Upload
others
View
17
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
ELEKTRĠK PĠYASASI KANUNU TASARISI TASLAĞI
BĠRĠNCĠ KISIM
Genel Hükümler
BĠRĠNCĠ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1– (1) Bu Kanunun amacı; elektriğin yeterli, kaliteli, sürekli, düşük maliyetli ve
çevreyle uyumlu bir şekilde tüketicilerin kullanımına sunulması için, rekabet ortamında özel
hukuk hükümlerine göre faaliyet gösterebilecek, mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir
elektrik enerjisi piyasasının oluşturulması ve bu piyasada bağımsız bir düzenleme ve denetimin
yapılmasının sağlanmasıdır.
Kapsam MADDE 2– (1) Bu Kanun; elektrik üretimi, iletimi, dağıtımı, toptan veya perakende satışı,
ithalat ve ihracatı, piyasa işletimi ile bu faaliyetlerle ilişkili tüm gerçek ve tüzel kişilerin hak ve
yükümlülüklerini, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun kuruluş, görev, yetki, sorumluluğu
ile çalışma usul ve esaslarını ve elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının özelleştirilmesinde
izlenecek usulü kapsar.
Tanımlar MADDE 3– (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Bakan: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanını,
b) Bakanlık: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığını,
c) Bağlantı anlaşması: İlgili bağlantı tarifesinin fiyatları, hükümleri ve şartlarını içeren ve bir
üretim şirketi, dağıtım şirketi ya da tüketicinin iletim sistemine ya da dağıtım sistemine bağlantı
yapması için genel hükümleri ve ilgili kullanıcıya özgü koşul ve hükümleri içeren anlaşmayı,
ç) Dağıtım: Elektrik enerjisinin 36 kV ve altındaki hatlar üzerinden naklini,
d) Dağıtım sayaç hizmeti: Dağıtım şirketlerince yürütülen, sayaçlara ilişkin okuma, bakım,
onarım gibi hizmetleri,
e) Dağıtım sistemi: Bir dağıtım şirketinin, lisansında belirlenmiş dağıtım bölgesinde işlettiği
elektrik dağıtım tesisleri ve şebekesini,
f) Dağıtım şirketi: Belirlenen bir bölgede elektrik dağıtımı ile iştigal eden tüzel kişiyi,
g) Dağıtım tesisi: İletim tesislerinin ve dağıtım gerilim seviyesinden bağlı üretim ve tüketim
tesislerine ait şalt sahalarının bittiği noktadan sonraki nihayet direğinden, alçak gerilim
seviyesinden bağlı tüketicilerin yapı bina giriş noktalarına kadar elektrik dağıtımı için teçhiz
edilmiş tesis ve teçhizat ile dağıtım şirketince teçhiz edilen ya da devralınan sayaçları,
ğ) DSİ: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünü,
h) EÜAŞ: Elektrik Üretim Anonim Şirketini,
ı) Gün öncesi dengeleme: Sistemdeki arz ve talebin ve/veya piyasa katılımcılarının sözleşme
taahhütleri ile üretim ve/veya tüketim planlarının gün öncesinden dengelenmesi amacıyla
gerçekleştirilen gün öncesi planlama ya da gün öncesi piyasalarına ilişkin faaliyetleri,
i) İkili anlaşmalar: Gerçek ve tüzel kişiler arasında özel hukuk hükümlerine tabi olarak, elektrik
enerjisi ve/veya kapasitenin alınıp satılmasına dair yapılan ve Kurul onayına tabi olmayan ticari
anlaşmaları,
j) İletim: Elektrik enerjisinin gerilim seviyesi 36 kV üzerindeki hatlar üzerinden naklini,
k) İletim ek ücreti: İletim tarifesi üzerinden Kurum adına tahsil edilebilecek ücreti,
l) İletim sistemi: Elektrik iletim tesisleri ve şebekesini,
2
m) İletim tesisi: Üretim veya tüketim tesislerinin 36 kV üstü gerilim seviyesinden bağlı olduğu
üretim veya tüketim tesisi şalt sahasından sonraki nihayet direğinden itibaren iletim şalt
sahalarının orta gerilim fiderleri de dahil olmak üzere dağıtım tesislerinin bağlantı noktalarına
kadar olan tesisleri,
n) İştirak: Kamu iktisadi teşebbüsü olanlar hariç olmak üzere; doğrudan veya dolaylı olarak tek
başına veya başka şirket ve şirketler veya gerçek kişi ve kişilerle birlikte piyasada faaliyet
gösteren herhangi bir tüzel kişiyi kontrol eden şirket veya doğrudan ya da dolaylı olarak, tek
başına veya birlikte, başka herhangi bir şirket ve şirketler veya gerçek kişi ve kişiler tarafından
kontrol edilen, piyasada faaliyet gösteren tüzel kişiyi ve bu şirketlerin ve/veya piyasada faaliyet
gösteren tüzel kişilerin birinin diğeriyle veya birbirleriyle olan doğrudan veya dolaylı ilişkisini,
o) Kojenerasyon: Isı ve elektrik ve/veya mekanik enerjinin aynı tesiste eş zamanlı olarak
üretimini,
ö) Kontrol: Bir tüzel kişi üzerinde ayrı ayrı ya da birlikte, fiilen ya da hukuken belirleyici etki
uygulama olanağını sağlayan hakları, sözleşmeler veya başka araçlarla ve özellikle bir tüzel
kişinin malvarlığının tamamı veya bir kısmı üzerinde mülkiyet veya işletilmeye müsait bir
kullanma hakkıyla veya bir tüzel kişinin organlarının oluşumunda veya kararları üzerinde
belirleyici etki sağlayan hakları veya sözleşmelerle meydana getirilen hakları,
p) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,
r) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu
s) Lisans: Tüzel kişilere piyasada faaliyet gösterebilmeleri için bu Kanun uyarınca verilen izni,
ş) Merkezi uzlaştırma bankası: Piyasa katılımcıları arasındaki Dengeleme ve Uzlaştırma
Yönetmeliğinde belirlenecek mali işlemleri yürütmek üzere kullanılan bankayı,
t) Mevcut sözleşmeler: 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun yürürlüğe
girdiği tarihten önce, 4/12/1984 tarihli ve 3096 sayılı Kanun, 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı
Kanun, 16/7/1997 tarihli ve 4283 sayılı Kanun, 21/1/2000 tarihli ve 4501 sayılı Kanun hükümleri
ve ilgili yönetmeliklere göre imzalanan sözleşmeleri, imtiyaz sözleşmelerini ve uygulama
sözleşmelerini,
u) Mikrokojenerasyon tesisi: Elektrik enerjisine dayalı kurulu gücü 50 kilovat ve altında olan
kojenerasyon tesisini,
ü) Organize toptan elektrik piyasaları: Elektrik enerjisi, kapasitesi veya bunların türev
ürünlerinin toptan veya perakende alış satışının gerçekleştirildiği ve piyasa işletim lisansına
sahip merkezi bir aracı tüzel kişilik tarafından organize edilip işletilen gün öncesi piyasası,
güniçi piyasası, dengeleme güç piyasası, yan hizmetler piyasası, tezgah üstü piyasaları ve türev
piyasalar ve Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi tarafından organize edilip işletilen
dengeleme güç piyasası ve yan hizmetler piyasası gibi elektrik piyasalarını,
v) Önlisans: Üretim faaliyetinde bulunmak isteyen tüzel kişilere, üretim tesisi yatırımlarına
başlamaları için gerekli onay, izin, ruhsat ve benzerlerinin alınabilmesi için belirli süreli verilen
izni,
y) Perakende satış: Elektriğin tüketicilere satışını,
z) Piyasa: Üretim, iletim, dağıtım, piyasa işletimi, toptan satış, perakende satış, ithalat ve ihracat
faaliyetleri ile bu faaliyetlere ilişkin iş ve işlemlerden oluşan elektrik enerjisi piyasasını,
aa) Serbest tüketici: Kurul tarafından belirlenen elektrik enerjisi miktarından daha fazla tüketimi
bulunduğu veya iletim sistemine doğrudan bağlı olduğu veya organize sanayi bölgesi tüzel
kişiliğini haiz olduğu için tedarikçisini seçme hakkına sahip gerçek veya tüzel kişiyi,
bb) Sertifika sahibi denetim şirketi: Dağıtım lisansı ve/veya üretim lisansı sahibi tüzel kişilerin
bu Kanun, 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi
Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri uyarınca denetlenmesi
için Kurul tarafından Bakanlık görüşü alınmak kaydıyla belirlenecek usul ve esaslara göre
sertifika verilen şirketi,
3
cc) Sistem kontrol anlaşması: Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi veya dağıtım şirketi ile
özel direkt hattın mülkiyet sahibi ve/veya işletmecisi olan özel hukuk hükümlerine tabi tüzel kişi
arasında, iletim ve dağıtım sistemlerinin kararlılığının ve işletme bütünlüğünün korunmasını
sağlayacak hükümleri içeren ve özel hukuk hükümlerine göre yapılan anlaşmaları,
çç) Sistem kullanım anlaşması: İlgili sistem kullanım tarifesinin fiyatları, hükümleri ve şartlarını
içeren ve bir üretim şirketi, tedarik lisansı sahibi şirket veya tüketicinin iletim sistemini ya da
dağıtım sistemini kullanımına ilişkin genel hükümleri ve ilgili kullanıcıya özgü koşul ve
hükümleri içeren anlaşmayı,
dd) Son kaynak tedariği: Serbest tüketici olduğu halde elektrik enerjisini, son kaynak tedarikçisi
olarak yetkilendirilen tedarik lisansı sahibi şirket dışında bir tedarikçiden temin edemeyen
tüketicilere elektrik enerjisi tedariğini,
ee) Tarife: Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin iletimi, dağıtımı ve satışı ile bunlara dair
hizmetlere ilişkin fiyat, hüküm ve şartları içeren düzenlemeleri,
ff) TEAŞ: Türkiye Elektrik Üretim İletim Anonim Şirketini,
gg) Tedarik: Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin toptan veya perakende satışını,
ğğ) Tedarikçi: Elektrik enerjisi ve/veya kapasite sağlayan üretim şirketleri ile tedarik lisansına
sahip şirketleri
hh) Tedarik şirketi: Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitesinin, toptan ve/veya perakende
satılması, ithalatı, ihracatı ve ticareti faaliyetleri ile iştigal edebilen tüzel kişiyi,
ıı) TEDAŞ: Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketini,
ii) TEİAŞ: Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketini,
jj) Tesis: Elektrik enerjisi üretimi, iletimi veya dağıtımı faaliyeti yürütülen veya yürütülmeye
hazır tesis, şebeke veya teçhizatı,
kk) TETAŞ: Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketini,
ll) Toptan satış: Elektriğin tekrar satış için satışını,
mm) Tüketici: Elektriği kendi ihtiyacı için alan serbest ve serbest olmayan tüketicileri,
nn) Uluslararası enterkonneksiyon şartı: Ulusal elektrik sisteminin diğer ülkelere ait elektrik
sistemi ile senkron paralel; asenkron paralel, ünite yönlendirmesi veya izole bölge
yöntemlerinden birinin kullanılmasıyla işletilmesini esas alan enterkonneksiyonu,
oo) Üretim: Enerji kaynaklarının, elektrik üretim santrallarında elektrik enerjisine
dönüştürülmesini,
öö) Üretim kapasite projeksiyonu: TEİAŞ tarafından hazırlanarak Kurul onayına sunulan beş
yıllık üretim kapasitesi tahminini,
pp) Üretim şirketi: Elektrik üretimi ve ürettiği elektriğin satışı ile iştigal eden tüzel kişiyi,
rr) Üretim Tesisi: Elektrik enerjisinin üretildiği tesisleri,
ss) Yan hizmetler: İletim sistemine veya dağıtım sistemine bağlı ilgili tüzel kişilerce sağlanacak
olan, iletim veya dağıtım sisteminin güvenilir şekilde işletimini ve elektriğin gerekli kalite
koşullarında hizmete sunulmasını sağlamak üzere ilgili yönetmelikte ayrıntılı olarak tanımlanan
hizmetleri,
ifade eder.
ĠKĠNCĠ BÖLÜM
Elektrik Piyasası Faaliyetleri ve Lisanslar
Elektrik piyasası faaliyetleri
MADDE 4– (1) Piyasada, bu Kanun hükümleri uyarınca lisans almak koşuluyla yürütülebilecek
faaliyetler şunlardır:
a) Üretim faaliyeti,
b) İletim faaliyeti,
c) Dağıtım faaliyeti,
4
ç) Toptan satış faaliyeti,
d) Perakende satış faaliyeti,
e) Piyasa işletim faaliyeti,
f) İthalat faaliyeti,
g) İhracat faaliyeti.
(2) Piyasada faaliyet gösterecek tüzel kişilerin faaliyetlerinde uymaları gereken usul ve esaslar
bu Kanun ve ilgili yönetmeliklerle belirlenir.
(3) Piyasada faaliyet gösterebilecek özel hukuk hükümlerine tâbi tüzel kişilerin, 29/6/1956 tarihli
ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre anonim şirket veya limited şirket olarak
kurulması ve anonim şirketlerin sermaye piyasası mevzuatına göre borsada işlem görenler
dışındaki hisselerinin nama yazılı olması şarttır. Bu şirketlerin ana sözleşmelerinde bulunması
gereken hususlar yönetmelikle belirlenir.
Lisans esasları MADDE 5– (1) Lisans, bu Kanun hükümleri uyarınca üzerinde kayıtlı piyasa faaliyetlerinin
yapılabilmesi için tüzel kişilere verilen izin belgesidir. Lisanslara ilişkin;
a) Başvuru ve değerlendirme usul ve esasları ile lisansların verilmesi, tadili, geçici olarak
durdurulması, sona erdirilmesi, iptali, süreleri, süre uzatımı, yenilenmesi hallerinde uygulanacak
yetki, usul ve esaslarına ilişkin kurallar,
b) Faaliyetin türü ve işin niteliğine göre belirlenecek lisans bedelleri,
c) Lisans sahibi tüzel kişilerin lisansları kapsamında sahip oldukları hakları, yükümlülükleri,
görevleri, sermaye yeterlilikleri, bulundurmaları gereken nitelikli personele ilişkin hükümler ile
tarifesi düzenlemeye tabi lisans sahiplerinin haklarının temliki ve yönetim kuruluna seçilecek
bağımsız üyenin seçim ve görev esaslarına ilişkin yetki, usul ve esaslar
Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
(2) Bu Kanun kapsamında verilecek lisansların tabi olacağı esaslar şunlardır:
a) Bu Kanundaki istisnalar hariç piyasa faaliyetleri ile iştigal edecek tüzel kişiler, faaliyetlerine
başlamadan önce, her faaliyet için ve söz konusu faaliyetlerin birden fazla tesiste yürütülecek
olması halinde, her tesis için ayrı lisans almak zorundadır.
b) Tarifesi düzenlemeye tabi faaliyet gösteren tüzel kişiler, tarifesi düzenlemeye tabi her faaliyet
ve bu faaliyetin lisansı kapsamında sınırlandığı her bölge için ayrı hesap ve kayıt tutmakla
yükümlüdür.
c) Lisanslar, bir defada en çok kırk dokuz yıl için verilir. Üretim, iletim ve dağıtım lisansları için
geçerli olan asgari süre on yıldır.
ç) Tüzel kişiler, Kurul tarafından belirlenen lisans alma, lisans yenileme, lisans tadili, lisans
sureti çıkartma ve yıllık lisans bedellerini Kuruma ödemek zorundadır.
d) Lisans sahibi tüzel kişiler; tesislerini, yasal defter ve kayıtlarını Kurum denetimine hazır
bulundurmak, Kurum tarafından talep edildiğinde denetime açmak ve Kurumun faaliyetlerini
yerine getirebilmesi için ihtiyaç duyacağı her türlü bilgi ve belgeyi zamanında, tam ve doğru
olarak Kuruma vermek zorundadır.
e) Tüzel kişiler lisans almanın yanı sıra, faaliyet alanlarına göre yürürlükteki mevzuatın
gereklerini yerine getirmekle yükümlüdür.
(3) Piyasada lisansı kapsamında faaliyet gösteren tüzel kişiler aşağıda belirtilenleri usulüne
uygun olarak Kuruma bildirmekle yükümlüdür:
a) Ortaklık yapılarında meydana gelen yüzde on (halka açık şirketlerde yüzde beş) veya daha
fazla sermaye payı değişikliklerini,
b) Kontrol değişikliklerini,
c) Üretim tesisinin mülkiyetinin değişmesi sonucunu doğuran iş ve işlemleri,
(4) Tarifesi düzenlemeye tabi lisans sahiplerinin ortaklık yapısındaki yüzde on (halka açık
şirketlerde yüzde beş) ve üzeri değişiklikler ile kontrol değişiklikleri Kurul iznine tabidir.
5
(5) Tarifesi düzenlemeye tabi lisans sahibi tüzel kişiler için aşağıda belirtilen hususlar Kurum
tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir:
a) Lisans kapsamında hizmet verilecek gerçek ve tüzel kişiler ile yürütülecek faaliyet türlerini
belirleyen hükümler,
b) Bir dağıtım ya da iletim lisansı sahibinin, gerçek ve tüzel kişilere, eşitler arasında ayrım
gözetmeksizin sisteme erişim ve sistemi kullanım imkanı sağlayacağına dair hükümler,
c) Bu Kanunda yer alan fiyatlandırma esaslarını tespit etmeye, piyasa ihtiyaçlarını dikkate alarak
son kaynak tedariği kapsamında ve/veya serbest olmayan tüketicilere yapılan elektrik satışında
uygulanacak fiyatlandırma esaslarını tespit etmeye ve bu fiyatlarda enflasyon nedeniyle ihtiyaç
duyulacak ayarlamalara ilişkin formülleri uygulamaya dair yöntemler ve bunların
denetlenmesine dair hükümler,
ç) Lisans sahibinin Kuruma tam ve doğru bilgi vermesini ve tüketicilere yapılan satışlar
açısından; elektrik enerjisi ve/veya kapasite alımlarını basiretli tacir olarak yapmasını sağlayacak
hükümler,
d) Hizmet maliyetlerinin yansıtılmasına dair kurallar ile teknik ve teknik olmayan kayıpları
asgariye indirecek önlemlerin uygulanmasına dair esasları içeren hükümler,
e) Lisans sahibinin Kurum tarafından verilen tüm talimatlara uyma yükümlülüklerine ilişkin
hükümler,
f) Lisans kapsamında, Kuruldan izin alınmaksızın yapılabilecek faaliyetlere ilişkin hükümler,
g) Hizmetin teknik gereklere göre yapılmasını sağlayacak hükümler.
(6) Lisans başvurusu reddedilen tüzel kişilere ret gerekçesi tam ve açık biçimde bildirilir.
(7) Lisans süresi uzatılmadığı takdirde süresinin bitiminde veya lisans sahibi tüzel kişinin iflası
halinde kendiliğinden, lisans sahibi tüzel kişinin lisanstan vazgeçmeyi istemesi veya lisans
verilmesine esas şartların kaybedilmesi hallerinde ise ancak Kurul onayıyla sona erer.
