6
c my k c my k c m y k c m y k Eimi Times Adv. Sub-Centers: • First Choice Computer, Tuibuong Bazar, Ccpur • TVS Tollen, Ccpur • AG Computer, Kangpokpi • Full Moon Computer, Saparmeina • Ngailut Computer, Saikul. Bi-lingual daily in Thadou-Kuki & English E-mail: [email protected] / Website: www.eimitimes.in / WhatsApp: 8787620091 RNI No. MANBIL/2012/49972 Lha khat lahman : Rs 180/- Inform to Transform I m p h a l , Vanghomni (Thursday), PHALLHA (November) 1, 2018 • Vol. V • Issue 1602 Gas News Page 5 UCM tohgon noiya ‘Mass Rally’ kibol UPF in adeilou na thuso nei Imphal,Oct 31(ET): United Peoples Front (UPF) in thuso anei uvin, United Committee Manipur (UCM) in gamsung ke-ding douna leh Sixth Scheduled chule Article 371A douna’a tuni ‘a rally abol na’a propaganda anei alunglhai lounau thuso anei uvin ahi. Phaicham miho lungkhamna akihethem in, UPF in asei nom hi administrative structure kikhel lou, status quo angaiya bang ahi hi ‘hill tribe’ adeh’a Kuki/Zo sopiho political rights kipalkeh na ahi, tin Thanglenlal Doungel, Secretary, Information & Publicity UPF in thuso aneiyin ahi. Kuki/Zo tribe hohin British, India ahilouleh Manipuri panlahna beiya agamkai thu akivettup ahi, tin aseiyin ahi. Treaty of Yandaboo, 1826 leh Agreement for Kabaw Valley, 1834 ahilouleh Merger Agreement, 1949 hohin hill tribe atohkhah lou ahi. Alexander Mackenzie in, “tribe jouse hi chamlhatna nei tobang ahi’in, Trearty, 1834 in atohkhah lou ahi, ati. Manipur gamsung hi 1891 kum ‘a kilalut ahi’in, thinglhangmi (tribesmen) hohi British in achombeh ‘a (Page 5 a banjom ding) Facebook ‘a atahsa kivetsahna lim kitahdoh jeh’a numei khat ama-leh-ama kithat Imphal, Oct 31: Class 12 simlai numei khat adongma lui pa in Facebook ‘a alim kisemthu thanghoi (vulgar) atahdoh jeh in ama-leh-ama akithat in ahi. Thilsoh hi Irong Khunou kho, Mayang Imphal police station noi ahi’in, numeinu hi adel ‘a kikhailih ahi. Insung miten police ho heng’a asei dungjuiya, numeinu hi alungthim natna asan val jeh’a ama- leh-ama kithat ahi’in, akikhenpi adongmapa in Facebook ‘a atahsa kimuna lim atahdoh jouva kon alungthim sangtah ‘a na ahi, ati. Numeinu dongma lui pa hi Yumkhaibam Aboi (19), s/o Md Tomba, Irong Khunou kho ‘a cheng ahi. Athinu apaneo Md Islauddin in numeinu hi indan sung’a kot kikhakhum chah kheh ahi’in, insung miten a-imu ahisah jeh uva alimsah louvu ahi. Kot honding avel vel’a agot jou uva akihon dehlou phat’a kot hunam ‘a ahon ule angong ‘a adel kikan ‘a athisa kimudoh ahi, ati. Thilsoh hi khangthah pa thilbol jeh ahi, tin aseiyin chule mipa hi tu masang’a jong insung mite dei umloutah ‘a chon ahi, ati. Numeinu athi chomkhat jouva numeinu phone ‘a pasal pa toh akihouna chule kitha ding’a gihna thu kisei ho amudoh-u ahi. Numeinu gol khat in aseina’a chun athinu hileh Aboy hi kum thum val kingai lhon’a, tu naicha kikhen lhon ahi, ati. Aboy in college achena lampi ho’a avel vel ‘a ana kimupi ahi’in, October 28 ni’a numeinu tahsa kivetsahna lim atahdoh ahi, tin aseibe in ahi. Jum akisah val jeh’a numeinu hi ama-leh-ama kithat ahi. Jingkah nidan 10.30 don ‘a WhatsApp ‘a post abol achaina pen ‘a hi “Kathi nom ‘in, gamlha tah kache nom’e”, tia ajih ahi. (Chongthu News) Kut kipa thuthot Imphal, Oct 31(ET): Kut kipa golnop hunglhung to kisaijin Manipur Chief Minister N. Biren Singh in jong lemna Manipur mipite adeh a Kuki-Chin-Mizo unao ho jouse heng'a kipa thuthot aneijin ahi. Hiche kipa golnop hi Pathen in louga ninglhing sel'a asosah jeh'a kipa thangvahna nikhoa kimang ahin, Kut in adoipen ahile kihet themto ding, khat le khat chamdel a hinkhom ding chule kithokhom ding hi ahi tin Chief Minister in lemna thuthot achun aseijin ahi. Kut hin Manipur mipite kah a kingailutna, chamna chule kikhohsah tona hinlhut teihen tinjong lemna thuthot chun aseijin ahi. Minister Health and Family Welfare, L.Jayantakumar Singh injong Kut lemna thuthot aneiyin gamsung a mipi ho adeh in Kuki, Chin, Mizo ho kipana nikho hin gamsung a kichamna, lungkhat a umkhom theina, Chile nam kikah a kihetthem tona ahin lhun ding deihsahna thu asei in ahi. Chule hiche KUT hin gamsung a bule bal ho jong pung hen lang gamsung mipi ho kipana hinsohsah ding in jong alemna thothot ahin nei in ahi. Governor Dr. Najma Heptulla injong lemna thuthot aneijin ahi. Lemna thuthot chun aseina a Chavang Kut kiti hi Manipur gam pumpia um Chin-Kuki-Mizo sungkon jousen aman kipa golnop jatkhat ahin, lhosoh ga phatea alojeh uva Pathen kom'a kipa thuseina nikho'a kimang golnop khat ahi, ati. Hiche kipa gonop sung a hi Chin- Kuki-Mizo sung a loi chom chom hon nam-lam chom chom avetsah nau nikhojong ahi tin Governor akon thuthot chun aseijin ahi. Major General KP Singh, YSM, IG AR (S) le Assam Rifles jousen Kut kipa golnop hunglhun tolhon in Manipur mipite jouse lemna thuthot aneijun ahi. Lhosoh ga kikhop chai jouva kibol kipa golnop hi tohga ninglhing tah a pe Pathen thangvah na a kibol ahin chule hiche hin mikhotona le kipa thanopna avetsah ahi. Hiche kipa golnop hin Kuki-Chin-Mizo nam mite seh hilouvin North East mite jouse ajaosah tai tin jong IGAR (S) akon thuphon chun aseijin ahi. Kut 2018 hin mipite lah a kingailutna, chamna chule chamdel a hinkhomna ho ahin lhutding in jong IGAR (South) in akinepna aphong in ahi. Social Welfare Minister Nemcha Kipgen in jong Kut golnop in gamsung a kipumkhatna, kihet- themtona le kingailutna hinlhut teihen tin Kut lemna thuthot aneina achun aseijin ahi. News suty Tuni Kut ahijeh in ET Office jong suty ahin jing Nov. 2 news kihom louding Nov. 3 leh angaiya hung kihom jom kit ding ahi. - Publisher Sixth Scheduled le Article 371A douna a UCM makaina noiya Mass Rally kibol Imphal, Oct 31(ET): Sixth Scheduled le Article 371A douna chule gamsung kipum khatna huhbit na ding bidoi neiya UCM lamkai na'a gamsung mi tampin tuni'a Mass Rally anabol'u Khuman Lampak mun'a khumkha in ana umtan ahi. Kijot na'a chun Political Party chom chom akon member ho, community chom chom akon mi tampi, simlai ho, senior citizen holeh amitakip in pan anala cheh uvin ahi. Ama tailouvin jong aching athem ho, club chom chom a member ho, civil society kiloikhomna chom chom a member ho, passenger gari kiloikhomna holeh tibukimlou tampin jong pan anala uvin ahi. Hiche kijot nachu Tiddim Ground akon ana kipandoh uvin Keishampat Junction, Wahengbam Leikai, Nagamapal lamlen ho jotpa in Khuyathong L i l a s h i n g Khongnangkhong chan in akijot phei uvin Khuman Lampak Sports Complex mun'a anachai utoh lhon'a public meeting khat jong ananei uvin ahi. Hiche kikhopkhom na phatsung in UCM President Sunil Karam in gamsung'a hin masang akon chun community jatchom chom ho kilungse tah leh kingailu tah in ahung chengkhom jing toh lhon'a tunia mass rally kibol hi gamsung'a cheng jat le nam jouse thakhat'a akidin khom dan vetsah naleh gamsung kipumkhat na huhbit dia kigel lhahna chule India Government injong Manipur gam mite (Page 5 a banjom ding) Minister Nemcha Kipgen in Kpi DHQ mun’a ni 2 chelha ding State Level KUT 2018 hondoh na nei Imphal, Oct 31(ET): Chin- Kuki-Mizo Nam mite in vannoi'a achen nao mun cheh'a apu-apa khang akon anaman jing'u Chavang Kut chu tuni sun nidan12:00 in State Level Kut 2018 chu Kangpokpi DHQ, Sadar Hills Thomas Ground mun'a anakipan tan ahi. Hiche Kut 2018 kingon achun Jin-gun in Nemcha Kipgen, Minister Social welfare & co- operation, Manipur ; Jin- ja-um in Ngamthang Haokip, Saitu MLA, Thangjakam Misao Vice Chairman SH-ADC Kangpokpi, Rangitabali Waikhom IAS, Deputy Commissioner, Kangpokpi Dist. chule Kin-neipa in Haokholal Hangshing, ChairmanADC Kangpokpi Dist. anapang uvin ahi. Hiche toh kilhon in Kut 2018 kipat nading leh hondoh nan Guest jouse in Dahpi chupna anei utoh lhon in Rev. NJ Thangboi, Kangpokpi in Pathen heng'a kingon lhandoh na jong ananei tan ahi. Kingon phatsung'a Nemcha Kipgen in houlimna aneina'a "Kut" hi Chin- Kuki-Mizo Kut iti uvin chule District sung'a ana um khalou "KUT" iman thei uhi Pathen jal ahi naban'a district imu jou uva kon State level Kut iman nao amasapen jong ahi ati. District mu man'a khantou ding tina ahipon thip nalam, kichep nalam, lou bol nalam ho jouse'a mi itet ding'u chule mipi ho iki khel lou laise uva District akhangtou lou ding ahi. Development khantou nading'a education lam kantou sah masat angai in chule Kut iman utoh kilhon'a kisei set, kivetda ho peilha'a phung le chang'a kikhen lou'a kilung khat tah pan lah khom phat ahitai tinjong aseibei. Aman aseibena'a BJP hi Anti Christian ahipon chule akoi Govt. hijong leh Pathen thaonu chun Govt. asem ahin BJP in Govt. atuh jeh'a seise'a Vote holna'a mipi ten aman chah lou ding in atahlang in ahi. BJP Govt. in vai apoh akon insung'a ana umkha lou le anakimu khah lou tamtah chanvou imu thei naban'a Scheme's chom chom jong mipite phatchom pi thei ding abol doh in ahi tinjong aseibei. Kut kiman chah naphatsung'a Eimi Wealfare, Manipur University, Henbung Youth club leh adang dang hon jong Nam lam vetsah na ananei uvin ahi. State Level Kut 2018 main event hi jing (Nov. 1) nileh Chief Minister N. Biren Sing Jin-gun hi na'a kiman chah na um ding ahi. Chule kingon phatsung'a cultural performance chom chom le mipin anga jing "Miss KUT 2018" jong chelha ding ahi. UNC nidan 12 Total Shutdown bol in japi kimanchah na hatah'a anatongkha Imphal, Oct 31(ET): United Naga Council (UNC) in thinglhang district nidan 12 total shut down akou chun mipi kimanchahna hatah in anatongkha ahi. Hiche Total shutdown hi tuni jingkah nidan 6:00 akipat nilhah nidan 6:00 chan ahin Indo-Naga Peace Talk akinthei lam'a Nagate Political boina ho asuhlhap ding ngehna nei'a kibol ahidan thulhut chun aseiye. Hiche toh kilhon chun thinglhang district jouse'a dukan leh sumkol veina mun jouse akikhah in volunteer hon gari khatcha alhaisah lou nau chungchon'a thinglhang a um government office, dukan leh kailhang khatcha ana kihong pon ahi. Hiche Total Shutdown chu Rongmei Naga Youth Organisation leh Rongmei Naga Council tenin jong tosot toh lhon in Nagate Political boina suhlhap ahina dia India Government in pan nasatah alah ngai ahi tin UNC in hetsahna jong ananei in ahi. JNIMS Dental College a X-Ray machine umlou Imphal, Oct 31(ET): State sorkar in JNIMS ‘a Dental College hondoh ding’a tupna anei hi College Principal, Dr MutumAngou Singh in ama deilam tah ‘a college abol’a chule damlou leh staff ho thusei angaipeh loujeh’a boina ahiding tahsan ahi. College OPG (Orthopentogram) leh RVG (Radio Video Graph) ‘a X- Ray machine umlou ahi’in, akivetsah damlou hohin private clinic ‘a X-ray alah diuva dentist hon asol ahi. Hospital ‘a Root Canal Treatment aumlou nahi lhathum nailam lhing ahitai. Chule adamlouva kijen hon sum kilajat chung’a alunglhai lou nau thu jong asei uvin ahi. Adamlouva kijen mikhat injong CMHT nei hoding’a jong sum pehding ahiteng akikhetna aum dehpoi, tin aseiyin ahi. Thuso mihon Dr Bhimo kimupi ding ago uvin, ahin akijahmatpi thei pouvin ahi. JNIMS hi 2015 kum ‘a kisemdoh ‘a chule 2018 kum ‘a Dental College upgrade kibol ahi. Dental Council member hon College dinmun hi nivei avetlhah ahitan, athum vei na hi abol vah diuva tahsan ahi. Dental Council of India member ho ache nauva angaicha manchah ho tundoh ding’a kilolna aneiyu ahi. Thulhut dungjuiya manchah hohi kipe’a ‘store room’ a kikoi ahi.Ahivang’a manchah ho tuchan ‘a akiman louhi ipi jeh ahi Principal inbou ahet ahi. PM lui Indira Gandhi thi kal kum 34 geldoh na MPCC in anamang Gamsung in ‘National re-dedication day’ nit; kipunkhom ding’a CM in kouna nei Imphal, Oct 31(ET): Rashtriya Sankalp Diwas tia jong kihe Prime Minister lui Indira Gandhi thi kal kum 34 lhinna geldoh nan Manipur Pradesh Congress Committee in tunin Congress Bhawan mun’a kingon anamang in ahi. Hiche achun Chief Minister masa chule Opposition lamkai Okram Ibobi, MPCC President TN Haokip, MLA holeh Congress worker tampi jong pan anala uvin ahi. Kingon phatsung’a TN Haokip in National Dedication Unity Day toh (Page 5 a banjom ding) Dimapur a dankal a kai kidong jing thilsoh khamtang nadia PAC lamkaina pulic rally ana kibol Eimi Times Wishes each and every reader a happy & prosperous Kut - 2018 Dimapur, October 31: Naga Council Dimapur noija Public Action Committee (PAC) in tuni chun Khermahal Junction mun'a japi kijotna khat anabol uvin, gamsung a Naga Political group ho hihen Government agency ho hijongle dankal'a kai don angah diu thumna ana nei uvin ahi. Kum 5 masang a chu hitabang japi kijotna khat hi Against Corruption and Unabated Taxation (ACAUT), Nagaland gon-na noija City Tower Junction, Dimapur town a ana kibolsa ahi. Tuni japi kijotna achun achesa 2013 a ACAUT in agon kijotna sang in mi ana lhomjo lheh in ahi. Tuni kijotna a panla chu Naga ho le Non-Naga ho agom'a (Page 5 a banjom ding) Imphal, Oct 31(ET): Chief Minister N Biren Singh chief guest hina’a gamdang bang’a gamsung injong Rashtriya Sankalp Diwas (National Rededication Day) anit uvin ahi. Conference Hall, Secretariat (South Block) ‘a kibolkin hi PM anahi Indira Gandhi thi nitna ahi. CM in ahoulimna’a Indira Gandhi in gamsung venna ding chule akhantou nading’a pan alah ho thu aseiyin chule gamsung mihon ama khonung ajuiya gamsung kipunkhom leh ke louna ding’a pan alah diuva temna aneiyin ahi. Indira Gandhi thi nikho hi gamsung ding’a pan alah ho geldoh nading ahi, tin aseiyin chule Indira Gandhi hi lamkai phatah leh minthang tah, international level ‘a jong amin che ahi, ati. Alangkhat’a, CM in CRPF khat thina chule adang khat kitoh khahna Nagamapal ‘a bomb kisuhpoh thilsoh ‘a CSO functionary phabep in pan alah agelkhohna thu aseiyin ahi. CSO lamkai ho heng’a gal-manchah kimudoh hi vangset umtah ahi, tin aseiyin chule gamsung ‘a security akhou jep angaiye, ati. Kin-gon ‘a Deputy CM Y Joykumar jong kin neipa ‘a apang in, gamsung hatna ding’a kipunkhom ngai ahi, ati. Gamsung in Indira Gandhi pan lahna hohi asuhmil louding ahi, tin aseibe in ahi. Kin-gon ‘a Minister, MLA leh civil chule police officer ho apang uvin, Shri Shri Balmukunda Dev College ‘a simlai leh jilkung hon gam ngailutna la asa uvin ahi. Oct 31 I-League match khat Real Kashmir in Minerva Punjab 1-0 a anajou October 31 nia ISL match Salt Lake Stadium mun'a Bengaluru FC in ATK 2-1 a anajou

