Upload
bayraktar
View
240
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
1/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
203
RENCLERN BENMSEDKLER ETM FELSEFELERYLEKULLANILDIKLARI RENME STRATEJ VE RENME STLLERNNKARILATIRILMASI
Yrd. Do. Dr. Bilal DumanMula niversitesiEitim FakltesiEitim Bilimleri Blm
ZETKendine bir anlam arayan tek varlk insandr. (A.Camus)
Bu aratrmann genel amac rencilerin benimsedikleri eitim felsefesi ile
kullanldklar renme strateji ve sahip olduklar renme stillerinin karlatrmasnirdelemektir. Bu aratrmann alma grubu 20052006 eitim-retim ylnda Mulaniversitesi Eitim Fakltesindeki Snf retmenlii, Sosyal Bilgiler retmenlii,Okul ncesi retmenlii, Resim- retmenlii, Fen Bilgisi retmenlii, Trkeretmenlii ve ngilizce retmenlii Blm ile Teknik Eim Fakltesi Mobilya veDekorasyon retmenlii Blm rencilerinden random olarak seilen rencilerdenolumaktadr.
Veri toplama arac olarak rencilerin benimsedikleri eitim felsefelerini belirlemek iin Felsefi Tercih Deerlendirme lei, renme stillerini belirlemedekolbn renme Stilleri Envanteri ve renme stratejilerini belirlemek iinserenme Stratejilerini Belirleme Anketi kullanlmtr. Veriler SPSS paket
programnda (%) yzde, standart sapma, aritmetik ortalama, t-testi ve ANOVA gibiistatistik analizleri yaplarak, yorum ve tartmalara gidilmitir.
Anahtar kelimeler: Felsefe, Eitim Felsefesi, retim, renme stratejileri, renmestilleri.
ABSTRACT
The general purpose of this research is to investigate the comparatives ofstudentss who used learning strategies and the considered educational philosophies andThe learning styles that students has. The study group of this research is formed by 254
people who were chosen randomly among of classroom teaching, social sciencesteaching, pre-school teaching, science teaching, Turkish Language teaching and englishlanguage teaching, in 2005-2006 education-teaching year, at Mula University,Education Faculty. Philosophy Preference Assessment Scale was applied, prennialism,essentialism, constructionism and progressivism educational philosophies take place in
Philopsophy Preference Assessment scale. Moreover data were collected to determinelearning styls kolb learning styles envanter and to applied also learning strategies thescla of learning strategies envantor Datas were analysed in SPSS package
programme,interpretation and discussions were made according to analyszis that areanova, frankans, stdantdart eror, .Keywords. Phisophies, Educational phisophies, teaching, learning strategies, learningstyles
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
2/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
204
GiriFelsefe, kavramlarla bir aratrma yaparak stratejili, yntemli ve bireylerin
kendilerine zg stilleriyle bamsz, analizci, eletirel, yaratc dncelerle yeni vefarkl dnyalar kefetmektir. Yunus Emrenin deyimiyle kendin bilmektir ve bilerek
bilgi yaratmaktr. Bilginin yap talar olgular, genellemeler ve kavramlardr. Felsefe ise bilgiyi arama, bulma, kullanma ve sorgulamaktr. Bu dnsel etkinlikler yaplrkenkullanlan renme strateji ve renme stilleri, dnmeyi kavramsallatrmay, bilgiyianlamlatrmay ve sorunlarn zmnde bilgiyi kaldralamay, aratrmaysentezlemeyi, hissetmeyi derinlemesine sezmeyi, mevcut durumdan geleceiyorumlamay ve telemeyi etkilemektedir. Bir baka balamdan retmen verencilerin benimsedikleri eitim felsefesi yaklamlar renme-retmedurumlarnn tasarmn ve programn temel elerinin; niin, ne, ne kadar venasl(lnnn) teori ve uygulama dzeylerinin nem ncllnn sralamasndeitirebilmektedir. Her felsefenin bilgiye, deere, renmeye, retmeye ve insanadair yaklamlar, k ve kaynak noktalar birbirinden farkldr.
Felsefe; gerei bir btn olarak ele al p inceler. Bu nedenden felsefe doay,toplumu oluturan tm deerleri btnsel olarak kavrayp bunu sistemletirmeye alr.Bir bakma felsefe gerekle tmyle urama, onu kavrama, yorumlama, sistemletirmeii olarak dnlebilir; nk evreni, doay, toplumu, insan oluturan tm deerleri,kuramsal grleri ele al p inceler (Snmez,2002). Felsefe, dnce retmek, ak vertk olarak renmeyi renmek, problem zmeye ilikin ncller ve sonularzerinde tartmaktr.
Eitim felsefesi; eitim zerine dnmektir. Bu balamda ele aldmzdaeitim durumu ile felsefe arasnda sk bir iliki vardr. Burada ama her bir renciye,nceden belirlenen istendik davranlar kazandrmaktr. Eitimde farkl felsefi
yakla
mlar vard
r. Bunlar; idealizm, realizm, natralizm, Marksizm, pragmatizm vevaroluuluk gibi.Bu yaklamlar aslnda birbirinden ayr ve bamsz dnmek imknszdr
diyebiliriz; nk bu yaklamlarn btn eitim zerine younlamtr. Hepsinineitime katks vardr. amzda bireyi zgrletirici anlamda varoluu felsefesinineitim zerine etkisi daha fazla olmutur. Varoluulukta merkezde birey vardr. Bufelsefi anlayta bireyin bu dnyada yeri ve anlam nedir? sorusu nemli bir yeredinmektedir. nk bu felsefi yaklamda insann varoluu, kendini gerekletirmesiya da gerekletirememesi zerine vurgu vardr. Varoluu filozof Marcelde ben-senba etkileiminde insan zne ve nesne olarak tanmlamtr. Yine varoluu filozofSartre, insan gereklemesi imkansz bir istek olan Tanrlamak isteyen bir varlkolarak tanmlamtr. Yabanclama olgusuna kar kan varoluu felsefe, hmanist
bir dnce olup, genel bir insan doasn kabul etmeyen ve her insan iin uygun olan
ne ise, onun gereklemesini hedeflemektedir. Bireyin, ilevsellemesini veyaarasallamasn insann doasna ters gren varoluu felsefe, insann seme hakkn vezgrln kullanmasn ve bundan da sorumlu olmasn ister.
Bireyin biricikliini ve zgrln ne karan varoluu felsefe, insanznelliinin nemini vurgularken, insann dnsel olanlar kadar estetiksel, ahlaksal veduygusal ilgilerine de nem verir. Yeniliin gc olarak ocuun deerli bir varlkolmas itibariyle boa harcanmamas gerektii, her yetikinin ve ocuun bu anlamda
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
3/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
205
sorumlu olduu dnlebilir. retmenin ilevi, ocuun ruhundaki deerli madeniaa kararak ve onu deersiz eylerden kurtararak ona ikinci bir doum salamaktr.Bu yeniden uyan salamay baarmak ise insan ilikilerinin yaratt gvene baldr(Bykdvenci,1994, 6162).
Realist eitim felsefesine yn veren felsefi yaklam daimicilik ve esasiciliktir.Varolan hereyin gerek olduunu asl olann maddede varln srdrdn ortayakoyan Aristotalesin fikirleri erevesinde ekillenmitir. Nesnellik dncesini temelalarak bilginin kaynann evre olduunu, bilgiyi elde etmek iin bilimsel ynteminkullanlmas gereini benimser. Toplumsal deerler korunur ve yeni kuaklara aktarlr.dealizm esasicilik felsefi yaklamna dayanmaktadr. dealist eitim felsefesi, bilgininkaynann sezgisel dncelerde olduunu gerek bilginin akl tarafndan retildiiniiyi, doru, gzel gibi deerlerin mutlak olduunu, okulun kltrel miras oluturandeerleri retmesi gerektii zerine odaklanmaktadr. Paragmatizim yararclk J
.Dewey tarafndan ekillendirilen ilerlemecilik felsefi yaklamna dayana deneylerleyararl sonularn elde edileceini savunur. Pragmatist eitim felsefesi, bilginin yaantyoluyla ve bireysel zelliklere gre yaplandrldn benimser. Bu felsefi yaklamdaeitimin temel amac yaamn ta kendisinin nemli olduu zerine odaklanmaktadr.
Gelecein retmeni olan her renci yarnlar yaplandrmaya rehberlik etmekamacyla yarnlarn felsefi anlaylarn da bilmek durumundadr. retmen adaylarolan rencilerin eitim felsefesi, renme stratejileri ve renme stillerine dairgrleri nelerdir? Bu felsefi grlerinin ne derece farkndadrlar ya da bu felsefigrlerinin temel ilkelerini gerekten bilebilmekte ve uygulayabilmekte midirler?retmen aday olan rencilerin felsefi yaklamlarna gre renme-retim strateji,yntem ve teknikleri nasl snflanmaktadr? Gelecein eitim dnyasna rehberlikede(meye)bilecek olan retmen aday renciler statkocu mu yoksa deneyselcilii
benimseye deiimci mi olacaklar bu yarglarn cevaplar aranmaldr.
