญชเงนคงคลงหมายถงบญชทธนาคารแหงประเทศไทย 4 การโอนเงนผานระบบบาทเนต คอ ธรกรรมการโอนเงนทมมลคาสงระหวางสถาบน (Large Value Payment Systems: LVPS) ทมการหกเงนจากบญชของผสงโอนและน าเงนเขาบญชใหกบผรบโอนทนท

วเครำะหเจำะลก

ไทย

6

ไ

กรมบญชกลางไดปรบระเบยบใหหนวยงาน

ของรฐรบช าระเงนดวย บตรเดบต/เครดตและ

สามารถเบกจายคาธรรมเนยมจากเงนงบประมาณรายจาย

ประจ าปได

หรอโอนเงนเขาบญชผรบปลายทาง ซงมธรกรรมแบบ e-Payment บางสวน

ในปจจบนกรมบญชกลางมนโยบายสนบสนนใหมการรบเงนและจายเงนผานระบบอเลกทรอนกสมากขน เพอเพมประสทธภาพการบรหารจดการเงนสดของภาครฐ รวมถงเพมความสะดวกและปลอดภยใหแกประชาชนและภาคธรกจ โดยพยายามลดอปสรรคทเกยวกบการรบเงนและการจายเงน

ตวอยางการแกไขอปสรรคดานการรบเงนของหนวยงานของรฐเรองหนง คอ การปรบกฎระเบยบใหหนวยงานของรฐรบช าระเงนดวยบตรเดบตและบตรเครดตไดสะดวกขน จากเดมทกฎระเบยบของราชการก าหนดใหหนวยงานของรฐทตองการรบช าระเงนดวยวธอน ๆ นอกจากเงนสดตองขออนญาตจากกระทรวงการคลง5 ซงสรางความไมสะดวกแกหนวยงานของรฐนน ๆ กรมบญชกลางจงไดปรบปรงระเบยบเมอสงหาคม 2556 ใหหนวยงานของรฐสามารถรบช าระเงนดวยบตรเดบตและบตรเครดตทกประเภทของทกธนาคารพาณชยได โดยไมตองขออนญาตจากกระทรวงการคลง และสามารถเบกจายคาธรรมเนยมการรบช าระเงนดวยบตรดงกลาวจากเงนงบประมาณรายจายประจ าปไดดวย ในปจจบนมหนวยงานของรฐหลายแหงไดใหบรการรบช าระเงนดวยบตรเดบตและบตรเครดตแลว เชน โรงพยาบาลต ารวจ โรงพยาบาลรามาธบด กองก ากบการตรวจคนเขาเมอง 1 กรมสรรพากร กรมสรรพสามต กรมการขนสงทางบก และกรมทดน เปนตน นอกจากนกรมบญชกลางมแผนปรบปรงระเบยบใหหนวยงานของรฐทรบช าระเงนสามารถหกคาธรรมเนยมจากการรบช าระเงนดวยบตรออกจากรายไดของหนวยงานของรฐกอนน าสงคลง รวมทงปรบปรงระเบยบเพออ านวยความสะดวกในการน าเงนสงคลงและประชาสมพนธการรบช าระเงนดวยบตรเดบตและบตรเครดตใหมากขน

สวนแนวทางการสนบสนนการจายเงนทางอเลกทรอนกส กรมบญชกลางมแนวทางสงเสรมใหหนวยงานของรฐจายเงนแบบ e-Payment มากขน โดยเฉพาะการจายเงนแบบ Indirect payment ทโอนเงนเขาบญชหนวยงานของรฐทเปนผจายเงนกอน และหนวยงานของรฐแตละแหงจะเปนผตดสนใจเลอกวธการจายเงนใหผรบปลายทางเอง ซงยงมบางสวนทจายเงนดวยเงนสดและเชคอย โดยกรมบญชการจะหารอกบหนวยงานของรฐ โดยเฉพาะหนวยงานทมการจายเงนจ านวนมาก เพอศกษาปญหาและอปสรรคในการจายเงนแบบ e-Payment และสนบสนนการจายเงนแบบ e-Payment ใหมมากขนตอไป

