4
 Ekrem Eylisli (Nahcıvan, Ordubad, 6 Aralık 1937) Ekrem Naibov 6 Aralık 1937'de Naxcıvan Muxtar vilayetinin Ordubad bölgesinin Eylis kö- yünde doğmuştur. Babasının adı Neceftir. Yüksek tahsilini Moskova'da M.Qorki adına kurulmuş Edebiyyat Enstitüsü'nde tamamladıktan sonra, "Gençlik" neşriyat ında baş redaktör (1968-1970), mizahi karikatür dergisi "Mozalan"da baş re- daktör olarak çalışmıştır (1970-1971). Azerbaycan SSR Nazirler Soveti Devlet kinematoğrafiya Ko- mitesi'nin (1974-1978) ve "Azerbaycan" dergisinin (1978-1983) görevlerinde bulunmuştur. Polşa'mn Poznan şehrinin fahri vatandaşıdır. Edebi ça- lışmalar ına şiirle başlamış, ilk hikayesi "Qeşem ve Onun Kürekeni" 1959 yılında "Azerbaycan" der- gisinin yedinci sayısında yayınlanmıştır. Eserleri eski SSR İ ve bir çok dünya ülkelerinin dillerine çevrilmiştir. Onun edebi çalışmalar ında dram türü eserler önemli yer tutar. "Quşu Uçan Budaqlar", "Menim Neğmekar Bibim", "Bağdada Putyovka Var", "Vezife", "Anamın Pasportu", "Ata Mülkü" piyesleri Baku, Nahcıvan, Gence ve Yerevan dram tiyatrolar ında sahnelenmiştir. Ba şlıca eserleri: Gilas Ağacı, B., 1961; Dağlara Çen Düşende, B., 1963; Atalar ve Atasızlar, B., 1965; Menim Neğmekar Bibim, B., 1968; Adamlar ve Ağaçlar, B., 1970; Kür K ırağının Meşeleri, B., 1971; Ürek Yaman Şeydir, B., 1973; Bu Kendden Bir Qatar Geçdi, B., 1977; Gilenar Çiçeyinin De- dikleri, B., 1983; Adamlar ve Ağaçlar, B., Gençlik, 1985...  Kaynakça:  1.  Azerbaycan Sovet Edebİyyatı Tarihi, 2 cilt te, cilt 2, Bak ı, 1967.  2 .  Azerbaycan Sovet Edebİyyatı Tarihi, Bak ı, 1988. 3.  Edebi Proses -1976-1980, B., 1990. 4.  Akif Hüseynov. Nesr ve Zaman, Bak ı, 1984.

Ekrem Eylisli

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ekrem Eylisli

8/7/2019 Ekrem Eylisli

http://slidepdf.com/reader/full/ekrem-eylisli 1/4

Ekrem Eylisli

(Nahcı van, Ordubad, 6 Aralı k 1937)

Ekrem Naibov 6 Aralı k 1937'de Naxcı vanMuxtar vilayetinin Ordubad bölgesinin Eylis kö-yünde doğmuştur. Babası nı n adı Neceftir. Yüksek tahsilini Moskova'da M.Qorki adı na kurulmuş

Edebiyyat Enstitüsü'nde tamamladı ktan sonra,"Gençlik" neşriyatı nda baş redaktör (1968-1970),mizahi karikatür dergisi "Mozalan"da baş re-daktör olarak çalı şmı ştı r (1970-1971). AzerbaycanSSR Nazirler Soveti Devlet kinematoğrafiya Ko-mitesi'nin (1974-1978) ve "Azerbaycan" dergisinin(1978-1983) görevlerinde bulunmuştur. Polşa'mnPoznan şehrinin fahri vatandaşı dı r. Edebi ça-lı şmalar ı na şiirle başlamı ş, ilk hikayesi "Qeşem veOnun Kürekeni" 1959 yı lı nda "Azerbaycan" der-gisinin yedinci sayı sı nda yayı nlanmı ştı r. Eserlerieski SSR İ ve bir çok dünya ülkelerinin dillerineçevrilmiştir. Onun edebi çalı şmalar ı nda dram türüeserler önemli yer tutar. "Quşu Uçan Budaqlar","Menim Neğmekar Bibim", "Bağdada Putyovka

Var", "Vezife", "Anamı n Pasportu", "Ata Mülkü"piyesleri Baku, Nahcı van, Gence ve Yerevan dramtiyatrolar ı nda sahnelenmiştir.

