EÜAŞ BURSA DOĞAL GAZ KOMBİNE

ÇEVRİM SANTRALI

SERA GAZI EMİSYONU IRD SÜRECİ

SELEN KILIÇ- ÇEVRE MÜH.

ÖMER ÖZEN- KİMYA MÜH. 19.02.2016

1-SÜREÇ

1- Kanuni Yükümlülük

2-Ön Hazırlık

3- İzleme Planı Sunulması

4- Danışman Şirket ile Çalışmalar

5- İzleme Planı Onaylanması

6- Doğrulayıcı Kuruluş ile Çalışmalar

KANUNİ YÜKÜMLÜLÜK

17.05.2014 tarihli “ Sera Gazı Emisyonlarının Takibi Hakkında Yönetmelik”

22.07.2014 tarihli “ Sera Gazı Emisyonlarının İzlenmesi ve Raporlanması Hakkında Tebliğ”

GERÇEKLEŞMESİ GEREKEN ZAMANLAMA

ÖN HAZIRLIK

01.09.2014 tarihinde “İZLEME VE RAPORLAMA TEBLİĞİ İZLEME PLANI KILAVUZU”

yayınlandı.

09.09.2014 tarihinde “İzleme Planı Hazırlama” eğitimi gerçekleşti.

İZLEME PLANININ SUNULMASI

30.09.2014 tarihinde ilk izleme planı sunuldu.

Bakanlığın eksiklik bildirimlerine karşı güncellemeler yapıldı.

12.02.2015 tarihinde “danışman firma” yardımı ile devam edeceğimiz açıklandı.

İLK İZLEME PLANIMIZ

GÜNCELLEMELER

DANIŞMAN ŞİRKET İLE ÇALIŞMA SÜRECİ

10 Mart 2015 tarihinde Danışman Şirket ile toplantı ve saha ziyareti gerçekleşti.

İstenilen bilgi ve belgeler firmaya verildi.

Eksiklikler raporlaştırılıp tarafımıza iletildi.

İzleme planı 2-3 kez daha güncellenerek son halini aldı.

Ve onay süreci başladı.

İZLEME PLANIMIZ ONAYLANDI

Eksikliklerin giderilmesi ile 21 Ağustos 2015 tarihinde sunulan “İzleme Planı” Bakanlık tarafından

onaylandı.

Ve Doğrulayıcı kuruluş için bekleyiş başladı…

DOĞRULAYICI KURULUŞ İÇİN HAZIRLIKLAR

23.11.2015 tarihinde Doğrulama ve Raporlama Süreci ile ilgili eğitim

İzleme Planı ve tüm eklerinin Doğrulayıcı kuruluşa gönderimi

Doğrulayıcı Seda Hanımın saha ziyareti için ön hazırlık taleplerinin hazır edilmesi (Kapasite

Raporumuz,doğal gaz faturalarımız ve motorin kayıtlarımız hazırlık dosyamızın içine konuldu.)

Tüm ölçüm noktaları ve cihazların kalibrasyon sertifikaları eşleştirilmesi(Bursa Gaz ile ciddi bir

elektronik posta savaşı yaşandı.)

DOĞRULAYICI KURULUŞ İLE SAHADA ÇALIŞMA

18.12.2015 tarihinde toplantı ve saha ziyareti gerçekleştirildi.

İNCELENEN KONULAR:

1.İzleme Planı/Emisyon Raporu

2. Kapasite Raporu

3. Belirsizlik Hesabı

4. Cihaz Kalibrasyon Sertifikaları ve Cihazlar

5.Prosedürler

6.Risk Analizi

İZLEME RAPORU YAZIM HATALARI

NKD, OF ve EF ‘in güncel ve aynı kaynaktan alınması

Emisyon faktörü, Net Kalorifik Değer ve Oksidasyon Faktörü 2013 ulusal envanteri ile uyumlu

değil

Faaliyet Kapasitesinin termal güç biriminde girilmemiş olması

Termal güç yerine elektriksel güç 1432 MW girilmiştir.

Termal Güç (W(th)): Yakıt Miktarı(m3/saat) * Doğalgaz Alt Isıl Değeri (kcal/m3)*1,163

FAALİYET VERİLERİ

Doğalgaz Santrali olarak veri kaynağı ödemeye esas faturalardır.

