Upload
fionan
View
64
Download
6
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Evr ópusambandið og hvalveiðar. Hannes H. Gissurarson Alþj óðamálastofnun HÍ 8. apríl 2011. Þokkafullt risad ýr. Orwell: Erfiðara að skj óta stór dýr en lítil Steypireyður stærsta dýr jarðar Langreyður og hrefna á Íslandsmiðum Skíðishvalir - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Evrópusambandið og hvalveiðar
Evrópusambandið og hvalveiðar
Hannes H. GissurarsonAlþjóðamálastofnun HÍ
8. apríl 2011
Hannes H. GissurarsonAlþjóðamálastofnun HÍ
8. apríl 2011
Þokkafullt risadýrÞokkafullt risadýr
Orwell: Erfiðara að skjóta stór dýr en lítil Steypireyður stærsta dýr jarðar Langreyður og hrefna á Íslandsmiðum Skíðishvalir Ganga frá mökunarstöðvum suður í
höfum hingað á vorin og snúa aftur á haustin
Hvalir verða gamlir og viðkoma er hæg
Orwell: Erfiðara að skjóta stór dýr en lítil Steypireyður stærsta dýr jarðar Langreyður og hrefna á Íslandsmiðum Skíðishvalir Ganga frá mökunarstöðvum suður í
höfum hingað á vorin og snúa aftur á haustin
Hvalir verða gamlir og viðkoma er hæg
Steypireyður: Kýr og kálfurSteypireyður: Kýr og kálfur
HvalveiðarHvalveiðar
Kjöt og spik verðmætt, líka bein og skíði
Baskar á Norður-Spáni hófu hvalveiðar Drápu hægsyndan sléttbak með skutli Spánverjavígin 1615 Grænlandshval nær útrýmt Stórir hvalveiðiflotar í S-Atlantshafi, N-
Atlantshafi og Kyrrahafi á 19. öld
Kjöt og spik verðmætt, líka bein og skíði
Baskar á Norður-Spáni hófu hvalveiðar Drápu hægsyndan sléttbak með skutli Spánverjavígin 1615 Grænlandshval nær útrýmt Stórir hvalveiðiflotar í S-Atlantshafi, N-
Atlantshafi og Kyrrahafi á 19. öld
Mobý DickMobý Dick
Herman Melville 1851, ísl. 1970 Ahab og Ísmael Eltingarleikur
við búrhval Kveikjan sönn:
Essex 1820
Herman Melville 1851, ísl. 1970 Ahab og Ísmael Eltingarleikur
við búrhval Kveikjan sönn:
Essex 1820
Ný tækniNý tækni
Stór skutull með sprengju Lína úr skutlinum, hvalur dreginn í
höfn Norðmenn hefja hér hvalveiðar 1883 Bann við veiðum stórhvelis 1913 Norðmenn hefja aftur veiðar hér 1935 Veiðar hrefnu hefjast 1914 Hvalur hf. frá 1948
Stór skutull með sprengju Lína úr skutlinum, hvalur dreginn í
höfn Norðmenn hefja hér hvalveiðar 1883 Bann við veiðum stórhvelis 1913 Norðmenn hefja aftur veiðar hér 1935 Veiðar hrefnu hefjast 1914 Hvalur hf. frá 1948
OfveiðiOfveiði
Vertíð á suðurhveli 1930–1931: 29 þ. steypireyðar, 10 þ. langreyðar, 600 hnúfubakar
Alþjóðasáttmáli 1935 til takmörkunar
Sléttbakur og Grænlandshvalur friðaðir 1946
Vertíð 1961–1962: 66 þ. stórhveli veidd um heim allan
Vertíð á suðurhveli 1930–1931: 29 þ. steypireyðar, 10 þ. langreyðar, 600 hnúfubakar
Alþjóðasáttmáli 1935 til takmörkunar
Sléttbakur og Grænlandshvalur friðaðir 1946
Vertíð 1961–1962: 66 þ. stórhveli veidd um heim allan
AlþjóðahvalveiðiráðiðAlþjóðahvalveiðiráðið
Stofnað 1946, Ísland aðili 1948 Tilgangur að stunda hvalarannsóknir
og koma í veg fyrir ofveiði Fyrstu árin of hár hámarksafli Skilgreindur í steypireyðum: 1 = 2
langreyðar = 2,5 hnúfubakar = 6 sandreyðar
Steypireyði nær útrýmt!