จากเนอหาทกลาวมาขางตน อาจกลาวไดวาการช าระเงนของภาครฐถอวาเปนกลไกส าคญในการสงเสรมการช าระเงนทางอเลกทรอนกสของประเทศ เพราะมความเกยวของกบประชาชนและภาคธรกจโดยตรง การสงเสรมการช าระเงนทางอเลกทรอนกสของภาครฐ นอกจากจะสามารถชวยลดตนทนในการบรหารจดการเงนสดและเชคของภาครฐ ยงสนบสนนใหประชาชนไดรบความสะดวก รวดเรว และปลอดภยในการรบและการจายเงนกบหนวยงานของรฐ รวมถงมบทบาทส าคญในการขบเคลอนนโยบาย Digital economy ไปสภาคเอกชนอยางเปนระบบ

5 ระเบยบการเบกจายเงนจากคลง การเกบรกษาเงนและการน าเงนสงคลง พ.ศ. 2551 ขอ 73

วเครำะหเจำะลก

ไทย

7

ไ

45.7 47.6 48.5 55.3 64.2 69.3 71.7

88.3 88.6 91.6 93.6

0

20

40

60

80

100

IND THA VIE CHI PHI MAL BRA SIN KOR UK USA

ระดบคะแนนรวมการช าระเงนอเลกทรอนกสภาครฐ

บราซลใหเงนชวยเหลอคนยากจนเปนประจ าทกเดอน

ผานบตร Electronic benefit cards

บทท 4 การช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐสมยใหม

แมวาการช าระเงนภาครฐของไทยจะเปลยนรปแบบการช าระเงนจากเงนสดและเชคเปนสอการช าระเงนทางอเลกทรอนกสมากขน แตเมอเทยบกบตางประเทศแลว ภาครฐของไทยยงคงมการช าระเงนทางอเลกทรอนกสนอยกวาประเทศทพฒนาแลวอยพอสมควร ดงจะเหนไดจากผลการศกษาของ Economist Intelligence Unit6 ซงประเมนการช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐของประเทศตาง ๆ โดยประเทศทได รบคะแนนสง เชน บราซลและสหรฐอเมรกา มกมโครงการทนาสนใจและไดรบการสนบสนนจากภาครฐ อาท

1) บตรเงนสดเพอรบเงนสวสดการภาครฐ (G2C)

ในปจจบน บราซลถอวาเปนประเทศหนงทประสบความส าเรจกบโครงการใหเงนชวยเหลอคนยากจนผานชองทางอเลกทรอนกส จากเดมทมปญหาเชนเดยวกบหลายประเทศทระบบการจดเกบขอมลยงไมมการรวมศนย การใหเงนชวยเหลอมหลายหนวยงานเขามาเกยวของ การจายเงนมหลากหลายวธ และในบางครงบางคนไดรบสทธประโยชนทบซอนกน ท าใหการบรหารจดการไมมประสทธภาพ ตอมาในป 2003 จงไดมการปฏรประบบการใหเงนชวยเหลอและรวมสทธประโยชนของทกโครงการเขาดวยกน ภายใตโครงการ Bolsa Familia Program (BFP) โดยภาครฐมหนาทโอนเงนใหผรบความชวยเหลอผานบตร Electronic Benefit Cards (EBCs) เปนประจ าทกเดอน จากนนผทไดรบเงนชวยเหลอสามารถไปถอนเงนสดไดทจดจ าหนายสลากกนแบงรฐบาล เครองเอทเอม และซเปอรมารเกต โดยภาครฐจะใชวธการกระจายเงนโอนตามวนทตางกนและก าหนดใหสามารถเบกเงนไดภายในระยะเวลา 90 วน เพอลดปญหาความหนาแนนในการเบกถอนเงนสด ผลลพธจากโครงการ BFP ท าใหภาครฐสามารถลดขนตอนและตนทนในการบรหารจดการสวสดการภาครฐ เพมประสทธภาพในการตรวจสอบขอมลของผรบความชวยเหลอ รวมถงกระตนเศรษฐกจจากการเพมการใชจายของภาคครวเรอน

2) การจดซอจดจางภาครฐผาน e-Invoice (G2B)