Başlı ca eserleri:Gilas Ağacı , B., 1961;DağlaraÇen Düşende, B., 1963;Atalar ve Atası zlar, B.,1965; Menim Neğmekar Bibim, B., 1968;Adamlarve Ağaçlar, B., 1970; Kür K ı rağı nı n Meşeleri, B.,1971; Ürek Yaman Şeydir, B., 1973;Bu KenddenBir Qatar Geçdi, B., 1977;Gilenar Çiçeyinin De-dikleri, B., 1983;Adamlar ve Ağaçlar, B., Gençlik,1985...

Kaynakça: 1. Azerbaycan Sovet Edebİyyatı Tarihi, 2 cilt

te, cilt 2, Bak ı , 1967. 2. Azerbaycan Sovet Edebİyyatı Tarihi, Bak ı ,

1988.3. Edebi Proses -1976-1980,B., 1990.4. Akif Hüseynov. Nesr ve Zaman,Bak ı , 1984.

Page 2: Ekrem Eylisli

8/7/2019 Ekrem Eylisli

http://slidepdf.com/reader/full/ekrem-eylisli 2/4

KÜR QIRAĞININ MEŞELER İ (Ekran Eylbii. Bu kendden bir yatar keçdi Bak ı , 1977, s. 6'1 -67)

I Kendin1 eteyindeki yol ayr ı cı ndan2 evlerinin

apı sı nacan3 Qediri köhne tay-tuşlar ı ndan4 biriı üşayiet eledi5, bir de yolda bir-iki uşaq6 tapı ldı

7 -api-qapı , tiıı -tinS arta-artaQ onlar yeke bir deste ol-ular, gelib Qedirgilin qapı sı nı n ağzı na yı ğı şdı lar.

Açı q küçe]ı J qapı sı nı Qedir ehmalea iteleyibheyete11 girdi. Dehlizin qapisı da açiq idi, demek,Sellenet evde idi. Dehliz qapı sı nı n qabağı ndaki13 üçillenin14 üçünü de Qedir birden qalxdı . Seltenetapı nı açdı ve onlar üz-üze geldiler.

Beş-alh ilin ayr ı lı ğı ndan sonra bu, onlar ı n bi-

inci görüşü İdi. Ancaq ne el verdiler, ne bir-irlerinin halı nı soruşdular. Dike-dik üz-üze da-andı lar: Seİtenet astananı n15 qabağı nda, Qedir pil-ekenin başı nda; biri divar kimi10, çeper kimi, o biriurumuş ağaç: kimi.

Az durdular, çox durdular, nehayet, Qedir dil-ene bildi:

- Salameleyküm, Seltenet, ~ dedi. - Menem,eltenet, gelmişem...

Seltenetin ne halı nda bir deyişiklik oklu, neaxı şı nda bir şey tezelendi.17

- Bah, - dedi, eleyksalam! Ye'ni gelmisenmi,özümüz aydı n!

Yene Seltenet astanada18 dayanmı şdı , yeneQcdir pillekemn19 başı nda durmuşdu. Elindekiğı r camadanı -0 Qedir hele21 de yere qoymamı şdı

ve qeribedir, çox qeribedir ki, bu ağı rlı ğı o, qe-iyyen hiss elemirdi.

