Tamamı Çözümlü

20DENEME

ÖLÇME VE

DEĞERLENDİRME

EĞİTİM BİLİMLERİ

6680

Komisyon

KPSS ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 20 DENEME

ISBN- 978-605-241-979-3

Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.

© Pegem AkademiBu kitabın basım, yayın ve satış hakları

Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. AŞ’ye aittir.Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri,kapak tasarım; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıtya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.

Bu kitap T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bondrolü ile satılmaktadır.Okuyucularımızın, bondrolü olmayan kitaplar hakkında

yayınevimize bilgi vermelerini ve bondrolsüz yayınlarısatın almamalarını diliyoruz.

1. Baskı: Aralık 2019, Ankara

Yayın-Proje: Ümit DilaverDizgi-Grafik Tasarım: Gülnur Öcalan

Kapak Tasarımı: Pegem Akademi

Baskı: Tarcan Matbaacılık Yayın. San. - Murat Tarcanİvedik Cad. No: 417Yenimahalle/Ankara

Kızılbey Vd 8230201756Tel: 0312 384 34 35

Faks: 0312 384 34 37

Yayıncı Sertifika No: 36306Matbaa Sertifika No: 25744

İletişim

Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARAYayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08

Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60İnternet: www.pegem.net

E-ileti: pegem@pegem.netWhatsApp Hattı: 0538 594 92 40

Ön Söz

iii

Değerli Okuyucularımız,

Akademik platformda ve sınav yayıncılığı alanında tartışılmaz lider ve temel başvuru kaynağı olan PEGEM Yayınları’nın zengin yayın yelpazesine eklenen Eğitim Bilimleri 20 Deneme setimiz, yine eğitim bilimleri alanında tanınmış ve otorite kabul edilen eğitimciler tarafından hazırlanmıştır.

Hem öğrencinin süre performansını artıracak hem de bilgi açığını ka-patacak nitelikte hazırlanan deneme setinizdeki sorular, özenle seçilmiş olup size kapsamlı bir tekrar imkânı sağlayacaktır. Bu sayede eksiklerinizi sağlıklı bir şekilde tespit edebilme ve sınavdan önce bunları giderme fırsatınız olacaktır.

Öğretmen adayları için olmazsa olmaz bölümlerden biri olan eğitim bi-limleri oturumundan tam verim alabilmeniz için hazırlanan deneme setinizin sizlere faydalı olacağına inanıyor, meslek hayatınızda şimdiden başarılar dili-yoruz.

Pegem Akademi

iv

İçindekiler

Ön Söz ...................................................................................................................................................... iii

İçindekiler ................................................................................................................................................ iv

Deneme 01 ..............................................................................................................................................1

Deneme 02 ..............................................................................................................................................7

Deneme 03 ........................................................................................................................................... 13

Deneme 04 ........................................................................................................................................... 18

Deneme 05 ........................................................................................................................................... 24

Deneme 06 ........................................................................................................................................... 31

Deneme 07 ........................................................................................................................................... 36

Deneme 08 ........................................................................................................................................... 43

Deneme 09 ........................................................................................................................................... 49

Deneme 10 ........................................................................................................................................... 55

Deneme 11 ........................................................................................................................................... 61

Deneme 12 ........................................................................................................................................... 66

Deneme 13 ........................................................................................................................................... 71

Deneme 14 ........................................................................................................................................... 77

Deneme 15 ........................................................................................................................................... 83

Deneme 16 ........................................................................................................................................... 88

Deneme 17 ........................................................................................................................................... 93

Deneme 18 ........................................................................................................................................... 98

Deneme 19 .........................................................................................................................................104

Deneme 20 .........................................................................................................................................110

Cevap Anahtarı ..................................................................................................................................115

Deneme - 1

1

1. - 3. soruları aşağıdaki parag-rafa göre cevaplayınız.

