T.C.

MLL ETM BAKANLII

ELEKTRK-ELEKTRONK TEKNOLOJS

OPERATR PANELLER 523EO0160

Ankara, 2012

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereve retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarak

rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renme

materyalidir.

Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir.

PARA LE SATILMAZ.

i

AIKLAMALAR ................................................................................................................... iii GR ....................................................................................................................................... 1 RENME FAALYET-1 ..................................................................................................... 2 1. OPERATR PANELLER .................................................................................................. 2

1.1. Operatr Paneli Tanm ................................................................................................. 2 1.2. Operatr Panel eitleri ................................................................................................ 5

1.2.1. Push Button Paneller.............................................................................................. 5 1.2.2. Micro Paneller ....................................................................................................... 5 1.2.3. Mobil Paneller ....................................................................................................... 6 1.2.4. Paneller .................................................................................................................. 6 1.2.5. Multi Paneller ........................................................................................................ 7 1.2.6. Operatr Panelini Sisteme Balamak .................................................................... 8

UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 11 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 12

RENME FAALYET-2 ................................................................................................... 13 2. OPERATR PANELLERN PROGRAMLAMA ........................................................... 13

2.1. Operatr Panelini Programlama Editr ..................................................................... 13 2.1.1. Yeni Bir Proje Oluturmak .................................................................................. 14 2.1.2. alma Ekran .................................................................................................... 18 2.1.3. Proje Grn .................................................................................................... 19 2.1.4. alma Alan ...................................................................................................... 20 2.1.5. Alet Kutusu .......................................................................................................... 21 2.1.6. Properties ............................................................................................................. 24 2.1.7. Proje Oluturmak ................................................................................................. 24 2.1.8. Ekran Ayarlar Yapmak ....................................................................................... 24 2.1.9. Ekran smi Deitirmek ....................................................................................... 25 2.1.10. Operatr Panelinin PLC ile Balantsn Salamak ........................................... 26 2.1.11. Ekranda Display Oluturmak ............................................................................. 27 2.1.12. Bar Grafii ......................................................................................................... 30 2.1.13. Ekranda Yaz Kullanmak ................................................................................... 31 2.1.14. Ekranda Buton Objesi Oluturmak .................................................................... 32 2.1.15. ok Konumlu Buton Objeleri ............................................................................ 34 2.1.16. Animasyon ......................................................................................................... 34 2.1.17. Fonksiyon Tular .............................................................................................. 35 2.1.18. Grsel ekil Tanmlama .................................................................................... 36 2.1.19. Verileri Grafiksel Olarak Grme (Trend Wiev) ................................................ 36 2.1.20. Birden ok Sayfa Arasnda Gei ..................................................................... 38

UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 40 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 42

RENME FAALYET-3 ................................................................................................... 43 3. HATA MESAJLARINI HAZIRLAMA ............................................................................. 43

3.1. Discrete Alarm ............................................................................................................ 43 3.2. Analog Alarm .............................................................................................................. 46 3.3. Alarm Mesaj Penceresi Hazrlama ............................................................................. 49 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 51

NDEKLER

ii

LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 52 RENME FAALYET-4 ................................................................................................... 53 4. PROGRAMI OPERTR PANELNE YKLEMEK ........................................................ 53

UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 55 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 56

MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 57 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 58 KAYNAKA ......................................................................................................................... 60

iii

AIKLAMALAR KOD 523EO0160

ALAN Elektrik-Elektronik Teknolojisi

DAL/MESLEK Otomasyon Sistemleri

MODLN ADI Operatr Panelleri

MODLN TANIMI Operatr panellerinin PLC de ykl program ile balantl

olarak programlanmasn anlatld renim materyalidir.

SRE 40/32

N KOUL PLC Programlama Teknikleri modln tamamlam olmak

YETERLK Operatr panelini sisteme gre programlamak

MODLN AMACI

Genel Ama

Bu modl ile gerekli ortam salandnda sistem iin gerekli

operatr panelini programlayarak montajn hatasz olarak

programlayabileceksiniz.

Amalar

1. Kontrol ve operatr panellerinin sisteme uygun modelini seebileceksiniz.

2. Operatr panelini yaplacak sisteme gre hatasz programlaya bileceksiniz.

3. Sistemin gerektirdii hata mesajlarn eksiksiz yapabileceksiniz.

4. Yaplan program operatr paneline hatasz ykleyebileceksiniz.

ETM RETM

ORTAMLARI VE

DONANIMLARI

Ortam: Atlye

Donanm: PLC deney seti, kontrol ve operatr paneli,

datashow, nternet, farkl markalarn kullanm klavuzlar

LME VE

DEERLENDRME

Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonra verilen

lme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz.

retmen modl sonunda lme arac (oktan semeli test,

doru-yanl testi, boluk doldurma, eletirme vb.)

kullanarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve

becerileri lerek sizi deerlendirecektir.

AIKLAMALAR

1

GR

Sevgili renci,

Bilgisayar tabanl kontrol sistemlerinin kullanm olduka yaygnlat. Bu sistemin

kullanm alannn artmasyla beraber farkl ara yzlere de ihtiya duyulmaya baland. Ara

yzlerin kullanm amalar programn baz aamalarnda evrime dardan da verilerin

girilmesi ya da sistemin baz aamalarnda verilerin dier kullanclar tarafndan da izlenmesi

gereidir. Operatr panellerinin genel anlamda grevi budur.

PLC program ile haberleebilen ve kullanm kolay olan operatr paneli ya da HMI

(human machine interface) artk istee bal olmaktan km ve kullanm zorunlu hle

gelmitir. Daha nce PLC programlamay rendiniz. Operatr Panelleri modlnde ise

farkl lekteki PLC ve benzeri sistemler iin uygun olan panelini semeyi, gerekli

haberleme ve elektrik balantlarn yapmay ve programlamay reneceksiniz.

GR

2

RENME FAALYET-1

Kontrol ve operatr panellerinin sisteme uygun modelini seebileceksiniz.

Deiik markalarn rettii operatr panelleri ile ilgili web sitelerinden panellere ait teknik zellikleri aratrnz.

Deiik markalarda operatr panellerinin seim kataloglarn ve brorlerini temin ediniz ve inceleyiniz.

Otomasyonla ilgili dergilerde operatr panelleri ile ilgili yazlar derleyiniz.

1. OPERATR PANELLER

1.1. Operatr Paneli Tanm

Gnmzde bilgiye olan ihtiya olduka fazladr. retim hatlar, makineler ve

prosesler ile mmkn olduunca fazla bilgi alverii yaplabilmelidir. Kald ki kontrol

ekipman olarak PLC kullanlmas ve PL