(8) Üretim faaliyeti göstermek isteyen tüzel kişiden, üretim tesisinin lisansında belirlenen inşaat
süresi içerisinde kurulmaması halinde irat kaydedilmek üzere, kurulmak istenen üretim tesisinin
niteliğine ve büyüklüğüne göre yönetmelikle belirlenecek miktarda teminat mektubu alınır.
Üretim tesisinin lisansında belirlenen inşaat süresi içerisinde kurulmaması veya kalan süre
içerisinde kurulamayacağının tespit edilmesi hallerinde lisans iptal edilir ve teminat mektubu irat
kaydedilir.
(9) Üretim lisansının verilmesinde ve tadilinde rekabetin geliştirilmesi amacıyla iletim ve
dağıtım kısıtları ile ilgilinin piyasa gücü de dikkate alınır.
(10) Lisansı iptal edilen tüzel kişi, bu tüzel kişilikte yüzde on veya daha fazla paya sahip ortaklar
ile lisans iptal tarihinden önceki bir yıl içerisinde görevden ayrılmış olanlar dâhil, yönetim
kurulu başkan ve üyeleri, lisans iptalini takip eden üç yıl süreyle lisans alamaz, lisans
başvurusunda bulunamaz, lisans başvurusu yapan tüzel kişiliklerde doğrudan veya dolaylı pay
sahibi olamaz.
(11) Dağıtım lisansı, başvuru sahibinin bu Kanun uyarınca öngörülen yükümlülükleri yerine
getirmesi ve ilgili dağıtım sisteminin işletme hakkını tevsiki halinde verilebilir.
(12) Kurum, tüketicilerin korunması ve hizmetlerin aksamaması için, lisansı sona erdirilen
dağıtım bölgesi için başka bir tüzel kişiye dağıtım lisansı verilene kadar ilgili lisansın süresinin
uzatılması ve/veya ilgili dağıtım şirketinin yönetim kurulunu belirlemek de dâhil olmak üzere
gerekli önlemleri alır.
(13) Tarifesi düzenlemeye tabi lisans sahiplerinin yönetim kurullarında bir bağımsız üye
bulundurulur. Bağımsız üyenin ilgili tüzel kişinin yetkili organlarınca seçimine, niteliklerine, bu
kanun kapsamındaki görev ve sorumluluklarına ilişkin hükümler Kurum tarafından çıkarılacak
yönetmelikle düzenlenir. Bu fıkra hükmü, 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu uyarınca
faaliyet gösteren tarifesi düzenlemeye tabi tüzel kişilere de uygulanır.
6
Önlisans esasları
MADDE 6– (1) Üretim faaliyetinde bulunmak isteyen tüzel kişiye, üretim tesisi yatırımına
başlaması için mevzuattan kaynaklanan izin, onay, ruhsat ve benzeri belgeleri edinebilmesi ve
üretim tesisinin kurulacağı sahanın mülkiyet veya kullanım hakkını elde edebilmesi için Kurum
tarafından belirli süreli önlisans verilir. Önlisanslara ilişkin aşağıda belirtilenler Kurum
tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir:
a) Başvuru ve değerlendirme usul ve esasları ile önlisansların verilmesi, tadili, sona ermesi veya
erdirilmesi, iptali, süreleri ve süre uzatımı hallerinde uygulanacak yetki, usul ve esaslarına ilişkin
kurallar.
b) Sahibi tarafından önlisanstan vazgeçilmesi halleri.
c) Önlisans sahibi tüzel kişilerin önlisansları kapsamında sahip oldukları haklarına,
yükümlülüklerine, sermaye yeterliliklerine ilişkin yetki, usul ve esaslarına ilişkin kurallar.
(2) Önlisans süresinde; gerekli izin, onay, ruhsat veya benzeri belgeleri alamayan ve/veya üretim
tesisinin kurulacağı sahanın mülkiyet veya kullanım hakkını elde ettiğini tevsik edemeyen
ve/veya Kurum tarafından belirlenen yükümlülükleri yerine getirmeyen tüzel kişiye lisans
verilmez. Lisans alınıncaya kadar veraset ve iflas nedenleri dışında önlisans sahibi tüzel kişinin
ortaklık yapısının doğrudan veya dolaylı olarak değişmesi ve/veya hisselerinin devri veya
hisselerin devri sonucunu doğuracak iş ve işlemler yapılması veya Kurum tarafından belirlenen
yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumunda önlisans kendiliğinden hükümsüz kalır.
Önlisansı hükümsüz hale gelen tüzel kişiler veya bu tüzel kişilikte yüzde on, halka açık ise yüzde
beş ve üzeri pay sahiplerinin ortak olduğu tüzel kişiler önlisansın hükümsüz hale gelme
tarihinden itibaren bir yıl süreyle aynı yerde üretim faaliyetinde bulunmak üzere önlisans
başvurusunda bulunamaz.
(3) Bu Kanun kapsamında Kurul tarafından verilecek önlisansların tabi olacağı esaslar şunlardır:
a) Bu Kanundaki istisnalar hariç üretim faaliyetiyle iştigal edecek tüzel kişi, faaliyeti birden fazla
tesiste yürütecek olması halinde, her tesis için ayrı önlisans almak zorundadır.
b) Tüzel kişiler, Kurul tarafından belirlenen önlisans alma, tadili, suret çıkartma ve diğer
bedelleri Kuruma ödemek zorundadır.
c) Önlisans sahibi tüzel kişi; Kurumun faaliyetlerini yerine getirebilmesi için ihtiyaç duyacağı
her türlü bilgi ve belgeyi zamanında Kuruma vermek zorundadır.
(4) Önlisansın süresi mücbir sebep halleri dâhil yirmidört ayı geçemez. Kurul, kaynak türüne ve
kurulu güce bağlı olarak bu süreyi yarısı oranında arttırabilir.
(5) Önlisansın mücbir sebep nedeniyle iptal edilmesi veya sona ermesi halinde, ilgilisinin
teminatı iade edilir ve ikinci fıkrada belirlenen piyasaya giriş yasağı hükümleri uygulanmaz.
(6) Önlisans süresi uzatılmadığı takdirde süresinin bitiminde veya önlisans sahibi tüzel kişinin
iflası veya önlisanstan vazgeçmeyi istemesi halinde kendiliğinden sona erer.
(7) Önlisans için başvuran tüzel kişiden, önlisans süresinde yerine getirmesi gereken
yükümlülükleri ikmal etmemesi halinde irat kaydedilmek üzere, kurulmak istenen üretim
tesisinin niteliği ve büyüklüğüne göre yönetmelikle belirlenecek miktarda teminat mektubu
alınır.
Üretim faaliyeti MADDE 7- (1) Üretim faaliyeti, lisansı kapsamında özel sektör üretim şirketleri, organize
sanayi bölgesi tüzel kişiliği, EÜAŞ ve bağlı ortaklıkları ile EÜAŞ’ın yeniden yapılandırılmasıyla
oluşan diğer kamu üretim şirketleri tarafından yürütülebilir.
(2) Üretim şirketi; sahip olduğu, kiraladığı, finansal kiralama yoluyla edindiği veya işletme
hakkını devraldığı üretim tesisi ya da tesislerinde elektrik enerjisi üretimi ve toptan satışı ve/veya
perakende satışıyla iştigal eden özel hukuk hükümlerine tabi tüzel kişidir. Üretim şirketi, lisansı
kapsamında;
7
a) Tedarik şirketlerine, serbest tüketicilere ve özel direkt hat tesis ettiği serbest tüketicilere
elektrik enerjisi ve/veya kapasitesi satışı,
b) Organize toptan elektrik piyasalarında elektrik enerjisi ve/veya kapasite ticareti,
c) Bir takvim yılı için lisansına derç edilen yıllık elektrik enerjisi üretim miktarını geçmemek
kaydıyla tedarik etmekle yükümlendiği elektrik enerjisi ve/veya kapasiteyi teminen, elektrik
enerjisi ve/veya kapasitesi alımı,
yapabilir.
(3) EÜAŞ; DSİ bünyesindeki üretim tesislerini bu Kanun hükümlerine göre devralır; lağvedilen
TEAŞ'tan devralınan ve özel hukuk hükümlerine tabi tüzel kişilere devri yapılmamış üretim
tesislerini kendisi ve/veya bağlı ortaklıkları ile diğer kamu üretim şirketleri vasıtasıyla işletir ya
da gerektiğinde sistemden çıkarır. EÜAŞ, mevcut sözleşmeler kapsamında işletme hakkı devri
yoluyla özel hukuk hükümlerine tabi tüzel kişilere devri yapılmış veya yapılacak tesis ve
işletmelerin ve bunlara yapılacak ilave, ikame ve idame yatırımların mülkiyetini muhafaza eder.
(4) Üretim tesisi Bakanlık tarafından yönetmelik ile belirlenecek değerin üzerinde verimi olan
kojenerasyon niteliğinde veya yenilenebilir kaynaklara dayalı olan üretim şirketinin ya da
lisanssız üretim yapan gerçek veya tüzel kişinin; söz konusu tesiste ürettiği enerjiyi iletim veya
dağıtım sistemine çıkmadan kullanması kaydıyla sahip olduğu, kiraladığı, finansal kiralama
yoluyla edindiği veya işletme hakkını devraldığı tüketim tesislerinin ihtiyacını karşılamak için
gerçekleştirdiği üretim, nihai tüketiciye elektrik enerjisi satışı olarak değerlendirilmez.
(5) Rüzgar enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurulması için yapılan lisans başvurularında,
tesis sahasının malikinin lisans başvurusunda bulunması halinde aynı sahaya başka başvuru
yapılamaz. Rüzgâr enerjisine dayalı üretim tesisi kurmak üzere yapılacak lisans başvurularında
akredite bir şirket tarafından tesisin kurulacağı saha üzerinde son üç yıl içinde elde edilmiş en az
bir yıl süreli standardına uygun rüzgâr ölçümü bulunması zorunludur. Söz konusu projelerden
18/4/2007 tarihli ve 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında belirlenmiş verimlilik
değerinin üzerinde olanlardan TEİAŞ ve/veya ilgili dağıtım şirketi tarafından uygun bağlantı
görüşü verilen projeler değerlendirmeye alınır. İnceleme değerlendirme aşamasında yapılacak
finansal ve teknik değerlendirme sonrasında aynı bölge ve/veya aynı trafo merkezi için birden
fazla başvurunun bulunması halinde başvurular arasından ilan edilen kapasite kadar sisteme
bağlanacak olanları belirlemek için TEİAŞ tarafından, işletmeye girdikten sonra birim MegaWatt
(MW) başına en yüksek toplam katkı payını ödemeyi teklif ve taahhüt edenlerin seçilmesi
esasına dayanan yarışma yapılır. Katkı payı gelirleri TEİAŞ tarafından sisteme bağlanacak
üretim tesisleri için gerekli iletim yatırımlarının finansmanında kullanılır. Yarışmaya ve yarışma
sonunda belirlenen katkı payının ödenmesine ilişkin usul ve esaslar TEİAŞ tarafından teklif
edilecek ve Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
(6) Güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurulması için yapılan lisans başvurularında,
tesis sahasının malikinin lisans başvurusunda bulunması halinde aynı sahaya başka başvuru
yapılamaz. Güneş enerjisine dayalı lisans başvurularında son üç yıl içinde elde edilmiş en az bir
yıl süreli standardına uygun ölçüm bulundurulması zorunludur. Söz konusu projelerden TEİAŞ
ve/veya ilgili dağıtım şirketi tarafından uygun bağlantı görüşü verilenler değerlendirmeye alınır.
İnceleme değerlendirme aşamasında yapılacak finansal ve teknik değerlendirme sonrasında aynı
bölge ve/veya aynı trafo merkezi için birden fazla başvurunun bulunması halinde başvurular
arasından ilan edilen kapasite kadar sisteme bağlanacak olanları belirlemek için TEİAŞ
tarafından, işletmeye girdikten sonra birim MegaWatt (MW) başına en yüksek toplam katkı
payını ödemeyi teklif ve taahhüt edenlerin seçilmesi esasına dayanan yarışma yapılır. Katkı payı
gelirleri TEİAŞ tarafından sisteme bağlanacak üretim tesisleri için gerekli iletim yatırımlarının
finansmanında kullanılır. Yarışmaya ve yarışma sonunda belirlenen katkı payının ödenmesine
ilişkin usul ve esaslar TEİAŞ tarafından teklif edilecek ve Kurum tarafından çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir.
8
(7) Herhangi bir gerçek kişinin ya da özel sektör tüzel kişisinin kontrol ettiği üretim şirketleri
aracılığıyla sahip olacağı toplam elektrik enerjisi kurulu gücü, bir önceki yıla ait yayımlanmış
Türkiye toplam elektrik enerjisi kurulu gücünün yüzde yirmisini geçemez.
Ġletim faaliyeti
MADDE 8- (1) Elektrik enerjisi iletim faaliyeti, lisansı kapsamında TEİAŞ tarafından
yürütülür. TEİAŞ, bu kanunda belirlenen faaliyetler dışında bir faaliyetle iştigal edemez. İletim
faaliyetiyle birlikte yürütülmesi verimlilik artışı sağlayacak nitelikteki piyasa dışı bir faaliyetin
yürütülmesi Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenebilir. İletim sistemi teknik ve
teknik olmayan kayıplarını karşılamak amacıyla ve yan hizmetler piyasası kapsamında elektrik
enerjisi ve/veya kapasitesi satın alınması veya kiralanması ile iletim sistemi teknik ve teknik
olmayan kayıplarını karşılamak için sözleşmeye bağlanan enerjinin, gerçekleşmeler nedeniyle
fazlasının satışı bu hükmün istisnasıdır.
(2) Kamu mülkiyetindeki tüm iletim tesislerini devralmak, kurulması öngörülen yeni iletim
tesisleri için iletim yatırım planı yapmak, yeni iletim tesislerini kurmak ve iletim sistemini
elektrik enerjisi üretimi ve tedarikinde rekabet ortamına uygun şekilde işletmek, TEİAŞ’ın
görevidir.
(3) TEİAŞ’ın mülkiyet ve işletme sınırı, iletim sistemine yapılan bağlantı noktasında başlar.
Üretim veya tüketim tesisinin iletim sistemine bağlantısının; bir başka üretim veya tüketim
tesisine ait şalt sahası üzerinden yapılması halinde; bağlantı yapılan fiderin kullanım hakkı,
işletme ve bakımı TEİAŞ’a aittir. Ancak, TEİAŞ bu tür teçhizatların işletme ve bakımını ilgili
üretim veya tüketim tesisi sahibi kişilere gördürebilir.
(4) TEİAŞ;
a) Bu Kanun kapsamında yürüttüğü faaliyetlere ilişkin tarifeleri Kurumun belirlediği ilke ve
standartlar çerçevesinde hazırlar ve Kurumun onayına sunar.
b) Şebeke yönetmeliği, dengeleme ve uzlaştırma yönetmeliği ve yan hizmetler yönetmeliğinin
uygulanmasını gözetir, bu amaçla gerekli denetimleri yapar, sonuçları hakkında Kuruma rapor
sunar ve gerekli tedbirlerin alınmasını talep eder.
c) Yük dağıtımı ile frekans kontrolünü gerçekleştirir, piyasa işletim lisansı kapsamında yan
hizmetler piyasasını ve dengeleme güç piyasasını işletir, gerçek zamanlı sistem güvenilirliğini
izler, sistem güvenilirliğini ve elektrik enerjisinin öngörülen kalite koşullarında sunulmasını
sağlamak üzere gerekli yan hizmetleri belirler ve bu hizmetleri Yan Hizmetler Yönetmeliği
hükümleri doğrultusunda sağlar.
ç) İletim sisteminde ikame ve kapasite artırımı yapar.
(5) TEİAŞ, Bakanlığın kararı doğrultusunda uluslararası enterkonneksiyon çalışmalarını yapar,
iletim sistemine bağlı ve/veya bağlanacak olan serbest tüketiciler dahil tüm sistem kullanıcılarına
şebeke yönetmeliği hükümleri doğrultusunda eşit taraflar arasında ayrım gözetmeksizin iletim ve
bağlantı hizmeti sunar.
(6) TEİAŞ, uluslararası enterkonneksiyon hatlarının ulusal sınırlar dışında kalan kısmının tesisi
ve işletilmesini yapabilir ve/veya bu amaçla uluslararası şirket kurabilir ve/veya kurulmuş
uluslararası şirketlere ortak olabilir ve bölgesel piyasaların işletilmesine ilişkin organizasyonlara
katılabilir.
(7) Üretim tesislerinin sisteme bağlantısı için yeni iletim tesisi ve bu tesisin sisteme
bağlanabilmesi için yeni iletim hatlarının yapılmasının gerekli olduğu hallerde; bu tesislerin
yapımı için TEİAŞ’ın yeterli finansmanının mevcut olmaması durumunda, söz konusu
yatırımlar, bu tesise bağlantı talebinde bulunan tüzel kişi veya kişilerce müştereken yapılabilir.
Yapılan yatırımın tutarı ilgili tüzel kişi veya kişiler ile TEİAŞ arasında yapılacak tesis sözleşmesi
ile bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları çerçevesinde geri ödenir. Geri ödeme süresi en fazla
on yıldır. Bu konuya ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılacak tebliğ ile belirlenir.
9
Dağıtım faaliyeti
MADDE 9- (1) Dağıtım faaliyeti, lisansı kapsamında, dağıtım şirketi tarafından lisansında
belirlenen bölgede yürütülür. Dağıtım şirketi lisansında belirlenen bölgede dağıtım sayaç
hizmetlerinin yerine getirilmesinden sorumludur. Piyasa faaliyeti gösteren tüzel kişiler, bir
dağıtım şirketine doğrudan ya da dolaylı ortak olabilir. Ancak dağıtım şirketi, dağıtım faaliyeti
dışında bir faaliyetle iştigal edemez, piyasa faaliyeti gösteren başka bir tüzel kişiye doğrudan ya
da dolaylı ortak olamaz. Dağıtım faaliyetiyle birlikte yürütülmesi verimlilik artışı sağlayacak
nitelikteki piyasa dışı bir faaliyetin yürütülmesi Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle
düzenlenir. Kamunun genel kullanımına yönelik otoyollar hariç; yol, bulvar, cadde ve sokak
aydınlatması, dağıtım sistemi teknik ve teknik olmayan kayıplarını karşılamak amacıyla
kullanılmak üzere elektrik enerjisi satın alınması ile sistem teknik ve teknik olmayan kayıplarını
karşılamak için sözleşmeye bağlanan enerjinin gerçekleşmeler nedeniyle fazlasının satışı bu
hükmün istisnasıdır.
(2) Dağıtım şirketi, lisansında belirtilen bölgedeki dağıtım sistemini elektrik enerjisi üretimi ve
satışında rekabet ortamına uygun şekilde işletmek, bu tesisleri yenilemek, kapasite ikame ve
artırım yatırımlarını yapmak, dağıtım sistemine bağlı ve/veya bağlanacak olan tüm dağıtım
sistemi kullanıcılarına ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda eşit taraflar arasında ayrım
gözetmeksizin hizmet sunmakla yükümlüdür.
(3) Dağıtım şirketi, Yan Hizmetler Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda yan hizmetleri
sağlamakla yükümlüdür.