Ancak tüketilen doğalgaz miktarı faturalarda Sm3 , Nm3 ve m 3 olarak 3 ayrı birimde

yazılmaktadır.

Emisyon Raporu hazırlarken; doğalgaz tüketimi için Sm3 birimi ile verilen değerin alınması

gerekiyor.

Emisyon raporundaki DG aktivite verisi faturalar ile uyuşmamaktadır.

PROSEDÜRLER

Doğalgaz ve motorin tüketim ölçümlerine yönelik sürecin detaylandırılması talep edildi.

Sera gazı izleme prosedürü, veri akış faaliyetlerini, verinin başlangıç noktasından

emisyon raporuna kadarki yolunu gösterecek ve her noktada yetki, sorumluluk, kontrol

faaliyetlerini ve kayıt noktalarını içerecek şekilde düzenlenmelidir.

Örnek: Doğalgaz tüketimi için her ay başı, bir önceki aya ait sayaç değerleri Bursa Gaz ve

Santral çalışanları tutanak tutup, imzalarlar, ancak İzleme Planında Santral Çalışanlarının nasıl

bir kontrol mekanizması kullandıkları belirtilmemiş

Saklanan verilerin yetkisiz erişime, değiştirilmeye ve veri kaybına karşı nasıl

korunacağı ile ilgili bilgiler prosedürlere eklenmelidir. f. Sera gazı izleme sisteminde

yetki ve sorumluluk verilen kişilerin yetkinliğine nasıl karar verildiği (örn. eğitimler, vb.)

ile ilgili bilgiler prosedürlere eklenmelidir.

Örnek: Her bir doğalgaz hattında gaz debi hesabı için 1 adet fark basınç 1 adet sıcaklık ve 1

adet basınç transmitteri bulunmaktadır. Bu transmitterlerin kalibrasyon belgeleri mevcut olup ,

kalibrasyon testleri Bursagaz ile Botaş tarafından yapılmaktadır. Transmitterlerden gelen veriler

PLC üzerinden hesaplanarak toplam tüketim değeri hesaplanmakta ve bu değer

faturalandırmaya esas alınmaktadır. Fakat PLC üzerindeki hesaplanan bu değere ait

algoritmasının takip ve güvenliği yapılamamaktadır.

PROSEDÜRLER

PROSEDÜRLER

CİHAZLAR VE BELİRSİZLİK HESAPLARI

Öncelikle belirsizlik hesapları text formatında sonuç olarak değil; doğrulayıcının formülasyon

detaylarını kontrol edebilmesi için Excel formatında hazırlanması gerekiyor.

Belirsizlik hesabını içeren Excel dosyası, doğrulayıcı kuruluş tarafından tekrar edilebilir olmalıdır.

Ölçüm aletleri derken tam olarak hangi bileşeninden bahsettiğimiz açık olmalı ve seri numaraları

eşleşmeli ( basınç,sıcaklık ve fark basınç transmitterleri ya da orifiz plakaları ya da PLC

Sistemi)***

Ölçüm cihazlarının seri numaralarını kaynak akış tablosundaki ölçüm aletleri ile eşleştirip seri

numaraların da belirtildiği revize belirsizlik hesabını paylaşınız.

*** Bu nokta bizim için hala netleşmemiştir. Doğrulayıcı ile görüşülüp sorulacaktır; faturaya esas, her

bir hat için 4 adet transmitterden(2 adet fark basınç, 1 adet basınç ve 1 adet sıcaklık) gelen

bilgiye göre hesaplama yapılıyor, belirsizlik hesabı da bu 4 transmittere ait hata payları üzerinden

mi yapılmalı ?

RİSK ANALİZİ VE EYLEM PLANI

Risk büyüklüğüne göre oluşturduğunuz önlem veya eylem planınız net, açık ve gerçekleştirilebilir

olmalı

Veri boşluklarının nasıl giderileceği ile ilgili bir prosedür oluşturulmalıdır.

RİSK ANALİZİ VE EYLEM PLANI

RİSK ANALİZİ VE EYLEM PLANI

Dinlediğiniz için teşekkür ederiz…

Selen KILIÇ ve Ömer ÖZEN