กรณของสหรฐอเมรกากมความนาสนใจ เชน กระทรวงการคลงไดพฒนาระบบการจายเงนของภาครฐทท ากบธรกจเอกชนผานกระบวนการสงใบแจงหนทางอเลกทรอนกส (e-Invoice) หรอทเรยกวาระบบสงใบแจงหนกลาง (The Invoice Processing Platform: IPP) ผานชองทางอนเทอรเนตเพอเพมประสทธภาพและความปลอดภยของการจดซอจดจางภาครฐ ระบบ IPP

6 Economist Intelligence Unit. (2012). The 2011 Government E-Payments Adoption Ranking (GEAR).

8

ไ

มองมมใหม

ไทย

สหรฐอเมรกาไดท าเวบไซตกลาง เพอให

ประชาชนสามารถช าระเงนคาธรรมเนยม

หลายประเภทของภาครฐ

ถอวาเปนจดเชอมโยงขอมลกลางระหวางหนวยงานภาครฐและผคาเอกชนทท าธรกจกบภาครฐ ปจจบนระบบ IPP มระบบงานยอย 5 ระบบ ประกอบดวย 1) การแจงใบสงซอออนไลน 2) การสงใบแจงหนอเลกทรอนกส 3) การตรวจสถานะอนมตออนไลน 4) บรการแจงเตอนช าระเงนอตโนมต และ 5) การจดซอจดจางระหวางหนวยงานภาครฐ หนวยงานภาครฐจะไดรบประโยชนจากระบบ IPP หลายประการ เชน กระบวนการจดซอจดจางมขนตอนและตนทนลดลง รวมถงการประเมนและวเคราะหขอมลมคณภาพมากขน สวนผคาเอกชนกสามารถจดเตรยมขอมล น าสง และตดตามสถานะอนมตออนไลนทไดจดท ากบหนวยงานภาครฐทกแหงผานระบบ IPP เพยงแหงเดยว โดยไมมการคดคาธรรมเนยมการใชบรการแตอยางใด ทงน หนวยงานภาครฐทตองการใชงานระบบ IPP สามารถเลอกระบบงานยอยทตองการและสงทมงานทจะดแลระบบเขารวมอบรมการใชงานกบหนวยงานกลาง รวมทงเชญผคาเอกชนทตองการใหเขารวมระบบ IPP มาลงทะเบยนออนไลนเพอใชงานระบบ IPP ได

3) การช าระคาธรรมเนยมภาครฐผานเวบไซตกลาง (C2G/B2G)

นอกจากเรองการจดซอจดจางภาครฐแลว กระทรวง การคลงของสหรฐอเมรกายงไดท าเวบไซตกลางทชอ www.pay.gov/public/home เพอใหบรการการรบเงนของภาครฐ ซงประชาชนทวไป ภาคธรกจ และเจาหนาทของภาครฐ สามารถช าระเงนคาธรรมเนยมหลายประเภทใหภาครฐได อาท คาธรรมเนยมอทยานแหงชาต คาธรรมเนยมศาล การช าระคนเงนกของธรกจขนาดเลก คาจอดรถสาธารณะ คาปรบจราจร คาฝกอบรมพนกงาน และบรจาคเงนใหมลนธ เปนตน นอกจากน ยงสามารถเพมใบแจงหนสาธารณปโภครายอนทมการลงทะเบยนไวไดอกดวย ส าหรบขนตอนการช าระเงนออนไลน ผใชบรการจะตองเลอกหนวยงานภาครฐทเกยวของและกรอกแบบฟอรมการช าระเงน จากนนจงเลอกสอการช าระเงนทตองการ เชน บญชธนาคาร บตรเครดต บตรเดบต และบญช PayPal (ไมสามารถช าระดวยเงนสด เชค และธรกรรมผานเครองเอทเอม) ทงน ผใชบรการสามารถเลอกวาจะช าระแบบครงเดยว (One-time payment) โดยไมจ าเปนตองลงทะเบยน หรอ เลอกลงทะเบยนกบเวบไซต หากตองการใหหกเงนเปนประจ าแบบอตโนมต (Automatic recurring payment) ซงก าหนดไดวาจะเลอกหกเงนเปนรายอาทตย รายเดอน หรอรายไตรมาส นอกจากนผใชบรการยงสามารถตรวจสอบสถานะและประวตการช าระเงนของตนเองไดผานระบบออนไลน โดยไมเสยคาธรรมเนยมการใชบรการอกดวย