Eimi Times Wishes each and every reader a happy ...eimitimes.in/wp-content/uploads/2018/11/ET-November-1...cmyk cmyk cmyk cmyk Eimi Times Adv. Sub-Centers: • First Choice Computer,

  • Upload
    others

  • View
    26

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Eimi Times Wishes each and every reader a happy ...eimitimes.in/wp-content/uploads/2018/11/ET-November-1...cmyk cmyk cmyk cmyk Eimi Times Adv. Sub-Centers: • First Choice Computer,

cmyk cmyk

cmyk cmykEimi Times Adv. Sub-Centers: • First Choice Computer, Tuibuong Bazar, Ccpur • TVS Tollen, Ccpur • AG Computer, Kangpokpi • Full Moon Computer, Saparmeina • Ngailut Computer, Saikul.

Bi-lingual daily in Thadou-Kuki & English

E-mail: [email protected] / Website: www.eimitimes.in / WhatsApp: 8787620091

RNI No. MANBIL/2012/49972 Lha khat lahman : Rs 180/-Inform to Transform

I m p h a l , Vanghomni (Thursday), PHALLHA (November) 1, 2 0 1 8 • V o l . V • I s s u e 1 602

Gas News Page 5

UCM tohgon noiya ‘Mass Rally’ kibol UPF inadeilou na thuso nei

Imphal,Oct 31(ET):United Peoples Front(UPF) in thuso anei uvin,United CommitteeManipur (UCM) ingamsung ke-ding dounaleh Sixth Scheduled chuleArticle 371A douna’a tuni‘a rally abol na’apropaganda anei alunglhailounau thuso anei uvinahi.

Phaicham miholungkhamna akihethem in,UPF in asei nom hi

administrative structurekikhel lou, status quoangaiya bang ahi hi ‘hilltribe’ adeh’a Kuki/Zosopiho political rightskipalkeh na ahi, tinThanglenlal Doungel,Secretary, Information &Publicity UPF in thusoaneiyin ahi. Kuki/Zo tribehohin British, Indiaahilouleh Manipuripanlahna beiya agamkaithu akivettup ahi, tinaseiyin ahi.

Treaty of Yandaboo,1826 leh Agreement forKabaw Valley, 1834ahilouleh MergerAgreement, 1949 hohin hilltribe atohkhah lou ahi.Alexander Mackenzie in,“tribe jouse hi chamlhatnanei tobang ahi’in, Trearty,1834 in atohkhah lou ahi,ati. Manipur gamsung hi1891 kum ‘a kilalut ahi’in,thinglhangmi (tribesmen)hohi British in achombeh ‘a(Page 5 a banjom ding)

Facebook ‘a atahsa kivetsahnalim kitahdoh jeh’a numei khat

ama-leh-ama kithatImphal, Oct 31: Class 12

simlai numei khat adongmalui pa in Facebook ‘a alimkisemthu thanghoi (vulgar)atahdoh jeh in ama-leh-amaakithat in ahi.

Thilsoh hi Irong Khunoukho, Mayang Imphal policestation noi ahi’in, numeinuhi adel ‘a kikhailih ahi.Insung miten police hoheng’a asei dungjuiya,numeinu hi alungthimnatna asan val jeh’a ama-leh-ama kithat ahi’in,akikhenpi adongmapa inFacebook ‘a atahsa kimunalim atahdoh jouva konalungthim sangtah ‘a naahi, ati. Numeinu dongmalui pa hi Yumkhaibam Aboi(19), s/o Md Tomba, IrongKhunou kho ‘a cheng ahi.

Athinu apaneo MdIslauddin in numeinu hiindan sung’a kotkikhakhum chah khehahi’in, insung miten a-imuahisah jeh uva alimsahlouvu ahi. Kot honding avelvel’a agot jou uva akihondehlou phat’a kot hunam ‘a

ahon ule angong ‘a adelkikan ‘a athisa kimudohahi, ati. Thilsoh hikhangthah pa thilbol jehahi, tin aseiyin chule mipahi tu masang’a jonginsung mite dei umloutah‘a chon ahi, ati.

Numeinu athichomkhat jouva numeinuphone ‘a pasal pa tohakihouna chule kithading’a gihna thu kisei hoamudoh-u ahi. Numeinugol khat in aseina’a chunathinu hileh Aboy hi kumthum val kingai lhon’a, tunaicha kikhen lhon ahi, ati.Aboy in college achenalampi ho’a avel vel ‘a anakimupi ahi’in, October 28ni’a numeinu tahsakivetsahna lim atahdohahi, tin aseibe in ahi. Jumakisah val jeh’a numeinuhi ama-leh-ama kithat ahi.Jingkah nidan 10.30 don‘a WhatsApp ‘a post abolachaina pen ‘a hi “Kathinom ‘in, gamlha tah kachenom’e”, tia ajih ahi.(Chongthu News)

Kut kipa thuthotImphal, Oct 31(ET):

Kut kipa golnop hunglhungto kisaijin Manipur ChiefMinister N. Biren Singh injong lemna Manipur mipiteadeh a Kuki-Chin-Mizounao ho jouse heng'a kipathuthot aneijin ahi. Hichekipa golnop hi Pathen inlouga ninglhing sel'aasosah jeh'a kipathangvahna nikhoa kimangahin, Kut in adoipen ahilekihet themto ding, khat lekhat chamdel a hinkhomding chule kithokhom dinghi ahi tin Chief Minister inlemna thuthot achun aseijinahi.

Kut hin Manipur mipitekah a kingailutna, chamnachule kikhohsah tonahinlhut teihen tinjonglemna thuthot chun aseijinahi.

Minister Health andFamily Welfare,L.Jayantakumar Singhinjong Kut lemna thuthotaneiyin gamsung a mipi hoadeh in Kuki, Chin, Mizo hokipana nikho hin gamsunga kichamna, lungkhat aumkhom theina, Chile namkikah a kihetthem tonaahin lhun ding deihsahnathu asei in ahi. Chule hicheKUT hin gamsung a bulebal ho jong pung hen langgamsung mipi ho kipanahinsohsah ding in jongalemna thothot ahin nei inahi.

Governor Dr. NajmaHeptulla injong lemnathuthot aneijin ahi. Lemnathuthot chun aseina aChavang Kut kiti hiManipur gam pumpia umChin-Kuki-Mizo sungkonjousen aman kipa golnopjatkhat ahin, lhosoh gaphatea alojeh uva Pathenkom'a kipa thuseinanikho'a kimang golnopkhat ahi, ati. Hiche kipagonop sung a hi Chin-Kuki-Mizo sung a loi chomchom hon nam-lam chomchom avetsah naunikhojong ahi tin Governorakon thuthot chun aseijinahi.

Major General KP Singh,YSM, IG AR (S) le AssamRifles jousen Kut kipagolnop hunglhun tolhon inManipur mipite jouselemna thuthot aneijun ahi.Lhosoh ga kikhop chaijouva kibol kipa golnop hitohga ninglhing tah a pePathen thangvah na a kibolahin chule hiche hinmikhotona le kipathanopna avetsah ahi.

Hiche kipa golnop hinKuki-Chin-Mizo nam miteseh hilouvin North Eastmite jouse ajaosah tai tinjong IGAR (S) akonthuphon chun aseijin ahi.Kut 2018 hin mipite lah akingailutna, chamna chulechamdel a hinkhomna hoahin lhutding in jong IGAR(South) in akinepnaaphong in ahi.

Social Welfare MinisterNemcha Kipgen in jong Kutgolnop in gamsung akipumkhatna, kihet-themtona le kingailutnahinlhut teihen tin Kut lemnathuthot aneina achunaseijin ahi.

News sutyTuni Kut ahijeh in ET

Office jong suty ahin jingNov. 2 news kihomlouding Nov. 3 lehangaiya hung kihom jomkit ding ahi.

- Publisher

Sixth Scheduled le Article 371A douna a UCMmakaina noiya Mass Rally kibol

Imphal, Oct 31(ET):Sixth Scheduled le Article371A douna chulegamsung kipum khatna

huhbit na ding bidoi neiyaUCM lamkai na'a gamsungmi tampin tuni'a MassRally anabol'u Khuman

Lampak mun'a khumkha inana umtan ahi.

Kijot na'a chun PoliticalParty chom chom akon

member ho, communitychom chom akon mitampi, simlai ho, seniorcitizen holeh amitakip inpan anala cheh uvin ahi.Ama tailouvin jong achingathem ho, club chom choma member ho, civil societykiloikhomna chom chom amember ho, passenger garikiloikhomna holehtibukimlou tampin jongpan anala uvin ahi.

Hiche kijot nachuTiddim Ground akon anakipandoh uvin KeishampatJunction, WahengbamLeikai, Nagamapal lamlenho jotpa in KhuyathongL i l a s h i n gKhongnangkhong chan inakijot phei uvin KhumanLampak Sports Complexmun'a anachai utoh lhon'apublic meeting khat jongananei uvin ahi. Hichekikhopkhom na phatsungin UCM President SunilKaram in gamsung'a hinmasang akon chuncommunity jatchom chomho kilungse tah leh kingailutah in ahung chengkhomjing toh lhon'a tunia massrally kibol hi gamsung'acheng jat le nam jousethakhat'a akidin khom danvetsah naleh gamsungkipumkhat na huhbit diakigel lhahna chule IndiaGovernment injongManipur gam mite (Page 5a banjom ding)

Minister Nemcha Kipgen in KpiDHQ mun’a ni 2 chelha ding State

Level KUT 2018 hondoh na nei

Imphal, Oct 31(ET):Chin- Kuki-Mizo Nammite in vannoi'a achen naomun cheh'a apu-apa khangakon anaman jing'uChavang Kut chu tuni sunnidan12:00 in State LevelKut 2018 chu KangpokpiDHQ, Sadar Hills ThomasGround mun'a anakipantan ahi. Hiche Kut 2018kingon achun Jin-gun inNemcha Kipgen, MinisterSocial welfare & co-operation, Manipur ; Jin-ja-um in NgamthangHaokip, Saitu MLA,

Thangjakam Misao ViceChairman SH-ADCKangpokpi, RangitabaliWaikhom IAS, DeputyCommissioner, KangpokpiDist. chule Kin-neipa inHaokholal Hangshing,Chairman ADC KangpokpiDist. anapang uvin ahi.

Hiche toh kilhon in Kut2018 kipat nading lehhondoh nan Guest jouse inDahpi chupna anei utohlhon in Rev. NJ Thangboi,Kangpokpi in Pathenheng'a kingon lhandoh najong ananei tan ahi. Kingonphatsung'a NemchaKipgen in houlimnaaneina'a "Kut" hi Chin-Kuki-Mizo Kut iti uvinchule District sung'a anaum khalou "KUT" imanthei uhi Pathen jal ahinaban'a district imu jou

uva kon State level Kut imannao amasapen jong ahi ati.District mu man'a khantouding tina ahipon thip nalam,kichep nalam, lou bol nalamho jouse'a mi itet ding'uchule mipi ho iki khel loulaise uva District akhangtoulou ding ahi. Developmentkhantou nading'a educationlam kantou sah masat angaiin chule Kut iman utohkilhon'a kisei set, kivetda hopeilha'a phung le chang'akikhen lou'a kilung khat tahpan lah khom phat ahitaitinjong aseibei. Amanaseibena'a BJP hi AntiChristian ahipon chule akoiGovt. hijong leh Pathenthaonu chun Govt. asemahin BJP in Govt. atuhjeh'a seise'a Vote holna'amipi ten aman chah louding in atahlang in ahi.BJP Govt. in vai apoh akoninsung'a ana umkha lou leanakimu khah lou tamtahchanvou imu thei naban'aScheme's chom chom jongmipite phatchom pi theiding abol doh in ahi tinjongaseibei.

Kut kiman chahnaphatsung'a EimiWealfare, ManipurUniversity, Henbung Youthclub leh adang dang hon jongNam lam vetsah na ananeiuvin ahi. State Level Kut2018 main event hi jing(Nov. 1) nileh Chief MinisterN. Biren Sing Jin-gun hi na'akiman chah na um ding ahi.Chule kingon phatsung'acultural performance chomchom le mipin anga jing"Miss KUT 2018" jongchelha ding ahi.

UNC nidan 12 Total Shutdown bol in japi kimanchahna hatah'a anatongkha

Imphal, Oct 31(ET):United Naga Council (UNC)in thinglhang district nidan12 total shut down akouchun mipi kimanchahnahatah in anatongkha ahi.Hiche Total shutdown hi tunijingkah nidan 6:00 akipatnilhah nidan 6:00 chan ahinIndo-Naga Peace Talkakinthei lam'a NagatePolitical boina ho asuhlhapding ngehna nei'a kibolahidan thulhut chun aseiye.

