, , ~! QJdl iI

~ 1lJC>{l 'ff~ UCUV1nCSUeJfl111J r;1'J'U'a1oun1'a ~:y.thj~:U~OT~ .:~~llJm1~:Vj~f1 .~{~jJ.-t.'W ..1YJ1,.9::lm~~Q:VJI~~.cn .

~ 61u .®-Q~.ct!.<p.d;i.. . . . . . . . . ... . . . . . . . . . . . . .. . . . 1'U~ ~ jJ~:YJ.fJ:Y ~.r;;~ci .

b~el.:J ~.~:eJ.Wr~li~~.~.f)J.].~':iHt~j,J.O J :ujD,r~ :il:Y.~.ytr).l1.~.~.fl\.!.H.~.jJ.'HJ.Ei~.,;.t1:u.~.~.lJ..~.~. ~Hh1XfH}'W 5rn~0A1;.)J)J~:eJJ)!l.'J.~.b.b.~~Ei}

.. ~

b':iEJ'U b~"U15n1':iflUJ~m':i3Jn1':im'Vl1':ibb~~EJ1

b~e:l1 ~b..ij1'Vl'U1~"Ue:l.:J~1tJn\l1'UflUJ~m':i3Jn1':iB1'Vl1':ibb~~EJ1 nf1113J~fl113J boff1h 1'Ub~e:l.:Jn1':i "

Ue:l.:J fl'U fl1':in~mJ ':i~ lEJ"1l'l1i1'IJ61le:l'U b~ e:l.:J\l1fl ~hufl.:J1'UflUJ~m':i3Jfl1':im'Vl1':i uaeu1 btJ'U'Vl1.J1 EJ.:J1'U~n'Vl'U1~

rl1fl'IJ ~bb~ bb~~~.:Jb61~3J 1~nn1':i111b61'Ue:l~~l'l.fi'UJ,,61"U.fl1'V'l~nflUJ.fl1'V'l 3J1l'l':i~1'Ubb~~f1113JtJ~e:l~.fi'EJ ~.:J b61~3J1~ \I " " cd

~'IJ~l.flflnm13J~ fl113J boff11\1 ua~n'V'lf\&i fl':i':i3J fl1':i'IJ~1.flfl~~l'l.fi' UJ"61"U .fl1'V'l~f:l fllJ1e:l.:J ':i13J(1.:J61tJ'lJ61'U'U1~ \I \I UI "\J "

~tJ':i~fle:l'IJn1':i1v1'or'IJle:ln161'Vl1.:Jn1':ibb'li.:JoU'U3J1fl~'U b~e:l btJ'Un1':i~.:Jb61~3J ms b~3J3J~rl1'Vl .1.:J bl"l':i~~n\l"UmtJ':i~ b'Vll"l" " ... ~.:J,r'U~.:Jnfl113J b~EJ.:JI'ie:lfl1':in~~tJ':i~ lEJ"1l'l1i1'IJ61le:l'Urle:l'Uoff1.:J61.:J ~.:J,r'Ub ~eJ btJ'Un1':i~~tlru'Vl1~.:Jfl~11 ~.:J 1v1'..ij~'V11

" '" ~nm~e:lbtJ'Un1':i~\9lJ'U1bb~~~.:Jb61~3Jn1':itJli'IJ1i.:J1'U"Umb..ij1'Vl1.J1m'Un1':i{Je:l.:Jfl'Un1':in~~tJ':i~lEJ"1l'l1i1'IJ61le:l'U

1"l'U~tJ ntY&i n1':i1'i e:l1J11'Un1':i'Vl\l~l'l fle:l{ortJ-B''U ~.:J 1v1'..ij~'Vl1rlne:l n1':i~.:J b61~3J mnl ntY&i.:J1'Ub~e:l \I dJ " \I dJ

Ue:l.:J fl'U~ ~tJ ':i~ lEJ"1l'l1i1'IJ 61leJ'U "U e:l.:J~ I'llfl.:J 1'Ufl UJ~ fl ':i':i3J fl1':ie:l1'Vl1 ':i ua ~ EJ1~'U b~e:l1 ~fl113J~fl113J boff11\Iua ~ "

6113..11':im'111~b..ij1'Vl1.J1~"Ue:l.:J~1tJfl.:J1'UflUJ~m':i3Jn1':im'Vl1':ibb~~EJ1 \I~1~~1b'U'Un1':i1~ I ~b~EJfl11~~tJ':i~lEJ'IJ'I1

i1'IJ61le:l'U'Vl~ e:l bn~ m':ioU~ bbfJ.:J fl'U ':i ~'Vl11.:J ~ ~tJ ':i~ lEJ"1l'l1~1 'U'IJ,flfl~ b b ~ ~tJ ':i ~lEJ"1l'l1~1'U ':i13J

~.:J b~EJ'U3J1b ~e:ll tJ':i~'W\l1':iUJ1 'Vl1flb~'U"1leJ'lJv1'1 EJ1tJ':i~e:l'U~&i1-ffrlne:ln1':i~.:Jb61~3J n1':itJntY&i.:J1'Ub~e:l,,, ~

{Je:l.:Jfl'U~~tJ':i~1 EJ"1l'l1i1'IJ61leJ'U "Ue:l.:J~1tJfl.:J1'UflUJ~m':i3Jn1':ie:l1'Vl1':i uaeEJ1 l'l13J~bb 'U'IJ bb~~3..Ie:l'IJ'VlmEJ 1~~'U~

tJn'lJ&ln1':i1'ie:l1J11'Un1':i'Vl\l~l'lfle:l{ortJ-B''U b~mb'V'l~bb~~1~fl113J~m3Jrlne:l~.:Jfl~11 1'ie:l1tJv1'1 EJ\I~b tJ'U'V'l':i~flUJd.J" \I \I ,

&f:c2r~ 1'r-> \.

('U1EJ'Uorl'l'l1 b~EJ~1':i':iUJ)

~1'Vl1.J11"l'U~tJn'IJ1ifl1':i1'ie:l1J11'Ufl1':i'Vl\l~l'lfle:l{ortJ-B''U" ~ ,

.. 0 0 Q.I I

~()1'I.J'JUn1a(l1'Uf1m'UU1,..1'LL~~EJ1

'""' ~ :\1'j1'tl n 1~ ll';11.J'm ~ m"J1fifl1~A (lJ:.:n'j~~.Jn1'2u1"'1·mft::V1

( 'i s t ' ,fl ';;", ' t; •. · I I : . ~ ~ ' ~ , . .. , . \. "' ,

61 ll'LJ~Q.I~ 11 ~ ll'Q.Iql~ LI'JtJ~1CSUn1 ~ ~1dJJ {)_V~ 011~r~! ~ JlJf)]AYJ:Vj~f1_fJ~.~_V.~_1-J ....YJAt. O::l!l~~.o::vj.~~_~ __ ._.. __ .. _. _.. _. __ ' _. _. . .- _

d ~( cvd r)/VI ~~. ®_Q~.~!. }J.Q. ~_ ... . . ._.._____ 1UVI . ..._. __ f)AfliJ]fl~. _..~.c$;~~ ... _.. _.... .. _. .. . _. _

d ... '" ''''' ,~ ~ ... ~ ",,'.If'" 1 ~...", 0 ...

b~ el.:J l~5L~1}_f).lJJ~~.elf).I).~.~.~~_1~_D.1AJJL).tJ_~~]_cu~.~.uJ.J.eJ.~JJ.~.Hfl.1J.~.o/ .._eJ~_lJ_Yl.\J_~_U1d_ ..~.fJJ.~_J\J_O_~.l_CW

ft ~~ OJA~DJ.1 ~.1~_1~ _L.L.~. 0/. ttl

L~trU ~B1LJltJnl~~1Un/neJ'J/nr;l1J/L~~lLJnl~n~1J/,xlCVfcUln~1J/,xlCVfcUlfd1LJ~ . \J It" "\J

~ 11JeVi ~1,rn'J1LJ rl W~ n~ ~ 1J n1) eJ1Vl1)LL" ~ fJ 1 1cJ{aLJ ~~1i r1ij eJ n1)~ 'JLa ~ 1J n1)eu f1,j~ 'JlLJL~ eJ It \I d.J

tJ eJ 'InLJ ~ atJ) ~LfJ ~ cUvi\.J i eJ tel ~ eJ 'J~1eUn'J1LJflW~ n~) ~ n1)eJ1CVf1) LLa~ u1 Lyj eJ1~fll11J ~f1111J Li 11'OJ LL ~~ ?111J1) f:l \I

'Vh1VfL..ijl'V11.hvi'UeJ\l~1,rn·nulilru:::m1:lJm1e:n'VI11lli'l:::tJ1"il:::hj~lLiJ1.Jnl11~~ ~L~fJn11~H,th:::lfJ'U1.h1uim.l CVf~ eJ Lii~ n1~~~ LL~'JnLJ)~ VrJ1'J~ aLJ~~lfJ ~ t1?ll LJtJflflaLL~ ~ eu) ~lfJ ~ t1?ll LJ)l1J JLJ

" 1LJ n1 ~ cd L~ eJ LtJ LJ n 1 ~ L~ fJ LL ~ ~ LL (;1 ~1lXf1111J ~~ l1J r111 eJ ~'Jn~ 11 ~ 'J~ €l LL ~'JLi fJ LJ1lXL~1vtcU1~

\I \J •

~leUn'JlLJf1 ru~ n~)~ n1~ eJ 1Vt1~ ua ~ f.J 1 Vl)1uua ~1i LtJ CU LLLJ1Vll'11LJn1~U ~~ 'JlLJ~ eJ1U

~'JL~ fJLJ~l L~eJ1U~~ L~fJ LL ~~1lXeUl)1~nl~ 1LJ~'Jn~~eJ'JviltelVl~ltJ LL~~1iL eULJLLLJ1Yll'J1urns tJfi~'J1LJ~eJ1UvllfJ 'OJ~btJtel~)~~ru

~jcs.J/~ (LJ1f.Jijcr~cU L~fJ~l))ru)

