1

W przypadku rozbienoci midzy poszczeglnymi wersjami jzykowymi wersj nadrzdn jest wersja angielska.

Przewodnik po programie

Erasmus+

Wersja 2 (2016): 07/01/2016

2

SPIS TRECI

SKRTY ////////////////////////////////////////////////////..5

WPROW!DZENIE .............................................................................................................................. 6Jak korzysta z przewodnika?

Dziaania Jean Monnet .................................................................................................................................... 211Ktre akcje objte s wsparciem? ................................................................................................ 211Moduy Jean Monnet.................................................................................................................... 213Katedry Jean Monnet.................................................................................................................... 217entra doskonaotci Jean Monnet................................................................................................ 221Wsparcie Jean Monnet na rzecz stowarzysze ............................................................................. 225Sieci Jean Monnet (debata orientacyjna ze twiatem akademickim) ............................................ 229Projekty Jean Monnet (debata orientacyjna ze twiatem akademickim) ................................... 233Koszty jednostkowe w projektach "Jean Monnet"

SKRTY

DG EAC: Dyrekcja Generalna ds. Edukacji i Kultury

EACEA: Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Sektora Audiowizualnego i Kultury

EBI: Europejski Bank Inwestycyjny

ECAS: system uwierzytelniania Komisji Europejskiej

ECHE: Karta Erasmusa dla szkolnictwa wyszego

ECTS: Europejski system transferu i akumulacji punktw w szkolnictwie wyszym

ECVET: Europejski system transferu osigni w ksztaceniu i szkoleniu zawodowym

ELL: Europejski znak innowacyjnoci w dziedzinie nauczania i uczenia si jzykw obcych

EMJMD: wsplne studia magisterskie Erasmus Mundus

EOSW: Europejski Obszar Szkolnictwa Wyszego

EQAR: Europejski rejestr zapewniania jakoci w szkolnictwie wyszym

EQAVET: Europejskie ramy odniesienia na rzecz zapewniania jakoci w ksztaceniu i szkoleniu zawodowym

EQF: Europejskie ramy kwalifikacji

ESCO: Europejska klasyfikacja umiejtnoci, kompetencji, kwalifikacji i zawodw

HEI: instytucja szkolnictwa wyszego

HERE: eksperci do spraw reformy szkolnictwa wyszego

ISP: intensywny program nauczania

NA: agencja narodowa

NARIC: sie krajowych orodkw ds. uznawalnoci akademickiej i informacji

NEO: biuro krajowe programu Erasmus+

NQF: krajowe ramy kwalifikacji

OECD: Organizacja Wsppracy Gospodarczej i Rozwoju

OER: otwarte zasoby edukacyjne

OMK: otwarta metoda koordynacji

PE: Parlament Europejski

PIC: numer identyfikacji uczestnika

RF: rozporzdzenie finansowe

TIK: technologie informacyjno-komunikacyjne

UE: Unia Europejska

URF: wsplny system rejestracji

VET: ksztacenie i szkolenie zawodowe

5

WPROWADZENIE

Niniejszy przewodnik przeznaczony jest dla osb, ktre chc zdoby gruntown wiedz na temat programu Erasmus+. Dokument ten jest skierowany gwnie do potencjalnych:

organizacji uczestniczcych, tzn. do organizacji, instytucji i organw, ktre organizuj dziaania wspierane w ramach programu;

uczestnikw, tzn. do osb fizycznych (studentw, staystw, praktykantw, uczniw, dorosych suchaczy, modziey, wolontariuszy lub profesorw, nauczycieli, osb prowadzcych szkolenia, osb pracujcych z modzie i osb zawodowo zwizanych z ksztaceniem, szkoleniem, modzie i sportem itp.), ktre uczestnicz w dziaaniach organizowanych przez organizacje uczestniczce.

Kadego roku organizacje z caej Europy skadaj tysice projektw, ubiegajc si o wsparcie finansowe w ramach programu Erasmus+; z tego wzgldu Komisja opracowaa przejrzyst procedur oceny, dziki ktrej dofinansowanie ma by przyznawane na najlepsze projekty:

w odniesieniu do wikszoci akcji wszystkie zasady i warunki uzyskania dofinansowania z programu zostay okrelone w niniejszym przewodniku;

w odniesieniu do niektrych innych akcji, o ktrych w niniejszym przewodniku tylko wspomniano, zasady i warunki uzyskania dotacji s okrelane w poszczeglnych zaproszeniach do skadania wnioskw publikowanych przez Komisj Europejsk lub w jej imieniu.

Planujc zoenie wniosku, potencjalne organizacje uczestniczce mog posikowa si innymi dokumentami referencyjnymi i korzysta z zawartych w nich informacji; niektre z tych dokumentw wymieniono w zaczniku IV do niniejszego przewodnika.

JAK KORZYSTA Z PRZEWODNIKA?

Niniejszy przewodnik skada si z trzech gwnych czci:

w czci A zawarto oglny zarys programu. Przedstawiono w niej informacje na temat celw, priorytetw i gwnych elementw programu, krajw programu, struktur wykonawczych i cakowitego dostpnego budetu. Ta cz skierowana jest do osb, ktre chc uzyska oglne informacje na temat zakresu i struktury

programu;

w czci B przedstawiono konkretne informacje na temat akcji w ramach programu, o ktrych mowa w niniejszym przewodniku. Cz ta jest skierowana przede wszystkim do osb, ktre chc uzyska bardziej szczegowe informacje na temat rodzajw projektw wspieranych w ramach programu. Informacje zawarte w tej czci doprecyzowano w zaczniku I do niniejszego przewodnika;

w czci C zawarto szczegowe informacje na temat procedury skadania wnioskw o dofinansowanie i wyboru projektw, a take na temat przepisw finansowych i administracyjnych dotyczcych przyznawania dofinansowania w ramach programu Erasmus+. Cz ta jest skierowana do wszystkich, ktrzy zamierzaj zoy projekt w ramach programu Erasmus+.

Ponadto niniejszy przewodnik obejmuje nastpujce zaczniki:

zacznik I: dodatkowe zasady i informacje dotyczce akcji, o ktrych mowa w przewodniku; zacznik II: wytyczne dla beneficjentw dotyczce upowszechniania wynikw; zacznik III: glosariusz podstawowych terminw stosowanych w niniejszym przewodniku; zacznik IV: przydatne rda informacji i dane kontaktowe.

6

CZ A OGLNE INFORMACJE O

PROGRAMIE ERASMUS+

Erasmus+ jest programem UE na rzecz ksztacenia, szkolenia, modziey i sportu na lata 201420201. Ksztacenie, szkolenie, modzie i sport to dziedziny, ktre mog znaczco przyczyni si do sprostania zmianom spoeczno ekonomicznym, gwnym wyzwaniom, przed jakimi bdzie stawa Europa do koca tego dziesiciolecia, oraz ktre mog przyczyni si do realizacji priorytetw programu strategicznego UE na rzecz wzrostu gospodarczego, zatrudnienia, sprawiedliwoci spoecznej i wczenia spoecznego.

Walka z rosncym bezrobociem, w szczeglnoci wrd osb modych, staa si jednym z najpilniejszych zada rzdw europejskich. Zbyt wiele modych osb koczy nauk za wczenie, naraajc si tym samym na ryzyko bezrobocia i marginalizacji spoecznej. Na takie samo ryzyko naraonych jest wiele osb dorosych o niskich kwalifikacjach. Nowe technologie powoduj zmian sposobu funkcjonowania spoeczestw i trzeba je jak najlepiej wykorzystywa.

Przedsibiorstwa z UE musz zwikszy swoj konkurencyjno poprzez wykorzystanie talentu i innowacji.

Europa potrzebuje spoeczestw lepiej zintegrowanych i wczajcych, ktre umoliwiaj swoim obywatelom aktywny udzia w demokratycznym yciu spoecznym. Edukacja i praca z modzie odgrywaj kluczow rol w przeciwdziaaniu gwatownej radykalizacji modych ludzi poprzez przekazywanie im wsplnych europejskich wartoci, wspieranie procesw integracji, midzykulturowego zrozumienia oraz wzmacnianie poczucia przynalenoci do spoecznoci, w ktrej yj. Program Erasmus+ jest wanym instrumentem promujcym wczanie osb ze rodowisk defaworyzowanych, w tym szczeglnie nowo przybyych migrantw, w odpowiedzi na dramatyczne wydarzenia majce wpyw na kraje europejskie.

Kolejne wyzwanie dotyczy rozwoju kapitau spoecznego wrd osb modych, wzmacniania pozycji osb modych oraz ich zdolnoci w zakresie aktywnego uczestnictwa w spoeczestwie, zgodnie z postanowieniami traktatu lizboskiego w celu zachcania modziey do uczestnictwa w demokratycznym yciu Europy. Do tej kwestii mona si rwnie odnie za pomoc dziaa z zakresu uczenia si pozaformalnego majcych na celu

podnoszenie umiejtnoci i kompetencji osb modych oraz zwikszanie ich aktywnoci obywatelskiej. Ponadto konieczne jest zapewnienie organizacjom modzieowym i osobom pracujcym z modzie moliwoci szkolenia i wsppracy w celu rozwijania ich profesjonalizmu i nadania pracy z modzie wymiaru europejskiego.

Sprawnie funkcjonujce systemy ksztacenia i szkolenia oraz strategie polityczne na rzecz modziey mog przyczyni si do stawienia czoa wspomnianym wyzwaniom poprzez zapewnienie korzystajcym z nich osobom umiejtnoci wymaganych na rynku pracy i w sektorze gospodarki, dajc im moliwo odegrania aktywnej roli w spoeczestwie i osignicia poczucia osobistego spenienia. Reformy w dziedzinie ksztacenia, szkolenia i modziey mog zwikszy postpy w realizacji tych celw, w oparciu o wspln wizj decydentw i zainteresowanych stron, solidne podstawy i wspprac w rnych dziedzinach i na rnych poziomach.

Program Erasmus+ zosta opracowany tak, aby wspiera starania krajw programu na rzecz efektywnego wykorzystywania ludzkiego i spoecznego potencjau Europy, potwierdzajc jednoczenie zasad uczenia si przez cae ycie przez powizanie wsparcia na rzecz uczenia si formalnego, pozaformalnego i nieformalnego w dziedzinach ksztacenia, szkolenia i sportu. Program zwiksza rwnie moliwoci wsppracy i mobilnoci

dotyczce krajw partnerskich, przede wszystkim w dziedzinie szkolnictwa wyszego i modziey.

Zgodnie z jednym z nowych elementw wprowadzonych w traktacie lizboskim Erasmus+ wspiera rwnie dziaania majce na celu rozwijanie europejskiego wymiaru sportu poprzez promowanie wsppracy midzy organami odpowiedzialnymi za sport. W programie promuje si tworzenie i rozwj europejskich sieci, zapewniajc moliwoci wsppracy midzy zainteresowanymi stronami oraz wymian i transfer wiedzy i know-how w rnych obszarach dotyczcych sportu i aktywnoci fizycznej. Ta wzmocniona wsppraca przyniesie wyrane pozytywne skutki pod wzgldem rozwijania potencjau kapitau ludzkiego w Europie, przyczyniajc si do ograniczenia kosztw spoecznych i gospodarczych braku aktywnoci fizycznej.

W ramach programu wspierane s dziaania, wsppraca i narzdzia spjne z celami strategii Europa 2020 i jej inicjatywami przewodnimi, takimi jak Mobilna modzie i Program na rzecz nowych umiejtnoci i zatrudnienia. Program przyczynia si rwnie do realizacji celw strategicznych ram europejskiej wsppracy w dziedzinie ksztacenia i szkolenia oraz strategii UE na rzecz modziey za pomoc otwartych metod koordynacji.

Taka inwestycja w wiedz, umiejtnoci i kompetencje przyniesie korzyci indywidualnym osobom, instytucjom, organizacjom i caemu spoeczestwu, przyczyniajc si do wzrostu gospodarczego oraz zapewniajc rwny dostp, dobrobyt i wczenie spoeczne w Europie i poza jej granicami.

1 ROZPORZDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 1288/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiajce Erasmus+: unijny program na rzecz ksztacenia, szkolenia, modziey i sportu (http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2013:347:0050:0073:PL:PDF).

7

http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2013:347:0050:0073:EN:PDF

i

Przewodnik po programie Erasmus+ sporzdzono zgodnie z rocznym programem prac Erasmus+ przyjtym przez Komisj Europejsk, a zatem mona go aktualizowa w celu odzwierciedlenia priorytetw i kierunkw dziaania okrelonych w programach prac przyjtych w kolejnych latach. Wdraanie niniejszego przewodnika zaley rwnie od dostpnoci rodkw przewidzianych w projekcie budetu po przyjciu budetu na dany rok przez wadz budetow lub przewidzianych zgodnie z zasad dwunastej czci rodkw tymczasowych.