Hiche toh kilhon chunthinglhang district jouse'adukan leh sumkol veinamun jouse akikhah involunteer hon gari khatchaalhaisah lou nauchungchon'a thinglhang aum government office,dukan leh kailhang khatcha

ana kihong pon ahi. HicheTotal Shutdown chuRongmei Naga YouthOrganisation leh RongmeiNaga Council tenin jongtosot toh lhon in Nagate

Political boina suhlhapahina dia IndiaGovernment in pannasatah alah ngai ahi tinUNC in hetsahna jongananei in ahi.

JNIMS Dental College a X-Raymachine umlou

Imphal, Oct 31(ET):State sorkar in JNIMS ‘aDental College hondohding’a tupna anei hi CollegePrincipal, Dr Mutum AngouSingh in ama deilam tah ‘acollege abol’a chule damlouleh staff ho thusei angaipehloujeh’a boina ahidingtahsan ahi.

College OPG(Orthopentogram) leh RVG(Radio Video Graph) ‘a X-Ray machine umlou ahi’in,akivetsah damlou hohinprivate clinic ‘a X-ray alahdiuva dentist hon asol ahi.Hospital ‘a Root CanalTreatment aumlou nahilhathum nailam lhing ahitai.Chule adamlouva kijen honsum kilajat chung’aalunglhai lou nau thu jongasei uvin ahi.

Adamlouva kijen mikhatinjong CMHT nei hoding’ajong sum pehding ahitengakikhetna aum dehpoi, tinaseiyin ahi. Thuso mihon DrBhimo kimupi ding ago uvin,ahin akijahmatpi thei pouvinahi. JNIMS hi 2015 kum ‘akisemdoh ‘a chule 2018 kum‘a Dental College upgradekibol ahi. Dental Councilmember hon College dinmunhi nivei avetlhah ahitan, athumvei na hi abol vah diuva tahsanahi.

Dental Council of Indiamember ho ache nauvaangaicha manchah ho tundohding’a kilolna aneiyu ahi.Thulhut dungjuiya manchahhohi kipe’a ‘store room’ akikoi ahi. Ahivang’a manchahho tuchan ‘a akiman louhi ipijeh ahi Principal inbou ahet ahi.

PM lui Indira Gandhi thi kal kum 34 geldoh naMPCC in anamang

Gamsung in ‘National re-dedication day’ nit; kipunkhom ding’a CM inkouna nei

Imphal, Oct 31(ET):Rashtriya Sankalp Diwastia jong kihe Prime Ministerlui Indira Gandhi thi kal kum34 lhinna geldoh nanManipur Pradesh CongressCommittee in tunin

Congress Bhawan mun’akingon anamang in ahi.Hiche achun ChiefMinister masa chuleOpposition lamkai OkramIbobi, MPCC President TNHaokip, MLA holeh

Congress worker tampijong pan anala uvin ahi.Kingon phatsung’a TNHaokip in NationalDedication Unity Day toh(Page 5 a banjom ding)

Dimapur a dankal a kai kidong jing thilsohkhamtang nadia PAC lamkaina pulic rally ana kibol

Eimi Times Wishes each and every reader a happy & prosperous Kut - 2018

Dimapur, October 31:Naga Council Dimapurnoija Public Action

Committee (PAC) in tunichun Khermahal Junctionmun'a japi kijotna khat

anabol uvin, gamsung aNaga Political group hohihen Government agencyho hijongle dankal'a kai donangah diu thumna ana neiuvin ahi.

Kum 5 masang a chuhitabang japi kijotna khat hiAgainst Corruption andUnabated Taxation(ACAUT), Nagaland gon-nanoija City Tower Junction,Dimapur town a ana kibolsaahi. Tuni japi kijotna achunachesa 2013 a ACAUT inagon kijotna sang in mi analhomjo lheh in ahi. Tunikijotna a panla chu Naga hole Non-Naga ho agom'a(Page 5 a banjom ding)

Imphal, Oct 31(ET):Chief Minister N BirenSingh chief guest hina’agamdang bang’a gamsunginjong Rashtriya SankalpDiwas (NationalRededication Day) anituvin ahi.

Conference Hall,Secretariat (South Block) ‘akibolkin hi PM anahi IndiraGandhi thi nitna ahi. CM inahoulimna’a Indira Gandhiin gamsung venna dingchule akhantou nading’apan alah ho thu aseiyin chulegamsung mihon amakhonung ajuiya gamsungkipunkhom leh ke lounading’a pan alah diuva temna

aneiyin ahi.Indira Gandhi thi nikho hi

gamsung ding’a pan alahho geldoh nading ahi, tinaseiyin chule Indira Gandhihi lamkai phatah lehminthang tah, international

level ‘a jong amin che ahi, ati.Alangkhat’a, CM in CRPFkhat thina chule adang khatkitoh khahna Nagamapal ‘abomb kisuhpoh thilsoh ‘aCSO functionary phabep inpan alah agelkhohna thu

aseiyin ahi.CSO lamkai ho heng’a

gal-manchah kimudoh hivangset umtah ahi, tinaseiyin chule gamsung ‘asecurity akhou jep angaiye,ati. Kin-gon ‘a Deputy CMY Joykumar jong kin neipa‘a apang in, gamsung hatnading’a kipunkhom ngai ahi,ati. Gamsung in IndiraGandhi pan lahna hohiasuhmil louding ahi, tinaseibe in ahi. Kin-gon ‘aMinister, MLA leh civilchule police officer hoapang uvin, Shri ShriBalmukunda Dev College ‘asimlai leh jilkung hon gamngailutna la asa uvin ahi.

Oct 31 I-League match khatReal Kashmir in Minerva Punjab1-0 a anajou

October 31 nia ISL match SaltLake Stadium mun'a BengaluruFC in ATK 2-1 a anajou

Page 2: Eimi Times Wishes each and every reader a happy ...eimitimes.in/wp-content/uploads/2018/11/ET-November-1...cmyk cmyk cmyk cmyk Eimi Times Adv. Sub-Centers: • First Choice Computer,

Eimi Times 2Vanghomni (Thursday) | Phallha (November) 1, 2018

Thursday, Phallha (November) 1Eimi Times

EDITORIAL

Blankf ire

Article, Ngaidan, lekhathot ho liem ahijing’e. Ahin ahung kipe jousesotei ding tina aumpoi. Kitomona theiya kigel ho kisolou ding ahi.

Article le Ngaidan kiso ho Editorial Board lunggel ahi deh poi.-Ed. Board

Scripture of the Day

Quote of The Day

E T J o k e sSee & Smile

MASANGA KUT ANAKIMANDAN By- L. Seikholen Khongsai, Tuibong, Churachandpur, Manipur

Hiche Kut nikho le Khosung vaipo lamkai lah atahsan um mi ni le thum Jukhol in anapangun, insona ju kilhoh ho chu atep un, chujouvin jing'an nehjouvin inson'a ju dangka bel khatcheh le Cahnglhah Inpitein'a ahinpoh hou chu vetlhahna anei kit un ahi.

Changpi uoi jou leh mipa kikhom hon khosungamelchih theiho, tichu Sathat hat ho, Loulho hat hochu Khosung Haosa pun Samal le Changseu anehnaho Jukhon adonsah in chule tilkhouna jong ananeijiin ahi. Hiche ni chuleh Haosate in'a kichoikhomChanglhah jouse chu mijouse, nunao chapang geijindamna ahi tin anesoh keijun chapang neocha chahojong chu anamop thojiuvin ahi.

KICHEP GOLSEH KIN Chunga kin kibol ho akichai tengleh kichep golseh

kitet na jong ana umjin ahi. Kichepna hochu:- 01. Pasalho dinga kigong chu- Suhtumkho, Songse, Sehtumse,Sielkal/ Kungkal, Lhaichop, Pengkul mut, Gosem mut,Khoma kal (Gomipuma Vohthao kinunal) chule Kibotkitiho hi ahi. 02. Nungah gollhang hodia Suhtalam,Khupsonlam le Lamkol ho ahin, 03. Nupi le nungahhodia Kaangkaap, Lhemlhaisai le adangdang ahi. 04. Nupiupaho le nungah gollhangho khao kiloitetna ana umjinahi. Khao kiloitet nachu Upa hole gollhanghopangkhomu va, Nupi holeh nungha ho pangkhomu ahi.Pasal hon ajouva ahileh, Kumkit le Khosunga Sakitamtha ding, Numei hon ajou leh Khosung Chaangkihao ding ahitia vang anasan jiu ahi. 05. Chapanghoding a Lutthel Thelte, Khupsonte, Pingpeng selakangte,Kagal a thingphuhte, Kangchongse kitiho hi abanbana, aloiloija anakichem khomjiu ahije. Kichep golsehho'aahat pen kumlhingsa ho'n juchih selki dim khat chehadon jiu ahin, Ahon'a kichepnaho a, ahat ho chunjujao khon khat cheh asan diu ahi. Hichu kipa manaa anapeh jiu ahi. Kichep golseh hi muntin khotin akibol ahideh pon, khopi dom ho le kholhing jep honKut kipana le kisuh lipna a anaman uva, ChondanKhankho ineihou khangthah ten ahinhet jing theinadiuva ahinkhou khahna jiu ahi.

KUM KIHOUKin le dong dang dangho akichai jou teng chuleh

Haosa Inpia mipa ho jouse toukhom uva, Kumkhatsunga thunoh bangkhai leh toh banglhai jouseanaseikhom jiu ahi. Semang, Pachong, Lhangsam leThuching pipu ho akikhel nomho jong hiche nikho lehin kithunjiu ahi. Ahinlah Haosa upa hon ngathei ponnate atijongleh angahdeh lou ahi. Ajeh chu japin adeichu napha tong tina ahi. Ijem tia alui le athah akikheldinga a umjongleh akhelding mi alhen kit uva, athahho chu jukhon adopsah uva, aluiho chunga kipa thuanaseijiu ahi. Athah ho chunga tilkhouna thu Haosapun, ahilou leh akingense Kumvaipo lui khatpeninaseiding ahi. Aban leh gamsung le khosung thudola Haosahon kihou khomna aneijuva, ju adon khomjiu ahi. Seidinga kilom ho aseichaiteng uleh ju achep

khomuva, thubul thubal beiho aseikhomjiuvajunom sanom abol uva, haosa upa hochu kina/kinel nilhum hel jiu ahitai. Chutia kinelnohnadimset banga a umvangun, jingkho ahungvahleh hitiho jouse chu gelphah'a jong ananeiji lou'uahitai. Hichu khankho ahi. Tukhangin janlhah'akinahna jeh chun khat le khat hinkhoa kimelgeilnan ineidoh jiuvin hichu adihlou ahi.

KHUMKHA NAHichengse akichai jou tengleh, Khomol'a

Thempu lamkai na'a Haosa Semang Pachongle Lhangsam ho chejiuva, nisa molpang alep'aalhumtoh kilhon'a khothempupa chun,khumkhana asem jia, chujou leh, mijouse inpiteinn a kon a anakikhenjiuva, ama ama inn chehanakijot jiu ahitai. Jukhamval ho chu gollhangho'n ain cheh a aga thahlut kit nahlai jiu ahi.Gollhangho chu kipa man na ju ahin don sahkitjiu ahi. Hitia chu ipu ipa te chun Khankholhingset a Kut chu anaman jiu ahi.

GELDOHTHEI THUTukhangin khantou dungjuijin State Level

chan geijin ihin mangthei taovin kipa aumlheh'e.Tukhanga ahoina thei chan'a ibolna ban uvahnoija kipe boldinga pha le Nampi adia phachomthei lunggel phabep ho chu:-

01. Masanga ipu ipa ten Haosa Upahomakaina'a anabol ngai bangun tukhangin KukiInpiho mopohna noija Committee thalhingsetin alhaang lhaanga Haosa Semang Pachonghole Lhangsam ho Committee'n kipansah chehhen lang, Namsunga aboi amah ho seitoh nalekisuhthengna, chule Namsunga kiloikhomnajatchom chom'a mopohna neiho natohmachalna vetlhahna'n kimangthei leh hoi lhehinte.

02. Cultural Show jatchom chom ibolna banuvah, kichep golseh jong masanga anabolji hou,chunga hung kitahlang ho jongkhu kibol theihenlang kikhan tousah thei leh, iNamjem'uahungkhang touvin ti tahsan ahi.

03. Mel-hoi kitetna kibol jong ahoina a u min,hinlah jatdang namdang nungha panda thei lethilpha hinte.

04. Nungha mel-hoi ilhandoh uva Hoitwi donnadia Sumle pai Dangka tampi pi ipeh bangun gollhang Sielkal hat ahilouleh Mr. Kut,Hattwi donding jong kilheng thei leh hoilhehinte. Nugah seh seh ikhohsah uva Namsungagollhangho umnalam ihetphah lou uhi ahoinaabukimthei theilou khat chu ahi.

05. Ipu Ipa ten tohga khopkhomna Kutpiaanaman bangun eihon jong Nampi sungaChihna Thepna sangtah tah a hung lolhing,

Kichep golseh a Vannoi het theija ineihou, ChihgilnaThepgilna (Scientist & Educationist) ineihou,Literature lampanga hetgilna neiho, Lasah lam'athepna neiho, Tumging saithemho, Gunna sangtahnei (Personalitiest), Nampi adia phatchomna theinatong doh ho, Loulho thingpoh na lam'a thepgilnaneiho, chule lamchom chom'a mihet thei ho jousejong Kuki Inpi min'in Kipaman (Award) kisempehcheh theile ipu ipaten anadoiju Kut lim chu avelin hungdonthah kit inte ti kinepna lentah aume.

Namkhat ininaova chondan khankhoa ibol u ahijehchun Namjem, chondan, khandan hotoh ikhantousahdiu chu athupi pen'a imopoh naovin kagel in ahi.Chutoh lhon chun Chin-Kuki-Mizo chate pumkhathina, Namkhat pumkhat hina kihetdohna, Nam chonnale khan na, a itih'a mangthei lou ding, ChavangToni noija lungkhat thakhat'a anakibolsa le akibolchule ahung kibol jingding Nikho loupi hi, akhangakhanga ihin boljing uva, Nampi kilungto ding deinajeh a hiche Jaila hin kahisem doh ahi. Pathenin phat theieiboh tao hen.