(4) Dağıtım lisansında belirlenen bölgelerde talep tahminlerinin hazırlanması ve TEİAŞ’a
bildirilmesi görevi dağıtım şirketine aittir. Kurul bu talep tahminlerini onaylar ve tahminler
TEİAŞ tarafından yayımlanır.
(5) Kurul tarafından onaylanan talep tahminleri doğrultusunda yatırım planlarının hazırlanması
ve Kurul onayına sunulması, onaylanan yatırım planı uyarınca yatırım programına alınan dağıtım
tesislerindeki gerekli iyileştirme ve güçlendirme yatırımlarının yapılması ve/veya yeni dağıtım
tesislerinin inşa edilmesi görevi ilgili dağıtım sistemini işleten dağıtım şirketine aittir.
(6) Elektrik dağıtım tesislerinin iyileştirilmesi, güçlendirilmesi ve genişletilmesi için yapılan
yatırımlar da dâhil olmak üzere elektrik dağıtım sisteminin mülkiyeti kamuya aittir.
Özelleştirilen dağıtım şirketlerinin her türlü işletme ile yatırım plânlaması ve uygulamasında
onay, değişiklik ve denetim yetkisi Kurula aittir. Kurul, hizmetin verilmesini sağlayacak
yatırımların teklif edilmemesi halinde talep eder ve onaylanmış yatırımlar gerçekleştirilmediği
takdirde bu Kanunun 29 uncu maddesi hükümleri çerçevesinde işlem tesis eder.
(7) Dağıtım hizmetinin bu Kanunda öngörülen nitelikte verilmesini sağlayacak yatırımların
yapılması esastır. Kurul tarafından onaylanmış yatırımlar, belirlenen sürede ve nitelikte
gerçekleştirilmediği takdirde bu Kanunun 29 uncu maddesi hükümleri uygulanır.
(8) Kurum dağıtım faaliyetlerini yönlendirir, izler ve denetler; onaylanan yatırım planları da
dâhil dağıtım şirketlerinin yükümlülüklerinin denetimi için gerektiğinde masrafları dağıtım
şirketlerine ait olmak üzere bu Kanuna tabi sertifika sahibi denetim şirketlerinden hizmet satın
alabilir. Sertifika verilmesine ilişkin usul ve esaslar ile bu şirketlerin teknik ve mali yeterliliği,
nitelikli personel yükümlülüğü ve sorumlulukları Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle
belirlenir.
(9) Dağıtım şirketinin işletme sınırı, dağıtım sistemine bağlantı yapılan noktada başlar. Dağıtım
tesisleri ile dağıtım sisteminin işletme ve bakım sorumluluğu dağıtım şirketine aittir.
(10) Üretim veya tüketim tesisinin dağıtım sistemine bağlantısının; bir başka üretim veya
tüketim tesisine ait şalt sahası üzerinden veya bir dağıtım hattına girdi-çıktı şeklinde yapılması
halinde, müştereken kullanılan veya girdi-çıktı yapılan şalt sahası veya iki ayrı dağıtım tesisine
iki ayrı hat ile bağlanan üretim veya tüketim tesisine ait şalt sahası dağıtım sisteminin bir
parçasıdır. Ancak, bu fıkra kapsamındaki dağıtım tesislerinin işletme ve bakımı, ilgili üretim
veya tüketim tesisi sahibi kişilere gördürülebilir.
10
(11) Dağıtım gerilim seviyesinden bağlı tüketicilerin sayaç teçhizini dağıtım şirketi yapar.
Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
(12) Dağıtım şebekesi dışında, dağıtım sistemi için geçerli standartlara uygun olan ve üretim
faaliyeti gösteren tüzel kişinin lisansı kapsamındaki üretim tesisi ile müşterileri ve/veya
iştirakleri ve/veya serbest tüketiciler arasında, direkt hat tesis edecek tarafların mülkiyetindeki
saha üzerinde özel direkt hat tesisi, dağıtım şirketi ile üretim şirketi arasında yapılacak sistem
kontrol anlaşması ile mümkündür. Özel direkt hat tesis edilmesi, serbest tüketicilerin
tedarikçilerini seçebilmelerine engel teşkil etmez. Bu fıkrada bahsedilen üretim tesisinin iletim
sistemine bağlı olması durumunda, sistem kontrol anlaşması yapılmasına ilişkin esas ve usuller
Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
(13) Mevcut sözleşmesi kapsamında bölgesinde dağıtım faaliyetinde bulunma hakkı elde etmiş
özel sektör dağıtım şirketi, mevcut sözleşmesini Kurumca belirlenecek bir süre dâhilinde serbest
rekabet koşullarını sağlayacak şekilde tadil etmekle yükümlüdür. Sözleşmenin niteliği bu fıkra
hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmez.
(14) Dağıtım şirketi, dağıtım bölgesinde, otoyollar hariç, kamunun genel kullanımına yönelik
yol, bulvar, cadde ve sokak aydınlatmasından ve bunlara ait gerekli ölçüm sistemlerinin tesis
edilmesi ve işletilmesinden sorumludur.
Toptan ve perakende satış faaliyetleri
MADDE 10- (1) Toptan ve perakende satış faaliyetleri, tedarik lisansı kapsamında TETAŞ ve
tedarik şirketleri tarafından, bu Kanun ve bu Kanuna göre çıkarılacak yönetmelikler ile lisansları
uyarınca yürütülür.
(2) Tedarik şirketleri, herhangi bir bölge sınırlaması olmaksızın toptan ve/veya perakende satış
faaliyetlerinde bulunabilir.
(3) TETAŞ, mevcut sözleşmeler kapsamında imzalanmış olan enerji alış ve satış anlaşmalarını
mülga TEAŞ’tan ve TEDAŞ’tan devralır. Mevcut imtiyaz ve uygulama sözleşmeleri kapsamında
enerji alım ve satış anlaşmaları imzalayabilir, organize toptan elektrik piyasalarında faaliyette
bulunabilir, ikili anlaşmalar ile enerji satışı gerçekleştirebilir, bir yılı aşmamak ve Kurul
tarafından onaylanmak kaydıyla enerji alım anlaşmaları ve Hükümetler arası anlaşmalar
kapsamında elektrik enerjisi ithalat ve/veya ihracat anlaşmaları imzalayabilir.
(4) Tedarik şirketleri, Bakanlığın uygun görüşü doğrultusunda uluslararası enterkonneksiyon
şartı oluşmuş ülkelerden veya ülkelere, Kurul onayı ile elektrik enerjisi ithalatı ve ihracatı
faaliyetlerini yapabilir. Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir.
(5) Dağıtım şirketi tarafından yürütülmekte olan perakende satış faaliyeti, 1/1/2013 tarihinden
itibaren, ilgili dağıtım şirketinin ortaklarınca aynı kontrol yapısıyla kurulan tedarik şirketi
tarafından yerine getirilir. Bu kapsamda kurulan tedarik şirketi, ilgili dağıtım bölgesinde bulunan
serbest olmayan tüketicilere Kurul tarafından onaylanan perakende satış tarifeleri üzerinden
elektrik enerjisi satışı yapar.
(6) Beşinci fıkra kapsamında kurulan tedarik şirketi, serbest tüketici olduğu halde başka bir
tedarikçiden elektrik enerjisi temin edemeyen tüketicilere, son kaynak tedarikçisi sıfatıyla
elektrik enerjisi sağlamakla yükümlüdür. Bu şirketin son kaynak tedarikçisi sıfatıyla faaliyet
göstereceği bölge, ilgili dağıtım bölgesidir ve bu husus tedarik lisansına derç edilir. Son kaynak
tedarikçisi sıfatıyla sağlanacak elektrik enerjisi tarifeleri, Kurul tarafından belirlenir. Son kaynak
tedarik yükümlülüğü bulunan tedarik şirketinin lisansının sona ermesi veya iptali halleri ile
perakende satış piyasasının gelişimi doğrultusunda Kurulca gerekli görülmesi halinde, ilgili
bölge veya bölgeler için son kaynak tedarik yükümlüsü tedarik şirketi Kurul tarafından
yetkilendirilir.
11
(7) Son kaynak tedarikçisinin yetkilendirilmesine, son kaynak yükümlülüklerine, son kaynak
tedarik tarifelerinin belirlenmesine ve son kaynak tedariki uygulamasına ilişkin usul ve esaslar
yönetmelikle belirlenir.
(8) Herhangi bir gerçek kişinin ya da özel sektör tüzel kişisinin kontrol ettiği tedarik şirketleri
aracılığıyla toptan ve perakende satışını yaptığı elektrik enerjisi miktarı, piyasada bir önceki
yılda tüketilen toplam elektrik enerjisi miktarının yüzde yirmisini geçemez.
(9) Dağıtım şirketi tarafından kurulan tedarik şirketinin piyasada rekabeti kısıtlayıcı veya
engelleyici davranış veya ilişkilere girmemesini teminen ilgili tedarik şirketinin, bağımsız bir
iktisadi işletme olarak çalışabilmesini sağlayacak tedbirler yönetmelikle düzenlenir. Dağıtım
şirketi tarafından kurulan tedarik şirketinin piyasada rekabeti kısıtlayıcı veya engelleyici etki
doğuran davranış veya ilişkilerinin tespiti halinde ilgili tedarik şirketi, bağımsız bir iktisadi
işletme olarak çalışabilmesini teminen Kurulca öngörülecek tedbirlere uymakla yükümlüdür.
Kurul bu tedarik şirketinin yönetiminin yeniden yapılandırılması veya dağıtım şirketiyle sahiplik
ya da kontrol ilişkisinin belli bir program dâhilinde kısıtlandırılmasını ya da sonlandırılmasını da
içeren tedbirleri almakla yükümlüdür.
Piyasa işletim faaliyeti
MADDE 11- (1) Piyasa işletim faaliyeti, organize toptan elektrik piyasalarının işletilmesi ve bu
piyasalarda gerçekleştirilen faaliyetlerin mali uzlaştırma işlemleridir.
(2) Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi, piyasa işletim lisansı kapsamında piyasa işletim
faaliyeti yürütür. Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi, TEİAŞ tarafından piyasa işletim
lisansı kapsamında işletilen organize toptan elektrik piyasalarının mali uzlaştırma işlemlerini de
yürütür.
(3) Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi tarafından lisansı kapsamında işletilmekte olan veya
mali uzlaştırma işlemleri yürütülmekte olan organize toptan elektrik piyasalarında faaliyet
gösteren tüzel kişiler, Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği hükümlerine göre mali uzlaştırma
işlemlerinin yürütülebilmesi için gerekli verileri TEİAŞ’a ve Enerji Piyasaları İşletme Anonim
Şirketine vermekle yükümlüdür. Sağlanan verilerin gizli tutulması ve kamuoyu ile
paylaşılmasıyla ilgili usul ve esaslar Kurumca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
(4) Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi;
a) Piyasanın gelişimi doğrultusunda organize toptan elektrik piyasalarında yeni piyasalar
kurulmasına yönelik çalışmaları yapar ve Kuruma sunar.
b) Bakanlıkça uygun görülmesi halinde; Türkiye organize toptan elektrik piyasalarını da
kapsayan organize toptan elektrik piyasalarının işletilmesi amacıyla oluşturulan veya ileride
oluşturulabilecek uluslararası elektrik piyasalarına taraf olarak katılabilir, bu amaçla kurulan
uluslararası elektrik piyasası işletmecisi kuruluşlara ortak veya üye olabilir.
c) Kurumun belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde piyasa işletim tarifelerini belirleyerek
Kuruma sunar.
ç) Kurum tarafından ihtiyaç görülmesi halinde, elektrik piyasası dışında diğer enerji piyasalarına
yönelik organize toptan piyasalar kurulmasına dair çalışmaları yapar ve Kuruma sunar ve Kurum
ve/veya ilgili merciler tarafından yetkilendirilmesi halinde söz konusu piyasaları işletir.
(5) Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi tarafından işletilen veya mali uzlaştırma işlemleri
yürütülen organize toptan elektrik piyasalarında faaliyet gösteren tüzel kişiler, Dengeleme ve
Uzlaştırma Yönetmeliği uyarınca merkezi uzlaştırma bankası tarafından verileceği belirlenen
hizmetlerin yerine getirilmesi karşılığında, Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi tarafından
belirlenecek bedelleri merkezi uzlaştırma bankasına öder.
(6) Piyasa işletim lisansı çerçevesinde işletilen organize toptan satış piyasası işlemleri damga
vergisinden muaftır.
12
Ġthalat ve ihracat faaliyetleri
MADDE 12- (1) Elektrik enerjisi ve/veya kapasitesinin uluslararası enterkonneksiyon şartı
oluşmuş ülkelere ihracatı, TETAŞ, tedarik lisansı sahibi şirketler ve üretim şirketleri tarafından,
Bakanlığın uygun görüşü doğrultusunda, bu Kanun ve ikincil mevzuatı uyarınca Kurul onayıyla
yapılır.
(2) Elektrik enerjisi ve/veya kapasitesinin uluslararası enterkonneksiyon şartı oluşmuş ülkelerden
ithalatı, TETAŞ ve tedarik lisansı sahibi şirketler tarafından, Bakanlığın uygun görüşü
doğrultusunda, bu Kanun ve ikincil mevzuatı uyarınca Kurul onayıyla yapılabilir.
(3) Sınırda yer alan illerde kurduğu üretim tesisinde ürettiği elektriği iletim veya dağıtım
sistemine bağlantı tesis etmeden kuracağı özel direkt hat ile ihraç etmek isteyen tüzel kişilere,
üretim lisansı almak kaydıyla Bakanlığın uygun görüşü doğrultusunda, Kurulca izin verilir.
(4) Sınır bölgelerinde elektrik enerjisinin temini amacıyla, teknik gereklilik doğması halinde
geçici olarak izole bölge yöntemiyle elektrik ithalatına Bakanlığın uygun görüşü doğrultusunda,
Kurulca izin verilebilir.
(5) İthalat ve ihracat faaliyetlerine ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir.
Organize sanayi bölgelerince yürütülebilecek faaliyetler
MADDE 13- (1) 12/4/2000 tarihli ve 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununa göre
kurulan organize sanayi bölgeleri tüzel kişiliği, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine
göre şirket kurma şartı aranmaksızın, onaylı sınırları içerisinde, Kurumdan üretim ve/veya
dağıtım lisansı alarak üretim ve/veya dağıtım faaliyetlerinde bulunabilir.
(2) Dağıtım lisansı sahibi olmayan organize sanayi bölgeleri; katılımcılarından dağıtım bedeli
talep edemez, katılımcılarının serbest tüketici olmaktan kaynaklanan haklarını kullanmalarına ve
elektrik piyasalarında faaliyet göstermelerine engel olamaz.
(3) Dağıtım lisansı sahibi organize sanayi bölgesi katılımcılarından serbest tüketici limitini
aşan tüketiciler, tedarikçilerini seçme hakkını, organize sanayi bölgesi tüzel kişiliğine dağıtım
bedeli ödemek kaydıyla kullanabilir.
(4) Lisans sahibi organize sanayi bölgesi tüzel kişiliğinin ürettiği veya serbest tüketici sıfatıyla
temin ettiği elektrik enerjisinin; katılımcılarının kullanımına sunulmasına, dağıtım bedellerinin
belirlenmesine, organize sanayi bölgesi tüzel kişiliğinin bu madde kapsamında
gerçekleştirebileceği faaliyetlere ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir. Dağıtım lisansı olmayan organize sanayi bölgesinin onaylı sınırları
içindeki dağıtım faaliyeti, ilgili dağıtım şirketi tarafından yürütülür.
(5) Dağıtım lisansı sahibi organize sanayi bölgesinin onaylı sınırları içerisinde olup, bedelsiz
olarak veya sembolik bedelle TEDAŞ’a devredilen dağıtım tesislerinin mülkiyeti ve işletme
hakları Kurul tarafından belirlenecek süre içerisinde aynı bedelle ilgili organize sanayi bölgesine
devredilir.
(6) Organize sanayi bölgesi tüzel kişiliği, katılımcılarının elektrik ihtiyacını karşılamak amacıyla
tüketim miktarına bakılmaksızın serbest tüketici sayılır.
Lisanssız yürütülebilecek faaliyetler
MADDE 14- (1) İmdat grupları ve iletim ya da dağıtım sistemiyle bağlantı tesis etmeyen üretim
tesisleri lisans alma yükümlülüğünden muaftır.
(2) Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı, kurulu gücü azami beş yüz kilovatlık üretim tesisi
veya mikro kojenerasyon tesisi kuran gerçek veya tüzel kişiler lisans alma ve şirket kurma
yükümlülüğünden muaftır. Bakanlık tarafından yürürlüğe konulacak yönetmelikte belirlenen
değerin üzerinde verimi olan kojenerasyon tesisi kuran kişilerden lisans alma ve şirket kurma
yükümlülüğünden muaf tutulacaklar Kurumca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
13
(3) İkinci fıkra uyarınca lisans alma yükümlülüğünden muaf olan kişilerin ihtiyacının üzerinde
ürettiği elektrik enerjisinin sisteme verilmesi halinde elektrik enerjisi dağıtım şirketince,
yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik enerjisi için 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji
Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun’da kaynak türü
bazında belirlenen fiyatlardan, kojenerasyon ve mikro kojenerasyon tesislerinde üretilen elektrik
enerjisi için Türkiye Ortalama Elektrik Toptan Satış Fiyatından satın alınır. Bu kişilerin sisteme
bağlanmasına ilişkin teknik usul ve esaslar ile satışa, başvuru yapılmasına ve denetim
yapılmasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından çıkartılacak yönetmelikle belirlenir.
(4) Kurul, rekabetin gelişmesi, iletim ve dağıtım sistemlerinin teknik yeterliliği ve arz
güvenliğinin temini ilkeleri çerçevesinde lisanssız yürütülebilecek üretim faaliyetinin kapsamını
genişletmeye, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesislerinin kurulu güç üst sınırını
iki katına kadar artırmaya ve kurulu güç ile kaynak esasına göre satış limitleri belirlemeye
yetkilidir.
(5) Bir serbest tüketicinin bir önceki yılda tükettiği enerji miktarını veya kurulu kapasitesini
organize toptan elektrik piyasalarında değerlendirmesi lisansa tabi değildir. Uygulamaya ilişkin
esas ve usuller yönetmelikle belirlenir.
(6) Bir gerçek ya da tüzel kişi tarafından birden çok yapı ve/veya müştemilatının yüzeylerinde
tesis edilen yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri tek üretim lisansı kapsamında
değerlendirilir.
ĠKĠNCĠ KISIM
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu ve Çeşitli
Hükümler
BĠRĠNCĠ BÖLÜM
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun Görevleri ve
Yetkileri
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu MADDE 15– (1) Kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali özerkliğe sahip ve bu Kanun ile
kendisine verilen görevleri yerine getirmek üzere Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
kurulmuştur.
(2) Kurum, bu Kanunu, 18/04/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası
Kanununu,04/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve 02/03/2005 tarihli ve
5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Kanununu uygulamakla yetkili ve sorumludur.
