EN 62053_22 meter

8/8/2019 EN 62053_22 meter

1/20

TRK STANDARDITURKISH STANDARD

TS EN 62053-22Nisan 2005

ICS 17.220.20

ELEKTRK LME DONANIMI (a.a.) ZEL KURALLAR -BLM 22: STATK SAYALAR AKTF ENERJN(SINIF 0,2 S VE SINIF 0,5 S)

Electricity metering equipment (a.c) Particular requirements- Part 22: Static meters for active energy(Classes 0,2 S and 0,5 S)

TRK STANDARDLARI ENSTTSNecatibey Caddesi No.112 Bakanlklar/ANKARA

8/8/2019 EN 62053_22 meter

2/20

Bugnk teknik ve uygulamaya dayanlarak hazrlanm olan bu standardn, zamanla ortaya kacakgelime ve deiikliklere uydurulmas mmkn olduundan ilgililerin yaynlar izlemelerini ve standardnuygulanmasnda karlatklar aksaklklar Enstitmze iletmelerini rica ederiz.

Bu standard oluturan Hazrlk Grubu yesi deerli uzmanlarn emeklerini; tasarlar zerinde grlerinibildirmek suretiyle yardmc olan bilim, kamu ve zel sektr kurulular ile kiilerin deerli katklarnkranla anarz.

Kalite Sistem Belgesimalt ve hizmet sektrlerinde faaliyet gsteren kurulularn sistemlerini TS EN ISO 9000 KaliteStandardlarna uygun olarak kurmalar durumunda TSE tarafndan verilen belgedir.

Trk Standardlarna Uygunluk Markas (TSE Markas)TSE Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin ilgili Trk Standardna uygunolduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk Standardlar Enstitsnngarantisi altnda olduunu ifade eder.

TSEKKalite Uygunluk Markas (TSEK Markas)TSEK Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin henz Trk Standardolmadndan ilgili milletleraras veya dier lkelerin standardlarna veya Enstit tarafndan kabul edilenteknik zelliklere uygun olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda TrkStandardlar Enstitsnn garantisi altnda olduunu ifade eder.

DKKAT!TS iareti ve yannda yer alan say tek bana iken (TS 4600 gibi), mamuln Trk Standardna uygunretildiine dair reticinin beyann ifade eder. Trk Standardlar Enstits tarafndan herhangi birgaranti sz konusu deildir.

Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geni bilgi Enstitmzden salanabilir.

TRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

8/8/2019 EN 62053_22 meter

3/20

ICS 17.220.20 TRK STANDARDI TS EN 62053-22/Nisan 2005

n sz

Bu standard; CENELEC tarafndan kabul edilen EN 62053-22 (2003) standard esas alnarak, TSEElektrik Hazrlk Grubunca hazrlanm ve TSE Teknik Kurulunun 29 Nisan 2005 tarihli toplantsndaTrk Standard olarak kabul edilerek yaymna karar verilmitir.

Bu standard ve TS EN 62052-11 standardlatnda TS EN 60687:1998 standard iptal edilmitir.

8/8/2019 EN 62053_22 meter

4/20

8/8/2019 EN 62053_22 meter

5/20


indekiler

0 Giri ............................................................................................................................................................11 Kapsam.......................................................................................................................................................2

2 At

f yap

lan standard ve/veya dokmanlar .............................................................................................23 Terimler ve tarifler .....................................................................................................................................34 Standard elektriksel deerler...................................................................................................................35 Mekanik zellikler......................................................................................................................................36 klim artlar ...............................................................................................................................................37 Elektriksel zellikler ..................................................................................................................................3

7.1 G tketimi .............................................................................................................................................37.2 Ksa sreli ar akmlarn etkisi ...............................................................................................................37.3 Kendiliinden snma etkisi .......................................................................................................................47.4 a.a. gerilim deneyi ....................................................................................................................................4

8 Doruluk zellikleri ...................................................................................................................................58.1 Akmdaki deiimden dolay hata snrlar ...............................................................................................58.2 Etkileyici byklklerden dolay olan hata snr.......................................................................................5

8.3 Balatma ve yksz durumdaki deney.....................................................................................................88.4 Saya sabiti ..............................................................................................................................................98.5 Doruluk deneyi artlar ...........................................................................................................................98.6 Deney sonularnn yorumlanmas........................................................................................................ 11

Ek A - Alt harmonikler iin deney devresi diyagram................................................................................. 12Ek B - Harici olarak retilen manyetik alanlarn etkisinin deney ilemi iin elektromknats................ 14Ek ZA - Bu standardda atf yaplan uluslar aras standardlar ile bu standardlara karlk olan Avrupastandardlar .................................................................................................................................................... 15

8/8/2019 EN 62053_22 meter

6/20


1

Elektrik lme donanm (a.a.) zel kurallar -Blm 22: Statik sayalar Aktif enerji iin (Snf 0,2 S ve snf 0,5 S)

0 GiriElektrik lme donanm ile ilgili olan IEC 62053n bu blm, IEC 62052, IEC 62053 ve IEC 62059serisinin aada verilen ilgili blmleriyle kullanlmaldr.

