Everyman's English Translation of the 2010 SONA

8/9/2019 Everyman's English Translation of the 2010 SONA

1/24

Everyman's Englishtranslation of the

2010 State of the Nation Address

of President Benigno C. Aquino III

By Steve B. Salonga


2/24

Mga minamahal kong kababayan:

Sa bawat sandali po ng pamamahala ay nahaharap tayo sa isang sangandaan.

My countymen, governance always presents us with a fork in theroad, leading to two different paths.

Sa isang banda po ay ang pagpili para sa ikabubuti ng taumbayan. Ang pagtanaw sa interes ng

nakakarami; ang pagkapit sa prinsipyo; at ang pagiging tapat sa sinumpaan nating tungkulin

bilang lingkod-bayan. Ito po ang tuwid na daan.

On the one hand we can choose to do what is good for thecountry: by acknowledging the greater interest of the masses,being faithful to their welfare, and remaining true to our oath

as public servants. This is the Straight Path.

Sa kabilang banda ay ang pag-una sa pansariling interes. Ang pagpapaalipin sa pulitikal na

konsiderasyon, at pagsasakripisyo ng kapakanan ng taumbayan. Ito po ang baluktot na daan.

On the other hand, there are those who would put their self-interest ahead of everyone else. They become slaves to politicalexpediency and foresake the public interest. This is the CrookedPath.

Matagal pong naligaw ang pamahalaan sa daang baluktot. Araw-araw po, lalong lumilinaw sa

akin ang lawak ng problemang ating namana. Damang-dama ko ang bigat ng akingresponsibilidad.

Our government has long been lost on that Crooked Path. Everydayit is becoming clear to me how wide-spread and serious are theproblems the previous government has bequeathed us. I am deeplyhumbled by the great burden that has been laid upon me.

Sa unang tatlong linggo ng aming panunungkulan, marami po kaming natuklasan. Nais ko pong

ipahayag sa inyo ang iilan lamang sa mga namana nating suliranin at ang ginagawa naming

hakbang para lutasin ang mga ito.

In the first three weeks of our administration, I havediscovered many things. I wish to present to you just a few ofthese problems we have inherited, and what we are presentlydoing to solve them.


3/24

Sulyap lamang po ito; hindi pa ito ang lahat ng problemang haharapin natin. Inilihim at sadyang

iniligaw ang sambayanan sa totoong kalagayan ng ating bansa.

This is just a brief peek, and is not all the problems we face.The previous administration deliberately kept these things

secret and deceived the people as to the actual state of thenation.

Sa unang anim na buwan ng taon, mas malaki ang ginastos ng gobyerno kaysa sa pumasok na

kita. Lalong lumaki ang deficit natin, na umakyat na sa 196.7 billion pesos. Sa target na

kuleksyon, kinapos tayo ng 23.8 billion pesos; ang tinataya namang gastos, nalagpasan natin ng

45.1 billion pesos.

In the first six months of this year, the expenses of governmentwas greater that the revenue it collected in the same period.Our budget deficit has grown to 196.7B pesos. We were short of

our target collections by 23.8B and exceeded our budgetedexpenses by 45.1B.

Ang budget po sa 2010 ay 1.54 trillion pesos.

Our budget for 2010 is 1.54 Trillion pesos.

Nasa isandaang bilyong piso o anim at kalahating porsyento na lang ng kabuuan ang malaya

nating magagamit para sa nalalabing anim na buwan ng taong ito.

The government has only 100 Billion pesos or 6 1/2% of the total

budget still available for use over the remaining months of thisyear.

Halos isang porsyento na lang po ng kabuuang budget ang natitira para sa bawat buwan.

Only one percent of the total budget remains for our use in eachcoming month.

Saan naman po dinala ang pera?

So where did the money go?

Naglaan ng dalawang bilyong piso na Calamity Fund bilang paghahanda para sa mga kalamidad

na hindi pa nangyayari. Napakaliit na nga po ng pondong ito, ngunit kapapasok pa lang natin sa

panahon ng baha at bagyo, 1.4 billion pesos o sitenta porsyento na ang nagastos

The Arroyo administration set aside a 2 Billion peso CalamityFund in preparation for future calamities. This isn't a lot of


4/24

money, but the rainy season has just begun and already, 1.4Billion or 70% of that fund has already been spent!

Sa kabuuan ng 108 million pesos para sa lalawigan ng Pampanga, 105 million pesos nito ay

napunta sa iisang distrito lamang. Samantala, ang lalawigan ng Pangasinan na sinalanta ng

Pepeng ay nakatanggap ng limang milyong piso lamang para sa pinsalang idinulot ng bagyongCosme, na nangyari noong 2008 pa.

Of the total 108 Million peso allocation for the Province ofPampanga, 105 Million went solely to the first district of thatprovince. Meanwhile, the Province of Pangasinan that was heavilydamaged by Pepeng only received 5 Million pesos forrehabilitation due to Typhoon Cosme which passed through in2008!

Ibinigay po ang pondo ng Pampanga sa buwan ng eleksyon, pitong buwan pagkatapos ng Ondoy

at Pepeng. Paano kung bumagyo bukas? Inubos na ang pondo nito para sa bagyong nangyarinoong isang taon pa. Pagbabayaran ng kinabukasan ang kasakiman ng nakaraan.

Pampanga received its calamity fund allocation last May, anelection month and seven months after Typhoon Ondoy and Pepeng.What if a typhoon comes tomorrow? The Calamity funds havealready been used for past typhoons! The future will have to payfor the sins of the past.

Ganyan din po ang nangyari sa pondo ng MWSS. Kamakailan lamang, pumipila ang mga tao

para lang makakuha ng tubig. Sa kabila nito, minabuti pa ng liderato ng MWSS na magbigay ng

gantimpala sa sarili kahit hindi pa nababayaran ang pensyon ng mga retiradong empleyado.