ตวอยางทไดน าเสนอมาขางตน แสดงใหเหนมมมองใหม ๆ ทนาสนใจของการใชสอการช าระเงนอเลกทรอนกสและระบบออนไลนของภาครฐในตางประเทศทชวยเปลยนพฤตกรรมของประชาชนและภาคธรกจได ซงหากไทยมการพฒนาไปสจดดงกลาว กจะมสวนชวยลดขนตอนในการท างาน การใชเอกสารกระดาษ การจดการเงนสด และชวยเพมความโปรงใสในขนตอนการช าระเงนของภาครฐไดอกทางหนงดวย

มองมมใหม

ไทย

9

ไ

ผบรโภคสามารถตรวจสอบความ

นาเชอถอในการซอสนคาออนไลนได โดย

สงเกตจากเครองหมาย Trustmark บนหนา

เวบไซตของรานคา

บทท 5 บทบาทภาครฐกบการสรางความเชอมนของธรกจซอ-ขายออนไลน

ในโลกยคดจทล ความตองการของผบรโภคในการซอสนคาและบรการผานเวบไซตและโซเชยลมเดยมแนวโนมเตบโตสงขนตอเนอง จงท าใหมรานคาออนไลนใหบรการจ านวนมาก ปจจยส าคญทชวยสงเสรมการซอขายสนคาออนไลน คอ ความนาเชอถอของรานคา ระบบรกษาขอมลสวนตวของลกคา และความปลอดภยในการช าระเงนออนไลน ซงการสงเกตสญลกษณ Trustmark บนหนาเวบไซตของรานคาออนไลนกเปนอกวธหนงทผบรโภคสามารถตรวจสอบไดวารานคาออนไลนแตละรานมความนาเชอถอมากนอยเพยงใด

ในกรณของตางประเทศ Trustmark คอ เครองหมายรบรองความนาเชอถอในการประกอบธรกจพาณชยอเลกทรอนกส ซงแบงไดหลายประเภทตามลกษณะการรบรองความนาเชอถอ เชน Privacy Trustmark ของบรษท TRUSTe จะเนนรบรองการปกปองขอมลสวนตวของลกคาในการซอสนคาและบรการออนไลน อกตวอยางหนง คอ Security Trustmark ของบรษท Norton Secured และ McAfee Secure จะเนนความปลอดภยส าหรบการท าธรกรรมทางการเงนและซอ-ขายออนไลน เนองจากมระบบปองกนไวรส ระบบตรวจสอบการฟชชง และสปายแวร โดยขอมลธรกรรมทางการเงนทกรายการจะถกใสรหส (Encryption) ทงน ผลการศกษาทผานมาแสดงใหเหนวาผบรโภคจะใหความส าคญและยอมจายเงนเพมขน ส าหรบรานคาออนไลนทมสญลกษณ Trustmark7

ส าหรบประเทศไทยภาครฐไดเขามามบทบาทสรางความเชอมนของธรกจออนไลน โดยกระทรวงพาณชยไดออกประกาศใหผประกอบการซอขายสนคาหรอบรการโดยวธใชสออเลกทรอนกสผานระบบเครอขายอนเทอรเนตมาจดทะเบยนพาณชย8 รวมถงกรมพฒนาธรกจการคา (Department of Business Development) ไดก าหนดเกณฑการให Trustmark 2 ประเภท ไดแก การรบรองการจดทะเบยนผประกอบการพาณชยอเลกทรอนกส (DBD Registered) และการรบรองความนาเชอถอในการประกอบการพาณชยอเลกทรอนกส (DBD Verified)