IEC 62052-11: 2003 Electricity metering equipment (a.c.) General requirements, tests and testconditions Part 11: Metering equipment

IEC 62053-11: 2003 Electricity metering equipment (a.c.) Particular requirements Part 11:Electromechanical meters for active enegy (classes 0,5, 1 and 2)

IEC 62053-21: 2003 Electricity metering equipment (a.c.) Particular requirements Part 21: Staticmeters for active enegy (classes 1 and 2)

Replaces particular requirements of IEC 61036: 2000 (2nd

edition)

IEC 62053-23: 2003 Electricity metering equipment (a.c.) Particular requirements Part 22: Staticmeters for reactive enegy (classes 2 and 3)

Replaces particular requirements of IEC 60687: 1992 (2nd edition)

IEC 62053-31: 1998 Electricity metering equipment (a.c.) Particular requirements Part 31: Pulseoutput devices for electromechanical and electronic meters (two wires only)

IEC 62053-61: 1998 Electricity metering equipment (a.c.) Particular requirements Part 61: Powerconsuption and voltage requirements

IEC 62059-11: 2002 Electricity metering equipment (a.c.) Dependability Part 11: General concepts

IEC 62059-21: 2002 Electricity metering equipment (a.c.) Dependability Part 21: Collection of meterdependability data from te field

Bu blm, elektrik sayalarnn tip deney ilemi iin olan bir standarddr. Bu blm bina iinde kullanlansayalar iin ilgili zellikleri kapsar. Bu blm zel yapllar ile ilgili deildir (ayr mahfazalar iindeki lmeblm ve/veya grnt ekranlar gibi).

Bu standard, IEC 62052-11 ile birlikte kullanlmas iin amalanmtr. Bu standarddaki herhangi bir zellikIEC 62052-11in kapsamnda olan herhangi bir madde ile ilgili olduunda bu standardn zellii IEC 62052-11deki zelliklerden nce gelir.

Bu standard;

Doruluk snf indeks 0,2 S ile doruluk snf indeks 0,5 S arasndaki,

Koruma snf I ile koruma snf II sayalar arasndaki,

Toprak arzas ntrletiricisi ile donatlan veya toprak arzas ntrletiricisi olmayan ebekelerdekullanlmas iin olan sayalar arasndaki,

ayrntlar verir.

Deney seviyeleri, normal alma artlar altnda sayacn dzgn almasn salayan en kk deerlerolarak kabul edilir. zel uygulama iin baka deney seviyeleri gerekli olabilir ve imalat ile alc arasndaanlamaya varlm olmaldr.

8/8/2019 EN 62053_22 meter

7/20


2

1 KapsamBu standard, 50 Hz veya 60 Hz olan ebekelerdeki alternatif akm aktif elektrik enerjisinin llmesi iinsadece yeni imal edilmi, doruluk snf 0,2 S ve 0,5 S olan statik aktif sayalar kapsar ve sadece bunlarntip deneylerine uygulanr.

Bu standard, sadece bir mahfaza iine yerletirilmi olan lme eleman ve kaydediciden (kaydedicilerden)

meydana gelen bina ii uygulama iin olan statik aktif sayalara uygulanr. Bu standard ayrca almagstergesine (gstergelerine) ve deney kna (klarna) uygulanr. Saya birden daha fazla enerji (okluenerji sayalar) iin bir lme elemanna sahipse veya en byk demand gstergeleri, elektronik tarifekaydediciler, zaman anahtarlar, dalgack kontrol alclar, veri iletiim ara yzleri, vb. gibi dier fonksiyonelelemanlar, saya mahfazas iine ilve edildii durumda sadece bu elamanlar iin ilgili standardlar uygulanr.