" lX1CVf,j'1fd1LJ~Un~n1~~eJ~lLJn1~Vl'OJ~~fleJ1cru~LJ

\J ~ "

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน

ของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา

ศนยปฏบตการตอตานการทจรตคอรรปชน

ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา

ไมน าอปกรณไฟฟาสวนตวมา

ชารตทท างาน

ไมใชโทรศพทหลวงในเรองสวนตว

ไมรบของขวญจาก ผมาตดตอราชการ

ไมน าวสดครภณฑหลวง ไปใชสวนตว

ไมน ารถยนตหลวงมาใชในธระสวนตว

รบของขวญจากผมาตดตอราชการ

น าวสดครภณฑหลวงไปใช

สวนตว

- ใชน าประปาหลวงลางรถสวนตว

- น ารถยนตหลวงมาใชในธระสวนตว

น าอปกรณไฟฟาสวนตวมาชารตท

ท างาน

ใชโทรศพทหลวงในเรองสวนตว

ไมใชน าประปาหลวงลางรถสวนตว

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา ก

ค าน า

การจดท าคมอเลมน มวตถประสงคเพอใหเจาหนาทของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา มความรความเขาใจ ในเรองการปองกนการมผลประโยชนทบซอน เนองจากส านกงานคณะกรรมการอาหารและยาเปนหนวยงานทมหนาท ก ากบ ดแล และสงเสรมใหมการน าเสนอผลตภณฑสขภาพทมคณภาพ มาตรฐานและความปลอดภย สงเสรมใหผบรโภคมความร ความเขาใจ และมพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทถกตอง รวมถงสนบสนนใหผประกอบการไดรบโอกาสทางการแขงขนมากขน เพอเปนการสงเสรมการเพมมลคาทางเศรษฐกจของประเทศ ดงนนจงมความเสยงตอการมผลประโยชนทบซอนคอนขางสง ดงนนเพอเปนการลดปญหาดงกลาว จงไดจดท าคมอเพอเปนการพฒนาและสงเสรมการปฏบตงานของเจาหนาทในการปองกนการมผลประโยชนทบซอน

ศนยปฏบตการตอตานการทจรตคอรรปชน จงหวงเปนอยางยงวา เมอเจาหนาทของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา ไดอานและปฏบตตามคมอเลมนในการปฏบตงานแลวจะสามารถท าใหเจาหนาทของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา จะไมด าเนนการใดๆ ทเรยกวาผลประโยชนทบซอนหรอเกดการขดแยงกนระหวางผลประโยชนสวนบคคลและประโยชนสวนรวม

ศนยปฏบตการตอตานการทจรตคอรรปชน มถนายน 2559

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา ข

วสยทศน (VISION)

องคกรทเปนเลศดานการคมครองผบรโภค เพอใหผลตภณฑสขภาพมคณภาพปลอดภย ผบรโภคมนใจ ผประกอบการไทยกาวไกลสสากล

พนธกจ (MISSION) (๑) ก ากบ ดแล และสงเสรมใหมการน าเสนอผลตภณฑสขภาพทมคณภาพ มาตรฐานและความปลอดภย (๒) สงเสรมใหผบรโภคมความร ความเขาใจ และมพฤตกรรมการบรโภคผลตภณฑสขภาพทถกตอง (๓) สนบสนนใหผประกอบการไดรบโอกาสทางการแขงขนมากขน เพอเปนการสงเสรมการเพมมลคาทางเศรษฐกจของประเทศ (๔) พฒนาการบรหารจดการองคกรสความเปนเลศ คานยม : “PROTECT” P หวงใยประชา (People Centric) R สรางศรทธาความเชอมน (Reliability) O มงมนเรยนร (Ongoing Learning) T เชดชทมงาน (Team work) E ยดหลกการคณธรรม จรยา (Ethic) C พรอมพฒนาขดสมรรถนะ (Competency) T ไมลดละความโปรงใส (Transparency)

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา ค

สารบญ

หนา

ค าน า ก

วสยทศน พนธกจ และคานยม ของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา ข

สารบญ ค

บทท 1 บทน า 1 1.1 คานยมหลก 12 ประการ 1 1.2 หลกธรรมาภบาล 1 1.3 จรรยาขาราชการส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 2 1.4 ความหมายผลประโยชนทบซอน 3

บทท 2 การบรหารจดการผลประโยชนทบซอน 5 2.1 การจดการผลประโยชนทบซอน 5 2.2 การบรหารผลประโยชนทบซอน 5 2.3 นยามศพทและแนวความคด 6 2.4 หลก 4 ประการส าหรบการจดการผลประโยชนทบซอน 7 2.5 แนวทางการจดการผลประโยชนทบซอน 8

บทท 3 การให-รบของขวญและผลประโยชน 11 3.1 การให-รบของขวญและผลประโยชน 11 3.2 แนวพจารณาในการปฏบต 13 3.3 กรณตวอยาง ระบบคดทเหนแกประโยชนสวนตน 15 3.4 โมเดลส าหรบการตดสนใจ 16

บทท 4 กฎหมายหรอกฎระเบยบทเกยวของกบผลประโยชนทบซอน 17 4.1 กฎหมายเกยวกบการจดการผลประโยชนทบซอน 17 4.2 บทสรป 18

บรรณานกรม

ภาคผนวก

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 1

บทท 1 บทน า

การมผลประโยชนทบซอน ถอเปนการทจรตคอรรปชนประเภทหนง เพราะเปนการแสวงหาประโยชนสวนบคคลโดยการละเมดตอกฎหมาย หรอจรยธรรม ดวยการใชอ านาจในต าแหนงหนาทไปแทรกแซงการใชดลพนจในกระบวนการตดสนใจชองเจาหนาทของรฐ จนท าใหเกดการละทงคณธรรมในการปฏบตหนาท จนสงผลกระทบตอประโยชนสาธารณะ และท าใหผลประโยชนหลกของหนวยงานตองสญเสยไป ซงผลประโยชนทสญเสยไปอาจอยในรปของผลประโยชนทางการเงน คณภาพใหบรการ รวมถงคณคาอนๆ ตลอดจนโอกาสในอนาคตตงแตระดบหนวยงานจนถงระดบสงคม หรอประเทศชาต ตวอยางเชน การทเจาหนาทของรฐเรยกรบเงนหรอผลประโยชนอนใดจากผประกอบการ เพอแลกเปลยนกบการอนมต การออกใบอนญาตประกอบกจการใด ๆ หรอแลกเปลยนกบการละเวน การยกเวน หรอการจดการประมลทรพยสนของรฐเพอประโยชนของเจาหนาทของรฐ และพวกพอง เปนตน ผลประโยชนทบซอน หรอความขดแยงกนระหวางผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสวนรวม (Conflict of interest) เปนประเดนปญหาทางการบรหารภาครฐในปจจบนทเปนบอเกดของปญหาการทจรตประพฤตมชอบในระดบทรนแรงขน และยงสะทอนปญหาการขาดหลกธรรมาภบาลและเปนอปสรรคตอการพฒนาประเทศ ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา ไดตระหนกถงความส าคญการมผลประโยชนทบซอนในการปฏบตราชการ จงไดน านโยบายของรฐบาลมาใชเปนแนวทางในการด าเนนงานดงน

คานยมหลก ๑๒ ประการ การสรางคานยมหลกของคนไทย ตามนโยบายของคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) เพอสรางสรรคประเทศไทยใหเขมแขง โดยตองสรางคนในชาต ใหมคานยมไทย ๑๒ ประการ

๑. มความรกชาต ศาสนา พระมหากษตรย ๒. ซอสตย เสยสละ อดทน ๓. กตญญตอพอแม ผปกครอง ครบาอาจารย ๔. ใฝหาความร หมนศกษาเลาเรยนทงทางตรงและทางออม ๕. รกษาวฒนธรรมประเพณไทย ๖. มศลธรรม รกษาความสตย ๗. เขาใจเรยนรการเปนประชาธปไตย ๘. มระเบยบ วนย เคารพกฎหมาย ผนอยรจกการเคารพผใหญ ๙. มสตรตว รคด รท า ๑๐. รจกด ารงตนอยโดยใชหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ๑๑. มความเขมแขงทงรางกายและจตใจ ไมยอมแพตออ านาจฝายต า ๑๒. ค านงถงผลประโยชนของสวนรวมมากกวาผลประโยชนสวนตน

หลกธรรมาภบาล

“หลกธรรมาภบาล” หรออาจเรยกไดวา “การบรหารกจการบานเมองทด หลกธรรมรฐ และบรรษทภบาล ฯลฯ” ซงเรารจกกนในนาม “Good Governance” ทหมายถง การปกครองทเปนธรรม นนไมใช

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 2

แนวความคดใหมทเกดขนในสงคม แตเปนการสะสมความรทเปนวฒนธรรมในการอยรวมกนเปนสงคมของมวลมนษยเปนพนๆป ซงเปนหลกการเพอการอยรวมกนในบานเมองและสงคมอยางมความสงบสขสามารถประสานประโยชนและคลคลายปญหาขอขดแยงโดยสนตวธและพฒนาสงคมใหมความยงยน

องคประกอบของหลกธรรมาภบาล หลกธรรมาภบาลมองคประกอบทส าคญ ๖ ประการดงน ๑. หลกนตธรรม คอ การตรากฎหมาย กฎ ระเบยบขอบงคบและกตกาตางๆ ใหทนสมยและเปน

ธรรม ตลอดจนเปนทยอมรบของสงคมและสมาชก โดยมการยนยอมพรอมใจและถอปฏบตรวมกนอยางเสมอภาคและเปนธรรม

๒. หลกคณธรรม คอ การยดถอและเชอมนในความถกตองดงาม โดยการรณรงคเพอสรางคานยมทดงามใหผปฏบตงานในองคการหรอสมาชกของสงคมถอปฏบต ไดแก ความซอสตยสจรต ความเสยสละ ความอดทนขยนหมนเพยร ความมระเบยบวนย เปนตน