WCZENIEJSZE DOWIADCZENIA I PRZYSZE MOLIWOCI

Program Erasmus+ opiera si na osigniciach z ponad 25 lat funkcjonowania europejskich programw na rzecz ksztacenia, szkolenia i modziey obejmujcych wspprac w wymiarze zarwno wewntrzunijnym, jak midzynarodowym. Erasmus+ jest wynikiem poczenia nastpujcych europejskich programw realizowanych przez Komisj w latach 20072013:

programu Uczenie si przez cae ycie; programu Modzie w dziaaniu; programu Erasmus Mundus; Tempus; Alfa; Edulink; programw wsppracy z krajami uprzemysowionymi w dziedzinie szkolnictwa wyszego.

Wspomniane programy wspieray dziaania w dziedzinie szkolnictwa wyszego (w tym jego wymiaru midzynarodowego), ksztacenia i szkolenia zawodowego, edukacji szkolnej, edukacji dorosych oraz modziey (w tym w wymiarze midzynarodowym).

Erasmus+ ma wykracza poza zakres wspomnianych programw przez promowanie synergii i wzajemnego inspirowania si w rnych dziedzinach ksztacenia, szkolenia i modziey, eliminowanie sztucznych granic midzy poszczeglnymi dziaaniami i projektami, wspieranie nowych pomysw, przyciganie nowych podmiotw ze rodowiska pracy i spoeczestwa obywatelskiego oraz pobudzanie nowych form wsppracy.

W zwizku z tym kluczowe znaczenie ma dopilnowanie, aby program by siln, powszechnie rozpoznawaln mark. Z tego powodu wszystkie informacje na temat akcji i dziaa wspieranych w ramach programu bd upowszechniane przede wszystkim z wykorzystaniem nazwy Erasmus+. Aby pomc uczestnikom i beneficjentom wczeniejszych programw odnale si w ramach Erasmus+, do celw komunikowania i upowszechniania informacji w odniesieniu do akcji skierowanych do okrelonego sektora mona stosowa, oprcz wsplnej nazwy Erasmus+, rwnie nastpujce nazwy:

Erasmus+: Comenius w odniesieniu do dziaa w ramach programu zwizanych wycznie z edukacj szkoln;

Erasmus+: Erasmus w odniesieniu do dziaa w ramach programu zwizanych wycznie ze szkolnictwem wyszym i ukierunkowanych na kraje programu;

Erasmus+: Erasmus Mundus w odniesieniu do wsplnych studiw magisterskich Erasmus Mundus; Erasmus+: Leonardo da Vinci w odniesieniu do dziaa w ramach programu zwizanych wycznie z

ksztaceniem i szkoleniem zawodowym; Erasmus+: Grundtvig w odniesieniu do dziaa w ramach programu zwizanych wycznie z uczeniem

si dorosych; Erasmus+: Modzie w dziaaniu w odniesieniu do dziaa w ramach programu zwizanych wycznie z

uczeniem si pozaformalnym i nieformalnym modziey; Erasmus+: Jean Monnet w odniesieniu do dziaa w ramach programu zwizanych wycznie ze

studiami z zakresu Unii Europejskiej; Erasmus+: Sport w odniesieniu do dziaa w ramach programu zwizanych wycznie ze sportem.

8

Cz A Jakie s cele i istotne aspekty programu?

JAKIE S CELE I ISTOTNE ASPEKTY PROGRAMU ERASMUS+?

CEL OGLNY

Program Erasmus+ przyczynia si do:

osignicia celw strategii Europa 2020, w tym wyznaczonego w niej gwnego celu w dziedzinie edukacji2;

osignicia celw strategicznych ram europejskiej wsppracy w dziedzinie ksztacenia i szkolenia (ET 2020), w tym odpowiednich poziomw odniesienia;

zrwnowaonego rozwoju krajw partnerskich w dziedzinie szkolnictwa wyszego; osignicia oglnych celw odnowionych ram europejskiej wsppracy na rzecz modziey (na lata 2010

2018); rozwoju europejskiego wymiaru sportu, w szczeglnoci sportu powszechnego, zgodnie z planem prac

UE w dziedzinie sportu; promowania europejskich wartoci zgodnie z art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej3.

ISTOTNE ASPEKTY PROGRAMU ERASMUS+

Na szczegln uwag zasuguj wymienione poniej aspekty programu. Niektre z nich przedstawiono bardziej szczegowo na stronach internetowych Komisji.

UZNAWANIE I POWIADCZANIE UMIEJTNOCI I KWALIFIKACJI

W ramach programu Erasmus+ wspiera si unijne narzdzia przejrzystoci i uznawalnoci dotyczce umiejtnoci i kwalifikacji w szczeglnoci Europass, Youthpass, Europejskie ramy kwalifikacji (EQF), Europejski system transferu i akumulacji punktw w szkolnictwie wyszym (ECTS), Europejski system transferu osigni w ksztaceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET), Europejskie ramy odniesienia na rzecz zapewniania jakoci w

ksztaceniu i szkoleniu zawodowym (EQAVET), Europejski rejestr zapewniania jakoci (EQAR), Europejskie Stowarzyszenie na Rzecz Zapewnienia Jakoci w Szkolnictwie Wyszym (ENQA) oraz sieci w dziedzinie ksztacenia i szkolenia o zasigu unijnym wspierajce wspomniane narzdzia, w szczeglnoci sie krajowych orodkw ds. uznawalnoci akademickiej i informacji (NARIC), sieci Euroguidance, krajowe centra Europass i krajowe punkty koordynacji Europejskich ram kwalifikacji.

Wsplnym celem wspomnianych narzdzi jest zapewnienie atwiejszego uznawania i rozpoznawania umiejtnoci i kwalifikacji w poszczeglnych krajach i poza ich granicami we wszystkich podsystemach ksztacenia i szkolenia oraz na rynku pracy, niezalenie od tego, czy zostay zdobyte za pomoc formalnego ksztacenia i szkolenia, czy te poprzez inne dowiadczenia edukacyjne (np. dowiadczenie zawodowe, wolontariat, e-uczenie si). Narzdzia te maj rwnie na celu zapewnienie, aby polityka w zakresie ksztacenia, szkolenia i modziey w dalszym cigu przyczyniaa si do osignicia celw strategii Europa 2020 na rzecz inteligentnego i zrwnowaonego rozwoju sprzyjajcego wczeniu spoecznemu w dziedzinie edukacji i zatrudnienia dziki skuteczniejszej integracji na rynku pracy oraz wikszej mobilnoci.

Aby mona byo osign wspomniane cele, dostpne narzdzia powinny umoliwia reagowanie na nowe zjawiska, takie jak umidzynarodowienie edukacji i coraz czstsze stosowanie cyfrowych narzdzi edukacyjnych, oraz wspieranie tworzenia elastycznych cieek ksztacenia zgodnych z potrzebami i celami osb uczcych si. W przyszoci moe zaj konieczno wprowadzenia zmian we wspomnianych narzdziach w celu ich uproszczenia i zwikszenia ich spjnoci, co uatwi osobom uczcym si i pracownikom swobodne przemieszczanie si w celach zwizanych z prac lub w celu dalszego uczenia si.

Dalsze informacje mona znale pod adresem: http://ec.europa.eu/education/policy/strategic-framework/skillsqualifications_pl.htm

UPOWSZECHNIANIE I WYKORZYSTYWANIE WYNIKW PROJEKTW

Upowszechnianie i wykorzystywanie wynikw stanowi kluczowy etap realizacji projektu w ramach Erasmus+. Daje on organizacjom uczestniczcym moliwo informowania o wynikach i rezultatach projektw oraz dzielenia si

2 Gwnym celem w dziedzinie edukacji jest zmniejszenie odsetka osb przedwczenie koczcych nauk do poziomu poniej 10% i zwikszenie odsetka osb z wyszym wyksztaceniem do co najmniej 40% do 2020 r. 3 Unia opiera si na wartociach poszanowania godnoci osoby ludzkiej, wolnoci, demokracji, rwnoci, pastwa prawnego, jak rwnie poszanowania praw czowieka, w tym praw osb nalecych do mniejszoci. Wartoci te s wsplne pastwom czonkowskim w spoeczestwie opartym

na pluralizmie, niedyskryminacji, tolerancji, sprawiedliwoci, solidarnoci oraz na rwnoci kobiet i mczyzn.

9

http://ec.europa.eu/education/policy/strategic-framework/skills-qualifications_pl.htmhttp://ec.europa.eu/education/policy/strategic-framework/skills-qualifications_pl.htm

nimi, przeduajc w ten sposb wpyw tych projektw, zwikszajc ich trwao oraz uzasadniajc europejsk warto dodan programu Erasmus+. W celu skutecznego upowszechniania i wykorzystywania wynikw projektw organizacje zaangaowane w projekty w ramach Erasmus+ s proszone o powicenie niezbdnej uwagi dziaaniom z zakresu upowszechniania i wykorzystywania wynikw ju na etapie opracowywania i realizacji swoich projektw. Poziom oraz intensywno takich dziaa powinny by proporcjonalne do celw, zakresu i zaoe rnych akcji programu Erasmus+. Wyniki osignite w ramach konkretnego projektu mog mie due znaczenie i mog by interesujce rwnie w odniesieniu do dziedzin, ktre nie wchodz w zakres danego projektu, a opracowanie strategii oraz metod majcych na celu zapewnienie innym atwego dostpu do elementw ju opracowanych i stworzonych naley do zada w ramach poszczeglnych projektw. Szczegowe wytyczne w tej kwestii mona znale w zaczniku II do niniejszego przewodnika.

WYMG OTWARTEGO DOSTPU DO MATERIAW EDUKACYJNYCH, DOKUMENTW I MEDIW OPRACOWANYCH W RAMACH PROGRAMU ERASMUS+

W ramach Erasmus+ promuje si otwarty dostp do materiaw, dokumentw i mediw, ktre s pomocne w uczeniu si, nauczaniu, szkoleniu oraz pracy z modzie i ktre powstaj w ramach projektw finansowanych

przez dany program. Beneficjenci dofinansowania w ramach programu Erasmus+, ktrzy opracowuj takie materiay, dokumenty i media w ramach jakiegokolwiek finansowanego projektu, musz poda je do wiadomoci publicznej w postaci cyfrowej, dostpnej bezpatnie za porednictwem internetu na zasadzie licencji otwartych. Beneficjenci mog jednak okreli najbardziej odpowiedni poziom otwartego dostpu, w tym w stosownych przypadkach jego ograniczenia (np. zakaz wykorzystania do celw komercyjnych przez osoby trzecie) w odniesieniu do charakteru projektu i rodzaju materiau. Wymg otwartego dostpu nie narusza praw wasnoci intelektualnej beneficjentw dofinansowania.

WYMIAR MIDZYNARODOWY

Erasmus+ ma silny wymiar midzynarodowy (tj. wspprac z krajami partnerskimi) przede wszystkim w dziedzinie szkolnictwa wyszego i modziey.

W dziedzinie szkolnictwa wyszego w ramach programu Erasmus+ wspierane s nastpujce gwne akcje

ukierunkowane na wspprac z krajami partnerskimi:

midzynarodowa mobilno poszczeglnych osb w celu uzyskania punktw zaliczeniowych oraz wsplne studia magisterskie Erasmus Mundus (w ramach Akcji 1) promujce mobilno osb uczcych si i kadry z krajw partnerskich i wyjazdy do tych krajw;

projekty z zakresu budowania potencjau w szkolnictwie wyszym (w ramach Akcji 2) promujce wspprac i partnerstwa, ktre maj wpyw na modernizacj i umidzynarodowienie instytucji i systemw szkolnictwa wyszego w krajach partnerskich, ze szczeglnym uwzgldnieniem krajw partnerskich ssiadujcych z UE;

wsparcie dialogu politycznego (w ramach Akcji 3) za porednictwem sieci ekspertw do spraw reformy szkolnictwa wyszego w krajach partnerskich ssiadujcych z UE, midzynarodowego stowarzyszenia absolwentw, dialogu politycznego z krajami partnerskimi oraz midzynarodowych imprez majcych na celu zwikszanie atrakcyjnoci i promocj;

dziaania Jean Monnet majce na celu inspirowanie nauczania, bada i dyskusji w dziedzinie studiw dotyczcych Unii Europejskiej na caym wiecie.