Felsefi yaklamlara dayal olarak gelien her eitim felsefesinin kendi anlayve ilkelerine gre eitim-retim hedefleri, renci, retmen, ierik, renme-retmesreci-eitim durumlar ve lme ve deerlendirme kavramlarna ilikin amalar
bulunur. rencilerin ve retmenlerin felsefi yaklamlar, renme stratejileri verenme stilleri; derslere, konulara gre deiim gsterebilmektedir. Buna bal olarakrencilerin ve retmenlerin tutumlarnda da deiiklikler gzlenebilir. Felsefe birdnme, renme, kefetme ve problem zme etkinlii olmakla birlikte ayn zamanda
bir yaama tarzdr. Gemite, gnmzde ve gelecekte retmenlerin (retmen adayrencilerin) bu yaam tarz, renme-retme srelerine olumlu mu yoksa olumsuzmu yansyabilecek?
renmeyi renmenin kapsam alan ve temel ilkesi, renme stratejisi verenme stillerini kapsamasdr. Bilgi ve teknoloji anda her ey e zamanl ve egdml bir ekilde ok hzl geliim ve deiim kat etmektedir. Bireyin postmodern
an dnn, felsefesini anlayabilmesi, teknolojik aygtlarnn ve bilginin okur-yazar olabilmesi iin daha nceki niteliklerinden farkl niteliklerle donanmgerekmektedir. nk bu a imgelerin, gstergelerin hkmranln ilan ettii birsanal ve gereklende, bilgi retildiinden daha abuk tketilmekte ve eskitilmektedir.Birey olan retmen, renme ve dnme yollarn bilip uygulayabilme, sorunu oklu
balamsal ynlerden zebilmek iin aratrma-inceleme yapabilmeli, bilgiyi yapc,yaratc, eletirel biimde yorumlayabilmeli ve kullanabilmelidir.
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
4/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
206
retmen aday olan renciler Eitim Fakltelerinde ayr bir ders olarakeitim felsefesi derslerini derinlemesine almamalarna ramen kendi bulunduklarevrelerinden, akran gruplarndan, hocalarndan, dier derslerdeki eitim felsefeleri ileilgili temel kavram ve konulardan hem kendi yaamlarna ilikin ve hem de renme-retme srelerine, stratejilerine, stillerine ve dolaysyla renme durumlarna ilikin
baz bilgi, beceri, tutum ve grler gelitirmektedirler.retmenler aday olan rencilerin eitim hakkndaki gr ve inanlar
sunduklar eitimin de belirleyicisidir. Tm Trkiyede tek bir eitim programistenmesine ramen snflarda bu program farkl uygulanmaktadr. retme ortamnasunulan her ey retmenin bilgisi, becerisi, grleri ve inanlar erevesindegerekleir. Snflardaki farkll retmen yaratr. retmenlerin bilinli olarak bireitim felsefesi erevesinde eitim verdikleri sylenemez ancak her retmenin eitimve retime bir bak as vardr. retmenin bak as ve inanlar snf iindeki
retimi etkiler. retmenin amalar belirlemesinde, renme- retme ortamnndzenlenmesinde ve deerlendirilme yntemini semede bu gr ve inanlarndanoluan felsefe retmene kaynaklk eder (Ediger, 2000; Akt: Doanay, Sar,2003).
Gelecein retmeninin amzn bilgi ve teknoloji okuryazarln bilmesi,uygulayabilmesi ve yeni paradigmalar retebilmesi iin felsefeyi, eitim felsefesininyaklamlarn, ilkelerini, uygulamalarn ve onun dourgularn kestirebilme bilgi,
beceri ve tutumuna sahip olma zorunluluu ve grevi vardr.Kt rencilerin iyi rencilerden farknn n renmelerindeki ve bilisel
strateji kullanmlarndaki farkllklar olduu saptanmtr (Jones, Palincsar, Ogle,Carr,1987). Usta renciler bilgiyi usta olmayanlardan daha hzl ilemektedirler(Lesgold,1986). Bilisel stratejiler renilebilir ve retilebilir. Yetitirme ile daha iyirenen olunabilir (Weinstein ve Mayer, 1986). renciler kendi renme stratejilerinitanmlamalar, kendi renme yollarnn farkndalk gvenliini hissetmeleri durumda
problemlere kar meydan okumalarn kuvvetlendirici olumlu bir akademik benlik vetutum gelitirebileceklerdir. nk aratrmalar renme stillerinin genelde renmesrecini nemli lde etkilediini ortaya koymaktadr. Bu nedenle retim srecindekidzenlemelerin retim stilleri dikkate alnarak yaplmas gereklilii ortayakmaktadr. Fakat renme-retim srecini ve ortamn dzenleyebilecek kuramsal veuygulamal eitim felsefelerinin ilke ve anlaylarn bilmek gerekmektedir.
renme stratejilerinin temel ilevi, rencilerin renmelerinidenetlemelerini veynlendirmelerini salamaktr. renciler, herrenme konusu yada durumu iin farkl renme stratejileri kullanabilirler. Bu da renme stratejilerinineitlendirilebilir ve gerektiinde deitirilebilir nitelikte olduklarn gsterir. Deiikrenme stratejilerini kullanabilen ve yeni renme stratejileri gelitirebilenrencilerin, kendi kendilerine ve etkili renmeyi gerekletirebildiklerinisyleyebilir(zer, 1993). renme stratejileri, renme stilleriyle ilgili olduu gibi,
deiik biimlerde snflandrl p incelenmitir. Fakat renme stratejileri ve renmestillerinin eitim felsefeleriyle karlatrlmasna rastlanamamtr. renme stillerindeolduu gibi renme stratejileri konusunda da baz aratrmaclar tarafndan (Gagne,1977; Gagne ve Glaser, 1987;OMallery ve Chamot, 1990;Weinstein ve Mayer,1986;Sternberg, Robert, 1997; Dunn ve Dunn,1992; Kolb, D.A.1984; McCarty ve arkadalar,1983; 1987). ok eitli snflamalar yaplmtr. Biz bu aratrmada renme stratejileri
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
5/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
207
olarak belirlenen, yineleme stratejileri, anlamlandrma stratejileri, rgtleme stratejileri,anlamay izleme stratejileri ve duyusal stratejileri zerinde duracaz.
Gnmzde nemli olan biliim ve iletiim ann aygtlarn kullanabilecekmodern bir ya da birok eitim felsefesi anlaylaryla rencilere renme-retmesrecinde frsatlarn salanmasdr. Bu balamda retmen aday olan renciler, hangieitim felsefelerini benimsemektedirler? ve bunlar nasl bir renme stratejileri ile
badatrmaktadrlar? ada anlamada renme-retme srecinde retenin rol,rencinin bilgiyi anlamlandrmasna, kefetmesine ve onu zmsemesine yardmcolmaktr. rencinin renmeyi renmesini kolaylatrmak, anlam kedisine
buldurmak, anlamdaki derin hissediini ve deneyim srecini derinlemesine yaamasnsalamak iin aktif bir srelemeye, rahatlatlm bir uyanklla daldrmak ve sevketmek gereklilii vardr.
renmeyi yaratc bir etkinlik olarak gren hangi felsefi yaklamlar
renciler ne derece bilmekte, ya da benimsemektedirler? renciler yeni bir eyrendiinde dnyay, kendi zihinsel etkinliini yeniden yaplandrabilmekte midirler?rendii her ey rencinin, eitim anlayndaki felsefi dnyas, yaklam ilerenme strateji ve stillerini nasl etkilemektedir? Biliim ve iletiimdeki teknolojikmalzemeyi kullanabilme stratejisini ne derecede renebilmektedir? renci, kendisineyanstlan ve sunulan bilgi uzayndaki bombardman hangi felsefeyle ve nasl birrenme stratejisiyle renebilmekte? Veya ierii basit bir ekilde dnerekkopyalayc felsefi yaklamla m renebilmektedir? Ya da kendine zg esiz dnyagryle yaplandrmac, yaratc ve ayn zamanda da bilgi uzayndaki ve
bombardmanndaki bilgilerin bilimsel olup olmadklarna septik ve varoluu birfelsefeye dayal renme stratejisi ve renme stilleriyle mi yaklamaktadr?
