Upload
others
View
20
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Ezagutu DebagoienaDebagoieneko toki ezezagunak
Bisita gidatuak Debagoienean
TURISMO
DEBAGOIENEKO MANKOMUNITATEA
1
SARRERA
Debagoieneko eskualdeak mota desberdinetako baliabideak ditu, hau da, baliabidehistoriko-artistikoak, kulturalak eta naturalak, sarritan ezezagunak direnak. Gure inguruaezagutzeko ohitura falta eta Debagoieneko baliabideen inguruko kontzientzia faltanabarmenak dira.
Debagoienak dituen baliabideen inguruan kontzientziazio iharduerak hezkuntza sistemaneta gizarteko talde desberdinetan zabaltzea da egitarau honen helburua, Debagoienaikasketa toki eta ezagutza-objektu bihurtuz. Era horretan, artea, historia, ingurugiroa,geografia, arkeologia eta natura bezalako ikasgaietako kontzeptuak zabaltzeko.
Eskaintza hau Lehen Hezkuntza, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza, Batxilergoa etaLanbide Heziketako taldeei zuzenduta dago talde bakoitzaren beharretara egokituz.
1. HELBURUAK
1.1. Helburu orokorra.
- Debagoiena ezagutaraztea eskualdeko zein beste herrietako biztanleei, beti eresentsibilizatuz ondare historiko-artistiko, natural eta kulturalaren inguruan.
2. PROIEKTUAREN DESKRIBAPENA
Eskaintzaren ezaugarriak: Bisita gidatuaren prezioa bisita bakoitzean zehaztuta dago. Garraioa eta bazkaria talde bakoitzaren ardura izango da. Aholkua eskainiko da. Bisita gidatuak egiteko, gutxienez, bisitaren eguna baino bi aste lehenago egin
beharko da erreserba. Erreserba egitea ezinbestekoa da.
Oharra; hainbat proposamen gehienbat garraio publikoarekin bideratu daitezke, bakarrikkasu batzutan autobus pribatua erabiliz.2
A) ARRASATE, URTEETAN ZEHAR.
Ibilbidea:
Harresi aretoa- San Juan Parrokia – Zurgin Kantoia– Monterron Jauregia – Sebero Altube - OkendoJauregia – Portaloia – Udaletxea
Edukiak:
- Erdi Aroko gunea eta bere eraikuntzagarrantzitsuenak kokatzea.
Salneurria: 1 Euro/pertsona.
B) OÑATI – ARANTZAZU.
Ibilbidea:
Foruen Enparantza – Anaitzeen plazatxoa – San Migelerrota – San Migel parrokia – Sancti SpiritusUnibertsitatea – Arantzazuko Santutegia.
Edukiak:
- Herriko eraikin garrantzitsuenak kokatzea.- Eraikuntza mota desberdinen bereizketa.
Salneurria: 2,80 Euro/pertsona.
3. BISITA GIDATUEN DESKRIBAPENA:
LEHEN HEZKUNTZA
C) LEINTZ GATZAGA ETA TRENBIDEA
Ibilbidea:
“Vasco-Navarro” trenbidea Landatik LeintzGatzagara – Gatzaren museoa
Edukiak:
- Bertako landaretza- Jarduera ekonomikoak
Salneurria: 5’00 Euro/pertsonaOharra: lehenengo zatia oinez egingo da.
D) URAREN ERABILERAK
Ibilbidea:
Hiruerreketa – Leintz Gatzagako Gatz Museoa –Urkulu urtegiko araztegia.
Edukiak:
- Deba ibaiaren ibilgua- Uraren erabilerak- Ur motak
Salneurria: 5,00 Euro/pertsonaOharra: lehenengo zatia oinez egingo da.
3
E) AGARREKO GARAIA – ANTZUOLAKOANTIGUA ERROTA
Ibilbidea:
Agarreko garaia – Antzuolako hirigunea - AntzuolakoAntigua errota
Edukiak:
- Lehengaien bilakaera.
Salneurria: 2,50 Euro/pertsona
F) ARETXABALETAKO ELIZATEAK
Ibilbidea:
Aretxabaletako erdigunea – Oro auzoa – Larrinoelizatea – Aozaratza elizatea – Korueta elizatea
Edukiak:
- Aretxabaletako herria eta nekazal guneak.