DBD Registered เปนเครองหมายรบรองความมตวตนและการจดทะเบยนพาณชยของผประกอบการ ซงตองผานหลกเกณฑทกรมพฒนาธรกจการคาก าหนด เชน เวบไซตมการจดทะเบยนพาณชยอเลกทรอนกสถกตองตามกฎหมาย มการแสดงขอมลรายละเอยดเจาของเวบไซต ทตงส านกงาน หมายเลขโทรศพท ชองทางรองเรยนการซอขายและสงมอบสนคา ทงระบบออนไลนและออฟไลน และมนโยบายดแล/บรการลกคาหลงการขายอยางชดเจน เปนตน สวน DBD Verified เปนเครองหมายรบรองคณภาพของเวบไซตของผประกอบการ โดยมหลกเกณฑคอไดรบ DBD Registered มาแลวไมต ากวา 6 เดอน เปนนตบคคลทจดทะเบยนในประเทศไทย และเปนเจาของโดเมนเนม ซงกรมพฒนาธรกจการคาจะท าการตรวจประเมนอยางนอยปละ 1 ครง เพอตออายการใช Trustmark ใหเวบไซตแบบปตอป

7 Tsai, J., Egelman, S., Cranor, L., and Acquisti, A. (2010). The Effect of Online Privacy Information on Purchasing Behavior: An Experimental Study. Information Systems Research, 22, 254–268. 8 ประกาศกระทรวงพาณชย เรองใหผประกอบพาณชยกจพาณชยอเลกทรอนกสตองจดทะเบยนพาณชย (ฉบบท 11) พ.ศ. 2553

10

ไ

เกำะกระแส

ไทย

การประเมนการช าระเงนทาง

อเลกทรอนกสภาครฐ ประเมนจากการใชดชน

วเคราะหทงหมด 37 ดชน ซงแบงได

7 หมวดหมหลก

บทท 6 การช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐและการเตบโตทางเศรษฐกจ

การช าระเงนภาครฐถอวามสวนส าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ เนองจากมปรมาณธรกรรมมากและเกยวของกบประชาชนในวงกวาง การผลกดนการช าระเงนทางอเลกทรอนกส (e-Payment) ของภาครฐใหมประสทธภาพ มนคง และปลอดภย สามารถชวยลดตนทนในการบรหารจดการของประเทศและชวยเพมการเขาถงบรการทางการเงนของประชาชนได ซงการพฒนาการช าระเงนอเลกทรอนกสภาครฐในปจจบนจะตองอาศยเทคโนโลยดานการช าระเงนททนสมย รวมถงสรางความเชอมโยงระหวางระบบการช าระเงนของภาครฐ ภาคธรกจ และประชาชน ควบคกนไปอยางมประสทธภาพ ดวยโครงสรางพนฐานดานการช าระเงนและปจจยแวดลอมอน ๆ ทแตกตางกนในแตละประเทศ จงเปนทนาสนใจวาปจจยอะไรและสภาวะแวดลอมแบบใดทชวยสงเสรมการช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐได

การวเคราะหการช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐ

Economist Intelligence Unit9 ไดประเมนการช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐในประเทศตาง ๆ รวม 62 ประเทศ โดยใชดชนวเคราะหทงหมด 37 ดชน แบงเปน 7 หมวดหม

1) ภาครฐรบเงนจากประชาชน (Consumer to Government: C2G)

2) ภาครฐจายเงนใหประชาชน (Government to Consumer: G2C)

3) ภาครฐรบเงนจากภาคธรกจ (Business to Government: B2G)

4) ภาครฐจายเงนใหภาคธรกจ (Government to Business: G2B)

5) โครงสรางพนฐานทส าคญ (Infrastructure)

6) สภาพสงคมและเศรษฐกจ (Social & Economic)

7) แนวนโยบายสงเสรมจากภาครฐ (Policy)

ทงน ในการประเมนจะประเมนเฉพาะกจกรรมหลกทส าคญ อาท การจาย-รบคนภาษ การจายเงนสวสดการภาครฐ และการรบช าระคาธรรมเนยมบางบรการของภาครฐ เปนตน และเกณฑในการใหคะแนนครอบคลมถงการท าธรกรรมออนไลน ตงแตการมชองทางการลงทะเบยนเพอขอจาย-รบเงน และการช าระเงนดวย โดยคะแนนในแตละหมวดหมจะถกน ามาค านวณเปนคะแนนรวมทแสดงถงการใชการช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐในแตละประเทศ10 ผลการประเมนขางตนสามารถน ามาวเคราะหเชงลกไดหลายมต เชน 1) แนวโนมการพฒนาของระบบการช าระเงนภาครฐระหวางป 2007 กบป 2011 2) ความสมพนธของการช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐกบขนาดของเศรษฐกจ และ 3) บทสรปการใชการช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐของไทยเทยบกบตางประเทศ โดยมรายละเอยดทนาสนใจดงน