Not IEC 60044-1, lme aral 0,01 In den 1,2 In e kadar veya 0,05 In den 1,5 In e kadar veya 0,05 Inden 2 In e kadar transformatrler ile doruluk snflar 0,2 S ve 0,5 S iin lme aral 0,01 In den 1,2In e kadar olan transformatrleri tarif eder. Bir sayacn lme aral ve bununla ilgilitransformatrlerin uyumlatrlmas gerekli olduundan ve sadece 0,2 S ile 0,5 S doruluksnflarndaki transformatrler bu standarddaki sayalarn altrlmas iin gerekli olan doruluasahip olduundan sayacn lme aral 0,01 In den 1,2 In e kadar olmaldr.

Bu standard;

Balant ular arasndaki gerilimi (ok fazl sistemler iin olan sayalarda faz-faz gerilim) 600 Vugeen aktif sayalara,

Tanabilir sayalara ve bina d kullanm iin olan sayalara,

Sayacn kaydedicisine olan veri ara yzlerine,

Referans sayalara,

uygulanmaz.

Bamllk kavram IEC 62059 serisi standardlarnn kapsamndadr.

2 Atf yaplan standard ve/veya dokmanlarBu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin dier standard ve/veya dokmanlara atfyaplmaktadr. Bu atflar metin ierisinde uygun yerlerde belirtilmi ve aada liste halinde verilmitir. Tarihbelirtilen atflarda daha sonra yaplan tadil veya revizyonlar, atf yapan bu standardda da tadil veya revizyonyaplmasart ile uygulanr. Atf yaplan standard ve/veya dokmann tarihinin belirtilmemesi halinde enson basks kullanlr.

EN, ISO, IEC Ad TS No1) Advb. No (ngilizce) (Trke)

IEC 60044-1:

1996

Instrument transformers Part 1:

Current transformers

TS 620 EN 60044-

1

l transformatrleri Blm

1: Akm transformatrleriIEC 60736:1982 Testing equipment for electrical

energy metersTS 6134- Elektrik Sayalarnn Deney

Donanm -IEC 62052-11:2003

Electricity metering equipment (a.c.) General requirements, tests and testconditions Part 11: Meteringequipment

TS EN 62052-11 *- Elektriksel lme donanm (A.A) - zel kurallar, deneyler vedeney artlar-Blm 11: lmedonanm

IEC 62053-61:1998

Electricity metering equipment (a.c.) General requirements, tests and testconditions Power consumption andvoltage requirements

TS EN 62053-61 Elektriksel lme donanm (A.A) -zel kurallar- Blm 61:G tketimi ve gerilim ihtiyac

1)TSE Notu: Atf yaplan standardlarn TS numaras ve Trke ad 3. ve 4. kolonda verilmitir. iaretli olanlarngilizce metin olarak baslan Trk Standardlardr.

8/8/2019 EN 62053_22 meter

8/20


3

3 Terimler ve tariflerBu standardn amac iin IEC 62052-11de verilen terimler ve tarifler uygulanr.

4 Standard elektriksel deerlerIEC 62052-11de verilen deerler uygulanr.

5 Mekanik zelliklerIEC 62052-11deki zellikler uygulanr.

6 klim artlarIEC 62052-11de verilen artlar uygulanr.

7 Elektriksel zelliklerIEC 62052-11deki elektriksel zelliklere ilve olarak sayalar aadaki zellikleri karlamaldr.

7.1 G tketimiGerilim ve akm devresindeki g tketimi, Madde 8.5te verilen referans artlarnda uygun herhangi bir

metotla belirlenmelidir. G tketimi lmnn en byk hatas nn tamam % 5i gememelidir.

Referans scaklkta ve referans frekansta referans gerilimdeki her bir gerilim devresi tarafndan ve beyanakmdaki her bir akm devresi tarafndan ekilen aktif ve grnen g tketimi izelge 1de verilen deerlerigememelidir.

izelge 1 G kayna dahil g tketimi

Sayalar Gerilim devrelerine bal gkayna

Gerilim devrelerine balolmayan g kayna

Gerilim devresi 2 W ve 10 VA 0,5 VA

Akm devresi 1 VA 1 VA

Yardmc g kayna - 10 VA

Not 1 Gerilim ve akm transformatrlerini sayalara uyumlatrmak iin saya imalts ykn endktifveya kapasitif olup olmadn belirtmelidir.

Not 2 Yukardaki rakamlar ortalama deerlerdir. Belirtilen bu deerlerin almas durumunda gkaynaklarnn anahtarlanmasna izin verilir, ancak ilgili gerilim transformatrlerinin beyandeerlerinin uygun olmas salanmaldr.

Not 3 ok fonksiyonlu sayalar iin IEC 62053-61e baklmaldr.

