Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 15 Rivieren en watervervuiling 15.1 Water is van levensbelang 15.2 Watervervuiling

Eric Goyvaerts François VerspagenEric Goyvaerts François Verspagen

15 Rivieren en watervervuiling15 Rivieren en watervervuiling

15.1 Water is van levensbelang15.1 Water is van levensbelang15.2 Watervervuiling15.2 Watervervuiling15.3 Vervuiling van rivieren15.3 Vervuiling van rivieren15.4 Oorzaken van watervervuiling15.4 Oorzaken van watervervuiling

15.1 Water is van levensbelang15.1 Water is van levensbelang15.2 Watervervuiling15.2 Watervervuiling15.3 Vervuiling van rivieren15.3 Vervuiling van rivieren15.4 Oorzaken van watervervuiling15.4 Oorzaken van watervervuiling

ReliëfBegroeiing

Bevolkingsdichtheid

Waar vinden we de hoogste bevolkingsdichtheid?

(aantal mensen / km2)

Waar vinden we de hoogste bevolkingsdichtheid?

(aantal mensen / km2)

EGYPTEEGYPTE

rivierrijsttarwe

* water aanwezig* water aanwezig

* landbouw mogelijk* landbouw mogelijk

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 5858 15.1 Water is van levensbelang 15.1 Water is van levensbelang

Drinkwater = basisbehoefte mensenDrinkwater = basisbehoefte mensen

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 5858

ZoetwatervoorradenZoetwatervoorraden

GrondwaterGrondwater

OppervlaktewaterOppervlaktewater

15.1 Water is van levensbelang 15.1 Water is van levensbelang

Zout water 97%Zout water 97% Zoet water 2,5%Zoet water 2,5%

GrondwaterGrondwater30%30%

Gletsjers poolijsGletsjers poolijs70%70%

zoetwatervoorradenzoetwatervoorraden

Spreiding waterhoeveelheden over de wereldSpreiding waterhoeveelheden over de wereld

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 5858 15.1 Water is van levensbelang 15.1 Water is van levensbelang


15.1 Kringloop van het water15.1 Kringloop van het water

Herkomst zoetwater:Herkomst zoetwater:

-Uit zeewater: alleen het water verdampt, zout blijft achter.

-Uit zeewater: alleen het water verdampt, zout blijft achter.




Oppervlaktewater:Oppervlaktewater:

- waar grondwater aan de oppervlakte komt- waar grondwater aan de oppervlakte komt

- door neerslag- door neerslag



Grondwater:Grondwater: Insijpelend water op een ondoorlaatbare laag.Insijpelend water op een ondoorlaatbare laag.



Ondoorlaatbare gesteentelaagOndoorlaatbare gesteentelaag


Grootste gebruikers = grootste vervuilersGrootste gebruikers = grootste vervuilers

HuishoudenHuishouden LandbouwLandbouwIndustrieIndustrie

Afvalwater met uitwerpselen, urine, etensresten,

wasmiddelen,...

Afvalwater met uitwerpselen, urine, etensresten,

wasmiddelen,...

15.2 Watervervuiling 15.2 Watervervuiling




Afvalwater met minerale oliën, chemische producten, fosfaten, nitraten

Afvalwater met minerale oliën, chemische producten, fosfaten, nitraten





Meststoffen en bestrijdingsmiddelen

Meststoffen en bestrijdingsmiddelen


Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 5959 15.3 Vervuiling van rivieren 15.3 Vervuiling van rivieren

Sterk vervuilde stroombekkens

ScheldebekkenScheldebekken

IJzerbekkenIJzerbekken


Minder vervuiling inMinder vervuiling in WalloniëWallonië15.3 Vervuiling van rivieren15.3 Vervuiling van rivieren

Verklaring:Verklaring:

Bevolking Metaalindustrie

-minder industrie-minder industrie-minder zure regen-minder zure regen

-minder -minder inwonersinwoners

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 595915.3 Vervuiling van rivieren15.3 Vervuiling van rivieren

15.3 Watervervuiling Nete15.3 Watervervuiling Nete 15.4 Watervervuiling Dijle

Vlaamse rivieren: i.v.m. waterkwaliteit en rivierbodems…:

werk aan de winkel!

