1

Ekonomi Bülteni

28 Ağustos 2017, Sayı: 35

Ekonomik Araştırma ve Strateji

Dr. Saruhan Özel

Ezgi Gülbaş

Orhan Kaya

Deniz Bayram

Yurt Dışı Gelişmeler

Yurt İçi Gelişmeler

Finansal Göstergeler

Haftalık Veri Akışı

2

Yurt Dışı Gelişmeler

DenizBank Ekonomi Bülteni 28 Ağustos 2017

● Euro Bölgesi’nde imalat sanayi ekonomik aktiviteyi desteklemeye devam ediyor. PMI imalat endeksi, Tem-

muz’daki hafif gerilemenin ardından Ağustos ayında tekrar

57.4’e yükselerek son 6 yılın en yüksek seviyesinde seyret-

meye devam etti. PMI imalat endeksindeki artışı, üretim ve

dış talep ile artan yeni siparişler destekledi. Sektörde istih-

dam büyümesi yavaşlarken, maliyet enflasyonunun Şu-

bat’tan bu yana ilk kez artması ve çıktı fiyatlarının son üç

ayın en hızlı artışını göstermesi, enflasyondaki aşağı yönlü

trendin sona erebileceğine işaret etti. PMI imalat endeksinde-

ki artışı, bölgenin en büyük ekonomileri Almanya ve Fran-

sa’daki güçlü imalat sanayi aktivitesi destekledi. Euro Bölgesi

hizmet PMI endeksi ise 54.9’a gerileyerek sektördeki büyü-

menin bir miktar yavaşladığına ancak büyümenin sürdüğüne işaret ediyor. İmalat PMI endeksinin artmaya devam etmesi

ve hizmet PMI endeksinin hafif gerilemesiyle bileşik endeks 55.8 seviyesinde, ikinci çeyreğin hafif altında seyrediyor.

Temmuz ve Ağustos ayı PMI verileri, Euro Bölgesi’nin ikinci çeyreğin ardından üçüncü çeyrekte de çeyreklik bazda %

0.6’ya yakın güçlü bir büyüme kaydedebileceğine işaret ediyor. Euro Bölgesi’nde büyümenin istikrar kazanması, Avrupa

Merkez Bankası’nın 2018 yılı başında parasal genişlemeyi azaltmaya başlayabileceği yönündeki beklentileri destekliyor.

● ABD’de yeni konut satışları Temmuz ayında geriledi. Temmuz ayında bir önceki aya göre değişim göstermeme-

si beklenen ABD yeni konut satışları bir önceki aya göre %

8.9, bir önceki senenin Temmuz ayına göre %9.4 düşüş gös-

terdi. Yeni konut satışları yıllık bazda Şubat 2016’dan bu

yana ilk defa düşüş göstermiş oldu. Küresel finansal kriz

sonrası ılımlı bir toparlanma yaşanmasına rağmen, ABD’de

yeni konut satışları halen kriz öncesi seviyesinden düşük

seyrediyor. 2005 – 2009 aylık ortalama 895bin seviyesinde

iken, 2012 – Temmuz 2017 döneminde bu rakam 476bin

seviyesine gerilemiş durumda. Temmuz ayında yaşanan

düşüşte, konut fiyatlarında arzın düşük olmasından kaynaklı

bir yükselişin ve artan kredi faizi oranlarının etkili olmuş olabileceği belirtiliyor. Fed’in para politikasında sıkılaşma adımla-

rını artırması beklentisi konut kredisi faizlerinin 2016 sonundan bu yana artmasına neden oldu. Konut satışlardaki gerile-

menin devam etmesi Fed’in sıkılaştırma adımlarını belirtilenden daha da yavaş bir şekilde atmasına neden olabilir.

● Japonya’da yıllık enflasyon Japonya Merkez Bankası’nın hedefinin oldukça altında, yatay seyretmeye devam

ediyor. Temmuz ayında tüketici fiyatları bir önceki yıla göre beklentilere paralel %0.4 arttı (önceki: +%0.4). Enflas-

yon artışında çekirdek enflasyonda artış bir miktar ivmelenerek yıllık %0.1 arttı. (önceki: %0.0) Japonya Merkez Bankası

yıllık enflasyonun Mart 2018’de %1.4 seviyesine ulaşması bekliyor. (bir önceki tahmin: %1.5) ABD ve Euro Bölgesi eko-

nomilerinde düşük enflasyon merkez bankalarının para politikalarında sıkılaştırma adımları konusunda belirsizlik yaratır-

ken, Japonya Merkez Bankası Temmuz toplantısında enflasyonun 2018 sonuna kadar tahminlerinin altında kalmaya de-

vam edeceğini vurgulamıştı. Japonya Merkez Bankası’nın düşük enflasyon beklentilerine paralel olarak mevcut genişle-

meci para politikasına uzun süre daha devam etmesi beklenebilir.