7.2 Ksa sreli ar akmlarn etkisiKsa sreli ar akmlar sayaca zarar vermemelidir. Balangtaki alma artna geri dnldnde saya,doru olarak almal, beyan akmdaki ve g faktr birdeki hata deiimi % 0,05i gememelidir.

Deney devresi pratik olarak endktif olmamal ve deney ok fazl sayalarda her bir faz iin yaplmaldr.

Balant ularnda muhafaza edilen gerilim ile ksa sreli ar akmn uygulanmasndan sonra sayacnenerjilendirilmi gerilim devresi (devreleri) ile balang scaklna dnmesine izin verilmelidir (yaklak 1saat).

Saya, + % 0 il - % 10 a kadar olan bir bal toleransla 20 Ienbyk deerine eit olan bir akm 0,5 saniye iintama yeteneinde olmaldr.

8/8/2019 EN 62053_22 meter

9/20


4

7.3 Kendiliinden snma etkisiKendiliinden snmadan dolay olan hata deiimi izelge 2de verilen deerleri gememelidir.

izelge 2 Kendiliinden snmadan dolay olan deiimler

Saya snflar iin yzde hata olarak deiimlerin

s

n

rlar

Akm deeri G faktr

0,2 S 0,5 S

1 0,1 0,2Ienbyk

0,5 endktif 0,1 0,2

Deney aadaki gibi yaplmaldr:

Akm devrelerinde akm olmakszn en az 2 saat sreyle gerilim devreleri referans gerilimdeenerjilendirildikten sonra en byk akm, akm devrelerine uygulanmaldr. Saya hatas, akm uygulandktanhemen sonra ve scakln bir fonksiyonu olarak daha sonra hata deiim erisini elde etmek iin doru bir

grafie izin veren yeterli k

sa aral

klarda g faktr bir deerinde llmelidir. Deney en az 1 saat iin ve 20dakikalk srede hata deiimi % 0,05 i gemeyen herhangi bir anda yaplmaldr.

Daha sonra ayn deney 0,5 g faktrnde (endktif) yaplmaldr.

Sayac enerjilendirmak iin kullanlacak kablo en az 1 metre uzunlua ve 1,5 mm2 ile 2,5 mm2 arasnda olanbir kesit alanna sahip olmaldr.

7.4 a.a. gerilim deneyia.a. gerilim deneyi izelge 3e uygun olarak yaplmaldr.

Deney gerilimi 45 Hz ile 65 Hz arasndaki bir frekansa sahip esas olarak sins biimli olmal ve 1 dakikasreyle uygulanmaldr. G kayna en az 500 VA besleme yeteneinde olmaldr.

Topraa gre deneyler srasnda referans gerilimi 40 Va eit veya bu deerin altnda iken yardmc devrelertopraa balanmaldr.

Bu deneylerin tamam mahfaza kapal, kapak ve balant ucu kapaklar yerinde iken yaplmaldr.

Bu deney srasnda hibir atlama, hasar verici boalma veya delinme olmamaldr.

izelge 3 a.a. gerilim deneyleri

Deney Uygulandsayalar

Deney gerilimietkin

Deney gerilimininin uygulanma noktalar

2 kV

a) Referans gerilimi 40 Vun zerinde olan yardmc

devreler gibi bir tek tarafta birbirlerine balanm btnakm ve gerilim devreleri ile dier taraftaki toprakarasna

A Koruyucu snf Isayalar

2 kVb) Hizmette birbirlerine balanmas amalanmam

devreler arasna

2 kVa) Referans gerilimi 40 Vun zerinde olan yardmc

devreler gibi bir tek tarafta birbirlerine balanm btnakm ve gerilim devreleri ile dier taraftaki toprakarasna

2 kVb) Hizmette birbirlerine balanmas amalanmam

devreler arasna

B Koruyucu snf IIsayalar

-c) IEC 62052-11 Madde 5.7deki artlara uygunluk iin

gzle muayene

8/8/2019 EN 62053_22 meter

10/20


5

8 Doruluk zellikleriIEC 62052-11deki deneyler ve deney artlar uygulanr.

8.1 Akmdaki deiimden dolay hata snrlarSaya Madde 8.5teki referans artlar altnda olduunda yzde hatalar izelge 4 ve izelge 5te verilen ilgilidoruluk snf iin olan snrlar gememelidir.