Vlaamse rivieren: i.v.m. waterkwaliteit en rivierbodems…:

werk aan de winkel!


Waterverbruik Waterverbruik per dag:per dag:

15.4 Oorzaken watervervuiling15.4 Oorzaken watervervuiling

15.4.1 Water en huishoudens15.4.1 Water en huishoudens

110 liter110 liter

Waterverbruik Waterverbruik per jaar:per jaar: 40 150 liter40 150 literper persoon!per persoon!

@@S.V.W.:S.V.W.: Samenwerking Samenwerking

Vlaams Water, de Vlaams Water, de koepelorganisatie van de koepelorganisatie van de

waterbedrijven in waterbedrijven in Vlaanderen.Vlaanderen.

http://www.svw.be/overleg/watervoor.asp


Huishoudelijk afvalwaterHuishoudelijk afvalwater

15.4 Oorzaken watervervuiling15.4 Oorzaken watervervuiling


= voedingsstoffen voor planten

= voedingsstoffen voor planten

= eiwitten, vetten, koolhydraten

= eiwitten, vetten, koolhydraten

nutriëntennutriënten zuurstofbindende stoffen

zuurstofbindende stoffen

Enorme ontwikkeling waterplanten en algenEnorme ontwikkeling waterplanten en algen

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 595915.4 Oorzaken watervervuiling15.4 Oorzaken watervervuiling

Enorme ontwikkeling waterplanten en algenEnorme ontwikkeling waterplanten en algen

Water kleurt groen, waterplanten krijgen Water kleurt groen, waterplanten krijgen onvoldoende lichtonvoldoende licht

Waterplanten sterven afWaterplanten sterven af

Zuurstofconcentratie daaltZuurstofconcentratie daalt

Rivier is biologisch dood!Rivier is biologisch dood!



Verontreiniging door huishoudens afgenomendoor:

Verontreiniging door huishoudens afgenomendoor:

Scheiden hemelwater en afvalwater

Scheiden hemelwater en afvalwater

15.16 Waterzuiveringsstation

Zuivering afvalwaterZuivering afvalwater

Niet al het water dat we gebruiken moet drinkwater zijn!!!

Niet al het water dat we gebruiken moet drinkwater zijn!!!

Ons dagelijks waterverbruik:Ons dagelijks waterverbruik:** Toiletspoeling (36%)Toiletspoeling (36%)** Persoonlijke hygiëne (33%)Persoonlijke hygiëne (33%)** Wassen van kleding (13%)Wassen van kleding (13%)** Vaatwas (7%)Vaatwas (7%)** Tuin (4%)Tuin (4%)** Schoonmaak (4%)Schoonmaak (4%)** Voeding (3%)Voeding (3%)

Ons dagelijks waterverbruik:Ons dagelijks waterverbruik:** Toiletspoeling (36%)Toiletspoeling (36%)** Persoonlijke hygiëne (33%)Persoonlijke hygiëne (33%)** Wassen van kleding (13%)Wassen van kleding (13%)** Vaatwas (7%)Vaatwas (7%)** Tuin (4%)Tuin (4%)** Schoonmaak (4%)Schoonmaak (4%)** Voeding (3%)Voeding (3%)

47%47%47%47%vervangen vervangen

door door regenwaterregenwater

vervangen vervangen door door

regenwaterregenwater



Voor toiletspoeling, afwas, schoonmaak Voor toiletspoeling, afwas, schoonmaak enz. moeten we geen drinkbaar water enz. moeten we geen drinkbaar water

gebruiken.gebruiken.

Voor toiletspoeling, afwas, schoonmaak Voor toiletspoeling, afwas, schoonmaak enz. moeten we geen drinkbaar water enz. moeten we geen drinkbaar water

gebruiken.gebruiken.



Scheiden hemelwater afvalwater

Scheiden hemelwater afvalwater

gebruikt voor tuin, wc-spoeling, kuisen…….

gebruikt voor tuin, wc-spoeling, kuisen…….