3

Yurt İçi Gelişmeler

DenizBank Ekonomi Bülteni

Konut Satışları, Temmuz 2017

● Temmuz ayında konut satışları önceki yılın aynı ayına göre %42.4 artarak 116 bin oldu. Haziran ayında %8 düşüş gös-

teren satışlar, Temmuz ayında Nisan 2015’ten bu yana en güçlü artışı gösterdi. 2017’nin ilk 7 ayında konut satışları, önce-

ki yılın aynı dönemine göre %8.2 arttı.

● Temmuz ayında konut satışları üç büyük ilde de artış

gösterdi. Konut satışlarının bir önceki yıla göre %51.9

yükseldiği İstanbul, toplam satışlardaki artışa en çok katkı

yapan il oldu. Satışlar, Ankara’da %46.7 ve İzmir’de %

35.3 arttı. Temmuz’da yeni konut satışları %42.6, ikinci el

konut satışları ise %42.3 arttı. Yılın ilk yarısına bakıldığın-

da, yeni konut satışları %6.1, ikinci el konut satışları %9.9

artmış durumda. İpotekli satışların toplam satışlardaki

payı ise %33 seviyesine geriledi. 2013 yılı ilk yarısında

%40 seviyesinde iken, o dönemden beri gerileyen ipotekli satış oranları, 2014 yılından bu yana ortalaması olan %34’e

yakın seviyelerde seyretmeye devam ediyor.

● Temmuz’da yaşanan güçlü artışta düşük baz yılı etkili oldu. Önümüzdeki aylarda yıllık artış oranları bu ayki seviyeye

göreceli olarak düşük gelse de, Eylül ayında başlaması hedeflenen yeni konut seferberliği ile satışlardaki olumlu seyrin

devam etmesi beklenebilir.

Yabancı Turist Sayısı, Temmuz 2017

● Türkiye’ye gelen turist sayısı Temmuz ayında 2016’nın aynı ayındaki düşük baz etkisiyle yıllık %46 artış göstererek 5.1

milyon kişiye yükseldi (Temmuz 2015: 5.5 milyon kişi).

Ocak-Temmuz döneminde Türkiye’yi ziyaret eden ya-

bancı turist sayısı da 2016’nın aynı dönemine göre %22

artarak 17.3 milyon oldu (Ocak-Temmuz 2015: 20.4 mil-

yon kişi).

● Ülke kırılımına bakıldığında, Temmuz ayında Rus-

ya’dan gelen turist sayısında geçen yılın düşük baz etki-

sinin devam etmesi ile %1650 artış yaşandı. Yılın ilk yedi

ayında Rus ziyaretçi sayısı geçen senenin aynı dönemi-

ne göre %990 artarak 2.5 milyon oldu (Ocak-Temmuz

2014: 2.7 milyon). Temmuz ayında Almanya’dan gelen turist sayısındaki artış %3 ile sınırlı kalırken ve İngiltere’den gelen

turist sayısı artış göstermezken, Avrupa’dan gelen toplam turist sayısı %7 arttı. Böylece yılın ilk 7 ayında Avrupa’dan ge-

len turist sayısı %7 azalmış oldu. Yılın ilk 7 ayında turist sayısındaki artışa Rusya’nın yanı sıra en yüksek katkıyı İran ve

Irak’tan gelen turistler yaptı.

● Turizm gelirlerindeki toparlanmada kişi başına harcaması daha yüksek olan Avrupalı turist sayısındaki seyir önem teşkil

ediyor. Yılın ikinci çeyreğinde turist sayısı önceki yılın aynı dönemine göre %27 artarken, Avrupalı turist sayısındaki gerile-

me nedeniyle turizm gelirlerindeki artış yıllık %9 ile sınırlı kalmıştı (2017 ilk altı ay: -%3). Temmuz ayı ve yılın geri kalanın-

da da toplam turist sayısında yaşanan artışın turizm gelirlerine yansıması kısıtlı seviyede kalabilir.