Stofnað 1946, Ísland aðili 1948 Tilgangur að stunda hvalarannsóknir
og koma í veg fyrir ofveiði Fyrstu árin of hár hámarksafli Skilgreindur í steypireyðum: 1 = 2
langreyðar = 2,5 hnúfubakar = 6 sandreyðar
Steypireyði nær útrýmt!
Colin W. Clark í Science 1973
Colin W. Clark í Science 1973
Kanadískur stærðfræðingur „The Economics of Overexploitation“ Hagfræði rányrkju Fiskihagfræðin: Hagfræðilegur
hámarksafli ætíð minni en líffræðilegur Clark: Nei, ef viðkoma er hæg og
vaxtafótur (discount rate) hár
Kanadískur stærðfræðingur „The Economics of Overexploitation“ Hagfræði rányrkju Fiskihagfræðin: Hagfræðilegur
hámarksafli ætíð minni en líffræðilegur Clark: Nei, ef viðkoma er hæg og
vaxtafótur (discount rate) hár
Líkan fiskihagfræðinnarLíkan fiskihagfræðinnar
0
20
40
60
80
100
120
0 2 4 6 8 0 12 14 16 18 20
Afli og tekjur
0
20
40
60
80
100
120
0 2 4 6 8 0 12 14 16 18 20
Afli og tekjur
Getur rányrkja borgað sig?Getur rányrkja borgað sig?
Hámarksafli við 10 báta Hámarksgróði við minna, 8 báta Rekið á sléttu við 20 báta Rányrkja og tap eftir 20 báta Fiskihagfræðingar: Hugsanlegt við
lágar jaðartekjur í fiskveiðum Clark: Líka hugsanlegt við hæga
viðkomu stofns og háan vaxtafót
Hámarksafli við 10 báta Hámarksgróði við minna, 8 báta Rekið á sléttu við 20 báta Rányrkja og tap eftir 20 báta Fiskihagfræðingar: Hugsanlegt við
lágar jaðartekjur í fiskveiðum Clark: Líka hugsanlegt við hæga
viðkomu stofns og háan vaxtafót
Bann við hvalveiðumBann við hvalveiðum
Bandaríkjaþing bannar hvalveiðar 1972
Alþjóðahvalveiðiráðið bannar veiðar 1982 frá og með 1986
Íslendingar, Norðmenn og Japanir andvígir banni
Hafró: Langreyður og hrefna ekki í útrýmingarhættu
CITES: Hvalir á lista 1983
Bandaríkjaþing bannar hvalveiðar 1972
Alþjóðahvalveiðiráðið bannar veiðar 1982 frá og með 1986
Íslendingar, Norðmenn og Japanir andvígir banni
Hafró: Langreyður og hrefna ekki í útrýmingarhættu
CITES: Hvalir á lista 1983
ÁrekstrarÁrekstrar
Íslendingar stunda hrefnuveiðar í vísindaskyni 1986–89
Sea Shepherd vinna skemmdarverk í Hvalfirði og sökkva 2 hvalabátum 1986
Paul Watson segist vilja koma Íslandi á kné fyrir meðferðina á hvölum
Íslendingar hætta hvalveiðum 1989, m. a. vegna afstöðu Japana
Íslendingar stunda hrefnuveiðar í vísindaskyni 1986–89
Sea Shepherd vinna skemmdarverk í Hvalfirði og sökkva 2 hvalabátum 1986
Paul Watson segist vilja koma Íslandi á kné fyrir meðferðina á hvölum
Íslendingar hætta hvalveiðum 1989, m. a. vegna afstöðu Japana
Deilur á alþjóðavettvangiDeilur á alþjóðavettvangi
Ísland gengur úr Alþjóðahvalveiðiráðinu 1992; endurskoðun fór aldrei fram
Philip Hammond segir af sér 1992 Ísland aðili að CITES 2000 Tilfinningalegt aðdráttarafl: Keikó „Aðalhlutverk“ í þremur kvikmyndum Fluttur til Eyja 1998, sleppt 2002,
drapst 2003
Ísland gengur úr Alþjóðahvalveiðiráðinu 1992; endurskoðun fór aldrei fram
Philip Hammond segir af sér 1992 Ísland aðili að CITES 2000 Tilfinningalegt aðdráttarafl: Keikó „Aðalhlutverk“ í þremur kvikmyndum Fluttur til Eyja 1998, sleppt 2002,
drapst 2003
Keikó 1998Keikó 1998
Hvalveiðar hefjast á nýHvalveiðar hefjast á ný
Ísland gengur aftur í AHR 2002 með fyrirvara um veiðar frá 2006
Hrefnuveiðar hefjast í vísindaskyni 2003
Veiðar í atvinnuskyni hefjast 2006 Erfiður markaður, veiðar liggja niðri
2007 og 2008, en hefjast aftur 2009 Stofnar við Ísland sterkir
Ísland gengur aftur í AHR 2002 með fyrirvara um veiðar frá 2006
Hrefnuveiðar hefjast í vísindaskyni 2003
Veiðar í atvinnuskyni hefjast 2006 Erfiður markaður, veiðar liggja niðri
2007 og 2008, en hefjast aftur 2009 Stofnar við Ísland sterkir
26 þúsund langreyðar26 þúsund langreyðar
70 þúsund hrefnur70 þúsund hrefnur
QuickTime™ and aTIFF (Uncompressed) decompressor
are needed to see this picture.