Salneurria: 2 Euro/pertsonaOharra: Ibilbide hau oinez egingo da.
...LEHEN HEZKUNTZA
G) BERGARA URTEETAN ZEHAR
Ibilbidea:
Udaletxea – Santa Marina parrokia – Bergarako gune historiko –monumentala.
Edukiak:
- Herriko eraikuntza garrantzitsuak kokatzea.- Eraikuntza mota desberdinak bereiztea.
Salneurria: 1 Euro/pertsona
H) IBARRAUNDI MUSEOA. ESKORIATZAN
Ibilbidea:
Ibarraundi Museoa.
Tailer desberdinak:
- LHko 1. zikloa:Lurretik ogira Uraren zikloa
Lehen pertsonakErdi Aroa
- LH.ko 2.zikloa: Herria/BailaraEuskal mito, errito eta leiendak
Energia: orientazioa eta kontsumoa. Elikadura: zer jaten du munduak?- LH.ko 3.zikloa: Unibertsoa
Aro guztiak Aztarna ekologikoa
- LH: ZarataSalneurria: 1,5 Euro/pertsona
4
I) OÑATI, ANTZUOLA, BERGARA ETA ELGETA
Ibilbidea:Oñatiko Sancti Spiritu Unibertsitatea eta San MigelParrokia; Antzuolako Antiguako herria eta Larruontzailea; Bergarako gune historikoa; ElgetakoMendizaleen enparantza, Uranga eta Zuloagamargolariak eta Jasokundearen Amaren Parrokia.
Edukiak:- Lau udalerriak eta hauen historia ezagutzekoaukera paregabea.
Salneurria: 3,20 Euro/pertsona.
J) ARRIKRUTZ KOBAK OÑATIN
Ibilbidea:Ibilbideak aztarnategi paleontologiko garrantzitsuaeta galeria fosil zein aktiboen ezaugarriak ikustekoaukera eskaintzen du.
Edukiak:- Aurrehistoria: kobazuloetako bisitza aintzinakoanimalien artean.- Agenda 21: uraren garrantzia natura- Ekosistema: kobazuloetako biotopo eta biozenosia- Erliebearen eraldaketa: higadura- Geologia: arrokak eta mineralak
Salneurria: 4 Euro/pertsona
...LEHEN HEZKUNTZA
K) GOMIZTEGI: EUSKAL ARTZAINARENIBILBIDEAK ARANTZAZU AUZOAN. OÑATI
Ibilbidea:
Ohi ez bezalako bidaia, euskal artzain munduahurbiletik ezagutzeko. Hiru ibilbide desberdineskaintzen dira talde desberdinei egokituta:
Edukiak:
- Euskal baserria, esnekiak egiteko tailerra etaeuskal artzaina.
Salneurria: taldera egokitzen dira.
5
L) DINBI, DANBA, MAILUKAREN HOTSA.ARRASATE
Ibilbidea:
Arrasateko azken errementaria izan den BixenteBarandiaranen bizitza eta baita ere, XX. mendekoArrasate ezagutzeko erakusketa.
Edukiak:- Errementariaren lana, antzinako ofizioak,Arrasateko historia eta bilakaera.
Salneurria: doakoa
...LEHEN HEZKUNTZA
N) EGUN BAT AIZKORRI-ARATZ PARKE NATURALEAN
Bi ibilbide desberdin egin daitezke:
a)Basoko ezkutuko bidea: LH 3. zikloa
Edukiak:
GOIZEZ:
-Ibilbidea Iturrigorriko basoan
-Pagamotzak
-Bioaniztasun adierazleak
ARRATSALDEZ:
-Parkeko ikuspegia (parketxean)
-Basoen bilakaera (hornitzaile izatetik aisialdi gune izatera)
-Unitate didaktikoa landu
Iraupena: 6 ordu
Salneurria: 6 Euro/pertsona (bazkaria etxetik ekarri).
b) Artzaintza: LH 3. zikloa
Edukiak:
GOIZEZ:
-Larrez larre ibilbidea
-Duruko saroia eta mendiko artzaintza
-Mendiko txabolak (artzain bizilekuak)
ARRATSALDEZ:
-Egungo artzain bizimodua (Artzain Eskola)
-Latxa arrazako animalien izenak
-Abereen elikagaiak
-Unitate didaktikoa landu
Iraupena: 6 ordu
Salneurria: 7 Euro/pertsona (bazkaria etxetik ekarri).