W odniesieniu do modziey w ramach Erasmus+ wspiera si nastpujce gwne akcje:

mobilno osb modych i osb pracujcych z modzie (w ramach Akcji 1) promujc wymian modziey, wolontariat europejski oraz mobilno osb pracujcych z modzie we wsppracy z krajami partnerskim ssiadujcymi z UE;

projekty z zakresu budowania potencjau w dziedzinie modziey (w ramach Akcji 2) promujce dziaania z zakresu wsppracy i mobilnoci, ktre maj pozytywny wpyw na jakociowy rozwj pracy z modzie, polityki modzieowej i systemw wsparcia dla modziey oraz na uznawanie ksztacenia pozaformalnego w krajach partnerskich, przede wszystkim w krajach Afryki, Karaibw i Pacyfiku (AKP), Azji i Ameryki Poudniowej;

zaangaowanie osb modych i organizacji modzieowych z krajw partnerskich ssiadujcych z UE w usystematyzowany dialog modziey (w ramach Akcji 3) przez ich uczestnictwo w midzynarodowych spotkaniach, konferencjach i wydarzeniach promujcych dialog midzy modzie a decydentami.

10

Cz A Jakie s cele i istotne aspekty programu?

Ponadto inne akcje w ramach programu (partnerstwa strategiczne, sojusze na rzecz wiedzy, sojusze na rzecz

umiejtnoci sektorowych, wsppraca partnerska) rwnie s otwarte dla organizacji z krajw partnerskich w zakresie, w jakim ich uczestnictwo wnosi warto dodan do danego projektu (wicej informacji znajduje si w czci B niniejszego przewodnika).

WIELOJZYCZNO

Wielojzyczno jest jednym z filarw europejskiego projektu i wyranym symbolem aspiracji UE do zjednoczenia w rnorodnoci. Znajomo jzykw obcych odgrywa kluczow rol wrd umiejtnoci, ktre przyczyniaj si do lepszego przygotowania osb do rynku pracy i pozwalaj obywatelom na lepsze wykorzystanie dostpnych moliwoci. Celem UE jest zapewnienie kademu obywatelowi moliwoci uczenia si od najmodszych lat co najmniej dwch jzykw obcych.

Promowanie uczenia si jzykw i rnorodnoci jzykowej stanowi jeden z celw szczegowych programu. Brak kompetencji jzykowych jest jedn z gwnych barier uczestnictwa w europejskich programach na rzecz ksztacenia, szkolenia i modziey. Oferowane moliwoci wsparcia jzykowego su zwikszeniu wydajnoci i skutecznoci mobilnoci, poprawie wynikw uczenia si, a zatem przyczyniaj si do osignicia szczegowego celu programu.

Wsparcie jzykowe jest dostpne w odniesieniu do jzyka, ktrego uczestnicy uywaj do celw uczenia si, odbycia praktyki (stau) lub udziau w zagranicznym wolontariacie w ramach dugoterminowych dziaa z zakresu mobilnoci wspieranych w Akcji 1. Wsparcie jzykowe bdzie oferowane gwnie poprzez system wsparcia jzykowego online (Online Linguistic Support), poniewa w przypadku uczenia si jzykw proces e-uczenia si jest korzystny ze wzgldu na swoj dostpno i elastyczno. Wsparcie jzykowe online w programie Erasmus+ (system OLS) obejmuje obowizkow ocen kompetencji jzykowych oraz dobrowolne kursy jzykowe. Ocena znajomoci jzyka, ktra stanowi kluczowy element tej inicjatywy, ma na celu waciwe przygotowanie kadego uczestnika oraz zgromadzenie dowodw potwierdzajcych umiejtnoci jzykowe uczestnikw unijnego programu mobilnoci. W zwizku z tym uczestnicy bd przechodzi ocen znajomoci jzyka przed rozpoczciem okresu mobilnoci, a na jego zakoczenie przeprowadzana bdzie kolejna ocena majca na celu monitorowanie postpw w zakresie kompetencji jzykowych. Udzia w dziaaniu z zakresu mobilnoci nie jest uzaleniony od wynikw testu znajomoci jzyka, ktry uczestnicy rozwizuj przed wyjazdem.

Zanim narzdzia internetowe zostan dopracowane tak, aby obejmoway wszystkie jzyki, beneficjenci projektw mobilnoci otrzymaj finansowanie w celu uzyskania wsparcia jzykowego w jzykach, ktre nie s dostpne za porednictwem usugi online oferowanej przez Komisj.

W ramach Akcji 2 wspierane bd partnerstwa strategiczne w dziedzinie nauczania i uczenia si jzykw. Innowacje i dobre praktyki majce na celu promowanie umiejtnoci jzykowych mog obejmowa na przykad metody nauczania i oceny, opracowanie materiaw dydaktycznych, badania naukowe, uczenie si jzykw wspomagane komputerowo oraz przedsiwzicia z zakresu przedsibiorczoci wykorzystujce jzyki obce. Ponadto w razie potrzeby beneficjentom partnerstw strategicznych, ktrzy organizuj dugoterminowe szkolenia i dziaania z zakresu nauczania dla kadry, osb pracujcych z modzie i osb uczcych si, mona zapewni finansowanie wsparcia jzykowego.

Jeeli chodzi o przyznawanie Europejskiego znaku innowacyjnoci w dziedzinie nauczania i uczenia si jzykw obcych (ELL), agencje narodowe zachca si do dobrowolnego organizowania regularnych (odbywajcych si co roku lub co dwa lata) krajowych konkursw w krajach programu. Przyznawanie Europejskiego znaku innowacyjnoci powinno stanowi bodziec do wykorzystywania i upowszechniania znakomitych wynikw w zakresie wielojzycznoci oraz przyczynia si do promowania powszechnego zainteresowania nauk jzykw.

RWNY DOSTP I WCZENIE SPOECZNE

Program Erasmus+ ma na celu promowanie rwnego dostpu i wczenia spoecznego poprzez uatwianie dostpu osobom ze rodowisk defaworyzowanych i o mniejszych szansach w porwnaniu z rwienikami do transnarodowych dziaa w sytuacji, gdy ten dostp jest utrudniony bd ograniczony z nastpujcych powodw:

niepenosprawno (tj. uczestnicy o specjalnych potrzebach): osoby niepenosprawne intelektualnie (upoledzone umysowo, osoby z upoledzeniem funkcji poznawczych, osoby o obnionym poziomie

rozwoju intelektualnego), fizycznie, sensorycznie lub w inny sposb; trudnoci edukacyjne: osoby mode majce trudnoci w uczeniu si; osoby przedwczenie koczce

nauk; osoby dorose o niskich kwalifikacjach; osoby mode osigajce sabe wyniki w nauce szkolnej; przeszkody natury ekonomicznej: osoby o niskim standardzie ycia, niskich dochodach, zalene od

systemu opieki spoecznej lub bezdomne; osoby mode dugotrwale bezrobotne lub ubogie; osoby zaduone lub dowiadczajce problemw finansowych;

rnice kulturowe: imigranci lub uchodcy bd ich potomkowie; osoby nalece do mniejszoci

11

narodowych lub etnicznych; osoby majce trudnoci z adaptacj jzykow lub integracj kulturow; problemy zdrowotne: osoby z przewlekymi problemami zdrowotnymi, powanymi chorobami lub

zaburzeniami psychicznymi; przeszkody spoeczne: osoby dyskryminowane ze wzgldu na pe, wiek, pochodzenie etniczne, religi,

orientacj seksualn, niepenosprawno itp.; osoby o ograniczonych umiejtnociach spoecznych bd wykazujce zachowania antyspoeczne lub ryzykowne; osoby znajdujce si w nieustabilizowanej sytuacji yciowej; (byli) przestpcy, (byli) narkomani i alkoholicy; modzi rodzice lub osoby samotnie wychowujce dzieci; sieroty;

przeszkody natury geograficznej: osoby z obszarw oddalonych lub wiejskich; osoby mieszkajce na maych wyspach lub w regionach peryferyjnych; osoby z problematycznych stref miejskich; osoby z obszarw o sabiej rozwinitej sieci usug (ograniczony transport publiczny, saba infrastruktura).

W dziedzinie modziey opracowano strategi na rzecz wczenia spoecznego i rnorodnoci, ktra ma stanowi wsplne ramy, by wspiera uczestnictwo i wczenie modych osb o mniejszych szansach do programu Erasmus+. Strategi mona znale na stronie4 Komisji Europejskiej.

OCHRONA I BEZPIECZESTWO UCZESTNIKW

Ochrona i bezpieczestwo osb uczestniczcych w projektach Erasmus+ stanowi istotne zasady programu. Wszystkie osoby biorce udzia w programie Erasmus+ powinny mie moliwo korzystania w peni z moliwoci rozwoju osobistego i zawodowego oraz uczenia si. Takie warunki powinno si zapewni w bezpiecznym otoczeniu, w ktrym szanuje si i chroni prawa wszystkich osb.

W tym celu kada organizacja uczestniczca w programie Erasmus+ musi wprowadzi skuteczne procedury i mechanizmy, ktre bd promowa i gwarantowa bezpieczestwo oraz ochron uczestnikw w ramach ich dziaa. Pod tym wzgldem wszyscy studenci, stayci, praktykanci, uczniowie, doroli suchacze, osoby mode, kadra i wolontariusze zaangaowani w dziaania z zakresu mobilnoci w ramach Akcji 1 lub 2 programu Erasmus+ musz by ubezpieczeni od ryzyka zwizanego z ich udziaem w tych dziaaniach. Poza wolontariatem europejskim, w ramach ktrego przewidziano specjaln polis ubezpieczeniow (zob. zacznik I do niniejszego przewodnika), w programie Erasmus+ nie okrelono jednego moliwego ksztatu ubezpieczenia ani nie zalecono

okrelonych zakadw ubezpiecze. W ramach programu to organizatorzy projektw s odpowiedzialni za wyszukanie polisy ubezpieczeniowej, ktra najlepiej odpowiada rodzajowi realizowanego projektu oraz ofercie krajowego rynku ubezpiecze. Ponadto nie jest wymagane wykupienie polisy ubezpieczeniowej w zwizku z konkretnym projektem, jeeli uczestnicy posiadaj ju polisy ubezpieczeniowe zapewnione przez organizatorw projektw.

Niezalenie od okolicznoci ubezpieczenie musi obejmowa nastpujce obszary:

w stosownych przypadkach ubezpieczenie na czas podry (obejmujce uszkodzenie lub zagubienie bagau);

odpowiedzialno cywiln (w tym w stosownych przypadkach ubezpieczenie od odpowiedzialnoci zawodowej lub ubezpieczenie od odpowiedzialnoci);

wypadek i cik chorob (w tym sta lub czasow niezdolno do pracy); mier (w tym sprowadzenie zwok z zagranicy w przypadku projektw realizowanych za granic).

W stosownych przypadkach zdecydowanie zaleca si, aby uczestnicy dziaa transnarodowych posiadali europejsk kart ubezpieczenia zdrowotnego. Jest to bezpatna karta, ktra zapewnia dostp do wszelkich niezbdnych z medycznego punktu widzenia usug pastwowej opieki zdrowotnej podczas tymczasowego pobytu w dowolnym z 28 pastw czonkowskich UE, w Islandii, Liechtensteinie i Norwegii na takich samych warunkach i w takiej samej cenie (czyli w niektrych pastwach bezpatnie) jak osobom ubezpieczonym w danym pastwie. Dalsze informacje o karcie oraz o sposobach jej otrzymania mona znale pod adresem: http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=559&langId=pl

Ponadto, jeeli w projektach uczestnicz osoby mode poniej 18 roku ycia, organizacje uczestniczce s zobowizane do uzyskania wczeniejszej zgody na ich udzia w projekcie od rodzicw lub opiekunw prawnych.

4 Strategia wczania i rnorodnoci w sektorze modziey w ramach programu Erasmus+: http://ec.europa.eu/youth/library/reports/inclusion

diversity-strategy_en.pdf

12

http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=559http://ec.europa.eu/youth/library/reports/inclusion-diversity-strategy_en.pdfhttp://ec.europa.eu/youth/library/reports/inclusion-diversity-strategy_en.pdf

Cz A Jak struktur ma program?

JAK STRUKTUR MA PROGRAM ERASMUS+?

W ramach programu Erasmus+ realizuje si wymienione poniej akcje, ktre maj umoliwi osignicie jego celw.

AKCJA 1 MOBILNO

W ramach tej akcji kluczowej wspierane s:

mobilno osb uczcych si i kadry: moliwoci podjcia nauki lub zdobycia dowiadczenia zawodowego w innym kraju przez studentw i uczniw, praktykantw/staystw, osoby mode i wolontariuszy, a take nauczycieli akademickich, nauczycieli, osoby prowadzce szkolenia, osoby pracujce z modzie, pracownikw instytucji edukacyjnych oraz organizacje spoeczestwa obywatelskiego;

wsplne studia magisterskie Erasmus Mundus: zintegrowane programy studiw wyszych oferowane przez konsorcja instytucji szkolnictwa wyszego, ktre przyznaj stypendia na cay okres studiw najlepszym studentom studiw magisterskich na caym wiecie;

kredyty dla studentw studiw magisterskich Erasmus+: studenci studiw wyszych z krajw programu mog ubiega si o poyczk wspieran w ramach programu w celu podjcia studiw magisterskich za granic. Studenci powinni ubiega si o poyczki w krajowych bankach lub agencjach udzielajcych poyczek studenckich.