๓. หลกความโปรงใส คอ การท าใหสงคมไทยเปนสงคมทเปดเผยขอมลขาวสารอยางตรงไปตรงมาและสามารถตรวจสอบความถกตองได โดยการปรบปรงระบบและกลไกการท างานขององคกรใหมความโปรงใส มการเปดเผยขอมลขาวสารหรอเปดใหประชาชนสามารถเขาถงขอมลขาวสารไดสะดวกตลอดจนมระบบหรอกระบวนการตรวจสอบและประเมนผลทมประสทธภาพ ซงจะเปนการสรางความไววางใจซงกนและกน และชวยใหการท างานของภาครฐและภาคเอกชนปลอดจากการทจรตคอรปชน

๔. หลกความมสวนรวม คอ การท าใหสงคมไทยเปนสงคมทประชาชนมสวนรวมรบร และรวมเสนอความเหนในการตดสนใจส าคญๆ ของสงคม โดยเปดโอกาสใหประชาชนมชองทางในการเขามามสวนรวมไดแก การแจงความเหน การไตสวนสาธารณะ การประชาพจารณ การแสดงประชามตหรออนๆ และขจดการผกขาดทงโดยภาครฐหรอโดยภาคธรกจเอกชน ซงจะชวยใหเกดความสามคคและความรวมมอกนระหวางภาครฐและภาคธรกจเอกชน

๕. หลกความรบผดชอบ ผบรหาร พนกงานและลกจางตองตงใจปฏบตภารกจตามหนาทอยางดยง โดยมงใหบรการแกผมารบบรการ เพออ านวยความสะดวกตางๆ มความรบผดชอบตอความบกพรองในหนาทการงานทตนรบผดชอบอย และพรอมทจะปรบปรงแกไขไดทนทวงท

๖. หลกความคมคา ผบรหารตองตระหนกวามทรพยากรคอนขางจ ากด ดงนนในการบรหารจดการจ าเปนจะตองยดหลกความประหยดและความคมคา ซงจ าเปนจะตองตงจดมงหมายไปทผรบบรการหรอประชาชนดวย

จรรยาขาราชการส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา ขอ 1 ความซอสตย สจรตและความรบผดชอบ

1.1 ซอสตย สจรต : ซอตรง มสจจะในความถกตองปฏบตหนาทดวยความตงใจจรง 1.2 รบผดชอบ : ปฏบตหนาทอยางเตมความสามารถจนส าเรจเสรจสนดวยความถกตองตาม

หลกวชาการ และวชาชพ ตรงตอเวลาเพอรกษามาตรฐานงาน พรอมรบผดชอบตอผลงานทไดกระท าไปแลว 1.3 จตสาธารณะ : คดสรางสรรคสงทเปนประโยชนตอสวนรวม เสยสละ อทศตน มจตมง

บรการ (Service mind) ขอ 2 การมงผลสมฤทธของงาน

2.1 คณภาพ ประสทธภาพ และประสทธผล : ปฏบตหนาทดวยความเปนมออาชพอยางเตมความสามารถ บรหารจดการทรพยากรของราชการอยางมประสทธภาพ คมคา โดยยดถอประโยชนสขอยางยงยนของประชาชนเปนจดมงหมายส าคญสงสด

2

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 3

2.2 การพฒนางานและทมงาน : พฒนากลไกการท างานเพอผลสมฤทธของงาน โดยค านงถงขวญก าลงใจ ความสขและคณภาพชวตทดของทมงาน

2.3 การพฒนาตนเอง : รบฟงความคดเหนของผอน ใฝศกษาหาความรในวชาชพ วทยาการสมยใหมตางๆ ความร ดานคณธรรมและจรยธรรมอยางตอเนอง รวมถงพฒนาภาวะผน าเพอพฒนาตนเองใหเปนบคคลอนทรงคณคาขององคกร ตลอดจนดแลรกษาสขภาพตนเอง เพอใหมก าลงกายและก าลงใจสมบรณ พรอมปฏบตหนาท

ขอ 3 การปฏบตหนาทดวยความโปรงใส และสามารถตรวจสอบได 3.1 โปรงใส เปดเผย : ปฏบตงานดวยความโปรงใส เปดเผยและชดเจน 3.2 ตรวจสอบได : ใหความรวมมอรบการตรวจสอบ และพรอมรบผดชอบตอผลของการ

ตรวจสอบ ขอ 4 การยดมน และยนหยดท าในสงทถกตอง

4.1 กลายนหยดในสงทถกตอง : ตดสนใจในการปฏบตหนาทดวยความถกตองชอบธรรม เพอพทกษผลประโยชนของประเทศชาตและประชาชนแมจะเสยงตอความมนคง ในต าแหนงหนาท หรอความปลอดภยในการด ารงชวตโดยไมตกอยภายใตอ านาจหรออคตทไมถกตอง

4.2 ยดมนในการปฏบตหนาทอยางเทยงตรง : ยดมนประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน 4.3 เอออาทรตอสขภาพของประชาชน : ใสใจตอปญหาสขภาพของประชาชน ปญหาระบบ

สขภาพและมทศนคตทดตอการสรางพฤตกรรมสขภาพ ขอ 5 การปฏบตหนาทโดยไมเลอกปฏบตอยางไมเปนธรรม

5.1 ความเสมอภาค และความยตธรรม : ปฏบตหนาทตอประชาชนและผใตบงคบบญชาอยางเทาเทยมกน ดวยความถกตองชอบธรรม ไมน าความรสกสวนตว ความเปนญาตมตร ความเปนศตร สงลอใจ ผลประโยชนหรออคตใด ๆ มามอทธพลท าใหเกดการเลอกปฏบต

5.2 ความเปนกลาง : รกษาความเปนกลางทางการเมองเพอปฏบตงานรวมกบผอนไดอยางราบรน 5.3 การปฏเสธระบบอปถมภ : ไมใชอทธพล ไมตกอยใตอ านาจทไมถกตองของบคคลใด เพอให

ตนเองหรอบคคลใดไดรบสทธพเศษหรอประโยชนใดๆ

ในคมอเลมน จะประกอบดวยหลกการและแนวคดเพอการปองกนการมผลประโยชนทบซอน โดยมสาระส าคญดวยกน ๓ บท ไดแก

บทท ๑ การจดการผลประโยชนทบซอน บทท ๒ การให และ รบของขวญและประโยชนอนใด บทท ๓ กฎหมายเกยวกบการปองกนผลประโยชนทบซอน

ความหมายผลประโยชนทบซอน ค าวา Conflict of Interests มการใชค าภาษาไทยไวหลายค า เชน “ผลประโยชนทบซอน” “ผลประโยชนขดกน” “ผลประโยชนขดแยง” หรอ “การขดกนแหงผลประโยชน” ถอยค าเหลานถอเปนรปแบบหนงของการแสวงหาประโยชนโดยมชอบ อนเปนการกระท าทขดตอหลกคณธรรม จรยธรรม และหลกการบรหารกจการบานเมองทด (Governance) โดยทวไปเรองผลประโยชนทบซอน จงหมายถงความทบซอนระหวางผลประโยชนสวนตน และผลประโยชนสาธารณะทมผลตอการปฏบตหนาทของเจาหนาทของรฐ กลาวทงเปนสถานการณทเจาหนาทของรฐมผลประโยชนสวนตนอยและไดใชอทธพลตามอ านาจหนาทและความรบผดชอบเพอใหเกดประโยชนสวนตว โดยกอใหเกดผลเสยตอผลประโยชนสวนรวม มหลากหลายรปแบบไมจ ากดอยใน

5

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 4

รปแบบของตวเงน หรอทรพยสนเทานน แตรวมถงผลประโยชนอนๆ ทไมใชในรปตวเงนหรอทรพยสนมลกษณะ ๗ ประการ ดงน ๑. หาผลประโยชนใหตนเอง คอ การใชอ านาจหนาทเพอตนเอง เชน ขาราชการใชอ านาจหนาทใหบรษทตวเองไดงานรบเหมาจากรฐ หรอฝากลกหลานเขาท างาน เปนตน ๒. รบผลประโยชน คอ การรบสนบนหรอรบของขวญ เชน เปนเจาพนกงานสรรพากรแลวรบเงนจากผมาเสยภาษ หรอเปนเจาหนาทจดซอแลวรบไมกอลฟเปนของก านลจากรานคา เปนตน ๓. ใชอทธพล เปนการเรยกผลตอบแทนในการใชอทธพลในต าแหนงหนาท สงผลทเปนคณแกฝายใดฝายหนงอยางไมเปนธรรม ๔. ใชทรพยสนของทางราชการเพอประโยชนสวนตน เชน การใชรถยนต หรอคอมพวเตอรราชการท างานสวนตว เปนตน ๕. ใชขอมลลบของทางราชการ เชน รวาราชการจะตดถนน จงรบไปซอทดนในบรเวณดงกลาวดกหนาไวกอน เปนตน ๖. รบงานนอก ไดแก การเปดบรษทท าธรกจซอนกบหนวยงานทตนเองท างานอย เชน เปนนกบญช แตรบงานสวนตวจนไมมเวลาท างานบญชในหนาทใหกบหนวยงาน เปนตน ๗. ท างานหลงออกจากต าแหนง คอการไปท างานใหกบผอนหลงออกจากทท าท างานเดม โดยใชความรหรออทธพลจากทเดมมาชงงาน หรอเอาประโยชนโดยไมเปนธรรม เชน เอาความรในนโยบายและแผนของธนาคารประเทศไทยไปชวยธนาคารเอกชนอน ๆ หลงจากเกษยณ เปนตน

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 5

บทท 2 การบรหารจดการผลประโยชนทบซอน

การจดการผลประโยชนทบซอน

ผลประโยชนทบซอนหรอความขดแยงกนระหวางผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสวนรวม (Conflict of Interest : COI) เปนประเดนปญหาทางการบรหารภาครฐในปจจบนทเปนบอเกดของปญหาการทจรตประพฤตมชอบในระดบทรนแรงขนและยงสะทอนปญหาการขาดหลกธรรมาภบาลและเปนอปสรรคตอการพฒนาประเทศ