It is the same at the MWSS (Manila Waterworks and SewerageService). Just recently, people have been qeueing up for water,due to water shortage. Despite the shortage, the trustees of ourwaterworks awarded themselves hefty bonuses, though the pensionsof retired MWSS employees remained unpaid!

Noong 2009, ang buong payroll ng MWSS ay 51.4 million pesos. Pero hindi lang naman po ito

ang sahod nila; may mga additional allowances at benefits pa sila na aabot sa 160.1 million pesos.

Sa madaling sabi, nakatanggap sila ng 211.5 million pesos noong nakaraang taon. Beinte-kuwatro

porsyento lang nito ang normal na sahod, at sitentay sais porsyento ang dagdag.

In 2009, the payroll of MWSS was 51.4 Million pesos. But this isnot all that they received as compensation. They receivedadditional allownaces and benefits that totalled 160.1 Millionpesos. In other words, they received a total of 211.5 Million


5/24

peosos last year! Only 24% of that amount was the regularpayroll, and the 76% was bonus!

Ang karaniwang manggagawa hanggang 13th month pay plus cash gift lang ang nakukuha. Sa

MWSS, aabot sa katumbas ng mahigit sa tatlumpung buwan ang sahod kasama na ang lahat ng

mga bonuses at allowances na nakuha nila.

A common worker only receives a 13-month bonus plus cash gifts,but at MWSS, the employees received the equivalent of 30-monthspay in bonuses and allowances that year!

Mas matindi po ang natuklasan natin sa pasahod ng kanilang Board of Trustees. Tingnan po natin

ang mga allowances na tinatanggap nila:

Even worse is what I found out about the compensation of membersof the Board of Trustees. Look at the allowances they received:

Umupo ka lang sa Board of Trustees at Board Committee meeting, katorse mil na. Aabot ng

nobenta'y otso mil ito kada buwan. May grocery incentive pa sila na otsenta mil kada taon.

As a member of the Board or its committees, every meetingattended is worth 14,000 pesos. It's worth 98,000 pesos a monthfor each board member. Each member even receives a groceryincentive of 80 thousand pesos a month!

Hindi lang iyon: may mid-year bonus, productivity bonus, anniversary bonus, year-end bonus, at

Financial Assistance. May Christmas bonus na, may Additional Christmas Package pa. Kada isa

sa mga ito, nobentay otso mil.

That isn't all. There are mid-year bonuses, productivity bonus,anniversary bonus, year-end bonus, and Financial Assistance.They have a Christmas Bonus, and an Additional Christmas Packageas well! Each of these bonus' is worth 98 thousand pesos.

Sa suma total po, aabot ang lahat ng dalawat kalahating milyong piso kada taon sa bawat

miyembro ng Board maliban sa pakotse, technical assistance, at pautang. Uulitin ko po. Lahat ng

ito ay ibinibigay nila sa kanilang mga sarili habang hindi pa nababayaran ang mga pensyon ng

kanilang mga retirees.

All in all, each member of the Board received 2.5 Million pesosa year in compensations, not including a car, technical staffand loan facilities. I say it again. All of these benefits theygranted themselves even while the pensions of MWSS retireesremained due and outstanding.


6/24

Pati po ang La Mesa Watershed ay hindi nila pinatawad. Para magkaroon ng tamang supply ng

tubig, kailangang alagaan ang mga watershed. Sa watershed, puno ang kailangan. Pati po iyon na

dapat puno ang nakatayo, tinayuan nila ng bahay para sa matataas na opisyal ng MWSS.

Even the La Mesa Dam Watershed, which is under their care, was

not spared. In order to conserve water we must protect ourwatersheds. We need more trees in our watersheds. In this case,instead of trees in our watershed, MWSS officials constructedresthouses for themselves!

Hindi naman sila agad maaalis sa puwesto dahil kabilang sila sa mga Midnight Appointees ni

dating Pangulong Arroyo. Iniimbestigahan na natin ang lahat nang ito. Kung mayroon pa silang

kahit kaunting hiya na natitira sana kusa na lang silang magbitiw sa puwesto.

Unfortunately, we can't fire them for they are among themidnight appointees of Pres. Arroyo. We shall continue to

investigate the matter. However, if they had even a little shameleft, I wish they would voluntarily resign from office.

Pag-usapan naman po natin ang pondo para sa imprastruktura. Tumukoy ang DPWH ng

dalawandaan apatnaput anim na priority safety projects na popondohan ng Motor Vehicle

Users Charge. Mangangailangan po ito ng budget na 425 million pesos.

Now lets talk of infrastructure funds. The Dept. of Public Worksand Highways identified 246 priority safety projects for fundingby the Motor Vehicle Users Charge. The program needs 425 Millionpesos.

Ang pinondohan po, dalawamput walong proyekto lang. Kinalimutan po ang dalawandaan at

labing walong proyekto at pinalitan ng pitumpung proyekto na wala naman sa plano. Ang

hininging 425 million pesos, naging 480 million pesos pa, lumaki lalo dahil sa mga proyektong

sa piling-piling mga benepisyaryo lang napunta.

However, what the government actually funded were only 28projects. They conveniently forgot he 246 projects andsubstituted 28 projects that were never part of the program. The425 Million budget was increased to 480 Million, therebyincreasing the final expenditure given to only 28 selectedbeneficiaries.

Mga proyekto po itong walang saysay, hindi pinag-aralan at hindi pinaghandaan, kaya parang

kabuteng sumusulpot.

These projects were meaningless, inadequately studied and poorly


7/24

planned; resulting in projects that sprouted everywhere likewild mushrooms.