Sonra Qedir ağı rlı ğı hiss eledi, camadanı elin-en yere qoydu. Seltenet de astanadan çekildi,ncaq onda aradan xeyli vaxt keçmişdi; qapı ya yı -ı şmı ş22 uşaqlar ı n23 bir neçesi heyete24 so-ulmuşdu, bir neçesi hasar ı n25 başı na dı rmaşmı şdı .

Qedirin "geldi" xeberi de, yeqin2h ki, bütünende27 yayı lmı şdı - onun köhne20 şofer dostu

Qası m indice2'1, bu saatca küçe30 qapı sı nı açı b heyeteirmişdi, elinde bir şüşe araq31, sevine-sevineostunun üstüne gelirdi. Qedir öz32 köhne dostu ile qucaqlaşmaq ba-ı nda33 deyildi. Köhne dostun özü Qediri qu-aqladı , berk-berk 34 qucaqladı , döne-döne öpdü,etta, ağladı da; emelli-başlı ağladı ve Qasimı naşlı , par ı ltı lı gözleri sonra Seltenetin üzüne35 zil-endi3", çünki Qedir ona baxmı rdı , Seltenete ba-irdı .

Sonra onlar qapı nı n qabağı ndak ı 37 iri sal38 daşı

altlar ı na çekib oturdular. Ancaq Seltenet hele de,astanadan azca aralı da, dehlizin divar ı na söykenibdayanmı şdı . Onun iri gözleri, ele bil3'1, bir az da iri-leşmişdi ve bu iri gözler, ele bil, heyetde, qapı da,yerde, yerdeki araq şüşesinde, Qedirin ca-madanı nda, buradan azca aralı daki hasar ı n üs-tünde ve basardan çox-çox uzaqdak ı ucsuz-bucaqsı z meşelerde40 neşe göze-görünmez, çox ba-laca, bambalaca41 bir şey gezirdi. Gözler sönük idi,bereketsiz idi ve o qeder sönük ve bereketsiz idi ki,Seltenet azca herekete gelib divardan aralananda,onun gözlerindeki par ı ltı nı Qedir aşkar 42 göre

bildi. Seltenet dehlize girdi43

, oradan kuzeni gö-türüb çı xdı . "Gedirem bir kuze su getirim", - dedive ele getdi, ele getdi ki, ele bil, o bir kuze su ol-masaydı , bu saat dünya alı şı b-yanacaqdı .

Seltenet gedenden sonra koline dost, gözleriişara-işara, bir müddet Qedirin üzüne baxdı . Sonrayanı ndaki araqşüşesine göz vurub: "Ux!" - deyib,elini eline çı rpdı , elini eline sürtdü. (Bir vaxt yolda,rastlar ı na qeşeng44 qı zlar çı xanda onlar eynen bucür göz vurardı lar, eynen bu cür 45 "ux" eleyerdiler,ellerini ellerine çı rpardı lar, ellerini ellerine sür-terdiler...).

Sonra Qedirin köhne411 dostu ayağa durdu,boylanı b yan-yöresine baxdı , arağı

47 töküb içmek üçün qab axtardı 48; yaxı nlı qda qab-qaşı q gözünedeymedi, o yanda hasar ı n40 üstündeki, qapmı n qa-bağı ndak ı 50 uşaqlar 51 gözüne deydi. O gedib uşaq-lar ı heyetden52 çı xartdı , hasardan düşürtdü53, onlar ı bir xeyli de küçe ile qovub, bu hendeverden54

lamam uzaqlaşdı randan sonra, qayı dı b:;;ı astana56

dibindeki daşı ayağı ile qapı nı n dalı na57 iteledi,gelib olurdu, gözlerini Qedirin üzüne zilleyib:

- E, niye belesen58? - dedi ve görünmemiş bir teeccüble öz?q köhne dostuna baxı b-baxı b, elaveeledi: - Dur evden iki dene stekan^0 getir.