AKCJA 2 WSPPRACA NA RZECZ INNOWACJI I WYMIANY DOBRYCH PRAKTYK

W ramach tej akcji kluczowej wspiera si:

transnarodowe partnerstwa strategiczne majce na celu opracowywanie inicjatyw odnoszcych si do jednej lub kilku dziedzin ksztacenia, szkolenia i modziey oraz promowanie innowacji, wymiany dowiadcze i know-how midzy rnymi rodzajami organizacji zajmujcych si ksztaceniem, szkoleniem i modzie lub innymi stosownymi dziedzinami. Wspierane s okrelone dziaania dotyczce mobilnoci w zakresie, w jakim przyczyniaj si do realizacji celw projektu;

sojusze na rzecz wiedzy midzy instytucjami szkolnictwa wyszego a przedsibiorstwami, ktre maj na celu propagowanie innowacji, przedsibiorczoci, kreatywnoci, zatrudnialnoci, wymiany wiedzy lub nauczania i uczenia si multidyscyplinarnego;

sojusze na rzecz umiejtnoci sektorowych, w ramach ktrych wspiera si opracowywanie i prowadzenie wsplnych programw szkolenia zawodowego, programw oraz metod nauczania i

szkolenia z wykorzystaniem danych wskazujcych trendy w okrelonym sektorze gospodarki oraz umiejtnoci niezbdnych w celu wykonywania pracy w jednej lub kilku dziedzinach zawodowych;

projekty z zakresu budowania potencjau, w ramach ktrych wspiera si wspprac z krajami partnerskimi w dziedzinie szkolnictwa wyszego i modziey. Projekty z zakresu budowania potencjau maj na celu wspieranie procesw modernizacji i umidzynarodowienia organizacji/instytucji i systemw. Niektre typy projektw z zakresu budowania potencjau wspieraj dziaania dotyczce mobilnoci w zakresie, w jakim przyczyniaj si one do realizacji celw projektu;

platformy informatyczne, takie jak eTwinning, Elektroniczna platforma na rzecz uczenia si dorosych w Europie (EPALE) oraz Europejski Portal Modzieowy, oferujce wirtualn przestrze wsppracy, bazy danych dotyczce moliwoci, udzia we wsplnotach praktykw oraz inne usugi online dla nauczycieli, osb prowadzcych szkolenia, praktykw w dziedzinie edukacji szkolnej i edukacji dorosych oraz dla osb modych, wolontariuszy i osb pracujcych z modzie w Europie i poza jej granicami.

AKCJA 3 WSPARCIE W REFORMOWANIU POLITYK

W ramach tej akcji kluczowej wspiera si nastpujce dziaania:

wiedza w dziedzinie ksztacenia, szkolenia i modziey do celw ksztatowania polityki opartej na

13

wynikach bada oraz monitorowania, w szczeglnoci: analiza dotyczca poszczeglnych krajw i analiza tematyczna, m.in. poprzez wspprac z

sieciami akademickimi; partnerskie uczenie si i oceny koleeskie/rodowiskowe za pomoc otwartych metod

koordynacji w dziedzinie ksztacenia, szkolenia i modziey;

inicjatywy na rzecz polityki innowacyjnoci majce na celu pobudzanie rozwoju innowacyjnej polityki zainteresowanych stron oraz umoliwianie organom publicznym badania skutecznoci innowacyjnych polityk w sytuacjach rzeczywistych na podstawie solidnych metod oceny;

wsparcie narzdzi polityki europejskiej w celu zwikszenia przejrzystoci oraz uatwienia uznawania umiejtnoci i kwalifikacji, a take w celu transferu punktw zaliczeniowych, aby wspiera zapewnianie jakoci, powiadczanie uczenia si pozaformalnego i nieformalnego, zarzdzanie umiejtnociami i poradnictwo. Akcja ta obejmuje rwnie wsparcie sieci, ktre uatwiaj oglnoeuropejskie wymiany, mobilno edukacyjn i zawodow obywateli oraz rozwj elastycznych cieek ksztacenia obejmujcych rne dziedziny ksztacenia, szkolenia i w zakresie modziey;

wsppraca z organizacjami midzynarodowymi dysponujcymi uznan wiedz fachow i zdolnociami analitycznymi (takimi jak OECD i Rada Europy) w celu zwikszenia wpywu i wartoci dodanej polityk w dziedzinie ksztacenia, szkolenia i modziey;

dialog z zainteresowanymi stronami, promowanie polityki i programu z udziaem organw publicznych, organizatorw i zainteresowanych stron dziaajcych w obszarze ksztacenia, szkolenia i modziey w celu upowszechniania wiedzy na temat europejskiej agendy politycznej, w szczeglnoci strategii Europa 2020, ET 2020, strategii UE na rzecz modziey, a take zwikszania zewntrznego wymiaru europejskiej polityki w dziedzinie ksztacenia, szkolenia i modziey. Dziaania te maj kluczowe znaczenie dla rozwoju zdolnoci zainteresowanych stron do aktywnego wspierania realizacji strategii politycznych poprzez pobudzanie wykorzystywania wynikw programu i wywieranie wymiernego wpywu.

DZIAANIA JEAN MONNET

W ramach dziaa Jean Monnet wspierane bd:

akademickie moduy, katedry i centra doskonaoci majce na celu pogbianie nauczania w ramach studiw w zakresie integracji europejskiej stanowicych cz programu nauczania instytucji szkolnictwa wyszego oraz prowadzenie, monitorowanie i nadzorowanie bada nad treciami dotyczcymi UE, rwnie w odniesieniu do innych poziomw ksztacenia, takich jak doskonalenie zawodowe nauczycieli i ksztacenie obowizkowe. Akcje te maj rwnie na celu zapewnienie dogbnego ksztacenia w zakresie integracji europejskiej osobom majcym w przyszoci zawodowo zajmowa si dziedzinami, na ktre ronie zapotrzebowanie na rynku pracy, a jednoczenie maj one na celu wspieranie modego pokolenia nauczycieli i badaczy z zakresu integracji europejskiej, zapewnianie im doradztwa i opieki pedagogicznej;

debata polityczna ze wiatem akademickim wspierana poprzez: a) sieci majce na celu wzmocnienie wsppracy midzy rnymi uniwersytetami w caej Europie i na wiecie, wspieranie wsppracy i stworzenie platformy wymiany specjalistycznej wiedzy z podmiotami publicznymi i subami Komisji na tematy o istotnym znaczeniu dla UE; b) projekty z zakresu innowacji i wzajemnego inspirowania si oraz upowszechniania treci dotyczcych UE sucych pobudzaniu dyskusji, refleksji nad kwestiami dotyczcymi UE oraz zwikszaniu wiedzy o UE i zachodzcych w niej procesach;

wsparcie stowarzysze w celu organizowania i prowadzenia dziaalnoci statutowej stowarzysze zajmujcych si studiami nad UE i kwestiami dotyczcymi UE oraz w celu informowania opinii publicznej o faktach dotyczcych UE wraz ze zwikszaniem europejskiej aktywnoci obywatelskiej.

W ramach dziaa Jean Monnet zapewniane bd dotacje na dziaalno wyznaczonym instytucjom, ktre realizuj cele o znaczeniu europejskim oraz organizuj badania i konferencje majce na celu dostarczenie decydentom nowych informacji i konkretnych sugestii.

SPORT

W ramach akcji w dziedzinie sportu wspierane bd:

wsppraca partnerska majca na celu promowanie uczciwoci w sporcie (antydoping, walka z ustawianiem wynikw zawodw sportowych, ochrona maoletnich), wspieranie innowacyjnych podej do wdraania zasad UE dotyczcych dobrego zarzdzania w sporcie, strategii UE w dziedzinie wczenia

14

Cz A Jak struktur ma program?

spoecznego i rwnoci szans, zachcanie do uczestnictwa w aktywnoci sportowej i fizycznej

(wspieranie wdraania wytycznych UE dotyczcych aktywnoci fizycznej, wolontariatu, zatrudnienia w sporcie, a take ksztacenie i szkolenie w sporcie) oraz wspieranie wdraania wytycznych UE dotyczcych kariery dwutorowej sportowcw;

niekomercyjne europejskie imprezy sportowe, w ramach ktrych przyznaje si dofinansowanie na rzecz poszczeglnych organizacji odpowiedzialnych za przygotowanie i organizacj danej imprezy oraz za dziaania nastpcze. Dziaania w tym zakresie obejmuj organizacj dziaa szkoleniowych dla sportowcw i wolontariuszy w okresie poprzedzajcym imprez, ceremonii otwarcia i zamknicia, zawodw sportowych, dziaa towarzyszcych imprezie sportowej (konferencji, seminariw) oraz realizacj dziaa zwizanych ze skutkami danej imprezy, takich jak ewaluacje / oceny lub dziaania nastpcze;

lepsze wykorzystanie wynikw bada w ksztatowaniu polityki dziki badaniom, gromadzeniu danych, badaniom ankietowym, sieciom, konferencjom i seminariom, za porednictwem ktrych

upowszechnia si dobre praktyki z krajw programu i organizacji sportowych i ktre wzmacniaj sieci na szczeblu UE tak, by czonkowie tych sieci na szczeblach krajowych korzystali z synergii i wymiany ze swoimi partnerami;

dialog z waciwymi europejskimi zainteresowanymi stronami, w ramach ktrego gwnym wydarzeniem jest coroczne Forum Sportowe UE oraz wsparcie na rzecz imprez sportowych zwizanych z prezydencj, organizowanych przez pastwa czonkowskie UE sprawujce prezydencj UE. Stosownie do potrzeb mona rwnie organizowa inne dorane spotkania i seminaria w celu zapewnienia optymalnego dialogu z zainteresowanymi stronami w dziedzinie sportu;

JAKI JEST BUDET PROGRAMU?

czna orientacyjna pula rodkw finansowych programu na siedem lat (20142020) w ramach pozycji 1 budetu UE wynosi 14,774 mld euro, a w ramach pozycji 4 budetu UE wynosi 1,680 mld euro. Roczny budet przyjmuje wadza budetowa. Poszczeglne kroki zwizane z przyjmowaniem budetu UE mona przeledzi pod adresem: http://ec.europa.eu/budget/documents/budget_current_year_en.htm

Informacje na temat budetu w podziale wedug akcji, planowanej liczby projektw majcych otrzyma dofinansowanie, a take orientacyjnych rednich kwot dofinansowania mona znale w5 rocznym programie prac Erasmus+ na 2016 r. (http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/more_info/awp/index_en.htm).

Dziaania w dziedzinie szkolnictwa wyszego ukierunkowane na mobilno i wspprac z krajami partnerskimi s wspierane rwnie w ramach

funduszy pozycji 4 przyznanych z rocznego programu prac na 2015 r. (http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/more_info/awp/index_en.htm).

15

5

http://ec.europa.eu/budget/documents/budget_current_year_en.htmhttp://ec.europa.eu/dgs/education_culture/more_info/awp/index_en.htmhttp://ec.europa.eu/dgs/education_culture/more_info/awp/index_en.htm

Przewodnik po programie

KTO ODPOWIADA ZA REALIZACJ PROGRAMU ERASMUS+?

KOMISJA EUROPEJSKA

Ostateczn odpowiedzialno za realizacj programu Erasmus+ ponosi Komisja Europejska. Komisja na bieco zarzdza budetem oraz okrela priorytety, cele i kryteria programu. Ponadto ukierunkowuje i monitoruje caociow realizacj programu, dziaania nastpcze, stanowice kontynuacj projektw, i ewaluacj programu na szczeblu europejskim. Do zada Komisji naley rwnie caociowe nadzorowanie i koordynowanie dziaalnoci struktur odpowiedzialnych za realizacj programu na szczeblu krajowym.

Na szczeblu europejskim komisyjna Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego (Agencja Wykonawcza) odpowiada za realizacj scentralizowanych akcji programu Erasmus+. Agencja Wykonawcza zajmuje si zarzdzaniem caym cyklem trwania tych projektw, poczwszy od promowania programu, analizowania wnioskw o dofinansowanie i monitorowania projektw w miejscu ich realizacji, a skoczywszy na upowszechnianiu wynikw projektw i programu. Do jej zada naley take ogaszanie poszczeglnych zaprosze do skadania wnioskw dotyczcych niektrych akcji programu, ktre nie s objte zakresem niniejszego przewodnika.