Bu aratrmann genel amac rencilerin benimsedikleri eitim felsefesiyaklamlar ile kullandklar renme strateji ve sahip olduklar renme stillerinin
karlatrlmasn irdelemektir ve aralarndaki ilikiyi ortaya karmaktr. Bu genelamalar dorultusunda aadaki sorulara cevaplar aranmtr.1.renciler, hangi eitim felsefelerini benimsemektedirler?2.renciler, benimsedikleri eitim felsefelerine gre hangi renme stillerinikullanmaktadrlar?3.renciler, benimsedikleri eitim felsefelerine gre hangi renme stratejilerinikullanmaktadrlar?4.renciler, sahip olduklar renme stillerine gre hangi renme stratejilerinikullanmaktadrlar?
YntemAratrma Modeli: rencilerin benimsedikleri eitim felsefeleri ile kullandklarrenme stratejisi ve stilleri arasndaki ilikiyi belirlemeyi amalayan bu aratrma tekil
ve ilikisel tarama modellerinden yararlanarak tasarlanmtr (Karasar, 1998, 7981).Tekil tarama modeli, benimsenen eitim felsefeleri ile kullanlan renme strateji vetercih edilen renme stillerinin betimlenmesine dnk olarak kullanlmtr. Bu
balamda aratrmann rneklem kmesi olan Mula niversitesi Eitim FakltesiResim, Snf, Sosyal Okul ncesi Ve Fen Bilgisi retmenlii ile Teknik EitimFakltesi Mobilya Blm rencilerinin benimsedikleri eitim felsefeleri, FelsefiTercih Deerlendirme Formu (FTDF) (Philosophy Preference Assesment) ile
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
6/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
208
kullandklar renme stratejileri renme stratejilerini belirleme lei ve tercihettikleri renme stilleri renme stilleri envanteri ile elde edilen verilerlebetimlenmeye allmtr. likisel tarama modeli ise benimsenen eitim felsefeleri ilekullanlan renme strateji ve tercih edilen renme stilleri arasndaki ilikiyi
belirlemeye ynelik olarak kullanlmtr. Bunun iin de rencilere uygulanan FelsefiTercih Deerlendirme Formu ile renme stratejilerini belirleme lei verenme stilleri envanterinden elde edilen bilgiler birbirleri ile ilikilendirilmitir.Evren ve rneklem: Aratrmann alma evreni 20052006 retim ylnda Mulaniversitesi Eitim Fakltesi rencilerinden olumaktadr. alma grubunu Resim,Sosyal Bilgiler, Fen Bilgisi, Snf retmenlii ve Mobilya ve Dekorasyonretmenlii Blm 2.Snf rencileri ile 4. Snf Okul ncesi retmenlii Blmrencileri oluturmaktadr.
izelge 1. Aratrmann rneklemi
Blm Say Yzde1 Snf 36 14.22 Okulncesi 27 10.63 Resim 28 11.04 Sosyal 76 29.95 Mobilya 50 19.76 Fenbilgisi 37 14.6
Toplam 254 100.0
rneklem grubunu oluturan rencilerin says % 14,2si Snf retmenlii,%10,6s Okul ncesi retmenlii, %11,0i Resim retmenlii, %29,9u SosyalBilgiler retmenlii, %19,7si Mobilya Ve Dekorasyon retmenlii, %14,6s FenBilgisi retmenlii Blmnden olmak zere toplam N=254 rencidir.. izelge 2. Deneklerin Cinsiyet Dalm
Say Yzde
1 kz 112 44.12 erkek 142 55.9Toplam 254 100.0
rneklem grubunu oluturan rencilerin % 44,1i kz, %55,9u ise erkektir.izelge 3. renme Stratejisini Kimlerden rendii
Say Yzde
1 retmen 64 25.2
2 arkada 1 .4
3 rehber 2 .8
4 kitap... 5 2.0
5 anne-baba 16 6.3
6 kendi 39 15.4
7 dershane 3 1.2
8 birilerinden 1 .4
9 hepsinden 123 48.4
Toplam 254 100.0
rneklemi oluturan rencilerin renme stratejilerini kimlerdenrendiklerine ilikin soruya verdikleri cevaplarda %25,2sinin retmeninden,
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
7/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
209
%15,4 kendi kendine, % 6,3 anne ve babasndan, % 2,0si kitaptan, % 1,2sidershaneden ve % 48,4 ise bunlarn hepsinden birlikte rendiklerini aklamlardr.
izelge 4. Deneklerin renim Grdkleri Lise TrSay Yzde
1 dz lise 123 48.42 mesleki lise 23 9.13 anadolu lisesi 89 35.04 dier liseler 19 7.5
Toplam 254 100.0
rneklemi oluturan rencilerin % 48,4 dz lise, %35,0i Anadolu lisesi, %9,1i meslek lisesi, %7,5i ise dier liselerden mezun olduklar belirlenmitir.rencilerin arlk olarak dz lise ve Anadolu Lisesi mezunu olduklar grlmektedir.
Verilerin Toplamas: Aratrmann belirlenen amacna ulamas iin gerekliKiisel Bilgiler, Felsefi Tercih Deerlendirme Formu ile renme Stratejilerini
Belirleme lei ve renme Stilleri Envanterinden oluan bilgi toplama aralarkullanlmtr.
Bilgi Toplama Arac Olarak Felsefi Tercih Deerlendirme Formu; Buaratrmada veriler, Wiles ve Bondi (1993, 80) tarafndan gelitirilen Doanay ve Sar(2003) tarafndan Trkeye evrilmi geerlik ve gvenirlik almalar yaplm likettipi be derecelendirmeli 40 maddeden oluan Felsefi Tercih Deerlendirme Formu(FTDF) (Philosophy Preference Assesment) kullanlarak toplanmtr. leingvenirlik almalar erevesinde, i tutarlk katsays hesaplanm ve Cronbach alfadeerinin ise .81 olduu grlmtr. lein iki yarsnn tutarln incelemekamacyla yaplan test yar test analizinde ise, ilk yarya ait alfa deerinin. 63, ikinciyarya ait alfa deerinin ise. 74 olduu grlmtr. Guttman Split-half deeri ise. 74olarak hesaplanmtr. Yine bu aratrma iin yaplan i tutarllk- gvenirlik asndankatsays hesaplanm ve Cronbach alfa deerinin .76 olduu saptanmtr. Bu deerler
dikkate alndnda, lein i tutarllk gsterdii ve retmenlerin felsefi eilimlerinibelirlemede rahatlkla kullanlabilecei sylenebilir. Formdaki 6, 8, 10, 13, 15, 31, 34ve 37. maddeler daimicilik; 9, 11, 19, 21, 24, 27, 29 ve 33. maddeler idealizm; 4, 7, 12,20, 22, 23, 26 ve 28. maddeler realizm; 2, 3, 14, 17, 25, 35, 39 ve 40. maddelerdeneyselcilik; 1, 5, 16, 18, 30, 32, 36 ve 38. maddeler de varoluu felsefeye ilikinmaddelerdir.
Bilgi Toplama Arac Olarak renme Stilleri Envanteri; lkemizde vedier bir ok lkede birok aratrmada kullanlan Kolb (1985) tarafndan gelitirilmi,Akar ve Akkoyunlu (1993) tarafndan Trkeye evrilmi, geerlilik ve gvenirlikalmalar yaplm olan 12 maddelik Kolb renme Stilleri Envanteri kullanlmtr.Envanter her birinde drder tane seenek bulunan on iki renme durumunukapsamaktadr. Her bir durum iin en uygun olan 4, ikinci uygun olan 3, nc uygun
olan 2, en az uygun olan 1 biiminde cevaplar olan drtl bir derecelendirme leibulunmaktadr. renme stili envanterinde drt renme biimi-stili bulunmaktadr.Bunlar: Somut Yaant(SY) (Concrete Experience), Yanstc Gzlem(YG) (ReflectiveObservation), Soyut Kavramsallatrma(SK) (Abstract Conceptualization) ve AktifYaant (AY) (Active Experience)dr.
Bilgi Toplama Arac Olarak renme Stratejileri Belirleme lei;renme stratejilerinin snflandrlmasnda en ok kullanlan Weinstein ve Mayer
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
8/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
210
(1988) tarafndan yaplan snflandrma temel alnarak belirlenmitir. Busnflandrmaya gre renme stratejileri yineleme, rgtleme, anlamlandrma,anlamay izleme ve duyusal stratejiler balklar altnda dzenlenmitir. Bu leinGven(20004) tarafndan gvenirlik ve geerlik almalar yaplmtr. Bu lek,yineleme stratejileri ile ilgili 6 madde, anlamlandrma ile ilgili 11 madde, rgtleme ileilgili 7 madde, anlamay izlem ile ilgili 9 madde ve duyusal stratejilerle ilgi 6 maddeolmak zere toplam 39 sorudan olumutur. Bu maddeler bana tamamen uygun, banaolduka uygun, bana biraz uygun bana pek uygun deil, ve bana hi uygun deil
biiminde derecelendirilmitir. lein Cronbach alfa gvenirlik katsays .90 olarakbulunmutur. Ayrca bu aratrma iin yine lein gvenirlik almalar erevesinde,i tutarlk katsays hesaplanm ve Cronbach alfa deerinin ise .93 olduu saptanmtr.Guttman Split-half deeri ise. 89 olarak hesaplanmtr.