27 Şubat 2017

DenizBank Ekonomi Bülteni

Yurt İçi Gelişmeler

28 Ağustos 2017

86 95 1

16

11

9

10

8

11

1

97 1

12

92 10

4

10

6

14

3

85 1

02 11

7

10

6

11

5

10

6

81

11

5

10

9 13

0

13

3

14

3

95 10

1 12

9

11

4

11

7

98 11

6

0

20

40

60

80

100

120

140

160

Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara

Bin Konut Satışları (Bin)2015 2016 2017

%-0.2

%10%7.6 %1.5

%-8.1

Kaynak: TÜİK

%42.4

29 31 3235 37 36

2528

10

15

20

25

30

35

40

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017*

Yabancı Turist Sayısı (milyon kişi)

1%

6%

*Temmuz itibarıyla 12 aylık kümülatif Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

4

Finansal Göstergeler

DenizBank Ekonomi Bülteni

Ha

fta

lık

ve

Aylı

k G

eti

ri

Pa

ra P

iya

sa

ları

H

. S

en

ed

i P

iya

sa

ları

Libor faizleri yatay seyrini sürdürdü.

Küresel hisse senetleri değer kazandı.

Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 13:30 itibarı ile güncellenmiştir.

Geçtiğimiz hafta TL değer kazandı. Türkiye ve diğer gelişmekte olan ülke hisse senedi piyasaları de-ğer kazanmaya devam etti.

28 Ağustos 2017

0

1

2

3

4

5

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

12 Aylık USD Libor

6 Aylık USD Libor

3 Aylık USD Libor

1 Aylık USD Libor

USD Libor 1 ay, 3 ay, 6 ay ve 12 ay (%)

-0.50.00.51.01.52.02.53.03.54.04.55.05.5

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

USD JPY EUR

3 Aylık Libor Faizi (%)

60

70

80

90

100

110

120

130

140

2013 2014 2015 2016 2017

Hisse Senedi Endeksleri (Ocak 2013=100)

MSCI Türkiye Endeksi

MSCI GOÜ Endeksi

0.50.40.4

0.20.2

1.50.2

0.5-0.1

2.20.9

4.63.2

0.22.4

2.62.5

1.9-0.6

0.90.4

-1 0 1 2 3 4 5

MSCI Global ($)G-7 Ortalama

ABD-S&PABD-DJ Indus

EU-DJ Stoxx 50UK-FTSE 100

Fr-Cac40Ger-Dax

Jp-Nikkei225

MSCI GOÜ Endeksi ($)Meks-BolsaBr-Bovespa

Pol-WIGCz-PragueRus-Micex

Mac-BuxTR- BIST100Çin-Shangai

Hindistan-SensexKore-Kospi

Endonezya-JCI

Hisse Senedi Endeksleri

0.4

2.2

3.3

0.5

0.8

0.3

-0.4

-1 0 1 2 3

ABD-S&P

MSCI EM

MSCI Türkiye

EURO/$

TL-Basket

Altın

Emtia End.

5 Günlük Değ (%, $ Bazında)

5

Finansal Göstergeler

DenizBank Ekonomi Bülteni

Ta

hvil

Piy

as

ala

rı

Gelişmekte olan ülke CDS’leri gerileme kaydetti. TCMB ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %11.97, gösterge tahvil getirisi %11.66 seviyesinde.

Dö

viz

Piy

as

ala

rı

Em

tia

Piy

as

ala

rı

Euro ve gelişmekte olan ülke para birimleri dolara karşı değer kazandı.

Enerji ve temel maden fiyatları arttı. VIX endeksi geriledi.

Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 13:30 itibarı ile güncellenmiştir.

28 Ağustos 2017

0

2

4

6

8

10

12

14

16

Ocak 13 Ocak 14 Ocak 15 Ocak 16 Ocak 17

Gecelik Borç Alma ve Borç Verme Faiz

Koridoru

MB Haftalık Repo Faizi

Gösterge Tahvil

Faiz Oranı

MB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Faizi

Politika Faiz Oranları (%)

GLP Borç Verme Oranı

0

100

200

300

400

500

600

700

Ocak 13 Ocak 14 Ocak 15 Ocak 16 Ocak 17

TR, BB+ Rus, BBB- Bra, BB Pol, A-

GOÜ CDS'leri ve Ratingler (5 Yıl; Fitch, LT FX)

0.5

-0.3

-0.4

0.0

1.1

-0.3

0.8

0.3

1.1

0.1

0.5

0.9

1.4

-1.6

1.8

-0.9

2.4

1.4

1.4

0.5

-1.2

1.6

1.2

-0.1

-2 0 2

EURO

GBP

JPY

ZAR

TRY

RUB

PLN

MXN

KRW

HUF

CZK

BRL

1 Aylık Değ (%)

5 Günlük Değ (%)

USD'ye Karşı Değişim (%, Pozitif Değerler= $'a karşı değerleniyor)