Komisja Europejska, w szczeglnoci za porednictwem Agencji Wykonawczej, odpowiada rwnie za:

prowadzenie bada w dziedzinach wspieranych w ramach programu; prowadzenie bada naukowych i dziaa w oparciu o ich wyniki za porednictwem sieci Eurydice; popraw widocznoci i wpywu systemowego programu przez upowszechnianie i wykorzystywanie

wynikw dziaa w ramach programu; zapewnianie zarzdzania kontraktowego oraz finansowania organw i sieci wspieranych w ramach

programu Erasmus+; zarzdzanie zaproszeniami do skadania ofert na wiadczenie usug w ramach programu.

Agencje narodowe

Program Erasmus+ jest realizowany gwnie za pomoc zarzdzania poredniego, co oznacza, e Komisja Europejska powierza wykonanie budetu agencjom narodowym; takie podejcie ma na celu jak najwiksze zblienie programu Erasmus+ do beneficjentw i dostosowanie go do specyfiki rnorodnych krajowych systemw ksztacenia, szkolenia i na rzecz modziey. W tym celu w kadym kraju programu wyznaczono co najmniej jedn agencj narodow (dane kontaktowe znajduj si w zaczniku IV do niniejszego przewodnika). Agencje narodowe zajmuj si promocj i realizacj programu na szczeblu krajowym i dziaaj jako cznik pomidzy Komisj a organizacjami uczestniczcymi na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym. Do ich zada naley:

przekazywanie odpowiednich informacji o programie Erasmus+; przeprowadzanie sprawiedliwej i przejrzystej selekcji wnioskw dotyczcych projektw, ktre maj by

finansowane w ich kraju; monitorowanie i ocena realizacji programu w ich kraju;

udzielanie wsparcia wnioskodawcom i organizacjom uczestniczcym w trakcie caego cyklu trwania projektw;

skuteczna wsppraca z sieci wszystkich agencji narodowych i Komisj Europejsk; zapewnianie widocznoci programu; promowanie dziaa sucych upowszechnianiu i wykorzystywaniu wynikw programu na szczeblu

lokalnym i krajowym.

Odgrywaj one rwnie istotn rol jako struktury porednie przyczyniajce si do jakociowego rozwoju programu Erasmus+ przez:

prowadzenie dziaa poza zadaniami z zakresu zarzdzania cyklem trwania projektw przyczyniajcych si do jakociowej realizacji programu lub powodujcych zmiany w zakresie polityki w dziedzinach wspieranych w ramach programu;

pomaganie nowym czonkom i grupom docelowym znajdujcym si w mniej korzystnej sytuacji w celu wyeliminowania przeszkd stojcych na drodze do penego uczestnictwa w programie;

denie do wsppracy z organami zewntrznymi w celu zwikszenia wpywu programu w ich kraju.

Dziaalno agencji narodowych ma na celu prowadzenie uytkownikw programu przez wszystkie etapy od pierwszego kontaktu z programem przez proces skadania wnioskw do realizacji projektu i ewaluacji kocowej. Ta zasada nie pozostaje w sprzecznoci z procedurami bezstronnej i przejrzystej selekcji. U jej podstaw ley raczej

16

programu?

Cz A Kto odpowiada za realizacj

zaoenie, e zagwarantowanie wszystkim rwnych szans wymaga zapewnienia niektrym grupom docelowym programu wikszej pomocy poprzez systemy doradztwa, monitorowania i szkolenia dostosowane do ich potrzeb.

JAKIE INNE INSTYTUCJE BIOR UDZIA W REALIZACJI PROGRAMU?

Poza wyej wspomnianymi instytucjami uzupeniajc wiedz fachow w procesie realizacji programu Erasmus+ zapewniaj nastpujce struktury:

SIE EURYDICE

Sie Eurydice skupia si przede wszystkim na strukturze i organizacji ksztacenia na wszystkich poziomach w Europie i ma przyczynia si do lepszego wzajemnego zrozumienia w odniesieniu do systemw edukacji w Europie. Dostarcza ona podmiotom odpowiedzialnym za systemy i polityki ksztacenia w Europie analiz porwnawczych na szczeblu europejskim i odnoszcych si do poszczeglnych krajw szczegowych informacji z dziedziny edukacji i modziey, ktre wspomagaj ich w procesie decyzyjnym.

Sie Eurydice jest bogatym rdem informacji, w tym szczegowych opisw i przegldw krajowych systemw edukacji (krajowe systemy edukacji i polityka w tym zakresie), porwnawczych sprawozda tematycznych powiconych konkretnym tematom stanowicym przedmiot zainteresowania Wsplnoty (publikacje tematyczne), wskanikw i statystyk (seria Kluczowe dane) oraz szeregu faktw i liczb odnoszcych si do ksztacenia, takich jak krajowe struktury systemw edukacji, kalendarze szkolne, porwnanie wynagrodze nauczycieli i wymaganej liczby godzin dydaktycznych przedmiotw szkolnych w poszczeglnych krajach i na poszczeglnych poziomach ksztacenia (Fakty i liczby).

Skada si ona z centralnej jednostki koordynujcej przy Agencji Wykonawczej i jednostek krajowych usytuowanych we wszystkich krajach programu Erasmus+, jak rwnie w Albanii, Boni i Hercegowinie, Czarnogrze i Serbii.

Dalsze informacje mona znale na stronach internetowych Agencji Wykonawczej.

SUBY WSPARCIA ETWINNING

Nauczyciele i szkoy uczestniczce w programie eTwinning otrzymuj wsparcie od krajowych sub wsparcia. S to organizacje powoane przez waciwe organy krajowe. Pomagaj one szkoom w procesie rejestracji, w znalezieniu partnerw i podczas realizacji dziaa w ramach projektw, promuj dan akcj, przyznaj nagrody i znaki jakoci oraz organizuj dziaania w zakresie doskonalenia zawodowego dla nauczycieli.

Krajowe suby wsparcia koordynuje centralna suba wsparcia, ktra odpowiada rwnie za rozwj platformy internetowej eTwinning i organizacj dziaa w zakresie rozwoju zawodowego nauczycieli na szczeblu europejskim.

Wykaz wszystkich sub i dodatkowe informacje s dostpne na stronie: http://www.etwinning.net/pl/pub/get_support/contact.htm

EPALE

Elektroniczna platforma na rzecz uczenia si dorosych w Europie, znana jako EPALE, jest now inicjatyw finansowan w ramach programu Erasmus+. Jest ona dostpna dla nauczycieli, osb prowadzcych szkolenia, wolontariuszy, a take dla decydentw, badaczy i nauczycieli akademickich zaangaowanych w uczenie si dorosych. Na stronie oferuje si interaktywne sieci umoliwiajce uytkownikom nawizanie kontaktw z innymi w caej Europie, angaowanie si w dyskusje i wymian dobrych praktyk.

Terminarz wydarze europejskich i krajowych jest dla uytkownikw rdem aktualnych informacji dotyczcych moliwoci rozwoju zawodowego oraz moe stanowi przydatne narzdzie do opracowywania dziaa w zakresie mobilnoci. Wyszukiwarka partnerw moe rwnie okaza si przydatna w przygotowaniu projektw wsppracy. Uytkownicy EPALE maj dostp do najnowszej polityki dotyczcej edukacji dorosych i do dyskusji na ten temat dziki bibliotece zasobw, kanaom aktualnoci i artykuom wiodcych ekspertw w dziedzinie uczenia si

dorosych. Centralne Biuro EPALE i sie krajowych biur EPALE wdroyy EPALE w krajach programu Erasmus+, ktre odpowiadaj za wyszukiwanie interesujcych informacji i zachcaj zainteresowane strony do korzystania z platformy i jej ksztatowania. EPALE jest dostpna na stronie: http://ec.europa.eu/epale/pl/node/1.

17

http://www.etwinning.net/en/pub/get_support/contact.htmhttp://ec.europa.eu/epale

Przewodnik po programie

BIURA KRAJOWE PROGRAMU ERASMUS+

W krajach partnerskich objtych programem (Bakany Zachodnie, wschodnie i poudniowe kraje regionu Morza rdziemnego, Rosja i Azja rodkowa) biura krajowe programu Erasmus+ pomagaj Komisji, Agencji Wykonawczej i wadzom lokalnym w realizacji programu Erasmus+. Stanowi one punkty kontaktowe w tych krajach dla zainteresowanych stron uczestniczcych w programie Erasmus+ w dziedzinie szkolnictwa wyszego. Przyczyniaj si do zwikszenia wiadomoci, rozpoznawalnoci, znaczenia, efektywnoci i oddziaywania midzynarodowego wymiaru programu Erasmus+.

Biura krajowe programu Erasmus+ s odpowiedzialne za:

informowanie o dziaaniach programu Erasmus+ w dziedzinie szkolnictwa wyszego, w ktrych mog uczestniczy ich kraje;

udzielanie porad i pomocy potencjalnym wnioskodawcom; monitorowanie projektw Erasmus+;

koordynacj lokalnego zespou ekspertw do spraw reformy szkolnictwa wyszego; monitorowanie dorobku programu Tempus IV (20072013); wkad w badania i organizacj imprez; wspieranie dialogu politycznego; utrzymywanie kontaktw z wadzami lokalnymi i delegacjami UE; ledzenie wydarze z zakresu polityki w dziedzinie szkolnictwa wyszego w swoim kraju.

SEKRETARIAT KRAJW AKP

W krajach partnerskich nalecych do grupy pastw Afryki, Karaibw i Pacyfiku (kraje AKP) niektre akcje bd realizowane w cisej wsppracy z Komitetem Ambasadorw AKP-UE, reprezentowanym przez Sekretariat AKP biorcy udzia w przygotowaniu i realizacji tych akcji.

SIE EKSPERTW DO SPRAW REFORMY SZKOLNICTWA WYSZEGO

W krajach partnerskich objtych programem (Bakany Zachodnie, wschodnie i poudniowe kraje regionu Morza rdziemnego, Rosja i Azja rodkowa) krajowe zespoy ekspertw do spraw reformy szkolnictwa wyszego dostarczaj wadzom lokalnym i zainteresowanym stronom wiedzy fachowej w celu promowania reform i wspierania postpu w szkolnictwie wyszym. Uczestnicz one w opracowywaniu polityki w zakresie szkolnictwa wyszego w swoich krajach. Sie ekspertw do spraw reformy szkolnictwa wyszego dziaa na zasadzie wzajemnie rwnorzdnych kontaktw. Kady zesp krajowy skada si z piciu do pitnastu czonkw. Sie ekspertw do spraw reformy szkolnictwa wyszego tworz eksperci w dziedzinie szkolnictwa wyszego (rektorzy, prorektorzy, dziekani, starsi staem nauczyciele akademiccy, pracownicy biur wsppracy z zagranic, studenci itp.).

Misja sieci ekspertw do spraw reformy szkolnictwa wyszego obejmuje wspieranie:

rozwoju polityki w ich krajach poprzez wspieranie modernizacji, procesw reform i strategii w obszarze szkolnictwa wyszego, w cisej wsppracy z odpowiednimi wadzami lokalnymi;

dialogu politycznego z UE w dziedzinie szkolnictwa wyszego; dziaa szkoleniowych i doradczych skierowanych do lokalnych zainteresowanych stron, a zwaszcza

instytucji szkolnictwa wyszego i ich pracownikw; projektw Erasmus+ (zwaszcza tych realizowanych w ramach Akcji Budowania potencjau) poprzez

upowszechnianie ich wynikw i efektw, a w szczeglnoci najlepszych praktyk i innowacyjnych inicjatyw oraz ich wykorzystywanie do celw szkoleniowych.

SIE EUROGUIDANCE

Euroguidance jest europejsk sieci krajowych centrw zasobw i informacji. Wszystkie centra Euroguidance maj dwa wsplne cele:

promowanie europejskiego wymiaru doradztwa w zakresie ksztacenia i szkolenia zawodowego; dostarczanie wysokiej jakoci informacji na temat doradztwa przez cae ycie i mobilnoci w celach

edukacyjnych.

Gwn grup docelow Euroguidance s specjalici z zakresu doradztwa i decydenci z sektora ksztacenia i zatrudnienia ze wszystkich krajw europejskich. Dalsze informacje mona znale pod adresem: http://euroguidance.eu/

18

http://euroguidance.eu/

programu?

Cz A Kto odpowiada za realizacj

KRAJOWE CENTRA EUROPASS

Celem Europass jest udzielanie pomocy osobom fizycznym w przedstawianiu i dokumentowaniu ich umiejtnoci i kwalifikacji w jasny i przejrzysty sposb w caej Europie. Inicjatywa ta uatwia komunikacj midzy osobami poszukujcymi pracy a pracodawcami, jak rwnie mobilno w celu pracy lub nauki.