6
M)GOIZ BAT ARANTZAZUN
Hiru ibilbide desberdin egin daitezke:
a) Arantzazu ezagutuz: LH 1., 2. eta 3. zikloak
Edukiak:
-Arantzazuri buruzko zertzeladak
-Parkea osotasunean azaldu(parketxean)
-Itsu-mitsuka jolasa (ibilbide irisgarria)
-Unitate didaktikoa landu
Iraupena: 3 ordu
Salneurria: 2 Euro/pertsona (bazkaria etxetik ekarri).
b) Lur gaineko eta lur azpiko altxorrak:
LH 2. eta 3. zikloak
Edukiak:
-Parkeko lurrazala: kareharrizko formazioak, basoak
eta larreak (parketxean)
-Arrikruzko kobak ezagutu (estalaktitak, estalagmitak,
eszentrikoak...)
-Unitate didaktikoa landu
Iraupena: 3 ordu
Salneurria: 6 Euro/pertsona (bazkaria etxetik ekarri).
d) Basoa: LH
Edukiak:
-Parkea osotasunean azaldu (parketxean)
-Parkeko fauna eskura
-Pagamotzaren sekretuak (Paulo pagamotzaren ipuina)
-Unitate didaktikoa landu
Iraupena: 3 ordu
Salneurria: 3 Euro/pertsona (bazkaria etxetik ekarri).
...LEHEN HEZKUNTZA
O) TXANGO GIDATUAK: 1-2 ORDUKOAK
Hiru ibilbide desberdin egin daitezke:
a) Arantzazu ezagutuz
Edukiak:
-Arantzazuri buruzko zertzeladak
-Parkea osotasunean azaldu (parketxean)
-Arantzazuko zirkuitoa
Iraupena: 2 ordu
b) Arantzazuko kondaira
Edukiak:
-Urbiako ibilbidea
-Rodrigo de Baltzategiren txabolaren aztarnak
-Erroitegiko iturria
Iraupena: 2 ordu
d) Arantzazu-Gomiztegi ibilbide irisgarria
Edukiak:
-Kurtzipizioa ermita
-Peñakulo, harkaitzezko baserria Arantzazuko
behatokia
-Gomiztegiko belardiak
Iraupena: 2 ordu
SALNEURRIA:
Familiak: helduak: 2,50 euro, 5-12 urte 1,50 euro
Taldeak: 2,50 euro
25 lagun baino gutxiagoko taldea: 70 euro
P) TXANGO GIDATUAK: 2-5 ORDUKOAK
Bost ibilbide desberdin egin daitezke:
a) Larrez larre:Edukiak:
-Larrez larreko ibilbidea
-Duruko saroia eta mendiko artzaintza
-Oñatiko ikuspegi paregabea Belargo mendi tontorretik
-Gomiztegi baserria, egungo Artzain eskola
Iraupena: 4 ordu
b) Ezkutuko bidea
Edukiak:
-Frantziskotarren futbol zelaiak
-Saroiak, Arriona eta Bellotzako hausterretzeak
-Iturrigorriko pagamotzak
-Igoera Arantzazura
Iraupena: 4 ordu
d)Lur gaineko eta lur azpiko altxorrak
Edukiak:
-Arantzazuko arroila
-Geologia bidea
-Arrikrutzko baserria eta benta
-Aitzuloko begia
(Aukeran Arrikrutzeko kobak, salneurritik kanpo)
Iraupena: 4 ordu
7
...LEHEN HEZKUNTZA
e) Arantzazuko baserriak harria eta ura
Edukiak:
-Arantzazuko elizbidetik sakonunera jaitsi
-Arrolako eta Albitxuriko baserriak eta auzo-etxea
-Arantzazuko erreka
-Akuegiko errota zaharra
-Iritegiko iturburua
Iraupena: 4 ordu
f) Aizkorri-Aratzeko kultur paisaiakEdukiak:
-Urbiko artzainen xenda
-Ama birjinaren kondaira eta Rodrigo de Baltzategiren
txabolaren aztarnak
-Artzain lekuaren ekosistemak paisaiaren eraldaketa
Trikuharriaren errituala
-Ardibideak jarraituz Duruko saroira
Iraupena: 4 ordu
SALNEURRIA:
Familiak: helduak: 5 euro, 5-12 urte 3 euro
Taldeak: 5 euro
25 lagun baino gutxiagoko taldea: 125 euro
8
A) IBILBIDE ARTISTIKOA
Bi ibilbide desberdinen aukera dago:
a) Oñati: Sancti Spiritus Unibertsitatea, San MigelParrokia, Bidaurretako Monastegia, ArantzazukoSantutegia
Edukiak:
- Oñatiko ezaugarri historikoak- Arte estilo desberdinak bereiztea.
