Een andere kijk op Hoog gevoeligheid - GroeIT · 2018. 12. 4. · • Misofonie • Hyperacusis. • Fonofobie. • Recruitment. Hieronder is dat verder uitgelegd. 2.1.1 Misofonie

Een andere kijk op

Hoog gevoeligheid

René Voortwist

Een andere kijk op hoog gevoeligheid Pagina 2 van 20 2018 René Voortwist

Inhoudsopgave

1 INLEIDING ..................................................................................................... 3

2 HOOGGEVOELIGHEID ..................................................................................... 5

2.1 SOORTEN GELUIDSOVERGEVOELIGHEID .................................................................... 5 2.1.1 Misofonie ......................................................................................................... 5 2.1.2 Hyperacusis ..................................................................................................... 5 2.1.3 Fonofobie ......................................................................................................... 6 2.1.4 Recruitment ..................................................................................................... 6

2.2 OVERGEVOELIGHEID VOOR LICHT OF FOTOFOBIE ....................................................... 6 2.3 OVERGEVOELIGHEID VOOR AANRAKING OF HYPERESTHESIE ....................................... 7 2.4 INTERN GEVOEL ..................................................................................................... 7

2.4.1 Emoties ............................................................................................................ 7 2.4.2 Pijn ................................................................................................................... 7 2.4.3 Genot ................................................................................................................ 8

2.5 FYSIEKE IMPULSEN ................................................................................................. 8

3 FILTERING ..................................................................................................... 9

3.1 FYSIEKE FILTERS .................................................................................................... 9 3.2 FILTERS DOOR SELECTIE VAN INFORMATIE ............................................................... 9

4 WAAROM JE ALLES BELANGRIJK VINDT ....................................................... 10

5 WAAR KOMT DIE ONVEILIGHEID VANDAAN? ................................................ 11

6 VIJF OEFENINGEN ......................................................................................... 12

6.1 OEFENING 1 - FAKE IT TILL YOU MAKE IT (1). ......................................................... 12 6.2 OEFENING 2 - FAKE IT TILL YOU MAKE IT (2) ......................................................... 13 6.3 OEFENING 3 - ANKEREN ........................................................................................ 14 6.4 OEFENING 4 - HET KLEEDJE .................................................................................. 16 6.5 OEFENING 1 T/M 4 COMBINEREN ........................................................................... 17 6.6 OEFENING 5 - DRAAIENDE SYMBOLEN .................................................................... 18

7 TOT BESLUIT ................................................................................................ 20


1 Inleiding

Mijn vader was erg gevoelig voor geluid. Wij woonden in Amsterdam in zo’n ouderwetse arbeiderswoning met houten vloeren en bordkartonnen wanden. Ik heb

al vroeg geleerd om zachtjes te doen. Zachtjes lopen, zachtjes met de deuren. Het eerste wat mijn vader deed als hij ’s middags thuiskwam was de radio zachtjes zetten. Een tijd geleden maakte mijn vrouw de opmerking dat ik steeds meer op mijn vader begon te lijken. Op mijn vraag hoe ze daar bij kwam antwoordde ze: “als je thuis komt zet je als eerste de radio zachter. Zelfs voordat je je

jas uit hebt”. Ze had helemaal gelijk. Ik lijk veel op m’n vader. Ik heb me vaak afgevraagd wat er ‘mis’ met me was. Ik zag wel dat ‘anderen’ kroegen en discotheken serieus prettig en zelfs ontspannend vonden. Het ontging me totaal hoe dat kon, maar blijkbaar was het de norm en daar voldeed ik niet aan. Ik voelde me raar. Later vond ik een website over HSP oftewel Highly Sensitive Persons. Wat een openbaring! Ik was niet de enige! Toch bleef het wringen. HSP’s hebben nu eenmaal een gevoelig zenuwstelsel. Maar als dat zo is, waarom hou ik dan wel van snoeiharde muziek en waarom zet ik die dan graag op vol volume in de auto? Heb ik dan geen gevoelige zintuigen? Blijkbaar kan ik lawaai wel hebben, als ik het maar zelf veroorzaak? Op een gegeven moment heb ik besloten om die geluids-overgevoeligheid van me te onderzoeken met behulp van wat ik had geleerd in mijn NLP opleidingen. De resultaten van mijn zoektocht zijn verwerkt in dit eBook. Ik ben er in geslaagd om mijn eigen hooggevoeligheid flink te verminderen. Dat wens ik anderen ook van harte toe! Dit document bevat mijn theorie over wat hooggevoeligheid veroorzaakt en hoe we ermee aan het werk kunnen. Ik benadruk nog maar eens dat dit mijn eigen theorie is. Alhoewel ik dit in de praktijk keer op keer bevestigd heb gezien is het niet bedoeld als absolute waarheid. Voel je dus vrij om dit zelf te onderzoeken en voorzie me alsjeblieft van feedback!! Dit eBook is als volgt opgebouwd: Eerst ga ik in op ‘hooggevoeligheid’. Wat is dat nou precies? Daarna vertel ik iets over het communicatiemodel dat in NLP gehanteerd wordt. Daarin is de rol van onze zintuigelijke filters te zien en hoe onze overtuigingen daar invloed op hebben.