Bir televizyon şirketi, yayına yeni sunduğu dizinin tüm ülkede seyre-dilme oranlarını takip etmiş ve dü-şük bulmuştur. Televizyon müdürü dizi yapımcısına, önümüzdeki iki hafta içinde izlenme oranı %15’e ulaşmazsa diziyi kaldıracağını söy-lemiştir. Dizi %9 izlenme oranında kaldığı için yayından kaldırılmıştır. Televizyon şirketinin reyting oranla-rını tespit etmesi, bazı ailelerin evle-rine takılmış cihazlardan medya ku-ruluşuna gelen elektronik sinyallerle mümkün olmaktadır.

1. Buna göre insanların diziyi izle-mesinin gerçekte gözlenmediği hâlde sinyallerden takip edilmesi aşağıdaki kavramlardan hangisiy-le açıklanabilir?

A) Ölçütü işe koşmakB) Norma dayalı değerlendirme

yapmakC) Doğrudan ölçüm yapmakD) Ölçüt dayanaklı değerlendirme

yapmakE) Dolaylı ölçüm yapmak

2. Televizyon şirketi müdürünün önünde bulunan “Dizi bu hafta %9 oranında izlendi.” şeklindeki rapor hangi ölçek düzeyinde bilgi sun-maktadır?

A) SınıflamaB) SıralamaC) Eşit aralıklıD) Eşit oranlıE) Değişken oranlı

3. Televizyon müdürünün yapımcıya dayattığı en az %15 izlenme ora-nı zorunluluğu, dizinin devamına veya bitirilmesine yönelik ne tür bir yaklaşımdır?

A) Ölçüt dayanaklı değerlendirmeB) Norm dayanaklı değerlendirmeC) Zorunlu ölçme kuralı D) Türetilmiş ölçme baremiE) Ölçmenin güvenirliğini artırıcı ek

önlem

4. Geçerli bir test, ---- amaca uygun-dur.Yukarıdaki cümlede bulunan boş-luk, aşağıdaki seçeneklerden hangisi ile doldurulmalıdır?A) her zaman B) kolaysaC) kullanışlıysaD) kararlılık, tutarlılık ve iç tutarlılık

şartlarını yerine getirirseE) soru sayısı yeterli ise

2

5. Aşağıdaki seçeneklerin hangisin-de zorunlu bir ilişki doğru olarak ifade edilmiştir?

A) Bağıl ölçme sistemleri ancak ba-ğıl ölçüt ile değerlendirilir.

B) Dolaylı ölçmeler ancak sıfır nok-tasından başladığında güvenilir sonuçlar üretir.

C) Doğrudan ölçmelerde ölçme aracı kullanılmaz.

D) Geçerliği +1 olan bir testin güve-nirliği de +1’dir.

E) Türetilmiş ölçmelerin tümünde kesikli (süreksiz) birim sistemi kullanılır.

6. “Bir sınıfta öğrencilerin dönem so-nunda ürün dosyaları incelendiğin-de tüm öğrencilerin aynı çalışmaları yapmadıkları, performans ve proje görevlerinde farklı alanlarda uzman-laştıkları görülür.”Yukarıdaki cümlede portfolyo tipi değerlendirmelerin hangi yönüne vurgu yapılmamıştır?A) Hedeflerin esnekliğiB) Öğrenci kazanımlarının kıyasla-

nabilirliğinin düşük olmasıC) Öğrenciye gelişim alanında sağ-

ladığı özgürlükD) Portfolyo değerlendirmede pu-

anların standartlaştırılmamasıE) Puanlama sürecine yüksek

oranda hata karışması

7. Bir ünitenin içinde geçen kav-ramların öğrenci zihninde yapı-landırılarak saklanmasına hizmet edecek en etkili ölçme ve değer-lendirme tekniği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ünite kazanımlarının ölçülmesini sağlayacak boşluk doldurma tipi test

B) Ünite kavramlarının öğrenilme düzeyini test eden kelime ilişki-lendirme testi

C) Ünite sonunda uygulanacak doğru yanlış testi

D) Ünite ile ilgili hazırlanacak ve öğrenciden çözmesini isteyece-ğimiz çengel bulmaca

E) Ünite ile ilgili hazırlanacak kav-ram haritası oluşturma görevi

8. Bir testin puanlayıcı objektifliği aşağıdakilerden hangisi ile doğru-dan ilgilidir?

A) Amaca uygunlukB) GüçlükC) KullanışlılıkD) GüvenirlikE) Geçerlik

3

9. - 11. soruları aşağıdaki tablo-ya göre cevaplayınız.