(3) Kurum, bu kanun kapsamında lisansların verilmesinden, işletme hakkı devri kapsamındaki
mevcut sözleşmelerin bu Kanun hükümlerine göre düzenlenmesinden, 7/12/1994 tarihli ve 4054
sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla piyasada
rekabetin ve piyasa performansının izlenmesinden, performans standartlarının
oluşturulmasından, tüketici şikâyetlerine ilişkin esas ve usullerin düzenlenmesinden, tarife
esaslarının tespit edilmesinden, uygulanmasının izlenmesinden, denetlenmesinden ve piyasada
bu Kanun hükümlerine uygun davranılmasını sağlamaktan sorumludur.
(4) Kurum, doğal gazın ithali, iletimi, dağıtımı, depolanması, ticareti ve ihracatı ile bu
faaliyetlerine ilişkin tüm gerçek ve tüzel kişilerin hak ve yükümlülüklerini tanımlayan lisans ve
sertifikaların verilmesinden, piyasa ve sistem işleyişinin incelenmesinden, dağıtım ve müşteri
hizmetleri yönetmeliklerinin oluşturulmasından, tadilinden ve uygulattırılmasından,
denetlenmesinden, maliyeti yansıtan fiyatların incelenmesinden ve piyasada 4646 sayılı Doğal
Gaz Piyasası Kanununa uygun şekilde davranılmasını sağlamaktan yetkili ve sorumludur.
14
(5) Kurum, Kurul kararıyla bu Kanun ve diğer kanunlar uyarınca çıkaracağı yönetmelikleri,
piyasada faaliyet gösteren tüzel kişilerin ve ilgili kurum ve kuruluşların görüşlerini alarak
hazırlar.
(6) Kurumun merkezi Ankara'dadır. Kurumun ilişkili olduğu Bakanlık, Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanlığıdır.
(7) Kurum, bu Kanunla ve mevzuatla kendisine verilen düzenleme ve denetlemeyle ilgili görev
ve yetkileri kendi sorumluluğu altında bağımsız olarak yerine getirir ve kullanır. Kurumun
kararları yerindelik denetimine tabi tutulamaz. Hiçbir organ, makam, merci veya kişi Kurumun
kararlarını etkilemek amacıyla emir ve talimat veremez.
(8) Kamu kurum ve kuruluşları, Kanun ile belirlenmiş görev alanlarında Kuruma gerekli yardımı
sağlamakla yükümlüdür.
(9) Kurum, bu Kanunda ve 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol
Kanununda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde kendisine tahsis edilen mali kaynaklarını
görev ve yetkilerinin gerektirdiği ölçüde, kendi bütçesinde belirlenen usul ve esaslar dâhilinde
serbestçe kullanır.
(10) Kurumun teşkilatı; Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu ve Başkanlıktan oluşur.
(11) Kurum, bu Kanundan kaynaklanan görevlerini yerine getirirken yetkilerini Enerji Piyasası
Düzenleme Kurulu vasıtasıyla kullanır. Kurumun karar organı Kuruldur. Kurumu Başkan temsil
eder.
(12) Kurum ve Kurumun gelirleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.
(13) İdari para cezaları dâhil, Kurul tarafından alınan bütün kararlara karşı açılan iptal davaları
ilk derece mahkemesi olarak Danıştay’da görülür. Danıştay, Kurul kararlarına karşı yapılan
başvuruları acele işlerden sayar. Kurum tarafından açılacak davalarda teminat aranmaz.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu ve Kurul Başkanlığı MADDE 16– (1) Kurul, biri Başkan, biri İkinci Başkan olmak üzere toplam dokuz üyeden
oluşur.
(2) Kurul üyeleri; hukuk, siyasal bilgiler, idari bilimler, kamu yönetimi, iktisat, mühendislik,
işletme ya da maliye dallarında eğitim veren en az dört yıllık yüksek öğrenim kurumlarından
mezun olmuş, kamu kurum ve kuruluşlarında ya da özel sektörde en az on yıl deneyim sahibi ve
mesleğinde temayüz etmiş kişiler arasından Bakanlar Kurulunca atanır.
(3) Bakanlar Kurulu, atamayla birlikte Kurul Başkanını ve İkinci Başkanı görevlendirir.
Başkanın izin, hastalık, yurt içi ve yurt dışı görevlendirme ve görevde bulunmadığı diğer haller
ile görevden alınması durumunda ikinci başkan, onun da bulunamadığı hallerde Kurul tarafından
belirlenecek bir üye Başkana vekâlet eder.
(4) Kurul üyeleri, Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu huzurunda görevlerinin devamı süresince
Kurulun işlerini tam bir dikkat ve dürüstlük ile yürüteceklerine, bu Kanunun hükümlerine ve
ilgili mevzuata aykırı hareket etmeyeceklerine ve ettirmeyeceklerine dair yemin eder. Yemin
için yapılan başvuru Yargıtay’ca acele işlerden sayılır. Kurul üyeleri yemin etmedikçe göreve
başlayamaz.
(5) Kurul Başkan ve üyeleri 19/04/1990 tarihli ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması,
Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununa tabidir.
(6) Görevleri ile ilgili olarak suç işleyen Kurul Başkanı ve üyeleri ile Kurum personeli kamu
görevlileri gibi cezalandırılır. Kurul üyeleri ve personeline karşı işlenen suçlar kamu
görevlilerine karşı işlenmiş sayılır. Görevleri ile ilgili olarak suç işleyen Kurul Başkanı ve
üyeleri ile Kurum personeli hakkında soruşturma ve kovuşturmalar 2/12/1999 tarihli ve 4483
sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanuna göre yapılır.
(7) Kurul Başkanı, aynı zamanda Kurumun da başkanıdır. Başkan, Kurul kararlarının
uygulanmasından, yürütülmesinden, Kurul ve Kurumun temsilinden ve Kurumun yönetiminden
15
sorumludur. Bu sorumluluk; Kurulun işleri ile ilgili olarak kamuya bilgi verilmesi görevini de
kapsar. İkinci Başkan, Başkanın yokluğunda Başkanın tüm görevlerini ve yetkilerini üstlenir.
(8) Kurul, sınırlarını açıkça belirlemek ve yazılı olmak kaydı ile görevlerinden bir kısmını
Başkanlığa devredebilir.
(9) Kurul başkan ve üyelerinin görev süresi altı yıldır. Görev süresi sona eren üyeler tekrar
seçilebilir.
(10) Başkanlık veya üyelikler, görev süresi dolmadan herhangi bir sebeple boşaldığı takdirde,
boşalan üyeliklere bir ay içinde atama yapılır.
Kurulun elektrik piyasasına ilişkin görevleri
MADDE 17- (1) Kurul elektrik piyasası ile ilgili olarak aşağıda belirtilen görevleri yerine getirir:
a) Her yılın ocak ayının sonuna kadar, serbest tüketici tanımına ilişkin limitlerdeki indirimleri
belirlemek ve yeni limitleri yayımlamak.
b) Tüketicilere güvenilir, kaliteli, kesintisiz ve düşük maliyetli elektrik enerjisi hizmeti
verilmesini teminen gerekli düzenlemeleri yapmak.
c) Lisans sahipleri için kabul görmüş muhasebe usulleri ve mali raporlama standartlarını
belirlemek ve bunların uygulanmasını denetlemek.
ç) Üretim, iletim ve dağıtım şirketleri için güvenlik standartları ve şartlarını tespit etmek ve
bunların uygulanmasını sağlamak.
d) Piyasanın gelişimine bağlı olarak yeni ticaret yöntemleri ve satış kanallarının
uygulanabilmesine yönelik altyapının geliştirilmesi ve uygulanmasını sağlamak.
e) Bu Kanunun amaçları ile uyumlu olarak, gerektiği durumlarda, model anlaşmalar geliştirmek.
f) Ticari sırlar ve gizli rekabet bilgileri de dahil olmak üzere, ticari açıdan hassas olan her türlü
bilginin açıklanmasını engelleyecek usul ve esasları belirlemek ve uygulamak.
g) Piyasada faaliyet gösteren tüzel kişilerin eşitlik ve şeffaflık standartlarına uymalarını
sağlamak için faaliyetlerini, uygulamalarını ve ilgili lisans hüküm ve şartlarına uyup
uymadıklarını denetlemek.
ğ) Rekabeti sağlamak için iştirakler arası ilişkilere ilişkin standartlar ve kurallar oluşturmak,
uygulamak ve bu standartların, piyasa faaliyetlerinde karşılıklı iştirak, işletme ve muhasebe
konularında kısıtlamalar içermesi gerektiğinde, bu kısıtlamaları belirlemek.
h) Yıllık raporu ve piyasa gelişimi ile ilgili sair raporları hazırlamak ve Bakanlığa sunmak.
ı) Elektrik enerjisi üretiminde çevresel etkiler nedeniyle yenilenebilir enerji kaynaklarının ve
yerli enerji kaynaklarının kullanımını özendirmek amacıyla gerekli tedbirleri almak ve bu
konuda teşvik uygulamaları için ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde girişimde bulunmak.
i) Bu Kanun hükümlerinin uygulanması ve bu Kanunla kendisine verilen görevleri yerine
getirmek için gerekli olan yönetmelik ve diğer düzenlemeleri yapmak, kararları almak.
j) Bu Kanunda belirtilen onayları vermek.
k) Dağıtım şirketleri tarafından hazırlanıp TEİAŞ tarafından sonuçlandırılan talep tahminlerini
onaylamak, gerektiğinde revize ettirmek.
l) Kurul onaylı talep tahminlerine dayanarak, TEİAŞ tarafından hazırlanan üretim kapasite
projeksiyonu ve iletim yatırım planı ile bu planlarla uyumlu olarak mülkiyeti kamuda olan
dağıtım tesislerini işleten dağıtım şirketleri tarafından hazırlanan dağıtım yatırım planlarını
onaylamak, gerektiğinde revize edilmesini sağlamak ve onay verdiği yatırım planlarının
uygulanmalarını denetlemek.
m) Bu Kanunda belirlenen tarifelerin hazırlanmasına ilişkin esas ve usulleri belirlemek, tarife
tekliflerini incelemek, tarifeleri onaylamak ve gerekmesi halinde değiştirerek onaylamak.
n) İletim ek ücreti oranını belirlemek ve iletim ek ücreti tutarının TEİAŞ tarafından tahsili ve
Kuruma ödenmesine ilişkin düzenlemeleri yapmak.
o) Tüzel kişiler tarafından lisanslarla ilgili işlemler ve sair işlemler karşılığında Kuruma
ödenecek bedelleri belirlemek.
16
ö) Piyasada faaliyet gösteren tüzel kişilerin denetlenmiş mali tablolarını incelemek veya
incelettirmek.
p) Tüzel kişilerden istenecek olan, hizmet güvenilirliği, hizmet dışı kalmalar ve diğer performans
ölçütleri ile ilgili bildirim ve raporların kapsamını belirlemek ve düzenli olarak Kuruma
vermelerini sağlamak.
r) Bu Kanun hükümlerine, çıkarılan yönetmelik hükümlerine, Kurul tarafından onaylanan tarife
hükümlerine ve Kurul kararlarına aykırı davranıldığı durumlarda, idari para cezası vermek ve
lisansları iptal etmek.
s) Üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin inşası ve işletilmesi sırasında genel olarak kamu
yararının, hidrolik kaynakların, ekosistemin ve mülkiyet haklarının korunması için diğer kamu
kuruluşları ile birlikte hareket ederek kamu yararı ve güvenliğine tehdit teşkil eden veya etme
olasılığı bulunan durumları incelemek ve bu durumları ortadan kaldırmak amacıyla, daha
önceden bilgi vermek şartıyla bu tesislerde 20/11/1984 tarihli ve 3082 sayılı Kamu Yararının
Zorunlu Kıldığı Hallerde, Kamu Hizmeti Niteliği Taşıyan Özel Teşebbüslerin
Devletleştirilebilmesi Usul ve Esasları Hakkında Kanun hükümleri uyarınca gereken tedbirleri
almak.
ş) Lisans sahibi tarafların, iletim sistemi ya da bir dağıtım sistemine bağlantı ve sistem
kullanımına ilişkin anlaşmaların hükümleri üzerinde mutabakata varamamaları halinde, ihtilafları
bu Kanunun ve tarafların ilgili lisanslarının hükümlerine göre çözmek.
t) Mevcut sözleşmelerle ilgili olarak; bu sözleşmelerin tarafları arasında yapılacak ve beş iş günü
öncesinden tarih ve saati Kurula bildirilecek toplantılara, gerek gördüğünde katılmak.
u) Mevcut sözleşmelere ilişkin olarak, bu Kanun hükümleri uyarınca rekabetçi piyasaya geçişi
kolaylaştıracak hususlarda, taraflarca değerlendirilmek üzere değişiklik önerilerinde bulunmak
ve mevcut sözleşmelerin ihtilafların halline ilişkin hükümlerini ihlal etmemek kaydıyla, bu
sözleşmelere ilişkin herhangi bir resmi ihtilaf halli sürecinin başlatılmasından önce, ihtilafların
halli için arabuluculuk yapmak.
ü) Organize toptan elektrik piyasalarını da kapsayacak şekilde elektrik piyasasında yürütülen
faaliyetlerin ve rekabet düzeyinin izlenmesine, bu faaliyetlere ilişkin veri edinilmesine, veri
bankası kurulmasına, verilerin saklanmasına ve periyodik olarak ya da ihtiyaç duyulduğunda
kamuoyuna açıklanmasına dair usul ve esaslara ilişkin yönetmelik çıkarmak.
v) Piyasa gücüne dayanarak rekabetin tesisi ya da gelişimine engel olan gerçek ya da tüzel
kişilerin piyasada birden çok faaliyet göstermesinin önlenmesine, iletim ve dağıtım kısıtları da
dikkate alınarak birden çok tesise veya sisteme ait sahiplik, işletme ya da kontrol ilişkisinin belli
bir program dâhilinde kısıtlandırılmasına ya da sonlandırılmasına; aynı veya benzer kontrol
yapısına sahip birden çok tüzel kişinin yönetiminin yeniden yapılandırılmasına veya her bir
teşebbüsün bağımsız birer iktisadi işletme olarak çalışabilmesine yönelik etkin tedbirleri almak.
Kurulun doğal gaz piyasasına ilişkin görevleri
MADDE 18- (1) Kurul doğal gaz piyasası ile ilgili olarak aşağıda belirtilen görevleri yerine
getirir:
a) Doğal gaz piyasa faaliyetlerine ilişkin plan, politika ve uygulamalarla ilgili Kurum görüş ve
önerilerini belirlemek.
b) Doğal gaz piyasa faaliyetlerine ilişkin doğrudan taraf olunan uluslararası anlaşmalardan doğan
hak ve yükümlülüklerin ifası için, Kuruma düşen görevlerin yapılmasını sağlamak.
c) 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu ile Kuruma yetki verilen konularda, doğal gaz piyasa
faaliyetlerine ilişkin her türlü düzenlemeleri onaylamak ve bunların yürütülmesini sağlamak.
ç) 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununda yer alan lisans ve sertifikaların verilmesine ve
bunların yürütülmesi ve iptaline ilişkin her türlü kararları almak ve uygulamak.
17
d) 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununda yer alan hükümler dahilinde özel hallerde
uygulamaya konulabilecek sınırlama ve yükümlülüklerin tespiti ile fiyat belirlemesine yönelik
kararları almak.
e) Doğal gaz piyasası içerisinde rekabetin hiç veya yeterince oluşmadığı alanlarda, fiyat ve tarife
teşekkülüne ilişkin usul ve esasları düzenlemek.
f) 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununda belirlenen faaliyetlere ilişkin tarifeleri onaylamak
veya tarife revizyonları hakkında karar almak.
g) Doğal gaz piyasası faaliyetleri ile ilgili denetleme, ön araştırma ve soruşturma işlemlerinin
yürütülmesi, yetkisi dahilinde ceza ve yaptırımları uygulamak ve dava açmak da dahil olmak
üzere her türlü adli ve idari makama başvuru kararlarını almak.
h) 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununun uygulanması ile ilgili olarak tüzel kişiler veya
tüzel kişiler ile tüketiciler arasında çıkacak ihtilafları çözmek.
ı) 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununun yürütülmesinde, gerçek ve tüzel kişilerin
Kurumdan alacakları lisans veya sertifika kapsamında yapacağı faaliyetlerin denetimi, gözetimi,
yönlendirilmesi, uyulacak usul ve esaslar ile bu lisans ve sertifikaların kapsamı, verilme
kriterleri, süreleri, bedellerinin tespit şekli, çevre mevzuatı ile uyum sağlaması, sicil kayıtlarının
tutulma usulü ile lisans ve sertifika sahiplerinin hak ve yükümlülükleri ve piyasanın
düzenlenmesi ile ilgili gerek görülen diğer hususları çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlemek.
i) 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununda gösterilen diğer görevleri yerine getirmek ve
yetkileri kullanmak.
Kurulun petrol piyasasına ilişkin görevleri
MADDE 19- (1) Kurul petrol piyasası ile ilgili olarak aşağıda belirtilen görevleri yerine getirir.
a) 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu hükümlerini uygulamak, Piyasa faaliyetlerine ilişkin her
türlü düzenlemeleri yapmak ve yürütülmesini sağlamak.
b) Petrol faaliyetlerine ilişkin plân, politika ve uygulamalarla ilgili Kurum görüş ve önerilerini
belirlemek.
c) Petrol piyasa faaliyetleriyle ilgili denetleme, ön araştırma ve soruşturma işlemlerini yürütmek,
yetkisi dahilindeki ceza ve yaptırımları uygulamak ve dava açmak da dahil olmak üzere her türlü
adlî ve idarî makama başvuru kararlarını almak.
ç) Uluslararası organizasyon ve teşkilatların petrol piyasasına ilişkin uygulamalarını izlemek.
d) Petrol piyasasında lisans ve lisanslarla ilgili işlem bedellerini belirlemek.
e) Petrol piyasasında faaliyet gösteren kişilerin denetlenmiş malî tablolarını incelemek veya
incelettirmek.
f) Petrol piyasasında faaliyet gösteren kişilerden istenecek olan, hizmet güvenilirliği, hizmet dışı
kalmalar ve diğer performans ölçütleriyle ilgili raporların kapsamını belirlemek ve düzenli olarak
Kurula vermelerini sağlamak.
g) 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu hükümlerine, çıkarılan yönetmelik hükümlerine, Kurul
tarafından onaylanan tarife ve yönetmeliklere, lisans hüküm ve şartlarına ve Kurul kararlarına
aykırı davranıldığı durumlarda, idarî para cezası vermek ve lisansları iptal etmek.
Kurulun LPG piyasasına ilişkin görevleri
MADDE 20- (1) Kurul LPG piyasası ile ilgili olarak aşağıda belirtilen görevleri yerine getirir:
a) 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu hükümlerini uygulamak,
piyasa faaliyetlerine ilişkin her türlü düzenlemeleri yapmak ve yürütülmesini sağlamak.
b) LPG piyasası faaliyetlerine ilişkin plân, politika ve uygulamalarla ilgili Kurum görüş ve
önerilerini belirlemek.
c) LPG piyasası faaliyetleriyle ilgili denetleme, ön araştırma ve soruşturma işlemlerini yürütmek,
yetkisi dahilindeki ceza ve yaptırımları uygulamak ve dava açmak da dahil olmak üzere her türlü
adlî ve idarî makama başvuru kararlarını almak.