Op basis daarvan leg ik uit hoe we onze filters kunnen aanpassen door onze overtuigingen om te buigen. Dat heeft direct invloed op gevoeligheid. Als laatste geeft ik vijf oefeningen die ondersteuning bieden in situaties met veel externe prikkels. Nieuwsgierig? Lees snel verder!


2 Hooggevoeligheid

Wat is ‘hooggevoeligheid’ nu precies? De term ‘HSP’ of ‘Highly Sensitive Person’ (Hoogsensitief Persoon) is in 1996 bedacht door de Amerikaanse psychologe Elaine Aron. Volgens Elaine Aron zijn HSP’s extra alert op hun omgeving. Ze zijn gevoelig voor zintuigelijke prikkels van buitenaf (geluid, licht, geur, smaak, gevoel). Daarnaast voelen ze lichamelijke en geestelijke prikkels meer dan gemiddeld. Laten we eens kijken naar zintuigelijke prikkels van buitenaf. Daar is onderzoek naar gedaan.

2.1 Soorten geluidsovergevoeligheid

Er zijn verschillende soorten geluidsovergevoeligheid:

• Misofonie • Hyperacusis. • Fonofobie. • Recruitment.

Hieronder is dat verder uitgelegd.

2.1.1 Misofonie

Mensen met misofonie hebben een afkeer van één of meer bepaalde geluiden. Dat gaat dus over geluiden die vervelend zijn omdat er een negatieve betekenis aan zit. Geluiden die een positieve betekenis hebben (muziek bijvoorbeeld) zijn geen probleem. Ook al zijn deze veel luider dan de geluiden met een negatieve betekenis. Dit is dus geen gehoorbeschadiging. Het gaat om de betekenis die een bepaald geluid (op een bepaalde plaats) heeft voor een persoon.

2.1.2 Hyperacusis

Hyperacusis betekent ‘ik hoor te veel’. Het betekent dat ‘normale’ geluiden voor iemand te luid klinken. Dat komt door een verandering in de verwerking van het geluid in de hersenen. De oren werken normaal. Toch denken veel mensen met hyperacusis dat er iets mis is met hun gehoor. Hyperacusis is op te lossen door coaching/therapie.


2.1.3 Fonofobie

Fonofobie wil zeggen dat mensen een grote hekel hebben aan bepaalde (dus niet alle) geluiden. Het is een geluidsfobie. Een voorbeeld van fonofobie zijn ouders van pubers die luisteren naar ‘moderne muziek’. Veel mensen vinden die muziek verschrikkelijk, ook als die alleen maar in de verte te horen is. Een ander voorbeeld van fonofobie is het geluid van krijt op een schoolbord. Hyperacusis en Fonofobie komen vaak tegelijk voor.

2.1.4 Recruitment

Een normaal oor kan heel zachte en heel harde geluiden waarnemen. Sommige mensen hebben problemen om zachte geluiden en harde geluiden tegelijk te verwerken. Dat heet recruitment. Bij recruitment geeft een kleine verandering in de geluidssterkte een grote verandering in het binnenoor. Als een geluid een beetje harder wordt dan klinkt het dus ineens veel harder. De oorzaak van recruitment is een probleem in het binnenoor. De oorzaak voor recruitment is dus lichamelijk.

2.2 Overgevoeligheid voor licht of Fotofobie

Fotofobie staat voor: ‘lichtschuwheid’ of ‘lichtgevoeligheid’. De naam klopt eigenlijk niet. Het is geen echte fobie. Fotofobie is geen angst.

Lichtschuwheid is overgevoeligheid voor alle soorten licht. Het zorgt vaak voor hoofdpijn, pijn aan de ogen en wazig worden van het zicht. Lichtgevoeligheid herken je door het volgende:

• De noodzaak om de ogen te sluiten. • De noodzaak om scheel te kijken. • Een brandend gevoel in de ogen. • Overmatig tranen van de ogen.

De klachten zijn niet altijd even erg. Meestal is er een lichamelijke oorzaak. Bijvoorbeeld een infectie of ontsteking in de ogen. Het kan ook komen door een onderliggende probleem zoals een virus of ernstige hoofdpijn of migraine.


Er zijn ook mensen waar geen aanwijsbare fysieke oorzaak is voor de lichtgevoeligheid, maar die er toch last van hebben.

2.3 Overgevoeligheid voor aanraking of Hyperesthesie

Hyperesthesie is een grote gevoeligheid van de uiteinden van de gevoelszenuwen in de huid. Die kan daardoor tintelend, irriterend of pijnlijk zijn. Soms komt het in het hele lichaam voor. Soms alleen in een bepaald lichaamsdeel. Hyperesthesie is het tegengestelde van Anesthesie (verdoving). Mensen met Hyperesthesie zijn overgevoelig voor de aanraking van mensen en

voorwerpen. Iemand heeft bijvoorbeeld last van een klein labeltje in de kleding. Douchen, haren wassen of knippen en tandenpoetsen kunnen moeilijk zijn. In veel gevallen is er geen fysieke oorzaak voor Hyperesthesie te vinden en hebben mensen er toch last van.