Saya her iki yndeki enerji llmesi iin tasarmlanmsa izelge 4 ve izelge 5teki deerler her bir yniin uygulanmaldr.

izelge 4 Yzde hata snrlar (tek fazl sayalar ve dengeli ykl ok fazl sayalar)

Saya snflar iin yzde hata snrlarAkm deeri G faktr

0,2 S 0,5 S0,01 In I < 0,05 In 1 0,4 1,0

0,05 In I < Ienbyk 1 0,2 0,5

0,02 In I < 0,1 In 0,5 endktif

0,8 kapasitif

0,5

0,5

1,0

1,00,1 In I Ienbyk 0,5 endktif

0,8 kapasitif

0,3

0,3

0,6

0,6Kullanc tarafndan zellikle istendiinde

0,1 In I Ienbykden itibaren

0,25 endktif

0,5 kapasitif

0,5

0,5

1,0

1,0

izelge 5 Yzde hata snrlar (tek faz yk tayan, ancak gerilim devrelerine uygulanm dengeli ok fazlgerilimli ok fazl sayalar)

Saya snflar iin yzde hata snrlarAkm deeri G faktr

0,2 S 0,5 S0,05 In I Ienbyk 1 0,3 0,6

0,1 In I Ienbyk 0,5 endktif 0,4 1,0

Saya beyan ak

m In ve g faktr 1 de tek fazl

bir yk ve dengeli ok fazl

bir yk ta

d

nda yzdearasndaki fark Snf 0,2 S ve Snf 0,5 S sayalar iin srasyla % 0,4 ve % 1,0 i gememelidir.

Not izelge 5e uygunluk iin deney ilemi yapldnda deney akm srasyla her bir lme elemannauygulanmaldr.

8.2 Etkileyici byklklerden dolay olan hata snrMadde 8.5te verilen referans artlara gre etkileyici byklklerin deimesinden dolay olan ilve yzdehata, izelge 6da verilen ilgili doruluk snf iin verilen snrlar gememelidir.

8/8/2019 EN 62053_22 meter

11/20


6

izelge 6 Etkileyici byklkler

Saya snflar iin ortalamascaklk katsays %/ K

Etkileyici byklk Akm deeri(bakaca

belirtilmedike dengeli)

G faktr

0,2 S 0,5 S

Ortam scakl deiimi 9) 0,05 In I I

enbyk

0,1 In I Ienbyk1

0,5 endktif0,010,02

0,030,05

Saya snflar iin yzde hatadakideiim snrlar

0,2 S 0,5 SGerilim deiimi % 10 1) 8) 0,05 In I Ienbyk

0,1 In I Ienbyk1

0,5 endktif0,10,2

0,20,4

Frekans deiimi % 2 8) 0,05 In I Ienbyk0,01 In I Ienbyk

10,5 endktif

0,10,1

0,20,2

Ters evrilmi faz sras 0,1 In 1 0,05 0,1

Gerilim dengesizlii 3) In 1 0,5 1,0

Yardmc gerilim % 154)

0,01 In 1 0,05 0,1Akm ve gerilimdevrelerindeki harmonikbileenler5)

0,5 Ienbyk 1 0,4 0,5

a.a. akm devresindeki altharmonikler5)

0,5 In2) 1 0,6 1,5

Harici kaynakl sreklimanyetik endksiyon 5)

In 1 2,0 2,0

0,5 mT harici kaynaklmanyetik endksiyonu 6)

In 1 0,5 1,0

8/8/2019 EN 62053_22 meter

12/20


7

izelge 6 Etkileyici byklkler (devam)

Saya snflar iin yzde hatadakideiim snrlar

Etkileyici byklk Akm deeri(bakaca

belirtilmedike dengeli)

G faktr

0,2 S 0,5 S

Elektromanyetik RF alanlar In 1 1,0 2,0Yardmc donanmlarnalmas7)

0,01 In 1 0,05 0,1

Ortaya kan bozukluklar,radyo frekans alanlartarafndan endklenen

Ib 1 1,0 2,0

Hzl kararsz patlama Ib 1 1,0 2,0Snmlendirilmi salnmdalgalarnn bakl

Ib 1 1,0 2,0

1) - % 20 il - % 10a ve + % 10 il + % 15e kadar olan gerilim aralklar iin yzde hatalardaki deiiminsnrlar bu izelgede verilen deerlerin katdr.

0,8 Un altnda sayacn hatas + % 10 ile - % 100 arasnda deiebilir.

2) Gerilimin bozulma faktr % 1den daha az olmal dr. Deney artlar iin Madde 8.2.2ye baklmaldr.

3) lme elemanl ok fazl sayalar, aadaki fazlar kesilirse bu izelgede gsterilen yzde hatadakideiim snrlar iinde lme ve kayt yapmaldr.

- faz, drt telli birebekede bir veya iki faz,

- faz, telli birebekede (saya bu hizmet iin tasarmlanmsa) fazn birisi.