9 Economist Intelligence Unit. (2012). The 2011 Government E-Payments Adoption Ranking (GEAR). 10 ดชนทง 37 ดชนจะถกปรบฐานขอมลเพอใหขอมลของแตละประเทศสามารถเปรยบเทยบกนได หากเปนดชนทใชขอมลเชงปรมาณจะใชวธการปรบฐานขอมล (Normalization) เทยบกบสถตของประเทศทมปรมาณมากทสด (คะแนน 100) และประเทศทมปรมาณนอยทสด (คะแนน 0) ดวยสตร 100*{[x-Min (x)]/[Max (x) – Min (x)]} สวนดชนทเปนขอมลเชงคณภาพจะใชวธการใหคะแนนตงแต 0 ถง 4 โดย 4 หมายถงประเทศทมสถานภาพดทสดแลวน ามาค านวณตามสตร {x*1/[Max (x) – Min (x)]}*100 ทงน ในแตละหมวดหมจะมการถวงน าหนกดชน แตละตวไมเทากน ขนอยกบความส าคญ ในขณะทการค านวณคะแนนรวมจะก าหนดใหคะแนนทง 7 หมวดหมมคาถวงน าหนกเทากน

11

ไท

ผลกำรวจย

ไทย

56

53.3

43.2

61.3

56

52.7

69.4

65.5

65.4

61.2

74

62.4

62.1

68.1

คะแนนรวมและคะแนนจ าแนกตาม หมวดหม เทยบป 2007 กบ 2011

ป 2007 เฉลย 43 ประเทศ ป 2011 เฉลย 62 ประเทศ

คะแน

นรวม

ภาคร

ฐรบเ

งนจา

กประ

ชาชน

สภาพ

สงคม

และเ

ศรษฐ

กจ

โครง

สราง

พนฐา

นทส า

คญ

ภาคร

ฐจาย

เงนให

ภาคธ

รกจ

ภาคร

ฐรบเ

งนจา

กภาค

ธรกจ

ภาคร

ฐจาย

เงนให

ประช

าชน

ประเทศพฒนาแลวสวนใหญมคะแนนเฉลยของการช าระเงนอเลกทรอนกส

ภาครฐสงกวาประเทศก าลงพฒนา

แนวโนมการพฒนาของระบบการช าระเงนภาครฐระหวางป 2007 กบป 2011

จากการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยของทกประเทศทท าการศกษาระหวางป 2007 กบป 2011 พบวาการใชการช าระเงนของภาครฐในภาพรวมมแนวโนมเพมสงขน และหากวเคราะหแยกตามหมวดหมตาง ๆ จะพบวามการพฒนาในเกอบทกหมวดหม เชน ธรกรรมภาครฐรบเงนจากประชาชน (C2G) สวนใหญเพมขนจากการปรบรปแบบการรบช าระคาธรรมเนยมยานพาหนะจากเงนสดเปนการช าระเงนผานบตรอเลกทรอนกส สวนธรกรรมภาครฐจายเงนใหประชาชน (G2C) เพมขนจากการปรบรปแบบการใหเงนชวยเหลอคนวางงาน สวสดการ และสทธประโยชนอน ๆ จากเงนสดและเชคเปนการโอนเงนเขาบญชธนาคารโดยตรง ส าหรบดานโครงสรางพนฐานทส าคญ (Infrastructure) มคะแนนเพมขนจากสดสวนผมโทรศพทเคลอนทและการพฒนาการเชอมตอกบระบบเครอขาย 3G ทเพมขน

ความสมพนธของการช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐกบขนาดของเศรษฐกจ

จากผลการประเมนในภาพรวมจะพบวาประเทศพฒนาแลวสวนใหญมการใชการช าระเงนทางอเลกทรอนกสของภาครฐสงกวาประเทศก าลงพฒนา โดยประเทศทไดรบคะแนนรวมสงสด 3 อนดบแรกไดแก สหรฐอเมรกา สหราชอาณาจกร และนอรเวย ส าหรบประเทศทไดรบคะแนนรวมนอยทสด ประกอบดวยไนจเรย อกนดา และยเครน เมอท าการวเคราะหแบบจ าลองความสมพนธทางสถต (Model correlation) ระหวางคาเฉลยคะแนนรวมการช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐ (ตวแปร X) กบคาเฉลยผลตภณฑมวลรวมประชาชาตตอหวประชากร (GDP per capita) (ตวแปร Y) พบวาคาเฉลยทงสองมความสมพนธกนทางบวกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.64 (คะแนนเตม 1.00) ตามสตร Correlation ของ Regression model

ความสมพนธทางสถตขางตนสอดคลองกบผลการวเคราะหการใชการช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐเทยบกบ 1) The E-Participation Index (วดระดบการเขาถงขอมลภาครฐของประชาชนผานชองทางอนเทอรเนต) และ 2) The Government Online Service Index (วดระดบคณภาพบรการอเลกทรอนกสของภาครฐ) ทจดท าโดยสหประชาชาต (The United Nation: UN) โดยเปนการสรปความสมพนธเบองตนไดวา กลมประเทศพฒนาแลวทมระดบ GDP per capita สง ภาครฐจะมการจดเตรยมโครงสรางพนฐานของบรการทางการเงนทด ประชาชนสวนใหญมความร ความเขาใจ และมความคนเคยกบการช าระเงนทางอเลกทรอนกส ในขณะทกลมประเทศก าลงพฒนาทมระดบ GDP per capita ต า ภาครฐมกมโครงสรางพนฐานของบรการทางการเงนทไมพฒนามากนก ประชาชนยงขาดความรความเขาใจ และไมสามารถเขาถงบรการทางการเงนไดสะดวก ซงสงผลใหการช าระเงนอเลกทรอนกสภาครฐไมแพรหลายดวยเชนกน

ผลกำรวจย

ไทย

12

ไท

0

25

50

75

100

ภาครฐรบเงนจากประชาชน

ภาครฐจายเงนใหประชาชน

ภาครฐรบเงนจากภาคธรกจ

ภาครฐจายเงนใหภาคธรกจ

โครงสรางพนฐานทส าคญ

สภาพสงคมและเศรษฐกจ

แนวนโยบายภาครฐ

เ ลย 62 ประเทศ เ ลย 5 ประเทศอาเซยน ไทย

หมวดหมทไทยมคะแนนนอยกวา 50

ประกอบดวย ภาครฐรบเงนจากประชาชน

ภาครฐจายเงนใหภาคธรกจ โครงสราง

พนฐานทส าคญ และสภาพสงคมและ

เศรษฐกจ

บทสรปการใชการช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐของไทยเทยบกบตางประเทศ

เมอวเคราะหรายละเอยดรายประเทศพบวา การช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐของไทยมคะแนนรวมนอยกวาคาเฉลยของ 62 ประเทศ และคาเฉลยของ 5 ประเทศในภมภาคอาเซยน11 โดยไทยไดคะแนนรวม 47.6 ซงมคะแนนเหนอกวาอนโดนเซยทมคะแนนรวม 45.7 เพยงประเทศเดยว เมอพจารณาคะแนนตามหมวดหมอยางละเอยดมากขน พบวาประเทศไทยมคะแนนนอยกวา 50 (คะแนนเตม 100) 4 หมวดหม ไดแก ภาครฐรบเงนจากประชาชน (C2G) ภาครฐจายเงนใหภาคธรกจ (G2B) โครงสรางพนฐานทส าคญ (Infrastructure) รวมถงสภาพสงคมและเศรษฐกจ (Social & Economic) อยางไรกด เมอพจารณาเฉพาะหมวดหมทเกยวของกบการช าระเงนโดยตรงจะพบวามบางเรองทไทยท าคะแนนไดดและมบางเรองทไทยนาจะปรบปรงเพมเตมได โดยมบทสรปทส าคญ ดงน

ภาครฐรบเงนจากประชาชน (C2G)