CHAVANG KUTVerse-ITona Pupa khan gui thu gom chavang Toni,Umi jatam jaila lel'a manglou ding in.Ahunglhunge Pupa jilsa Chavang Kut ni.Inam Chon'in Kut ute Chavang Kut niloupi..ChorusSimle Mal, Sah le Lhang,So le Lhuma hungkal song,Luncha namgol Joujam ngai jatam lamtol laiyah, Inamchon in, Inamjem'in,Namtin pibang kim'in,Phunchong pahbang pahkhom ute Chavang Kut.Verse-IIHinkom'o kalaijon, Kutpi tangkho lamu te.Kanam chon na manglou ding Chavang Kut.Golpi golte'n Phailhi bangchan oiding dengin,Namtin jalaiyah kithang hen Chavang Kut.Verse-IIIPhunggol gobang maanghen Chavang Kut,Chaosa laijon jangtwi bang kigopna hintin,Namtin phunggol houtong in kitoh tei han.Pahvui bangchan pahkhom jinghen Kuki nam.Verse-IVGamgui khaovin jam'inlang namtin lunglai'a…Jangtwi bangin veikhom tei hen ChiKiMte.Chung Pathen limsolang hinkhun Kukinam hi,,Kumkhosot nelkai hen Chavang Kut

Kin le golnop hoaphat mandan

(jan program bolteidi ti ahitah Jongleh aphaatna kichaidi ahi)

Tuni hi Manipur govt nin hetpehna(recognized) anei Kut golnop nikho ahitolhon’inprogram ho aphatcha a kipatna aphatcha a kichai kitiakhohdan geldoh keu hilouva kithep chuhna aumdijong deisah ahi. Kumseh a November 1 Kut hi Statelevel a pat district level ho muntin’ah akiboljing’inkhohelou leuva hiche golnop mangloi aumji vang’inatoukhop set loi leh ading khopset loi jong umkitjiahi. Golnop hoa bon atou khopset loi aumleh kin dangdang hoa pung 3 puung li cheng lutna program hoakoima thipbeh a atouthim khinkhen loudi chu hetsaahi. Kut program hobang’a lentol ham, mun onglailendom ham hoa mipi kikhopna kin kibolna hoa chuthuchuom ahitan, Hall insung’a kikhopna hoa mithusei pet mi thilbolpet ham’a achele avahle,akihoulim, apotdoh alut chaplha jengji kiti hohi thipbeha touthimbeh di hoa ning kitel umtah ahijie. Kin khat,program khat aumteng vaigeitah a kichaiji hi thiltamtah jeh ahi. Kingongtupma pang hon thusei lasaho phat mandi jat asemtup masat loujeh u jong khatahi. Aban’a Program tol’a pang Compere/conductorhon program tolje atheplou jeh ujong ahi. Aban’in,aphat achang’a kipatji loujeh a program kigong bangbang’a akitolgot ji jeh a vaigei tah a kichaiji ahi.Abankit nin, thusei lasa hon phat manje ahetloujehahi, hichu sot tah tah thuseina/houlimna umji jeh ahi.Phat ahung kino teng lasa di le thusei dia kigo honjongakigotna bang chetna hilouva suhchom jep di agelji louu jong aboina khat ahi. Aphat achang’a programakichaiji loujeh in program kichaina gei toulhung jaolhung umjilou ahi.

Lentol’a mipi kikhopna kiti hovang hi golnopkimanna ahijeng jeh in mi lasah pet leh a ao achohaping umjongleh anopna’a la loi um ahi. Ahin mithupihon houlimna aneipet uva jana neijepma thipdom diti hi jukham sava pet hijongleh umchanje het theimama ahi. Thusei hon jong hitobang mipi kikhopnahoa hi koiman ipi thugil lagil kiseijam ti agel thupilouhel u khat ahijeh in seidia point thupi pen chuchomcha’a sei hi mipi’n anaginom keu hilouvaachinsot thei ahi. Thusei hon jong aphat achang lehkin kibol to kitoh a thu asei diu ngai ahi. Mipiakikhomnai timan’a kin kibol to kitohlou thu le la seijong dihdehlou ahi. Hiche jeh a phat mandi le thuseidi hon kigotna phatah a aneimasat diu, seidi kigot keuhilouva iti seichom di ham ti jong kigotna aum ngaiahi. Kigolouva thu sei ho chun gelsang’a phat alahsotteiteiji ahi. Chavang Kut program kimanna hoajankhang janvai geiya program kichai jilou hi golnopahinai kitijongleh tulai khantouna to kitohlou ahi.Nilhah khojin petna mipi kikhopna program hoa hiboina beiya bolthei mama hidi ahi. Ahin khojinjankhang janvai lang geiya program chelhahna kitihohi thilpha behseh sohjilou ahi. Dei umlou hoasolouna dia kivenna phapen hi khojin nung’a mipikitam khopna program ho bolloudi ahi ti hi adamdoiphapen hijing ahi. Jan program bolteidi mongahijongleh vaigei behlouva kichaidi ti muntin’a Kutprogram bol hon achepi diu hi mipi tamjo dei hidi ahi.

Akitoh te chu kinahnathei hoa jong kinalouvakitoh thou thou, akitohloute chu kitona thei thil hoajong kitoh dehlou ahi. Mikhoh ho kisuhlunghangsanga mipha hokisuhlunghan kiti jong tijatumjo ahi akiti.

Somasa banjom...

Beita

If a man does not keep pace with hiscompanions, perhaps it is because hehears a different drummer. Let him stepto the music which he hears, howevermeasured or far away.

-Henry David Thoreau

A science teacher tells his class, "Oxygen is a must for breathing and life.It was discovered in 1773."A blonde student responds, "Thank God I was born after 1773!Otherwise I would have died without it."

*******Helium walks into a bar and asks for a drink. The bartender says, "Sorry,

we don't serve noble gases here." Helium doesn't react.******

My boss asked me today which one of us was the stupidone.

I told him everyone knows that YOU don't hire stupidpeople

Diabol lungthim giloutincheng masanga nadinjou theina dingun, Pathengalvon chengse kivonun

Ephesus 6:11

A Chavang Kut Full of Grace - Jol'pa- Dr. Michael Lunminthang, Ambedkar University, Delhi

Hark! the bells of Chavang KutWhat does it speak to you?Is it 'Commitment' or 'Exploration'I (along with my family) wish you a Kut - Full of GraceA few years back, while collecting my research data

at Chandel town, an old Chief told me that, it was they(old Kukis) who initiated popular Kut celebration. Onanother occasion, while on a visit to Diphu, a good friendof mine took me to Manza bazar for a Kut celebration,they called it Kuki Kut and the Chairman was from Hmarcommunity. I am sure, there will be many more uniqueexperiences of Kut. In Manipur, the State Level KutCommittee changed its named from Chavang Kut toKut, which many observe as a constructive move towards'collectivism'. In-fact, Kut is now celebrated in manymajor towns and cities outside Manipur by people whofeel connected to the Kuki.

One close connection of 'identity' are 'festivals' and Kuthas become one such festival. In multi ethnic territorieslike Manipur, certain level of ownership and contest isobserved on identity based festivals. People have longforgotten the celebration of festivals but are moreconscious on the identity segment. 'Identity' which means'sameness over time' or 'congruence' or 'scientificexactness of ratio' comes from the Latin root'idem'.Studies on 'Identity' initially started in 1950s, itgained popularity and garnered a lot of stimulatingarguments in the academic world of social sciences,emphasizing 'individual' and 'group' identities. Festivalsare the avatars of social identity, itrejuvenatesconnectednessand bonding.

Observing the importance of 'identity'disciplines likePhilosophy, Psychology, Sociology, Social Psychologyand Anthropology have provided different approaches,definitions and research tools. However, what is startling

is the development of Identity studies in PoliticalScience, even though we relate Identity politicsin our everyday lives. Within Political Science,we find the concept at the centre of lively debatesin major sub-fields but laggard in research andevaluations. Such is the perplexity of 'identity' -so near yet so far, so close but unreachable, soclear but difficult to define and see yet controllingevery political moves and actions of local andglobal alike. It is in festivals and traditions themajestic manifestations of ethnic identities arewitness.

Peeling the academic scholarship on 'Identity'for few years now and contextualizing it with thepan Kuki movement and balancing the potentialdamage antecedents, we may compare it withthe ten headed Ravana of Ramayana. Literally,it has more heads than Ravana as we associate'identity' with a plethora of subjects and objects.Thesemulti-headed enterprisehas made ripplesinto our remote geo-locations and the results are- chaotic and inhospitable relationships. Assertingidentity within the 'entrapped minorities' cantranslate into multiple results and consequencesare paramount. How do we disentangle ourselvesfrom the web of mala fide abuse on 'identity'? andhow do we receive 'Grace' from the mess? Theseare challenging questions for the 'WhatApp' and'Face Book' generations of today.

Many important findings stemmedup with thestudy on 'Identity' along the years. Scholarsaround the world asserts that every personalidentity is different and unique. Personal identityhere, refers to the set of goals, values, and beliefsthat one shows to the world.On the other hand,social identity is identified as - a sense of innersolidarity with a group's ideals. However, in both

cases of 'individual' and'group' identity formation thereis a stage of 'exploration' which later on translate into'commitment' and 'resolution'. These stage of'exploration' will accordingly translate into 'positive' and'negative' commitment and resolution. To go furtherwith the negative resolution, it can translate intoformation of new 'identities'. Dis-identification and non-identification from the parent identity are somethingwhich we observe in the efforts for pan Kuki movement.Odds are high and many research suggest that 'unity'is something un-attainable in any tribal movement. Dis-unity has become the identity of any tribal movement.Comparing the Kuki status with neighbouring tribes thejourney of exploration starts very late and we still havemiles to go, before we confidently commit ourselvesas - prudent Kukis.

This is where I strongly advocate the age old ethical,people to people relationships of be'cha, jol'pa/nu. Jol-nu/pa institution needs to be revived to bring back thetrust and bonding we had with our immediate neighboursas individuals and other Kuki cognate tribes in general.Every individual is important and we all have a big roleto play to reconstruct the Kuki identity. It is easy toblame the leaders but they don't have answers for allproblems. When webelieve in our values of connectedtradition, we will be able to walk together instead ofpelting stones at each other. Every individual has a bigrole for future tangible results of solidarity and unity ofour people. Festivals are big occasions to start Jol'pa/nu relationships. Let us share the occasion of joy andhappiness with our blessed Jol'pa and Jol'nu.

The writer is an Assistant Professor at AmbedkarUniversity, Delhi (AUD) and the opinionsexpressed above are personal. He can be contactedat [email protected].

Page 3: Eimi Times Wishes each and every reader a happy ...eimitimes.in/wp-content/uploads/2018/11/ET-November-1...cmyk cmyk cmyk cmyk Eimi Times Adv. Sub-Centers: • First Choice Computer,

cmyk cmyk

cmyk cmyk

Vanghomni (Thursday) | Phallha (November) 1, 2018 3Eimi Times

Gamsung in 'National Unity Day' nit;kipunkhomna hin gamsung athahat sahding

ahi, tia CM in sei

Imphal, Oct 31(ET): SardarVallabhai Patel in gamsungkipunkhom nading'a pan alah gam-sung in ajana'a Parade Ground, 1stManipur Rifles Battalion, Imphal 'aRashtriya Ekta Diwas anit uvin ahi.

Kin-gon 'a Chief Minister N Bi-ren Singh in gamsung kipunkhomnading'a Sardar Patel in pan alah-na ho thu aseiyin chule SardarPatel hi gamsung lamkai hettheiumtah ahi'in, British dou 'a panglamkai ahi, ati. Sardar Patel hi CivilDisobedience Movement, Peas-ants' Movement, Quit India Move-ment leh adang dang'a pang ahi.Amahin Modern All India Servic-es System pohdoh nading'a panalah jeh'a Patron Saint of India's

Civil Servants tia jong kihe ahi, tinaseibe in ahi.

Kipunkhomna aumteng leh gam-sung det kisem theiding ahi, tin CMin aseiyin chule tu'a sorkar in pansangtah alah jeh'a thinglhang lehphaicham miho kah'a lunggelkibahlouna umho neo cheh chehahi, ati. March past contingent 7 inChief Minister 'salute' ape uvin,Additional Director, Manipur Po-lice Training College Asana Sa-rangthem parade commander 'aapang in ahi.

Kin-gon 'a CAF& PD MinisterKaram Shyam, Education Minis-ter Th Radheshyam, MLA chulecivil leh police officer hojong apanguvin ahi.

'Public Utility Convenience' hondoh hita,Mobile Van Delivery Service soldoh na neiyu

Imphal, Oct 31(ET): CAF &PD, Revenue Minister Karam Shy-am in society ding gelna'a Indian OilCorporation Limited (IOCL) in panalah hi IOC thusim 'a ding'a amas-apen ahi, tin Sinam Shyama DeviTown Hall, Chingmeirong 'a 'publicutility convenience' function kibolnaleh 'Mobile Van delivery' (5kg freetrade LPG cylinder) kihondoh na kin-gon 'a aseiyin ahi.

Retired Professor, HOD, Urolo-gy Department, RIMS,Imphal lehVice-President, Bharat Vikash Par-ishad, Sinam Rajendra Singh; Pres-ident, Chingmeirong Maning LeikaiSinglup, Y Chandrakumar Singh;Chief General Manager, Indian OilAOD State Office, Uttiya Bhatta-charyya leh Deputy General Man-ager (RS) & SLC, Manipur, S Ibun-goton Singh jong kin-gon 'a apanguvin ahi.

Minister Karam Shyam in IOCLnatoh phatna akipapi na thu aseiyinchule Chief Minister in proposal 294apeh lah'a IOCL in 50 aphatsahahitan chule project chepi nading'adangka lakh 3.9 sanction abol ahitai,tin aseiyin ahi. "Patanjali Yoga Sami-ti, Chingmeirong Branch in niseh 'ayoga bol nading natoh abol kipapi

aum'e. Volunteer 45 lah'a 35 in jing-kah nidan 4.30 vel leh Town Hallmun'a yoga abol ahi", ati.

Mobile Van Delivery, 5 kg LPGcylinder dungjuiya mikhat in cylinderleh refill, regulator hohi dangka1,784.01 apeh 'a achoh thei ahi, ati.Cylinder hi akichoh teng leh mikhatin ngaichat khoh 'a dangka 493 'aakilah thei ahi, tin aseibe in ahi. Hichesystem aumtoh kilhon'a gas hahsatol 'a chule black 'a kijoh hi kivesui theiding ahi, tin kitepna jong aneiyin ahi.

CAF & PD Minister hina'a IOCLpanlahna sangtah in ka pahcha'e,ati. Kikhompi 'a Uttiya Bhatta-charya injong houlimna aneiyin,mission tosotna'a thingnou lakh 1.5val kitu ahitai, ati. Cylinder asan hiinsung 'a manchah ding ahi'in chulea-eng (blue) hohi industrial ahiloulehcommercial ho'a man ding ahi, tinhetsahna aneiyin ahi.

Kin-gon 'a Patanjali Yoga Samitiin yoga vetsahna anei uvin ahi.Hetthei khat chu consumer khat inmobile van service 'a indan 5 kgLPG FTL cylinder choh nading'a IDproof bou avetsah ding ahi. Kin-gon'a IOCL official ho, doctor leh nursechule Patanjali Yoga Samiti memberho apang uvin ahi.

1st NE Olympic Games a gamsung alolhin himipi phatthei achan jeh ahi: Minister

Th. Radheshyam

Imphal, Oct 31(ET): Education,Labour & Employment, Minister lehManipur Olympic Association Pres-ident Thokchom Radheshyam in 1stNorth East Olympic Games, 2018 'agamsung 'overall champion' ahi higamsung mihon phatthei aboh jalahi, tin thuso miho heng'a aseiyin ahi.

Minister pa in coach chule ak-ichem ho akipapina leh apachatnathu aseiyin, pontho tah'a pan alah jehuva lolhinna um ahi, ati. Kin-gon loupitah'a khumkha thei ahijeh in mijousechung'a jong kipathu aseibe in ahi.Khuman Lampak Sports Complex hi

gamsung ding'a phatthei channaahi, adeh'a sportsperson ho ding'aphattheina lentah ahi, ajeh chuhiche mun'a hi kichuhna ding thilangaicha ho um ahi, ati.