W kadym kraju (Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz w byej jugosowiaskiej republice Macedonii i Turcji) krajowe centrum Europass koordynuje wszystkie dziaania zwizane z dokumentami Europass. Stanowi ono pierwszy punkt kontaktowy dla kadej osoby lub organizacji zainteresowanej skorzystaniem z Europass lub uzyskaniem bardziej szczegowych informacji na temat Europass.

Dalsze informacje mona znale pod adresem: http://europass.cedefop.europa.eu/pl/about/national-europasscentres.

KRAJOWE PUNKTY KOORDYNACYJNE (KPK) DS. EUROPEJSKICH RAM KWALIFIKACJI (ERK)

Krajowe Punkty Koordynacyjne ds. ERK wspieraj wadze krajowe w tworzeniu krajowych ram kwalifikacji. Ich zadania obejmuj przede wszystkim:

odnoszenie poziomw kwalifikacji w ramach krajowych systemw kwalifikacji do poziomw europejskich ram kwalifikacji;

zapewnianie zainteresowanym stronom dostpu do informacji oraz wytycznych w zakresie tego, w jaki sposb kwalifikacje krajowe (w tym certyfikaty, dyplomy, dokumenty Europass) odnosz si do europejskich ram kwalifikacji poprzez krajowe systemy kwalifikacji.

Dalsze informacje mona znale pod adresem: http://ec.europa.eu/ploteus

KRAJOWE PUNKTY REFERENCYJNE EUROPEJSKIEJ SIECI WSPARCIA JAKOCI W KSZTACENIU I SZKOLENIU ZAWODOWYM (EQAVET)

Krajowe Punkty Referencyjne EQAVET skupiaj rne instytucje pastwowe i regionalne, partnerw spoecznych, organizatorw szkole i ksztacenia zawodowego, w celu zjednoczenia dziaa na rzecz podnoszenia jakoci szkolenia i ksztacenia zawodowego. Gwne funkcje Krajowych Punktw Referencyjnych to: 1) aktywne wspieranie realizacji programu prac EQAVET, 2) podejmowanie konkretnych inicjatyw majcych na celu wspieranie dalszego rozwoju ram zapewniania jakoci na szczeblu krajowym, 3) wspieranie samooceny jako skutecznego rodka uzupeniajcego w procesie zapewniania jakoci, ktry pozwala na pomiar sukcesu oraz identyfikacj obszarw wymagajcych poprawy w zakresie realizacji programu prac EQAVET i 4) skuteczne upowszechnianie informacji wrd zainteresowanych osb i instytucji.

Dalsze informacje mona znale pod adresem: http://www.eqavet.eu/

SIE KRAJOWYCH ORODKW DS. UZNAWALNOCI AKADEMICKIEJ I INFORMACJI (NARIC)

Sie NARIC dostarcza informacji na temat uznawalnoci dyplomw i okresw studiw podejmowanych w innych krajach europejskich, jak rwnie porad na temat zagranicznych dyplomw akademickich w kraju, w ktrym usytuowany jest dany orodek. Sie NARIC zapewnia wiarygodne porady osobom wyjedajcym za granic w celu podjcia pracy lub dalszej nauki, ale rwnie instytucjom, studentom, doradcom, rodzicom, nauczycielom i przyszym pracodawcom.

Komisja Europejska wspiera dziaania sieci NARIC poprzez wymian informacji i dowiadcze midzy krajami, wskazywanie dobrych praktyk, analiz porwnawcz systemw i polityki w tym obszarze oraz dyskusj na temat kwestii stanowicych wsplny przedmiot zainteresowania polityki edukacyjnej i ich analiz.

Dalsze informacje mona znale pod adresem: www.enic-naric.net.

SIE KRAJOWYCH ZESPOW EKSPERTW ECVET

Krajowe zespoy ekspertw ECVET dostarczaj wiedzy fachowej w celu wspierania wdraania Europejskiego systemu transferu osigni w ksztaceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET). Wspieraj one przyjmowanie,

19

http://europass.cedefop.europa.eu/en/about/national-europass-centreshttp://europass.cedefop.europa.eu/en/about/national-europass-centreshttp://ec.europa.eu/ploteushttp://www.eqavet.eu/http://www.enic-naric.net/

i

Przewodnik po programie

stosowanie i wykorzystywanie ECVET w krajach programu i zapewniaj doradztwo waciwym organom instytucjom zajmujcym si ksztaceniem i szkoleniem zawodowym.

Dalsze informacje mona znale pod adresem: http://www.ecvet-team.eu/ oraz http://ec.europa.eu/education/policy/vocational-policy/ecvet_pl.htm

CENTRA WSPPRACY SALTO

Centra wsppracy SALTO maj przyczynia si do poprawy jakoci projektw Erasmus+ w dziedzinie modziey. Dziki ukierunkowaniu tematycznemu (uczestnictwo, wczenie, szkolenie i wsppraca, informacja, rnorodno kulturowa) lub geograficznemu (kraje Partnerstwa Wschodniego i Rosja, poudniowy region Morza rdziemnego, Bakany Zachodnie) zapewniaj one agencjom narodowym i innym podmiotom zaangaowanym w prac z modzie materiay, informacje i szkolenia w konkretnych obszarach i wspieraj uznawalno uczenia si pozaformalnego i nieformalnego.

Ich praca obejmuje:

organizowanie szkole, wizyt studyjnych, forw i dziaa z zakresu budowania partnerstwa; opracowywanie i dokumentowanie metod i narzdzi szkoleniowych do pracy z modzie; przegld europejskich dziaa szkoleniowych dostpnych dla osb pracujcych z modzie w ramach

europejskiego kalendarza szkole; wydawanie praktycznych publikacji; dostarczanie aktualnych informacji na temat pracy z modzie w Europie i na temat rnych priorytetw; udostpnianie bazy danych na temat instruktorw i konsultantw w obszarze pracy z modzie i szkole; koordynacj wdraania Youthpass; przeprowadzanie akredytacji organizacji wolontariatu europejskiego w krajach partnerskich

ssiadujcych z UE.

Dalsze informacje mona znale pod adresem: www.salto-youth.net.

Otlas narzdzie do znajdowania partnerw

Jednym z narzdzi opracowanych i udostpnianych przez Centra Wsppracy SALTO jest Otlas, centralne internetowe narzdzie do znajdowania partnerw dla organizacji w dziedzinie modziey. Organizacje mog zarejestrowa w Otlas swoje dane kontaktowe i obszary zainteresowania, jak rwnie wystosowywa zaproszenia dla partnerw do realizacji projektw.

Dalsze informacje mona znale pod adresem: www.salto-youth.net/otlas lub www.otlas.eu.

SIE EURODESK

Sie Eurodesk oferuje usugi informacyjne dla osb modych i osb pracujcych z modzie dotyczce moliwoci w dziedzinie ksztacenia, szkolenia i modziey w Europie oraz zaangaowania osb modych w dziaania europejskie.

Sie Eurodesk, ktra jest obecna we wszystkich krajach programu i koordynowana na szczeblu europejskim przez Biuro Eurodesku w Brukseli, oferuje usugi polegajce na udzielaniu odpowiedzi na zapytania, przekazywaniu informacji na temat finansowania, wydarze i publikacji. Wnosi rwnie wkad w dziaalno Europejskiego Portalu Modzieowego.

Europejski Portal Modziey przedstawia informacje i moliwoci europejskie i krajowe, ktrymi s zainteresowani modzi ludzie mieszkajcy, uczcy si i pracujcy w Europie. Przekazywane informacje koncentruj si wok omiu gwnych tematw, dotycz 33 krajw i s dostpne w 27 jzykach.

Dostp do Europejskiego Portalu Modzieowego mona uzyska na stronie internetowej: http://europa.eu/youth/splash_en. Dalsze informacje na temat Eurodesku mona znale pod adresem: http://www.eurodesk.org/edesk/.

20

http://www.ecvet-team.eu/http://www.salto-youth.net/http://www.salto-youth.net/otlashttp://www.otlas.eu/http://www.eurodesk.org/edesk/http://europa.eu/youth/splash_enhttp://ec.europa.eu/education/policy/vocational-policy/ecvet_pl.htm

Cz A Kto moe uczestniczy w programie?

KTO MOE UCZESTNICZY W PROGRAMIE ERASMUS+?

Gwn grup docelow programu stanowi osoby fizyczne studenci, stayci, praktykanci, uczniowie, doroli suchacze, osoby mode, wolontariusze, nauczyciele akademiccy, nauczyciele, osoby prowadzce szkolenia, osoby pracujce z modzie, zawodowi pracownicy organizacji dziaajcych w obszarze ksztacenia, szkole i modziey. Program dociera jednak do tych osb za porednictwem organizacji, instytucji, organw lub grup organizujcych takie dziaania. W zwizku z tym warunki uczestnictwa w programie dotycz tych dwch grup, tj. uczestnikw (osoby fizyczne uczestniczce w programie) i organizacji uczestniczcych (w tym grup skadajcych si z co najmniej czterech modych osb zaangaowanych w prac z modzie, lecz niekoniecznie w ramach organizacji modzieowych, okrelanych rwnie jako nieformalne grupy modych osb). Zarwno w przypadku uczestnikw, jak i organizacji uczestniczcych warunki uczestnictwa zale od kraju ich miejsca zamieszkania lub siedziby.

UCZESTNICY

Zasadniczo uczestnicy projektw Erasmus+ musz mie miejsce zamieszkania w kraju programu. Niektre akcje, zwaszcza w obszarze szkolnictwa wyszego i modziey, s otwarte rwnie dla uczestnikw z krajw partnerskich.

Szczegowe warunki uczestnictwa w projekcie Erasmus+ zale od rodzaju danej akcji.

Zasadniczo:

w przypadku projektw istotnych dla szkolnictwa wyszego gwnymi grupami docelowymi s studenci uczelni (krtki cykl ksztacenia na poziomie studiw wyszych, studia pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia), nauczyciele akademiccy i wykadowcy, kadra instytucji szkolnictwa wyszego, osoby prowadzce szkolenia i specjalici w przedsibiorstwach;

w przypadku projektw istotnych dla ksztacenia i szkolenia zawodowego gwnymi grupami docelowymi s praktykanci i uczniowie w ramach ksztacenia zawodowego, specjalici i osoby prowadzce szkolenia w zakresie szkolenia zawodowego, kadra organizacji ksztacenia zawodowego, osoby prowadzce szkolenia i specjalici w przedsibiorstwach;

w przypadku projektw istotnych dla edukacji szkolnej gwnymi grupami docelowymi s czonkowie kadry kierowniczej szk, nauczyciele i pozostali pracownicy szk, uczniowie edukacji przedszkolnej, szkolnictwa podstawowego i redniego;

w przypadku projektw istotnych dla edukacji dorosych gwnymi grupami docelowymi s czonkowie organizacji edukacji dorosych, osoby prowadzce szkolenia, kadra i osoby uczce si w ramach edukacji dorosych;

W przypadku projektw istotnych dla modziey gwnymi grupami docelowymi s osoby mode w wieku od 13 do 30 lat6, osoby pracujce z modzie, kadra i czonkowie organizacji dziaajcych w sektorze modziey;

w przypadku projektw istotnych dla sportu gwnymi grupami docelowymi s specjalici i wolontariusze w obszarze sportu, sportowcy i trenerzy.

Dalsze informacje na temat warunkw uczestnictwa w poszczeglnych akcjach mona znale w czci B i

zaczniku I do niniejszego przewodnika.

ORGANIZACJE UCZESTNICZCE

Projekty Erasmus+ s skadane i zarzdzane przez organizacje uczestniczce reprezentujce uczestnikw. Jeeli projekt zostanie wybrany, wnioskujca organizacja uczestniczca staje si beneficjentem dofinansowania w ramach programu Erasmus+. Beneficjenci podpisuj umow finansow lub s informowani o wydaniu decyzji dotyczcej przyznania im dofinansowania (grant decision), ktra daje im prawo do otrzymania wsparcia finansowego na realizacj ich projektu (umowy finansowe nie s podpisywane z indywidualnymi uczestnikami). W niektrych akcjach programu mog rwnie uczestniczy nieformalne grupy modych ludzi.

Zasadniczo organizacje uczestniczce w projektach Erasmus+ musz by ustanowione w kraju programu. Niektre akcje, zwaszcza w obszarze szkolnictwa wyszego i modziey, s otwarte rwnie dla organizacji uczestniczcych z krajw partnerskich.

6 Obowizuj rne limity wiekowe w zalenoci od rodzaju dziaa. Dalsze informacje mona znale w czci B i zaczniku I do niniejszego przewodnika. Naley rwnie wzi pod uwag:dolny limit wieku - do dnia rozpoczcia dziaania uczestnicy musz osign wiek minimalny;grny limit wieku - w dniu zoenia wniosku uczestnicy nie mog przekroczy wskazanego maksymalnego wieku.