18
ç) Uluslararası organizasyon ve teşkilatların LPG piyasasına ilişkin uygulamalarını izlemek.
d) LPG piyasasında lisans ve lisanslarla ilgili işlem bedellerini belirlemek.
e) LPG piyasasında faaliyet gösteren kişilerin denetlenmiş malî tablolarını incelemek veya
incelettirmek.
f) LPG piyasasında faaliyet gösteren kişilerden istenecek olan hizmet güvenilirliği, hizmet dışı
kalmalar ve diğer performans ölçütleriyle ilgili raporların kapsamını belirlemek ve düzenli olarak
Kurula vermelerini sağlamak.
g) Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun hükümlerine, çıkarılan yönetmelik hükümlerine, Kurul
tarafından onaylanan tarife ve yönetmeliklere, lisans hüküm ve şartlarına, teknik düzenlemelere
ve Kurul kararlarına aykırı davranıldığı durumlarda idarî para cezası vermek, lisansları iptal
etmek.
(2) Kurul yetkilerini özel nitelikli karar almak suretiyle de kullanabilir. Bu kararlardan
kamuoyunu ilgilendirenler Resmi Gazete’de yayımlanır.
Kurulun diğer görev ve yetkileri
MADDE 21- (1) Bu Kanunun diğer maddeleri ile belirlenen görevlerinin yanı sıra, Kurul
aşağıdaki görevleri de yerine getirir:
a) Bu Kanun hükümlerini uygulamak.
b) Personel atamaları da dahil olmak üzere, Kurumun personel politikasını oluşturmak ve
uygulamak.
c) Kuruma taşınır ve taşınmaz mal veya hizmet alınması, satılması ve kiralanması konularında
karar vermek.
ç) Uluslararası organizasyon ve teşkilatların piyasaya ilişkin mevzuat ve uygulamalarını
izleyerek, gerekli gördüğü düzenlemeleri yapmak; yasal düzenleme ihtiyacı duyulması halinde
gerekli hazırlıkları yaparak Bakanlığa sunmak.
d) Kurumun üçüncü kişilerle olan alacak, hak ve borçları hakkında her türlü işleme karar
vermek.
e) Kurumun, Başkan tarafından hazırlanan bütçesini, yıllık iş planını, gelir-gider kesin
hesaplarını onaylamak ve gerekli gördüğü durumlarda, bütçe kalemleri arasında aktarma
yapılmasına karar vermek.
f) Kurumun harcamalarını, onaylı bütçesi çerçevesinde ve harcama usul ve esaslarını belirlemek
üzere çıkaracağı yönetmeliğe uygun olarak gerçekleştirmek.
g) Bu Kanunun kendisine verdiği görevleri yerine getirirken, konusuna ilişkin olarak gerekli
gördüğü her türlü bilgi ve belgeyi, tüm kamu ve özel kuruluşlardan ve kişilerden istemek ve/veya
yerinde incelemek.
ğ) Uygun bulduğu konularda Başkanlığı görevlendirmek veya yetkilendirmek.
Başkanlık teşkilatı
MADDE 22- (1) Başkanlık teşkilatı başkan ve hizmet birimlerinden oluşur. Başkana kurum
başkanlığına ilişkin görevlerinde yardımcı olmak üzere Kurul kararıyla iki başkan yardımcısı
atanabilir. Başkan yardımcıları, Başkan tarafından verilen görev ve talimatların yerine
getirilmesinden ve ilgili hizmet birimleri arasında koordinasyonun sağlanmasından sorumludur.
(2) Başkanın görev ve yetkileri şunlardır:
a) Kurul kararlarına istinaden gerekli gördüğü hizmet birimlerini kurmak.
b) Kurumun işlevlerini yerine getirebilmesi için Kurul kararı doğrultusunda yeterli sayıda
personeli istihdam etmek.
c) Hizmet birimlerinin uyumlu, verimli, disiplinli ve düzenli biçimde çalışmasını temin etmek,
hizmet birimleri ile Kurul arasında organizasyonu ve koordinasyonu sağlamak ve hizmet
birimleri arasında çıkabilecek görev ve yetki ihtilaflarını çözmek.
19
ç) Kurul toplantılarının gündemini, gün ve saatini belirlemek ve toplantıları idare etmek.
d) Kurul kararlarının gereğinin yerine getirilmesini sağlamak ve bu kararların uygulanmasını
izlemek.
e) Kurulu resmi ve özel kuruluşlar nezdinde temsil etmek.
f) Kurumun yıllık bütçesi ile gelir gider kesin hesabını ve Kurum yıllık raporunu hazırlamak ve
Kurula sunmak ve Kurum bütçesinin uygulanmasını, gelirlerin toplanmasını, harcamaların
yapılmasını sağlamak.
g) Kurumun harcamalarını, onaylı bütçesi çerçevesinde ve Kurul tarafından belirlenen harcama
usul ve esaslarına uygun olarak gerçekleştirmek.
ğ) Yıllık faaliyet raporlarını hazırlamak, amaç ve hedeflere, performans ölçütlerine göre
faaliyetlerin değerlendirilmesini yaptırmak ve bunları Kurula sunmak.
h) Kurul tarafından Başkanca atama yapılması öngörülen kadrolara personel atamak.
ı) Kurum başkanı adına imzaya yetkili personelin görev ve yetki alanını belirlemek.
i) Kurumun yönetim ve işleyişine ilişkin diğer görevleri yerine getirmek.
(3) Başkan, Kurula ilişkin olmayan görev ve yetkilerinden bir bölümünü, sınırlarını açıkça
belirlemek ve yazılı olmak kaydıyla personele devredebilir.
Hizmet birimleri
MADDE 23- (1) Kurumun ana hizmet, danışma ve yardımcı hizmet birimleri ile görev ve
yetkileri şunlardır:
a)Ana hizmet birimleri:
1)Elektrik Piyasası Dairesi Başkanlığı; Bu kanun ve diğer kanunlarla Kuruma verilen elektrik
piyasası ile ilgili rekabet şartlarını oluşturmak, düzenleme işlerini yapmak veya yaptırmak.
2)Doğal Gaz Piyasası Dairesi Başkanlığı; Bu Kanun, 18/4/2001 tarih ve 4646 sayılı Doğal Gaz
Piyasası Kanunu ve diğer kanunlarla Kuruma verilen doğal gaz piyasası ile ilgili rekabet
şartlarını oluşturmak, düzenleme işlerini yapmak veya yaptırmak.
3)Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Dairesi Başkanlığı; Bu Kanun, 2/3/2005 tarih ve 5307
sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve diğer kanunlarla Kuruma verilen
sıvılaştırılmış petrol gazları piyasası ile ilgili rekabet şartlarını oluşturmak, düzenleme işlerini
yapmak veya yaptırmak.
4)Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığı; Bu Kanun, 4/12/2003 tarih ve 5015 sayılı Petrol Piyasası
Kanunu ve diğer kanunlarla Kuruma verilen petrol piyasası ile ilgili rekabet şartlarını
oluşturmak, düzenleme işlerini yapmak veya yaptırmak.
5)Denetim Dairesi Başkanlığı; Kurumun faaliyet gösterdiği piyasalarda inceleme ve denetleme
yapmak veya yaptırmak, gerektiğinde bu hususlarda yetkili kamu kurum ve kuruluşları ile
işbirliği yapmak, piyasalarda görülen aksaklıklara ilişkin çözüm önerilerinde bulunmak.
6)Kamulaştırma Dairesi Başkanlığı; Kurumun görev alanındaki piyasalarda bu Kanun ve diğer
kanunlara göre kurulacak enerji tesisleri için gerekli olan taşınmazlarla ilgili işleri yapmak veya
yaptırmak.
7)Tarifeler Dairesi Başkanlığı; Bu kanun ve diğer kanunlarla Kuruma verilen tarife belirleme ile
ilgili işleri yapmak.
8)Lisanslandırma Dairesi Başkanlığı; Kurumun görev alanına giren her türlü lisans, sertifika, izin
ve belgelendirmeye ilişkin iş ve işlemleri yürütmek.
9)Piyasa İzleme Dairesi Başkanlığı; Elektrik, doğal gaz, petrol ve sıvılaştırılmış petrol gazları
piyasalarında faaliyet gösteren ilgililerin faaliyetleri izlemek, raporlama yapmak, ulusal marker
işlemlerini yürütmek.
b)Danışma hizmet birimleri:
1)Hukuk Dairesi Başkanlığı; Kuruma ilişkin her türlü uyuşmazlığın takibi ve çözümlenmesi
amacıyla Kurumu temsil etmek ve gerektiğinde yasal yollara başvurmak, hukuki konularda
başkana ve diğer hizmet birimlerine hukuki danışmanlık hizmeti vermek.
20
2)Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı; kurumun strateji ve politikalarını belirlemek ve
uygulamaları takip etmek, kurumun uluslararası ilişkilerini yürütmek, sektörel gelişmeleri ve
yönelimleri izlemek, 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve diğer mevzuatla
strateji geliştirme ve malî hizmetler birimlerine verilen görevleri yapmak, bilgiişlem altyapısını
sağlamak ve yürütmek,
3)Başkan Danışmanlığı; Başkana ve üyelere, Kurumun görev alanıyla ilgili konularda
danışmanlık ile Kurul Başkanı ve üyeleri tarafından verilecek diğer görevleri yapmak.
4)Basın Müşavirliği; Kurumun faaliyet alanı ile ilgili konularda yazılı ve görsel basını takip
ederek gerekli dokümantasyonu sağlamak, Kurumun basın ve yayın kuruluşları ile ilişkilerini
planlamak ve kamuoyunda tanıtılmasına ilişkin yayın ve faaliyetleri yürütmek.
c)Yardımcı hizmet birimleri:
1)İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı; işgücü planlaması, kurum
personelinin mali ve sosyal hakları ve idari ve mali hizmetlere yönelik hertürlü işlemi yapmak
2)Kurul Hizmetleri Müdürlüğü; Kurul ve Kurul üyelerinin sekretarya hizmetlerini yürütmek ve
protokol işlerini düzenlemekle görevli ve yetkilidir.
3)Başkanlık Özel Kalem Müdürlüğü; Başkanın sekretarya hizmetlerini yürütmek ve her türlü
protokol işlerini düzenlemekle görevli ve yetkilidir.”
Hizmet birimlerinin faaliyet alanı, yukarıda belirtilen görev ve fonksiyonlara uygun olarak
Kurumun teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.”
(2) Hizmet birimlerinin faaliyet alanı, yukarıda belirtilen görev ve fonksiyonlara uygun olarak
Kurul kararıyla yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir. Bu Kanunun ekinde yer alan (I) sayılı
cetveldeki kadrolar ihdas edilmiş olup, toplam kadro sayısını geçmemek üzere, unvan ve derece
değişikliği ile yeni unvan ekleme Kurul kararı ile yapılır.
Yasaklar ve görevden alma
MADDE 24– (1) Kurul üyeleri üyelikleri süresince asli görevlerini aksatmayan bilimsel amaçlı;
yayın, jüri üyeliği, ders ve konferans ile telif hakları hariç özel bir kanuna dayanmadıkça kamu
ya da özel kuruluşlarda hiç bir görev alamazlar. Kurul üyeleri, üyeliklerinin sona ermesinden
itibaren iki yıl süre ile elektrik ve doğal gaz ile petrol ve LPG piyasalarında faaliyet gösteren
özel hukuk hükümlerine tâbi tüzel kişiliklerde ya da bunların iştiraklerinde görev alamaz ya da
bu tür işlere ortak olamazlar ve bu tüzel kişilerden ya da iştiraklerden gelir sağlayacak ya da
sağlayabilecek doğrudan ya da dolaylı ilişkiye giremez ve elektrik enerjisi ticareti ve doğal gaz
ticareti ile petrol ve LPG ticareti ile uğraşamaz.
(2) Kurul üyeleri, göreve başlamadan önce maliki oldukları Hazine Müsteşarlığı tarafından
çıkarılan borçlanmaya ilişkin menkul kıymetler dışındaki, elektrik ve doğal gaz petrol ve LPG
piyasalarında faaliyet gösteren tüzel kişilere veya bunların iştiraklerine ait her türlü hisselerini ya
da menkul kıymetlerini üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar sıhri hısımları
dışındakilere, görev sürelerinin başlamasından itibaren otuz gün içinde satmak veya devretmek
suretiyle elden çıkarmak zorundadır.
(3) Kurul üyelerinin eşleri ve birinci dereceye kadar kan hısımları, elektrik ve doğal gaz ile
petrol ve LPG piyasalarında faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşları dışındaki tüzel
kişiliklerde ya da bunların iştiraklerinde Kurul üyelerinin atanmasından sonra ve üyelik süresi
boyunca görev alamaz ya da bu tür işlere ortak olamazlar ve bu tüzel kişilerden ya da
iştiraklerden gelir sağlayacak ya da sağlayabilecek doğrudan ya da dolaylı ilişkiye giremez ve
elektrik enerjisi ticareti ve doğal gaz ticareti ile petrol ve LPG ticareti ile uğraşamaz.
(4) Kurul üyeleri ve Kurum personeli, Kurumla ilgili gizlilik taşıyan bilgileri ve elektrik enerjisi
ve doğal gaz ile petrol ve LPG sektöründe yer alan gerçek ve tüzel kişilere ait her türlü sırları,
görevlerinden ayrılmış olsalar bile açıklayamaz, kendilerinin veya başkalarının menfaatine
kullanamaz.
21
(5) Kurul üyelerinin görev süreleri dolmadan görevlerine son verilemez. Ancak, bu maddedeki
yasakları ihlal ettiği veya bu Kanun ile kendilerine verilen görevler ile ilgili olarak işlediği
suçlardan dolayı haklarında mahkumiyet kararı kesinleşen Kurul Başkan ve üyeleri, 657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu uyarınca Devlet memuru olmak için aranan şartları kaybettikleri tespit
edilen veya üç aydan fazla bir süre ile hastalık, kaza veya başka bir nedenle görevlerini yapamaz
durumda olan veya görev süresinin kalan kısmında görevine devam edemeyeceği, üç aylık süre
beklenmeksizin tam teşekküllü bir hastaneden alınacak heyet raporu ile tevsik edilen Kurul
üyeleri, süreleri dolmadan Bakanlar Kurulu tarafından görevden alınır.
Kurul çalışmaları
MADDE 25– (1) Kurul en az haftada bir defa olmak üzere, gerekli gördüğü sıklıkta toplanır.
Toplantıyı Kurul Başkanı, yokluğunda ikinci başkan yönetir. Toplantının gündemi Başkan,
yokluğunda ikinci başkan tarafından hazırlanarak toplantıdan en az iki gün önce Kurul üyelerine
bildirilir. Gündeme yeni madde eklenebilmesi için gündem görüşülmeye başlanmadan önce bir
üyenin öneride bulunması ve önerilen maddenin gündeme eklenmesi teklifinin Kurul kararıyla
kabul edilmesi gerekir.
(2) Kurul salt çoğunlukla toplanır ve kararlar toplantıya katılanların çoğunluğunun oyu ile alınır.
Üyeler çekimser oy kullanamaz. Kurul Başkan ve üyeleri kendisi, eşi, evlatlıkları ve üçüncü
derece dahil kan ve ikinci derece dahil kayın hısımlarıyla ilgili konularda müzakere ve oylamaya
katılamazlar. Bu durum karar metninde ayrıca belirtilir.
(3) Gerekçeli kurul kararı, kararın alındığı toplantı tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde
gerekçeleri, varsa karşı oy gerekçeleri ve imzaları ile birlikte tekemmül ettirilir.
(4) Kurul toplantılarına, görüşülen gündemin ilgili tarafları veya konuya ilişkin uzman kişiler
davet edilebilir.
(5) Kurulun çalışma usul ve esasları ile başvurularda takip edeceği usullere ilişkin diğer hususlar
Kurul tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Kurum personelinin statüsü, atanma usulü ve özlük hakları
MADDE 26– (1) Kurum hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, idari hizmet
sözleşmesi ile sözleşmeli olarak istihdam edilen personel eliyle yürütülür. Kurum personeli ücret
ve mali haklar dışında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabidir.
(2) Kurum için çalıştıkları süre zarfında, tüm personelin, Kurumdaki görevlerine başlamadan
önceki sosyal güvenlik kurumları tarafından sağlanan her türlü hakları saklı kalır.
(3) Kurul üyeleri ve Kurum personelinin ayrıca 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci
maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6) ve (7) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları
taşımaları zorunludur.
(4) Kurul Başkanı ve Kurul üyeleri ile diğer Kurum personeli, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı
Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa tabidir. Kurul Başkan ve üyeliklerine
atananların Kurulda görev yaptıkları sürece eski görevleri ile olan ilişkileri kesilir. Ancak 657
sayılı Devlet Memurları Kanunu veya özel mevzuatla düzenlenmiş personel rejimine tabi olanlar
Kuruldaki görevleri sona erdikten sonra, başvuruları halinde bu Kanunun 24 üncü maddesi
hükümleri saklı kalmak kaydıyla ilgili Bakan tarafından mükteseplerine uygun bir kadroya
atanırlar. Akademik unvanların kazanılması için gerekli şartlar saklıdır.
(5) Emeklilik açısından Kurum personelinin durumu, Başkanlık tarafından hazırlanacak ve
Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
(6) Emeklilik dâhil, Kurul Başkanı bakanlık müsteşarına, Kurul üyeleri bakanlık müsteşar
yardımcısına, başkan yardımcıları ile daire başkanları bakanlık genel müdürüne denktir. Başkan,
diğer kanunlarda müsteşara tanınan tüm haklara, üyeler diğer kanunlarda müsteşar yardımcısına
tanınan tüm haklara, başkan yardımcıları ile daire başkanları diğer kanunlarda genel müdürlere
tanınan tüm haklara haizdir.
22
(7) Kurul Başkanı ve Kurul üyelerinin aylık net ücretleri, en yüksek Devlet memurunun her türlü
ödemeler dahil aylık net ücretinin iki katını geçmemek üzere, Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar
Kurulu tarafından tespit edilir.
(8) Kurum personelinin ücret, sosyal haklar ve diğer mali hakları, Bakanlar Kurulunca
belirlenecek esaslar çerçevesinde Başkanlığın teklifi üzerine Kurulca tespit edilir.
(9) Kurul Başkanı, Kurul üyeleri ve Kurum personeli ile vekalet ve istisna akdi ile hizmet
verenlerin görevlerinin ifası sırasında yaptıkları masraflardan hangilerinin Kurum bütçesinden
karşılanabileceğine dair usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
Kurumun gelirleri, mal ve varlıkları
MADDE 27– (1) Kurumun gelirleri Kurumun bütçesini oluşturur ve aşağıdaki gelir
kalemlerinden oluşur:
a) Kurumun elektrik piyasası ile ilgili gelirleri aşağıdaki gelir kalemlerinden oluşur:
1) Lisans alma, lisans yenileme, lisans tadili, lisans sureti çıkartma ve yıllık lisans bedelleri.
2)Yayın gelirleri ve sair gelirler.
3)Ayrıntıları kamuoyuna duyurulmak kaydıyla ve piyasanın gelişimine dair etüt ve proje
çalışmalarının finansmanında kullanılmak üzere uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından
verilecek hibeler.