Hetthei khat chu Khuman Lam-pak Stadium 'a um 1st North EastOlympic Games, 2018 anaum 'aNorthEast gam get 'a konsportsperson hon disclpine 12 'akitetna aneiyu ahi. Conference 'aManipur Olympic Association in-jong pan alah ahi. Akit Games hi2020 kum teng Arunachal Pradeshgam'a umding ahi.

Neikhochong NKC Handloom and TraningCentre hondoh na anakinei ta

CCpur. Oct.31(ET): Handloomand Textile Industry, Government ofManipur in Koite kho'a Neikho-chong NKC Handloom and TrainingCentre abol'u tuni jinglam nidan 11:00in hondoh na ananei tan ahi. Hichekingon'a Jin-gun in Shyam Lal Poon-ia, IAS DC CCpur; Jin-ja-um in A.Sadananda General manager DICCCpur chule Kin-neipa in K. Lam-lee Lamei, Director, Directorate ofhandloom and textile govt. of Ma-nipur ana pang uvin ahi.

Hiche kin'a chun Shyam LalPoonia IAS, in Neikhochong NKCHandloom and Training Centre hon-doh na anei toh lhon in Pastor. Tong-kai, Area pastor KLPA in Pathenheng'a lhandoh najong ananei tanahi. Kingon phatsung'a Shyam LalPoonia IAS, in houlimna aneina'aIndia govt. in scheme/programchomchom chungchon'a numei hodopsang nading'a pan alah jing tohlhon in tunin numei ho neh holnading'a Lamka leh Imphal ban'a munchom chom phah ngailou'a eimachenna inn mun'a neh mu theinading'a Neikhochong NKC Hand-loom and training Centre hondoh ahinachung'a akipa thu leh districtading'a kiletsah peh thei ahi naban'anumei ho tilkhou na khat ahidan atah-lang in ahi. Chule CCpur districtkhantou na ding'a eima mimal kitoudel thei na ding'a Training Centretamtah kihongdoh leh midang hoadia natoh na gonpeh nakhat ahi dingnaban'a inn sung kivah na dia manthei ahi ding ahi ati. Tuni'a kihong-doh training Centre hin numei 100 velnatoh apeh thei ding ahi toh lhon'ainnko 100 vel in aphatchom piding'uahi dan atahlang in chule India govt.in scheme leh program chom chomabol ho hamphat pi leh aneding mipiho ahin mitin in govt. natoh na amu-soh kei theilou ahi na district sung'aneh leh chah muthei na dia thil thahho phate cha'a amanchah ding'uchule thil chom chom boldoh hin nehmuna apendoh sah ding ban'a CCpur

district sung'a khantou hung lut dingahi tinjong aseibei.

Hiche toh kilhon'a K. LamleeLamei in houlimna aneina'a Indiagovt. in handloom toh kisai SMECSector khat hiding in Imphal East ak-ilhengdoh in chule November 2,2018 leh Handloom toh kisai videoconference jong um ding hichephatsung'a India govt. in handloomtoh kisai Scheme thah jong hondohna anei ding ahi ati. Chule tuni'akihongdoh training Centre hi lentahhi hih jong leh khosung mipi ho ki-thopi na apeh poimo ahidan atahlangnaban'a Handloom toh kisaiya hah-satna aum leh keima boltheinachan'a kapan ding chule govt.akon hampatna chom chom umhoapply ding in ngeh na leh temna aneiin ahi. A. Sadanada in houlimnaaneina'a Neikhochong in midang hoadia natoh na agonpeh naleh neh holna ding'a hitobang Centre apatdohhi kipapi umtah natoh khat ahinNKC Handloom and training Cen-tre hi achesa January nisim 15, 2011a kiphutdoh ahin tun ponkhon nakhol 32 anei vin tuni'a kihongdohtraining Centre ahin khol 25 aki koiin adang khol 7 ho hi inn ngah tohkop'a ponkhong thei ding ho inn ahakikoi in ahi ati. Pon kikhongchaisaho NKC Handloom and trainingCentre Imphal, Tuibong bazar, Lam-ka Bazaar, Kohima, Dimapur, As-sam, Mizoram, Singapore, Malya-sia leh gam chom chom'a thot hid-ing chule pon deidan hiche trainingCentre ah jong ki order thei ding ahiati. NKC Handloom and trainingCentre hin alhangpi'a Traditionalsoul, west Coat, necktie, leh adangdang akhong in khosah na hahsat najeh'a lekha sim banjom jou talounumei leh pasal hon manbei'aponkhon dan toh kisai kichuh naapeh naoban'a hostel jong abol ininnko 4 in manbei in ki chuh na aneinaban'a ponkhon'a insung kivah nanamang cha thei uvin ahi tinjongaseibei.

Lhingkim Memorial Academy (LMA) in AnnualSports Meet anamang

Imphal, Oct 31(ET): KamjongDistrict, Chassad khomun a umLhingkim Memorial Academy(LMA) in achesa 24th - 27th Octo-ber sung chun Annual Sports Meetana mang in nikho 4 sung in Simlaihon kichep golseh jat chom chom akon kitetna ana nei uvin, ana lolhinglheh in ahi. Chuleh hiche sports sungin Imphal lam a kon in SteeringCommittee, HPC hon jong Schoolvilna leh Simlai hotoh kiloikhomnaphat ahung nei uvin School kitho-

pina apeh utoh kilhon in mailam aSchool in study tour agon na a jongkithopi din Haokip People's Coun-cil min in kitepna ana nei uvin ahi.

Chuleh hiche Annual Sports Meetlolhin nadia lam chom chom a kitho-pina hinpe ho jouse chung ah jongSchool staff leh Student hon kipathuahung aphon naban a hiche sportslolhinsah a pang Opening Ceremo-ny leh Closing Ceremony Guest hochung ah jong School Board inkipathu aphong uvin ahi.

Lok Sabha election masang ngeija 'Accord' signboldia ULFA pro-talk faction in ngehna nei

Guwahati, Oct 31: Ahung lhun-gding 2019 Lok Sabha electionmasang ngeija Peace accord signboldin ULFA pro-talk faction inGovernment ahetsah tan ahi.

ULFA pro-talk faction a GeneralSecretary Anup Chetia, Raju Baru-ah, Chitraban Hazarika chuleShasha Choudhury lamkainan Cen-tre Interlocutor AB Mathur le HomeMinistry a senior official ho pan-nan

kihouna ana nei uvin ahi.Chamna thu seikhomna akichai

nung a jong kinoptona soi aki kailou laithua alungdon-nau Pro-talk factionlamkaihon asei uve tin thulhut kimu-chun aseijin ahi. Thulhut chun aseibe-na a ahung lhungding Lok Sabha elec-tion masang ngeija memorandum ofsettlement (MoS) sign bolding hi lam-kaiho lunglam le ngehna ahidan jongthulhut chun aseijin ahi.

AR in Rastriya Ekta Diwas ana mangImphal, Oct 31 : Tulihal Battal-

ion noi a um Mayang Imphal Com-pany Operating Base mun a As-sam Rifles ho in Poster semna com-petition khat ana bol uvin ahi.Hiche competition chu a 5th veichanna National Unity Day tohkisai a Khuman High School,Khuman Maheikol munna ana bolu ahi. Hiche National Unity Day hiSardar Vallabh Bhai Patel pen kalkum 143 lhin na toh kisai a anakibol ahi.

Hiche poster competition kibol naa athem pen a lhendoh hi ho chumithai anape uvin ahi. Hiche com-petition a panlah na nei ho chu chale nehthei ana neh sah pet uvintilkhou na jong ana nei pi uvin ahi.Kingon achun Patel lunggel hochunga kihilna jong ana nei uvinchuleh ama nung jui a na toh na neifing uvin jong simlai ho in kitepnaana nei uvin ahi. Jilkung ho le schoolna tong ho in Battalion chunga kipathu seina ana nei uvin ahi.

BJP in Assam akon Bengali ho anodohnom ahi

Guwahati, Oct 31: BJP govern-ment hin Assam a NRC a pansa aBengali ho anodoh got u ahi tinWest Bengal Chief MinisterMamata Banerjee in ana sei in ahi.Banerjee in asei na a BJP govern-ment centre a hihen, Assam a hi-

jongle ani lhonna kitho a Assam aBengali ho anodoh got lhon ahi ati.Aman asei be na a NRC noi amihem lakh 40 lam amin achongtapon, hiche a min chon lou jeh amihem ama le ama kithat jong umahi ati.

'Statue of Unity' a kon khangthah honSardar Patel hina ageldoh ding ahi: PM Modi

Sadhu Bet Island, Oct 31:Sardar Vallabhbhai Patel songlimkisem metre 182 a sang tunia athen-so jou chun Prime Minister Naren-dra Modi in Patel pen kal kum 143lhinna tunia kithenso hiche songlima kon a khangthah hon India homeminister masapen Patel hansannaahin geldoh diu ahi, ati.

Modi in asei be na ah tuni kingonho tobang hi khang thusim a diapoimo tah moh nan thoh thei hilou,India mi tin lung choh thou thei, hichekingon India mipi ding a tunia ka-thenso thei hi kavang apha lheh e, ati.

Modi in asei kit na ah tunia Kutcha pat Kohima, Kargil a pat Kanya-kumari chan boi lou hel a kichotmatna aum thei hi thil dang hilou inSardar Patel hansan jal bou a hitheiahi, ati.

Hiche Statue of Unity hi engineer-

ing le technology lam a India hatdan vetsah na, kichol lou va asunajan a kum thum le akeh lut a RamSutarji lamkai na a kisa ahi tin Modichun aphongdoh in ahi.

Hiche statue of unity chu km 12tuikol sung metre 20000 Sadhu BetIsland mun a kitungdoh, crore 2989lut a kisadoh, vannoi a songlim laha asangpen, tuni apen nikho hi 2014a pat Rashtriya Ekta Diwas tiahung kimang pan chu tunia hisonglim kisem jong chu thenso naum ngal ahi.

Hitolhon in tuni kingon chukipumkhat na suhlah na in muntinah man in aum in ahi. Hiche kingona panla het thei ho chu PM Modi,Gujarat CM Vijay Rupani, MadhyaPradesh Governor AnandibenPatel chuleh BJP president AmitShah ahiuve.

"Run for Unity" thupi noi'a Mini-Marathonanaum

Tengnoupal, Oct 31 (ET):Tengnoupal District Police hon 'Runfor Unity' thupi noi in Moreh mun'aMini-Marathon anabol in ahi. Hiche"Run for Unity" chu Tengnoupal SPDr. S Ibomcha in Imphal-Morehlamlen gei KLP Post kom'a hong-

doh na ananei in hiche achun SPIbomcha, Police Officer holeh Po-lice personnel phabep injong pananala uvin ahi. Hetthei khat chuMini-Marathon hi Sardar VallabhaiPatel pen nikho geldohna tohgom'ajong anakibol ahi.

Delhi hui dinmun se chehNew Delhi, Oct 31: Delhi kho-

pi tunia hui nen in atom chah tolhonin hui dinmun hi ahoi mo cheh in aumlo tan ahi.

Hitolhon chun System of AirQuality and Weather Forecastingand Research (SAFAR) chun in-sung a um khin khen ding le jingkahlhaidoh lou ding ban a um dan nomlou a um taphot in louthem ho komjon pai ding in mipi ahetsah in chu-jongle window ho khah jing ding leima cha hal le lou ding in jong mipiahetsah tan ahi.

Chuleh SAFAR in asei be na ahpamlam pot ding in N-95 ahi lou leP-100 maitom kitom pot angai e, ati.

Air Quality Index (AQI) melchihdungjui a tuni hui dinmun chu 442apha in, nithum sung a hoimo chehding in asei kit in ahi.

AQI tep te dungjui a 0 a pat 50kikah sung hi 'hui hoi', 51 a pat 100sung hi 'lunglhai um', 101 a pat 200kah sung hi 'pha ham ham', 201 a pat300 kah sung hi 'hoilou', 301 a pat

400 sung hi 'hoimo lheh' chuleh 401a pat 500 sung hi 'hoimo mongmong' tia kihe ahi, ati.

Hitolhon chun Lodhi road mun ahtuni jingkah nidan 9:15 chun huidinmun chu 312 ahi in Wazirpur muna hui dinmun chu 403 chuleh Mathu-ra mun a 425 ahi in, maban a jonghoi dehlou ding in hetgilna nei honasei un ahi.

Delhi hui then lou hi tolsung a vahle hon hai jeng jong hahsa in asei un,government in theitop so a pan alahvang in het thei in akikhel aum dehpon ahi. Hitia hui thenlou a kumseha thi hi mihem million 3 tobang ahitin WHO in asei in ahi. Hitobang chugam vaicha gam a ha so in WHOchun asei in ahi. WHO AssistantDirector Dr Flavia Bustreo in tah-sa damthei nadia hui hi athen angaie, ati.

Hoi lai mun hijongle hui su nenhetthei ho chu coal-fired powerplant, industry, kaang ho le hui senun in jong hui asuh net thei ahi.

Assam Don Bosco in All India University ofthe Year award ana kisan

Indo-China gamgi a sepai ho ana kimuto uItanagar, Oct 31: Military Bor-

der Personnel Meeting chu IndianArmy le PLA kikah in ana um in ahi.Hiche meeting chu China gamgi langkai Bum La kiti mun a ana kibol ahi.Hetthei khat chu kum seh a Octo-ber 30 ni le Bum La mun a BPM anabol ji u ahi.

Hiche meeting achun IndianArmy chu Brigadier Zubin Bhata-gar in ana makei in chuleh ChinesePLA ho chu Senior Colonel Yao Shi

Cheng in ana makei in ahi. Hichemeeting kipat masang chun gam teniin ama ama cheh National Anthemsah na ana nei lhon in ahi. Kihou naachun gam teni kikah a cham na lelungmonna aum thei na ding a panla jing lhon dingin kitepna anei lhonin ahi. Bum La Sector mun a BPMkibol hi achesa 1990 a anakipan ahitan, gamgi a boina akon kiven acham na le lungmonna a um na din-ga ana kibol ahi.

Guwahati, Oct 31: Federationof Indian Chambers of Commerceand Industry in Assam Don BoscoUniversity chu All India Univer-sity of the Year Award le Univer-sity Social Commitment Award2018 ana pe uvin ahi. Hetthei khatchu Assam Don Bosco Universi-ty hi Assam sunga private univer-

sity masa pe ahi toh lhon a achesaMarch nisim 29, 2008 kum a anakiphut doh a, Don Bosco ScoirtyAzara in avesui ahi. Hiche Uni-versity hi sah solam gamkei a mipite ho khantou na dinga kibol ahitoh lhon a University Grants Com-mission UGC in hetpeh na ana neiahi.