ดงนน บคคลผด ารงต าแหนงขาราชการพลเรอนทกต าแหนงจงมหนาทด าเนนการใหเปนไปตามกฎหมายเพอรกษาประโยชนสวนรวมและประเทศชาต มความเปนกลางทางการเมอง อ านวยความสะดวก และใหบรการแกประชาชนตามหลกธรรมาภบาล โดยจะตองยดมนในคานยมหลกของมาตรฐานจรยธรรมส าหรบผด ารงต าแหนงทางการเมองและเจาหนาทของรฐ 9 ประการของส านกงานผตรวจการแผนดน ดงน

1. การยดมนในคณธรรมจรยธรรม 2. การมจตส านกทด ซอสตย สจรต และรบผดชอบ 3. การยดถอผลประโยชนของประเทศชาตเหนอกวาประโยชนสวนตนและไมมผลประโยชนทบ

ซอน 4. การยนหยดท าในสงทถกตอง เปนธรรมและถกกฎหมาย 5. การใหบรการแกประชาชนดวยความรวดเรว มอธยาศย และไมเลอกปฏบต 6. การใหขอมลขาวสารแกประชาชนอยางครบถวน ถกตอง และไมบดเบอนขอเทจจรง 7. การมงผลสมฤทธของงาน รกษามาตรฐานมคณภาพโปรงใสและตรวจสอบได 8. การยดมนในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข 9. การยดมนในหลกจรรยาวชาชพขององคกร

การบรหารผลประโยชนทบซอน หลกส าคญของการจดการผลประโยชนทบซอนมดงน • ชมชนคาดหวงใหเจาหนาทปฏบตงานอยางเปนธรรมโดยใหผลประโยชนสาธารณะมความส าคญ

อนดบตน • ความซอตรงตอหนาทของเจาหนาทยงเปนรากฐานของหลกนตธรรม (ประชาชนทกคนเสมอภาค

ภายใตกฎหมายและตองไดรบการปฏบตทเปนธรรม) • ถาไมจดการผลประโยชนทบซอนอยางมประสทธภาพเจาหนาทกจะละเลยประโยชนสาธารณะ

และใหความส าคญกบประโยชนสวนตนหรอของคนบางกลมแทนซงจะมผลตอการปฏบตงานและอาจน าไปสการประพฤตมชอบในทสด

• ผลประโยชนทบซอนไมไดผดในตวมนเองเนองจากเจาหนาทกมชวตสวนตนมบางครงทผลประโยชนสวนตนจะมาขดแยงกบการท าหนาทแตประเดนคอตองเปดเผยผลประโยชนทบซอนทม

• หนวยงานภาครฐตองจดการผลประโยชนทบซอนอยางโปรงใสและพรอมรบผดชอบ มฉะนนจะบนทอนความเชอมนของประชาชนตอการปฏบตหนาทของหนวยงาน

• ปจจบนขอบเขตของผลประโยชนทบซอนขยายมากกวาเดม เนองจากมการรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนรวมถงระหวางหนวยงานภาครฐท าใหมความสมพนธซบซอน/ซอนทบมากขน

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 6

• หนวยงานควรตระหนกวาผลประโยชนทบซอนจะเกดขนในการท างานและตองพฒนาวฒนธรรมองคกรทสงเสรมการระบและเปดเผยผลประโยชนทบซอน

• หนวยงานตองขจดความเขาใจผดทวาผลประโยชนทบซอนเปนเรองผดในตวมนเอง มฉะนนคนกจะพยายามปกปด

• ผลประโยชนทบซอนจะเปนสงผดกตอเมอมอทธพลตอการท างานหรอการตดสนใจกรณนเรยกวามการใชหนาทในทางมชอบหรอแมแตการฉอราษฎรบงหลวง

• การจดการผลประโยชนทบซอนสรางประโยชนมากมายแกหนวยงานเนองจาก - ลดการทจรตประพฤตมชอบ - สามารถแกขอกลาวหาเรองความล าเอยงไดงาย - แสดงความยดมนในหลกธรรมมาภบาล - ประชาชนเชอมนวาหนวยงานปฏบตหนาทอยางเปนธรรมและไมมผลประโยชนแอบแฝง

นยามศพทและแนวคดส าคญ • ผลประโยชนสวนตน (Private Interest)–“ผลประโยชน” คอสงใดๆ ทมผลตอบคคล/กลมไม

วาในทางบวกหรอลบ “ผลประโยชนสวนตน” ไมไดครอบคลมเพยงผลประโยชนดานการงานหรอธรกจของเจาหนาทแตรวมถงคนทตดตอสมพนธดวยเชนเพอนญาตคแขงศตรเมอใดเจาหนาทประสงคจะใหคนเหลานไดหรอเสยประโยชนเมอนนกถอวามเรองผลประโยชนสวนตนมาเกยวของ

ผลประโยชนสวนตนม ๒ ประเภท คอท เกยวกบเงน (Pecuniary) และทไมเกยวกบเงน (Non-Pecuniary)

- ผลประโยชนสวนตนทเกยวกบเงนไมไดเกยวกบการไดมาซงเงนทองเทานน แตยงเกยวกบการเพมพนประโยชนหรอปกปองการสญเสยของสงทมอยแลว เชนทดนหนต าแหนงในบรษททรบงานจากหนวยงานรวมถงการไดมาซงผลประโยชนอนๆทไมไดอยในรปตวเงน เชนสมปทานสวนลดของขวญหรอของทแสดงน าใจไมตรอนๆ

- ผลประโยชนทไมเกยวกบเงนเกดจากความสมพนธระหวางบคคลครอบครวหรอกจกรรมทางสงคมวฒนธรรมอนๆ เชนสถาบนการศกษาสมาคมลทธแนวคดมกอยในรปความล าเอยง/อคต/เลอกทรกมกทชงและมขอสงเกตวาแมแตความเชอ/ความคดเหนสวนตวกจดอยในประเภทน

• หนาทสาธารณะ (Public Duty) – หนาทสาธารณะของผทท างานใหภาครฐคอการใหความส าคญอนดบตนแกประโยชนสาธารณะ (Public Interest) คนเหลานไมจ ากดเฉพาะเจาหนาทของรฐทงระดบทองถนและระดบประเทศเทานนแตยงรวมถงคนอนๆทท างานใหภาครฐเชนทปรกษาอาสาสมคร

• ผลประโยชนสาธารณะ คอประโยชนของชมชนโดยรวม ไมใชผลรวมของผลประโยชนของปจเจกบคคลและไมใชผลประโยชนของกลมคน การระบผลประโยชนสาธารณะไมใชเรองงายแตในเบองตนเจาหนาทภาครฐสามารถใหความส าคญอนดบตนแกสงนโดย

- ท างานตามหนาทอยางเตมทและมประสทธภาพ - ท างานตามหนาทตามกรอบและมาตรฐานทางจรยธรรม - ระบผลประโยชนทบซอนทตนเองมหรออาจจะมและจดการอยางมประสทธภาพ - ใหความส าคญอนดบตนแกผลประโยชนสาธารณะมความคาดหวงวาเจาหนาท - ตองจ ากดขอบเขตทประโยชนสวนตนจะมามผลตอความเปนกลางในการท าหนาท - หลกเลยงการตดสนใจหรอการท าหนาททมผลประโยชนทบซอน - หลกเลยงการกระท า/กจกรรมสวนตนทอาจท าใหคนเหนวาไดประโยชนจากขอมลภายใน - หลกเลยงการใชต าแหนงหนาทหรอทรพยากรของหนวยงานเพอประโยชนสวนตน

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 7

- ปองกนขอครหาวาไดรบผลประโยชนทไมสมควรจากการใชอ านาจหนาท - ไมใชประโยชนจากต าแหนงหรอขอมลภายในทไดขณะอยในต าแหนงขณะทไปหาต าแหนงงานใหม • ผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interests) องคกรสากลคอ Organization for Economic

Cooperation and Development (OECD) นยามวาเปนความทบซอนระหวางผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสาธารณะทมผลตอการปฏบตหนาทของเจาหนาทภาครฐดงน

ผลประโยชนทบซอนม ๓ ประเภท คอ - ผลประโยชนทบซอนทเกดขนจรง (Actual) มความทบซอนระหวางผลประโยชนสวนตนและ

สาธารณะเกดขน - ผลประโยชนทบซอนทเหน (Perceived & Apparent) เปนผลประโยชนทบซอนทคนเหนวาม

แตจรงๆอาจไมมกไดถาจดการผลประโยชนทบซอนประเภทนอยางขาดประสทธภาพ กอาจน ามาซงผลเสยไมนอยกวาการจดการผลประโยชนทบซอนทเกดขนจรง ขอนแสดงวาเจาหนาทไมเพยงแตจะตองประพฤตตนอยางมจรยธรรมเทานนแตตองท าใหคนอนๆรบร และเหนดวยวาไมไดรบประโยชนเชนนนจรง

- ผลประโยชนทบซอนทเปนไปได (Potential) ผลประโยชนสวนตนทมในปจจบนอาจจะทบซอนกบผลประโยชนสาธารณะไดในอนาคต

• หนาททบซอน (Conflict of Duty) หรอผลประโยชนเบยดซอนกน (competing interests) ม ๒ ประเภท

- ประเภทแรก เกดจากการทเจาหนาทมบทบาทหนาทมากกวาหนง เชน เปนเจาหนาทในหนวยงานและเปนคณะกรรมการดานระเบยบวนยประจ าหนวยงานดวย ปญหาจะเกดเมอไมสามารถแยกแยะบทบาทหนาททงสองออกจากกนได อาจท าใหท างานไมมประสทธภาพหรอแมกระทงเกดความผดพลาดหรอผดกฎหมาย ปกตหนวยงานมกมกลไกปองกนปญหานโดยแยกแยะบทบาทหนาทตางๆใหชดเจน แตกยงมปญหาไดโดยเฉพาะอยางยงในหนวยงานทมก าลงคนนอย หรอมเจาหนาทบางคนเทานนทสามารถท างานบางอยางทคนอนๆท าไมได คนสวนใหญไมคอยหวงปญหานกนเพราะดเหมอนไมมเรองผลประโยชนสวนตนมาเกยวของ

