EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME“DERS PLANI”

KAZANIMLARPlan nedir? Plan Yapılmasındaki Temel Amaç

Nedir?

Planın Yapılmasında Etkili Olan Faktörler Nelerdir?

Öğretim Planlarını Hazırlamada Dikkat Edilecek

Hususlar Nelerdir?

Plan Yapmanın Eğitim ve Öğretime Olan Katkıları

Nelerdir?

Plan Kaça Ayrılır?

KAZANIMLAR

Yıllık Plan Nedir? Yıllık Planın Özellikleri

Nelerdir? Yıllık Plan Örneği

Ders Planı (Günlük Plan) Nedir? Ders

Planının Özellikleri Nelerdir? Günlük Plan

Örneği

Ders Planının Bölümleri Nelerdir?

Planın Tanımı ve Temel Amacı Öğretimde plan; neyi, niçin, ne zaman ve nasıl

yapılacağını gösteren yazılı tasarıdır. “Programın hedeflerine ulaşmak için hangi

öğretim etkinliklerinin seçileceğini, bilginin

öğrencilere nasıl sunulacağını, hangi görsel ve

işitsel araçların kullanılacağını ve başarının

nasıl değerlendirileceğini önceden tasarlayıp

kağıt üzerinde göstermek” olarak

tanımlamıştır. (Demirel 1996)

Planın Tanımı ve Temel AmacıÖğretimin planlanması öğrencilerin kazanmaları

istenen davranışların, becerilerin, öğrenmeleri

gereken bilgilerin; ne zaman, nasıl ve ne kadar sürede

gerçekleştirileceği, işlemlerinin organize edildiği,

yasal yönden zorunlu – eğitsel yönden gerekli olan ve

eğitimcilere bir kaynak teşkil eden; onlara yardımcı

olan ve eğitimciler tarafından öğrencilerin ihtiyaçları

doğrultusunda hazırlanan bir kılavuzdur. (MEB,

Tebliğler Dergisi, Yıl 2003, Sayı;2551)

Plan Yapılmasındaki Temel Amaç Öğretim planının yapılmasının temel amacı;

ders için ayrılan zaman içerisinde dersi en

verimli – etkili hale getirmektir. İyi bir ders planında; öğretmen şu üç soruya

yanıt bulmalıdır:

1.Öğrencilerin özellikleri nelerdir?

2.Öğretilecek olan konunun özelliği nedir?

3.Öğretim için zaman ve mekan koşulları

nelerdir?

Planın Yapılmasında Etkili Olan Faktörler

1. Öğretmen için kontrol aracı olması

2. Öğrencilerin bireysel farklılıklarının olması

3. Bireysel farklılıklara bağlı olarak öğrenme

tercihlerinin farklı olması

4. Bu tercihlere göre seçilebilecek öğretim

yöntemlerinin zenginliği

(bireysel ve grup çalışmaları)

Planın Yapılmasında Etkili Olan Faktörler

5. Öğretimsel etkinliklerin çeşitliliği

6. Öğretim materyallerinin seçilecek olması

7. Alternatif değerlendirme yollarının

bulunması

Öğretim Planlarını Hazırlamada Dikkat Edilecek Hususlar1. Ders planları hedef-içerik-eğitim durumları-

sınama durumları etkileşimini yansıtmalıdır.

2. Öğrencilerin görüşleri alınmalı ve katılımı

sağlanmalıdır.

3. Öğrencilerin ve öğretmenlerin beklentilerini

karşılamalıdır.

4. Öğrenci merkezli olmalıdır.

Öğretim Planlarını Hazırlamada Dikkat Edilecek Hususlar5. Öğretme-öğrenme ilkelerine uygun

olmalıdır.

6. Öğretim materyali, araç-gereç ve kaynaklar,

hedefler ve içerik ile ilişkili olmalıdır.

7. Esnek ve değişebilir olmalıdır.

8. Uygulanabilir olmalıdır.

9. Açık, net ve anlaşılır olmalıdır.

Plan Yapmanın Eğitim ve Öğretime Olan Katkıları

Öğretim etkinliklerini planlı ve organize bir

şekilde düzenler.

Öğretmen ve öğrencilere düzenli

alışkanlıklar kazandırır.

Eğitim öğretim sürecine yön verir,

uygulamanın tutarlılığını sağlar.

Öğretime yol gösterir.

Plan Yapmanın Eğitim ve Öğretime Olan Katkıları

Öğretmen ve öğrencilerin öğretimi daha

bilinçli yönlendirmelerini sağlar.

Öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine göre

gelişmesini sağlar.

Değerlendirmenin geçerliliğini ve

güvenirliliğini sağlar.

Konuların zamanını ve süresini düzenler.

Plan Yapmanın Eğitim ve Öğretime Olan Katkıları

Öğretmen-öğrenci etkileşimini sağlar.

Öğretmenin neyi, niçin ve nasıl yapacağını

düşünmesini sağlar.

Sınıf yönetimiyle ilgili sorunları en aza indirir.

Plan ÇeşitleriÖğretim

Planı

Ünitelendirilmiş

Yıllık Plan

Ders (Günlük)Pla

nı

Plan Çeşitleri1. Yıllık Plan;

Bir öğretim yılı boyunca dersin özelliğine

göre yıllık ya da dönemlik olarak yapılacak

çalışmaların aylara, haftalara bölünerek

belirlenmesi sonucu yapılan planlamadır.