Bu durum sadece faz kesilmelerini kapsar, transformatrn sigorta arzalar gibi olaylar kapsamaz.

4) Sadece, yardmc besleme kayna dahili olarak gerilim lme devresine bal deilse uygulanabilir.

5) Deney artlar Madde 8.2.1 il Madde 8.2.3de belirtilmitir.

6) Sayaca uygulanan gerilim ile ayn frekanstaki bir akm tarafndan ve faz ile ynn en olumsuz artlaraltnda retilen 0,5 mT harici kaynakl manyetik endksiyonu, bu izelgede gsterilen deerleri geenyzde hatadaki bir deiime sebep olmamaldr.

Manyetik endksiyon, ortalama ap 1 m olan ve ilgili apn kk radyal kalnln ve kare eklindekiksmn dairesel bir bobinin merkezine sayacn yerletirilmesiyle ve 400 Atye sahip olmasyla eldeedilmelidir.

7) Saya mahfazasna ilve edildiinde byle bir donanm, rnek olarak ok tarifeli kaydedicininelektromknats gibi aralklarla enerjilendirilir.

Yardmc cihaza (cihazlara) olan balantnn doru metodunu gstermesi iin iaretlenmesi tercih edilir.Bu balantlar fi ve prizlerle yaplrsa, bunlar ters evrilebilir olmamaldr.Ancak, bunlarn iaretlemelerinin veya ters evrilemez balantlarnn olmamas durumunda hatalarndeiimleri, saya en olumsuz art veren balantlarla deneyden geirilirse izelge 6da gsterilendeerleri gememelidir.

8) Gerilim ve frekans deiimi iin tavsiye edilen deney noktas In dir.

9) Ortalama scaklk katsays btn alma aral iin belirlenmelidir. alma scakl aral 20 K olangeni aralklara blnmelidir. Daha sonra ortalama scaklk katsays araln ortasnn 10 K zeri ve 10 Kalt lmeler alnarak belirlenmelidir. Deney srasnda scaklk hibirekilde belirtilen alma scakl

aral

n

n d

nda olmamal

d

r.

Etkileyici byklklerin sebep olduu deiim iin deneyler kendi referans artlar altnda dier btnetkileyici byklklerle bamsz olarak yaplmaldr (Madde 8e baklmaldr).

8/8/2019 EN 62053_22 meter

13/20


8

8.2.1 Harmonikler mevcut olduundaki doruluk deneyiDeney artlar:

- Temel frekansl akm: I1 = 0,5 Ienbyk

- Temel frekansl gerilim: U1 = Un

- Temel frekansl g faktr: 1

- 5inci harmonik gerilim deeri: U5 = Unnin % 10nu

- 5inci harmonik akm deeri: I5 = temel akmn % 40

- Harmonik g faktr: 1

- Temel ve harmonik gerilimler ayn fazdadr, pozitif sfr geiinde.

5inci harmonikten dolay bileke harmonik g, P5 = 0,1 U1 x 0,4 I1 = 0,04 P1 veya toplam aktif g = 0,04 P1(temel + harmonikler) dr.

8.2.2 Alt harmoniklerin etkisinin deneyleriAlt harmoniklerin etkisinin deneyleri ekil A.1de gsterilen devre ile veya gerekli olan dalga ekilleriniretme yeteneinde olan dier bir donanm ile ve ekil A.2de gsterilen akm dalga ekilleriyle yaplmaldr.

Saya ekil A.2de verilen deney dalga ekline ve referans dalga ekline maruz kaldnda yzde hatadakideiim izelge 6da verilen deiim snrlarn gememelidir.

Not ekillerde verilen deerler sadece 50 Hz iindir. Dier frekanslar iin deerler buna gre uyumlu halegetirilmelidir.

8.2.3 Harici kaynakl srekli manyetik endksiyonSrekli manyetik endksiyon bir d.a. akmla enerjilendirilmi Ek Bye gre bir elektromknats kullanlarak

elde edilebilir. Manyetik alan, saya normal kullanmadaki gibi monte edildiinde sayacn btn eriilebiliryzeylerine uygulanmaldr. Uygulanan manyetik hareket kuvvetinin deeri 1000 At (amper-sarm) olmaldr.

8.3 Balatma ve yksz durumdaki deneyBu deneyler iin artlar ve etkileyici byklklerin deerleri aada belirtilen deiiklikler hari Madde 8.5tebelirtildii gibi olmaldr.