Geen scheiding:Geen scheiding:

hemelwater gemengd hemelwater gemengd met afvalwatermet afvalwater

= = onbruikbaaronbruikbaar!!

= drinkwaterbesparing = drinkwaterbesparing 51 liter/dag51 liter/dag

18 615 liter/jaar18 615 liter/jaarper persoonper persoon


15.4.2 Water en landbouw15.4.2 Water en landbouw

Watertekort in droge strekenWatertekort in droge streken

15.6 15.7

Irrigeren=Irrigeren=

= bevloeien van te droge gebieden= bevloeien van te droge gebieden



Wateroverlast in laaggelegen landbouwgrondenWateroverlast in laaggelegen landbouwgronden

kleizand

zandleemleem

verweringsbodem

bijv. door slecht doorlaatbare kleibodembijv. door slecht doorlaatbare kleibodem

15.8 15.9

Draineren =Draineren = te veel aan water afvoerente veel aan water afvoeren

drainagebuizendrainagebuizen



Irrigeren en watervervuiling

Irrigeren en watervervuiling

Irrigatiewater brengt Irrigatiewater brengt nitraten en fosfaten nitraten en fosfaten in het grondwaterin het grondwater



15.10

Draineren en watervervuiling

Draineren en watervervuiling

15.8

Overbemesting Overbemesting brengt nitraten en brengt nitraten en fosfaten in grond- fosfaten in grond-

en oppervlaktewateren oppervlaktewater vervuiling vervuiling afwateringskanalenafwateringskanalen

mestmest

overbemestingoverbemesting


15.4.2 Water en landbouw15.4.2 Water en landbouwOvermatig gebruik vanOvermatig gebruik van

= vervuiling grond- en oppervlaktewater= vervuiling grond- en oppervlaktewater15.11 Pesticiden chemicaliënchemicaliën

Meststoffen en chemicaliën bevuilen Meststoffen en chemicaliën bevuilen drinkwater.drinkwater.

Gevolgen voor drinkwatervoorziening:Gevolgen voor drinkwatervoorziening:

15.1015.10 meststoffenmeststoffen


15.4.3 Water en industrie15.4.3 Water en industrie

IndustrieIndustrie EnergieproducentEnergieproducentHandel- dienstenHandel- diensten

Kunnen niet zonder water!Kunnen niet zonder water!

1 ton staal1 ton staal 290 ton water290 ton water

1 ton papier1 ton papier 200 ton water200 ton water



Grondstof: Grondstof: frisdrank, bieren,…frisdrank, bieren,…



Spoelmiddel: Spoelmiddel: bottelarij, schoonmaak,…bottelarij, schoonmaak,…



Oplosmiddel: Oplosmiddel: verven, chemie,… verven, chemie,…

15.12 Chemische industrie



Koelmiddel: Koelmiddel: Staalfabriek, elektriciteitscentraleStaalfabriek, elektriciteitscentrale



Elektrische centrale: thermische verontreiniging

Elektrische centrale: thermische verontreiniging

15.13 Kerncentrale Doel

Geloosd, opgewarmd Geloosd, opgewarmd koelwater laat de koelwater laat de

temperatuur van het temperatuur van het rivierwater stijgen.rivierwater stijgen.


15.4.4 Watervervuiling en gezondheid15.4.4 Watervervuiling en gezondheid

ChemicaliënChemicaliën herbicidenpesticidenherbicidenpesticiden

Zware metalenZware metalen kwik, lood, arseen, cadmium

kwik, lood, arseen, cadmium

NutriëntenNutriënten afval, ontlastingafval, ontlasting

Zware belasting grond- en oppervlaktewaterZware belasting grond- en oppervlaktewaterErnstige gevolgen voor de voedselketenErnstige gevolgen voor de voedselketen