Salneurria: 3,40 Euro/pertsona
b) Bergara: Udaletxea, Santa Marina parrokia,gune historiko - monumentala
Edukiak:
- Bergarako ezaugarri historikoak.- Arte estilo desberdinak.
Salneurria: 1 Euro/pertsona.
DERRIGORREZKO BIGARREN HEZKUNTZA, BATXILERGOA...
B) ARETXABALETAKO ELIZATEAK
Ibilbidea:
Aretxabaletako erdigunea – Korueta elizatea –Aozaratza elizatea. Otalora Dorretxea – Galartzaelizatea. Galartza Dorretxea.
Edukiak:
- Aretxabaletako herriaren eboluzio historikoa.
Salneurria: 1 Euro/pertsona.Oharra: ibilbide hau oinez egingo da.
C) AGARREKO GARAIA – ANTZUOLAKOERROTA
Ibilbidea:
Agarreko garaia – Antzuolako errota (La Antigua)
Edukiak:
- Lehengaien ustiakuntza.
Salneurria: 2,5 Euro/pertsonaOharra: Lapatza nekazaritza biologikoko baserriaere bisitatu daiteke.
9
D) ERAIKUNTZAK GARAI DESBERDINETAN
Ibilbidea:
Arantzazuko Santutegia - Oñatiko San Migel parrokiaetaSanti Spiritus Unibertsitatea
Edukiak:- Arte estilo desberdinak.
- Eraikuntzak garai desberdinetan
Salneurria: 2,20 Euro/pertsona.
E) DEBAGOIENEKO MUSEOAK.
Ibilbidea:
Gatz museoa – Erdi Aroko gunea – Ibarraundi museoa.
Edukiak:- Leintz Gatzaga.
- Museo kontzeptua. Eskualdeko museoak.- Historia; historiaurrea, Erdi Aroa,..
- Etnografia
Salneurria: 3’50 Euro/pertsona
Oharra: Ibarraundi museoa astelehenetan itxita
E) ARRIKRUTZ KOBAK OÑATIN.Ibilbidea:
Aztarnategi paleontologiko garrantzitsua eta galeriafosil zein aktiboen ezaugarriak ikusteko aukeradago.
Edukiak:
- Aurrehistoria: kobazuloetako bisitza aintzinakoanimalien artean.- Agenda 21: uraren garrantzia natura- Ekosistema: kobazuloetako biotopo eta biozenosia- Erliebearen eraldaketa: higadura- Geologia: arrokak eta mineralak
Salneurria: 4 Euro/pertsona
... DERRIGORREZKO BIGARREN HEZKUNTZA, BATXILERGOA...
F) ERDI AROA DEBAGOIENEAN.
Ibilbidea:Arrasateko Erdi Aroko gunea – Elgetako Erdi Aroko gunea.
Edukiak:- Inguru hauen historia ezagutzea.- Arte estilo desberdinen azalpena.
Salneurria: 1 Euro/pertsona
G) URAREN GARAIAK
Bi ibilbide desberdinen aukera dago.Edukiak: Historian zehar uraren garrantzia munduaren eraketaneta gizakiaren bizitzan.
Bi aukera;
a) Urkulu urtegiko araztegia - Arrikrutz.Salneurria: 4 Euro/pertsona
b) Hiruerreketa – Arrikrutz- Arrikrutzeko koba- Deba ibaiaren ibilgua- Uraren erabilerak
Salneurria: 8 Euro/pertsonaOharra: Hiruerreketako zatia oinez egingo da eta kobarakoarropa egokia eraman behar da.