3. soru analizi

Puan aralığı Frekans A B C D E Boş

81-100 0 0 0 0 0 0 0

61-80 4 4 0 0 0 0 0

41-60 4 4 0 0 0 0 0

21-40 10 0 1 1 1 1 2

0-20 2 0 2 2 0 0 2

Yukarıda 100 soruluk matematik testinin 20 kişilik sınıfa uygulanması sonucu elde edilen istatistiksel ve-riler bulunmaktadır. İlk iki sütunda testin tümüne yönelik bilgiler, daha sonraki sütunlarda ise sadece test-teki 3. soru ile ilgili bilgiler vardır. 3. sorunun doğru cevabı A’dır.

9. Yukarıdaki tabloya göre testin 3. sorusunun güçlük düzeyi kaçtır?

A) 0.20 B) 0.40 C) 0.60 D) 0.70 E) 0.90

10. Yukarıdaki tabloya göre testin 3. sorusunun ayırt edicilik değeri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Yeterli düzeydedir.B) Düzeltilerek kullanılabilir düzey-

dedir.C) Pozitif değer aldığı hâlde testten

çıkarılmalıdır.D) “0” değeri aldığı için testten çı-

karılmalıdır.E) Negatif değer aldığı için testten

çıkarılmalıdır.

11. Sorudaki tabloya göre sınıfın da-ğılımı ile ilgili aşağıdaki ifadeler-den hangisi doğrudur?

A) Simetriktir.B) Normaldir.C) Sola çarpıktır.D) Sağa çarpıktır.E) Ters simetriktir.

4

12. Sercan Öğretmen’in 100 kişilik gru-ba uyguladığı 5 soruluk testin mad-de güçlükleri aşağıdaki tabloda gös-terilmiştir. Her soru 1 puandır.

Soru Güçlük1 0.102 0.903 0.504 0.505 0.50

Sercan Öğretmen’in uyguladığı sı-navın frekans - puan grafiği aşağı-dakilerden hangisi olabilir?A) frekans

puan50

B) frekans

puan50

C)

50

frekans

puan

D) frekans

puan50

E) frekans

puan50

5

Çözümler

5.

A) Bağıl ölçmeden sonra mutlak ölçüt kullanılabilir.

B) Dolaylı olduğu hâlde gerçek sıfır nok-tasından başlamayan pek çok ölçme örneği vardır. Örneğin cıvalı termo-metre ile sıcaklığı ölçmek.

C) Cetvelle boy ölçülürken araç kullanılır ve bu doğrudan ölçmedir.

D) Geçerli bir test her zaman güvenilirdir. Geçerlilik katsayısı +1 ise güvenirlik katsayısı da +1’dir. Bu ifade doğru-dur.

E) 1,2 m/sn türetilmiş ölçmedir ve sürekli değişken olarak tanılanır.

Cevap D

6. Soru kökünde puanlama sürecinin ob-jektifliğine ve hata oranına vurgu yapıl-mamıştır. Sadece çalışmaların esnekliği ve farklılaşması vurgulanmıştır.

Cevap E

7. Kavram haritaları kavramları alt alta lis-telemez. Tersine kavram bağlantıları, hiyerarşiler ile ünitelerin bütününü gör-meyi sağlar. Diğer seçenekler bilgi ve kavrama düzeyi hedeflerine yönelik uy-gulamalarken (E) seçeneğinde belirtilen ifade uygulama, analiz düzeylerini de içererek kazanımların daha üst hedeflere ulaşmasını sağlar.

Cevap E

1. Bir nesnenin özelliğini kendisine ulaşa-madığımız durumda etkisinden yarar-lanarak ölçeriz. Ailelerin diziyi seyredip seyretmediklerine yönelik sinyaller, ola-yın kendisine değil sinyalizasyon sis-temine verdiği uyarılara dayandığı için dolaylı ölçme olarak tanılanır.