Tapos na po ang panahon para dito. Sa administrasyon po natin, walang kota-kota, walang

tongpats, ang pera ng taumbayan ay gagastusin para sa taumbayan lamang.

The time has come to end these practices. In our administrationthere will be no quota system for bribes, no overpricing. Fromnow on public funds will be spent for the public welfare.

Meron pa po tayong natuklasan. Limang araw bago matapos ang termino ng nakaraang

administrasyon, nagpautos silang maglabas ng 3.5 billion pesos para sa rehabilitasyon ng mga

nasalanta nina Ondoy at Pepeng.

There is something else I discovered. Five days before the endof GMA's term, she ordered the release of 3.5 Billion pesos for

the rehabilitation of victims of Typhoon Ondoy and Pepeng.

Walumpu't anim na proyekto ang paglalaanan dapat nito na hindi na sana idadaan sa public

bidding. Labingsiyam sa mga ito na nagkakahalaga ng 981 million pesos ang muntik nang

makalusot. Hindi pa nailalabas ang Special Allotment Release Order ay pirmado na ang mga

kontrata.

86 projects were programmed for funding, without the benefit ofpublic bidding. Nineteen of these projects, worth 981 millionpesos, almost succeeded in getting funded.

Buti na lang po ay natuklasan at pinigilan ito ni Secretary Rogelio Singson ng DPWH. Ngayonpo ay dadaan na ang kabuuan ng 3.5 billion pesos sa tapat na bidding, at magagamit na ang

pondo na ito sa pagbibigay ng lingap sa mga nawalan ng tahanan dahil kina Ondoy at Pepeng.

Fortunately, the timely discovery and intervention of Sec.Rogelio Singson of DPWH prevented any disbursements of thefunds. Now the whole 3.5 Billion peos fund will undergo biddingprocedures and these funds will now be properly used to bringaid to those whose houses and property were actually damaged byOndoy and Pepeng.

Pag-usapan naman natin ang nangyari sa NAPOCOR. Noong 2001 hanggang 2004, pinilit ng

gobyerno ang NAPOCOR na magbenta ng kuryente nang palugi para hindi tumaas ang presyo.

Tila ang dahilan: pinaghahandaan na nila ang eleksyon.

Let us now talk about what happened at NAPOCOR. In 2001 to 2004the government compelled NAPOCOR to sell electricity at a


8/24

subsidized rate in order to preclude any rate-hike, ostensiblyin preparation for the elections of 2004.

Dahil dito, noong 2004, sumagad ang pagkakabaon sa utang ng NAPOCOR. Napilitan ang

pambansang gobyerno na sagutin ang dalawandaang bilyong pisong utang nito.

Because of this politically-motivated policy, NAPOCOR wentseriously in debt by 2004. Our national government ultimatelypaid for that deficit amounting to 200 Billion pesos.

Ang inakala ng taumbayan na natipid nila sa kuryente ay binabayaran din natin mula sa kaban ng

bayan. May gastos na tayo sa kuryente, binabayaran pa natin ang dagdag na pagkakautang ng

gobyerno.

What the people thought was a relief from high electrity rateswere ultimately taken from the public coffers. We ended up

paying for the lower rates, and paying the difference anyway,out of our own taxes!

Kung naging matino ang pag-utang, sanay nadagdagan ang ating kasiguruhan sa supply ng

kuryente. Pero ang desisyon ay ibinatay sa maling pulitika, at hindi sa pangangailangan ng

taumbayan. Ang taumbayan, matapos pinagsakripisyo ay lalo pang pinahirapan.

If the NAPOCOR had been more prudent with their deficit, wewould have added more capacity to secure our future electricalneeds. But these decisions were made based on politicalexpediency, and not on the needs of the public. Our people,

after great suffering, ends up even more burdened.

Ganito rin po ang nangyari sa MRT. Sinubukan na namang bilhin ang ating pagmamahal. Pinilit

ang operator na panatilihing mababa ang pamasahe.

It is the same at Metro Rail Transit. The Arroyo governmentalso tried to buy popularity by forcing the operator to keeptheir rates below their expenses.

Hindi tuloy nagampanan ang garantiyang ibinigay sa operator na mababawi nila ang kanilang

puhunan. Dahil dito, inutusan ang Landbank at Development Bank of the Philippines na bilhin

ang MRT.

Until the operator failed to recover his capital, and because ofthat failure, the government had to order Landbank and DBP topurchase the MRT.

Ang pera ng taumbayan, ipinagpalit sa isang naluluging operasyon.


9/24

The peoples money was used to rescue a bankrupt utility!

Dumako naman po tayo sa pondo ng NFA.

Now let's look at the NFA funds.

Noong 2004: 117,000 metric tons ang pagkukulang ng supply ng Pilipinas. Ang binili nila,

900,000 metric tons. Kahit ulitin mo pa ng mahigit pitong beses ang pagkukulang, sobra pa rin

ang binili nila.

In 2004: NFA projected a 117,000 MT short-fall in our ricesupply. The government bought 900,000 MT. Even if we multiplythe projected short-fall by 7, they still imported too muchrice!

Noong 2007: 589,000 metric tons ang pagkukulang ng supply sa Pilipinas. Ang binili nila, 1.827million metric tons. Kahit ulitin mo pa ng mahigit tatlong beses ang pagkukulang, sobra na

naman ang binili nila.

In 2007: NFA projected rice-supply short-fall at 589,000 MT.They bought 1.827 million metric tons. Even if we experiencedthree time more short-fall than projected they continued toimport too much rice!

Ang masakit nito, dahil sobra-sobra ang binibili nila taun-taon, nabubulok lang pala sa mga

kamalig ang bigas, kagaya ng nangyari noong 2008.