8.3.1 Sayaca balangta yol verilmesiSaya, referans gerilim balant ularna uygulandktan sonra 5 saniye iinde almaldr.

8.3.2 Yksz durumdaki deneyGerilim, akm devresinden hibir akm akmakszn uygulandnda sayacn deney k birden daha fazla

iaret retmemelidir.

Bu deney iin akm devresi ak devre edilmeli ve referans gerilimin % 115i olan bir gerilim, gerilimdevrelerine uygulanmaldr.

En kk deney sresi t aadaki gibi olmaldr;

t enbykn

6

IUmk

10x900[dakika], Snf 0,2 S sayalar iin

t

enbykn

6

IUmk

10x600[dakika], Snf 0,5 S sayalar iin

8/8/2019 EN 62053_22 meter

14/20


9

Burada;

k Kilovat saat bana sayacn k cihaz tarafndan yaylan darbelerin says (darbe/kWh),

m lme elemanlarnn says,

Un Volt cinsinden referans gerilim,

Ienbyk Amper cinsinden en byk akm,

dr.

Not Primer veya yar primer kaydedicili transformatrle alan sayalar iin k sabiti sekonder deerlerekarlk gelmelidir (gerilim ve akmlar).

8.3.3 Sayaca yol verilmesiSaya, 0,001 In ve g faktr birde (ve ok fazl sayalar olmas durumunda dengeli yk ile) almayabalamal ve kaydetmeye devam etmelidir.

Saya, her iki ynde enerji llmesi iin tasarmlanmsa bu durumda deney her bir ynde akan enerji ile

uygulanmal

d

r.

8.4 Saya sabitiGrnt ekranndaki gsterge ile deney k arasndaki iliki, iaret levhasndaki iaretlemeye uygunolmaldr.

8.5 Doruluk deneyi artlarDoruluk zelliklerini deneyden geirmek iin aadaki deney artlar muhafaza edilmelidir.

a) Saya, kapa yerinde iken kendi mahfazasnda deneyden geirilmelidir. Topraklanmas amalanmolan btn blmler topraklanmaldr.

b) Herhangi bir deney yaplmadan nce sl kararlla ulamak iin yeterli bir sre enerjilendirilmi olmaldr.

c) lve olarak, ok fazl sayalar iin;

Faz sras balant diyagramnda iaretlendii gibi olmaldr.

Gerilimler ve akmlar esas olarak dengeli olmaldr (izelge 7ye baklmaldr).

izelge 10 Gerilim ve akm dengesi

Saya snfok fazl sayalar

0,2 S 0,5 S

Faz ile ntr arasndaki ve herhangi iki faz arasndaki gerilimlerin her birisi karlkolan ortalama gerilimden daha fazla farkllk gstermeyecei yzde oran. % 1 % 1

letkenlerdeki her bir akmn ortalama akmdan daha fazla farkllk gstermeyeceiyzde oran

% 1 % 1

Faz as ne olursa olsun karlk olan faz-ntr geriliminden olan bu akmlarn herbirisinin faz kaymalarnn birbirlerinden daha fazla farkllk gstermeyecei deer 2

0 20

d) Referans artlar izelge 8de verilmitir.

e) Deney merkezleri ile ilgili zellikler iin IEC 60736ya baklmaldr.

8/8/2019 EN 62053_22 meter

15/20


10

izelge 8 Referans artlar

Saya snflar iin izinverilebilen toleranslar

Etkileyici byklk Referans deer

0,2 S 0,5 S

Ortam scakl Referans scaklk veya bu olmadnda23 0C1)

2 0C 2 0C

Gerilim Referans gerilim % 1,0 % 1,0

Frekans Referans frekans % 0,3 % 0,3

Faz sras L1 L2 L3 - -Gerilim dengesizlii Btn fazlar bal - -

Bozulma faktrnn daha azolaca deer

Dalga biimi Sins biimli gerilimler ve akmlar

% 2 % 2Harici kaynakl sreklimanyetik endksiyon

Sfra eit - -

Hata deiimine sebep olanendksiyon deerinin dahabyk olmayaca yzde deer

% 0,1 % 0,1

Referans frekansta haricikaynakl srekli manyetikendksiyon

Manyetik endksiyon sfra eit

Ancak, herhangi bir durumda 0,5mT den daha kk olmaldr2).

Elektromanyetik RF alanlar,30 kHz den 2 GHz e kadar

Sfra eit < 1 V/m < 1 V/m

Yardmc donanmlarnalmas

Yardmc donanmlar almamal - -

150 kHz den 80 MHze kadarolan radyo frekans alanlartarafndan endklenmi iletilenbozukluklar

Sfra eit < 1 V < 1 V

1) Deneyler izin verilebilir toleranslar dahil referans scakln dndaki bir scaklkta yaplrsa, sonular sayacnuygun scaklk katsays uygulanarak dzeltilmelidir.