Verilerin zmlenmesi: rencilerin beli bir derecelendirme zerinden
Felsefi Tercih Deerlendirme Formuundaki daimicilik, idealizm, realizm,deneyselcilik ve varoluu felsefeye ilikin maddelere verdikleri yantlar toplanarakher bir eitim felsefesinin toplam puan ve aritmetik ortalamas hesaplanmtr. Bunagre en yksek ortalamaya sahip eitim felsefesi retmenlerin ilk tercihleri olarakkabul edilmi ve deerlendirmeler de bunun zerinden yaplmtr.
renme stratejilerini belirleme leinde olumlu olarak dzenlenmi 38maddenin her biri iin, bana tamamen uygun seeneine 5, bana olduka uygunseeneine 4, bana biraz uygun seeneine 3, bana pek uygun deil seeneine 2, banahi uygun deil seeneine 1 puan verilmi, olumsuz madde olan 34 madde iin ise tamtersi bir puanlama yoluna gidilmitir.
renme Stilleri Envanterine ilikin verilerin ileniinde ise ncelikle her bir rencinin envanterdeki 12 maddeye ilikin birinci, ikinci, nc ve drdncseeneklerine verdikleri deerler (4,3,2,1) toplanmtr. rencilerden elde edilen 12
maddeye ilikin drt toplam puana ynelik olarak, nc seeneklerin toplampuanndan birinci seenein toplam puannn karlmas ve drdnc seenein toplampuanndan ikinci seenein toplam puannn karlmas biiminde iki deer eldeedilmitir. Elde edilen bu deerler Kolb(1985) Yaantsal renme Kuramna gredzenlenmi bir grafik zerine yerletirilmitir. Bu yerletirme ilemini seenekleriformlletirerek u ekilde gsterebiliriz. Birinci seenek a, ikinci seenek b, ncseenek c, drdnc seenek d ise c-a= dikey eksen zerindeki saylar, d-b= ? yatayeksen zerindeki saylar gstermektedir. Bu saylar hangi alan zerinde akyorsarenme stili olarak o alan tercih edilmi olmaktadr. Bu balamda her bir renmestiline bir rakam verilerek rencilerin renme stilleri bilgisayara girilmitir. Sonutakiisel bilgiler, benimsenen eitim felsefesi, renme stratejileri ve renme stilleri ileilgili tm veriler zmleme yapmak amacyla bir dosyada toplanmtr.
rencilerin kullandklar renme stratejilerinin belirlenmesinde aritmetik
ortalama ve standart sapma kullanlmtr. renme stilleri ile renme stratejileriarasnda iliki olup olmadn belirlemek iin t-testi ve tek ynl varyanszmlemelerinden yararlanlmtr. Karlatrmalarn farkllnn kaynan bulmakiin ise Tukey HSD Testinden yararlanlmtr.
BulgularAratrmann amalar dorultusunda rencilerin benimsedikleri eitim
felsefesi yaklamlar, kullanldklar renme stratejileri, tercih ettikleri renme
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
9/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
211
stillerinin ncelikle genel dalmlar daha sonra ise blmlere, cinsiyete gre istatistikdalmlarna yer verilmitir. Benimsenen eitim felsefelerine gre kullanlan renmestratejisi ve tercih edilen renme stilleri karlatrlmtr. Ayrca rencilerin tercihettikleri renme stillerine gre kullandklar renme stratejilerinin karlatrlmasnayer verilmitir. Bununla birlikte eitli deikenler asndan karlatrlmasyaplmtr. Aralarnda anlaml farkn olup olmadna yer verilmitir.1.rencilerin Eitim Felsefeleri Tercihlerine likin Bulgular
izelge 5. rencilerin Eitim Felsefeleri Tercihlerinin DalmSay Yzde (%)
1,00 Daimicilik 24 9,4
2,00 dealizm 16 6,3
3,00 Realizm 42 16,54,00 Deneyselcilik 146 57,5
5,00 Varoluuluk 26 10,2Toplam 254 100,0
Mula niversitesi Eitim Fakltesindeki rencilerinin %57.5ideneyselcilii, %16.5i, realizmi, % 10.2si varoluuluu, % 9.4 daimicilii, %6.3idealizmi benimsedii grlmtr. rencilerin byk bir ounluunun deneyselcifelsefeyi benimsedii aka grlmektedir.
izelge 6. Cinsiyetlerine Gre rencilerin Eitim Felsefeleri TercihlerininDalm.EITIM FELSEFELERI
Daimicilik dealizm Realizm Deneyselci Varoluu Toplam
Kz N 6 7 18 66 15 112
% 5,4% 6,3% 16,1% 58,9% 13,4% 100,0%
Erkek N 18 9 24 80 11 142% 12,7% 6,3% 16,9% 56,3% 7,7% 100,0%
Toplam N 24 16 42 146 26 254
% 9,4% 6,3% 16,5% 57,5% 10,2% 100,0%
Mula niversitesi Eitim Fakltesindeki rencilerinin cinsiyetlerine gre benimsendikleri eitim felsefeleri incelendiinde, erkeklerin % 56,3, (N=80),bayanlarn %58,9u (N=66) deneyselci eitim felsefesini benimsediklerini ifadeetmilerdir. Kzlarn % 16,1i (N=18) realist eitim felsefesini, %13, 4 (N=15)varoluu eitim felsefesini, %6,3 (N=7) idealist eitim felsefesini, %5,4 (N=6)daimici eitim felsefesini benimsediklerini belirtmilerdir. Erkek rencilerin %12,7si(N=6) daimici, %6,3 (N=9) idealist, %56,3 (N=80) deneyselci, %7,7si (N=11)varoluu eitim felsefelerini benimsediklerini iaretlemilerdir. Bu verilerden hareketle
erkek ve kz rencilerin byk ounluunun deneyselci eitim felsefesinibenimsedikleri grlmektedir.
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
10/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
212
izelge 7. Blmlere Gre rencilerin Eitim Felsefeleri Tercihlerinin Dalm
Eitim Felsefeleri
BLM Daimici dealist Realist Deneyselci Varoluuk Toplam
snf N 3 3 8 17 5 36
% 8,3% 8,3% 22,2% 47,2% 13,9% 100,0%
okulncesi N 1 520 1 27
% 3,7% 18,5% 74,1% 3,7% 100,0%
resim N 2 3 6 15 2 28
% 7,1% 10,7% 21,4% 53,6% 7,1% 100,0%
sosyal N 4 6 17 41 8 76
% 5,3% 7,9% 22,4% 53,9% 10,5% 100,0%
mobilya N 14 1 4 27 4 50
% 28,0% 2,0% 8,0% 54,0% 8,0% 100,0%
fenbilgisi N 3 226 6 37
% 8,1% 5,4% 70,3% 16,2% 100,0%
Toplam N 24 16 42 146 26 254
% 9,4% 6,3% 16,5% 57,5% 10,2% 100,0%
Tablo ncelendiinde, Snf retmenlii rencilerinin % 47,2si, Okul ncesiretmenlii rencilerinin % 74.1i, Resim retmenlii rencilerinin % 53.6s,Sosyal Bilgiler retmenlii rencilerinin % 53.9u, Mobilya Ve Dekorasyon
retmenlii rencilerinin % 54.0, Fen Bilgisi retmenlii rencilerinin %70.3, gibi byk ounluu deneyselcilikeitim felsefesini benimsediklerini ifadeetmilerdir. Bununla birlikte Snf retmenlii rencilerinin %22.2si, Resimretmenlii rencilerinin %21.4, Sosyal Bilgiler retmenlii rencilerinin %22.4 realist eitim felsefesini benimsediklerini vurgulamlardr. Fen Bilgisiretmenlii rencileri ise deneyselcilik eitim felsefesinden sonra en ok varoluueitim felsefesini %16.2 orannda benimsediklerini aklamlardr. Bu verilerdenhareketle rencilerin byk ounluunun ncelikle deneyselcilik eitim felsefesinidaha sonra ise realizm ve varoluu eitim felsefelerini benimsedikleri ifade edilebilir.
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
11/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
213
izelge 8. Blmlere Gre rencilerin Eitim Felsefeleri TercihlerininArasndaki Farklarn ANOVA SonularKareler toplam df Kareler ortalamas F Sig.