- ประเภททสอง เกดจากการทเจาหนาทมบทบาทหนาทมากกวาหนงบทบาท และการท าบทบาทหนาทในหนวยงานหนงนนท าใหไดขอมลภายในบางอยางทอาจน ามาใชเปนประโยชนแกการท าบทบาทหนาทใหแกอกหนวยงานหนงได ผลเสยคอถาน าขอมลมาใชกอาจเกดการประพฤตมชอบหรอความล าเอยง/อคตตอคนบางกลม ควรถอวาหนาททบซอนเปนปญหาผลประโยชนทบซอนดวยเพราะวามหลกการจดการแบบเดยวกน นนคอการตดสนใจท าหนาทตองเปนกลางและกลไกการจดการผลประโยชนทบซอนกสามารถน ามาจดการกบหนาททบซอนได

หลกการ ๔ ประการส าหรบการจดการผลประโยชนทบซอน • ปกปองผลประโยชนสาธารณะ : การท าเพอผลประโยชนของสาธารณะเปนหนาทหลกเจาหนาท

ตองตดสนใจและใหค าแนะน าภายในกรอบกฎหมาย และนโยบายจะตองท างานในขอบเขตหนาทพจารณาความถกผดไปตามเนอผา ไมใหผลประโยชนสวนตนมาแทรกแซงรวมถงความเหนหรอทศนคตสวนบคคลปฏบตตอแตละบคคลอยางเปนกลาง ไมมอคตล าเอยงดวยเรองศาสนาอาชพจดยนทางการเมองเผาพนธวงศตระกลฯลฯ ทงนเจาหนาทไมเพยงปฏบตตามกฎหมายเทานนแตตองมจรยธรรมดวย

• สนบสนนความโปรงใสและพรอมรบผด : การจดการผลประโยชนทบซอนตองอาศยกระบวนการแสวงหาเปดเผยและจดการทโปรงใส นนคอเปดโอกาสใหตรวจสอบและมความพรอมรบผดมวธการตางๆเชนจดทะเบยนผลประโยชนโยกยายเจาหนาทจากต าแหนงทเกยวของกบผลประโยชนทบซอนการเปดเผยผลประโยชนสวนตนหรอความสมพนธทอาจมผลตอการปฏบตหนาท ถอเปนขนตอนแรกของการจ ดการผลประโยชนทบซอนการ ใชกระบวนการอยางเปดเผยทวหนาจะท าใหเจาหนาทรวมมอและสรางความเชอมนแกประชาชนผรบบรการและผมสวนไดเสย

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 8

• สงเสรมความรบผดชอบสวนบคคลและปฏบตตนเปนแบบอยาง : การแกปญหาหรอจดการผลประโยชนทบซอน จะสะทอนถงความยดหลกคณธรรมและความเปนมออาชพของเจาหนาทและองคกรการจดการตองอาศยขอมลน าเขาจากทกระดบในองคกรฝายบรหารตองรบผดชอบเรองการสรางระบบและนโยบายและเจาหนาทกมความรบผดชอบ ตองระบผลประโยชนทบซอนทตนมเจาหนาทตองจดการกบเรองสวนตนเพอหลกเลยงผลประโยชนทบซอนมากทสดเทาทท าได และผบรหารกตองเปนแบบอยางดวย

• สรางวฒนธรรมองคกร : ผบรหารตองสรางสภาพแวดลอมเชงนโยบายทชวยสนบสนนการตดสนใจในเวลาทมประเดนผลประโยชนทบซอนเกดขน และการสรางวฒนธรรมแหงความซอตรงตอหนาทซงตองอาศยวธการดงน

- ใหขอแนะน าและการฝกอบรมเจาหนาทเพอสงเสรมความเขาใจเกยวกบกฎเกณฑและการปฏบตรวมถงการใชกฎเกณฑทมในสภาพแวดลอมการท างาน

- สงเสรมใหมการสอสารอยางเปดเผยและมการเสวนาแลกเปลยน เพอใหเจาหนาทสบายใจในการเปดเผยและหารอเกยวกบผลประโยชนทบซอนในทท างาน

- ปองกนไมใหขอมลเกยวกบผลประโยชนทบซอนทเจาหนาทเปดเผย เพอมใหมผน าไปใชในทางทผด - ใหเจาหนาทมสวนรวมในการพฒนาและปรบปรงนโยบายและกระบวนการจดการผลประโยชน

ทบซอน เพอใหรสกเปนเจาของและปฏบตตามในเวลาเดยวกนกตองสรางระบบโดยการพฒนาในเรองตอไปน - มาตรฐานในการสงเสรมความซอตรงตอหนาทโดยรวมไวในขอก าหนดทางจรยธรรม - กระบวนการระบความเสยงและจดการผลประโยชนทบซอน - กลไกความพรอมรบผดทงภายในและภายนอก - วธการจดการ (รวมถงการลงโทษ) ทท าใหเจาหนาทถอวาเปนความรบผดชอบของตนเองท

จะตองท าตามกฎระเบยบและมาตรฐาน

แนวทางการจดการผลประโยชนทบซอน • กรอบการท างาน เปนวธการกวางๆไมจ ากดอยกบรายละเอยดขอกฎหมายทเกยวของสามารถ

น าไปพฒนาเปนรปแบบการจดการตามบรบทขององคกรและกฎหมายไดม ๖ ขนตอนส าหรบการพฒนาและการปฏบตตามนโยบายการจดการผลประโยชนทบซอน

๑) ระบวามผลประโยชนทบซอนแบบใดบางทมกเกดขนในองคกร ๒) พฒนานโยบายทเหมาะสมรวมถงกลยทธการจดการและแกไขปญหา ๓) ใหการศกษาแกเจาหนาทและผบรหารระดบตางๆรวมถงเผยแพรนโยบายการจดการ

ผลประโยชนทบซอนใหทวถงในองคกร ๔) ด าเนนการเปนแบบอยาง ๕) สอสารใหผมสวนไดเสย ผรบบรการ ผสนบสนนองคกร และชมชนทราบถงความมงมนในการ

จดการผลประโยชนทบซอน ๖) บงคบใชนโยบายและทบทวนนโยบายสม าเสมอ • รายละเอยดแตละขนตอน ๑) การระบผลประโยชนทบซอน - ขนตอนแรกนคอ การระบวาในการท างานของหนวยงาน มจดใดบางทเสยงตอการเกด

ผลประโยชนทบซอนและผลประโยชนทบซอนทจะเกดขนไดนนมประเภทใดบาง - เปาหมายส าคญคอ องคกรตองรวาอะไรคอผลประโยชนทบซอนทเปนไปได เพอปองกนไมให

เกดผลประโยชนทบซอนทเกดขนจรงและทเหน - การมสวนรวมของเจาหนาทมสวนส าคญ เพราะจะท าใหระบจดเสยงไดครอบคลมและท าให

เจาหนาทรสกเปนเจาของและรวมมอกบนโยบาย

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 9

- ตวอยางของผลประโยชนสวนตน เชน ผลประโยชนทางการเงน/เศรษฐกจ (เชนหน) ธรกจสวนตว/ครอบครวความสมพนธสวนตว (ครอบครวชมชนชาตพนธศาสนาฯลฯ) ความสมพนธกบองคกรอน (เอนจโอสหภาพการคาพรรคการเมองฯลฯ) การท างานเสรมความเปนอร/การแขงขนกบคนอน/ กลมอน

- ตวอยางของจดเสยงเชนการปฏสมพนธกบภาคเอกชนการท าสญญาจดซอจดจางการตรวจตราเพอควบคมคณภาพมาตรฐานของการท างานหรออปกรณในภาคธรกจการออกใบอนญาตการใหบรการทอปสงคมากกวาอปทาน การกระจายงบราชการ การปรบการลงโทษการใหเงน/สงของสนบสนนชวยเหลอผเดอดรอน การตดสนขอพพาท ฯลฯ ทงน รวมถงงานทสาธารณะหรอสอมวลชนใหความสนใจเปนพเศษ

- การระบผลประโยชนทบซอนนตองพจารณานยามและขอก าหนดทางกฎหมายทเกยวของประกอบดวย

๒) พฒนากลยทธและตอบสนองอยางเหมาะสม - องคประกอบประการหนงในการจดการผลประโยชนทบซอนกคอ ความตระหนกของผบรหาร

และเจาหนาทเกยวกบวธการจดการผลประโยชนทบซอน รวมถงความรบผดชอบของแตละคนดงนนกฎเกณฑเกยวกบการจดการตองแยกใหชดระหวางความรบผดชอบขององคกรและความรบผดชอบของสมาชกในองคกรและยงตองท าใหผบรหารและเจาหนาทสามารถ

- รไดวาเมอใดมผลประโยชนทบซอนเกดขนและในแบบใด (แบบเกดขนจรงแบบทเหนหรอแบบเปนไปได)

- เปดเผยผลประโยชนทบซอนและบนทกกลยทธตางๆทใชเพอการจดการ - ตดตามประสทธภาพของกลยทธทใช ๓) ใหความรแกเจาหนาทและหวหนางานระดบสง - เพอใหการจดการผลประโยชนทบซอนมประสทธภาพ ตองมการใหความรอยางตอเนองตงแต

เจาหนาทในองคกร เอกชนทมาท าสญญา อาสาสมครหวหนางานระดบสง และกรรมการบรหาร การใหความรจะเรมตงแตการปฐมนเทศ และมอยางตอเนองในระหวางท างาน เจาหนาททกคนควรสามารถเขาถงนโยบายและขอมลทจะชวยใหพวกเขาสามารถระบและเปดเผยผลประโยชนทบซอน สวนตวผบรหารเองกตองรวธจดการผลประโยชนทบซอน