Page 4: Eimi Times Wishes each and every reader a happy ...eimitimes.in/wp-content/uploads/2018/11/ET-November-1...cmyk cmyk cmyk cmyk Eimi Times Adv. Sub-Centers: • First Choice Computer,

cmyk cmyk

cmyk cmyk

Vanghomni (Thursday) | Phallha (November) 1, 2018 4Eimi Times

Information Corner

OPD DUTY ROSTER

DISTRICT HOSPITAL ,CHURACHANDPUR

CHC SAIKUL DOCTOR’S DUTY ROSTER01-11-18 (Thursday)

OPDDr. John LuphengDr. Kennedy Singh EMERGENCYDr. Kennedy Singh

SAMARITAN NURSING HOMEBIJANG, CHURACHANDPUR OPD SCHEDULE

Monday : Dr. Haridas & Dr. A. Kumar ( DailyGeneral OPD @9am to 5pm)

Dr. N. Haokip, Gynaecologist (DGO) @2 Pmonwards.

Tuesday: Dr. Collin & Dr. Ranjit (Daily General OPD@9am to 5pm)

Wednesday:Dr. Collin & Dr. A. Kumar ( DailyGeneral OPD @9am to 5pm)

Dr. N. Haokip, Gynaecologist (DGO) @2 Pmonwards.

Ms. Margaret, Audiologist ( Bil lang kho jah na boinanei ho) @ 11:30 am to 1:30 pm

Thursday:Dr. Ranjit & Dr. A. Kumar ( DailyGeneral OPD @9am to 5pm)

ENT (Ear Nose Throat Specialist ) Dr. PK @ 9 am to12 Noon

Friday: Dr. Ranjit & Dr. A. Kumar ( DailyGeneral OPD @9am to 5pm)

Saturday : Dr. Haridas & Dr. A. Kumar ( DailyGeneral OPD @9am to 5pm)

Dr. N. Haokip, Gynaecologist (DGO) @2 Pmonwards.

Sunday: Dr. Haridas Dr. Ranjit (Daily General OPD@9am to 5pm)

Emergency Available 24hrs

Vanghomni (Thursday)ENT DEPT :

Dr. Seikholet, MS & Dr. Charaihenbah(Tuesday Operation Day)

OBST & GYNAE : Operation DayPHYCHIATRIST :

Dr. Zamlianmang Gangte, DPMMEDICINE :

Dr. C. Lalbiakdiki, MD, Dr. PricillaChingbiakhoih, MO, Dr. H.Chingou,MO,

Dr. Junney Ngailunching, MOSURGERY :

Dr. Ng. Seanboi Vaiphei DNB. Dr.Khamlalmuan, MO, Dr. Dilo Kumar, MS (MO)

(Wednesday Operation Day)ORTHOPEDIC :

Dr. Nando Singh, D. Ortho, Dr. Hegin Tungdim,MS Ortho, Dr. T. Pausiam, MO (Ortho)

(Friday Operation Day)SKIN :

Dr. A. Tiken Singh, MDAYUSH :

Dr. Ngaimuankim, HomeoPEDIATRIC :

Dr. Tongjakai Haokip MD. Dr. LalzarzolienSanate, MO, Dr. Nianghoih MO

DENTAL :Dr. K. Rita Gangte, Dr. N. Thangginmang

EYE :Dr. Reena Sorokhaibam, (Eye specialist)

(Tuesday Operation Day)PPC :

Dr. Paulunmang Vaiphei, Sr.MO,Dr. Mary Joy MO

Rajasthan assembly election a Congress leh BJP in itih a jong numei tam gon khalouJaipur, Oct 31 (ET):

Politics lam a congress lehBJP in numei khohsah taha akisei vang in achesa phatumchan ho vet in vangakilebul ahibouve. Ajehchuachesa 2003, 2008 chuleh2013 assembly electionchun BJP in ticket 13%bou numei ana pe in con-gress in vang 11% bounumei ana pe in ahi.

Rajasthan a vote pe theimihem crore 4.74 lah acrore 2.27 vel chu numeiahi. Congress luboh RahulGandhi in election kikhopnamun jouse a numei pan-lah ding apoimo na asei jingbang a Dungarpur districthopsung Sagwara townmun a mipi masang a nu-mei pang lou a gamsungkimachal thei lou ahi tiaasei kit ahi.

Chutobang ma chunBJP lamkai hetthei a ChiefMinister Vasundhara Raje,state BJP luboh MadanLal Saini chuleh BJP Ra-

jasthan election mopoPrakash Javadekar honjong numei poimo danhoulim aman najouse uvinasei un hinla hichu athu bepahikit e. Ajehchu 2003elction chun congress innumei 18 agong in BJP innumei 22 agong in, BJP invai ahom in Raje CM ahiin, Usha Poonia chu min-ister of state panmun pehana hi e.

Chuleh 2008 electionchun congress in numei 23agong in, BJP in numei 32ana dinsah in, hiche kumchun congress in vai apo in,numei 4 minister chanvouana peh lah ah Bina Kakchu cabinet dinmun anachang e. Chuleh 2013election chun congress innumei 24 bouseh agong inBJP in vang numei 26 anatetsah in, hiche a chun BJPin vai apo in, Raje ma CMahi kit in, numei mi 4 min-ister chanvou peh a umholah a Kiran Maheswari

chu cabinet ana chang kitin ahi.

Numei tam pan lou thua dohna um chu gang tahin BJP lamkai hon numeichanvou tam peh theinading a party constitu-tion jong numei 33%chanvou peh thei nadinga semphat hiding ahi tinana donbut un hinla partysung a numei panmun hi33% sang a nemjo inaumkit e. Hiche thu astate BJP thuphong

Mukesh Pareek in asei naah party a numei tam pan-sah ding hatah in akiboipijing in chutolhon a numeikoi hijongle kaidoh natheiding lampi nei ho chu tick-et kipe ding ahi, ati.Chuleh state BJP wom-en's cell president MadhuSharma in asei na ah CMjong numei ahi in, stategovernment in numei ho ading in panchayat a 50%leh civic bodies a 33%akoipih in, hiche goh hilou

in booth, zone, districtchuleh state level commit-tee ho a jong numei hopanmun peh ahi e, ati.

Sharma in asei be na ahtu a jong BJP women cellin ticket 33% numei hopeh dia ngehna kinei kitahi, ati. Langkhat a partylevel a seiding in numeichanvou peh nalam ahcongress hi lhasam lhehdan in aum e ajehchu con-gress toupha district 39lah a mun 2 bou ah numeiin president atuh e. Con-gress in numei president aapansah na district chuKota (Rural) leh Sirohi noia Gangaben Garasiyamun bou ahi in, constitu-ency 200 noi a bloock 400um na lah a mun 6 bou incongress in numei alubohin apansah bep in ahi.Numei congress lamkailen khat in asei na ah statewomen congress in tick-et peh ding in numei 23min apelut un hinla Gandhi

deisah dungjui a numei minkipehlut be nalai ding ahi,ati.

Rajasthan WomenCongress president Re-hana Riyaz in asei na ahcongress party in numeiho akhohsah jing in chu-tolhon a state le centre innumei election tet diakigong ho lampi asempihding hi kinepna ahi in,chuleh party luboh Rahulin congress vaihom nastate ho a akeh khat nu-mei ahi ding adei in, stateleh parliament a 33%numei hi ding hi congressdeilhen ahijing e, ati.Chuleh state congressthuphong Archana Shar-ma in asei na ah AICCluboh Rahul Gandhi inahoulim na mun jouse aelection a numei in panaha lah dia asei jing hitahso ahung hi a electiona numei tamtah ticketahung kipeh ding hi numeiho kinepna ahi, ati.

Bangladesh court in ex-PM Khaleda Zia songkulhen phatsung suhsao be

Dhaka, Oct 31 (ET):Nehguh thu a songkul hentang a um BangladeshPM lui Khaleda Ziasongkul um phat sung chuBangladesh court in tuni-chun kum 5 a kon kum 10in asuhsao be pih tan, hi-

tolhon a Zia a ding a De-cember election a panalah ding hi hung hahsading in aum e tin Zia inamanchah lawyer chunthusomi ho ahetsah e.

Hetding chu Februarylha a chu orphanage trust

min mang a Zia in PrimeMinister atuhlai 2001 apat 2006 sung a achapaleh akithopi hotoh$253000 ana nehmangthu a chu court in them-mo ana chan ahi. Hinlaaman hichu apom pon,politics a ama le a-insungmi ho cha thei lou na dinga tohgon kibol a ana seiahi. Hitolhon a Zia a diaelection tet nading hi ab-ing ahitai tin Khan chunasei in ahi. Khaleda lehPM Sheikh Hasina hiBangladesh a dia kum 20val kitohmo tah a na hintong ahilhon e.

Sakho anoise-e tia thichan gotna pehdiathemmo kichan Pakistan numei khat Supreme

Court in them chanIslamabad, Oct 31

(ET): Sakho jalou ahi tiathichan gotna pehdiathemmo kichan Pakistannumei khat Pakistan Su-preme Court in tunichunthem achan tan ahi.Hiche hi Pakistan thusima dia seichah thei khat-jong ahi.

Asia Bibi kiti numeinuhi achesa 2010 kum'achu a-inheng hoto aki-nahna a Islam sakhonoise tah in abol'e tiathemmo kichan ahin,amanun monabei kahi tiaaseijing'a, hijongleachesa kum 8 sung hiachangseh a kikhumjengahi. Pakistan gam hi houjalou to kisaija dan khau-tah um ahi tolhon a hichecase hi sensitive tah hiaahi.

Supreme Court benchchu Chief Justice SaqibNisar lamkaina judge 3bench ahin, tuni jingkahachu thulhuhna asem-uahi. Blashphemy cam-paign bol hon kiphin-naneidia gihna aneijeh uvaSupreme Court injong ni3 jen phondoh louva anakoi ahi.

Kinah kibounaumkhante ti ginchat jeh inthulhuhna kiphondohding kon chun Islamabad

khopia security khoutahin ana kikoijin ahi. Bibi hi2009 kum'a chu Islamsakho ajapoi tia ngohnaana kineipan ahin, 2010 achu trial court in them-moana chan a chule Lahorehigh court in jong thichangotna chu ana phatsahahi. Themmo akichanchu Asia Bibi in SupremeCourt a ana pohlut kitahin, 2015 kum achu Su-preme Court in ngailhah-na anei masatpen ahi.

Saudi lamkaina sepai hon Yemen bulu, Houthithingnoimi 150 thi

Cairo [Egypt], Oct31 (ET): Saudi Arabialamkaina'a coalitionaforce hon Yemen gam-sung Hodeidah khopilenna'a abulu jeh uvinHouthi thingnoimi 150athi in ahi. Colonel TurkiAl-Malki, spokesperson,Arab force in Houthitraining camp kibulu ahi,tin thilsoh photchenna

aneiyin ahi. Coalitionarmy hon 2015 kum'akon Yemen gam'a thing-noi buluna na apat u ah-itan, amaho hin gamsungsorkar atosot-u ahi. Co-alition army hon Ho-deidah khopi venna dingleh thingnoi ho'a kon lah-doh nading'a sepai10,0000 jong apehbe-uahi.

Houthi leh Yemensorkar hi September2014 kum'a kon kidoupan ahitai. Houthi thing-noimi hon December2017 kum 'a Yemen Pres-ident Ali Abdullah Salehanatha-u ahi. Hodeidahkhopi'a kidouna aumjingjeh'a gamsung sahlamgamkai 'a neh-leh-chahkipohna sangtah 'a atoh-khah 'a hiche jeh'a Ye-men gam-mi hop 50 hinkel jeh'a boina ato theiahi, tia UN aid injong thu-so ananei ahi.

UN aid agency in aseidungjuiya, Yemen gam'agal aumjeh'a tuchan 'amihem 10,000 nailam thiahitai, ati. Athi atamjo hithemmona neilou milhamhi'a chule hiche sang'atamjo mihem million thumvel chenna ding mun neil-ouva um ahi.

German gam-mi nurse anahi pasal khat in damlou100 atha thu seidoh

Oldenburg [Germany], Oct 30(ET): German gam-mi nurse anahikhat in ami jen damlou 100 kathat'e,tin aseidoh tan ahi.

Niels Hoegel in kum 34 leh 96 kikahhi'a damlouva Delmenhorst hospitalchule Oldenburg hospital 'a 2000-2005 kah'a kijen mi 100 atha thuaseidoh ahi. Nurse anahi Hoegel hitu'a case thum 'a themmo kichan 'ahinkho lhung keiya songkul 'a umding'a gotna kipe ahi'in, amahin ato-hkhompi ho heng'a athepna vetsahnading'a adamlou ho akipe lou (non-prescribe) lou chom chom jong apehahi.

Hoegel in Oldenburg court 'a kihe-hna aneiyu ni masapen ni'a atoltha thuaphondoh ahi. Hiche masang'a amachung'a hi tolthat 'a akingohna case 97

um ahi. Nurse anahi kum 41 'a upaHoegel hin lolhingtah 'a damlou khatajen dam 'a hiche jouva alosap jeh'aalungthim boi ahi. Nurse pa hin hospi-tal mun'a damlou ho apeh lou hilungchang (heart) natna aso nathei ahitihi ahetding dol ahi, tin kihehna'a pros-ecutor hon asei ahi.

VACANCY AT MANIPUR FIRESERVICE DEPARTMENT

Applications are invited from eligible candidatesto fill up various posts in the Manipur Fire ServiceDepartment, Government of Manipur. The numbersof posts to be filled up are -

i) Fireman : 64 (UR-32, ST-19, OBC Meitei-7, OBC Meitei Pangal-3, OBC Telebedi Nepali-1,SC-2)

ii) Driver : 42 (UR-25, ST-16, SC-1)iii) L.D.C. : 1 (UR)iv) Mechanic : 3 (UR)v) Fitter : 1 (UR) andvi) Sweeper : 11 (UR-7, ST-2, OBC Meitei-2)

The posts are temporary, but, likely to be perma-nent later on. Intending candidates should applythrough the concerned Employment Exchange so asto reach the office of the Director, Manipur FireService Department, Imphal on or before 17thNovember, 2018. Prescribed application form willbe available at Fire Service Head Quarter, Imphalduring office hours on payment. Application submit-ted after due date of submission will not be enter-tained, in any case.

Physical Efficiency Test will be held on 26th No-vember, 2018 at 10.00 am onwards at Fire ServiceHeadquarter, Imphal. Selection of the candidates willbe made on the basis of merit of the result of thephysical test and written examination.

Yemen gam'a Houthi thingnoi holeh Saudilamkaina sepai ho kidou thu'a hem-kham sem

ding'a Mattis in kouna nei

New Delhi [India],Oct 31 (ET): UnitedStates Defence SecretaryJames Mattis in TuesdayYemen gam'a hem-khamsem ding'a kouna aneiyinahi. Gamsung 'a hi Houthithingnoi holeh Saudi Ara-bia lamkaina sorkar sepaiho kidou jing ahi.

"Chamna semna ding'amachal angaiyin, ol 'abolding ahi tia seitheiahipoi. Ni 30 sung'a bolngai ahi", tin Sputnik inMattis in United States

Institute of Peace mun'aasei thu aseiyin ahi.Houthi thingnoi holeh Ye-men sorkar hi September2014 kum 'a Houthi honSanaa khopi anokhum uv,Hodeidah panna'a munlentah alokhum jou uvakon kidou pan-u ahitai.

Hiche jeh'a Saudi Ara-bia in pan alah 'a coalitionlamkaiya chule March2015 kum 'a akinodohPresident Abd-RabbuMansour Hadi sorkartundoh kit nading'a thing-

noi ho avel vel 'a abuluahi. Hiche kiboina'apang jouse kihouna 'aapan diuvin Mattis inaseiyin chule hemkhamsemna ding'a mijousechamna thu kiseina'aapan ding kadeiye, ati.Gal hi suhthip ngai ahi,tuhi aphat ahitai, tinaseibe in ahi.