2.4 Intern gevoel

Bij intern gevoel is er natuurlijk geen externe zintuigelijke prikkel. Het gaat om het ervaren van bijvoorbeeld emoties, pijn en genot.

2.4.1 Emoties

Wat is een emotie eigenlijk? En wat is het verschil tussen een gevoel en een emotie? Een gevoel is een fysiek gevoel in je lichaam. Voorbeelden van een gevoel zijn kriebels in de buik, druk op de borst, een prikkelende huid et cetera. Een emotie is de betekenis die je geeft aan fysieke gevoelens. Iemand die last heeft van zware benen en hoofdpijn noemt dat bijvoorbeeld ‘depressief’. Een ander noemt dezelfde gevoelens ‘verdrietig’. Als je emoties heftiger dan gemiddeld voelt (hoog gevoelig) dan wil dat zeggen dat je fysieke gevoelens in je lichaam meer waarneemt dan gemiddeld.

2.4.2 Pijn

Pijn is een natuurlijke reactie van ons lichaam op een ‘beschadiging'. Het is een teken dat ergens iets fout gaat of gegaan is. Als het lichaam ‘beschadigd' wordt dan produceert het een 'pijnstof'. Die pijnstof prikkelt de zenuwen die de pijnsignalen


geleiden. Deze sturen signalen naar het ruggenmerg en van daar naar de hersenen. De hersenen vertalen de signalen in 'pijn'. Helaas is de oorzaak van pijn niet altijd duidelijk. Het is nog steeds en raadsel waarom pijn soms optreedt zonder verwonding of beschadiging. Het is ook niet duidelijk waarom sommige mensen pijn intenser waarnemen dan gemiddeld.

2.4.3 Genot

Genot is een emotie. Het is een betekenis die we geven aan een combinatie van fysieke gevoelens in ons lichaam. Hiervoor geldt dus ook dat het gaat om fysieke gevoelens.

2.5 Fysieke impulsen

Wat hoog gevoelige mensen ervaren zijn uiteindelijk altijd werkelijk bestaande impulsen. Wat voor soort gevoeligheid het dan ook is. Dat kunnen zintuigelijke prikkels van buitenaf of van binnenuit zijn. Het is dus interessant om te onderzoeken hoe mensen dat waarnemen en verwerken. Dat komt terug in het volgende hoofdstuk.


3 Filtering

Door je zintuigen (zien, horen, voelen, ruiken en proeven) krijgen je steeds prikkels van buiten. Dat zijn miljoenen prikkels per seconde. Bewust kan je maar ongeveer 7 prikkels tegelijk verwerken. Om te zorgen dat je niet wordt overspoeld filter je de meeste prikkels weg. Filtering is een belangrijk beschermingsmechanisme. Na de filtering heb je dus een eigen beeld van de wereld over. Dat beeld is uniek voor jou en hangt af van wat je weg filtert en wat je doorlaat. Filteren doe je op verschillende manieren.

3.1 Fysieke filters

Je zintuigen werken als fysieke filters. Er zijn namelijk grenzen aan je zintuigen. Zo kan je alleen geluiden waarnemen met een frequentie tussen ongeveer 20 Hz en 20 KHz (toonhoogte). Alles wat daar buiten valt hoor je niet. Dat geldt ook voor beeldinformatie. Je ogen nemen alleen de zichtbare kleuren waar. Er is dus heel veel informatie aanwezig die je om fysieke redenen niet kunt waarnemen.

3.2 Filters door selectie van informatie

Filtering doe je ook door selectie van de informatie. Je filtert informatie op twee manieren:

• Je laat binnen wat je gelooft en je filtert weg wat je niet gelooft. Als je bijvoorbeeld gelooft dat niemand je aardig vindt dan neem je overal waar dat dat inderdaad zo is. Andersom natuurlijk ook.

• Je laat binnen wat belangrijk voor je is. Wat niet belangrijk is filter je weg. Dat is een overblijfsel uit de tijd dat we nog in een velletje rondliepen. Sabeltandtijgers moet je waarnemen omdat dat belangrijk is.

Als je teveel waarneemt (hooggevoelig) dan filter je te weinig. Je laat letterlijk te veel binnen. Dat moet iets te maken hebben met wat belangrijk voor je is. Want dat stuurt je filters aan!

Als je iets wilt veranderen aan overgevoeligheid dan moet je het dus zoeken in wat je belangrijk vindt. Laten we eens kijken hoe het daarmee zit.


4 Waarom je alles belangrijk vindt

Je laat impulsen van buiten dus door je filters heen als je ze belangrijk vindt. Als je te weinig filtert, en te veel doorlaat, dan vind je blijkbaar heel veel of alles belangrijk. Je willen of mag niets missen. Het is een soort van super-alertheid. Je lijkt wel een stokstaartje.