21

Przewodnik po programie

Szczegowe warunki uczestnictwa w projekcie Erasmus+ zale od rodzaju akcji wspieranej w ramach programu. Zasadniczo w programie moe uczestniczy kada organizacja dziaajca w obszarze ksztacenia, szkolenia, modziey lub sportu. W kilku akcjach mog rwnie uczestniczy inne podmioty z rynku pracy.

Dalsze informacje mona znale w czci B i zaczniku I do niniejszego przewodnika.

KRAJE UPRAWNIONE

W programie Erasmus+ mog uczestniczy nastpujce kraje:

KRAJE PROGRAMU

Nastpujce kraje mog w peni uczestniczy we wszystkich akcjach programu Erasmus+:

Pastwa czonkowskie Unii Europejskiej (UE)7

Belgia Bugaria Czechy Dania

Niemcy Estonia Irlandia

Grecja Hiszpania Francja

Chorwacja Wochy Cypr otwa

Litwa Luksemburg Wgry Malta

Holandia Austria Polska

Portugalia Rumunia Sowenia Sowacja Finlandia Szwecja

Zjednoczone Krlestwo

Kraje spoza UE uczestniczce w programie

Bya Jugosowiaska Republika Macedonii

Islandia

Liechtenstein

Norwegia Turcja

KRAJE PARTNERSKIE

Nastpujce kraje mog uczestniczy w okrelonych akcjach programu, zalenie od szczegowych kryteriw lub warunkw (dalsze informacje mona znale w czci B niniejszego przewodnika). Dofinansowanie zostanie przyznane organizacjom z siedzib na terytorium tych krajw uznanym przez prawo midzynarodowe. Wnioskodawcy i uczestnicy musz respektowa wszelkie ograniczenia naoone na pomoc zewntrzn UE przez Rad Europejsk. Wnioski musz by zgodne z oglnymi wartociami UE poszanowania godnoci ludzkiej, wolnoci, demokracji, rwnoci, pastwa prawa, jak rwnie poszanowania praw czowieka, w tym praw osb nalecych do mniejszoci, jak przewidziano w art 2 Traktatu Unii Europejskiej.

7Zgodnie z art. 33 ust. 3 decyzji Rady 2013/755/UE* z dnia 25 listopada 2013 r. w sprawie stowarzyszenia krajw i terytoriw zamorskich z Uni Europejsk (http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2013:344:0001:0118:PL:PDF) Unia zapewnia, aby do udziau w

programie Erasmus+ kwalifikoway si osoby i organizacje z krajw i terytoriw zamorskich, zgodnie z zasadami programu i ustaleniami obowizujcymi pastwo czonkowskie, z ktrym s zwizane. Wykaz krajw i terytoriw zamorskich, ktrych to dotyczy, mona znale pod

adresem: https://ec.europa.eu/europeaid/regions/overseas-countries-and-territories-octs/eu-oct-dialogue_en.

22

http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2013:344:0001:0118:EN:PDFhttps://ec.europa.eu/europeaid/regions/overseas-countries-and-territories-octs/eu-oct-dialogue_en

Cz A Kto moe uczestniczy w programie?

KRAJE PARTNERSKIE SSIADUJCE Z UE8

Bakany Zachodnie (region 1)

Pastwa Partnerstwa Wschodniego

(region 2)

Kraje poudniowego regionu Morza rdziemnego

(region 3)

Federacja Rosyjska (region 4)

Albania Bonia i Hercegowina Kosowo9

Czarnogra Serbia

Armenia Azerbejdan Biaoru Gruzja Modawia Terytorium Ukrainy uznane przez prawo midzynarodowe

Algieria Egipt Izrael Jordania Liban Libia Maroko Palestyna10

Syria Tunezja

Terytorium Rosji uznane przez prawo midzynarodowe

INNE KRAJE PARTNERSKIE

W niektrych akcjach programu mog uczestniczy wymienione poniej dowolne kraje partnerskie z caego wiata. Zasig geograficzny niektrych innych akcji nie jest tak duy.

Kraje partnerskie wymienione poniej pogrupowano wedug instrumentw finansowych w ramach dziaa zewntrznych Unii Europejskiej.

Region 5 Andora, Monako, Pastwo Watykaskie, San Marino, Szwajcaria

Region 611

Azja Afganistan, Bangladesz, Bhutan, Chiny, Filipiny, Indie, Indonezja, Kamboda, Koreaska Republika Ludowo-Demokratyczna, Laos, Malediwy, Malezja, Myanmar/Birma, Mongolia, Nepal, Pakistan, Sri Lanka, Tajlandia i Wietnam

Region 712

Azja rodkowa Kazachstan, Kirgistan, Tadykistan, Turkmenistan, Uzbekistan

Region 813

Ameryka aciska

Argentyna, Boliwia, Brazylia, Chile, Ekwador, Gwatemala, Honduras, Kolumbia, Kostaryka, Kuba, Meksyk, Nikaragua, Panama, Paragwaj, Peru, Salwador, Urugwaj, Wenezuela

Region 914 Irak, Iran, Jemen

Region 1015 Republika Poudniowej Afryki

Region 1116

Pastwa Afryki, Karaibw i Pacyfiku

Angola, Antigua i Barbuda, Bahamy, Barbados, Belize, Benin, Botswana, Burkina Faso, Burundi, Czad, Demokratyczna Republika Konga, Demokratyczna Republika Timoru Wschodniego, Dominika, Dibuti, Erytrea, Etiopia, Fidi, Gabon, Gambia, Ghana, Grenada, Gujana, Gwinea Bissau, Gwinea Rwnikowa, Haiti, Jamajka, Kamerun, Kenia, Kiribati, Komory, Kongo, Lesotho, Liberia, Madagaskar, Malawi, Mali, Mauretania, Mauritius, Mikronezja, Mozambik, Namibia, Nauru, Niger, Nigeria, Niue, Palau, Papua-Nowa Gwinea, Republika Dominikaska, Republika Gwinei, Republika rodkowoafrykaska, Republika Zielonego Przyldka, Rwanda, Saint Kitts i Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyny, Samoa, Senegal, Seszele, Sierra Leone, Somalia, Suazi, Sudan, Sudan Poudniowy, Surinam, Tanzania, , Togo, Tonga, Trinidad i Tobago, Tuvalu, Uganda, Vanuatu, Wybrzee

8 Kryteria kwalifikowalnoci okrelone w zawiadomieniu Komisji nr 2013/C-205/05 (Dz.U. C 205 z 19.7.2013, s. 9-11) obowizuj w stosunku do wszystkich dziaa realizowanych w ramach niniejszego przewodnika, take odnonie do stron trzecich otrzymujcych wsparcie finansowe w przypadkach, w ktrych dane dziaanie zakada wsparcie finansowe dla stron trzecich udzielone przez beneficjentw dofinansowania zgodnie z art.

137 rozporzdzenia finansowego UE. 9 Uycie tej nazwy nie wpywa na stanowiska w sprawie statusu Kosowa i jest zgodne z rezolucj Rady Bezpieczestwa ONZ 1244 oraz opini

Midzynarodowego Trybunau Sprawiedliwoci w sprawie Deklaracji niepodlegoci Kosowa. 10 Uycie tej nazwy nie stanowi uznania pastwa Palestyny i nie narusza indywidualnego stanowiska pastw czonkowskich w tej kwestii. 11 Klasyfikacja stosowana w ramach Instrumentu Finansowania Wsppracy na rzecz Rozwoju. 12 Jak wyej. 13 Jak wyej. 14 Jak wyej. 15 Jak wyej. 16 Ma charakter jedynie orientacyjny. Z zastrzeeniem zapisw zrewidowanego Ukadu z Kotonu i wieloletnich ram finansowych 2014-2020.

23

http://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/argentina/argentina_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/bolivia/bolivia_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/brazil/brazil_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/chile/chile_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/ecuador/ecuador_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/guatemala/guatemala_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/honduras/honduras_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/colombia/colombia_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/costa-rica/costa-rica_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/mexico/mexico_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/nicaragua/nicaragua_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/panama/panama_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/paraguay/paraguay_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/el-salvador/el-salvador_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/uruguay/uruguay_en.htmhttp://ec.europa.eu/europeaid/where/latin-america/country-cooperation/venezuela/venezuela_en.htm

Przewodnik po programie

Koci Soniowej, Wyspy Cooka, Wyspy Marshalla, Wyspy Salomona, Wyspy witego Tomasza i Ksica, Zambia, Zimbabwe

Region 1217

Kraje uprzemysowione nalece do Rady Wsppracy Pastw Zatoki

Arabia Saudyjska, Bahrajn, Katar, Kuwejt, Oman, Zjednoczone Emiraty Arabskie

Region 1318

Inne kraje uprzemysowione

Australia, Brunei, Hongkong, Japonia, Kanada, Makau, Nowa Zelandia, Republika Korei, Singapur, Stany Zjednoczone Ameryki, Tajwan

Aby uzyska wicej informacji, naley zapozna si ze szczegowym opisem akcji programu zamieszczonym w czci B niniejszego przewodnika.

WYMOGI DOTYCZCE WIZ I ZEZWOLE NA POBYT

Moe zaistnie konieczno uzyskania przez uczestnikw projektw Erasmus+ wizy na pobyt za granic w kraju programu lub kraju partnerskim, w ktrym prowadzone jest dane dziaanie. Wszystkie organizacje uczestniczce musz zadba o to, aby zostay uzyskane wymagane zezwolenia (wizy krtkoterminowe lub dugoterminowe bd zezwolenia na pobyt) przed rozpoczciem zaplanowanego dziaania. Zdecydowanie zaleca si wystpowanie do waciwych organw o zezwolenia z duym wyprzedzeniem, poniewa formalnoci te mog trwa kilka tygodni. Agencje narodowe i Agencja Wykonawcza mog udzieli dodatkowych wskazwek i pomocy w sprawach zwizanych z wizami, zezwoleniami na pobyt, ubezpieczeniem spoecznym itp. Portal imigracyjny UE zawiera oglne informacje na temat wiz i zezwole na pobyt zarwno w odniesieniu do pobytw krtkoterminowych, jak i dugoterminowych: http://ec.europa.eu/immigration/tab2.do?subSec=11&language=7$en.

17 Klasyfikacja stosowana w ramach Instrumentu Partnerstwa. 18 Klasyfikacja stosowana w ramach Instrumentu Partnerstwa.

24

http://ec.europa.eu/immigration/tab2.do?subSec=11&language=7$en

przewodnikiem

Cz B Informacje o akcjach objtych niniejszym

CZ B INFORMACJE O AKCJACH OBJTYCHNINIEJSZYM PRZEWODNIKIEM

W tej czci czytelnicy zapoznaj si z nastpujcymi informacjami dotyczcymi akcji i dziaa uwzgldnionych w przewodniku po programie Erasmus+:

opisem celw akcji i dziaa oraz ich przewidywanego wpywu; opisem wspieranych dziaa; tabelami, w ktrych przedstawiono kryteria stosowane do oceny wnioskw dotyczcych projektw; informacjami dodatkowymi, uatwiajcymi zorientowanie si w rodzajach wspieranych projektw;

opisem zasad finansowania.

Zaleca si, aby przed zoeniem wniosku wnioskodawcy uwanie przeczytali cay podrozdzia dotyczcy akcji, w ktrej zamierzaj ubiega si o wsparcie. Wnioskodawcom zaleca si rwnie uwane przeczytanie informacji uzupeniajcych, znajdujcych si w zaczniku I do niniejszego przewodnika.

25

CzB Informacje o akcjach objtych niniejszym przewodnikiem

KSZTACENIE I SZKOLENIE

Moliwoci oferowane przez szkolnictwo wysze, ksztacenie i szkolenie zawodowe, edukacj szkoln i edukacj dorosych.

KTRE AKCJE OBJTE S WSPARCIEM?

W poniszych podrozdziaach Akcja 1, Akcja 2 i Akcja 3 przedstawione zostay konkretne akcje, ktre su osigniciu celw programu w dziedzinie ksztacenia i szkolenia. Do tych akcji, zwizanych przede wszystkim, ale nie tylko, z dziedzin ksztacenia i szkolenia, nale:

projekty mobilnoci osb uczcych si i kadry w ramach szkolnictwa wyszego oraz ksztacenia szkolenia zawodowego;

projekty mobilnoci kadry w ramach edukacji szkolnej i edukacji dorosych;

wsplne studia magisterskie Erasmus Mundus;

kredyty dla studentw studiw magisterskich Erasmus+;

partnerstwa strategiczne;

sojusze na rzecz wiedzy;

sojusze na rzecz umiejtnoci sektorowych;

budowanie potencjau w szkolnictwie wyszym.