95

105

115

125

135

145

155

165

175

185

195

205

215

225

2013 2014 2015 2016 2017

TL

GOÜ Ortalaması

De

ğerl

en

iyo

rD

eğe

r K

ayb

ed

iyo

r

GOÜ Para Birimleri ($'a Karşı Ocak-13=100)

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Oca 15 Tem 15 Oca 16 Tem 16 Oca 17 Tem 17

Endişe (VIX) EndeksiEndişe (VIX) EndeksiEndişe (VIX) Endeksi

-0.4

1.5

-0.1

2.3

0.1

0.2

4.3

2.6

10.6

-8.6

-9 -7 -5 -3 -1 1 3 5 7 9 11

Top. Endeks

Enerji

Değ. Maden

Tem. Maden

Tarım

Emtia Endekslerinde Değişim (%)

1 Aylık Değ (%)

5 Günlük Değ (%)

6

Veri Akışı

DenizBank Ekonomi Bülteni

28 Ağustos 2017

Not: Tüm veriler ve beklentiler Bloomberg’den alınmıştır.

Ülke Veri Saat Beklenti Gerçekleşen Önceki Revize Önem

29 Ağustos Salı

Almanya Tüketici Güveni (Eylül) 09:00 10.8 -- 10.8 -- Orta

Türkiye Dış Ticaret Açığı (Temmuz) 10:00 -- -- -6.01b -- Orta

ABDS&P Case Schiller Konut Fiyat Endeksi (Yıllık Değişim, %)

(Haziran)16:00 -- -- 5.69% -- Orta

Almanya TÜFE (Yıllık Değişim %) (Ağustos, Geçici) 15:00 1.70% -- 1.50% -- Yüksek

ABD ADP İstihdam Değişimi (Ağustos) 15:15 185k -- 178k -- Orta

ABDÇekirdek Kişisel Tüketim Harcamları (Çeyreklik

Değişim, %) (2. Çeyrek, Geçici)15:30 -- -- 0.90% -- Yüksek

ABDGSYH (Yıllıklandırılmış) (Çeyreklik Değişim, %) (2.

Çeyrek, Geçici)15:30 2.70% -- 2.60% -- Yüksek

Çin PMI İmalat (Ağustos) 04:00 51.3 -- 51.4 -- Orta

Almanya Perakende Satışlar (Yıllık Değişim, %) (Temmuz) 09:00 3.60% -- 1.50% -- Orta

Türkiye PMI İmalat (Ağustos) 10:00 -- -- 53.6 -- Orta

Euro Bölgesi TÜFE Tahmini (Yıllık Değişim, %) (Ağustos) 12:00 1.40% -- 1.30% -- Yüksek

Euro Bölgesi İşsizlik Oranı (Temmuz) 12:00 9.10% -- 9.10% -- Orta

ABDÇekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları (Aylık Değişim,

%) (Temmuz)16:30 0.10% -- 0.10% -- Yüksek

ABDÇekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları (Yıllık Değişim, %)

(Temmuz)15:30 1.50% -- 1.50% -- Yüksek

ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları (26 Ağustos) 15:30 -- -- 234k -- Orta

ABD Bekleyen Konut Satışı (Yıllık Değişim, %) (Temmuz) 17:00 -- -- 0.70% -- Orta

Almanya PMI İmalat (Ağustos, Nihai) 10:55 59.4 -- -- -- Orta

Euro Bölgesi PMI İmalat (Ağustos, Nihai) 11:00 57.4 -- -- -- Orta

İngiltere PMI İmalat (Ağustos) 11:30 55 -- 55.1 -- Orta

ABD Ortalama Saatlik Ücretler (Yıllık Değişim, %) (Ağustos) 15:30 2.60% -- 2.50% -- Yüksek

ABD İşsizlik Oranı (Ağustos) 15:30 4.30% -- 4.30% -- Yüksek

ABD Tarımdışı İstihdam Değişimi (Ağustos) 15:30 180k -- 209k -- Yüksek

ABD PMI İmalat (Ağustos, Nihai) 16:45 -- -- -- -- Orta

ABD Michigan Üniversitesi Güven Endeksi (Ağustos, Nihai) 17:00 97.3 -- 97.6 -- Orta

ABD ISM İmalat Sanayi Endeksi (Ağustos) 17:00 56.4 -- 56.3 -- Orta

Haftalık Veri Takvimi

30 Ağustos Çarşamba

01 Eylül Cuma

31 Ağustos Perşembe