- ขนตอนแรกของการใหความร คอ สรางความเขาใจวาอะไรคอผลประโยชนทบซอนผลประโยชนทบซอนใดเกดขนบอยในองคกร อะไรคอจดเสยงทระบในนโยบาย รวมถงความแตกตางของความรบผดชอบในการปฏบตตามนโยบายของผมต าแหนงหนาทตางกน ควรใหเอกสารบรรยายพรอมตวอยางทชดเจนส าหรบการระบและจดการผลประโยชนทบซอนโดยเนนตรงทเปนจดเสยงมากๆ เชน การตดตอ การรวมท างานกบภาคเอกชน การแลกเปลยนบคลากรกบภาคเอกชน การแปรรปการลดขนตอนและกระจายอ านาจความสมพนธกบเอนจโอ และกจกรรมทางการเมอง เปนตน

- นอกจากการใหความรแลว ความตนตวและเอาใจใสของผบรหาร รวมถงกลยทธการจดการทมประสทธภาพจะมสวนอยางส าคญในการชวยใหเจาหนาทปฏบตตาม การสรางความตนตวและความเอาใจใสจะชวยในการแสวงหาจดเสยงและพฒนาวธการปองกนปญหาทจะเกดขนตอไป

๔) ด าเนนการเปนแบบอยาง - การจดการผลประโยชนทบซอนทมประสทธภาพ จ าเปนตองอาศยความทมเทของผทอยใน

ต าแหนงระดบบรหาร ซงตองแสดงภาวะผน า สนบสนนนโยบายและกระบวนการอยางแขงขนสนบสนนใหเจาหนาทเปดเผยผลประโยชนทบซอน และใหความชวยเหลอแกไข ผบรหารมความส าคญเนองจากเจาหนาทมกจะค านงถงสงทผบรหารใหความสนใจ

- ผบรหารตอง (๑) พจารณาวามขอมลเพยงพอ ทจะชวาหนวยงานมปญหาผลประโยชนทบซอนหรอไม (๒) ชงน าหนกประโยชนขององคกร ประโยชนสวนบคคล และประโยชนสาธารณะ และพจารณาวาอะไรคอ

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 10

วธทดทสดในการจดการหรอแกไขผลประโยชนทบซอน และ (๓) พจารณาปจจยอนๆ รวมถงระดบและลกษณะของต าแหนงหนาทของเจาหนาททเกยวของ รวมถงลกษณะของผลประโยชนทบซอน

๕) สอสารกบผมสวนไดเสย - ประเดนส าคญคอ ภาพลกษณขององคกรในการรบรของผมสวนไดเสย เนองจากไมวาจะสามารถ

จดการกบผลประโยชนทบซอนไดดเพยงใด ถาผมสวนไดเสยรบรเปนตรงกนขามผลเสยทเกดขนกเลวรายไมแพกน - การท างานกบองคกรภายนอกไมวาเปนเอนจโอหรอภาคธรกจ องคกรตองระบจดเสยงของ

ผลประโยชนทบซอนกอน และพฒนาวธปองกน ไมวาเปนเรองขอมลภายใน หรอโอกาสการใชอ านาจหนาทเพอผลประโยชน และตองแจงแกองคกรภายนอกใหทราบนโยบายการจดการผลประโยชนทบซอนและผลทตามมาหากไมปฏบตตามนโยบาย เชน ยกเลกสญญา หรอด าเนนการตามกฎหมายบางองคกรภาครฐจะอาศยจรยธรรมธรกจเพอสอสารเกยวกบหนาทและความพรอมรบผดทผท าธรกจมกบหนสวนและผท าสญญาดวย

- นอกจากน ควรสอสารแบบสองทางกบองคกรภายนอก อาจใชวธตางๆ เชนใหมสวนรวมในการระบจดเสยงและรวมกนพฒนากลไกปองกนแกไขปญหา ขอรบฟงความเหนตอรางนโยบายการจดการผลประโยชนทบซอน รวมทบทวนและปรบปรงกลไกการแสวงหาและแกไขผลประโยชนทบซอนวธเหลานจะท าใหไดนโยบายทสอดคลองความคาดหวงสาธารณะและไดรบความรวมมอจากผมสวนไดเสยทงนในการรวมกนจดการผลประโยชนทบซอนกบผมสวนไดเสยน องคกรภาครฐตองท าใหการตดสนใจทกขนตอนโปรงใสและตรวจสอบได

๖) การบงคบใชและทบทวนนโยบาย - ระบบจดการผลประโยชนทบซอนตองไดรบการทบทวนประสทธภาพสม าเสมอ โดยสอบถาม

ขอมลจากผใชระบบ และผมสวนไดเสยอนๆ เพอใหระบบใชไดจรง และตอบสนองตอสภาพการท างาน รวมถงสภาพสงคม เศรษฐกจทเปลยนแปลง อกทงยงสรางความรสกเปนเจาของและความรวมมอนอกจากนยงอาจเรยนรจากองคกรอนๆ การแสวงหาการเรยนรเชนนยงเปนการสอสารวาองคกรมความมงมนในการจดการผลประโยชนทบซอนอกดวย การทบทวนควรครอบคลมจดเสยงและมาตรการและผลการทบทวนหรอมการเปลยนแปลงตองสอสารใหแกเจาหนาทผปฏบตใหเขาใจ และปรบเปลยนการท างานใหสอดคลองกน โดยอาจพฒนาระบบสนบสนนเพอชวยพฒนาทกษะและการใหค าปรกษาแกเจาหนาทการเปดเผยและรายงานขอสงสยเกยวกบการประพฤตมชอบและการบรหารทบกพรอง/อคตของภาครฐ เปนรากฐานของความถกตองเปนธรรม (integrity) และการยดมน ยนหยดท าในสงทถกตอง

• ผเปดเผยผลประโยชน : ผเปดเผยเปนผทรายงานขอมลทเปนจรงเกยวกบพฤตกรรมทมชอบทรายแรงของเจาหนาทภาครฐ

ทกระท าโดยมใชเพอผลประโยชนสาธารณะหลายหนวยงานขาดการสนบสนนผเปดเผยการกระท าผดของเจาหนาท โดยแทนทจะยกยองชมเชยเจาหนาททเปดเผยการประพฤตมชอบ คดโกง ทจรต หรอพฤตกรรมอาชญากรรมกลบวพากษวจารณทางลบ ท าใหสญเสยความกาวหนาในอาชพและแมแตสญเสยงานหลก (core) ของการปกปองคมครองพยาน (whistleblowing) ใชหลกแหงความรบผดชอบและการแสดงออกซงความพรอมรบผดใหแกสาธารณชน การเปดเผยทเหมาะสม คอ เมอเกดการท าผดทรายแรงหรอเปนปญหาความเสยงสาธารณะ การรายงานการกระท าผดภายในองคกรหรอภายนอกองคกรตอสาธารณชนเปนทางเลอกทดทสดโดยเฉพาะเมอชองทางภายในและกระบวนการบรหารภายในใชการไมได หรอขาดประสทธภาพ

• ท าไมการเปดเผยจงท าไดยาก : การศกษาวจยพบวา แมจะมการสนบสนน มชองทาง วธการผลกดนเจาหนาทของรฐในการ

สบเสาะ การคดโกงและการกระท าผด แตมหลายองคประกอบทท าใหการเปดเผยการกระท าผดเปนเรองยากส าหรบเจาหนาทปญหาส าคญคอ การขดแยงกนระหวางความเทยงตรง (Integrity) ของบคคลกบพนธะสญญาทมตอสวนรวม และกบความภกดตอเพอนหรอองคกรซงเปนวฒนธรรมขององคกรภาครฐ

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 11

บทท 3 การให - การรบของขวญและผลประโยชน

การให - การรบของขวญและผลประโยชน

หลกการและแนวคดนสามารถประยกตใชประกอบการด าเนนการตามนโยบายการใหและรบของขวญและผลประโยชนของขาราชการพลเรอนและเจาหนาทภาครฐ ในประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน ขอบงคบวาดวยจรรยาขาราชการของสวนราชการตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนพ .ศ. ๒๕๕๑ และประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต เรองหลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาของเจาหนาทของรฐ พ.ศ.๒๕๔๓

• เจตนารมณ เนองจากความเชอถอไววางใจของประชาชนตอการปฏบตงานของขาราชการและเจาหนาทภาครฐ

วา จะตองตดสนใจและกระท าหนาทโดยยดผลประโยชนสาธารณะเปนหลก ปราศจากผลประโยชนสวนบคคล หากขาราชการและเจาหนาทภาครฐคนใดรบของขวญและผลประโยชนทท าใหมอทธพลตอการตดสนใจและการกระท าหนาทถอวาเปนการประพฤตมชอบ ยอมท าลายความเชอถอไววางใจของประชาชนกระทบตอความถกตองชอบธรรมทองคกรภาครฐยดถอในการบรหารราชการรวมทงกระทบตอกระบวนการปกครองในระบอบประชาธปไตย

• อะไรคอของขวญและประโยชนอนใดทใชในความหมายน ของขวญและประโยชนอนใด หมายถง สงใดๆ หรอบรการใดๆ (เงน ทรพยสน สงของบรการ

หรออนๆทมมลคา) ทขาราชการและเจาหนาทภาครฐใหและหรอไดรบทนอกเหนอจากเงนเดอน รายไดและผลประโยชนจากการจางงานในราชการปกต

ของขวญและผลประโยชนอนใด สามารถตคาตราคาเปนเงน หรออาจไมสามารถตคาตราคาได ของขวญทสามารถคดราคาได (Tangible gifts) หมายรวมถงสนคาบรโภคความบนเทงการ

ตอนรบใหทพกการเดนทางอปกรณเครองใชเชนตวอยางสนคาบตรของขวญเครองใชสวนตวบตรก านลบตรลดราคาสนคาหรอบรการและเงนเปนตน