Cevap E

2. Sayısal değerlerle ifade edilebilen öl-çek türleri sadece eşit aralıklı ve eşit oranlıdır. Bu iki ölçek türünü birbirinden ayıran parametre ise sıfır noktasının gerçek olup olmamasıdır. %0 izlenme oranı, yokluğu gösterdiği için 0 noktası mutlaktır. Bu durumda ölçek düzeyi eşit oranlı olarak tanımlanır.

Cevap D

3. %15 izlenme oranını, eğitim sistemin-de ve sınavlardaki %15 doğru yapma zorunluluğuna benzetebiliriz. Önceden belirlenen %15 doğru yapma zorunlulu-ğu mutlak ölçüt olduğu gibi en az %15 izlenme oranı şartı da mutlak ölçüttür. Dolayısıyla ölçüt dayanaklı değerlendir-me yapılmıştır.

Cevap A

4. Geçerlilik iki parametreden oluşur, gü-venirlik ve amaca uygunluk. Bir test ge-çerli ise hem güvenilir, hem de amaca uygundur.

A. uy.Güvenirlik

Geçerlilik

OlumluOlumlu

Bir test geçerli ise zorunlu olarak hem güvenilirdir hem de amaca uygundur.

Cevap A

6

8. Güvenirliği oluşturulan etkenlerin bir gru-bu sınav hazırlanırken, bir grubu sınav uygulanırken, bir grubu da sınav sonuçları puanlanırken önem kazanır. Puanlayıcı, objektifli puanlama güvenirliğini sağlamak için gerekli şartlardan biridir. Bu şart sınav uygulamasından sonra puanlama süreci ile ilgilidir.

Cevap D

9. Sınava giren tüm öğrenci sayısı frekans-ların toplamıdır:4 + 4 + 10 + 2 = 20

3. soruyu doğrudan cevaplayan öğrenci sayısı :4 + 4 = 8

Madde güç .208

10040 0 40= = =

Cevap B

10. Üst gruptaki öğrenciler soruyu doğru cevaplamışken alt gruptaki öğrenci-ler soruyu yanlış cevaplamış veya boş bırakmıştır. İlk sekiz öğrencinin tümü soruyu doğru cevaplamışken diğerleri (geride kalan öğrenciler) soruyu ce-vaplayamamıştır. Sorunun ayırt edicilik düzeyi hesaplansa +1 değerine ulaşılır ancak bu hesaplamaya gerek yoktur. Tabloda ayırt ediciliğin yeterli olduğu açıkça görülmektedir. Bu bilgiye nasıl ulaştığımızı tekrar vurgulayalım: Testin tümünden yüksek not alan öğrencilerin tümü soruyu doğru cevaplamışken tes-tin tümünden düşük not alan öğrenci-lerin tümü soruyu doğru cevaplayama-mıştır.

Cevap A

11.

10

20 40 60 80 100puan

frekans

42

Dağılım sağa çarpıktır. Yukarıda oluştu-rulan puan-frekans grafiği, öğrencilerin düşük puanlarda daha çok kümelendi-ğini göstermektedir.

Cevap D

12. Test güç . . . . .

.

.

50 1 0 9 0 5 0 5 0 5

52 5

0 50

=+ + + +

=

=

Ar. Ort = Test güç x T. soru.

= 0.5 x 5

= 2.5

A ve E grafiklerinde aritmetik ortalama 2.5’tan fazladır. C ve D grafiklerinde arit-metik ortalama 2.5’tan azdır. Sadece B seçeneğinde aritmetik ortalama 2,5 ve test güçlüğü 0.5 olabilmektedir.

Cevap B

Deneme - 2

7

1. - 3. soruları aşağıdaki parça-ya göre cevaplayınız.

Portfolyo değerlendirmeyi eğitim sü-recinde etkili kullanan ülkelerden biri de İsveç’tir. Lise son sınıfta seçmeli fizik dersi almak isteyen, üniversite eğitimini de bu alanda yapmak iste-yen İsveçli öğrenciyi fizik öğretmeni görüşmeye çağırmış ve bir önceki yıl hazırlamış olduğu portfolyo dosya-sını da beraberinde getirmesini iste-miştir. Dosyayı inceleyen öğretmen 30 dakika boyunca öğrenciye çalış-maları hakkında sorular sormuştur. Örnek üç soru şöyledir:• Neden tüm çalışmalarında

elektrik konusunu seçtin?