Gruplararas 819.658 5 163.932 7.958 .000
Grup ii 5108.456 248 20.599daimici
Toplam 5928.114 253
Gruplararas 143.371 5 28.674 1.992 .080
Grup ii 3570.708 248 14.398idealist
Toplam 3714.079 253
Gruplararas 139.370 5 27.874 .982 .429
Grup ii 7037.185 248 28.376realist
Toplam 7176.555 253
Gruplararas 311.996 5 62.399 2.505 .031
Grup ii 6177.421 248 24.909deneyselci
Toplam 6489.417 253Gruplararas 189.692 5 37.938 1.626 .154
Grup ii 5785.540 248 23.329varoluu
Toplam 5975.232 253
Duman ve Ulubey (2006) tarafndan yaplan niversite rencilerininbenimsedikleri eitim felsefeleri ile ilgili aratrmalarnda retmen aday rencilerin byk bir ounluunun deneyselci felsefeyi benimsedii saptanmtr. Livingston veMcClainin (1995) ve Doanay ve Sarnn (2003) yaptklar aratrmalarda deneyselcieitim felsefesinin daha ok benimsendiine dair benzer bulgulara rastlanmtr.
izelgeyi incelediimizde rencilerin blmlere gre benimsedikleri eitimfelsefeleri arasndaki daimici ve deneyselci eitim felsefelerini tercih etmeleri
bakmndan anlaml farklar saptanmtr. Bu anlaml farkn kaynan belirlemek iinyaplan Scheffe testinde Mobilya ve Dekorasyon Blm lehine anlamal bir farkn
olduu grlmektedir. Dier blmler arasnda anlaml bir farkllamagrlmemektedir.
1.rencilerin Kullandklar renme Stratejilerine likin Bulgularizelge 9rencilerin Kullandklar renme Stratejileri
NAritmetik Ortalama(X) Standart Sapma(SS)
yenileme 254 18.79 5.16
anlama 254 35.10 11.88rgtleme 254 21.07 5.45
izleme 254 28.47 8.14duyusal 254 18.62 4.24
izelgede grld gibi rneklem grubunu oluturan Mula niversitesieitim fakltesi rencilerinin renme stratejilerinin alt leklerinde farkl puanortalamalarna sahip olmaktadrlar. Bu bulgulara gre rneklem grubundaki eitimfakltesi rencileri anlamlandrma stratejileri alt leinde 35,10 puan ortalamas ileen yksek puan ve bu puandan sonraki en yksek puan ise anlamay izleme stratejilerialt leinde 28,47 ortalama puan elde etmilerdir. Eitim Fakltesi rencilerininanlama ve anlamay izleme stratejilerinden sonra en ok kullandklar stratejiler,rgtleme stratejileridir. renciler, rgtleme stratejileri alt leinde 21,07 puan eldeetmilerdir. renciler anlama, izleme ve rgtleme stratejilerinden sonra ise yineleme
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
12/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
214
stratejileri alt leinden 18,79 ve duyusal stratejiler alt leinden ise 18,62 puanortalamalarn elde etmilerdir. Bu bulgulara dayal olarak rneklem grubunu oluturanniversite rencilerinin anlamlandrma stratejilerini ve anlamay izleme stratejilerinidier stratejilere gre daha ok kullandklarn ama bu stratejilerden sonra ise rgtlemestratejisini kullanrken yineleme ve duyusal stratejileri ise daha az kullandklarnsyleyebiliriz.
Bu bulgular Gven, Talu, Weinstein ve Mayer tarafndan yaplan aratrmabulgular tarafndan desteklenmektedir. Gvenin (2004) aratrmasnda ortaretimrencilerinin en ok anlamlandrma ve anlamay izleme stratejilerini kullandklar
belirlenmitir. Talunun (1997) aratrmasnda da lise rencilerinin en ok anlamastratejilerini kullandklar saptanmtr. Weinstein ve Mayerin (1979) almasnda daanlamlandrma stratejilerinin yksek lisans ve lisans ve lise rencileri tarafndansklkla kullanld ortaya konmutur.
Sonu olarak rneklem grubundaki niversite rencilerinin en ok anlama veanlamay izleme stratejilerini kullandklar sylenebilir. rencilerin anlamastratejileri (zihinsel imge oluturma, kendi kelimelerine gre anlatma veanlamlandrma, zetleme, benzetim, not alma, soru sorma ve sorular yantlamagibi) sayesinde renmeyi amaladklar yeni bilgi birimleri arasnda iliki kurarak dahanceki rendikleriyle btnletirerek ve ayrnt saptayarak anlaml renmeyigerekletirebildikleri sylenebilir. Ayrca anlamay izleme stratejilerini kullanarakrenci, renmedeki anlamaya hazrlanmay, izlemeyi, ynlendirmeyi yapar. renmeetkinliinin amacn, bu amaca ulama durumunu ve amalara ulamada kullandstratejileri belirler, deerlendirir ve denetler.
izelge 10 incelendiinde, rneklem grubundaki Snf retmenliirencilerinin %27si (N=10) anlama stratejisini, % 22,2si yineleme ve anlamayizleme stratejilerini, %19,4 duyusal stratejiyi, % 8,3 ise rgtlemem stratejisini
kullandklar grlmektedir. Okul ncesi retmenlii Blm rencilerinin %33,3 hem yineleme ve hem rgtleme stratejilerini, Resim retmenliirencilerinin % 35,7si yineleme ve %25,0i izleme stratejilerini, Sosyal Bilgilerretmenlii rencilerinin % 27,6s hem yineleme ve hem anlama stratejilerini,Mobilya ve Dekorasyon retmenlii rencilerinin %42,0si rgtleme stratejisini veFen Bilgisi retmenlii rencilerinin %40,5i yineme stratejilerini dier renmestratejilerine gre daha yksek oranda kullandklar grlmektedir. zetle rneklemgrubunu oluturan Eitim Fakltesi rencileri daha ok yenileme ve anlamastratejilerini kullanmaktadrlar. rencilerin dier stratejilere gre daha az orandargtleme stratejilerini kullandklar grlmektedir. Yalnzca Mobilya ve Dekorasyonretmenlii rencilerinin rgtleme stratejilerini daha yksek oranda kullandklargrlmektedir.
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
13/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
215
izelge 10. Blmlere Gre rencilerin Kullandklar renme StratejilerininDalmrenme Stratejileri
BLM yenileme anlama rgtleme izleme duyusal Toplam
snf N 8 10 3 8 7 36
% 22,2% 27,8% 8,3% 22,2% 19,4% 100,0%
N 9 6 9 3 27okulncesi
% 33,3% 22,2% 33,3% 11,1% 100,0%
N 10 4 3 7 4 28resim
% 35,7% 14,3% 10,7% 25,0% 14,3% 100,0%
N 21 21 7 16 11 76sosyal
% 27,6% 27,6% 9,2% 21,1% 14,5% 100,0%
N 11 3 21 4 11 50mobilya% 22,0% 6,0% 42,0% 8,0% 22,0% 100,0%
N 15 5 7 1 9 37fenbilgisi
% 40,5% 13,5% 18,9% 2,7% 24,3% 100,0%
N 74 49 41 45 45 254Toplam
% 29,1% 19,3% 16,1% 17,7% 17,7% 100,0%
Blmlere gre rencilerin kullandklar renme stratejilerininaritmetik ortalama ve standart sapma deerleri incelendiinde niversiterencilerinin blmlere gre renme stratejilerine ilikin alt leklerden farkl puanortalamalar elde ettikleri grlmektedir. Resim retmenlii rencileri yineleme veanlamay izleme ve duyusal, Sosyal Bilgiler retmenlii rencileri anlama veduyusal, Snf retmenlii rencileri rgtleme, stratejileri alt leinden en yksek
puan ortalamalarn elde etmilerdir. Puan ortalamalar arasndaki farklarn kaynan
bulmak iin ANOVA istatistik analizlerine baklmtr.izelge 11.Blmlere Gre rencilerin Kullandklar renme Stratejileri
Arasndaki Farklarn ANOVA SonularKarelertoplam
dfKareler
ortalamasF Sig.
Gruplararas 3059.985 5 611.997 41.101 .000
Grup ii 3692.774 248 14.890yenileme
Toplam 6752.760 253
Gruplararas 16831.292 5 3366.258 44.108 .000
Grup ii 18926.838 248 76.318anlamlan
Toplam 35758.130 253
Gruplararas 1610.541 5 322.108 13.503 .000
Grup ii 5915.884 248 23.854rgtlem
Toplam 7526.425 253Gruplararas 10299.237 5 2059.847 78.711 .000
Grup ii 6490.070 248 26.170izleme
Toplam 16789.307 253
Gruplararas 1911.912 5 382.382 35.951 .000
Grup ii 2637.805 248 10.636duyusal
Toplam 4549.717 253
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
14/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
216
izelgeyi incelediimizde rencilerin blmlere gre kullandklar renmestratejilerini arasndaki yineleme anlamlandrma, rgtleme, anlamay izleme veduyusal stratejileri kullanma bakmlarndan dier blmlerle Fen Bilgisi retmenliirencileri ile Mobilya Ve Dekorasyon Blm rencileri arasnda anlaml farklarbulunmutur. Bu anlaml farkn kaynan belirlemek iin yaplan Scheffe testinde Snfretmenlii, Okulncesi retmenlii, Resim retmenlii ve Sosyal Bilgilerretmelii rencileri lehine anlamal bir farkn olduu grlmektedir. Dier
blmlerin kendi aralarnda anlaml bir farkllama grlmemektedir.
izelge 12.Cinsiyetlerine Gre rencilerin renme Stratejilerini KullanmaDurumlar Ve Arasndaki Farklar
Cinsiyet NAritmetikOrtalama
(X)
StandartSapma
(SS)
tDeeri
(t)
SerbestlikDerecesi
(S.d.)