ของขวญและประโยชนอนใดทคดเปนราคาไมได (Intangible gifts and benefits)หมายถงสงใดๆหรอบรการใดๆทไมสามารถคดเปนราคาทจะซอขายไดอาทเชนการใหบรการสวนตวการปฏบตดวยความชอบสวนตนการเขาถงประโยชนหรอการสญญาวาจะใหหรอการสญญาวาจะไดรบประโยชนมากกวาคนอนๆ

รายละเอยดตอจากนเปนขอเสนอแนะในการพจารณาเกยวกบการให-รบของขวญและหรอ ผลประโยชนอนใดในทางปฏบต

• เราจะจดการอยางไร การจะรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ ม 4 ค าถาม ทใชในการตดสนใจวาจะรบหรอไมรบ

ของขวญและหรอผลประโยชนคอ ๑) เราควรรบหรอไม ๒) เราควรรายงานการรบหรอไม ๓) เราสามารถเกบไวเปนของตนเองไดหรอไม ๔) การฝาฝนกฎนมโทษอยางไร

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 12

๑. เราควรรบหรอไม ตามหลกการทางจรยธรรมแมวาเราจะไมควรรบ แตมหลายโอกาสทเราไมสามารถปฏเสธไดหรอเปนการ

รบในโอกาสทเหมาะสมตามขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรมหรอใหกนตามมารยาททปฏบตกนในสงคม อยางไรกตามมหลายโอกาสทไมเปนการเหมาะสมอยางยงทจะรบ

๑) ถาเปนการใหเงน ทานจะตองปฏเสธ ไมวาจะเปนโอกาสใดๆ การรบเงนสดหรอสงใดๆทสามารถเปลยนกลบมาเปนเงน เชน ลอตเตอร หน พนธบตร เปนการฝาฝนประมวลจรยธรรมและอาจเขาขายการรบสนบน

การถกเสนอสงใดๆนอกเหนอจากเงนนนสงทควรน ามาเปนเหตผลในการตดสนใจคอ - ท าไมเขาจงเสนอให เชน ใหแทนค าขอบคณการเสนอใหมผลตอการตดสนใจในการปฏบตตน

หรอไม - ความประทบใจของทานตอของขวญและหรอผลประโยชนทจะสงผลตอการท างานในอนาคต ถาทานท างานอยในกลมเสยง ออนไหว หรออยในขายทตองไดรบความไววางใจเปนพเศษเชน

งานตรวจสอบภายใน และงานตรวจคณภาพตางๆ การจดซอจดจาง การออกใบอนญาตหรอการอนมต /อนญาตตางๆ ฯลฯ ทานจะตองปฏบตตามนโยบายและหลกจรยธรรมเรองน มากกวาบคคลกลมอน

๒) การรบกอใหเกดการขดแยงระหวางผลประโยชนสวนตนและสวนรวมหรอไม หากการรบกอใหเกดความขดแยงระหวางผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสาธารณะ แลวผลประโยชนสวนตนทไดร บกลายเปนมอทธพลตอการปฏบตหนาทราชการ หรอกอใหเกดขอสงสยตอสาธารณชนวาเปนการประพฤตโดยมชอบ

การขดแยงระหวางผลประโยชนสวนตนและสวนรวม เปนตวกระตนใหเกดการประพฤตมชอบ และการทจรตคอรรปชน ในแตละสวนราชการควรก าหนดนโยบายการรบของขวญและผลประโยชนของตนเอง โดยสวนราชการทอยในกลมปฏบตหนาททเสยงตอการประพฤตมชอบ ควรก าหนดนโยบายดานนอยางเครงครดมากกวาหนวยงานอนๆ

หลกการการปฏบตงานในภาครฐอยบนพนฐานทวา “การกระท าและการตดสนใจใดๆจะตองกระท าดวยความเปนกลาง ปราศจากการมสวนไดสวนเสยในการใหบรการ และปกปองผลประโยชน ของสงคมไทยโดยรวม”

ดงนน องคกรหรอบคคลใดๆ ไมควรใชของขวญหรอผลประโยชนมาแสวงหาความชอบผลประโยชนใหกบองคกรของตนหรอตนเอง เหนอองคกรหรอบคคลอน ท าใหเกดความสนคลอนความเชอถอไววางใจทประชาสงคมมตอภาครฐ และท าใหเกดความไมเปนธรรมในสงคมประการส าคญ สมาชกทงหมดในสงคมตองไดรบการปฏบตอยางเปนธรรม ภายใตระบอบประชาธปไตย ขาราชการและเจาหนาทภาครฐมพนธะผกพนทจะตองปฏบตงานอยางเปนธรรมโดยกระท าและแสดงออกโดยยดมาตรฐานความโปรงใส ความพรอมรบผดชอบ และแสดงพฤตกรรมทถกตอง เทยงธรรม ตลอดเวลาทมอาชพรบขาราชการ

๒. เราตองรายงานหรอไม การรายงานการรบของขวญและหรอผลประโยชนตดสนจากหลกการตอไปน

๑) ธรรมชาตของผให : พจารณาตามกฎหมายกฎ ระเบยบทเกยวของ เชน ประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต รวมทงนโยบายของหนวยงาน เชน การหามรบของขวญหรอประโยชนจากคสญญา/องคกรหรอบคคลทก าลงจะมาท าการคา การสญญาวาจะให -รบกบองคกรหรอบคคลทจะขอท าใบอนญาตหรอรบการตรวจสอบดานตางๆ ฯลฯ

หนวยงานควรก าหนดนโยบายดานนใหเครงครดและมกระบวนการทชวยใหขาราชการและเจาหนาทภาครฐสามารถจดการเรองนไดอยางเหมาะสม การรายงานการรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆตองมการลงทะเบยนรบอยางเปนทางการ

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 13

๒) บทบาทหนาทของทานในองคกร : ถาขาราชการนนๆ ท างานในขอบขายทออนไหวและตองการความเชอถอไววางใจเปนพเศษ และหรอกลมทเกยวกบการไดประโยชนหรอเสยประโยชนทงจากระดบองคกร และระดบบคคล อาทเชน งานตรวจสอบ งานจดซอจดจาง การใหใบอนญาต/ยดใบอนญาต ฯลฯ ควรใหแนใจทสดวาตวทานและองคกรมความเทยงธรรมและจะไมถกตงขอสงสย แมวา

หนวยงานของทานมไดก าหนดนโยบายเกยวกบการหามรบของขวญหรอผลประโยชนใดๆ และมไดก าหนดใหรายงานการรบของขวญและผลประโยชน ทานควรด ารงความถกตองดวยการรายงานหรอปฏเสธท จะรบของขวญและหรอผลประโยชนนนๆ

หลกการการก าหนดวาของขวญและผลประโยชนอนใดควรตองรายงานหรอไม ควรจะตองใหองคกรเกบรกษาไวหรอไม หรอควรตกเปนของขาราชการ ใหเทยบกบคาตามราคาตลาดโดยตองมคานอยกวา๓,๐๐๐ บาท ทงน ใหปฏบตตามประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตเรองหลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาของเจาหนาทของรฐ พ.ศ.๒๕๔๓(ภาคผนวก๑)

แนวพจารณาในการปฏบต ของขวญทงหมดทมคาทางวฒนธรรมหรอประวตศาสตร เชน งานศลปะพระพทธรป

เครองประดบโบราณ ฯลฯ แมจะมขนาดเลกหรอเปนเรองเลกนอย ของขวญนนๆ ยอมเปนทรพยสนขององคกรไมวาจะมคาราคาเทาใด

ของขวญหรอผลประโยชนทไดรบเมอเทยบกบราคาตลาด มคานอยกวา ๓,๐๐๐ บาท ไมตองรายงานและอาจเกบเปนของตนเองได

ของขวญหรอผลประโยชนใดๆเมอเทยบกบราคาตลาดมคาเกน ๓,๐๐๐ บาท ตองรายงานหนวยงานและลงทะเบยนไว

ถาของขวญหรอผลประโยชนทมคาทางการตลาดระหวาง ๓,๐๐๐ - ๑๕,๐๐๐บาท และเจาหนาทมความจ าเปนตองรบใหองคกรโดยหวหนาสวนราชการตดสนวา สมควรใหขาราชการหรอเจาหนาทของรฐคนนนๆรบทรพยสนดงกลาวหรอไม

ถาของขวญหรอผลประโยชนทมคาทางการตลาดมากกวา ๑๕,๐๐๐ บาท ใหสงมอบเปนทรพยสนขององคกร เพอใชประโยชนสาธารณะและหรอตามความเหมาะสม องคกรอาจพจารณาอนญาตใหขาราชการหรอเจาหนาทของรฐผนนเกบรกษาของไวเปนกรณไป เชน ของขวญในการยายหนวยงานในขณะด ารงต าแหนงเดม ของขวญในโอกาสเกษยณอายราชการหรอลาออกจากงานของขวญหรอผลประโยชนทเพอนรวมงานใหเมอเจบปวยฯลฯ

ถาในปงบประมาณใดๆคณคารวมของขวญและหรอผลประโยชนทไดรบจากผใหคนเดยวกนกลมเดยวกนหรอผใหมความสมพนธกนหลายๆครง เมอรวมกนทงปมคามากกวา ๓,๐๐๐ บาท ตองรายงานของขวญหรอผลประโยชนแตละอยางทไดรบ

ถาในปงบประมาณใดๆไดของขวญและหรอผลประโยชนจากผรบบรการ แมจะตางคนตางกลมเพอเปนการขอบคณในการใหบรการทด แตเมอรวมกนแลวมคามากกวาสามพนบาทตองรายงานของขวญหรอผลประโยชนแตละอยางนน

ของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ ทไดรบเพอเปนการขอบคณจากผรบบรการ (ประชาชนองคกรเอกชน) ทไดอยางสม าเสมอบอยครงอาจท าใหเกดขอสงสยจากประชาชนวามอทธพลบดเบอนกอใหเกดอคตในการใหบรการของขาราชการหรอเจาหนาทภาครฐ หรออาจกอใหเกดความรสกชอบและคาดหวงวาจะไดรบของขวญและหรอผลประโยชนเมอมผมารบบรการควรปฏเสธการรบ