Chule boina hi Irangam'a boina aumjeh ahi,tin ngohna aneiyin, Iranthilsoh jeh'a hiche mun 'aboina sang cheh chehahi, ati. Tuesday ni'aSaudi Arabia lamkainacoalition sepai hon lenna'a kon Hodeidah 'a thing-noi ho abulu uva, thilsoh'a Houthi thingnoimi 150thi ahi. Coalition Armyhohin Sudan 'a kon sepaiho panna'a sepai 10,000jong thingnoi khut'a konHodeidah lahdohnading'a asol be ahi.

India leh Italy PM in Global Counter-TerrorismStrategy UN member hon achepi diuva kouna nei

New Delhi [India],Oct 31 (ET) : PrimeMinister Narendra Modileh Italy Prime MinsiterGiuseppe Conte, in Tues-day nikhon thingnoi na-toh demna sangtah aneil-hon in chule United Na-t ions (UN) memberjousen UN-GlobalC o u n t e r - Te r r o r i s m

Strategy hi phatah 'aachepi diuvin kounaaneilhon in ahi.

Lamkai teni hin tha-khat 'a thingnoi dou dingthu'a thuso aneilhon ahi.UN Global Counter-Ter-rorism Strategy kichepi tilouva lamkai teninUNSC Resolution 1267chule thingnoi douna

ding toh kisaiya UNSCkilolna ho dan 'a semding'a kouna anei lho-nin ahi.

Climate changechungchang 'a lamkaitenin Paris Agreementgangtah 'a chepi dingakhohsah lhon dan thuaseiyin chule UnitedNations FrameworkConvention on ClimateChange chepi ding'aasei lhonin ahi . Ki-het them to nadingchule gamsung teninchamna leh lungmonna,sum 'a khantou na lehmachalna aumna ding'apan lah det ding'aaseibe lhonin ahi. PMGiuseppe Conte hi Indiagam'a nikhat hungkholjin 'a tuni 'a Italygam'a kile kit ahitai.

Page 5: Eimi Times Wishes each and every reader a happy ...eimitimes.in/wp-content/uploads/2018/11/ET-November-1...cmyk cmyk cmyk cmyk Eimi Times Adv. Sub-Centers: • First Choice Computer,

cmyk cmyk

cmyk cmyk

Vanghomni (Thursday) | Phallha (November) 1, 2018 Eimi Times 5

KABIRAJ M.V. KAYAMUDDINCHUNG’A KIPA THUPHON

Piles nat na jeh in phat sot tahpampot nop lou na, pampot tengphatsot tah tah lutji, pampot tengthisan hung pot ji,hol hung chol lhaji, jun thah jong aphat kitup theitalou chule nehle chah jong duchat

na ema kana neilou chu Oja Kabiraj M.V.Kayamuddin Ph No. 8837496469/8413870027kana kivetsah akon in tun kahung damdoh tai.

Amun : 1) Mayang Imp Bengoon LeirakAchauba Bazar (7:00-11:00 am)

2) Hatta Minuthong near traffic signal Bazar(12:00 to 4:00pm)

3) Tidim Road Old Bazar ICIC Bank opp. Ccpur(7:00am-4:00pm)

Keima: ChongpiDewlahlaneET(9475)-22 Days

FOUNDATION COURSE6 Months Intensive Course for SSC CGL, BANKING &InsuranceRegistration Fee : 500/-Course Fee : 8000/- `6000Starting : 5th November, 2018 Morning Batch : 8:30 am - 10:30 am Day Batch : 10:30 am - 12:30 pm Evening Batch : 1:00 pm - 3:00 pmFEATURES:* Ace your preparation under the best guidance.* omplete study materials are provided.* Complete coverage of the entire syllabus.* Suitable for working Professionals, College Students and Teachers.* Also useful for SSC 10+2, Insurance, Assistant Commandant, CSAT, RBI, RRB, NABARD etc.

Traffic Point, Tuibong, Churachandpur, Manipur - 795128Contact No.: 8414895599, 7085169923, 8787593241

ET(FC-4237) 31/1/2/3/4/5

5th November, 2018

GAS NEWS - GAS NEWS

ET-28/30/1/3/4

ET-12/16/18/23/25/30/1/6/8/13

Government of ManipurOffice of the Eklavya Residential School

Gamnom Sapormeina

Admission NoticeDated, 31st October, 2018

No. 1/2015/EMRS-GS/Admisn.4: Applications are invited for WrittenEntrance Test and Medical Test for admission into Class VI (Six) at EklavyaModel Residential School (EMRS), Gamnom Sapormeina for 2019-20session. Prescribed application form may be had from the school office onall working days on payment of Rs. 200 as admission processing fee.Intending applicants during current session (2018-19) in any Govt. schoolsor Govt. recognized schools located within Kangpokpi District only.Selection of candidates shall be provisional and admission will be given onlyto those who pass Class V at the time of admission and fulf il otherrequirements. The applicants should be between 10-12 years of age as on1st April 2019 and the annual parents/guardian's income should not be morethan Rs. 1,00,000/-

The Total intake limit at the Entry Level, Class VI is 60 (sixty) seats of 30boys and 30 girls.

Schedule of Admission Process

Sd/-Dr. Ngamkhohao Haokip

Principal cum AdministratorEMRS, Gamnom Sapormeina

1. Start of issue & receive of Application Form 2nd November 2018 (Friday)

2. Last date of issue & receive of Application Form 20th Dec. 2018 (Thur, before 1:00PM)

3. EMRSET (Entrance Test) 8th January 2019 (Tuesday)4. Venue of Test EMRS, Gamnom Sapormeina5. Entrance Test Result 11th January 2019 (Friday)6. Medical Test at Kangpokpi Christian Hospital 12 & 14 January 20197. Admission (only 1 day for both Old & New) 16th January 2019

(Wednesday)8. Report for Hostel (provisional) 29th January 2018 (Tuesday)

ET-1/3

SIELMAT CHRISTIAN HOSPITAL &RESEARCH CENTRE

*** Eye Specialist DNB ( Ophth), MNAMS Fellow in Retina and Vitreoussurgeries kivetsah nom ho dinga Date 3rd November, 2018 jingkah 10 A.Mleh Sielmat Christian Hospital a kivetsah thei hiding ahi. Mit (Eye) langahahsatna neiho le (Diabetis) junlhum neijeh a mit lang hatlou ho jongkivetsah thei ahi. Operation jong bol thei pai ahi. Registration Fee Rs. 300/- peh a 7:30 A.M - 6:30 P.M hiche phat sung a booking bol jing thei ahi.Registration Contact No. +919862853047.

*** Doctors Available 24x7 ET(FC-4238) 1/2Page 1 banjom... UCM tohgon noiya...

Sixth Scheduled le...asuhkhen theilou ding dan vetsah ding bidoi neiya kibol ahi ati. Chule lunggel leh

ngaidan kibang chet'a ihung um khom teng'u le gamsung'a kipumkhat naleh kin-gailutna umjeng ding ahi tinjong aseibei.

Alangkhat'a UCM Mass Rally tosot vetsahnan tunin passenger gari khat chaanalhai pon chule Khwairamband kailhang jong angai'a banglou in mi athip chetin, Thangal kailhang leh BT Road a dukan leh sumkolveina mun jouse jong khaanahi in ahi.

PM lui Indira...kilhon’a gamsung phatea jenna ding in kihahselna jong akineiyin ahi ati. Chule

Manipur mipite thakhat’a pangkhom jing ding in Chief Minister masa chule Op-position lamkai Okram Ibobi chun temna anei in ahi.

Hiche toh kilhon chun Manipur Congress Seva Dal in blood donation camp khatjong ananei uvin ahi. Seva Dal a Chief Organiser Haobijam Ithoibi in RashtriyaSankalp Diwas leh Sardar Vallabhai Patel pen nikho toh kisaiya Seva Dal memberhon thisan unit 150 a kipehdohna ahin nei ding chule Dal Seva in November lhasung’a thisan unit 400 pehdoh ding bidoi jong kinei ahi ati.

alahlut ahi.Boundary Commission

in 1856 kum’a mipidohna nei louva ManipurChin State Boundaryajih ‘a Kuki/Zo tribe hogam hopsung akhen ahi.British hohi Kuki/Zo honagam venna ding’a1917-1919 sung’anasatah ‘a ana douvuahi’in, British thahatnaajo lou ahi, ati. Manipurlengpa in 1949 kum ‘aMerger Agreement soiakaiya hi tribal haosa hopanglou ahi, tin thusochun aseibe in ahi.Thudih louva thil kibolsemphat nading’acompensate bol nadingtohgon hi Article 371 C,Hill Areas Committee(HAC) leh AutonomousDistrict Council ‘a

kigong ahi’in, hichehohi tribal ho ding’alunglhaina hideh lou ahi.

Hill Areas Committeein Manipur gamsung ‘aSixth Schedule kehletnading’a thumvei- 15thMarch 1978, 8th June1983 chule 18th July1990’a asei ahi’in,Manipur sorkar injong‘extension’ hi thumvei-13th May 1991, 17thAugust 1992 leh March28, 2001’a recommendabol ahi. Lungmongtah’a chenkhom dingkhohsahna jal a UPF innam’a pansa hiloupolitical autonomyachepi jom ahi’in,Manipur gamsung kenading hilou ahi, ati.

Manipur sorkar inSoO group hotoh

tripartite talk umhikithopina apeh’a, chulekinoptona kisem masa hieima chang phatchomnading gel jeh’a asuhboi loudiuvin jong thuso chunaseibe in ahi. Chamnading’a pan akilah laiyaUCM in chamna thukisei hi gamsung kelouna ding khohsahna ahitia aminputsah ‘akihouna asuhboi got ahi.Hiche hin nam khatakhohsah nau avetsahahi, ati.

Manipur sorkar chulemipi hon langneinapum’a kibol agenda hoakipuimang sah loudiuvin UPF in tmnaaneiyin chule nam jousekihop na chamna thukisei atosot jom diuvintemna aneibe uvin ahi.

Dimapur a dankal...mihing 5000 beh bou

hidin akiseijin ahi.Kijotna a thuseipan

aseina a Dimapur khopihi Naga Political Groupho, Government agencyho, Kiloikhomna dangdangho pan-nan Nagahodin 'Industry' akisohphat a tuni kijotna hialoutheilouva kibol ahi,ati. Aman aseina aACAUT rally kiboljoukum 2 kum 3 sungchundankal a sum kidonghatah in ana khesuh in,hijongle tuhin angeijabang in hatah in akal kit-tai, ati.

Achesa 2013 kum'aACAUT in dankal'a asumdon suhbei nadiakijotna anabol akonGovernment in SupremeCourt retired JudgeJustice HK Semalamkaina member 3umna fact finding teamkhat ana semdoh ahi.Tunia houlimna neipanaseina a HK Semalamkaina fact findingcommittee in reportapeh dungjuijin Govern-ment in imacha aboldohnaipoi, ati.

Japi kijotna achunPAC ConvenorVekhasayi Nyekha,Naga Council DimapurPresident T. Bangerlo-ba Ao, PAC fact-finding committee onillegal taxation memberHekehvi Achumi, NagaWomen Hoho DimapurPresident SungsabeniJamio, Central NagaCouncil Advisor PiusLotha, Angami PublicOrganisation advisorSavi Liegise chuleEastern Naga PublicOrganisation a lamkailentah W. LembaChang tehon jongDimapur district sung'adankal a sumdonakhohset thu alungnat-nau ana phongdoh uvinahi.

PAC fact-findingcommittee memberHekehvi Achumi inaseina a Dimapur khopisung jengseh akiloikhomna 86 jen aumin, hiche lah a ki-loikhomna 41 hinDimapur khopisung adankal a kai le donaboljing-u ahin, kumseh

in Dk. 400 apat 500crore chan akidondohjing uve, ati.

Japi kijotna achunCommittee in kithulhuhna8 asem uvin chuleNagaland Governmentinjong dankal a kai kidonhi akhamtang loi ding inaseijun ahi.

Government insyndicate and leasesystem khamtang nadiaakinthei pen a panalahding, Dimapurdistrict sung le akimvel adankal a sum kidon-namunho jong akhading inkiphatsahna anei uvinahi.

Tuni kijotna achunachesa October 31,2013 nia mipihokithulhuhna, "OneGovernment One Tax"dinpi jing ding in kilolnaanei uvin ahi.

Mipiho chun "Solution"not "Taxation" tijongjuicheh ding le tosot ading chule Centre leNaga Political Group hokah'a a seichai louva umNaga Political Issuejong achaina semdoh dintemna anei uvin ahi.

Page 1 banjom...

Delhi-NCR tilou muntin afirecracker joh thei hitading:

Supreme CourtNew Delhi, Oct 31: Diwali ahitolhon a aging thei

firecracker hohi Delhi-NCR ho a kijoh thei lou dingahi tin Supreme Court thuso chun asei e. Tamil Nadu,Puducherry le southern states ho a jingkah nidan 4a pat nidan 5 leh nilhah nidan 9 a pat nidan 10 sungbou a hal poh thei ding ahi tia court chun aphondohahi.

Hetding chu October 23 nia court thupeh chun aseina ah Diwali sung a firecracker hi nilhah nidan 8 apat nidan 10 sung bou a hal poh thei hiding a ana seichu police hon donlou a akoi court in phamo asah ahi.

Advocate Gopal Shankarnarayanan chun fire-cracker ho kha thengsel ding a court a ana lhut chucourt thupeh dungjui a Delhi a firecracker pohlutkham a ana um pai ahi.

Hinla firecracker sem ho khel a ding advocate chuncourt thupeh chu adihpoi tia anelkal vang a court inana pompih lou ahitai. Hijongle thil joh hon Diwali lhinkon ni 2 sung tobang a ajoh thei nadiuva court a ngehnaanei kit ahi.

Sardar Patel in RSS ana khah e tia congress in seiNew Delhi, Oct 31: In-

dia home minister masap-en le jalen galsat a anapang Sardar VallabhbhaiPatel in RSS hi hatah in anadoudal e tin apen kal kum143 lhinna tunichun con-gress hon asei un ahi.

Congress party in twit-ter a asei na ah Sardar Patelhi dam na lai hi le gamsunga dia phachom thulhuhpoimo tah alah tei ding ahi,ati. Chuleh 1948 kum aRSS tohgon hi India a diakichat umtah ahi tia anakiso newspaper clippingkhat jong twitter a chunatahdoh un ahi.

Congress presidentRahul Gandhi in asei na ahPatel in gamsung dia anaboldoh thil phachom tam-tah suhset ahi in hinla tuniaama hetjing nadia songlimkitungdoh hi thil kidangkhat ahi, ati.

Rahul in Patel in gamngailu India jalen na dia panana la, mi hangsan, ngailutna a dim, congress mi dih-tah, adihlou le kilang khinkibung khen a maipha velou ahin tuni apen nikho injana sangtah kape, e, ati.

Langkhat a Gujarat hop-sung Narmada mun a Pa-tel songlim kisem athenso

jou chun Prime Minister inmi phabep in thil kibol hipachat sang in adem un, gamngailu khat geldoh na a thilkibol hi chonset ham tindohna anei leu in ahi.

