Upload
ty-muus
View
842
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
ENBI-GMD 1 (2010-2011)
“alleen maar taklopen en blaadjes slopen? Of toch meer?”
De ethologie van vlinderrupsen
Tymo Muus
LBI1b
ENBI-GMD 1 (2010-2011) – De ethologie van vlinderrupsen
Voorjaarskortvleugelmot Diurnea fagella (Denis & Schiffermüller, 1775)
Mannetje: lange smalle vleugels, spanwijdte 22 mm;Wijfje: korte vleugels, kan niet vliegen.
Vlinders: maart-aprilRupsen: mei-eind oktober
Planten: loofbomen en struiken (polyfaag = meerdere waardplanten)
1 . Introductie van de onderzoekssoort
ENBI-GMD 1 (2010-2011) – De ethologie van vlinderrupsen
Voorjaarskortvleugelmot Diurnea fagella (Denis & Schiffermüller, 1775)
Unieke soort:- rupsenstadium duurt maarliefst een half jaar!
Dus
- grote kans op predatie. Aanpassing door “geluidspootje”
1 . Introductie van de onderzoekssoort
ENBI-GMD 1 (2010-2011) – De ethologie van vlinderrupsen
Samenvattend:
Voorjaarskortvleugelmot
Kleine soort, lengte 20 mm
Lang leven als rups
Leeft tussen 2 bladeren
Geen mimicry
Geluidmechanisme
Één rups per blad
1 . Introductie van de onderzoekssoort
ENBI-GMD 1 (2010-2011) – De ethologie van vlinderrupsen
Ask:Onderzoek naar de functie van het gedrag
De Waartoe-vraag van Tinbergen:
“hoe draagt het gedrag bij aan de overleving en het succes van deze rups?“
2a . Functie van het Gedrag (stappenplan)
ENBI-GMD 1 (2010-2011) – De ethologie van vlinderrupsen
Choose measures / Gedragsanalyse
Essentiële elementen in het ethogram, als volgt:- positie van de kop- beweging van de kop- beweging van de poten (op de epidermis)- gebruik van de kaken (op de epidermis)- positie van het lichaam op het blad (houding)- locatie van het lichaam op het blad (verplaatsing)
2b . Stappenplan
ENBI-GMD 1 (2010-2011) – De ethologie van vlinderrupsen
Choose recording method/Vastleggen analyse
Experimenteel met 5 fasen:- rups in rust op blad (normaal gedrag)- rups buiten voedselbron (verstoord gedrag)- rups met soortverwant (samenlevinggedrag)- rups met andere soort (samenlevingsgedrag)- rups met ander insect (samenlevingsgedrag)
Elke fase wordt een half uur lang geobserveerd,in natuurlijke situatie (buiten, weinig tot geenniet-natuurlijke afleidende factoren).
2b . Stappenplan
ENBI-GMD 1 (2010-2011) – De ethologie van vlinderrupsen
Choose recording method/Vastleggen analyse
Waarnemingen van de rups vastgelegd in ethogram permoment, als ook (minder gedetailleerd) het gedrag van desoortgenoot – andere soort – ander insect (vooral positie).
Resultaten per situatie uitgezet in een grafiek, bijv.:
2b . Stappenplan
1 2 3 40123456
KrabbenPiepenBijten