Ik heb diverse mensen begeleid bij (over)gevoeligheid. Ze hebben allemaal iets met elkaar gemeen. Hun alertheid heeft te maken heeft met een gevoel van onveiligheid. Je zegt tegen jezelf: “ik kan worden aangevallen” of “ik kan worden gekwetst”. Vaak doe je dat onbewust. De alertheid is er dus voor bescherming. Je mag niets missen, want je bent niet veilig. Die bescherming zet alle filters open, met hooggevoeligheid als resultaat.

De overtuiging dat je niet veilig bent is dus de belangrijkste overtuiging die al je filters open gooit. Met die overtuiging moet je dus aan de slag te gaan om hooggevoeligheid te verminderen. Laten we eens kijken hoe dat werkt!


5 Waar komt die onveiligheid vandaan?

Overtuigingen neem je over van anderen in je jeugd. Bijvoorbeeld

• Je gezin • Familie en vrienden • Religie • Onderwijs • Streek • Tijdgeest • Media

Overtuigingen ontstaan ook door belangrijke, indringende gebeurtenissen. Bijvoorbeeld een verkeersongeval, het overlijden van een naaste, mishandeling/misbruik of zelfs een moeilijke bevalling. De overtuiging dat je niet veilig bent komt meestal door een indringende gebeurtenis. Je kan het ook overnemen van iemand dicht bij je (bijvoorbeeld één van je ouders) die een indringende gebeurtenis heeft meegemaakt. Meestal is een gevoel van onveiligheid geen bewust angstgevoel. Veel van mijn cliënten geven eerst aan dat ze geen angst of onzekerheid voelen in situaties waar ze last hebben van hooggevoeligheid. Het is veel meer een onbewust gevoel dat ze hun ‘fundament van zekerheid’ (of controle) kwijt zijn. Het is lastig om dit soort fundamentele overtuigingen om te buigen. Dat geldt zeker voor overtuigingen die je in je eerste levensjaren hebt geïnstalleerd. Een ervaren coach of therapeut kan toch heel goede resultaten bereiken. NLP biedt bijvoorbeeld heel veel mogelijkheden om te werken met beperkende overtuigingen. Dat is waar ik in mijn praktijk vooral gebruik van maak.

Het is dus lastig om oefeningen te geven die een overtuiging werkelijk veranderen. Het is wél mogelijk om een aantal oefeningen te geven waarmee je ervaart wat het met hooggevoeligheid doet als je in een situatie meer vertrouwen of kracht ervaart. De ervaring dat je zelf echt invloed hebt op je gevoeligheid levert veel op. Het volgende hoofdstuk beschrijft vijf van zulke oefeningen.


6 Vijf oefeningen

De volgende paragrafen beschrijven een aantal oefeningen die je helpen om gemakkelijker om te gaan met situaties met veel prikkels. Deze oefeningen zijn gemakkelijk te doen zonder hulp van een coach of therapeut en hebben een krachtig effect.

6.1 Oefening 1 - Fake it till you make it (1).

In een onderzoek bij Wake Forest University (USA), vroeg men aan 50 studenten om zich 15 minuten lang te gedragen als extravert in een groepsdiscussie. Het maakte daarbij niet uit of ze van zichzelf meer introvert waren ingesteld. Het bleek dat de studenten zich het beste voelden als ze deden alsof ze energiek en assertief waren. Een ander onderzoek aan de Harvard Business School liet studenten vóór het houden van een belangrijke presentatie voor een sollicitatie gesprek een zogenaamde ‘high-power pose’ (krachthouding) of juist een ‘low-power pose’ (gesloten houding) aannemen. De ‘high-power posers’ lieten de beste presentaties zien en werden vrijwel allemaal meer geschikt geacht voor de baan. Deze onderzoeken laten zien dat je fysieke houding en gebaren niet alleen invloed hebben op de mensen om je heen maar ook direct op je eigen stemming. ‘Doen alsof’ heeft misschien een slecht imago, maar het is ook een krachtige hulpbron. Door ‘te doen alsof’ ervaar je na een tijdje werkelijk wat je imiteert. Als je een situatie tegenkomt met veel externe prikkels (bv. een vol café, een feest of een vergadering) dan helpt het als je doet alsof je er geen enkele last van hebben. Sterker nog, je kunt doen alsof je de overvloed van licht, geluid, geuren fantastisch vindt! Dat lijkt gemakkelijk gezegd en eigenlijk is dat ook zo. Volg het volgende stappenplan:

1. Stap 1 - Krachthouding Ga na welke fysieke houding je aanneemt als je zelfvertrouwen en rust ervaart. Als je dat lastig vindt ga dan eens, in gedachten, terug in de tijd naar een moment dat je dit werkelijk ervaren hebt. Ga zo goed als je kunt terug in dat moment. Zie, hoor en voel alles wat je toen ook hebt ervaren.

2. Stap 2 - Lichaamshouding Hoe stonden je voeten op de grond? Hoe was de stand van je rug? Hoe hield je je hoofd? Wat deed je met je armen en handen? Neem nu, zo nauwkeurig mogelijk, dezelfde lichaamshouding aan.