AnlamllkDzeyi
(P)kz 112 19.89 4.82
yenilemeerkek 142 17.93 5.27
3.04 252 .003
kz 112 37.68 8.95anlama
erkek 142 33.07 13.453.12 252 .002
kz 112 21.88 5.54rgtleme
erkek 142 20.44 5.312.10 252 .036
kz 112 30.24 7.26izleme
erkek 142 27.07 8.543.12 252 .002
kz 112 19.50 3.93duyusal
erkek 142 17.92 4.353.00 252 .003
izelge incelendiinde kz ve erkek rencilerin renme stratejilerine ilikinfarkl alt leklerden birbirinden farkl puan ortalamalarna sahip olduklargrlmektedir. Kz renciler renme stratejileri leindeki tm alt leklerde erkekrencilerden daha yksek puan ortalamalar elde etmilerdir. rencilerin cinsiyetegre renme stratejilerini kullanma durumlar arasndaki farklar iin yaplan bamszgruplar t-testi sonucunda tm alt lek balamndaki yineleme, anlama, rgtleme,anlamay izleme ve duyusal stratejiler balamnda kzlar lehine anlaml bir fark
bulunmutur. Bu aratrmann bulgular Medo (2000), Kolody (1993), Gven (2004),zer (1993) tarafndan yaplan aratrma bulgularyla desteklenmektedir. Bualmalarda da kz rencilerin erkek rencilere gre daha ok renme stratejilerinikullandklar saptanmtr. Sonu olarak kz ve erkek rencilerin kullandklar renmestratejileri arasnda farkllklar olduu ve cinsiyete gre renme stratejilerini kullanmadurumlar arasnda anlaml farkllklar ortaya kt sylenebilir.
Cinsiyetlerine gre rencilerin renme stratejilerinin yzde ve frekansdalmlar incelendiinde rneklem grubundaki kz rencilerin %28,6snnyineleme, %22,3nn anlama, %20,5inin anlamay izleme, % 17,0sinin duyusal ve%11, 6s rgtleme stratejilerini kullandklar grlmektedir. Erkek rencilerin%29,6snn yineleme, %19,7sinin rgtleme, %18,3nn duyusal, % 16,9ununanlama ve % 15,5inin anlamay izleme stratejilerini kullandklar saptanmtr. Bu
bulgulara gre erkekler kz rencilere gre daha yksek oranda rgtleme stratejilerinikullanmaktadrlar. rencilerinin cinsiyete gre renme stratejilerini kullanmadzeyleri birbirlerinden farkllklar gstermektedir.
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
15/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
217
1. rencilerin Sahip olduklar renme Stillerine likin Bulgularizelge 13. rencilerin Sahip olduklar renme Stillerin DalmSay Yzde %
1.00 Uyum salayc- yerletiren(Accommodator)
35 13.8
2.00 Ayrt edici- deitiren(diverger)
67 26.4
3.00 Dntren-Ayrtran(Convergener)
62 24.4
4.00 zmseyen (Assimilator) 90 35.4Total 254 100.0
izelgede grld gibi rencilerin tercih ettikleri renme stilleri farkl birdalm gstermektedir. % 35.4 orannda bir ounluu zmseyici renme stiline
sahip olduklarn belirtmilerdir. Bununla birlikte % 26,4 ayrt edici renme stilinesahipken, %24,4 dntrc renme stiline sahiptirler. % 13.8 orannda kk birrenci grubu ise uyum salayc renme stiline sahiptirler. Bu veriler Mulaniversitesi Eitim Fakltesi rneklem grubunu oluturan farkl blmlerdekirencilerinin byk ounluunun zmseyici, ayrt edici ve dntrc renmestillerine sahip olduklarn ortaya koymaktadr. Bu verilere dayal olarak Kolbunyaantsal renme emberinde rencilerin en ok Soyut Kavramsallatrma(SK),Dnsel-Yanstc Gzlem (YG) ve Somut Yaant (SY) renme biimlerini tercihettikleri ifade edilebilir. Buna karlk ok az renci grubunun uyum salayc renmestiline sahip olmas nedeniyle rencilerin renmede etkin deneme biiminden pekyararlanmadklar ileri srlebilir.
renme stilleri ile ilgili aratrmadan elde edilen bu bulgular Gvenin(20004), Kln (2002), Akar ve Akkoyunlunun (1993) yllarnda yaptklar
almalardaki bulgularla tutarllk gstermektedir. Gvenin (2004) almasnda ortaretim rencilerinin yarya yaknnn (%46.6) zmseyici, % 27,1i ayrt edici,%16.8i dntrc renme stiline sahip olduklar belirtilmektedir. Buna karlk okaz bir renci grubunun ise %9.5i uyum salayc renme stiline sahiptirler. Kln(2002) almasnda niversite rencilerinin %43,2sinin zmseyici renme stilinesahip olduu belirtilirken, %14,5i gibi az sayda renci grubunun uyum salaycrenme stiline sahip olduklar saptanmtr. Akar ve Akkoyunlunun (1993) 18 ile 60ya arasndaki rneklem grubu zerindeki aratrma bulgularna gre yetikinlerin
byk ounluu (% 65.0i) zmseyici renme stilline sahip olduu, olduka kkbir grubun (% 17.0si) ayrt edici renme stiline ve ok kk bir grubun ise %7.0siuyum salayc renme stiline sahip olduu saptanmtr. Bu aratrma bulgularnagre Trkiyedeki renci profilinin byk bir ounluunun zmseyici renmestiline sahip olduklar sylenebilir.
Bu aratrmada, renme Stratejisini kimlerden rendiniz ? sorusunarencilerin %25inin retmeninden rendiini belirtmesi, retmenlerin retmestilleri ya da stratejilerinin zmseyici nitelikte olduunu gstermektedir denilebilir.
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
16/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
218
izelge 13. Cinsiyetlerine Gre rencilerin Sahip Olduklar renmeStillerinin DalmRENME STLLER
Cinsiyet Uyum salayc-yerletiren
Ayrtedici-deitiren
Dntren-Ayrtran
zmseyen Toplam
N 20 32 20 40 112kz% 17.9% 28.6% 17.9% 35.7% 100.0% N 15 35 42 50 142erkek% 10.6% 24.6% 29.6% 35.2% 100.0%
Total N 35 67 62 90 254% 13.8% 26.4% 24.4% 35.4% 100.0%
Kz rencilerin % 35,7si zmseyici, %28,6s ayrt edici, %17,9u iseayrtran ve uyum salayc renme stillerine sahiptir. Erkek rencilerin % 35,2izmseyici, %29,6s dntren,%24,6s ayrt edici, %10,6s uyum salayc
renme stiline sahiptir. K
z renciler renmeye ilikin renme stili olarakzmseyici ve dntrc renme stillerine daha ok benimsemelerine karn erkekrencilerin zmseyici ve ayrt edici renme stillerini benimsedikleri sylenebilir.Baka bir ifadeyle, kz ve erkek renciler renmeye ilikin farkl renme stillerinifarkl oranlardan benimsemektedirler.
Gven (2004), Baran (2000) Mahirolu(1999), Ergr (1998), Matthewes(1996), Wynd ve Bozman (1996) tarafndan niversite rencileri zerinde yaplanaratrmalar, kz ve erkek rencilerin sahip olduklar renme stilleri arasnda anlamlfarkllklar olduunu belirtmilerdir.