Ný greining í Science 2007Ný greining í Science 2007
Grafton, Kompas og Hilborn „The Economics of
Overexploitation Revisited“ Hagfræði rányrkju endurskoðuð Hámarksgróði alltaf við minni
veiðar en hámarksafli Veiðikostnaður minni (og gróði
meiri) við stærri stofn
Grafton, Kompas og Hilborn „The Economics of
Overexploitation Revisited“ Hagfræði rányrkju endurskoðuð Hámarksgróði alltaf við minni
veiðar en hámarksafli Veiðikostnaður minni (og gróði
meiri) við stærri stofn
Rifjum upp líkaniðRifjum upp líkanið
0
20
40
60
80
100
120
0 2 4 6 8 0 12 14 16 18 20
Afli og tekjur
0
20
40
60
80
100
120
0 2 4 6 8 0 12 14 16 18 20
Afli og tekjur
Hvað borgar sig?Hvað borgar sig?
Grafton og félagar: Varanlegan nýtingarrétt í höndum einkaaðila
Handhafinn hefur hag af því að stækka stofninn (til að minnka veiðikostnað)
Ofnýting hvalastofnsins var ekki vegna hás vaxtafótar eða hægrar viðkomu, heldur vegna kapphlaups um gæði
Kvótakerfi bindur enda á kapphlaupið
Grafton og félagar: Varanlegan nýtingarrétt í höndum einkaaðila
Handhafinn hefur hag af því að stækka stofninn (til að minnka veiðikostnað)
Ofnýting hvalastofnsins var ekki vegna hás vaxtafótar eða hægrar viðkomu, heldur vegna kapphlaups um gæði
Kvótakerfi bindur enda á kapphlaupið
Verndun krefst verndaraVerndun krefst verndara
Ítala á þjóðveldisöld: Kvótakerfi Stangir í laxveiðiám: Kvótakerfi Kvótakerfið í sjávarútvegi Varanleg og seljanleg
nýtingarréttindi í almenningi Enginn á almenninginn (hann er
sameign), en menn eiga hlunnindi þar eða nýtingarréttindi
Ítala á þjóðveldisöld: Kvótakerfi Stangir í laxveiðiám: Kvótakerfi Kvótakerfið í sjávarútvegi Varanleg og seljanleg
nýtingarréttindi í almenningi Enginn á almenninginn (hann er
sameign), en menn eiga hlunnindi þar eða nýtingarréttindi
Einfalt úrræðiEinfalt úrræði
Varanlegar veiðiheimildir samkvæmt veiðireynslu
Hrefnuveiðimenn fái veiðiheimildir til hrefnu
Hvalur ehf. fái heimildir til langreyðar Eftirlit auðvelt, aldrei landað framhjá Brottkast ólíklegt: Í fiskveiðum vegna
mishás verðs á tegundum og eintökum
Varanlegar veiðiheimildir samkvæmt veiðireynslu
Hrefnuveiðimenn fái veiðiheimildir til hrefnu
Hvalur ehf. fái heimildir til langreyðar Eftirlit auðvelt, aldrei landað framhjá Brottkast ólíklegt: Í fiskveiðum vegna
mishás verðs á tegundum og eintökum
Afrán hvalaAfrán hvala
Hvalir við Ísland éta 6 millj. lesta af fæðu
Íslendingar landa 1 millj. lesta af fiski Fæðan mestmegnis krabbadýr og
önnur smádýr, en líka smáfiskur Deilt um, hvort hvalur étur frá manni Ef ekki, þá er hvalur risastór
matarvinnslustöð
Hvalir við Ísland éta 6 millj. lesta af fæðu
Íslendingar landa 1 millj. lesta af fiski Fæðan mestmegnis krabbadýr og
önnur smádýr, en líka smáfiskur Deilt um, hvort hvalur étur frá manni Ef ekki, þá er hvalur risastór
matarvinnslustöð
Matur í hungruðum heimiMatur í hungruðum heimi
Nægir kjötið af hvali til að fæða alla Íslendinga?