W podrozdziale Akcja 3 znajduj si rwnie informacje na temat dziaa Programu Erasmus+ wspierajcych polityki edukacyjne i szkoleniowe, obejmujcych analiz polityk i partnerskie uczenie si, inicjatywy na rzecz

polityki innowacyjnoci, narzdzia i sieci, wspprac z organizacjami midzynarodowymi oraz dialog z decydentami i zainteresowanymi organizacjami. Dziaania te s wdraane w drodze specjalnych zaprosze do skadania wnioskw, ktrymi bezporednio zarzdza Komisja Europejska lub jej Agencja Wykonawcza. Wicej informacji mona znale na stronach internetowych Komisji i Agencji Wykonawczej.

JAKIE S CELE TYCH AKCJI?

CELE SZCZEGOWE

Cele szczegowe realizowane w ramach programu Erasmus+ w dziedzinie ksztacenia i szkolenia to:

podniesienie poziomu kluczowych kompetencji i umiejtnoci, w szczeglnoci w zakresie ich przydatnoci dla rynku pracy i ich wkadu w spjno spoeczestwa, zwaszcza dziki zwikszonym moliwociom dotyczcym mobilnoci edukacyjnej oraz dziki zacienionej wsppracy midzy rodowiskiem ksztacenia i szkolenia a rodowiskiem pracy;

wspieranie poprawy jakoci, doskonaoci innowacyjnej i umidzynarodowienia instytucji edukacyjnych i szkoleniowych, w szczeglnoci dziki zacienionej wsppracy transnarodowej midzy organizatorami ksztacenia i szkolenia a innymi zainteresowanymi stronami;

wspieranie tworzenia europejskiego obszaru uczenia si przez cae ycie, ktry ma suy dopenieniu reform politycznych na szczeblu krajowym oraz wspieraniu modernizacji systemw ksztacenia i szkolenia, w szczeglnoci dziki zacienionej wsppracy politycznej, lepszemu zastosowaniu unijnych narzdzi przejrzystoci i uznawalnoci oraz dziki upowszechnianiu dobrych praktyk, a take zwikszaniu wiadomoci na temat tego obszaru;

poszerzanie midzynarodowego wymiaru ksztacenia i szkolenia, w szczeglnoci poprzez wspprac midzy instytucjami krajw programu i krajw partnerskich w dziedzinie ksztacenia i szkolenia zawodowego oraz szkolnictwa wyszego, dziki zwikszeniu atrakcyjnoci europejskich instytucji szkolnictwa wyszego oraz wspieraniu dziaa zewntrznych Unii, w tym jej celw rozwoju, poprzez promowanie mobilnoci i wsppracy midzy instytucjami szkolnictwa wyszego z krajw programu i krajw partnerskich oraz poprzez ukierunkowane budowanie potencjau w krajach partnerskich;

poprawa nauczania i uczenia si jzykw oraz promowanie szerokiej rnorodnoci jzykowej Unii i wiadomoci midzykulturowej.

26

i

przewodnikiem

Cz B Informacje o akcjach objtych niniejszym

MODZIE

Moliwoci uczenia si pozaformalnego i nieformalnego dla modziey.

KTRE AKCJE OBJTE S WSPARCIEM?

W poniszych podrozdziaach Akcja 1, Akcja 2 i Akcja 3 przedstawiono konkretne akcje, ktre zostay zaprojektowane, aby osign cele programu w dziedzinie modziey. Do tych akcji, zwizanych przede wszystkim, ale nie tylko, z dziedzin modziey (uczenia si pozaformalnego i nieformalnego), nale:

projekty mobilnoci osb modych (wymiany modziey i wolontariat europejski) i osb pracujcych z modzie;

wydarzenia na du skal w ramach wolontariatu europejskiego;

partnerstwa strategiczne;

budowanie potencjau w dziedzinie modziey;

spotkania osb modych z decydentami do spraw modziey.

W podrozdziale Akcja 3 znajduj si rwnie informacje na temat akcji Programu Erasmus+ wspierajcych polityki modzieowe, obejmujcych analizy polityk i partnerskie uczenie si, przysze inicjatywy, narzdzia i sieci, wspprac z organizacjami midzynarodowymi oraz dialog z zainteresowanymi organizacjami, ktre bd wspierane w ramach programu Erasmus+ na rzecz systemw dotyczcych modziey. Akcje te bd wdraane w drodze specjalnych zaprosze do skadania wnioskw, ktrymi zarzdza Agencja Wykonawcza Komisji Europejskiej lub bezporednio Komisja Europejska. Wicej informacji mona znale na stronach internetowych Komisji i Agencji Wykonawczej.

JAKIE S CELE TYCH AKCJI?

CELE SZCZEGOWE

Celami szczegowymi realizowanymi w ramach programu Erasmus+ w dziedzinie modziey s:

podniesienie poziomu kluczowych kompetencji i umiejtnoci osb modych, w tym osb o mniejszych szansach, a take promowanie udziau w yciu demokratycznym Europy i rynku pracy, aktywnego obywatelstwa, dialogu midzykulturowego, wczenia spoecznego i solidarnoci, w szczeglnoci dziki zwikszonym moliwociom w zakresie mobilnoci edukacyjnej osb modych, osb aktywnie uczestniczcych w pracy z modzie lub w organizacjach modzieowych i liderw grup modzieowych, oraz poprzez silniejsze zwizki midzy modzie i rynkiem pracy;

sprzyjanie podnoszeniu jakoci pracy na rzecz modziey, w szczeglnoci poprzez cilejsz wspprac midzy organizacjami dziaajcymi na rzecz modziey lub innymi zainteresowanymi stronami;

dopenianie reform politycznych na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym oraz wspieranie rozwoju polityki modzieowej opartej na wiedzy i danych, a take uznawalno uczenia si pozaformalnego i nieformalnego, w szczeglnoci poprzez zwikszon wspprac polityczn, skuteczniejsze wykorzystywanie unijnych narzdzi przejrzystoci i uznawalnoci oraz upowszechnianie dobrych praktyk;

poszerzanie midzynarodowego wymiaru dziaa na rzecz modziey oraz poszerzenie zdolnoci osb i organizacji pracujcych z modzie do wspierania osb modych w ramach uzupenienia unijnych dziaa zewntrznych, w szczeglnoci poprzez promowanie mobilnoci i wsppracy midzy zainteresowanymi stronami z krajw programu i krajw partnerskich oraz organizacjami midzynarodowymi.

W latach 20142020 10% budetu zostanie przyznane na wsparcie moliwoci uczenia si pozaformalnego i nieformalnego modziey.

27

CzB Informacje o akcjach objtych niniejszym przewodnikiem

TRZY AKCJE KLUCZOWE

W dalszych podrozdziaach akcje w dziedzinie ksztacenia i szkolenia oraz w dziedzinie modziey przedstawiono cznie ze wzgldu na to, e:

akcje te s w caoci organizowane w ramach trzech akcji kluczowych; szereg akcji stanowi instrumenty wspierajce cele zarwno w dziedzinie ksztacenia i szkolenia, jak i

modziey; program Erasmus+ ma celu wspieranie synergii, wsppracy i wzajemnej inspiracji midzy rnymi

dziedzinami.

Podejcie to pozwoli rwnie unikn zbdnych powtrze w niniejszym przewodniku.

28

Cz B Mobilno edukacyjna osb

AKCJA 1: MOBILNO EDUKACYJNA

KTRE AKCJE OBJTE S WSPARCIEM?

W ramach tej akcji kluczowej wspiera si:

projekty mobilnoci w dziedzinie ksztacenia, szkolenia i modziey;

wydarzenia na du skal w ramach wolontariatu europejskiego;

wsplne studia magisterskie Erasmus Mundus;

kredyty dla studentw studiw magisterskich Erasmus+.

Przewiduje si, e akcje objte wsparciem w ramach tej akcji kluczowej przynios pozytywne i dugotrwae skutki uczestnikom i zaangaowanym organizacjom uczestniczcym oraz systemom polityki, w ktrych zawarte s takie dziaania.

Jeeli chodzi o studentw, staystw, praktykantw, osoby mode i wolontariuszy, dziaania w zakresie mobilnoci objte wsparciem w ramach tej akcji kluczowej maj na celu osignicie nastpujcych rezultatw:

lepszych wynikw w nauce; wikszych szans na zatrudnienie i lepszych perspektyw kariery; wikszego zmysu inicjatywy i przedsibiorczoci; wikszego usamodzielnienia i poczucia wasnej wartoci; lepszej znajomoci jzykw obcych; wikszej wiadomoci midzykulturowej; bardziej aktywnego uczestnictwa w yciu spoecznym; wikszej wiedzy na temat projektw europejskich i wartoci UE; wikszej motywacji do dalszego uczestnictwa w (formalnym/pozaformalnym) ksztaceniu lub szkoleniu

po okresie spdzonym za granic w ramach mobilnoci.

Jeeli chodzi o kadr, osoby pracujce z modzie i osoby zawodowo zwizane z ksztaceniem, szkoleniem i modzie, przewiduje si, e dziaania w zakresie mobilnoci bd miay nastpujce rezultaty:

zwikszenie kompetencji zwizanych z profilami zawodowymi wspomnianych osb (nauczaniem, szkoleniem, prac z modzie itp.);

szersza wiedza o praktykach, strategiach i systemach w dziedzinie ksztacenia, szkolenia lub modziey w rnych krajach;

wiksza zdolno wywoywania zmian pod wzgldem modernizacji i otwartoci na spoeczno midzynarodow w ich organizacjach edukacyjnych;

wiksze zrozumienie powiza midzy, odpowiednio, formalnym i pozaformalnym ksztaceniem, szkoleniem zawodowym i rynkiem pracy;

lepsza jako pracy i dziaa na rzecz studentw, staystw, praktykantw, uczniw, dorosych suchaczy, osb modych i wolontariuszy;

wiksze zrozumienie rnorodnoci spoecznej, jzykowej i kulturowej oraz wiksza wraliwo na ni; wiksza zdolno zaspakajania potrzeb osb defaworyzowanych; wiksze wsparcie na rzecz dziaa w zakresie mobilnoci osb uczcych si i promowanie tych dziaa; wiksze moliwoci doskonalenia zawodowego i rozwoju kariery; lepsza znajomo jzykw obcych; wiksza motywacja i satysfakcja z codziennej pracy.

Przewiduje si, e dziaania wspierane w ramach tej akcji przynios organizacjom uczestniczcym rwnie nast-pujce rezultaty:

wiksza zdolno do dziaania na poziomie unijnym/midzynarodowym: lepsze umiejtnoci zarzdzania i strategie na rzecz midzynarodowego wymiaru w dziedzinie ksztacenia, szkolenia i modziey; zacieniona wsppraca z partnerami z innych krajw; wiksza alokacja zasobw finansowych (innych ni fundusze UE) na organizacj projektw unijnych/midzynarodowych; lepsza jako przygotowywania, wdraania, monitorowania i dziaa nastpczych projektw unijnych/midzynarodowych;

innowacyjny i ulepszony sposb dziaania na rzecz grup docelowych przez zapewnienie np.: bardziej atrakcyjnych programw dla studentw, staystw, praktykantw, osb modych i wolontariuszy zgodnie z ich potrzebami i oczekiwaniami; podniesienie kwalifikacji nauczycieli i kadry prowadzcej szkolenia; ulepszone procesy uznawania i powiadczania kompetencji zdobytych podczas okresw nauki za granic;

29

Przewodnik po programie

skuteczniejsze dziaania na rzecz spoecznoci lokalnych; ulepszone metody i praktyki pracy z modzie w celu aktywnego angaowania osb modych lub zajcia si grupami defaworyzowanymi itp.;

bardziej nowoczesne, dynamiczne, zaangaowane i profesjonalne rodowisko wewntrz organizacji: gotowe, by wczy dobre praktyki i nowe metody do dziaa codziennych; otwarte na efekty synergii wynikajce ze wsppracy z organizacjami aktywnymi w rnych dziedzinach: spoecznej, ksztacenia i zatrudnienia; planujce strategicznie doskonalenie zawodowe pracownikw w zwizku z indywidualnymi potrzebami i celami organizacyjnymi; w stosownych przypadkach potrafice przyciga zdolnych studentw i nauczycieli akademickich z caego wiata.

Zakada si, e w duszej perspektywie czny efekt kilku tysicy projektw wspieranych w ramach tej akcji kluczowej bdzie mia wpyw na systemy ksztacenia, szkolenia i prac z modzie w krajach uczestniczcych, dziki czemu pobudzone zostan reformy polityki i pozyskane nowe zasoby dotyczce moliwoci w zakresie mobilnoci zarwno w Europie, jak i poza ni.

30

Cz B Mobilno edukacyjna osb

PROJEKTY W ZAKRESIE MOBILNOCI W DZIEDZINIE KSZTACENIA, SZKOLENIA I MODZIEY

JAKIE S CELE PROJEKTU MOBILNOCI?

Ksztacenie, szkolenie i dziaania na rzecz modziey o