4) Kurul tarafından verilen idari para cezalarının yüzde onu.
5)İletim tarifesinin en fazla yüzde biri oranındaki iletim ek ücretleri.
b) Kurumun doğal gaz piyasası ile ilgili gelirleri aşağıdaki gelir kalemlerinden oluşur:
1) Katılma payı,
2) Lisans, sertifika, onay ve vize işlemleri üzerinden alınacak bedeller.
3) Yayın ve sair gelirler.
4) Ayrıntıları kamuoyuna duyurulmak kaydıyla ve piyasanın gelişimine dair etüt ve proje
çalışmalarının finansmanında kullanılmak üzere uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından
verilecek hibeler.
5) (1) numaralı alt bentteki katılma payının mükellefi, lisans ve sertifika sahibi olan tüzel
kişilerdir. Katılma payı, anılan mükelleflerin yıllık faaliyet dönemine ilişkin olarak
düzenleyecekleri gelir tablolarında yer alan safi satış hasılatı tutarının, Kurulca binde iki oranını
aşmayacak şekilde belirlenecek katılma payı oranı ile çarpımı sonucu bulunur. Yıl içerisinde
uygulanacak katılma payı oranı, bir önceki yılın Aralık ayı içerisinde ilan edilir.
6) Katılma payı ödemekle yükümlü lisans sahipleri, herhangi bir bildirim beklemeksizin her yıl
Mayıs ayı sonuna kadar bir önceki yıla ait bilanço ve gelir tablolarını Kuruma göndermek ve
katılma payını Kurulun belirleyeceği esas ve usullere uygun biçimde Kuruma ödemek
zorundadır.
c) Kurumun petrol piyasası ile ilgili gelirleri aşağıdaki kalemlerden oluşur:
1) Katılma payı.
2) Lisans, onay, izin ve vize işlemleri üzerinden alınacak bedeller.
3) Yayın ve sair gelirler.
4) Ayrıntıları kamuoyuna duyurulmak kaydıyla ve piyasanın gelişimine dair etüt ve proje
çalışmalarının finansmanında kullanılmak üzere uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından
verilecek hibeler.
5) (1) numaralı alt bentteki katılma payının mükellefi; rafinaj, işleme, dağıtıcı, iletim, taşıma,
ihrakiye, depolama, bayi ve madeni yağ üretim lisansı sahibi gerçek ve tüzel kişilerdir. Müşterek
lisans sahipleri katılma payını toplam net satışları üzerinden öder. Katılma payı, lisans
sahiplerince yıllık gelir tablolarında yer alan net satışlar tutarının binde biri oranını ve iki milyon
ABD Dolarını aşmayacak şekilde Kurulca belirlenir. Yıl içinde uygulanacak katılma payı oranı
bir önceki yılın Aralık ayı içinde açıklanır.
23
6)Net satış hasılatı içinde yer alması halinde, yıl içinde petrol için ödenen gümrük vergi, resim
ve harçları ile Özel Tüketim Vergisi toplamı net satışlar toplamından tenzil edilir.
7) Katılma payı ödemekle yükümlü lisans sahipleri, herhangi bir bildirim beklemeksizin her yıl
Mayıs ayı sonuna kadar bir önceki yıla ait bilanço ve gelir tablolarını Kuruma göndermek ve
katılma payının yarısını Haziran, ikinci yarısını Kasım ayı sonuna kadar ödemek zorundadır.
8) Süresinde beyan edilmeyen veya hatalı beyan edilen katılma paylarına ilişkin cezaî ve idarî
işlemler Kurumca tamamlanarak ilgili organlar nezdinde adlî ve idarî işlemler başlatılır.
Süresinde ödenmeyen malî yükümlülükler ve gecikme zamları hakkında 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanarak ilgili vergi daireleri
aracılığı ile tahsili sağlanır.
d) Kurumun LPG piyasası ile ilgili gelirleri aşağıdaki kalemlerden oluşur:
1) Katılma payı.
2) Lisans, onay, izin ve vize işlemleri üzerinden alınacak bedeller.
3) Yayın ve sair gelirler.
4) Ayrıntıları kamuoyuna duyurulmak kaydıyla ve piyasanın gelişimine dair etüt ve proje
çalışmalarının finansmanında kullanılmak üzere uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından
verilecek hibeler.
5) (1) numaralı alt bentteki katılma payının mükellefi; Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG)
Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna göre
üretim, dağıtım, dolum ve otogaz bayii lisansı sahibi gerçek ve tüzel kişilerdir. Sıvılaştırılmış
Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanuna göre lisans alarak faaliyet gösteren lisans veya müşterek lisans sahipleri, katılma
payını toplam net akaryakıt ve LPG satışları üzerinden öder. Katılma payı, lisans sahiplerince
yıllık gelir tablolarında yer alan net satışlar tutarının binde biri oranını ve ikimilyon ABD
Dolarını aşmayacak şekilde Kurulca belirlenir. Yıl içinde uygulanacak katılma payı oranı bir
önceki yılın aralık ayı içinde açıklanır.
6) Net satış hâsılatı içinde yer alması halinde, yıl içinde LPG için ödenen gümrük vergi, resim ve
harçları ile özel tüketim vergisi toplamı net satışlar toplamından tenzil edilir.
7) Katılma payı ödemekle yükümlü lisans sahipleri, herhangi bir bildirim beklemeksizin her yıl
mayıs ayı sonuna kadar bir önceki yıla ait bilanço ve gelir tablolarını Kuruma göndermek ve
katılma payının yarısını haziran, ikinci yarısını kasım ayı sonuna kadar ödemek zorundadır.
8) Süresinde beyan edilmeyen veya hatalı beyan edilen katılma paylarına ilişkin cezaî ve idarî
işlemler Kurumca tamamlanarak ilgili organlar nezdinde adlî ve idarî işlemler başlatılır.
Süresinde ödenmeyen malî yükümlülükler ve gecikme zamları hakkında 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanarak ilgili vergi daireleri
aracılığı ile tahsili sağlanır.
(2) Kurumun gelirlerinin, giderlerini karşılaması esastır. Kurumun gelir fazlası ertesi yılın Mart
ayı sonuna kadar genel bütçeye aktarılır. Kurumun gelirleri, Kurulun uygun gördüğü bankalarda
açılacak hesaplarda tutulur. Kurumun gelirleri bu Kanunda belirtilen görevlerini tam olarak
yerine getirebilmesi için yeterli düzeye gelinceye kadar, gerekli mali kaynak genel bütçeden
karşılanır.
(3) Kurumun para, evrak, her çeşit mal ve varlıkları Devlet malı sayılır, haczedilemez,
rehnedilemez.
ĠKĠNCĠ BÖLÜM
Denetim ve Yaptırımlar
Denetim
MADDE 28- (1) Bu Kanun kapsamındaki elektrik üretim ve dağıtım tesislerin lisansı
kapsamındaki inceleme ve denetimi Kurum tarafından yapılır veya gerektiğinde masrafları
24
ilgililerine ait olmak üzere Kurum tarafından yetkilendirilecek denetim şirketlerinden hizmet
satın alınarak Kurum tarafından yaptırılabilir. Denetim şirketleri ile ilgili uygulamaya ilişkin usul
ve esaslar, Bakanlık görüşü alınmak kaydıyla Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle
belirlenir.
Yaptırımlar ve yaptırımların uygulanmasında usul
MADDE 29– (1) Kurul, piyasada faaliyet gösteren tüzel kişilere aşağıdaki yaptırım ve cezaları
uygular:
a) Kurul tarafından bilgi isteme veya yerinde inceleme hallerinde; istenen bilgilerin yanlış, eksik
veya yanıltıcı olarak verildiğinin saptanması veya hiç bilgi verilmemesi ya da yerinde inceleme
imkânının verilmemesi hallerinde, onbeş gün içinde bilgilerin doğru olarak verilmesi ve/veya
inceleme imkânının sağlanması ihtar edilir. Yapılan yazılı ihtara rağmen aykırı durumlarını
devam ettirenlere, ikiyüzbin Türk Lirası idarî para cezası verilir.
b) Bu Kanun hükümlerine ve çıkarılan yönetmelik, talimat ve tebliğlere aykırı hareket
edildiğinin saptanması hâlinde, aykırılığın niteliğine göre aykırılığın otuz gün içinde giderilmesi
ve/veya tekrarlanmaması ihtar edilir ve yapılan yazılı ihtara rağmen aykırı durumlarını devam
ettiren ve/veya tekrar edenlere ikiyüzellibin Türk Lirası idarî para cezası verilir.
c) Lisans genel esasları ve yükümlülüklerinden herhangi birinin yerine getirilmediğinin
saptanması hâlinde, aykırılığın otuz gün içinde düzeltilmesi ve/veya tekrarlanmaması ihtar edilir.
Yapılan yazılı ihtara rağmen aykırı durumlarını devam ettiren ve/veya tekrar edenlere, üçyüzbin
Türk Lirası idarî para cezası verilir.
ç) Lisans müracaatında veya lisans yürürlüğü sırasında, lisans verilmesinde aranan şartlar
konusunda, gerçek dışı belge sunulması veya yanıltıcı bilgi verilmesi veya lisans verilmesini
etkileyecek lisans şartlarındaki değişikliklerin Kurula bildirilmemesi hâlinde lisans iptal edilir.
Ancak, anılan gerçek dışı belge veya yanıltıcı bilgi veya lisans şartlarındaki değişikliğin
düzeltilmesinin mümkün görülmesi hâlinde, otuz gün içinde düzeltilmesi ihtar edilir. Yapılan
yazılı ihtara rağmen aykırı durumlarını devam ettirenlere, dörtyüzbin Türk Lirası idarî para
cezası verilir.
d) Lisans süresi boyunca iştirak ilişkisi yasağına aykırı davranışta bulunulması hâlinde, otuz gün
içinde iştirak ilişkisinin düzeltilmesi ihtar edilir. Yazılı ihtara rağmen aykırı durumlarını devam
ettirenlere, dörtyüzellibin Türk Lirası idarî para cezası verilir.
e) Piyasada lisans kapsamı dışında faaliyet gösterildiğinin saptanması hâlinde, onbeş gün içinde
kapsam dışı faaliyetin veya aleyhe faaliyetin durdurulması ihtar edilir. Yapılan yazılı ihtara
rağmen aykırı durumlarını devam ettirenlere, beşyüzbin Türk Lirası idarî para cezası verilir.
f) Lisans verilmesine esas olan şartların lisansın yürürlüğü sırasında ortadan kalktığının veya bu
şartların baştan mevcut olmadığının saptanması halinde lisans iptal edilir.
g)Bu kanuna göre yapılan talep ve işlemlerde kanuna karşı hile veya gerçek dışı beyanda
bulunulduğunun tespiti halinde lisans iptal olunur.
(2) Yukarıdaki para cezalarını gerektiren fiiller için Kurul, fiilin niteliğine göre ihtar sürelerini
farklı uygulayabilir. Söz konusu para cezalarının uygulanmasını takiben para cezasına konu
fiilin; verilen ihtar süresi içerisinde giderilmemesi veya tekrarlanması hâllerinde para cezaları,
her defasında bir önceki cezanın iki katı oranında artırılarak uygulanır. Bu cezaların verildiği
tarihten itibaren iki yıl içinde idarî para cezası verilmesini gerektiren aynı fiil işlenmediği
takdirde önceki cezalar tekrarda esas alınmaz. Ancak, aynı fiilin iki yıl içinde tekrar işlenmesi
hâlinde artırılarak uygulanacak para cezasının tutarı, cezaya muhatap tüzel kişinin bir önceki
malî yılına ilişkin bilançosundaki gayrisafi gelirinin yüzde onunu aşamaz. Cezaların bu düzeye
ulaşması hâlinde Kurul, lisansı iptal edebilir.
(3) Bu maddenin birinci fıkrasının (c) veya (ç) bendinde sayılan ihlallerde Kurul, fiilin ağırlığına
göre idari para cezası uygulamaksızın lisansı doğrudan iptal eder.
25
(4) Dağıtım lisansı iptal edilemez. Bir dağıtım bölgesinde lisansı kapsamında faaliyet gösteren
dağıtım şirketinin mevzuat ihlallerinin dağıtım faaliyetini öngörülen esas ve usullere uygun
biçimde yerine getirmesini kabul edilemeyecek düzeyde aksattığının tespiti veya mevzuat
ihlallerinin dağıtım faaliyetinin niteliğini ya da kalitesini kabul edilemeyecek düzeyde
düşürdüğünün tespiti veya mevzuata aykırılıkları itiyat edindiğinin tespiti veya acze düşmesi ya
da acze düşeceğinin anlaşılması hallerinde hizmetin aksamaması için aşağıdaki yaptırımlar ayrı
ayrı veya birlikte Kurul tarafından uygulanabilir.
a) Lisans sahibi tüzel kişinin yönetim kurulu üyelerinin bir kısmına veya tamamına görevden el
çektirilerek yerlerine Kurul tarafından atama yapılır,
b) Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından tarife kapsamında yerine getirilmesi gerekirken
getirilmeyen hizmetlerin ve yatırımların mali karşılıkları öncelikle şirketin diğer faaliyetlerinden
elde ettiği gelirlerden, yetmemesi halinde mevcut ortakların temettü gelirlerinden ve nihayet
hisseleri nama yazılı ortakların malvarlıklarından temin edilir,
c) Maliki tarafından dağıtım sistemini işletme hakkına sahip tüzel kişinin tespiti için gereken iş
ve işlemler 31 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca ve en geç bir yıl içinde tamamlanır,
ç) (c) bendinde öngörülen süre sonunda mevcut dağıtım lisansını elinde bulunduran tüzel
kişilikte hisselere el konularak hisseler Hazineye devredilir ve ilgili dağıtım sistemini işletme
hakkını elde ettiğini tevsik eden ve bu Kanun uyarınca öngörülen yükümlülükleri yerine getiren
tüzel kişiye yeni lisans verilir.
(5) Kurum dördüncü fıkra kapsamındaki iş ve işlemlerin yapılması hususunda diğer kamu kurum
ve kuruluşlarıyla işbirliği yapabilir veya özel hukuk tüzel kişilerinden hizmet alabilir. Bu
hükümlerin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle
belirlenir.
(6) Kurulca dağıtım şirketlerinin yönetim kurullarına atanan üyeler aleyhine görevlerinin ifası
sebebiyle açılan davalar, atamayı yapan ilgili merci olan Kurum aleyhine açılmış sayılır ve bu
davalarda husumet Kuruma yöneltilir. Yargılama sonucunda Kurum aleyhine karar verilmesi ve
kararın kesinleşmesi sebebiyle Kurumun ödeme yapması halinde bu meblağ ilgililerinden,
kusurlu olduklarına dair mahkeme kararının kesinleşmesi halinde, kusurları oranında rücu edilir.
Dördüncü fıkra kapsamındaki iş ve işlemlerin yapılmasında görev alan Kurum personeli 4483
sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanuna tabidir.
(7) Bu maddede düzenlenen tüm idari para cezaları hiçbir şekilde ilgili cezayı ödeyen tüzel kişi
tarafından hazırlanacak tarifelerde maliyet unsuru olarak yer almaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Tarifeler, Tüketicilerin Desteklenmesi, Özelleştirme, Kamulaştırma, Arz Güvenliği, ve
Diğer Hükümler
Tarifeler ve tüketicilerin desteklenmesi
MADDE 30 – (1) Bu Kanun kapsamında düzenlenen ve bir sonraki dönem uygulanması önerilen
tarifeler, ilgili tüzel kişi tarafından Kurul tarafından belirlenecek usul ve esaslara göre hazırlanır
ve onaylanmak üzere Kuruma sunulur. Kurul, mevzuat çerçevesinde uygun bulmadığı tarife
tekliflerinin revize edilmesini ister veya gerekmesi halinde resen revize ederek onaylar. Bu
Kanun kapsamında düzenlenen ve bir sonraki dönem uygulanması önerilen tarifelerin
onaylanmasına ilişkin her türlü işlem tarife döneminden önceki son yılın Aralık ayı içinde
sonuçlandırılır.
(2) Lisans sahibinin, her yıl uygulayacağı tarifelerde yapacağı aylık enflasyon ve lisansında
belirtilen diğer hususlarla ilgili ayarlamalar da Kurul tarafından önceki yılın Aralık ayı içinde
onaylanır. Onaylanan tarifeler kapsamında belirlenen fiyat formülleri mevzuatta belirtilen
zamanlarda ve/veya koşullarda tadil edilebilir.
26
(3) Onaylanan tarifeler içinde, söz konusu tüzel kişinin piyasa faaliyetleri ile doğrudan ilişkili
olmayan hiçbir unsur yer alamaz. İletim ek ücreti bu hükmün istisnasını oluşturur.
(4) Kurul onaylı tarifelerin hüküm ve şartları, bu tarifelere tabi olan tüm gerçek ve tüzel kişileri
bağlar. Bir gerçek veya tüzel kişinin tabi olduğu tarifede öngörülen ödemelerden herhangi
birisini yapmaması halinde, söz konusu hizmetin durdurulabilmesini de içeren usul ve esaslar
yönetmelikle belirlenir.
(5) Tarife onayı gerektiren bir lisansın verilmesi ile birlikte, içinde bulunulan yıla ait tarife de
Kurulca incelenerek onaylanır.
(6) Kurulca düzenlemeye tabi tarife türleri şunlardır:
a) Bağlantı Tarifeleri: Bağlantı tarifeleri, ilgili bağlantı anlaşmasına dâhil edilecek olan ve iletim
sistemi ya da bir dağıtım sistemine bağlantı için eşit taraflar arasında ayrım yapılmaması esasına
dayalı fiyatları, hükümleri ve şartları içerir. Bağlantı tarifeleri, şebeke yatırım maliyetlerini
kapsamaz; bağlantı yapan kişinin namına oluşan masraflar ile sınırlıdır.
b) İletim Tarifesi: TEİAŞ tarafından hazırlanacak olan iletim tarifesi, üretilen, ithal veya ihraç
edilen elektrik enerjisinin iletim sistemi üzerinden naklinden yararlanan tüm kullanıcılara eşit
taraflar arasında ayrım gözetmeksizin uygulanacak fiyatları, hükümleri ve şartları içerir.
TEİAŞ’ın yapacağı şebeke yatırımları ve iletim ek ücretleri iletim tarifesinde yer alır.
c) Toptan Satış Tarifesi: TETAŞ tarafından hazırlanacak toptan satış tarifesi, ikili anlaşmalar
kapsamında enerji satışları hariç olmak üzere, toptan satışlar için TETAŞ’ın elektrik enerjisi
satma yükümlülüğü olan tüm gerçek ve tüzel kişilere eşit taraflar arasında ayrım gözetmeksizin
uygulayacağı fiyatları, hükümleri ve şartları içerir. Toptan satış tarifesinin belirlenmesinde
Kurul, satın alınan elektrik enerjisinin ortalama fiyatının yansıtılmasını ve TETAŞ’ın mali
yükümlülüklerini yerine getirebilme kapasitesini esas alır.