Ülkemizde 2003 yılından itibaren

ünitelendirilmiş yıllık plan kullanılmaktadır.

Yıllık Plan Bölümleri Amaçlar ve Hedefler Konular (İçerik) Yöntem ve Teknikler Kaynak, Araç-Gereçler Deney, Gezi-Gözlem Diğer Zümre Öğretmenlerle İşbirliği Ödevler ve Konusu Değerlendirme Düşünceler

Yıllık Plan ÖrneğiÖĞRETİM YILI; 2013-2014OKULUN ADI;DERSİN ADI;

Plan Çeşitleri (Devam)2. Ders (günlük) Planı;

Bir günde ya da bir derste yapılacak

öğretim etkinliklerinin tasarımının yapıldığı

plandır.

Günlük Plan ÖrneğiDersin Adı

Sınıf

Ünitenin Adı / No

Konu

Önerilen Süre

Öğrenci Kazanımları / Hedef ve Davranışlar

Ünite Kavramları ve Sembolleri / Davranış Örüntüsü

Güvenlik Önlemleri (Varsa);

Öğretme-Öğrenme-Yöntem ve Teknikleri

Kullanılan Eğitim Teknolojileri-Araç, Gereçler ve KaynakçaÖğretmenÖğrenci

Öğretme-Öğrenme Etkinlikleri;

Dikkati ÇekmeGüdülemeGözden GeçirmeDerse GeçişBireysel Öğrenme Etkinlikleri (Ödev, deney, problem çözme vb.)Grupla Öğrenme Etkinlikleri(Proje, gezi, gözlem vb.)Özet

Ölçme-Değerlendirme

Bireysel öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme-DeğerlendirmeGrupla öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme-DeğerlendirmeÖğrenme güçlüğü olan öğrenciler ve ileri düzeyde öğrenme hızında olan öğrenciler için ek Ölçme-Değerlendirme etkinlikleri

Dersin Diğer Derslerle İlişkisiPlanın Uygulanmasına İlişkin Açıklamalar

BÖLÜM 1

BÖLÜM 2

BÖLÜM 3

BÖLÜM 4

Ders / Sınıf Öğretmeni Uygundur …/…/… İmzaAdı Soyadı Okul

Müdürü

Dersin Adı

Sınıf

Ünitenin Adı / No

Konu

Önerilen Süre

Ölçme-Değerlendirme

Bireysel öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme-DeğerlendirmeGrupla öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme-DeğerlendirmeÖğrenme güçlüğü olan öğrenciler ve ileri düzeyde öğrenme hızında olan öğrenciler için ek Ölçme-Değerlendirme etkinlikleri

Dersin Diğer Derslerle İlişkisiPlanın Uygulanmasına İlişkin Açıklamalar

BÖLÜM 1

BÖLÜM 2

BÖLÜM 3

BÖLÜM 4

Ders / Sınıf Öğretmeni Uygundur …/…/… İmzaAdı Soyadı Okul

Müdürü

Günlük Plan Örneği

Günlük Planın Bölümleri Ön Bilgiler; Bu bölümde konu, planın

kullanılacağı tarih, ünite başlığı, sınıf, ders

süresi, öğretmen adı ve bölümlerini içerir.

Amaçlar; Öğrenciden beklenen davranışlar

yer alır.

Kaynak Kitaplar; Araç-gereçler, derste

kullanılacak her türlü materyallerdir.

Günlük Planın BölümleriHazırlık; Öğrencilerin derse karşı ilgilerini

toplamalarını sağlayıcı etkinlikler yazılır.

Sunu; Ders içeriği yer alır.

Uygulama; Öğrenciye kazandırılacak bilgi ve

becerilerle ilgili etkinlikler yer alır.

Günlük Planın BölümleriDeğerlendirme; Belirtilen davranış

değişikliğine ne ölçüde ulaşıldığını belirlemek

amacıyla yapılır. Soru ve cevaplar yer alır.

Hazırlık ve Alıştırma Çalışmaları; Dersin

sonunda yapılacak alıştırma ve tekrarları

içerir.

Günlük Planın BölümleriGelecek Dersin Konusu; gelecek dersin

konusunun belirtildiği bölümdür.

Planın İşlenişine İlişkin Görüşler;

Öğretmenin dersle ilgili her türlü gözlemini

yazdığı bölümdür.

Kaynakça Başar Hüseyin-Sınıf Yönetimi- Ankara; Anı Yayıncılık,2005

Demirel Özcan-Eğitimde Program geliştirme (10. baskı)

Ankara;Pegema Yayıncılık, 2007

Kutlu Oğuz, Sema Çiçek, Nevzat Angun, Perihan Üniver

ve Mehmet Katrancı-öğretim İlke ve yöntemleri (1.Baskı)

Ankara; Nobel Yayınları, 2007

Sönmez Veysel-Program geliştirmede öğretmen el kitabı

(13. Baskı) Ankara; Anı Yayıncılık, 2007

Yılman Mustafa (edit.)-Sınıf Yönetimi-Ankara; Nobel

Yayınları, 2006