What really hurts is this. Because we keep over-buying everyyear, much of our stockpile of rice is actually rotting in NFAwarehouses, revealed to us in 2008.

Hindi po ba krimen ito, na hinahayaan nilang mabulok ang bigas, sa kabila ng apat na milyong

Pilipinong hindi kumakain ng tatlong beses sa isang araw?

Is this not a crime, that they would allow such precious rice tosimply rot, despite the 4 million Filipinos that are not eatingthree square meals a day?

Ang resulta nito, umabot na sa 171.6 billion pesos ang utang ng NFA noong Mayo ng taong ito.

In the end, NFA stands with a 171.6 billion pesos loss thisyear.

Ang tinapon na ito, halos puwede na sanang pondohan ang mga sumusunod:


10/24

This wasted 171.6 billion could have funded the following:

Ang budget ng buong Hudikatura, na 12.7 billion pesos sa taong ito.

The budget of the whole Judiciary, that stands at 12.7 B thisyear.

Ang Conditional Cash Transfers para sa susunod na taon, na nagkakahalaga ng 29.6 billion

pesos.

Our Conditional Cash Transfers program for the next year needs29.6 billion pesos.

Ang lahat ng classroom na kailangan ng ating bansa, na nagkakahalaga ng 130 billion pesos.

All the classrooms we need nation-wide would need 130 billionpesos.

Kasuklam-suklam ang kalakarang ito. Pera na, naging bato pa.

This is a despicable way to run government. Our gold has turnedto stone!

Narinig po ninyo kung paano nilustay ang kaban ng bayan. Ang malinaw po sa ngayon: ang

anumang pagbabago ay magmumula sa pagsiguro natin na magwawakas na ang pagiging maluho

at pagwawaldas.

You have seen how the public coffers have been pillaged. This isclear: Any change we wish to achieve must begin by insuring thatwe end this kind of waste and profligacy in the use of publicfunds.

Kaya nga po mula ngayon: ititigil na natin ang paglulustay sa salapi ng bayan. Tatanggalin natin

ang mga proyektong mali.

And that is why I say: From now on, we stop the profligate wasteof public funds. We shall end all these wrong and misdirectedprograms.

Ito po ang punto ng tinatawag nating zero-based approach sa ating budget. Ang naging kalakaran

po, taun-taon ay inuulit lamang ang budget na puno ng tagas. Dadagdagan lang nang konti,

puwede na.


11/24

This is the time to institute a zero-based approach to budgetplanning. In the past, needless and wasteful appropriationssimply recur from year after year. The amount is increased by alittle every year and approved even when totally unjustified.

Sa susunod na buwan ay maghahain tayo ng budget na kumikilala nang tama sa mga problema, atmagtutuon din ng pansin sa tamang solusyon.

Next month, we shall be submitting a budget that accuratelyidentifies these problems and prescribes the proper solutions.

Ilan lang ito sa mga natuklasan nating problema. Heto naman po ang ilang halimbawa ng mga

hakbang na ginagawa natin.

These are just a few of the problems we have found. Now here aresome examples of the steps that we are doing now.

Nandiyan po ang kaso ng isang may-ari ng sanglaan. Bumili siya ng sasakyang tinatayang nasa

dalawamput anim na milyong piso ang halaga.

There is a case of a pawnshop owner who bought a car estimatedto cost 26 million pesos.

Kung kaya mong bumili ng Lamborghini, bakit hindi mo kayang magbayad ng buwis?

If he can afford to buy a Lamborghini, why can't he afford topay his taxes?

Nasampahan na po ito ng kaso. Sa pangunguna nina Finance Secretary Cesar Purisima, Justice

Secretary Leila de Lima, BIR Commissioner Kim Henares at Customs Commissioner Lito

Alvarez, bawat linggo po ay may bago tayong kasong isinasampa kontra sa mga smuggler at sa

mga hindi nagbabayad ng tamang buwis.

A case has been filed against this man, led by our FinanceSecretary Cesar Purisima, Justice Secretary Leila de Lima, BIRCommissioner Kim Henares and Custom Commissioner Lito Alvarez.Every week they will be filing cases against smugglers and taxevaders.

Natukoy na rin po ang salarin sa mga kaso nina Francisco Baldomero, Jose Daguio at Miguel

Belen, tatlo sa anim na insidente ng extralegal killings mula nang umupo tayo.

We have already identified the suspects involved in the cases ofFrancisco Baldomero, Jose Daguio, and Miguel Belen, three of the


12/24

6 incidents of extra-legal killings that have occurred since weassumed office.

Singkuwenta porsyento po ng mga insidente ng extralegal killings ang patungo na sa kanilang

resolusyon.

50% of the incidents of extralegal killings are on their waytoward resolution.

Ang natitira pong kalahati ay hindi natin tatantanan ang pag-usig hanggang makamit ang

katarungan.

The remaining cases shall be pursued without let-up untiljustice is done.

Pananagutin natin ang mga mamamatay-tao. Pananagutin din natin ang mga corrupt sa gobyerno.

Murderers will be called to answer for their crimes. The corruptin government shall also be brought to justice.

Nagsimula nang mabuo ang ating Truth Commission, sa pangunguna ni dating Chief Justice

Hilario Davide. Hahanapin natin ang katotohanan sa mga nangyari diumanong katiwalian noong

nakaraang siyam na taon.

We have started forming the Truth Commission headed by ChiefJustice Hilario Davide. We shall seek the truth behind all thewrongdoings committed over the last nine years.

Sa loob ng linggong ito, pipirmahan ko ang kauna-unahang Executive Order na nagtatalaga sa

pagbuo nitong Truth Commission.

Within the week I shall be signing the first Executive Orderthat will create the Truth Commission.