• Bu çalışmalar öncesinde voltaj ile akım arasında nasıl bir ilişki bulunabileceğini düşündün?

• Çalışma sonrasında akım şid-detini nelerin etkilediği sonucu-na vardın?

Sorduğu sorulara öğrencinin verdiği cevaplardan olumlu izlenim edinen öğretmen, seçmeli ders tercihinin doğru olduğunu ve kendisini des-tekleyeceğini söylemiştir.

1. Yukarıdaki olayda fizik öğretmeni öğrencinin bir önceki yıl yaptığı çalışmaları hangi amaca yönelik değerlendirmiştir?

A) Tanıma ve hazırbulunuşluğu tes-pit etme

B) İzleme ve yetiştirmeC) Düzey belirlemeD) Değer biçmeE) Mutlak sıfır noktasını belirleme

2. Öğretmenin öğrencisiyle görüş-mesi sürecinde aşağıdaki kav-ramlardan hangisine hiç yer veril-memiştir?

A) GözlemB) KararC) Gruba bağlı değerlendirmeD) GörüşmeE) Ölçme

3. Parçada bahsedilen görüşmeyi ya-pan fizik öğretmeni, bir başka öğ-renci ile görüşmesinde öğrencisinin portfolyo çalışmalarının İnternet’ten hazır alınmış bilgilerin kopyalanma-sı ile derlendiği sonucuna varmıştır. Dosyada yer alan bilgilerin bilimsel olarak yoğun ve doğru olmasına rağmen öğrenci zihninde yapılandı-rılmamış ve ezber düzeyinde kalmış olduğunu görmüştür. Bu öğrencinin başka bir alana yönelmesini tavsiye eden öğret-menin portfolyo dosyasının hangi yönünü yetersiz gördüğünü düşü-nebiliriz?A) Bilimsel yeterlilikB) KullanışlılıkC) Hayata yakınlıkD) GüvenirlikE) Geçerlik

8

4. Bir nesnenin bir özelliğinin var olup olmadığını, varsa ne kadar olduğunu, mümkünse sayı ve sembolle ifade etme sürecinde aşağıdakilerden hangisine ihtiyaç yoktur?

A) Özelliği gözlemekB) Ölçülecek özelliği belirlemekC) Ölçmenin kurallarını belirlemekD) Ölçüm sonucuna ulaşmakE) Ölçütü işe koşmak

5. Eğitim süreçlerinde yer alan ta-nıma ve hazırbulunuşluğu tespit etmeye yönelik sınavlarla ilgi-li aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Öğrencinin program içinde iz-lenmesini sağlayan sınavlardır.

B) Öğrencinin sınıfı geçme veya kalmasına dayanak sağlayan sı-navlardır.

C) Sonuçlarının bağıl ölçüt ile de-ğerlendirilmesi anlamlı sonuçlar vermeyen sınav türüdür.

D) Sonuçları sola çarpık çıkması durumunda amacına ulaşmayan sınavlardandır.

E) Mutlaka normale yakın dağılımın gözlenmesi gereken bir sınav tü-rüdür.

6. ve 7. soruları aşağıdaki par-çaya göre cevaplayınız.

8/A sınıfının matematik öğretmeni Cemil Bey, 8/B sınıfının matematik öğretmeni ise Serdar Bey’dir. İlk üç üniteye yönelik her iki öğretmenin sınıflarına uyguladıkları sınavlarda 8/A sınıfının aritmetik ortalaması 100 üzerinden 80, 8/B sınıfının aritme-tik ortalaması ise 100 üzerinden 30 olarak bulunmuştur. Sonuçları den-gesiz bulan okul müdürü 8/A sınıfına Serdar Öğretmen’in, 8/B sınıfına da Cemil Öğretmen’in sınavının uygu-lanmasını istemiştir. Bu uygulamada 8/A sınıfının aritmetik ortalaması 78, 8/B sınıfının aritmetik ortalaması 27 olarak bulunmuştur.