Geldoh ding chu SardarPatel hi Iron Man of India tin

ana kihe in, India a dia dep-uty prime minister masapen,India jalen jou a state kitohloutah a um ho din khat a anakaikhom khat, Gandhi inPatel hi congress lamkai khatahi tia asei chu BJP in Patelhi mi jouse a ahi tia asei kit ahi.

KimjoegasBook : 3rd AugustValid : 23rd AugustT ime : 9:00am till

stock lastStock : 306(19 Kg & 5kg FTL

Available)

BungmualIndane Gv

Book : 12th JulyValid : 19th JulyTime : 9:00-12:00PMStock : 306

AR in vigilance awareness weekana bol

Ukhrul, Oct 31: Shangshak Battalion Assam Ri-fles in sepai 300 lam kihahsel na ana nei sah uvin ahi.Hiche ceremony kichai chun debate competition leessay writing competition jong ana bol uvin ahi.

Tuni in competition ho kichai chun Vigilance Aware-ness week an ache lha pan in ahi. Assam Rifles PublicSchool simlai ho in jong corruption douna toh kisai inkijotna jong ana nei uvin ahi.

Kohima miho in khopisungasuhtheng ding uva hetsah na

ana kineiKohima, Oct 31: Hornbill Festival hunglhung

din toh kisai in Kohima khopi sung suh theng din-gin Kohima districtadministration in khopi sungacheng mipi ho temna ana nei uvin ahi.

Kohima deputy commiss ioner RajeshSoundaranjan akon thuso kimu chun asei na aKohima sunga khantou machal nading na tohchelhah jing toh lhon a lampi ki sunen ho wire hokivui na dinga lei kikhot doh ho phate cha ahibangcha a suh theng ahi na dingin temna ahin neiin ahi.

Mipi ho in inmai lah a nen pei kiti ho ahi lou levet dinga lomlou anen aum le asuh theng cheh dinguvin DC pa in hetsah na ahin nei in ahi. DC pain hetsah na ahin neina Kohima khopi sunganullah ho suh thengna ahunglhungding Novembernisim 11 ni a kipan ding ahi toh lhon a mipi in phatecha a pan alah ding uvin jong hetsah na ahin neiin ahi.

EKTA Diwas 2018 ana kimangImphal, Oct 31: 54 Bn Border Security Force ho

in tuni in Koirengei munna EKTA Diwas 2018 anamang uvin ahi.

Hiche nikho nit toh lhon in Battalion in 'Run for Unity'thupi noi in lhaina ana nei uvin ahi. Hiche lhai toh kisaiin sepai phabep kihah sel na jong ana um in ahi. Hichekihahsel na kingon chu officiating commandant MKTSimte makeina noi a ana kibol ahi.

Alangkhat a Civic Action Programme lamkai ho inBal Vidya Mandir School Ningthoukhong vilna ana neiuvin, syntac litre 500 ho 2 jong an ape uvin ahi. Hichethilpeh toh kisai in school managing committee in kipathu seina ana nei uvin ahi.

Page 6: Eimi Times Wishes each and every reader a happy ...eimitimes.in/wp-content/uploads/2018/11/ET-November-1...cmyk cmyk cmyk cmyk Eimi Times Adv. Sub-Centers: • First Choice Computer,

cmyk cmyk

cmyk cmyk

Vanghomni (Thursday) | Phallha (November) 1, 2018 6Eimi Times

Owned, published, edited and printed by Momoi Kipgen at Eimi Offset Printers, Bibis' Home, New Lambulane, Imphal-East, Manipur - 795001. Office Telephone: 0385-2450949. Asst. Editor: Gogou Lupheng

Angelina toh akikhen jouva Brad Pitt in celebrity dang toh kingaiding deilou

Los Angeles: Holly-wood actor Brad Pitt hiAngelina Jolie toh akikhenjouva celebrity adang tohakingai kit ding agol khat inatahsan louna thu aseiyinahi.

Pitt hi Jennifer Anistonleh Angelina Jolie tohkicheng ahi’in, ani lhon’aakikhenpi ahitai. Tu’a hidongma aneikit in,ahivang’a adongmanu hicelebrity ahipon, athu hiakithan ding adeilou ahi.“Brad in celebrity dangkhat akingaipi kit ding ka-tahsan poi. Tu’a hi min ahetbehseh loutoh kingai ahi”,tin Brad toh naicha ki-loikhom khat in aseiyin ahi.

Thulhut chom in

aseina’a Brad hi achesalha phabep sung’a numeiphabep toh phat aman-khom jing ahi, ati. OnceUpon a Time in Holly-

wood shooting bol’a ac-tor pa hin ama thu hohi‘private’ a akoi nom ahi.Pitt agol adang khat inaseina’a chun, Pitt hin

achate agelkhoh’a achateakisah lel pi ahi, tin aseiy-in chule athilbol hohiachate ding gelna’a abolahi, ati.

King of the Jungle ‘a Seth Rogen leh Michael Keaton pang dingLos Angeles: Veter-

an actor Michael Keatonleh Seth Rogen ‘King ofthe Jungle’ kiti totnafilm’a pang lhon ding ahi.Hollywood Reporter infilm hi Glenn Ficarra lehJohn Requa in direct abolahi, ati. Golden Globe lehEmmy award sang’aScott Alexander leh Lar-ry Karaszewksi in scriptajih ahi. Joshua Davis inmagazine article ajih‘John McAfee’s Last Stand’ ‘a kon kiladoh film ‘a hi McAfee (Keaton)

in McAfee Antivirussoftware asemdohdanchule ahaosat jouva Be-lize gamlah ‘a ache nathusim ahi.

Film hi Jeremy Steck-ler, Conde Nast Enter-tainment, Saftig’s Char-lie Gogolak, Glenn Ficar-ra leh John Requa, MadRivers Mark Butan,Edurance Steve Richardchule Epic’a JoshuaDavis in produce abolding ahi.

Rani Mukherji in atho Hichki China gam’a lolhing; USD 15 mn mu taNew Delhi: Rani Mukerjiin atho

Hichki film hi Indian Box Offie ‘aMarch 23 ni’a ki release ‘a lolhin-na sangtah anei ahi in, Padmaavat,PadMan, Raid leh Sonu Ke Titu KiSweety jouva box office ‘a lolhin-na sangtah nei ahi.

Film hi October 12 ni’a kon Chi-na gam’a screen kibol ‘a Hichki hiChina gam’a jong min avetnom ‘alolhing ahi’in, film hin China gam ‘abou dangka crore 114.19 amu ah-itai. Rani Mukherji in atho film hiDangal, Secret Superstar, Bajran-gi Bhaijaan, Hindi Medium leh PKban ‘a China gam’a lolhinna neiyafilm gup channa ahi.

Film hi Naina Mathur kiti schoolteacher khat thusim ahi’in, Naina hiTourette Syndrome natna nei hi ahi.Naina leh society nem ‘a um simlai

hon midang sang’a ka nem jopouve ti vetsah nading’a pan alahnau thusim ahi. Siddhart Malhotrain direct abol film hi tukum June lha

‘a Shanghai International FilmFestival ‘a screen kibol ahi’in, HongKong ‘a November 8 niteng kirelease ding ahi.

Wonder Woman 1984 film 2020 joh ‘a release bol ding’a phat kitep chon

Los Angel: WarnerBros in Gal Gadot in atho

‘Wonder Woman 1984’release date hi June 5,

2020 kum’a ding’a achontauvin ahi. November 1,

2019 kum’a film hi releasebol ding’a tu masang’aana seiyu ahi. “WonderWoman film masa hi lolh-ingtah ‘a ki release ahitai”tia Jeff Goldstein, Warn-er Bros’ president inaseiyin ahi.

Wonder Woman sequel‘a hi Wonder WomanDirector Patty Jenkins lehGal Gadot in pan alah-khom kit ahi’in, ChrisPine, Pedro Pascal lehKristen Wiig jong pangdiu ahi. “Wonder Woman1984’ hi June 5, 2020 ‘arelease ding’a kikoituchan a film khatseh bouhinalai ahi.

Ranveer in Deepika, Ranbir leh Alia toh Kuch Kuch HotaHai 2 tho nom

New Delhi, Oct 30:Koffee With Karanshow season 6 akipan kittan, Karan Johar in tu-chung ‘a hi ni-ni (jodi) ‘ashow abol ding ahi. Ak-shay Kumar leh SanveerSingh in show episode nina’a pan alah ahi’in, anil-hon a kihouthei lhon’aphat nomtah amankhomu ahi. Thudoh na khat ‘aKJo in Ranveer heng’aDeepika Padukone lehAlia Bhatt koijoh leadactress ‘a nalheng dem

tia adoh chun Ranveer inmin aphah poh nomloujeh’a ‘Kuch Kuch HotaHai 2’ a amani toh filmkatho nom’e, tin adonbutin ahi. Film ‘a hi Ranbirin Salman Khan role tholeh kadeiye, tia jong aseiahi.

Karan in Saif Ali Khanchule achanu Sara AliKhan, Arjun Kapoor lehJanhvi Kapoor, RanveerSingh leh Akshay Ku-mar, Rajkummar Rao lehBhumi Pednekar, Ay-

ushmann Khurrana lehVicky Kaushal, DiljitDosanjh leh Badshah tohjong shooting abol ahitai.Koffee With Karan sea-

son 6 hi October 21 niakipan ahitan, season 6 ki-hondoh ni’a DeepikaPadukone leh Alia Bhatthi jin ‘a ana kou ahi.

I-League: Neroca aim to bounce back against Gokulam Kerala

Imphal: Neroca FCwould look to bounceback from their openingclash defeat when theytake on Gokulam KeralaFC in an I-League en-counter on Wednesday.Neroca, who surprisedone and all by finishingrunners-up last season,lost 0-2 to East Bengal onOctober 27.

Neroca have so farwon both their I-Leaguehead-to-head encountersagainst Gokulam but thevisitors go into the gamewith a draw against Mo-

hun Bagan in their open-ing encounter whichshould give them moreconfidence than theirhosts. The Imphal-basedside`s Japanese wingerKatsumi Yusa, a key partof Spanish coach ManuelFraile`s plans for this sea-son, will miss the gamedue to an injury.

However, Liberian cen-tre back Varney Kallonwill be back from injury toadd more solidity to theNeroca defence.

The combination of Ni-gerian Felix Odili Chidi

and Subhash Singh wascontrolled well by theEast Bengal defendersand they would have toperform better onWednesday for Neroca toget a positive result.

Fraile hinted at furtherchanges to the startingline-up.

"Our priority is not torepeat the mistakes fromthe last match againstEast Bengal. GokulamFC play strong footballand we respect them butwe need three pointsfrom this match. The

players must enjoy theadvantage of playing athome. A new formation ora new strategy might helpus to get the result againstthe opponents," he said atthe pre-match media con-ference.

The side from Keralabuilt up pressure in thesecond half against MohunBagan. An own goal fromMohun Bagan defenderKim Kima kept Gokulam`srecord unblemished againstthe Kolkata side.

Coach Bino Georgesounded positive aboutWednesday`s match atKhuman Lampak but wasalso aware of their recordagainst Neroca.

"Neroca are playing good,with good ball possessionand good speed as well. Wealso have good players andunlike last time good benchstrength as well. We arecoming after a tough matchagainst Mohun Bagan inCalicut. We will rectify themistakes from last seasonand win points here," he said.

First Kamjong cup gains wide audienceImphal: Kamjong Federation

Cup organized by Chassad Battal-ion of 10 Sector Assam Rifles un-der the aegis of IGAR (South) hasgained a wide audience over thelast week. The event has seen awide participation across the districtwith about 50 teams participating inFootball and volleyball competi-tions. The attendance to matcheshas seen a healthy growth with thelocals rallying behind their favoriteteams. With the seminals startingfrom today the event is likely to seetough competition to grab the elu-sive spot in the finals. The fixturesfor semi finals are Mens Football:Chassad(B) Vs Ningchou andChassad(A) Vs Aishi, Men volley-ball: Morha United Vs KKL andKangpatKhl Vs ChattrikKhn,Women volleyball: Aishi Vs

Kamjong(FC) and KKL VsChassad(A). The week long sport-ing extravaganza has enabled local

talent to showcase their skills andutilize the tournament as a platformto interact and hone their skills.

BCB paves way for Shakib's participation in UAE T20XLondon: Bangladesh

Cricket Board (BCB) hasgranted No ObjectionCertificate (NOC) to all-rounder Shakib Al Hasan,allowing him to play in theupcoming UAE T20xtournament.

Consequently, the 31-year-old, who had sus-tained a finger injury, islikely to participate in thetournament which isstarting from December23.

Reflecting on the same,the left-arm bowler saidthat he would possiblyreturn to training afterwhich he will decidewhether to play or not.

"The physio and I have

decided not to put a timeframe for my return. Pos-sibly I will start trainingshortly. I have to startstrength training from

next week. When I willstart improving gradually,and I will see that I don'thave problems in playing,I can think of returning to

action. Until then, Iwouldn't want to return,neither the physio will letme," ESPNcricinfo.comquoted Hasan, as saying.

Speaking about the im-portance of the tourna-ment, he said that the come-back would help him get-ting back into full rhythm.

"It will be good prepara-tion for me if I can be fit forthese matches. I needthese matches to get backfrom a major injury and intofull rhythm," he stated.

UAE T20x is a Twenty20franchise cricket tourna-ment slated to be held in theUnited Arab Emirates. It isthe first franchise T20league to be held in UAE.

46th FIH Congress kick starts in New DelhiNew Delhi: The 46th

Congress of the Inter-national Hockey Feder-a t ion (FIH) , onWednesday launchedi ts week- long pro-gramme in the NewDelhi.

About 250 delegatesfrom across the globehave gathered in thecapital. The FIH Exec-ut ive Board meetingand Continental Feder-ation CEO's meet wasalso held . The FIHHonorary Awards, to begiven to sportspersons,who have made an out-standing contribution to

the game will be distrib-uted on November 1.The Congress meet ,which i s a b iennia levent, will conduct itsmeeting on November 3at the Lalit Hotel. It isthe governing body ofthe FIH and makes stra-tegic decisions for thedevelopment and gover-nance of hockey at theglobal level. Its agendaincludes an overview ofthe status of the game,evolution and develop-ment worldwide.

The FIH Pres identNarinder Dhruv Batrasaid that he is looking to

develop the sport glo-bally and gave details ofthe ten-year HockeyRevolution Strategy.

"Over the past years,we have worked tire-lessly to develop andexpand hockey world-wide. We have been al-most halfway throughthe ten-year HockeyRevolution strategy. Iam looking forward toholding fruitful discus-s ions together. Westrive to develop ourspor t g lobal ly andstrengthen our gover-nance to make hockey aglobal game," Batra

said.Fur thermore , de le-

gates wi l l e lec t fourmembers to the Execu-t ive Board, whi le theAthletes' committee willalso be renewed. Otheritems on the agenda in-clude the ratification ofthe appointment of thePresident of the JudicialCommission, an updateon the In ternat ionalOlympic Commit tee(IOC) Solidarity Founda-tion as well as a reporton the FIH finances. Theongoing 46th FIH con-gress will conclude onNovember 3.

E N G L I S H