Kung ang sagot sa kawalan ng katarungan ay pananagutan, ang sagot naman sa kakulangan natin

sa pondo ay mga makabago at malikhaing paraan para tugunan ang mga pagkatagal-tagal nang

problema.

Thus we have responded to injustice with truth, and ourresponse to poverty shall be new and creative ways to respond tothese age-old problems.

Napakarami po ng ating pangangailangan: mula sa edukasyon, imprastruktura, pangkalusugan,

pangangailangan ng militar at kapulisan, at marami pang iba. Hindi kakasya ang pondo para

mapunan ang lahat ng ito.


13/24

Our needs are so great: for education, infrastructure,healthcare, peace and order, and many more. We do not haveenough funds to meet all of these needs.

Kahit gaano po kalaki ang kakulangan para mapunan ang mga listahan ng ating pangangailangan,ganado pa rin ako dahil marami nang nagpakita ng panibagong interes at kumpyansa sa Pilipinas.

However, no matter how large the deficit that we need to fill, Iam confident of our success, because so many have shown arenewed interest and confidence in the capability of theFilipinos.

Ito ang magiging solusyon: mga Public-Private Partnerships. Kahit wala pa pong pirmahang

nangyayari dito, masasabi kong maganda ang magiging bunga ng maraming usapin ukol dito.

Now, here is the solution: Public-Private Partnerships. Even ifwe have not yet signed any agreements, I am certain it willhappen and that these will bring about many good things.

May mga nagpakita na po ng interes, gustong magtayo ng expressway na mula Maynila, tatahak

ng Bulacan, Nueva Ecija, Nueva Vizcaya, hanggang sa dulo ng Cagayan Valley nang hindi

gugugol ang estado kahit na po piso.

Many have expressed interest, there is someone who wants tobuild an expressway from Manila to Bulacan, Nueva Ecija, NuevaViscaya, up to the ends of the Cagayan Valley, without our

government spending a single peso.

Sa larangan ng ating Sandatahang Lakas:

In our Armed Forces:

Mayroon po tayong 36,000 nautical miles ng baybayin. Ang mayroon lamang tayo: tatlumpu't

dalawang barko. Itong mga barkong ito, panahon pa ni MacArthur.

We have 36,000 nautical miles of coastlines. We have only 32boats to patrol that coastline. These boats came to us from theMacArthur era.

May nagmungkahi sa atin, ito ang proposisyon: uupahan po nila ang headquarters ng Navy sa

Roxas Boulevard at ang Naval Station sa Fort Bonifacio.


14/24

A proposal has been made to us, here it is: they wish to leasethe Navy Headquarters on Roxas Blvd and the Naval Station inFort Bonifacio.

Sagot po nila ang paglipat ng Navy Headquarters sa Camp Aguinaldo. Agaran, bibigyan tayo ng

isandaang milyong dolyar. At dagdag pa sa lahat nang iyan, magsusubi pa sila sa atin ng kitamula sa mga negosyong itatayo nila sa uupahan nilang lupa.

They will pay the cost of moving Navy HQ to Camp Aguinaldo. Atthe outset, they will pay 100 Million Dollars. They have alsopledged to share their profits from the businesses establishedon the leased property.

Sa madali pong sabi: Makukuha natin ang kailangan natin, hindi tatayo gagastos, kikita pa tayo.

In other words, we get the money we need, at no cost to the

country, and we profit with them as well.

Marami na pong nag-alok at nagmungkahi sa atin, mula lokal hanggang dayuhang negosyante, na

magpuno ng iba't ibang pangangailangan.

Many more have offered and have made proposals, both local andforeign investors, to meet our needs.

Mula sa mga public-private partnerships na ito, lalago ang ating ekonomiya, at bawat Pilipino

makikinabang. Napakaraming sektor na matutulungan nito.

Through these PPP's our economy will flourish, and everyFilipino will benefit. Many sectors will be assisted.

Maipapatayo na po ang imprastrukturang kailangan natin para palaguin ang turismo.

We shall then be able to build the infrastructure we need todevelop our tourism industry.

Sa agrikultura, makapagtatayo na tayo ng mga grains terminals, refrigeration facilities, maayos

na road networks at post-harvest facilities.

In agriculture, we shall construct grain terminals,refrigeration facilities, proper road networks and post-harvestfacilities.

Kung maisasaayos natin ang ating food supply chain sa tulong ng pribadong sektor, sa halip na

mag-angkat tayo ay maari na sana tayong mangarap na mag-supply sa pandaigdigang merkado.


15/24

If we can fix our food-supply chain problems with the help ofthe private sector, instead of importing rice, we could soon beexporting rice to the world market.

Kung maitatayo ang minumungkahi sa ating railway system, bababa ang presyo ng bilihin. Masmura, mas mabilis, mas maginhawa, at makakaiwas pa sa kotong cops at mga kumokotong na

rebelde ang mga bumibiyahe.

If we can build the proposed railway system, the cost of goodswill go down. Transport will be cheaper, faster, moreconvenient, and we will be able to cut-out the kotong-cops andkotong-rebels who extort our traders.

Paalala lang po: una sa ating plataporma ang paglikha ng mga trabaho, at nanggagaling ang

trabaho sa paglago ng industriya. Lalago lamang ang industriya kung gagawin nating mas

malinis, mas mabilis, at mas maginhawa ang proseso para sa mga gustong magnegosyo.

Just a reminder: first priority of our program is the creationof jobs, and jobs come from the growth of industry. Our industrywill prosper if we can make the process of establishingenterprises clean, fast, and convenient for the investors.