Qedir yerinden terpenmedi61. Bir yar ı mkiloluqbankah2 ile bir köhne demir parçı dehlizden'13 Qa-sı mı n özü getirmeli oldu. Qası m arağı qablaratökdü, parçı Qedirin qabağı na qoyub, bankanı yu-xar ı qaldı rdı :

- Götür iç, e!İç adam ol. Men bu saat çı xı b ge-direm.

Ele bil, bu adamı n bu saat çı xib getmeyi üçünQedir, arağı birnefese başı na çekib, Qası mı n d-binden64 çı xar ı b verdiyi beş-altı qoz lepesinin65 ha-mı sı nı

66 birden ağzı na aldı . Danı şmadı lar 67, din-

. köyün 2. ayr ı mı nda», kavşağı ndan 3. kapı sı na kadar 4. yak ı lar ı ndan, akranlar ı ndan 5. geçirdi, yola saldı b. çocuk 7. bulundu 8. köşe-ucak 9. çoğala çoğala 10. sokak 11. bahçeye, avluya 12. koridorun 13. önündeki 14. basamağı n 15. merdiven bokluğunun 16-gibi 17.

yenilendi 18. merdiven boşluğunda \9^ merdivenin 20. çantayı 21. tı nla, daha 22. toplanmı ş, birikmiş 23. çocuklar ı n 24. avluya, bahçeye

5. duvar ı

n 2b. muhakkak 27. köye 28. eski 2').şimdi 30. sokak 31. içki 32. kendi 33. isteğinde, niyetinde 34. sı

k ı

-sı

k ı

35. yüzüne 36.dikildi, çak ı ldı 37. önündeki 38. düz, yassı 3«. öyle 40. ormanlara 41. küçük, küçükçe 42. açı kça 43. testi 44. büyük, iri 45. tarz,şekil 4b.ski 47. içkiyi 48. aradı 4<>. duvar ı n 50. Önündeki 51. çocuklar 52. bahçeden, avludan 53. indirdi 54. merdiven, kapı ağzı ndan 55. geri

dönüş 5b. merdiven 57. arkası na 58. böylesin 5C>. kendi 60. bardak 61. k ı pı rdamadı , hareket etmedi 62. büyük cam kâse 63. koridordan4, cebinden 65. leblebisinin 66. hepsini, tümünü 67. konuşmadı lar

Page 3: Ekrem Eylisli

8/7/2019 Ekrem Eylisli

http://slidepdf.com/reader/full/ekrem-eylisli 3/4

mez-söylemez qoz lepesini çeynediler. Qası mayağa durdu. Pillekenin dibinden küçe1 qa-pı sı nacan, uzun xiyabanı da onlar sessiz-semirsizötüb2 keçeliler ve yalnı z qapı nı n qabağı nda sohbetebaşladı lar:

-Be niye bele, e?.. Bununla Qası m Qedirn gec gelmeyinin se-

bebini soruşnrdu. Qedir suali düz3 başa düşdü4: - Gelmek fikrim yoxudu, - dedi.- Bes bir qulaq kağı za5 ne gelmişdi?Yene Qedir hemin6 cavabı verdi:- Gelmek fikrim yoxudu.- Harda7 olurdun?-Belorusiyada.- Evlenmişdin?- Evlenmişdim.- Uşaq-zad8 nece?-Var.- Emelli qaçmı san?- Neceg ki?- Deyirem, ye'ni adresim-zadı nı bilinirler ki?- Bilirler.- Uşaq10birdi?- İkidi.- Aliment vereceksen?-Bilmirem.Papağı nı

11 çı xar ı b, başı nı cani-dilden qaşı ya-qaşı ya Qası m evvel uzun müddet Qedirin ayaq-qabilar ı na baxdı , sonra ütülüşalvar ı na, temiz pen-ceyine, ağ köyneyine12, qalslukuna13... sonra ise