2-3. SS in lucht en 2-3. SS in lucht en afvalwaterafvalwater

1. Industrie produceert 1. Industrie produceert schadelijk stof (SS)schadelijk stof (SS)

1122

33

44

4. SS opgenomen door 4. SS opgenomen door vissenvissen



1122

33

55

66

6. SS via gras bij 6. SS via gras bij plantenetersplanteneters

5. SS via neerslag in 5. SS via neerslag in bodembodem 7. SS via vis / vlees 7. SS via vis / vlees

bij consumentbij consument

77



Vervuild waterVervuild water

Ziekten bij Ziekten bij mens mens en dieren dier

diarreediarree

huidirritatiehuidirritatie

ademhalingsproblemenademhalingsproblemen



ziekteverwekkersziekteverwekkersbacteriëenbacteriëenvirussenvirussenwormenwormen

biocidenbiociden++ herbicidenherbiciden

pesticidenpesticiden

Invloed op gezondheid mensenInvloed op gezondheid mensenInvloed op gezondheid mensenInvloed op gezondheid mensen

Vervuild waterVervuild water



VervuilersVervuilers InvloedenInvloeden

BiocidenBiociden zenuwstelsel, ademhaling, kankers, zenuwstelsel, ademhaling, kankers, spijsvertering, erfelijkheidspijsvertering, erfelijkheid

NitratenNitraten spijsverteringskankersspijsverteringskankers

Zware metalenZware metalen

ArseenArseen

LoodLood

KwikKwik

leveraandoeningen, zenuwstelsel, leveraandoeningen, zenuwstelsel, bloedsomloop, kankerbloedsomloop, kanker

vermoeidheid, eetlust, bloedsomloop, vermoeidheid, eetlust, bloedsomloop, nierontstekingennierontstekingen

spraak- en gezichtsvermogen, spraak- en gezichtsvermogen, verlamming, erfelijkheidverlamming, erfelijkheid

Meridiaan 1Meridiaan 1Blz. Blz. 636315.4 Oorzaken watervervuiling 15.4 Oorzaken watervervuiling

15.4.5 Waterzuivering15.4.5 Waterzuivering

15.15 Vijzels 15.16 Waterzuiveringsstation

15.17 Bezinkingstank 15.18 Beluchting

Rivieren en watervervuiling Rivieren en watervervuiling15151. Kringloop van het water

2. Zuiver water is van levensbelang: drinkwater.We hebben grond- en oppervlaktewater

3. De grootste waterverbruikers en verontreinigers:huishoudens, landbouw en industrie.

4. De kwaliteit van oppervlaktewater verbetert, maar is nog steeds een zorgenkind.

5. Oorzaken van vervuiling van rivieren aangeven.

6. In de landbouw irrigeert men droge gebieden. Streken met wateroverlast kan men draineren. Irrigeren en draineren dragen bij tot watervervuiling.

1. Kringloop van het water

2. Zuiver water is van levensbelang: drinkwater.We hebben grond- en oppervlaktewater

3. De grootste waterverbruikers en verontreinigers:huishoudens, landbouw en industrie.

4. De kwaliteit van oppervlaktewater verbetert, maar is nog steeds een zorgenkind.

5. Oorzaken van vervuiling van rivieren aangeven.

6. In de landbouw irrigeert men droge gebieden. Streken met wateroverlast kan men draineren. Irrigeren en draineren dragen bij tot watervervuiling.

1515

Oorzaken van watervervuiling opnoemen.Oorzaken van watervervuiling opnoemen.

Vervuilingsgraad van Vlaamse rivieren van een kaart Vervuilingsgraad van Vlaamse rivieren van een kaart aflezen.aflezen.

Respect opbrengen voor de waarde van zuiver water.Respect opbrengen voor de waarde van zuiver water.

grondwater oppervlaktewater irrigeren draineren zware grondwater oppervlaktewater irrigeren draineren zware metalen thermische verontreiniging herbiciden insecticiden metalen thermische verontreiniging herbiciden insecticiden biociden biociden

Rivieren en watervervuiling Rivieren en watervervuiling7. De industrie gebruikt water als koelmiddel,

oplosmiddel, wasmiddel…..

8. Watervervuiling heeft invloed op de gezondheid.

7. De industrie gebruikt water als koelmiddel, oplosmiddel, wasmiddel…..

8. Watervervuiling heeft invloed op de gezondheid.

Documents

Eric Goyvaerts François Verspagen Eric Goyvaerts François Verspagen 15 Rivieren en watervervuiling 15.1 Water is van levensbelang 15.2 Watervervuiling