Pabibilisin natin ang proseso ng mga proyektong sumasailalim sa Build-Operate-Transfer. Sa

tulong ng lahat ng sangay ng gobyerno at ng mga mamamayan, pabababain natin sa anim na

buwan ang proseso na noon ay inaabot ng taon kung hindi dekada.

We will speed-up the processing and approval of Build-Operate-Transfer projects. With the cooperation of all branches ofgovernment and the people, we shall cut the processing time fromthe years and decades it used to take, to just six months.

May mga hakbang na rin pong sinisimulan ang DTI, sa pamumuno ni Secretary Gregory

Domingo:

Our Dept of Trade and Industry Sec. Gregory Domingo has alreadytaken some steps:

Ang walang-katapusang pabalik-balik sa proseso ng pagrehistro ng pangalan ng kumpanya, na

kada dalaw ay umaabot ng apat hanggang walong oras, ibababa na natin sa labinlimang minuto.

The endless visits required to process company-nameregistrations, each visit sometimes taking 4 to 8 hours, will beshortened to 12 minutes!


16/24

Ang dating listahan ng tatlumpu't anim na dokumento, ibababa natin sa anim. Ang dating walong

pahinang application form, ibababa natin sa isang pahina.

The checklist of 36 items of documentation previously requiredshall be reduced to just 6 items. The 8-page application form

will be reduced to one page.

Nananawagan ako sa ating mga LGUs. Habang naghahanap tayo ng paraan para gawing mas

mabilis ang pagbubukas ng mga negosyo, pag-aralan din sana nila ang kanilang mga proseso.

Kailangan itong gawing mas mabilis, at kailangan itong itugma sa mga sinisumulan nating

reporma.

I call upon the local government units, while we look for waysto speed up the process of establishing new businesses, toclosely study your own official processes. You need to make itfaster, and consistent with the reforms that we have already

started.

Negosyante, sundalo, rebelde, at karaniwang Pilipino, lahat po makikinabang dito. Basta po hindi

dehado ang Pilipino, papasukin po natin lahat iyan. Kailangan na po nating simulan ang

pagtutulungan para makamit ito. Huwag nating pahirapan ang isat isa.

The entrepreneur, soldier, rebel, and the common man, everyonewill benefit from these initiatives. We need to start workingtogether if we are to achieve these goals. Let's stop makingthings difficult for each other.

Parating na po ang panahon na hindi na natin kailangang mamili sa pagitan ng seguridad ng atingmamamayan o sa kinabukasan ng inyong mga anak.

The time is coming when we shall no longer need to choosebetween peace and order, and the future welfare of our children.

Oras na maipatupad ang public-private partnerships na ito, mapopondohan ang mga serbisyong

panlipunan, alinsunod sa ating plataporma.

Once we have operationalized these PPP's, we sahll be able tofund the services that our people need, consistent with ourplatform of government.

Magkakapondo na po para maipatupad ang mga plano natin sa edukasyon.

There will now be money to fund our programs for education.


17/24

Mapapalawak natin ang basic education cycle mula sa napakaikling sampung taon tungo sa

global standard na labindalawang taon.

We shall be able to lengthen our basic education cycle from aninadequate 10 years, toward the global standard of 12 years.

Madadagdagan natin ang mga classroom. Mapopondohan natin ang service contracting sa ilalim

ng GASTPE.

We shall build more classrooms. We shall also be able to fundthe service contracting scheme under the GASTPE.

Pati ang conditional cash transfers, na magbabawas ng pabigat sa bulsa ng mga pamilya,

madadagdan na rin ng pondo.

We shall be able to maintain the conditional cash transfers,

that can relieve the burdens of every family, and we may even beable to increase these funds.

Maipapatupad ang plano natin sa PhilHealth.

We shall be able to implement our plans for PhilHealth.

Una, tutukuyin natin ang tunay na bilang ng mga nangangailangan nito. Sa ngayon, hindi

magkakatugma ang datos. Sabi ng PhilHealth sa isang bibig, walumput pitong porsyento na

raw ang merong coverage. Sa kabilang bibig naman, singkuwentay tres porsyento naman.

Ayon naman sa National Statistics Office, tatlumput walong porsyento ang may coverage.

First, we shall determine the actual number of people who needthe healthcare program. At the moment, the data for this hasbeen inconsistent and unreliable. On the one hand, PhilHealthsays there is already 87% coverage. And then again, they sayonly 53% are actually covered. According to the NationalStatistics Office 38% are covered.

Ngayon palang , kumikilos na si Secretary Dinky Soliman at ang DSWD upang ipatupad ang

National Household Targetting System, na magtutukoy sa mga pamilyang higit na

nagangailangan ng tulong. Tinatayang siyam na bilyon ang kailangan para mabigyan ng

PhilHealth ang limang milyong pinakamaralitang pamilyang Pilipino.

Even now, Secretary Dinky Soliman at DSWD is implementing theNational Household Targetting System that will define thepoorest of our poor. It is estimated that 9 Billion pesos willbe needed to give coverage to 5 million of our poorest citizens.


18/24


19/24

Commission on Appointments. Kung mangyayari po ito, marami pa sa mga mahuhusay na

Pilipino ang ma-eengganyong magsilbi sa gobyerno.

You have seen how competent our appointed cabinet members are. Ibelieve it only reasonable for me to hope that they will not

have to go through the eye of a needle to get confirmed by theCommision on Appointments. If that happens, then many more goodFilipinos will consider serving in government.

Sa lalong madaling panahon po, uupo na tayo sa LEDAC at pag-uusapan ang mga mahahalagang

batas na kailangan nating ipasa. Makakaasa kayo na mananatiling bukas ang aking isipan, at ang

ating ugnayan ay mananatiling tapat.

Very soon, we shall sit together in the LEDAC to discussimportant legislation that we need to be passed. You can beassured that I will keep an open mind, and that our relations

will be true.