ดชนทเปนจดเดนในหมวดหมน คอ การจดเกบภาษเงนไดบคคลธรรมดา ซงไทยไดรบคะแนนเตม เนองจากกรมสรรพากรไดพฒนาบรการออนไลนเพออ านวยความสะดวกในการจดเกบภาษ ทงการค านวณภาษ ยนแบบประเมน กรอกขอมล และช าระเงนผานระบบออนไลนไดทงหมด ในทางกลบกน ดชนทนาจะเพมประสทธภาพได เชน การจายเบยประกนสงคมของผประกนตนและการจายคาธรรมเนยมบตรประชาชน เพราะระบบในปจจบนยงไมรองรบการลงทะเบยนออนไลนเพอช าระเงนทางอเลกทรอนกส

ภาครฐจายเงนใหประชาชน (G2C)

การสมครและเขาใชงานระบบประกนสงคมออนไลนและการไดรบสทธประโยชนกรณวางงานเปนดชนทไทยท าไดด ซงผประกนตนของไทยสามารถแจงขอรบสทธประโยชนผานระบบออนไลน และท าเรองขอรบเงนเขาบญชธนาคารไดโดยตรง อยางไรกด ดชนทไทยไดคะแนนนอย คอ การคนภาษเงนไดบคคลธรรมดา เพราะเชคยงคงเปนวธการหลกทใชคนเงนภาษเงนไดบคคลธรรมดา ในขณะทประเทศอนการคนภาษเงนไดบคคลธรรมดาจะใชวธโอนเงนเขาบญชธนาคารโดยตรง

11 5 ประเทศอาเซยน ประกอบดวย สงคโปร มาเลเซย อนโดนเซย ฟลปปนส และเวยดนาม

ผลกำรวจย

ไทย

13

ไท

การจดเกบภาษเงนได

และการคนภาษ มลคาเพมของภาค

ธรกจเปนสองดชนทไทยไดคะแนนเตม

ภาครฐรบเงนจากภาคธรกจ (B2G)

ในหมวดหมน การจดเกบภาษเงนไดของภาคธรกจและการจดเกบภาษมลคาเพมเปนอก 2 ดชนทไทยท าไดคะแนนเตม เพราะปจจบนหนวยงานทเกยวของไดพฒนาระบบใหสามารถท าธรกรรมผานระบบออนไลนได แตการลงทะเบยนและการรบช าระคาธรรมเนยมจากภาคธรกจยงควรไดรบการพฒนา เนองจากระบบในปจจบนยงไมรองรบการลงทะเบยนและรบช าระเงนทางอเลกทรอนกส

ภาครฐจายเงนใหภาคธรกจ (G2B)

การขอคนภาษมลคาเพมของภาคธรกจเปนอกดชนทไทยท าไดคะแนนเตม เนองจากกรมสรรพากรไดออกแบบระบบ “ขอคนเครดตภาษ” เพอน าเครดตภาษคงเหลอจากเดอนทผานมาไปช าระภาษมลคาเพมในเดอนถดไป ซงชวยอ านวยความสะดวกใหภาคธรกจสามารถบรหารจดการภาษมลคาเพมไดอยางมประสทธภาพ สวนดชนทไทยไดคะแนนนอย คอ การจายเงนคาจดซอจดจางภาครฐ เพราะถงแมวาการบรหารเงนสวนกลางทด าเนนการโดยกรมบญชกลางจะมการจายเงนดวยวธโอนเงนเขาบญชหนวยงานของรฐและเจาหนของรฐโดยตรง และเปนธรกรรมแบบ e-Payment แลวทงหมด แตกรณการจายเงนจากหนวยงานของรฐแตละแหงไปใหกบผคาเอกชน สวนหนงยงคงช าระเงนเปนเงนสดและเชคอย

การวเคราะหการช าระเงนทางอเลกทรอนกสภาครฐจากผลการศกษาของตางประเทศ ท าใหเหนภาพทชดเจนขนวาการด าเนนงานของภาครฐในหลายกรณ เชน การเชอมโยงระหวางระบบการช าระเงนของภาครฐ ภาคธรกจ และประชาชน การใชระบบฐานขอมลออนไลน และการช าระเงนอเลกทรอนกสสามารถชวยลดตนทนในภาพรวมและสงเสรมการเขาถงบรการทางการเงนของประชาชนได ซงทายทสดกนาจะชวยสงเสรมการพฒนาเศรษฐกจของประเทศดวยเชนกน

ผลกำรวจย

ไทย