3. Stap 3 - Gezichtsuitdrukking Hoe was je mimiek? Waar keek je naar? Welke spierspanning had je in het gezicht? Had je een (glim)lach op je gezicht? Fronste je? Imiteer je gezichtsuitdrukking zo goed als je kunt.

4. Stap 4 - Stemgebruik Hoe gebruikte je je stem? Praatte je snel of langzaam? Welke toonhoogte? Wat voor volume? Gebruik je stem nu op precies dezelfde manier.

Klinkt dit te simpel voor woorden? Dat kan toch nooit werken? Het is belangrijk om niet teveel over de oefening na te denken. DOE het gewoon en hou dit minimaal 10 minuten vol. Voel en ervaar dan wat het effect is en laat je verbazen!

6.2 Oefening 2 - Fake it till you make it (2)

De vorige ‘doe-alsof’ oefening ging helemaal over fysieke lichaamshouding. Er is echter ook nog zoiets als een ‘mentale houding’. Dat zijn de gedachten die je op een bepaald moment hebt. Die gedachten hebben veel (of misschien wel alles) te maken met je overtuigingen. De gedachten die je op enig moment hebt bepaal je uiteraard zelf. Het zijn tenslotte toch je eigen hersenen die ze produceren? Wie anders dan jij heeft daar controle over? Je kunt dus altijd bepalen wat je wel (en niet) denkt. En dus kan je op een ‘moeilijk’ moment (bijvoorbeeld een moment met veel externe prikkels) bewust bekrachtigende gedachten denken. Ook hier geldt dat die gedachten dan een positieve invloed hebben op je stemming. Wat voor bekrachtigende gedachten kan je gebruiken? Bij deze een lijstje: “Mensen beschikken over alle interne hulpbronnen om hun resultaten te bereiken.” Er bestaan geen mensen zonder hulpbronnen, wel stemmingen zonder gewenste hulpbronnen. Mensen hebben alles in zich om te bereiken wat ze willen.

“Er bestaat geen mislukking, enkel feedback.” Je kunt geen fouten maken. Je kunt wel leren van hetgeen je doet, en anderen doen.

“Er zijn geen problemen, alleen kansen waarvan je kunt leren.” Een probleem is een ongewenste situatie en de uitdaging is om tot een gewenste situatie te komen. Op deze manier is elk probleem de springplank naar wat je echt wilt. Een probleem nodigt je uit om nieuwe dingen te leren en je verder te ontwikkelen.

“Beperkingen- en mogelijkheden liggen in het wereldmodel.”


Onze kijk op de wereld stelt ons in staat om dát te bereiken wat we willen, en wat goed is voor ons en onze omgeving. Evenzo geldt dat onze kijk op de wereld ons ook kan verhinderen onze doelen te bereiken. Ieder mens maakt bewust- of onbewust de keuze voor belemmeringen of mogelijkheden.

“Iedereen heeft de leiding over zijn geest en daarom over zijn resultaten.” Als we onze gedachten onder controle hebben, controleren we ook ons gedrag en zijn we dus verantwoordelijk voor onze resultaten.

“De persoon met het meest flexibele gedrag heeft de grootste invloed.” Ben je in staat om je gedrag aan te passen aan de situatie dan ben je in staat om er flexibeler mee om te gaan. Als je star reageert, kan er een patstelling ontstaan waarin er geen resultaten meer worden behaald.

“Je hebt altijd een (andere) keuze.” Wanneer je je bewust wordt van de keuzes die je hebt gemaakt, kun je opnieuw vaststellen of het nog steeds de beste keus is die je beschikbaar hebt. Je hebt op ieder moment de vrijheid om een andere keus te maken.

Waarschijnlijk spreken één of meer van deze gedachtes je meer aan dan de rest. Als je in een lastige (stressvolle) situatie bent, denk dan bewust deze gedachte(s) een aantal maal achter elkaar. Laat goed tot je doordringen wat het betekent. Ervaar daarna wat er gebeurt. Deze oefening werkt erg goed in combinatie met oefening 1 (fysieke houding). Ook hier geldt: DOE dit gewoon een keer.

6.3 Oefening 3 - Ankeren

Een zogenaamd ‘anker’ is een hulpmiddel om een bewust gekozen gewenste stemming te krijgen met behulp van een bewust gekozen fysiek gebaar.

Het gebruik van een anker stelt je in staat om op ieder moment dat je dat wilt een gewenste stemming (bv. kracht, zelfvertrouwen of rust) op te roepen en te ervaren. Dat is iets dat je prima kunt gebruiken in een situatie waar je veel externe prikkels ervaart. Ankeren is een oefening die wat voorbereiding vraagt. Het anker installeren doe je op een rustig moment. Eenmaal

geïnstalleerd kan je het zo vaak als je maar wilt toepassen in iedere gewenste situatie. Neem werkelijk de tijd en de rust om dit goed te doen!