Isinusulong po natin ang Fiscal Responsibility Bill, kung saan hindi tayo magpapasa ng batas na

mangangailangan ng pondo kung hindi pa natukoy ang panggagalingan nito. May 104.1 billion

pesos tayong kailangan para pondohan ang mga batas na naipasa na, ngunit hindi maipatupad.

We are proposing a Fiscal Responsibility Bill, that will preventappropriations that cannot identify a definite source of funds.Today, we already have 104.1 billion pesos worth of legislativeappropriations that have yet to be funded and implemented.

Kailanggan din nating isaayos ang mga insentibong piskal na ibinigay noong nakaraan. Ngayongnaghihigpit tayo ng sinturon, kailangang balikan kung alin sa mga ito ang dapat manatili at kung

ano ang dapat nang itigil.

We also have to resolve the matter of certain fiscal incentivesthat have been appropriated by the previous congress. Now thatwe are cost-cutting, we need to review and reconsider theseincentives to determine what stays and what we need to abandon.

Huwag po tayong pumayag na magkaroon ng isa pang NBN-ZTE. Sa lokal man o dayuhan

manggagaling ang pondo, dapat dumaan ito sa tamang proseso. Hinihingi ko po ang tulong ninyo

upang amiyendahan ang ating Procurement Law.

Let us not allow another NBN-ZTE scandal. Whether investors arelocal or foreign, let them undergo the same process. I askCongress to help-out by appropriately amending our ProcurementLaw.


20/24

Ayon po sa Saligang Batas, tungkulin ng estado ang siguruhing walang lamangan sa merkado.

Bawal ang monopolya, bawal ang mga cartel na sasakal sa kumpetisyon. Kailangan po natin ng

isang Anti-Trust Law na magbibigay-buhay sa mga prinsipyong ito. Ito ang magbibigay ng

pagkakataon sa mga Small- at Medium-scale Enterprises na makilahok at tumulong sa paglago

ng ating ekonomiya.

Our Constitution provides that the state shall assure a fairmarket place. It prohibits monopolies, and forbids cartels thatstrangle competition. We need an Anti-Trust Law that willenliven these principles. It will afford opportunity for Smalland Medium-scale enterprises to participate and help prosper ournational economy.

Ipasa na po natin ang National Land Use Bill.

I ask you to pass the National Land Use Bill.

Una rin pong naging batas ng Commonwealth ang National Defense Act, na ipinasa noon pang

1935. Kailangan nang palitan ito ng batas na tutugon sa pangangailangan ng pambansang

seguridad sa kasalukuyan.

One of the first laws passed during the Commonwealth period wasthe National Defense Act of 1935. We need to replace this with anew law that will meet the national security needs of today.

Nakikiusap po akong isulong ang Whistleblower's Bill upang patuloy nang iwaksi ang kultura ng

takot at pananahimik.

I ask you to pass the Whistleblower's Bill in order to reversethe growing culture of fear and silence.

Palalakasin pa lalo ang Witness Protection Program. Alalahanin po natin na noong taong 2009

hanggang 2010, may nahatulan sa 95% ng mga kaso kung saan may witness na sumailalim sa

programang ito.

Let us further strengthen the Witness Protection Program. Let usnot forget that from 2009-2010, the government secured a 95%conviction rate where witnesses have been under this program.

Kailangang repasuhin ang ating mga batas. Nanawagan po akong umpisahan na ang

rekodipikasyon ng ating mga batas, upang siguruhing magkakatugma sila at hindi salu-salungat.

We need to review our existing laws. I call upon you now tobegin the effort of re-codifying our various laws, to the end ofassuring their harmony and consistency.


21/24

Ito pong mga batas na ito ang batayan ng kaayusan, ngunit ang pundasyon ng lahat ng ginagawa

natin ay ang prinsipyong wala tayong mararating kung walang kapayapaan at katahimikan.

These laws shall set the standards of social order, but the

basis for all that we do is the principle that there can be noreal progress without peace and order.

Dalawa ang hinaharap nating suliranin sa usapin ng kapayapaan: ang situwasyon sa Mindanao, at

ang patuloy na pag-aaklas ng CPP-NPA-NDF.

We face two serious threats to our peace: the Mindanaosituation, and the continuing insurgency of the CPP-NPA-NDF.

Tungkol sa situwasyon sa Mindanao: Hindi po nagbabago ang ating pananaw. Mararating lamang

ang kapayapaan at katahimikan kung mag-uusap ang lahat ng apektado: Moro, Lumad, at

Kristiyano. Inatasan na natin si Dean Marvic Leonen na mangasiwa sa ginagawa natingpakikipag-usap sa MILF.

In regard to Mindanao: Our situation has not changed. We shallonly attain peace and order if everyone involved comes togetherin dialogue: Moro, Lumad, and Christian. We have designated DeanMarvic Leonen to oversee our on-going dialogue with the MILF.

Iiwasan natin ang mga pagkakamaling nangyari sa nakaraang administrasyon, kung saan

binulaga na lang ang mga mamamayan ng Mindanao. Hindi tayo puwedeng magbulag-bulagan sa

mga dudang may kulay ng pulitika ang proseso, at hindi ang kapakanan ng taumbayan ang

tanging interes.

We shall avoid repeating the mistakes of the previousadministration, when they simply surprised the people ofMindanao. We cannot deny that partisan politics may have alreadytainted the peace process, jeopardising our people's interests.

Kinikilala natin ang mga hakbang na ginagawa ng MILF sa pamamagitan ng pagdidisplina sa

kanilang hanay. Inaasahan natin na muling magsisimula ang negosasyon pagkatapos ng

Ramadan.