üzüne... üzüne14

lap15

sonra baxdı , baxdı ve dedi: - Bura bax, Qedir, ele10 bilme ki, men seni başadüşmürem17. Yor ğunsan, yol gelmisen, gerek ya-tasan... Qürbetde iki uşaq qoyub gelmisen, bunuda bilirem, eşşek deyilem. Selteneti de gördüm: dil-xor 18 idi, gelmeyine sevinmirdi, bu öz yerinde. Bular ı n hamisi özı t! yerinde, hamisi20 keçer geder.Ancaq, Qedir, men ölüm, Qedir, men ölüm, qağa21,incime menden... bele22 birtehersen e.:., Lap bir-tehersen23... ele bil çastlar ı m24 deyişibler.

Qası m besteboy25 idi, Qedir ucaboy26 idi. Qe-diri öpmek üçün gerek Qası m dikeleydi, çox di-keleydi. Dostunun öpüşmek istediyini Qedir özübaşa düşdü; başı nı eydi ve Qası m güle-güle onunboynuna sar ı ldı . Belece güle-güle Qası m ağlayib,Qedirin de üz-gözünü islatdi ve güle-güle, ağlaya- ağlaya da çı xı b getdi.

*** Qası mdan qalmı ş araq27 şüşesini Qedir, evvel,

ayağı ile iteleyib, dehlizin28 qapı sı ndan uzaq-laşdı rdı ; bir müddet eyvanda gezindi, sonra qa-yı dı b20, şüşeni götürdü ve heyetin30 lap o ba-şı ndaki kol-kosun31 arxası na tolazladi32.

Sonra Qedir bir-iki defe de eyvanı n o baş bu

başı na gedib geldi. Sonra banka33 ile demir parçı 34

ayaq altı ndan götürüb, divar ı n dibine qoydu, ca-madanı nı

35 qirağa3iı çekdi, bayaq37 Qası mla üstündeoturduqlar ı , neheng38 sal39 daşı evvelki yerinesürüdü, gözünü bankaya, bir de parçazilleyib40, bir müddet key-key baxdı , sonra onlar ı götürdü, bankanı da iyledi41, parçı da iyledi, apa-r ı b42 ağzı üste çevirib; pencerenin çı xanndak ı hisli43 neft çı rağı nı n44 yanma qoydu.

Yene Qedir eyvanı n o baş-bu başı na gedib ge-lirdi. Eyvan böyük idi, her terefden açı q idi, bir dehlizin45 ve bir böyük otağı n40 qabağı nca47 uzanı bgedirdi. Dehlizin qapisı ve otağı n böyük bir pen-ceresi bura baxı rdı . Qapı açiq idi, pencere bağlı idi.Qedir, alnı nı pencereninşüşesine48 söykeyib40, otağı niçine baxdı : otaq son derece temiz idi, seliqeli50 idi;döşemenin yansı na palaz51 salı nmı şdı , yar ı sı na bozbrezent döşenmişdi; köhne52 demir çarpayı 53,çarpayinı n başı nda iri, tox balı ndar 54 - iki balı nc;balı nclar ı n üstüne ağ, sapdan55 toxunma56 üzlük 57

salı nmı şdı ve o yanda, açı q taxçada58, aynanı n ya-nı ndaki samovar ı n5g üstünde de buna oxşar 60 to-xunma örrük 61 vardı . Günçı xana açı lan o biripencerenin qabağı na Seltenetin dibçekleri62 dü-zülmüşdü: etir şah63, gülsabah64, sı r ğagülü65...