6. Yukarıdaki inceleme sonrasında sınavlarla ilgili aşağıdaki sonuç-lardan hangisine kesinlikle ulaşa-biliriz?

A) A sınıfının her iki sınavda da pu-anları sola çarpıktır.

B) B sınıfının homojenlik düzeyi A sınıfından yüksektir.

C) Serdar Öğretmen’in sınavı 8. sı-nıflar için aşırı zor seviyededir.

D) Cemil Öğretmen’in sınavının iç tutarlılığı daha yüksektir.

E) A sınıfının matematik dersi mut-lak öğrenme düzeyi daha yük-sektir.

9

7. Parçada bahsedilen incelemede aşağıdaki kavramların hangisi hakkında bilgi edinilmemiştir?

A) Sınıfların başarı düzeyiB) Testlerin güçlük düzeyiC) Öğretmenlerin hazırladıkları sı-

navların birbirine uygunluğu D) Testlerin puanlama güvenirlikleriE) Testlerin ortalama madde güç-

lükleri

8. ve 9. soruları aşağıdaki par-çaya göre cevaplayınız.

“X” araştırma şirketi üç ay sonra yapılacak genel seçim için Fransa seçmen nüfusu üzerinden örneklem seçerek 1.000 kişiye hangi partiye oy vereceklerini sormuştur. Üç ay sonra seçimler yapıldığında gazete-lere yansıyan beş araştırma şirketi-nin verileri içinde seçim sonuçlarını en iyi tahmin eden şirketin “X” şirketi olduğu görülmüştür.

8. Yukarıdaki paragrafa göre “X” araştırma şirketinin çalışmalarının hangi özelliğinin kesinlikle yüksek olduğunu söyleyebiliriz?

A) KullanışlılıkB) DuyarlılıkC) İç tutarlılıkD) GüçlükE) Yordama gücü

9. Tüm seçmenlere uygulanamayan araştırmanın bir örneklem gru-bu seçilerek daha dar bir alanda incelenmesini testlerin hangi yö-nüyle benzeştirebiliriz?

A) İç tutarlılık için Cronbach alfa katsayısı hesaplamak

B) Test tekrar yöntemi ile güvenirliği artırmak

C) Hedef davranışların tümünü tes-te seçilecek sınırlı soru ile örnek-lemek

D) Puanlama güvenirliğini artırma-ya yönelik ek önlem almak

E) Duyarlılığı artırmak için soru sa-yısını artırmak

10

10. Sercan Öğretmen’in yeni uygulaya-cağı bir sınavda tüm soruların madde güçlüklerinin +0.20 olması durumun-da grubun dağılımının aşağıdakiler-den hangisi gibi olması beklenir?

A) frekans

puan0 100

B) frekans

puan0100

C) frekans

puan0 100

D) frekans

puan0100

E) frekans

puan0100

11. 40 kişilik gruba matematik testi uy-gulayan Şeref Öğretmen tüm öğren-cilerin ham puanlarını hesaplamış ve aritmetik ortalamayı 30 olarak bulmuştur.Testte aritmetik ortalama kadar doğru cevap sayısına ulaşan öğ-rencisi Ozan’ın puanını listeye katmayı unutan öğretmenin hata-sı aşağıdaki istatistik ölçülerinden hangisini kesinlikle değiştiremez?A) Testin güçlük düzeyiB) ModC) MedyanD) Yığılmalı frekansE) Çeyrek sapma

12. 40 soruluk Türkçe testinde sınıfın doğru adetleri, Z puanları ve T pu-anları hesaplanmıştır. Aşağıdaki tab-loda 5 öğrenci ile ilgili veriler sunul-muştur.

Öğrenci Z puanı

T puanı Doğru sayısı

Sergen -1 40 10

Rüştü 0 50 15

Işıl +1 60 20

Şaziye +3 80 30

Nevriye -2 30 5

Yukarıdaki bilgilere göre sınavın standart sapması kaçtır?A) 0 B) 1 C) 5 D) 10 E) 15