Aadaki izelge 14 incelendiinde Snf retmenlii rencilerinin%33,3, Resim retmenlii Blm rencilerinin %39,3, ayrtedici-deitiricirenme stillerini tercih etmektedirler. Sosyal Bilgiler retmenlii rencilerini%44,7si, Fen Bilgisi retmenlii rencilerinin %43, 2si ve Mobilya Ve Dekorasyon
retmenlii Blm rencilerinin % 32,0si zmseyici renme stilini tercihetmektedirler. Okul ncesi retmenlii rencilerinin ise %29,6s uyum salaycrenme stillerini tercih etmektedirler.
izelge 14. Blmlere Gre rencilerin Sahip Olduklar renme StillerininDalmRENME STLLER
BLM Uyum salayc-yerletiren
Ayrtedicideitiren
Dntren-Ayrtran
zmseyen(Assimilator
Toplam
N 8 12 6 10 36snf
% 22.2% 33.3% 16.7% 27.8% 100.0%N 8 7 7 5 27
okulncesi% 29.6% 25.9% 25.9% 18.5% 100.0%N 2 11 6 9 28
resim% 7.1% 39.3% 21.4% 32.1% 100.0% N 8 12 22 34 76
sosyal % 10.5% 15.8% 28.9% 44.7% 100.0% N 5 15 14 16 50
mobilya% 10.0% 30.0% 28.0% 32.0% 100.0% N 4 10 7 16 37
fenbilgisi% 10.8% 27.0% 18.9% 43.2% 100.0% N 35 67 62 90 254
Total% 13.8% 26.4% 24.4% 35.4% 100.0%
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
17/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
219
Snf retmenlii rencilerinin branlar gerei hem Sosyal Bilgiler ve hemFen Bilimlerine baka bir sylemle eit arlkl bir yapda olmalar dolaysyla ayrtedici-deitiren renme stillerine daha ok sahip olduklar sylenebilir. Okul ncesiretmenlii rencilerinin uyum-salayc yerletiren renme stiline daha ok sahipolduklar grlmektedir. Onlar yaptklar ileri somut yaant ve aktif yaant renme
biimlerinde uygulamaya koymaktadrlar. Branlarnn birer gerei olarak ocuklarnduygularn hissederler ve ilerini gstererek-yaparlar. Fen Bilgisi, Sosyal Bilgiler veMobilya ve Dekorasyon Blm rencileriniin daha ok zmseyen renme stillerinesahip olduklar grlmektedir. zmseyen renme stilini benimseyenlerin zellikleriincelendiinde, kavramsal modeller ve fikirler zerine odaklamay sevdiklerigrlmektedir.
izelge 17. rencilerin Eitim Felsefeleri Tercihlerine Gre Sahip Olduklarrenme Stilleri Dalm
RENME STLLEREitimFelsefeleri Uyum
salayc-yerletiren
Ayrtedicideitiren
Dntren-Ayrtran
zmseyen Toplam
N 3 8 5 8 24Daimicilik% 12.5% 33.3% 20.8% 33.3% 100.0%N 1 6 3 6 16dealizm% 6.3% 37.5% 18.8% 37.5% 100.0% N 3 12 12 15 42Realizm% 7.1% 28.6% 28.6% 35.7% 100.0% N 25 34 38 49 146Deneyselcilik% 17.1% 23.3% 26.0% 33.6% 100.0%
N 3 7 4 12 26Varoluuluk % 11.5% 26.9% 15.4% 46.2% 100.0% N 35 67 62 90 254Toplam% 13.8% 26.4% 24.4% 35.4% 100.0%
izelge incelendiinde daimici eitim felsefesini ilk tercih olarak benimseyenrencilerin daha ok %33,3lk ve dealist eitim felsefelerini ilk tercih olarak
benimseyen renciler ise yine %37,5lik oranlarnda ayrtedici-deitiren vezmseyen renme stiline sahip olduklar grlmektedir. Deneyselci eitim felsefesiniilk tercih olarak benimseyen rencilerin %33,6s ve varoluu eitim felsefesini ilktercih olarak benimseyen rencilerin % 46,2si zmseyen renme stiline sahiptirler.
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
18/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
220
izelge 18.rencilerin Eitim Felsefeleri Tercihlerine Gre Kullandklarrenme Stratejilerin Dalmrenme Stratejileri Total
EitimFelsefeleri
yenileme anlama rgtleme izleme duyusal
N 8 2 6 2 6 24Daimicilik% 33,3% 8,3% 25,0% 8,3% 25,0% 100,0%N 4 7 3 2 16dealizm% 25,0% 43,8% 18,8% 12,5% 100,0%N 15 9 5 6 7 42Realizm% 35,7% 21,4% 11,9% 14,3% 16,7% 100,0%N 42 28 21 28 27 146Deneyselcilik
% 28,8% 19,2% 14,4% 19,2% 18,5% 100,0% N 5 3 6 7 5 26Varoluuluk% 19,2% 11,5% 23,1% 26,9% 19,2% 100,0% N 74 49 41 45 45 254Total% 29,1% 19,3% 16,1% 17,7% 17,7% 100,0%
izelgeye gre daimici eitim felsefesini ilk tercih olarak benimseyenrencilerin %33,3, realist eitim felsefesini ilk tercih olarak benimseyen rencilerin%35,7si, deneyselcilik eitim felsefesini ilk tercih olarak benimseyen rencilerin%28,8i yenileme renme stratejilerini kullanmaktadrlar. dealist eitim felsefesini ilktercih olarak ifade eden rencilerin %43,8i anlama stratejilerini kullanmaktadrlar.Varoluu eitim felsefesini ilk tercih olarak benimseyen rencilerin %26,9 anlamayizleme stratejilerini kullanmaktadrlar.
izelge 19. rencilerin Sahip Olduklar renme Stillerine Gre Kullandklarrenme Stratejilerin Dalm
STILLER RENME STRATEJLER Totalyenileme anlama rgtleme izleme duyusal
N 7 10 5 8 5 35Uyumsalayc-
yerletiren% 20.0% 28.6% 14.3% 22.9% 14.3% 100.0%
N 20 11 12 11 13 67Ayrtedici-deitiren % 29.9% 16.4% 17.9% 16.4% 19.4% 100.0%
N 22 11 6 11 12 62Dntren-Ayrtran % 35.5% 17.7% 9.7% 17.7% 19.4% 100.0%
N 25 17 18 15 15 90zmseyen
% 27.8% 18.9% 20.0% 16.7% 16.7% 100.0% N 74 49 41 45 45 254Toplam% 29.1% 19.3% 16.1% 17.7% 17.7% 100.0%
izelgeye gre uyum salayc-yerletiren renme stilini tercih edenrencilerin %28,6s anlama stratejilerini kullanmaktadrlar. Ayrtrc-deitirenrenme stilini tercih eden rencilerin %29,9u, dntrc-ayrtran renme stilinitercih eden rencilerin %35,5i, zmseyen renme stilin tercih eden rencilerin
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
19/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
221
%27,8i yineleme stratejilerini kullanmaktadrlar. rneklem grubunu oluturan toplam254 rencinin %35i (N=90) zmseyici, %24,4 dntren-ayrtran, % 26,4ayrt edici-deitiren, %13,8i uyum salayc-yerletiren renme stiline sahiptirler.
rencilerin sahip olduklar renme stillerine gre kullandklar renmestratejileri alt leklerinden farkl puan ortalamalar elde ettikleri grlmektedir. Uyumsalayc-yerletiren renme stiline sahip olan renciler renme stratejileri altleklerinin tamamnda en yksek puan ortalamalarn elde etmilerdir. Uyumsalayc-yerletiren renme stiline sahip olan rencilerden sonra zmseyenrenme stiline sahip olan renciler anlama, rgtleme ve duyusal renmestratejilerinden en yksek puan ortalamalarn elde etmilerdir. Daha sonra dntrenayrtran renme stiline sahip olan renciler ise yenileme ve anlamay izlemestratejilerinde en yksek puan ortalamalarn elde etmilerdir. Ayrtedici- deitirenrenme stiline sahip olan renciler renme stratejileri alt leklerinin tmnde en
dk puan ortalamalarn elde etmilerdir.Tartma ve SonuMula niversitesi Eitim Fakltesindeki rneklem grubunu oluturan
rencilerin benimsedikleri eitim felsefelerine bakldnda % 71,1i gibi byk birorann deneyselcilik felsefesini benimsedii grlmtr. Daha sonra realizm,daimicilik, varoluuluk ve idealizm 2., 3., 4 ve 5. sralar almtr. dealizm %3,9 ile enson srada yer almtr. Livingston ve McClainin (1995) ve Doanay ve Sarnn(2003), Duman ve Ulubeyin (2006) yaptklar aratrmalarda da benzer bulgulararastlanm ve bu aratrmalarda kullanlan Felsefi Tercih Deerlendirme Formukullanlarak elde edilen bulgular incelendiinde retmenlerin daha ok deneyselcilikfelsefesini benimsedikleri grlmtr.
Aratrmann dier nemli bulgularndan biri erkeklerin %66,3, bayanlarn%74 deneysel felsefeyi benimsedikleri ynndedir. Bununla birlikte daimicilik,
idealizm ve realizm akmlarn benimseyen erkeklerin toplam oran %23,9, bayanlarnoran ise %19,3 olarak grlmtr.