Pencereden aralanandan sonra Qedir gelibdehlizin açı q qapı sı qabağı nda durdu. Dehliz ala-qaranlı q olduğundan buradaki şeyler zorla se-çilirdi; çörek 66 laxtası , doşab testi67, köhne küyüm,böyük vanna68... Ve bayaqdan69 özünü70 tox tutan

Qedir, nedense, mehz71

bu şeyleri görenden sonraqeherlendi, az qala ağlaya-ağlaya Seltenete demek istediyi sözleri dehlizdeki çörek taxtası na, doşabtestine, köhne küyüme, böyük vannaya dedi:

- Sevinmedin, saymadı n, - dedi, - Seltenet, neolar, canı n sağ olsun. Döymüşem seni, çox döy-müşem, bilirem, yadı mdan72 çı xmayib. Geceler bueve piyan73 gelmişem, yediyini burnundan ge-tirmişem, yuxunn74 zeher elemişem. Sene bir ağ gün vermemişem, Seltenet, ele75 bilme ki, ya-dı ndan çı xı b... Ancaq gelmişdim, qapı na gel-mişdim, nece gün yol gelmişdim, heç olmasa bîr yad76 qonaq77 hesab eleyeydin, bir xoş üz gös-tereydin, bir stekan çay vereydin... Bir emelli78

üzüme de baxmadı n, belke7" men deyişmişdim,Seltenet, axı men deyişnüşem, Seltenet, mentamam deyişmişem, derdin alı m, Seltenet, gör ovaxtdan nece80 il81 keçir...

O, birden hiss eledi ki, gözlerinden yaş axı r,ağzı şor 82 dadmasaydi, helke heç hiss ele-nı eyecekdi. Özüne aağı

83 tutdu, dehlizin qa-pı sı ndan aralandı , desmalı nı

84 çı xanb, tez85-telesik gözlerinin yaşı nı sildi, sonra yene üzünüdehliz lerefe çevirdi barmağmı n birini oradaki

1. sokak 2. geçip 3. doğru 4. anladı 5. kağı da 6. ayı n 7. nerde, nerede 8. çoluk-çocıı k 9. nası l 10. çocuk 11.şapkası nı 12- gömleğine 13.boyunbağı na 14. yüzüne 15. büsbütün 16. öyle 17. anlamı yorum 18. gönülsüz, isteksiz 19. kendi 20. hepsi, tümü 21. ağabey, efendi 22.böyle 23. bir acayipsin, bir garipsin 24. sanki bir yerlerini değiştirmişler 25. k ı sa boylu 26. uzun boylu 27. içki 28. koridor 29. geri dönüp 30. avlunun 31. yerin, kolluğun 32. f ı rlattı 33. taşa benzer kap 34. kova 35. çantası nı 3b. kenara 37. önceden, eskiden 38. büyük, iri39. yassı , düz 40. dikip, çevirip 41. kokladı 42. götürüp 43. işli, işlenmiş 44. lambası nı n 45. koridorun 46. odanı n 47. önünce48. camı na49. dayayı p 50. düzgün 51. yolluk, küçük çul-kilim 52. eski 53. ranza, sedir 54. yastı klar 55. pamuk veya ipek ipliği 56. dokuma 57.yüzlük, döşeme 58. dolapta 59. semaverin 60. benzer 61. örtü 62. saksı lar ı 63. bir çiçek türü 64. bir tür çiçek 65. bir tür çiçek 66. ekmek 67. pekmezin büyük bak ı r leğeni 68. küvet, leğen 69. epeydir 70. kendini 71. ancak 72. hatı r ı mdan 73. sarhoş 74. uykunu 75. öyle 76.yabana 77. misafir, konuk 78. içten, samimi 79. belki 80. nice, kaç 81-yı l 82. tuz 83. acı ması , merhameti 84. mendil 85. alelacele, çabuk çabuk

Page 4: Ekrem Eylisli

8/7/2019 Ekrem Eylisli

http://slidepdf.com/reader/full/ekrem-eylisli 4/4

teştinmi1, güyümünmü, neyinse üstüne tuşladı2 ve

bu defe lap ucadan3, hirsli-hirsli dedi: - Ancaq, onu bil ki, men senin evine gir-

meyeceyem, Seltenet, bu aslanadan4 o yana ayaqqoymayacağam!.. Qoysam Qedir deyilem, kişi3 de-yilem, bir damcı '1 da namusum yoxdur!.. Senmenim qabağı ma7 adam kimİs çı xmayı nca, üzüme9adam kimi baxmayı nca, sen mene adam kimi "xoş geldin" demeyince, Seltenet... Sonrası öz10 işindir,istersen - qalaram, istemezsen - çı xib, redd olub ge-derem... Gederem, Seltenet, gederem, gederem, ge-derem!..