Het installeren van een anker doe je als volgt:

• Stap 1 - bepaal een duidelijk uniek gebaar dat nog niet is verbonden met een gevoel/emotie. Kies voor jezelf een fysiek gebaar dat je wilt gebruiken om het anker te activeren als je het nodig hebt. Dat kan van alles zijn. Bijvoorbeeld je wijsvinger en duim tegen elkaar houden, in je oorlelletje knijpen, je hand op je buik leggen of wat dan ook. Er zijn twee dingen van belang:

o Het gebaar mag nog geen betekenis voor je hebben. Een opgestoken middelvinger is bijvoorbeeld geen goed idee.. ;0)

o Je moet het gebaar op ieder moment kunnen reproduceren. Een hand in je broekzak steken werkt bijvoorbeeld niet op het strand of in het zwembad.

• Stap 2 - Kies een stemming die je graag wil kunnen oproepen met behulp van het anker. Kies een stemming die je ondersteunt in een situatie waar je veel externe prikkels ervaart (geluid, licht, veel mensen). Dat kan bijvoorbeeld vertrouwen, rust of kracht zijn. Denk hier goed over na en kies iets dat je werkelijk bekrachtigt.

• Stap 3 - Neem een moment in je leven in gedachten waar je de gewenste stemming maximaal hebt ervaren. Ga na wanneer, op welke plaats en in welke situatie je de gewenste stemming heel sterk hebt ervaren. Wanneer heb je werkelijk vertrouwen, rust of kracht (of wat je ook maar wilt) gevoeld?

• Stap 4 - Sluit je ogen en ga in gedachten terug naar het moment waarop je de stemming hebt ervaren. Wat zie je, hoor je, voel je, ruik je, proef je, zeg je tegen jezelf ? Maak de ervaring echt sterk. Concentreer je vervolgens op de stemming die je ervaart. Hoe en waar voel je die stemming? Welk gevolg heeft de stemming op je lichaamshouding? En je ademhaling? Voel de stemming zo geconcentreerd mogelijk. Ga er helemaal in op. Deze stap is cruciaal om het anker goed te installeren.

• Stap 5 - Als je de stemming maximaal ervaart, activeer dan het fysieke gebaar dat je hebt gekozen om het anker te activeren. Maak het gebaar dat je gekozen hebt en houdt dit minimaal 10 seconden vast. Gedurende die tijd blijf je de stemming ervaren. Concentreer je!

• Stap 6 - Laat het ankergebaar los, open je ogen en ga met je gedachten weer naar het nu. Laat het gebaar en het moment in je gedachten helemaal los en concentreer je weer op waar je bent. Ga even een rondje lopen of ga iets anders doen.


Test na een minuut of tien het anker. Dat is heel simpel. Maak het fysieke gebaar dat je hebt gekozen om het anker te activeren. Denk er vooral niet bij na. Logisch nadenken heeft hier niet zo veel zin. Je hoeft verder ook niets te doen om het anker te activeren. Voel gewoon wat er gebeurt. Wat ervaar je? Ervaar je de stemming niet sterk genoeg? Herhaal dan gewoon de oefening nog een keer. Net zolang tot het naar je zin werkt. Daarna is het een kwestie van veel gebruiken. Je kunt dat zo vaak doen als je wilt in iedere situatie waar je dat nodig vind. Zorg dat je het anker vaak toepast. Dat maakt het alleen maar sterker.

6.4 Oefening 4 - Het kleedje

Het ‘kleedje’ is een bijzondere en extra krachtige manier van ankeren. Het gebruikt een aantal verschillende ankers in combinatie. Dat is wat het zo krachtig maakt. Het proces van ankeren in paragraaf 6.3 is de basis voor het kleedje, met een variatie.

Ook hier is weer wat voorbereiding nodig. Onderstaand is beschreven hoe je werkt met ‘het kleedje’. • Stap 1 - Kies drie stemmingen die je graag wilt kunnen oproepen met behulp van het kleedje. Dit zijn drie stemmingen die goed kunt gebruiken als je in een situatie bent met veel externe prikkels. Bijvoorbeeld rust, vertrouwen en kracht. Of iets anders. Kies stemmingen die je werkelijk

ondersteunen op zo’n moment.

• Stap 2 - Visualiseer een vloerkleedje voor je op de grond. Ja inderdaad, het kleedje ligt er niet echt. Doe gewoon alsof. Geef het kleedje maar een vorm, kleur en structuur die je leuk vind. Alles wat je kiest is oké. Kijk er eens goed naar. Voer stap 3 t/m 5 uit voor iedere stemming die je hebt gekozen. Je voert deze stappen dus drie keer uit!

• Stap 3 - Neem een moment in je leven in gedachten waar je de gewenste stemming maximaal hebt ervaren. Ga na wanneer, op welke plaats en in welke situatie je de gewenste stemming heel sterk hebt ervaren. Wanneer heb je werkelijk vertrouwen, rust of kracht (of wat je ook maar wilt) gevoeld?