ç) Dağıtım Tarifeleri: Dağıtım şirketleri tarafından hazırlanacak olan dağıtım tarifeleri, elektrik
enerjisinin dağıtım sistemi üzerinden naklinden yararlanan tüm gerçek ve tüzel kişilere eşit
taraflar arasında ayrım gözetmeksizin uygulanacak hizmetlere ilişkin fiyatları, hükümleri ve
şartları içerir.
d) Perakende Satış Tarifeleri: Serbest olmayan tüketiciler için, eşit taraflar arasında ayrım
gözetmeksizin uygulanacak fiyatları, hükümleri ve şartları içerir. Serbest olmayan tüketicilere
uygulanacak perakende satış tarifeleri, tedarik şirketi tarafından önerilir ve Kurul tarafından
incelenerek onaylanır. Tedarik lisansı sahibi şirketin lisansında, elektrik enerjisi tüketim
miktarlarına göre değişen tipte tarifelerin ve/veya fiyat aralıklarının uygulanmasına ilişkin
yükümlülükler yer alabilir ve buna dair ayrıntılar yönetmelikte belirlenerek lisansa derc edilir.
Son kaynak tedarik yükümlülüğü kapsamında uygulanması öngörülen tarifeler tedarik lisansı
sahiplerince ayrıca teklif edilir.
e) Piyasa İşletim Tarifesi: Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketinin faaliyetlerini sürdürmesi
için gereken gelir ihtiyacının karşılanabilmesi ve mali sürdürülebilirlik esasına göre hazırlanır.
(7) Belirli bölgelere ve/veya belirli amaçlara yönelik olarak tüketicilerin desteklenmesi amacıyla
sübvansiyon yapılması gerektiğinde, bu sübvansiyon fiyatlara müdahale edilmeksizin, miktarı ile
esas ve usulleri Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenmek üzere söz konusu
tüketiciler adına geri ödeme şeklinde yapılır.
(8) Elektrik enerjisinin kalitesizliğinden ve/veya kesintilerinden kaynaklanan zarar ve hasarların
tazminine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.
(9) İletim ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından yapılacak altyapı çalışmaları, altyapı
kazı ruhsat harcına tabi değildir. Ruhsat başvuruları dâhil olmak üzere altyapı çalışmalarında
teminat sunulması koşulu aranmaz. Altyapı çalışmaları nedeniyle doğacak zemin tahrip
bedellerinin belirlenmesine esas birim fiyatlar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yayımlanacak
birim fiyatları aşamaz. İletim ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerce yapılan altyapı kazı ruhsat
başvuruları ilgili kamu tüzel kişilerince ivedilikle sonuçlandırılır.
27
Özelleştirme
MADDE 31– (1) Bakanlık, TEDAŞ, EÜAŞ, bunların müessese, bağlı ortaklık, iştirak, işletme ve
işletme birimleri ile varlıklarının özelleştirilmesine yönelik öneri ve görüşlerini Özelleştirme
İdaresi Başkanlığına bildirir. Özelleştirme işlemleri, 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı
Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde Özelleştirme İdaresi
Başkanlığı tarafından yürütülür.
(2) TEDAŞ'ın faaliyet alanında yer alan ve dağıtım faaliyeti için gerekli olan işletme ve varlıklar
üzerinde, mülkiyeti saklı kalmak kaydı ile TEDAŞ ile belirlenen dağıtım bölgelerinde faaliyet
göstermek üzere kurulan elektrik dağıtım şirketleri arasında işletme hakkı devir sözleşmesi
düzenlenebilir.
(3) Bu özelleştirme uygulamaları sırasında ve sonrasında, bu Kanunda belirtilen piyasa
faaliyetlerinde yer alan herhangi bir gerçek veya özel sektör tüzel kişisinin kontrol ettiği dağıtım
şirketleri uhdesindeki bölgelerde dağıtılan toplam elektrik enerjisi miktarı, bir önceki yıl tüm
dağıtım bölgelerinde dağıtılan enerji miktarının yüzde otuzundan fazla olamaz.
(4) EÜAŞ ve/veya müessese, bağlı ortaklık, iştirak, işletme ve işletme birimleri ile varlıkları
özelleştirme programına alınsa bile bunların bağlı oldukları Bakanlık veya kurumları ile ilgileri
ve mülkiyetinin bağlı bulundukları kurum ve/veya kuruluşlara aidiyeti aynen devam eder.
Ancak, bu kuruluşların özelleştirmeye hazırlanmalarına yönelik teknik, mali, idari ve hukuki
işlemler, personele ilişkin işlemler ve özelleştirilmelerine ilişkin iş ve işlemler, 4046 sayılı
Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilir. Ancak bu
kuruluşların ve bu kapsamda oluşturulabilecek yeni anonim şirketlerin yönetim kurulu başkanlığı
ve üyelikleri, denetim ve tasfiye kurulu üyelikleri ve genel müdürlükleri ile ait oldukları
kuruluşlardan ayrı olarak özelleştirme programına alınan ve anonim şirkete dönüştürülmelerine
gerek görülmeyen müesseselerde, müessese müdürlükleri ve yönetim komitelerine, işletme ve
işletme birimlerinde bunların müdürlüklerine yapılacak atamalar ve bu görevlerden alınma
işlemlerine ilişkin olarak Başbakana teklifte bulunma yetkisi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanına
aittir. Başbakan bu maddeyle ilgili yetkisini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanına devredebilir.
(5) EÜAŞ ve/veya müessese, bağlı ortaklık, iştirak, işletme ve işletme birimleri ile varlıklarının
özelleştirilmelerinden elde edilen gelirlerin Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan
masraflar düşüldükten sonra kalan kısmı izleyen onbeş gün içinde Özelleştirme İdaresi
Başkanlığınca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı merkez ödemelerini yapan muhasebe birimi
hesaplarına aktarılır. Aktarılan bu tutarlar aynı birim tarafından genel bütçenin (B) işaretli
cetveline özel gelir kaydedilir. Kaydedilen bu tutarın yüzde seksenini, enerji altyapı
yatırımlarında kullanılmak üzere; Bakanlık görüşleri doğrultusunda TEİAŞ, EÜAŞ, Türkiye
Kömür İşletmeleri Kurumu ve Boru Hatlarıyla Petrol Taşıma Anonim Şirketine sermayeleri
artırılmak suretiyle ve yatırımlarıyla ilişkilendirilerek ödenmek üzere Hazine Müsteşarlığı
bütçesine, yüzde yirmisini ise enerji üretimleri ile ilgili hidroelektrik santrallerinin yatırımlarında
kullanılmak üzere DSİ Genel Müdürlüğü bütçesine özel ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı
yetkilidir. Özel gelir ve ödenek kaydedilen tutarlardan yılı içerisinde kullanılmayan kısımları
ertesi yıl bütçelerine devren gelir ve ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir. Yatırım
ödenekleri yılı yatırım programı ile ilişkilendirilir.
Kamulaştırma
MADDE 32- (1) Elektrik piyasasında üretim ve/veya dağıtım faaliyetlerinde bulunan lisans
sahibi veya önlisans sahibi özel hukuk tüzel kişilerinin kamulaştırma talepleri Kurum tarafından
değerlendirilir ve uygun görülmesi hâlinde 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma
Kanununda belirtilen esaslar dâhilinde Kurumca kamulaştırma yapılır. Bu konuda Kurulca
verilecek olan kamulaştırma kararları kamu yararı kararı yerine geçer. Bu durumda kamulaştırma
bedelleri ile kamulaştırma işlemlerinin gerektirdiği diğer giderler kamulaştırma talebinde
bulunan önlisans/lisans sahibi tüzel kişi tarafından ödenir.
28
(2) Kamulaştırılan taşınmazın mülkiyeti, üretim veya dağıtım tesislerinin mülkiyetine sahip olan
ilgili kamu kurum veya kuruluşuna, bunların bulunmaması hâlinde ise Hazineye ait olur. Hazine
adına tescil edilen taşınmazlar üzerinde Maliye Bakanlığınca kamulaştırma bedelini ödeyen
önlisans/lisans sahibi özel hukuk tüzel kişileri lehine bedelsiz irtifak hakkı tesis edilir. İrtifak
hakkının geçerliliği önlisans/lisansın geçerlilik süresi ile sınırlıdır.
(3) Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerce yeni dağıtım tesisleriyle ilgili yapılan kamulaştırmaların
gerektirdiği kamulaştırma bedelleri ile diğer giderler tarifeler yoluyla geri ödenir.
(4) Önlisans sahibinin lisans alamaması ya da önlisans/lisansın sona ermesi veya iptali hâlinde,
önlisans/lisans sahibi tüzel kişiler tarafından ödenmiş bulunan kamulaştırma bedelleri iade
edilmez. Ancak, dağıtım lisansının süresinin bitmesi nedeniyle sona ermesi halinde tarifeler
yoluyla geri alınmayan kamulaştırma bedelleri iade edilir.
(5) Kamu tüzel kişiliğini haiz önlisans/lisans sahibi tüzel kişilerce yürütülen üretim, iletim veya
dağıtım faaliyetleri için gerekli olan taşınmazlarla ilgili kamulaştırma işlemleri, bu tüzel kişiler
tarafından yapılır ve kamulaştırılan taşınmazlar üretim, iletim veya dağıtım tesislerinin
mülkiyetine sahip olan ilgili kamu tüzel kişileri adına tescil edilir. Ancak 3/3/2001 tarihinden
sonra üretim, dağıtım veya iletim lisansı sahibi kamu tüzel kişileri lehine ve bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihe kadar Hazine adına kamulaştırılan taşınmazlar bu kamu tüzel kişilerine
bedelsiz olarak devredilir.
(6) Özel hukuk tüzel kişileri tarafından faaliyette bulunma hakkı edinilen dağıtım bölgelerinde
işletme hakkı devir sözleşmesi tarihi itibarıyla mevcut olan dağıtım tesislerinin bulunduğu ve bu
tarih itibari ile kamulaştırma kararları alınmamış olan taşınmazların kamulaştırma bedelleri ile
4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 29 uncu maddesinde belirtilen
giderler lisans sahibi tüzel kişi tarafından ödenir. Kamulaştırma işlemlerinin tamamlanmasından
sonra bu giderlere ilişkin belgelerin uygun bulunmasından itibaren en geç otuz gün içerisinde
Hazine Müsteşarlığı bütçesine konulacak ödenekten lisans sahibi tüzel kişiye ödeme yapılır.
(7) Özel hukuk tüzel kişilerince yürütülen üretim veya dağıtım faaliyetleri için gerekli olan
Hazineye ait taşınmazlar dışındaki kamu kurum veya kuruluşlarına ait taşınmazlar, Kurumca
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 30 uncu maddesi uygulanarak temin edilir. Bu taşınmazlar
üretim veya dağıtım tesislerinin mülkiyetine sahip olan ilgili kamu kurum veya kuruluşuna,
bunların bulunmaması hâlinde ise Hazineye ait olur.
(8) Kurum tarafından elektrik, doğal gaz ve petrol piyasası faaliyetleri için gerekli olan taşınmaz
malların kamulaştırılması işlemlerinde, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 27 nci maddesi
uygulanır.
(9) İrtifak Hakkı, Kullanma İzni ve Kiralama:
a) Piyasada üretim veya dağıtım faaliyetinde bulunan lisans veya önlisans sahibi özel hukuk
tüzel kişileri, faaliyetleri ile ilgili olarak Hazinenin mülkiyetindeki veya Devletin hüküm ve
tasarrufu altındaki taşınmazlar üzerinde irtifak hakkı tesisi, kullanma izni veya kiralama
yapılabilmesi için Kurumdan talepte bulunur. Bu talebin Kurulca uygun görülmesi hâlinde, ilgili
mevzuat uyarınca Maliye Bakanlığı ile önlisans/lisans sahibi özel hukuk tüzel kişileri arasında
önlisans/lisans süresi ile sınırlı olmak üzere irtifak hakkı tesisi, kullanma izni veya kiralama
sözleşmesi düzenlenir. Bu sözleşmelerde, sözleşmenin geçerliliğinin önlisans/lisansın geçerlilik
süresi ile sınırlı olacağı hükmü yer alır. Bu şekilde tesis edilen irtifak hakkı, kullanma izni veya
kiralama bedelini ödeme yükümlülüğü, önlisans/lisans sahibi özel hukuk tüzel kişisine aittir.
b) Piyasada kamu tüzel kişiliğini haiz önlisans/lisans sahibi tüzel kişilerce yürütülen üretim,
dağıtım veya iletim faaliyetleri için gerekli olan, Hazinenin mülkiyetindeki veya Devletin hüküm
ve tasarrufu altındaki taşınmazlarla ilgili olarak irtifak hakkı tesisinin veya kullanma izni
verilmesinin talep edilmesi hâlinde, Maliye Bakanlığı tarafından ilgili kamu tüzel kişileri lehine
lisans süresince bedelsiz irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir.
29
Arz güvenliği
MADDE 33- (1) Bakanlık, elektrik enerjisi arz güvenliğinin izlenmesinden ve arz güvenliğine
ilişkin tedbirlerin alınmasından sorumludur. Arz güvenliği bağlamındaki görev ve sorumluluklar:
a)TEİAŞ, iletim kısıtlarını asgari seviyeye indirecek şekilde iletim şebekesinin planlanmasından,
tesisinden, işletilmesinden, sistem güvenilirliğinin muhafaza edilmesinden ve üretim kapasite
projeksiyonu ile 20 yıllık Uzun Dönem Elektrik Enerjisi Üretim Gelişim Planının
hazırlanmasından sorumludur. TEİAŞ, sistem güvenilirliğinin muhafaza edilmesini teminen ve
yeterli kapasite olmaması nedeniyle oluşabilecek bölgesel sistem ihtiyaçlarını karşılamak üzere,
yan hizmetler anlaşmaları kapsamında yeni üretim tesisi yaptırmak ve/veya mevcut üretim
tesislerinin kapasitelerini kiralamak amacıyla ihale yapabilir. İhaleler çerçevesinde Türkiye
Elektrik İletim Anonim Şirketi tarafından ödenecek kapasite kiralama bedeli sistem işletim
fiyatına yansıtılmak suretiyle, enerji bedeli ise kullanım amacına bağlı olarak Dengeleme ve
Uzlaştırma Yönetmeliği çerçevesinde piyasa katılımcıları tarafından ve/veya ticari yan hizmetler
anlaşmaları kapsamında sistem işletim fiyatına yansıtılmak suretiyle karşılanır. Türkiye Elektrik
İletim Anonim Şirketi tarafından yan hizmetler anlaşmaları kapsamında kapasite kiralanması
amacıyla yapılacak ihaleye ilişkin usul ve esaslar yönetmelik ile belirlenir.
b) Perakende satış lisansına sahip dağıtım şirketleri, bölgelerindeki serbest olmayan tüketicilerin
elektrik enerjisi ve kapasite talebini karşılamakla yükümlüdürler. Söz konusu tüzel kişiler her yıl
Aralık ayı sonuna kadar, gelecek 5 yıl için, tahmin ettikleri elektrik enerjisi puant güç taleplerini,
ihtiyaç duydukları elektrik enerjisi miktarını, bu miktarın temini için yaptıkları sözleşmeleri ve
ilave enerji/kapasite ihtiyaçlarını Kuruma bildirmek zorundadır.
c) Kurum, lisans verilen üretim tesislerinin gerçekleşmelerinin izlenmesinden, ilgili mevzuat
kapsamında bu tesislerin öngörülen zamanda devreye girmesi için gerekli önlemlerin
alınmasından, TEİAŞ tarafından yapılacak arz-talep dengesi çalışmalarında kullanılmak üzere, 5
yıl içerisinde işletmeye girecek ve arz hesabında dikkate alınacak lisanslı yeni üretim kapasite
miktarlarının Bakanlığa düzenli aralıklarla bildirilmesinden sorumludur.
(2) Arz güvenliğinin temini için gerekli yedek kapasite de dâhil olmak üzere yeterli kurulu güç
kapasitesinin oluşturulması amacıyla kapasite mekanizmaları oluşturulur. Kapasite
mekanizmalarının oluşturulmasına ilişkin usul ve esaslar Kurum görüşü alınarak Bakanlık
tarafından hazırlanacak ve Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe girecek yönetmelikle belirlenir.
(3) Arz güvenliğinin izlenmesi ve değerlendirilmesi için:
a) Gelecek 20 yılı kapsayan Türkiye Elektrik Enerjisi Talep Projeksiyonu Raporu, her iki yılda
bir Kalkınma Bakanlığı ve Kurum görüşleri de alınmak suretiyle Bakanlık tarafından hazırlanır
ve yayımlanır.
b) TEİAŞ, Türkiye Elektrik Enerjisi Talep Projeksiyonu Raporunun yayımlanmasını müteakiben,
gelecek 20 yılı kapsayacak şekilde yapılan talep tahminini, mevcut arz potansiyelini, potansiyel
arz imkânlarını, yakıt kaynaklarını, iletim ve dağıtım sisteminin yapısı ve gelişme planlarını,
ithalat ve/veya ihracat imkânlarını ve kaynak çeşitliliği politikalarını dikkate alarak enerji
politikalarının belirlenmesinde yararlanmak üzere Uzun Dönem Elektrik Enerjisi Üretim Gelişim
Planını hazırlayarak Bakanlığın onayına sunar. Bu plan onaylanmasını müteakip Bakanlık
tarafından yayımlanır.
c) TEİAŞ, üretim kapasite projeksiyonu kapsamında her yıl gelecek 5 yılı kapsayacak şekilde,
Uzun Dönem Elektrik Enerjisi Üretim Gelişim Planına göre gerçekleşmeler ile kısa ve orta
dönem arz-talep dengesini belirleyerek Bakanlığa ve Kuruma sunar.
ç) Bakanlık, her yıl 31 Aralık tarihine kadar, yukarıda belirtilen çalışmaların ve Kurum
tarafından hazırlanan Elektrik Piyasası Gelişim Raporunun sonuçlarına göre arz-talep dengesini,
kaynak çeşitliliğini, iletim ve dağıtım sistemi ile üretim tesislerinin durumunu dikkate alarak
Elektrik Enerjisi Arz Güvenliği Raporunu hazırlar ve Bakanlar Kuruluna sunar. Rapor, elektrik
piyasasının gelişimi ve işlemesi hakkında değerlendirmeleri ve arz güvenliği açısından tespitleri,
sorunları ve çözüm önerilerini kapsar.
30
d) Elektrik üretim yatırımlarının elektrik enerjisi talebini karşılayamaması ve/veya puant gücün
belirli bir yedekle karşılanmasında yetersiz kalınacağının tespiti halinde, tedarikçilerin talebini
karşılamak üzere Bakanlar Kurulu kararıyla merkezi bir yarışma düzenlenebilir. Bu yöntemlere
ilişkin usul ve esaslar bu Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren 6 ay içerisinde Kurum görüşü
alınmak suretiyle Bakanlık tarafından hazırlanacak ve Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe
girecek yönetmelikle belirlenir.
e) Yukarıda öngörülen tedbirlerle de arz güvenliğinin sağlanamayacağının Bakanlık tarafından
tespit edilmesi halinde, kamu elektrik üretim şirketlerine gerekli üretim tesisi yapma görevi de
dâhil arz güvenliği bakımından gerekli görülen tedbirleri almaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Diğer hükümler
Borçların Ödenmesi
MADDE 34– (1) TEAŞ tarafından üstlenilmiş olan borç yükümlülüklerinden, iletim faaliyeti ile
ilgili olanlar TEİAŞ’a, üretim faaliyeti ile ilgili olanlar EÜAŞ’a, ilgili kuruluşlarla Hazine
Müsteşarlığı arasında mutabakatı altmış gün içerisinde sağlamak kaydıyla devredilir. Bu Kanun
uyarınca yapılacak özelleştirme, satış ve hisse devriyle ilgili işlemler aşamasında, Hazine
Müsteşarlığının taraf olduğu veya garantör olduğu iç ve dış ikraz anlaşmaları çerçevesinde, ilgili
elektrik üretim ve iletim tesislerinin finansmanı amacıyla gerçekleştirilen yatırımlardan doğan
mali yükümlülükler, bu tesisleri devralan ilgili tüzel kişinin yükümlülükleri arasında yer almak
üzere EÜAŞ, TEİAŞ, Hazine Müsteşarlığı ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı arasında yapılacak
protokol ile tespit edilir.