Son sözü deye-deye Qedir yene eyvanda ge-zinmeye başladı ve bu sözü dedikçe, nedense o,haradasa11 uzaq yollarda şülüyen12 bir qatar 13

gördü, qatar gedirdi ve o getdikce, ele bil, demir te-kerlerle demir reislerin14 arası ndan ses qalxı rdı :“Gederem, gederem, gederem..." Yene eyvan, yene Qedir. Qedir yene gezinirdi.Ferq birce15 burası nda idi ki, hava bir qeder lb qa-ralmı şdı , kende17 axşam düşürdü. Bir de ferq ora-sı nda idi ki, gezine-gezine Qedir indi18 başqa bir sözü tekrar eleyirdi: "Altı il, altı il19, altı il..."

Sonra Qedir yorulub, eyvanı n meheccerine20

söykendi.21 Buradan be'zi evlerin damı görünürdü,be'zi ağaçlar ı n başı görünürdü. Buradan görünenkend ele hemin22 kend idi - Qedirin altı il evvelgördüyü kend... Bu heyetde23 de beç bir şey de-yişmemişdi. Birce ağaç qurumuşdu, kötüyü qal-mı şdı ... Qedir evin içini tesevvürüne getirdi: çar-

payı

24

öz yerinde, samovar 25

öz yerinde;lnxçalar ı 20, tirleri27, perdileri20... her şey!.. Ancaqburada neşe deyişmişdi. Göresen, deyişen ne idi?Oedir bunu birden tapa bilmedi.20 Dehlizdeki şey-leri nezerine getirdi, sonra evin içini bir de te-sevvür eledi ve yadı na düşdü ki31-1, döşemeye sa-lı nmı ş boz brezent31 evvel yox idi, evvel onlar ı n üçpalazı vardı

32, döşemeni boyaboy tuturdu; bir deQedir esger getmemişden, içeride bir yaxşı

33 limonağacı dururdu; günçı xan terefe pencerede, indiki gül dibçeklerinin34 yerinde...

* * * Üstü kiremitli damlar. Damlar ele berk 35 da-

yanmı şdı lar ki!., Ağaçlar, ele bil, milyon ki-lometrlerle kök ahb, yerin dibine getmişdiler. Qe-dire ele gelirdi ki, bu ağaçlan heç ne yerindenterpede bilmez311. Balı nclar ı n37 ve samovar ı n38 üs-

tündeki örtükler 3" de Qedir üçün, dehlizdeki40

teşt41, küyüm, çörek taxtası kimi42 ağı r olmuşdu.Seltenetin baxı şlar ı da mehz43 bu ağirlı qda olardı .Qedir qeribe bir ağı rlı q altı nda qalmı şdı ve bu ağı r-lı qdan başqa heç ne hiss elemirdi. Sonra o, bisseledi ki, o altı il burada keçmeyib. Sarsı ldı , ümid-sizleşdi. Ve ele sarsı ldı , ele ümidsizleşdi ki, be-deninin ten yar ı sı cansı z bir eşya kimi me-heccerden44 o yana sallandı ... Qedirin deyişdiyiniSeltenet hiss etmeyecekdi, çünki onun özü45 de-yişmemişdi. Çünki burda allı il46 keçmemişdi, altı ilorda keçmişdi: sengerlerde47, tanklar ı n qa-bağı nda48, seherlerden seherlere, meşelerden me-şelere4"...