H) IBARRAUNDI MUSEOA. ESKORIATZA.
Ibilbidea:Ibarraundi Museoa.
Tailer desberdinak:- DBHko 1. zikloa:Historiaurrea Erroma eta antzinako inperioak. Energia:argiteriaren azterketa.- DBHko 1 eta 2. zikloa: Elikadura burujabetza.- DBH 2. zikloa: Erdi AroaSalneurria: 1,5 Euro/pertsona
10
I) LEINTZ BAILARA EZAGUTUZ
Bi ibilbide desberdinen aukera dago:
a) ARETXABALETA: Eskoriatzako Apotzaga
elizatea, Aretxabaletako Galartza elizatea eta
Aretxabaleta hirigunea.
Edukiak:
- autobusez Eskoriatzako eta Aretxabaletako elizate
bana bisitatu garai bateko antolamendua ezagutzeko
-Aretxabaletako udalerria
Salneurria: 2 Euro/pertsona (autobusa ikastetxearen
kontura).
b) ESKORIATZA: Eskoriatzako Apotzaga elizatea,
Aretxabaletako Galartza elizatea eta Eskoriatzako
hirigunea.
Edukiak:
- autobusez Eskoriatzako eta Aretxabaletako elizate
bana bisitatu garai bateko antolamendua ezagutzeko
-Eskoriatzako udalerria
Salneurria: 2 Euro/pertsona (autobusa ikastetxearen
kontura).
... DERRIGORREZKO BIGARREN HEZKUNTZA, BATXILERGOA...
J) OTEIZA ETA ARANTZAZU
Ibilbidea:Arantzazuko Santutegia: Santutegiaren fatxada etaMisterioa
Edukiak:- Jorge Oteizaren obra Arantzazun eta Arantzazukizan zuen garrantzia bere bizitzan.- Bitoriano Gandiagarekin erlazioa
Salneurria: 1 Euro/pertsona
K) IBILBIDE HISTORIKOA GERRA ZIBILARIBURUZ: ELGETA - INTXORTAKO ATEA
Ibilbide proposamena:- Elgeta, Intxortako Atea, La Belga, San SalbadorBaseliza, Elgeta
Edukiak:- GerraZibilaren garapena Euskal Herrian.
Salneurria: 3 Euro/pertsona.
L) GOMIZTEGI: EUSKAL ARTZAINARENIBILBIDEAK ARANTZAZU AUZOAN. OÑATI
Ibilbidea:Ohi ez bezalako bidaia, euskal artzain munduahurbiletik ezagutzeko. Hiru ibilbide desberdineskaintzen dira talde desberdinei egokituta:
Edukiak:
- Euskal baserria, esnekiak egiteko tailerra etaeuskal artzaina.
Salneurria: taldera egokitzen dira.11
...DERRIGORREZKO BIGARREN HEZKUNTZA, BATXILERGOA...
M)GOIZ BAT ARANTZAZUN
Lur gaineko eta lur azpiko altxorrak:DBH 1. eta 2. zikloak, Batxilergoa
Edukiak:
-Parkeko lurrazala: kareharrizko formazioak, basoak
eta larreak (parketxean)
-Arrikruzko kobak ezagutu (estalaktitak, estalagmitak,
eszentrikoak...)
-Unitate didaktikoa landu
Iraupena: 3 ordu
Salneurria: 6 Euro/pertsona (bazkaria etxetik ekarri).
N) EGUN BAT AIZKORRI-ARATZ PARKENATURALEAN
Hiru ibilbide desberdin egin daitezke:
a)Basoko ezkutuko bidea:DBH 1. eta 2. zikloak, Batxilergoa
Edukiak:
GOIZEZ:
-Ibilbidea Iturrigorriko basoan
-Pagamotzak
-Bioaniztasun adierazleak
ARRATSALDEZ:
-Parkeko ikuspegia (parketxean)
-Basoen bilakaera (hornitzaile izatetik aisialdi gune
izatera)
-Unitate didaktikoa landu
Iraupena: 6 ordu
Salneurria: 6 Euro/pertsona (bazkaria etxetik ekarri).