Tebligat
MADDE 35- (1) Kurumca bu Kanuna göre yapılacak her türlü tebligat hakkında 11/2/1959
tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır, ancak ilanen yapılacak tebligatlar
Resmi Gazetede yayımlanır.
Hizmet alımı
MADDE 36- (1)Elektrik enerjisi üretim, iletim ve dağıtım faaliyeti gösteren kamu tüzel kişileri,
gerekli hallerde üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin işletilmesi ve bakım onarım işlerini tabi
oldukları ihale mevzuatı çerçevesinde hizmet alınması yoluyla yaptırabilirler.
Bağlantı Görüşü
MADDE 37- (1)TEİAŞ ve dağıtım şirketleri, her yıl, takip eden beş yıl için kısa vadeli ve takip
eden on yıl için uzun vadeli olmak üzere sistemlerine bağlanabilecek bölgesel üretim tesisi
kapasitelerini yayımlar. Bu şekilde yayımlanan bölgesel kapasiteler dışında üretim tesislerine
bağlantı görüşü verilmez. Arz güvenliğinin sağlanması amacıyla Bakanlık ve piyasada rekabetin
geliştirilmesi amacıyla Kurum tarafından talep edilmesi halinde, TEİAŞ ve dağıtım şirketleri,
belirledikleri kapasiteleri ve bağlantı noktalarının sayısını sistem koşullarını dikkate alarak
artırır.
Rölekasyon
MADDE 38- (1) 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji
Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun kapsamında
gerçekleştirilecek hidroelektrik santral projeleri ile 4283 sayılı Yap-İşlet Modeli ile Elektrik
Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi
Hakkında Kanunun geçici 4 üncü maddesinin ikinci fıkrası kapsamında yerli kaynaklara dayalı
elektrik üretimi amacıyla yapılacak yatırımlarda, bu bendin yürürlüğe girdiği tarihten önce
yapılan ancak yapımı henüz tamamlanmamış su kullanım anlaşmalarının ilişkin olduğu projeler
de dâhil olmak üzere, demiryolu ulaşım güzergahının değiştirilmesinin zorunlu olduğu hallerde,
31
rölekasyon işi su altında kalacak mevcut demiryolunun kamulaştırma bedeli alınarak
demiryolunun bağlı olduğu idare tarafından yapılır.
Vergi ve harçlar
MADDE 39- (1)Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 26/6/2003 tarihinden itibaren
yapılmış olan ve ortak tesis yatırım bedeli geri ödemesi ihtiva etmeyen “Su Kullanım Hakkı ve
İşletme Esaslarına İlişkin Anlaşmalar” ile ilgili olarak düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden ve
yapılan işlemler harçtan müstesnadır.
Uygulanmayacak hükümler MADDE 40– (1) Kurum; 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa tâbi değildir.
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 41 – (1) 3/3/2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu yürürlükten
kaldırılmıştır.
(2)18/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi
Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunun 6/C maddesinin dördüncü ve altıncı fıkraları yürürlükten
kaldırılmıştır.
(3) 18/4/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununun 12 nci maddesinin (d) bendi
yürürlükten kaldırılmıştır.
(4) 2/3/2005 tarihli ve 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve
Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Geçici 6 ncı maddesi
yürürlükten kaldırılmıştır.
Atıflar
MADDE 42 – Mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 3/3/2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası
Kanununa yapılan atıflar, bu Kanunun ilgili hükümlerine yapılmış sayılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Geçici Hükümler
GEÇĠCĠ MADDE 1– (1) Düzenlemeye tâbi tarifeler üzerinden elektrik enerjisi satın alan
tüketicileri, dağıtım bölgeleri arası maliyet farklılıkları nedeniyle var olan fiyat farklılıklarından
kısmen veya tamamen koruyacak şekilde tesis edilmiş ve uygulamaya ilişkin hususları Kurum
tarafından hazırlanan tebliğ ile düzenlenmiş fiyat eşitleme mekanizması 31/12/2015 tarihine
kadar uygulanır. Söz konusu mekanizmanın uygulanmasına ilişkin sürenin uzatılmasına
Bakanlar Kurulu yetkilidir. Tüm kamu ve özel dağıtım şirketleri fiyat eşitleme mekanizması
içerisinde yer alır.
(2) Geçiş dönemi süresince ulusal tarife uygulamasının gerekleri esas alınır ve ulusal tarifede
çapraz sübvansiyon uygulanır. Ulusal tarife Kurumca hazırlanır ve Kurul onayıyla yürürlüğe
girer. Kurul onaylı çapraz sübvansiyon ancak Bakanlar Kurulu kararı ile değiştirilebilir.
(3) Geçiş dönemi süresince tüm hesaplar ilgili mevzuata göre ayrıştırılarak tutulur.
GEÇĠCĠ MADDE 2– (1) 4/12/1984 tarihli ve 3096 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki
Kuruluşların Elektrik Üretimi, İletimi, Dağıtımı ve Ticareti ile Görevlendirilmesi Hakkında
Kanun hükümlerine göre Bakanlık ile yap-işlet-devret sözleşmesi yapmış olan fakat işletmeye
girmeden sözleşmelerini sonlandırmış veya sonlandıracak şirketlerin, bu Kanun kapsamında
lisans alarak faaliyetlerini sürdürmelerini teminen sözleşme kapsamında yap-işlet-devret
32
tesislerinin kurulması için lehlerine irtifak hakkı tesis edilmiş Hazine arazileri, üzerindeki
muhdesatların değeri dikkate alınmaksızın rayiç bedeli üzerinden Maliye Bakanlığınca şirkete
doğrudan satılır.
GEÇĠCĠ MADDE 3– (1) Elektrik dağıtım şirketleri ile elektrik üretim tesis ve/veya şirketlerinin
özelleştirilmesi çalışmaları kapsamında 31/12/2017 tarihine kadar yapılacak devir, birleşme,
bölünme, kısmî bölünme işlemleriyle ilgili olarak ortaya çıkan kazançlar kurumlar vergisinden
müstesnadır. Madde kapsamında yapılacak işlemler nedeniyle zarar oluşması halinde bu zarar
kurum kazancının tespitinde dikkate alınmaz. Yapılan bu bölünme işlemleri Kurumlar Vergisi
Kanunu kapsamında yapılan bölünme işlemi olarak kabul edilir.
(2) Bu madde kapsamında yapılacak teslim ve hizmetler katma değer vergisinden müstesnadır.
Söz konusu teslim ve hizmet ifalarıyla ilgili olarak yüklenilen vergiler, vergiye tâbi işlemler
nedeniyle hesaplanan katma değer vergisinden indirilir. İndirim yoluyla giderilemeyen katma
değer vergisi iade edilmez. Bu madde kapsamına giren işlemlerde 6762 sayılı Türk Ticaret
Kanununun ilgili hükümleri uygulanmaz.
GEÇĠCĠ MADDE 4- (1) Kısa dönemde gerekli arz kapasitesinin yeterli bir yedekle
oluşturulması amacıyla aşağıdaki tedbirler uygulanır:
a) 31/12/2015 tarihine kadar ilk defa işletmeye girecek üretim lisansı sahibi tüzel kişilere
aşağıdaki teşvikler sağlanır:
1) Üretim tesislerinin, işletmeye giriş tarihlerinden itibaren beş yıl süreyle iletim sistemi sistem
kullanım bedellerinden yüzde elli indirim yapılır.
2) Üretim tesislerinin yatırım döneminde, üretim tesisleriyle ilgili yapılan işlemler ve düzenlenen
kâğıtlar damga vergisi ve harçtan müstesnadır.
GEÇĠCĠ MADDE 5- (1) 3096 sayılı Kanun çerçevesinde gerçekleştirilmiş olan projeler
kapsamında ilgili şirketlerle mülga Elektrik Enerjisi Fonu arasında imzalanan Fon Anlaşmaları
gereğince, Fon tarafından sağlanan ve sağlanacak olan ve şirketlerin satış tarifelerine yansıtılmak
suretiyle, şirketlere ilave kaynak sağlanarak Fona geri ödenmesi öngörülen kredilerin geri
ödenmesinde faiz uygulanmaz.
GEÇĠCĠ MADDE 6- (1) Dağıtım şirketi, dağıtım bölgesinde ilgili mevzuat hükümleri
çerçevesinde otoyollar hariç, kamunun genel kullanımına yönelik cadde ve sokak
aydınlatmasından ve bunlara ait gerekli ölçüm sistemlerinin tesis edilmesi ve işletilmesinden
sorumludur. Bu tür aydınlatmaya ve trafik sinyalizasyonlarına ait tüketim giderleri, 1/1/2009 ila
31/12/2015 tarihleri arasındaki dönem için Hazine Müsteşarlığı bütçesine konulacak ödenekten
karşılanır.
(2) Kamuya ait park, bahçe, tarihî ve ören yerleri gibi halka açık yerler ile reklam ve benzeri
amaçlı panoların genel aydınlatmalarına ilişkin tüketim giderleri, ilgisine göre ilgili belediye
veya il özel idaresince karşılanır. Belediyeler tarafından ödenmeyen bu kapsamdaki genel
aydınlatma tüketim giderleri, ilgili belediyenin Elektrik ve Hava Gazı Tüketim Vergisi ile genel
bütçe vergi gelirlerinden belediyelere aktarılan paylardan kesinti yapılmak suretiyle tahsil edilir.
(3) Güvenlik amacıyla yapılan sınır aydınlatmalarına ait tüketim giderleri, İçişleri Bakanlığı
bütçesine konulacak ödenekten, toplumun ibadetine açılmış ve ücretsiz girilen ibadethanelere
ilişkin aydınlatma giderleri ise Diyanet İşleri Başkanlığı bütçesine konulacak ödenekten
karşılanır.
(4) Aydınlatma yükümlülüğünün kapsamı, aydınlatma payının belirlenmesi, ölçüme ilişkin
teknik esaslar ile ödemeye, kesinti yapılmasına, uygulamaya ve denetime ilişkin esas ve usuller
Bakanlık ve Hazine Müsteşarlığının görüşleri alınmak suretiyle Kurul tarafından yürürlüğe
konulacak yönetmelikle düzenlenir
33
GEÇĠCĠ MADDE 7- (1) Otoprodüktör lisansı sahibi tüzel kişilere, mevcut lisanslarındaki
hakları korunarak 31/12/2012 tarihine kadar resen ve lisans alma bedeli alınmaksızın üretim
lisansı verilir. Bu maddenin yürürlük tarihinden sonra Kuruma otoprodüktör lisansı
başvurusunda bulunulamaz; yapılmış başvurular üretim lisansı kapsamında değerlendirilir.
GEÇĠCĠ MADDE 8- (1) Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketinin kuruluş ve teşkilat yapısı
ile çalışma esasları, bu hükmün yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde Kurum
tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
(2) Tüzel kişiliği haiz Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi, kuruluş ve teşkilat yapısı ile
çalışma esaslarına ilişkin yönetmeliğin Resmi Gazete’de yayım tarihinden itibaren altı ay
içerisinde Kurumun teklifi Bakanlığın önerisi üzerine Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulur. Enerji
Piyasaları İşletme Anonim Şirketi kurulmasından itibaren dört ay içerisinde Kurumdan gerekli
piyasa işletim lisansını alarak piyasa işletim faaliyetlerini yürütmeye başlar.
(3) Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi piyasa işletim lisansı alana kadar, ilgili piyasa
işletim faaliyetinin TEİAŞ tarafından piyasa işletim lisansı almaksızın yürütülmesine devam
edilir.
GEÇĠCĠ MADDE 9 – (1) EÜAŞ ve/veya bağlı ortaklık, iştirak, işletme ve işletme birimleri ile
varlıklarına ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun kapsamında oluşturulacak
kamu üretim şirketlerine, bunların özelleştirilmeleri halinde de geçerli olmak üzere, çevre
mevzuatına uyumuna yönelik yatırımların gerçekleştirilmesi ve çevre mevzuatı açısından gerekli
izinlerin tamamlanması amacıyla 31/12/2018’e kadar süre tanınır. Bu süre zarfında ve önceki
dönemlere ilişkin olarak bu gerekçeyle, EÜAŞ ve/veya bağlı ortaklık, iştirak, işletme ve işletme
birimleri ile varlıklarında ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun kapsamında
oluşturulacak kamu üretim şirketlerinde, bunların özelleştirilmeleri halinde de geçerli olmak
üzere, elektrik üretim faaliyeti durdurulamaz, idari para cezası uygulanmaz.
GEÇĠCĠ MADDE 10 –(1) Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce dağıtım gerilim
seviyesinde tesis edilmiş olan sayaçlardan mülkiyeti kullanıcılara ait olanların dağıtım
şirketlerince devralınmasına veya dağıtım şirketlerince yeni sayaç teçhiz edilmesine ilişkin usul
ve esaslar Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
GEÇĠCĠ MADDE 11 – (1) Kurumdan aldığı üretim lisansına derç edilen inşaat öncesi süresi
henüz sona ermemiş ve/veya bu süre sona erdiği halde bu süre içerisinde yerine getirmesi
gereken yükümlülükleri ikmal edemeyen tüzel kişilere bu Kanunun yürürlüğe girmesini takip
eden bir ay içerisinde Kuruma başvurmaları halinde lisansları sona erdirilerek var ise kalan
inşaat öncesi sürelerine üç ay eklenmek suretiyle bulunacak süre kadar, yok ise üç ay süreli
önlisans verilir.
(2) Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, Kurumdan aldığı üretim lisansına derç edilen inşaat öncesi
süresi devam eden tüzel kişilerden, birinci fıkra uyarınca bu Kanunun yürürlüğe girmesini takip
eden bir ay içerisinde Kuruma başvurmayan tüzel kişilerin lisansları inşaat öncesi süre sona
erdiği halde bu süre içerisinde yerine getirmesi gereken yükümlülükleri ikmal edememeleri
halinde iptal edilerek teminatları irat kaydedilir.
(3) Kurumdan aldığı üretim lisansına derç edilen inşaat öncesi süresi sona erdiği halde bu süre
içerisinde yerine getirmesi gereken yükümlülükleri ikmal edemeyen tüzel kişilerden birinci fıkra
uyarınca bu Kanunun yürürlüğe girmesini takip eden bir ay içerisinde Kuruma başvurmayanların
lisansları iptal edilerek teminatları irat kaydedilir.
34
(4) Mevcut üretim veya otoprodüktör lisanslarını ya da lisans başvurularını sonlandırmak isteyen
tüzel kişilerin bu Kanunun yürürlüğe girmesini takip eden bir ay içerisinde Kuruma başvurmaları
halinde lisansları veya başvuruları sonlandırılarak teminatları iade edilir.
GEÇĠCĠ MADDE 12 – (1) Toptan satış ve perakende satış lisansı sahibi tüzel kişilere, mevcut
lisanslarındaki hakları korunarak resen ve bedel alınmaksızın tedarik lisansı verilir.
GEÇĠCĠ MADDE 13 – (1) Dağıtım şirketi, 31/12/2012 tarihine kadar geçerli olmak üzere,
tedarik lisansı alarak bölgesindeki serbest olmayan tüketicilerin elektrik enerjisi talebini
karşılamakla ve son kaynak tedarikçisi olarak faaliyet göstermekle yükümlüdür.
GEÇĠCĠ MADDE 14 – (1) Bu Kanunun yayımı tarihi itibariyle Kurumca henüz
sonuçlandırılmamış üretim lisansı başvuruları, önlisans başvurusu olarak değerlendirilir ve
sonuçlandırılır.
GEÇĠCĠ MADDE 15— (1) Bu maddenin yayımlandığı tarihten itibaren üç ay içinde hukuk ve
bilişim uzmanı ile hukuk ve bilişim uzman yardımcısı kadrolarına kadro sayısının yarısını
geçmemek üzere istekleri halinde enerji uzman ve uzman yardımcılarından ilgisine göre hukuk
fakültesi veya bilgisayar mühendisliği mezunu olanlar arasından atama yapılır. Atamaya ilişkin
usul ve esaslar Kurul kararıyla belirlenir. Bu madde kapsamında atananların enerji uzman ve
uzman yardımcısı kadrolarında geçen süreleri hukuk veya bilişim uzmanı ve hukuk veya bilişim
uzman yardımcılığı görevinde geçmiş sayılır.
GEÇĠCĠ MADDE 16 (1)-Bu kanun hükümleri çerçevesinde kadro unvanı değişmeyenler ihdas
edilen aynı unvanlı kadrolara halen bulundukları kadro dereceleriyle başka bir işleme gerek
kalmaksızın atanmış sayılır. Kadro unvanı değişenler en geç altı ay içinde derece ve
kademelerine uygun kadrolara atanır.
Yürürlük
MADDE 43– (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 44– (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
Ek
35
I SAYILI CETVEL
KADRO UNVAN VE SAYILARI
KADRO UNVANI SAYISI
Başkan Yardımcısı 2
Elektrik Piyasası Dairesi Başkanı 1
Doğal Gaz Piyasası Dairesi Başkanı 1
Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Dairesi Başkanı 1
Petrol Piyasası Dairesi Başkanı 1
Denetim Dairesi Başkanı 1
Kamulaştırma Dairesi Başkanı 1
Tarifeler Dairesi Başkanı 1
Lisanslandırma Dairesi Başkanı 1
Piyasa İzleme Dairesi Başkanı 1
Hukuk Dairesi Başkanı 1
Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı 1
İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Dairesi Başkanı 1
Başkan Danışmanı 19
Grup Başkanı 45
Basın Müşaviri 3
Kurul Hizmetleri Müdürü 1
Özel Kalem Müdürü 1
Enerji Uzmanı 240
Hukuk Uzmanı 20
Bilişim Uzmanı 20
İrtibat Büro Müdürü 5
Yönetim Hizmetleri Uzmanı 70
Tabip 1
Avukat 25
Enerji Uzman Yardımcısı 100
Hukuk Uzman Yardımcısı 15
Bilişim Uzman Yardımcısı 15
Mühendis 20
Mimar 3
Çözümleyici 10
Programcı 14
Tercüman 5
Kurul Hizmetleri Müdür Yardımcısı 1
Özel Kalem Müdür Yardımcısı 1
Kütüphaneci 1
Hemşire 1
Tekniker 4
Teknisyen 4
36
Yönetim Görevlisi 120
İletişim Görevlisi 40
Şoför 15
Dağıtıcı 4
Toplam 837