• Stap 4 - Sluit je ogen en ga in gedachten terug naar het moment waarop je de stemming hebt ervaren. Wat zie je, hoor je, voel je, ruik je, proef je, zeg je tegen jezelf ? Maak de ervaring echt sterk. Concentreer je vervolgens op de stemming die je ervaart.


Hoe en waar voel je die stemming? Welk gevolg heeft de stemming op je lichaamshouding? En je ademhaling? Voel de stemming zo geconcentreerd mogelijk. Ga er helemaal in op. Deze stap is cruciaal om het kleedje goed te installeren.

• Stap 5 - Als je de stemming maximaal ervaart, stap dan op je kleedje en veranker het gevoel daar. Neem de stemming mee en stap op het midden van je kleedje. Ga daar staan en ervaar de stemming. Maak nu de stemming vast aan het kleedje. Het maakt niet uit hoe je dat doet. Je kunt het erop leggen, vast spijkeren, vastlijmen of iets anders. Het maakt niet uit. Doe wat goed voelt. Gedurende die tijd blijf je de stemming ervaren. Concentreer je! Stap daarna weer van je kleedje af.

• Stap 6 - Ga voor je kleedje staan. Pak het kleedje, vouw het op en berg het weg om later te kunnen gebruiken. Het maakt niet uit waar je het wegbergt. Je kunt het in je zak stoppen, in je rugzak doen of iets anders. Zolang je maar zorgt dat je het er altijd weer uit kunt halen als dat nodig is.

• Stap 7 - Laat de stemmingen en het kleedje helemaal los. Kom met je gedachten weer in het nu. Concentreer je weer op waar je bent. Ga even een rondje lopen of ga iets anders doen.

Test na een minuut of tien het kleedje. Pak je kleedje en leg het voor je op de grond. Kijk er even naar en ga er dan midden op staan. Ook hier geldt: Denk er vooral niet te veel bij na, maar DOE het gewoon. Logisch nadenken heeft erg weinig zin als je werkt met een denkbeeldig kleedje... ;0) Je hoeft verder ook niets fysieks of mentaals te doen om het kleedje te gebruiken. Voel gewoon wat er gebeurt. Wat ervaar je?

6.5 Oefening 1 t/m 4 Combineren

De voorgaande vier oefeningen zijn ‘los’ bruikbaar. Je kunt ze echter ook prima combineren. Het is heel krachtig om een krachthouding aan te nemen, bekrachtigende gedachten te hebben en dan ook nog eens een anker te activeren of je kleedje te gebruiken. Probeer het gewoon uit en ervaar wat het beste voor jou persoonlijk werkt. Ervaar ook vooral wat er gebeurt als je dit soort bekrachtigende oefeningen gebruikt in een omgeving waar je last hebt van externe prikkels zoals veel licht of geluid. Of waar veel mensen om je heen zijn. Als je vertrouwen, kracht en rust ervaart in hoeverre heb je dan nog last van geluid, licht of mensen? Hoe moe word je er nog van? Raak je nog overprikkeld?


6.6 Oefening 5 - Draaiende symbolen

De voorgaande oefeningen zijn bedoeld om toe te passen in lastige situaties (met veel prikkels). De oefening met de draaiende symbolen werkt op een fundamenteler niveau. Het is de bedoeling dat je na het doen van deze oefening permanent effect merkt. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je de oefening maar één keer mag doen. De oefening bestaat uit een visualisatie. Zoals bij de voorgaande oefeningen ook al gold: denk niet teveel na bij wat je doet, maar DOE het gewoon en ervaar wat er gebeurt. Deze oefening is het gemakkelijkst te doen als je je ogen sluit, maar als je dat onprettig vindt dan mag je je ogen natuurlijk ook openhouden. Lees de oefening eerst goed door voordat je hem uitvoert. De oefening gaat als volgt:

1. Stap 1 - Ga in gedachten naar een situatie waar je overprikkeling hebt ervaren. Ga in gedachten naar een moment waarop je in een omgeving was met veel prikkels en waar je er echt last van had. Ga echt in het moment. Zie de beelden. Hoor de geluiden. Voel wat je daar ervaren hebt.

2. Stap 2 - Concentreer je op het gevoel van overprikkeling. Wat voel je precies op het moment van overprikkeling? Wat voor fysiek gevoel heb je? En in welk gedeelte van je lichaam zit dat gevoel? Concentreer je op het gevoel.

3. Stap 3 - Wat voor symbool hoort er bij dit gevoel? Wat voor symbool hoort er precies bij dit gevoel? Neem het eerste wat er bij je op komt en denk er niet over na. Alles is oké. Kijk eens naar dat symbool. Wat voor vorm en kleur heeft het?

4. Stap 4 - Strek je linkerarm- en hand uit met je handpalm naar boven. Zet het symbool op je linkerhand. Zet het symbool dat hoort bij het gevoel van overprikkeling in gedachten op je linkerhand. Voel het gewicht en de vorm. Hoe zwaar is het? Hoe voelt dat?