Blmler baznda da sonulara bakldnda snf retmenliinin %76,2si,Trke retmenliin %68,9u, Sosyal Bilgiler retmenliin %70,0i, Fen Bilgisiretmenliin %667si, Okul ncesi retmenliin %69,8i deneyselcilik akmn
benimsemilerdir. Geriye kalanlarda daimicilik, varoluuluk, realizm ve idealizmakmlarn benimsemilerdir. Bu bulgulara gre Mula niversitesindeki retmenadaylarnn yeniliklere ve deiime ak, renciyi merkeze alan bir eitim felsefesiyaklamn benimsedikleri sylenebilir.
rencilerin Blmlere Gre Tercih Ettikleri renme Stillerinin Dalmincelendiinde sosyal bilgiler, fen bilgisi ve mobilya ve dekarasyon retmenlii
blmlerinde okuyan renciler zmseyici renme stiline sahiptirler. Resim ve snfretmenlii blmmdeki renciler ayrtedici-deitiren, okul ncesi retmenlii
blm rencileri uyum salayc-yerletiren renme stillerine sahiptirler.rencilerin Benimsedikleri Eitim Felsefeleri Tercihlerine Gre kullandklar
renme Stratejilerin Dalm incelendiinde daimici, realist ve deneyselci eitimfelsefelerini benimseyen renciler yineleme stratejilerini kullanmaktadrlar. dealisteitim felsefesini benimseyenler anlama stratejilerini, varoluu eitim felsefesini
benimseyenler ise anlamay izleme stratejilerini kullanmaktadrlar
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
20/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
222
rencilerin sahip olduklar renme stillerine gre kullandklar renmestratejileri alt leklerinden farkl puan ortalamalar elde etmilerdir. Uyum salaycrenme stiline sahip olan renciler tm renme stratejileri alt leklerinden enyksek puan ortalamasn alrken, ayrtran-deitiren renme stiline sahip olanrenciler ise renme stratejileri alt leklerinin hepsinden en dk puanortalamalarn elde etmilerdir.
Bu aratrmada rencilerin sahip olduklar renme stilleri ile kullandklarrenme stratejileri arasnda anlaml bir fark bulunamamtr. Bu aratrma bulgularndestekleyen ve bunlardan farkl aratrma bulgular da vardr. Oxford ve Ehrmann(1995) yapm olduklar aratrma bulgularnda dil renen yetikin rencilerin dilrenme stratejileri ile renme stilleri ve baka baz deikenler arasnda anlaml birilikinin olmadna rastlamtr. Halaolu (1999) niversite rencilerinin renmestilleri ile renme stratejileri kullanma durumlar arasnda anlaml bir ilikinin
olmadn belirtmitir. Buna karlk Sadler ve Smith (1997), Tinajero ve Paramo(1998), Liu ve Reed (1994), Keen, (1993), Oxford ve dierleri (1993), ve Gven (2004)tarafndan yaplan aratrmalarda rencilerin sahip olduklar renme stilleri ilerenme stratejilerini kullanma durumlar arasnda anlaml bir farkllamann olduusaptanmtr.
renciler, benimsedikleri eitim felsefeleri tercihlerine gre farkl renmestillerini kullanmaktadrlar. Eitim felsefesi tercihleri incelendiinde daimici ve idealisteitim felsefelerini benimseyen rencilerin ayrtedici-deitiren renme stilleri ile
birlikte zmseyici renme stillerini sahip olduklar grlmektedir. Realist, deneyselcive varoluu eitim felsefelerini benimseyen renciler ise zmseyen renme stillinesahiptirler.
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
21/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
223
KaynakaAkar, P. ve Akkoyunlu, B.(1993). Kolb renme Stilli Envanteri, Eitim ve
Bilim. 87: 37-47 Ocak.Babadoan, C. (2000)retim Stili Odakl Ders Tasarm Gelitirme Milli Eitim.
147:Temmuz-Austos-Eyll.Chamot, A.U. (2001), Teaching Learning Strategies in Immersion Classrooms.en, A. K. (2001), Felsefeye Giri, stanbul: ASA KitabeviDemirel, . (2003), , Kuramdan Uygulamaya Eitimde Program Gelitirme, Ankara:
Pegam A Yaynclk. 5. baskDoanay, A.Sar, M. (2003), lkretim retmenlerinin Sahip Olduklar Eitim
Felsefelerine likin Alglarn Deerlendirilmesi, retmenlerin Eitim
Felsefeleri, Trk Eitim Bilimleri Dergisi, C:1(3), S:321-337.Duman, B. ve Ulubey, .(2006). retmen Adaylarnn Benimsedikleri Eitim
Felsefelerinin retim Teknolojilerini Ve nterneti Kullanma Dzeylerinelikin Grleri. VI. Uluslararas Eitim Teknolojileri Konferans (19 21Mays / 2006).Gazimausa - Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti.
Dunn R, Dunn K(1992) Teaching Elemantary Students Through Their IndividualLearning Styles: Practical Approach For Grades 3-6, Massachusetts, AllynAnd Bacon
Ergn, M. (1996), Eitim Felsefesi, Ankara: Ocak YaynlarSnmez, V. (2002), Eitim felsefesi, Ankara: An Yaynclk.Ergr Derya,O (2000). Hacettepe niversitesi Drt Yllk Lisans Programlarndaki
renci ve retim yelerinin Stillerinin Karlatrlmas, Eitim ve
Bilim.25, 118:57-66Gagne, R.M. ve Glaser, R.(1987). Foundations in Learning Research, Instructional
Technology: Foundations.Ed.: R.M.Gagne. New Jersey: Lawrence ErlbaumAssociates.
Gagne, R. (1977). The conditions of learning and theory of instruction (3rd ed.).New York: Holt, Rinehart and Winston, Inc.
Gven M.(2004). renme Stilleri ile renme Stratejileri Arasndaki liki.Eskiehir: Anadolu niversitesi Yaynlar.No.156
Halaolu, M. (1999). The effect of cognitive Styles on Learner Prefences.Yaynlanmam yksek Lisans Tezi. Adana: ukurova niversitesi SosyalBilimler Enstits.
Kl, E. (2002). The Effect of The Dominant Learning Style on Learning ActivitiesPrefence and Academic Achivement EitimBilimleri ve Uygulama.1,1:2,15.
Kolb ,A.D. (1986). Personal Learning Guide. Boston: McBer and Company.Kolb. A.D. (1985). Learning Style Inventory. Boston: McBer and Company.Kolb. A.D. (1984). Experimental Learning-Experience as The Source of Learning
and Development. New Jersey: Prentice Hall.Liu, M.reed. M.V. (1994). The Reletionship Between the Learning Strategies and
Learning Styles in Hypermedia Enviroment, Computers in Human Behavior.10, 4:419-434, Win.
8/3/2019 eitim felsefeleri ve renme stratejileri arasndaki iliki
22/22
.. Sosyal Bilimler Enstits Dergisi, Cilt 17, Say 1, 2008, s.203-224
224
Mahirolu, A. (1999) G.. Teknik Eitim Fakltesi rencilerinin renmeStilleri, 4. Ulusal Eitim Kongresi Bildirileri 1 (Program Gelitirme-retmen Yetitirme-Yaygn Eitim). Eskiehir: Anadolu niversitesiEitim Fakltesi, ss. 275-290.
Mayer, R. E. (1988). Learning Strategies: An Overview. Learning and StudyStrategies. ED.: Claire E.Weinstein, E.T.Goetz and P.E.Alexander. NewYork.: Academic Pres.
McCarty, B. (1983).The 4MAT in Action, Creative Lesson Plans for Teaching toLearning Styles with Right/Left Mode Technique. Barrinton: IL Excel,
McCarthy, B. (1987). The 4Mat System: Teching to Learning Styles With Right/LeftMode Techniques. Barrington, III.: Excel, Incorporated
Snmez, V. (2002), Eitim felsefesi, Ankara: An Yaynclk. 6. Bask,Sternberg, Robert J. (1997): Thinking styles. New York: Cambridge University
Press.zden, Y. (1998). renme ve retme, Ankara: An Yaynclkkinci basmTozlu, N. (1997), Eitim Felsefesi, Ankara: Milli Eitim Basmevi.Talu, N. (1997). Ankara zel Tevfik Fikret Lisesi 10. Snf rencilerinin
Kullandklar renme Stratejilerinin Akademik Baarlar zerindekiEtkisi, Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepeniversitesi Sosyal Bilimler Enstits
OMaley, J. M. & Chamot, A. U. (1990). Learning strategies in second languageacqusition. Cambridge: Cambridge University Press.
zer, B. (1993). retmen Adaylarnn Etkili renme ve Ders almadakiYeterlilii.Eskiehir: Anadolu niversitesi Eitim Fakltesi, 1993.
Weinstein, Claire E. ve Richard E. Mayer. (1986). "The Teaching of LearningStrategies", Handbook of Research Teaching.3rd Edition. Editr: M.C.
Wittrock. New York: Macmillan Company, 1986, ss. 315-327.