Þurrkað hvalkjöt geymist vel Matvælaverð hefur snarhækkað í
heiminum FAO hefur áhyggjur af þróuninni Getum við neitað okkur um þennan
góða mat?
Nægir kjötið af hvali til að fæða alla Íslendinga?
Þurrkað hvalkjöt geymist vel Matvælaverð hefur snarhækkað í
heiminum FAO hefur áhyggjur af þróuninni Getum við neitað okkur um þennan
góða mat?
Hvað um hvalfriðunarsinna?
Hvað um hvalfriðunarsinna?
Heilagar kýr á Indlandi Vanhelg svín í Arabaríkjum Rottur og hundar á Vesturlöndum Árekstur tveggja hópa: Annar vill eta
hval, hinn skoða hann Frjáls markaður: Ekki annaðhvort-eða,
heldur bæði-og Hvorugur hópur valdbjóði sitt
sjónarmið
Heilagar kýr á Indlandi Vanhelg svín í Arabaríkjum Rottur og hundar á Vesturlöndum Árekstur tveggja hópa: Annar vill eta
hval, hinn skoða hann Frjáls markaður: Ekki annaðhvort-eða,
heldur bæði-og Hvorugur hópur valdbjóði sitt
sjónarmið
Nýtingarréttindin framseljanleg
Nýtingarréttindin framseljanleg
Til móts við sjónarmið hvalfriðunarsinna með því að friða ákveðin svæði
Einnig með því að leyfa frjálst framsal veiðiheimilda til hvalfriðunarsinna
Vilji menn hindra hefðbundna atvinnustarfsemi, þá greiði þeir fyrir það
Gæðin lendi í frjálsum viðskiptum í höndum þeirra sem best meta þau
Til móts við sjónarmið hvalfriðunarsinna með því að friða ákveðin svæði
Einnig með því að leyfa frjálst framsal veiðiheimilda til hvalfriðunarsinna
Vilji menn hindra hefðbundna atvinnustarfsemi, þá greiði þeir fyrir það
Gæðin lendi í frjálsum viðskiptum í höndum þeirra sem best meta þau
Afstaða Evrópusambandsins
Afstaða Evrópusambandsins
Skilyrðislaust bann við hvalveiðum Hvorki hrefna né langreyður í
útrýmingarhættu, en ES hlustar ekki á vísindaleg rök
Fiskveiðistefna ES óskynsamleg: Samnýtingarvandinn afturgenginn
Hvalveiðar bannaðar í dag. Hvað á morgun? Þorskveiðar?
Skilyrðislaust bann við hvalveiðum Hvorki hrefna né langreyður í
útrýmingarhættu, en ES hlustar ekki á vísindaleg rök
Fiskveiðistefna ES óskynsamleg: Samnýtingarvandinn afturgenginn
Hvalveiðar bannaðar í dag. Hvað á morgun? Þorskveiðar?
FrágangssökFrágangssök
Íslendingar hafa sótt um aðild að ES Frágangssök ef þjóðin fær ekki að
nýta auðlindir sínar og framleiða matvæli
Annað ósiðlegt í heimi síhækkandi matvælaverðs
Valið um verndun dýra eða friðun Hvalir ekki frekar heilög dýr en
indverskar kýr, í náttúrunni, ekki ofar
Íslendingar hafa sótt um aðild að ES Frágangssök ef þjóðin fær ekki að
nýta auðlindir sínar og framleiða matvæli
Annað ósiðlegt í heimi síhækkandi matvælaverðs
Valið um verndun dýra eða friðun Hvalir ekki frekar heilög dýr en
indverskar kýr, í náttúrunni, ekki ofar