But, we acknowledge the efforts of the MILF to discipline theirown ranks. We continue to hope that peace talks can be resumedright after Ramadan.

Tungkol naman po sa CPP-NPA-NDF: handa na ba kayong maglaan ng kongkretong mungkahi,

sa halip na pawang batikos lamang?


22/24

In regard to the CPP-NPA-NDF: I ask them: are you now ready topresent concrete proposals, instead of simply condemninggovernment with empty rhetoric?

Kung kapayapaan din ang hangad ninyo, handa po kami sa malawakang tigil-putukan. Mag-usap

tayo.

If peace is what you wish, we are ready to accept a generalcease-fire. Come,let us talk and make peace.

Mahirap magsimula ang usapan habang mayroon pang amoy ng pulbura sa hangin. Nananawagan

ako: huwag po natin hayaang masayang ang napakagandang pagkakataong ito upang magtipon sa

ilalim ng iisang adhikain.

It will be difficult to dialogue as long as the smell ofgunpowder pervades the air. I ask you not to waste this

wonderful opportunity to come together with a mutual desire forpeace and harmony.

Kapayapaan at katahimikan po ang pundasyon ng kaunlaran. Habang nagpapatuloy ang barilan,

patuloy din ang pagkakagapos natin sa kahirapan.

Peace and order is the foundation of progress. As long as thewar between us remains, we are chained to our poverty.

Dapat din po nating mabatid: ito ay panahon ng sakripisyo. At ang sakripisyong ito ay magiging

puhunan para sa ating kinabukasan. Kaakibat ng ating mga karapatan at kalayaan ay ang

tungkulin natin sa kapwa at sa bayan.

We must realize that these times call for great sacrifices. Butremember that this time of sacrifice is our investment in thefuture. Hand in hand with our rights and freedom is our duty toour fellow man and our country.

Inaasahan ko po ang ating mga kaibigan sa media, lalo na sa radyo at sa print, sa mga

nagbablock-time, at sa community newspapers, kayo na po mismo ang magbantay sa inyong

hanay.

I trust that our friends in media, especially those in broadcastand print, block-timers and community newspapers, will policeand regulate their own ranks.

Mabigyang-buhay sana ang mga batayang prinsipyo ng inyong bokasyon: ang magbigay-linaw sa

mahahalagang isyu; ang maging patas at makatotohanan, at ang itaas ang antas ng pampublikong

diskurso.


23/24

I trust that you will be able to enliven the guiding principlesof your vocation: to enlighten the public on vital publicissues, to be truthful and fair, and elevate the level of publicdiscourse.

Tungkulin po ng bawat Pilipino na tutukan ang mga pinunong tayo rin naman ang nagluklok sa

puwesto. Humakbang mula sa pakikialam tungo sa pakikilahok. Dahil ang nakikialam, walang-

hanggan ang reklamo. Ang nakikilahok, nakikibahagi sa solusyon.

I believe it the duty of each Filipino to pay close attention tothe officials that they elected. And if possible, to move fromsimply criticising government to actively participating in it.From the critics, only endless criticism. But the participantbecomes a part of the solution.Napakatagal na pong namamayani ang pananaw na ang susi sa asenso ay ang intindihin ang sarili

kaysa intindihin ang kapwa. Malinaw po sa akin: paano tayo aasenso habang nilalamangan angkapwa?

Too long have we believed that the key to our prosperity is totake care of ourselves first, before others. It is clear to methat none of us can prosper as long as we insist on takingunfair advantage of our fellow men.

Ang hindi nabigyan ng pagkakataong mag-aral, paanong makakakuha ng trabaho? Kung walang

trabaho, paanong magiging konsumer? Paanong mag-iimpok sa bangko?

For those of us who have been denied an education, how will wesecure employment? How shall they manage to save money in thebank?

Ngunit kung babaliktarin natin ang pananawkung iisipin nating Dadagdagan ko ang

kakayahan ng aking kapwa"magbubunga po ito, at ang lahat ay magkakaroon ng

pagkakataon.

But if we change our point of view, if we said I will add tothe skills of my neighbor -then it will grow fruit, andeveryone will have a chance to prosper.

Maganda na po ang nasimulan natin. At mas lalong maganda po ang mararating natin. Ngunit

huwag nating kalimutan na mayroong mga nagnanasang hindi tayo magtagumpay. Dahil kapag

hindi tayo nagtagumpay, makakabalik na naman sila sa kapangyarihan, at sa pagsasamantala sa

taumbayan.


24/24

We have made a good start. And things will certainly get better.But let us not forget that there will be those who do not wishfor us to succeed. Because if we fail, they can get back inpower, and once more take advantage our people.

Akin pong paniwala na Diyos at taumbayan ang nagdala sa ating kinalalagyan ngayon. Habangnakatutok tayo sa kapakanan ng ating kapwa, bendisyon at patnubay ay tiyak na maaasahan natin

sa Poong Maykapal. At kapag nanalig tayo na ang kasangga natin ay ang Diyos, mayroon ba

tayong hindi kakayanin?

I believe God and our people have placed me where I find myselftoday. As long as we dedicate ourselves to the welfare of ourpeople, then God's blessings and guidance will surely be withus. And if God is with us, is there anything we cannot achieve?

Ang mandato nating nakuha sa huling eleksyon ay patunay na umaasa pa rin ang Pilipino sa

pagbabago. Iba na talaga ang situwasyon. Puwede na muling mangarap. Tayo nang tumungo sakatuparan ng ating mga pinangarap.

The mandate we received this recent election is proof that ourpeople continue to hope for change. Our situation has changed.There is now cause to hope. Let us all move together decisivelytoward the fulfillment of their hopes.

Maraming salamat po.

Thank you.

Documents

Everyman's English Translation of the 2010 SONA