2) Deneyler, aadakilerden ibarettir:

a) Tek fazl bir saya iin saya normal olarak besleme kaynana balanm olarak ve bu durumda gerilim

devreleri gibi ak

m devreleri balant

lar

n

n ters evrilmesinden sonra hatalar

n belirlenmesini ihtiva eder. kihata arasndaki farkn yars hata deiiminin deeridir. Harici alann bilinmeyen fazndan dolay deney, gfaktr 1 de ve 0,05 In ile 0,5 g faktrnde ve 0,1 In de yaplmaldr.

b) ok fazl bir saya iin faz sras deimediinde her birisinin akm devrelerine ve gerilim devrelerine olanbalantlarnn 1200 zerinde deimesinden sonra g faktr 1 de ve 0,05 In de lmeyi ihtiva eder. Buekilde belirlenmi olan hatalarn her birisi ile bunlarn ortalama deerleri arasndaki en byk fark hatadeiiminin deeridir.

8/8/2019 EN 62053_22 meter

16/20


11

8.6 Deney sonularnn yorumlanmasBaz deney sonular, lmeleri etkileme yeteneindeki dier parametrelerin ve lmelerin belirsizliindendolay izelge 4 ve izelge 5te gsterilen snrlarn dna kabilir. Ancak, lmenin kendisine paralel olansfr izgisinin izelge 9da gsterilen snrlardan daha fazla olan bir kayma ile btn deney sonular izelge4 ve izelge 5te gsterilen snrlar ierisine getirilirse saya tipi kabul edilebilir olarak dikkate alnmaldr.

izelge 9 - Deney sonularnn yorumlanmas

Saya snf

0,2 S 0,5 S

Sfr izgisinin izin verilebilirkaymas (%) 0,1 0,2

8/8/2019 EN 62053_22 meter

17/20


12

Ek A

Alt harmonikler iin deney devresi diyagram

Not ekil A.2de verilen deerler sadece 50 Hz iindir. Dier frekanslar iin deerler buna gre uyumlu

hale getirilmelidir.

ekil A.1 Deney devresi diyagram (bilgi iin)

Not Referans saya mevcut harmoniklerde toplam aktif gc (temel + harmonikler) lmelidir.

8/8/2019 EN 62053_22 meter

18/20


13

ekil A.2 Ani ykselen dalga biimi

ekil A.3 Harmoniklerin aklayc dalm(Fourier analizi tam deildir)

8/8/2019 EN 62053_22 meter

19/20


14

Ek B

Harici olarak retilen manyetik alanlarn etkisinin deney ilemi iinelektromknats

lek 1:1 (Btn boyutlar milimetredir)

500 sarm 0,6 mm/0,28 mm2

Sarg rnekleri: veya

1000 sarm 0,4 mm/0,126 mm2

Damar tabakas: 1,0 W/kg

ekil B.1 - Harici olarak retilen manyetik alanlarn etkisinin deney ilemi iin elektromknats

8/8/2019 EN 62053_22 meter

20/20


15

Ek ZABu standardda atf yaplan uluslar aras standardlar ile bu standardlara

karlk olan Avrupa standardlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin dier standard ve/veya dokmanlara atf yaplmaktadr.

Bu atflar metin ierisinde uygun yerlerde belirtilmi ve aada liste halinde verilmitir. Tarih belirtilenatflarda daha sonra yaplan tadil veya revizyonlar, atf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yap lmasart ile uygulanr. Atf yaplan standard ve/veya dokmann tarihinin belirtilmemesi halinde en son baskskullanlr

Not - Uluslar aras standardda (mod) ile gsterilen CENELEC ortak deiiklii yapldnda ilgili EN/HDuygulanr.

Standard Yl Balk EN/HD Yl---------- --------- ----------------- --------------------- ------------------

IEC 60044-1 1996 Instrument transformers EN 60044-1 1999(mod) Part 1: Current transformers

IEC 60736 1982 Testing equipment for electrical energy - -meters

IEC 62052-11 2003 Electricity metering equipment (AC)- EN 62052-11 2003

General requirements, tests and testconditionsPart 11: Metering equipment

IEC 62053-61 1998 Electricity metering equipment (a.c.) EN 62053-61 1998

Particular requirements -Part 61: Power consumption andvoltage requirements

Documents

EN 62053_22 meter