5. Stap 5 - Ga in gedachten naar een situatie waar je een bekrachtigende stemming hebt ervaren. Ga naar een moment waar je een stemming hebt ervaren die tegengesteld is aan overprikkeling. Dat kan bijvoorbeeld rust, kracht of (zelf)vertrouwen zijn. Ga echt in het moment. Zie de beelden. Hoor de geluiden. Voel wat je daar ervaren hebt.

6. Stap 6 - Concentreer je op het bekrachtigende gevoel. Wat voel je precies? Wat voor fysiek gevoel heb je? En in welk gedeelte van je lichaam zit dat gevoel? Concentreer je op het gevoel.

7. Stap 7 - Wat voor symbool hoort er bij dit gevoel? Wat voor symbool hoort er precies bij dit gevoel? Neem het eerste wat er bij


je op komt en denk er niet over na. Alles is oké. Kijk eens naar dat symbool. Wat voor vorm en kleur heeft het?

8. Stap 8 - Strek je rechterarm- en hand uit met je handpalm naar boven. Zet het symbool op je rechterhand. Zet het symbool dat bij het bekrachtigende gevoel hoort in gedachten op je rechterhand. Voel het gewicht en de vorm. Hoe zwaar is het? Hoe voelt dat?

9. Stap 9 - Laat de symbolen op je twee handpalmen om elkaar heen draaien. Laat de symbolen die op je linker- en rechterhand staan om elkaar heen draaien. Eerst langzaam en daarna steeds sneller en sneller. Laat ze na een tijdje zó snel draaien dat ze een soort wervelwind vormen waardoor je de

individuele symbolen niet meer kunt zien. Ervaar hoe dat is. 10. Stap 10 - Laat de symbolen stoppen met draaien. Kijk welk nieuw symbool verschijnt. Als de symbolen uitgedraaid zijn zie je dat er één nieuw symbool is verschenen dat tussen je linker- en rechterhand in zweeft. Wat voor symbool is het? Wat voor kleur heeft het? Wat voor vorm?

11. Stap 11 - Pak het nieuwe symbool met twee handen beet en breng het naar je hart. Neem het nieuwe symbool in je handen. Breng het langzaam naar je hart. Accepteer het nieuwe symbool, heet het welkom en breng het naar binnen. Leg dan je handen op je hart en ervaar.

12. Stap 12 - Ga in gedachten naar een plaats waarvan je weet dat er veel externe prikkels zijn. Je kent vast een plek waarvan je weet dat er veel geluid, licht of mensen zijn. Zo’n plek die je normaal gesproken vermijdt. Ga in gedachten naar binnen. Laat alle prikkels maar op je af komen. Ervaar. Wat zie, hoor en voel je nu?

Het kan prettig zijn om deze oefening met twee personen te doen. Een van de twee kan dan de stappen voorlezen terwijl de ander de oefening doet. Het is echter ook heel goed mogelijk om de oefening alleen te doen. Zorg dan wel dat je de stappen van te voren goed hebt doorgenomen zodat je er niet te veel bij na hoeft te denken.


7 Tot besluit

In dit boekje beschrijf ik een nogal afwijkende kijk op hooggevoeligheid. Ik ben er van overtuigd dat hooggevoeligheid in veel (waarschijnlijk niet álle) gevallen niets te maken heeft met een afwijkend zenuwstelsel. In plaats daarvan is het een filtersysteem dat te veel zintuiglijke prikkels doorlaat waardoor je (letterlijk) overprikkeld raakt. Je waarden en overtuigingen sturen het filtersysteem. In het bijzonder de overtuiging dat je fysiek en/of mentaal niet veilig bent. Overtuigingen kan je ombuigen naar iets dat je bekrachtigd. Je filtersysteem verandert dan mee, wat de hooggevoeligheid vermindert. Dat klinkt simpeler dan het is. Overtuigingen kunnen bijzonder hardnekkig zijn. Een ervaren coach of therapeut kan er echter goed mee werken. NLP biedt bijvoorbeeld legio tools om met overtuigingen om te buigen. In mijn coachpraktijk richt ik me hier exclusief op. Ik weet zeker dat ik er veel mensen enorm mee kan helpen. Dit boekje beschrijft een vijftal oefeningen die je zelf kunt doen, zonder de hulp van een coach of therapeut. Die veranderen de beperkende overtuigingen weliswaar niet, maar bieden wel ondersteuning in lastige situaties. Oefening vijf gaat zelfs nog iets verder. Door het doen van de oefeningen kan je ervaren dat hoog gevoeligheid wel degelijk te veranderen is. De ontdekking dat je zelf bepaalt wat je wel- en niet door je filters laat kan behoorlijk bekrachtigend zijn. Je krijgt (weer) een keuze! Ik vertrouw er op dat dit boekje inzicht geeft en praktische handvaten voor je oplevert. Zijn er vragen, opmerkingen of onduidelijkheden neem dan contact met me op! René Voortwist [email protected]

mailto:[email protected]

Documents

Een andere kijk op Hoog gevoeligheid - GroeIT · 2018. 12. 4. · • Misofonie • Hyperacusis. • Fonofobie. • Recruitment. Hieronder is dat verder uitgelegd. 2.1.1 Misofonie