b) Artzaintza: DBH 1. eta 2. zikloak, Batxilergoa (Programa erdia: DBH 1. zikloa)
Edukiak:
GOIZEZ:
-Larrez larre ibilbidea
-Duruko saroia eta mendiko artzaintza
-Mendiko txabolak (artzain bizilekuak)
ARRATSALDEZ:
-Egungo artzain bizimodua (Artzain Eskola)
-Latxa arrazako animalien izenak
-Abereen elikagaiak
-Unitate didaktikoa landu
Iraupena: 6 ordu
Salneurria: 7 Euro/pertsona (bazkaria etxetik ekarri).
d) Aizkorri-Aratzeko kultur paisaiak:DBH 1. eta 2. zikloak, Batxilergoa
Edukiak:
GOIZEZ:
-Mendi ibilaldia Urbiara
-Arantzazuko kondaira
-Basoak zeharkatuz (zuhaitz motak)
-Artzaintzaren eragina paisaian
ARRATSALDEZ:
-Parketxea ikusi
-Unitate didaktikoa landu
Iraupena: 6 ordu
Salneurria: 6 Euro/pertsona (bazkaria etxetik ekarri).
12
O) TXANGO GIDATUAK: 1-2 ORDUKOAK
Hiru ibilbide desberdin egin daitezke:
a) Arantzazu ezagutuz
Edukiak:
-Arantzazuri buruzko zertzeladak
-Parkea osotasunean azaldu (parketxean)
-Arantzazuko zirkuitoa
Iraupena: 2 ordu
b) Arantzazuko kondaira
Edukiak:
-Urbiako ibilbidea
-Rodrigo de Baltzategiren txabolaren aztarnak
-Erroitegiko iturria
Iraupena: 2 ordu
d) Arantzazu-Gomiztegi ibilbide irisgarria
Edukiak:
-Kurtzipizioa ermita
-Peñakulo, harkaitzezko baserria Arantzazuko
behatokia
-Gomiztegiko belardiak
Iraupena: 2 ordu
SALNEURRIA:
Familiak: helduak: 2,50 euro, 5-12 urte 1,50 euro
Taldeak: 2,50 euro
25 lagun baino gutxiagoko taldea: 70 euro
P) TXANGO GIDATUAK: 2-5 ORDUKOAK
Bost ibilbide desberdin egin daitezke:
a) Larrez larre:Edukiak:
-Larrez larreko ibilbidea
-Duruko saroia eta mendiko artzaintza
-Oñatiko ikuspegi paregabea Belargo mendi tontorretik
-Gomiztegi baserria, egungo Artzain eskola
Iraupena: 4 ordu
b) Ezkutuko bidea
Edukiak:
-Frantziskotarren futbol zelaiak
-Saroiak, Arriona eta Bellotzako hausterretzeak
-Iturrigorriko pagamotzak
-Igoera Arantzazura
Iraupena: 4 ordu
d)Lur gaineko eta lur azpiko altxorrak
Edukiak:
-Arantzazuko arroila
-Geologia bidea
-Arrikrutzko baserria eta benta
-Aitzuloko begia
(Aukeran Arrikrutzeko kobak, salneurritik kanpo)
Iraupena: 4 ordu
...DERRIGORREZKO BIGARREN HEZKUNTZA, BATXILERGOA...
13
e) Arantzazuko baserriak harria eta ura
Edukiak:
-Arantzazuko elizbidetik sakonunera jaitsi
-Arrolako eta Albitxuriko baserriak eta auzo-etxea
-Arantzazuko erreka
-Akuegiko errota zaharra
-Iritegiko iturburua
Iraupena: 4 ordu
f) Aizkorri-Aratzeko kultur paisaiakEdukiak:
-Irbiko artzainen xenda
-Ama birjinaren kondaira eta Rodrigo de Baltzategiren
txabolaren aztarnak
-Artzain lekuaren ekosistemak paisaiaren eraldaketa
Trikuharriaren errituala
-Ardibideak jarraituz Duruko saroira
Iraupena: 4 ordu
SALNEURRIA:
Familiak: helduak: 5 euro, 5-12 urte 3 euro
Taldeak: 5 euro
25 lagun baino gutxiagoko taldea: 125 euro
14
...DERRIGORREZKO BIGARREN HEZKUNTZA, BATXILERGOA...