Sonra Qedir gözlerini kendin50 qur-taracağı ndak ı 51 meşeye zilledi52 - axşamı n ala-toranı meşenin üstüne çökmüşdü. Meşenin o terefiKür idi, ancaq Kür görünmürdü. O tereflerde,göyün lap53 aşağı sı nda bir topa54 bulud qı zar ı rdı .Bayaq55 orda bulud yox idi, bayaq Seltenet o terefebaxı rdı . Tez-lez o terefe baxı rdı . "Göresen niye ba-xı rdı ?.." Qedir qorxa-qorxa piçı ldadı

5(ı. Sonra me-heccerden aralanı b, eyvanda gezine-gezine, hirsli-hirsli, ağlamsı na-ağlamsı na57 elave eledi: - "Birdenbaşı na bir iş getirrersen, Seltenet, gedib özünü Küreatarsan!.. Men gerek gelmeyeydim, bilirem... Gel-mişem, ne olar, çı xı b gederem..."

Seltenetin çeşmeye getmediyini Qedir yeqin58

bilirdi, çünki o cür çeşmeye getmek olmazdı ; olsa-olsa Seltenet öz evlerine gede bilerdi - altı il bun-

dan evvel Seltenetin bir qoca atası

59

ve bir qocaanası vardı . "Kaşb0 Seltenet ele ora getmiş olaydı ..,Bes61 özge62 hara63 gede biler?" - Qedir öz-özünedanı şı rdı , fikirleşirdi ve arabir c|orxa-qorxa Kür te-refe, meşe terefe baxı rdı ...

Onun evden çı xmaq fikri yox idi. Heç kesi64

görmek islemirdi. Qedim yetim böyümüşdü, bukendde onun vur-tut bir nece uzaq qohumu ta-pı lardı , onlar ı n da be'zileri Qedirden üz döıı -dermişdi (nadincliyine göre,şereşurluğuna göre);be'zilerinden de Qedirin özü üz döndermişdi,çünki onda Qedir başqa Qedir idi, bu kenddekiadamlar ı n da çoxusu Qedirin nezerinde o vaxtadam deyildi, ilbiz65 idi, soxulcaıı idi ve çox içibserxoş olanda bu "ilbiz", "soxulcan"66 sözleriniQedir bu camaatı n üzüne67 az dememişdi: "İ1-bizler, soxulcanlar"...

1. bak ı r leğenin mi 2. doğru çevildi 3. yüceden, yüksek sesle 4. merdivenden 5. adam 6. damla 7. önüme 8. gibi 9. yüzüme 10. kendi11. neredeyse 12. ilerleyen 13. tiren 14. raylar ı n 15. sadece, bir tek lb. miktar 17. köye 18.şimdi 19. yi! 20. tmbsanı na, koruması na 21.dayandı 22. aynı 23. avluda, bahçede 24. ranza, sedir 25. semaver 2f>. dolaplar ı 27. direkleri 28. direkleri 29. bulamadı 30. hamladı ,hatı r ı na düştü 31. branda, su geçirmez bez 32. kilimi, yolluğu 33. güzel 34. saksı lar ı nı n 35. sı k ı 36. k ı pı rdatamaz 37. yastı klar ı n 38.semaverin 39. örtüler 40. koridordaki 41. büyük bak ı r leğen 42. gibi, kadar 43. ancak 44. trabzandan 45. kendisi 4b. yı l 47. siperlerde48. önünde 4". ormanlara 50. köyün 51. bitimindeki 52. çevirdi, dikti 53. tam, büsbütün 54. küme, grup 55. önceden, eskiden 56.f ı sı ldadı 57. ağlamaklı -ağlatnaklı 58. şüphesiz, muhakkak 59. babası 60. keşke 61. peki, pekiyi 62. başka 63. nere, nereye 64. kimseyi65. sinsi, ardniyetı li 66. soluc an 67. yüzüne