เงนสดหรอสงใดๆทสามารถเปลยนเปนเงนได (ตวอยางเชน หน พนธบตร ลอตเตอร) ตองปฏเสธไมรบไมวาจะอยในสถานการณใดๆ)

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 14

๓. เราจะเกบรกษาไวเองไดหรอไม ๑) ปกตสามารถเกบรกษาไวเองหากมคาไมเกน ๓,๐๐๐ บาท ๒) หากมราคาทางการตลาดระหวาง ๓,๐๐๐ – ๑๕,๐๐๐ บาท สวนราชการตองพจารณาตดสนวา

ขาราชการหรอเจาหนาทภาครฐนนๆจะเกบไวเองไดหรอไม ๓) หากราคามากกวา ๑๕,๐๐๐ บาท จะตองใหเปนทรพยสนของสวนราชการและสวนราชการ

พจารณาตดสนวาจะใชประโยชนอยางไร

๔. การฝาฝนกฎนมโทษอยางไร การฝาฝนนโยบายวาดวยการรบของขวญหรอผลประโยชนนน และพรอมฝาฝนการปฏบตตาม

ประมวลจรยธรรมอาจถกลงโทษตกเตอน ตดเงนเดอน จนกระทงถงไลออก ขนกบความรายแรงของการฝาฝน นอกจากนนหากการรบของขวญหรอผลประโยชนนนๆ เขาขายการรบสนบน ฉอฉลทจรต และ

สามารถพสจนไดวา ขาราชการและหรอเจาหนาทภาครฐนนๆรบของขวญหรอผลประโยชนซงมผลตอความเปนธรรมกอใหเกดผลประโยชนแกผใหโดยมชอบ หากถกตดสนวาผดจรงผมสวนเกยวของทกคนอาจมสวนรวมในการรบโทษทางอาญาดวย

• การรบของขวญและผลประโยชน: กญแจแหงความเสยง การรบของขวญและผลประโยชนใดๆเปนสาเหตใหสาธารณชนรบรวามการปฏบตอยางมอคตม

อทธพลตอการตดสนใจในการปฏบตหนาทราชการ กอใหเกดการท าลายความเชอถอศรทธาของประชาชนตอภาครฐและตอขาราชการ

กญแจแหงความเสยง ๒ ประการทส าคญคอ ๑. ความพยายามทจะหลบเลยงกฎเกณฑ โดยตคาราคาของขวญและหรอผลประโยชนนอยกวา

ความเปนจรง การตคาราคาต ากวาความเปนจรงนน บคคลอาจจงใจตนเองหรอจงใจผอนใหคดวาของขวญและหรอผลประโยชนนนๆมคาต ากวาทเปนจรง เพอหลกเลยงการรายงาน การกระท าดงกลาวนบวา เปนการคดโกงและหลอกลวงซงเขาขายฝาฝนประมวลจรยธรรม

๒. การเพกเฉยมองขามความผดและละเลยตอผลทเกดขน การรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ อาจท าใหตดเปนนสยอยางรวดเรวและกอใหเกด

ความคาดหวงเสมอวาจะไดรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ ในการปฏบตหนาทราชการท าใหเกดความรสกชอบหรออยากปฏบตตอผรบบรการ หรอผรบงาน-รบจาง-รบเหมาฯลฯ ทเปนผใหของขวญและหรอผลประโยชนโดยอทธพลของความชอบหรอประโยชนตอบแทนทไดรบท าใหมการปฏบตตอบแทนเกนกวามาตรฐานทก าหนด

ในสถานการณเชนน ผรบจาง ผรบเหมา และหรอผรบจดซออาจรบรผดพลาดและเขาใจวาการรบจางตางๆไมตองท าในระดบมาตรฐานหรอลดคณคาการบรการ

นอกจากนนหากเกดการปฏบตเปนวฒนธรรมการท างานขององคกรขาราชการและหรอเจาหนาทของรฐจะมพฤตกรรมเคยชนกบ “การรบรางวล” จากการปฏบตหนาทและละเวนการปฏบตหนาทโดยความรบผดชอบซงจดไดวาเปน การรบสนบน

การแสวงหาเหตผลเพอบดเบอนความจรง มแนวโนมทเปนไปไดมากทเราจะรบของขวญและผลประโยชนโดยเฉพาะสงทถกใจเรา บคคลอาจสงสยวาการรบของขวญและหรอผลประโ ยชนใดๆ ถอไดวาเปนความผดแตผรบมกจะหาเหตผลเขาขางตนเองดงน

“ฉนรวาไมควรรบของดงกลาว แตดวยมารยาทจงไมกลาจะปฏเสธน าใจ หรอหากไมรบจะเปนการท าลายสมพนธภาพระหวางผใหกบองคกรหรอกบตนเอง”

“คนอนๆกท าเชนน ท าไมฉนจะท าบางไมได”

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 15

“ดซ ฉนอทศเวลานอกเวลาราชการท างาน ดงนน มนเปนการยตธรรมทเราจะไดรางวลผลประโยชนพเศษบาง”

“เพราะฉนเปนคนพเศษจรงๆ ดงนนผบงคบบญชาจงชมฉน และเปนเรองธรรมดาทฉนมกเปนคนแรกเสมอทไดรบโอกาสใหไปฝกอบรม/สมมนา”

“มนเปนแคตวอยางฟรใหทดลองใช และฉนกไมคดวาหนวยงานของฉนจะสงสนคาชนดนแมวาฉนจะใหค าแนะน ากตาม”

“ฉนไมเหนมกฎ ระเบยบใดๆ เกยวกบการใหของขวญ ดงนนฉนกไมไดฝาฝนกฎเกณฑใดๆ” ทานตองระลกอยเสมอวาเหตผลททานใชกลาวอางเชนนไมสามารถปกปองทานจากการถก

ด าเนนการทางวนย หากการกระท าของทานเปนการกระท าทมชอบ

กรณตวอยาง “ระบบคด ทเหนแกประโยชนสวนตน”

ตอนคนหลวงกบของหลวง ศาลอาญาพพากษาจ าคก 2 ป 6 เดอน ปรบ 10,000 บาท กรณนายกอ น ารถหลวง อปกรณไปใชในงาน

แตงงานลกสาวสดหรทงทบาน ทโรงแรม โดยศาลยงปราน ลดเหลอจ าคก 2 ปครง ปรบหนงหมนบาท โดยโทษจ าคกใหรอลงอาญา 2 ป ศาลอาญารชดาอานค าพพากษาในคดทอยการเปนโจทกยนฟองนาย กอ ฐานเปนเจาพนกงานมหนาทซอ ท า จดการหรอรกษาทรพยใดๆ ใชอ านาจในต าแหนงโดยทจรตอนเปนการเสยหายแกรฐ และเปนเจาพนกงานปฏบตหนาท หรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบ หรอปฏบต หรอละเวนการปฏบตหนาทโดยทจรต ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 151 และ 157 จากกรณเมอวนท 13 มกราคม 2554 ขณะจ าเลยด ารงต าแหนงคณบด ... ไดใชอ านาจหนาทโดยทจรต ดวยการสงใหเจาหนาทน าเกาอ 100 ตว พรอมผาปลอกคมเกาอ เครองถายวดโอ 2 เครอง เครองเลนวดโอ กลองถายรป และผาเตนทหลายผน เพอน าไปใชในงานววาหบตรสาวจ าเลยทบานพกสวนตว รวมทงรถยนต รถตสวนกลางอก 4 คน เพอใชรบสงเจาหนาทเขารวมพธ และขนยายอปกรณ ทงทบานพกและงานฉลองมงคลสมรสทโรงแรม ซงลวนเปนทรพยสนของทางราชการ การกระท าของจ าเลย นบเปนการใชอ านาจโดยทจรต เพอประโยชนสวนตว อนเปนการเสยหายแกรฐ ตอมาเดอนกนยายน 2556 คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต หรอ ป.ป.ช. ไดชมลความผดวนยและอาญากบจ าเลย โจทกจงขอใหศาลพพากษาลงโทษจ าเลยตามความผดดวย ครงแรกจ าเลยใหการปฏเสธ แตตอมาใหการรบสารภาพไมตอสคด ศาลพเคราะหพยานหลกฐานโจทกแลวเหนวาการกระท าของจ าเลยเปนการทจรตตอต าแหนงหนาทตามฟอง จงพพากษาใหจ าคก 5 ป และปรบ 20,000 บาท ค าใหการรบสารภาพ เปนประโยชนแกการพจารณาคด ลดโทษใหกงหนง คงจ าคกจ าเลยไว 2 ป 6 เดอน และปรบ 10,000 บาท อยางไรกด จ าเลยไดส านกผดและชดใชคาเสยหายคนใหแกรฐทนท ประกอบกบเปนแพทยท าคณประโยชนตอสงคม และไมเคยตองโทษจ าคกมากอน ศาลจงเหนควรใหรอลงอาญา

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 16

ตอนยกยอกยา นายยา ต าแหนงเภสชกรปฏบตการ ไดยกยอกยาแกหวดสตรผสมซโดอฟรดรน ทตนด าเนนการสงซอจากบรษทยาของเอกชน รวมจ านวน 200,000 เมด โดยยาดงกลาวจ านวน 50,000 เมด ไดมการสงซอในนามของโรงพยาบาลและน าเขาคลงยาของโรงพยาบาลตามระบบ สวนอกจ านวน 150,000 เมดนน ไดสงซอในนามของโรงพยาบาลแตน ายาเขาราน และจายเงนเอง โดยการสงซอในสวนนนายยาไดท าการปลอมลายมอชอของผอ านวยการโรงพยาบาลเพอใชเปนหลกฐานในการสงซอยา และไดน ายาดงกลาวไปขายใหแกบคคลภายนอก พฤตการณของนายยา ดงกลาวเปนการกระท าผดวนยอยางรายแรง ฐานปฏบตหรอละเวนการปฏบต หนาทราชการโดยมชอบเพอใหเกดความเสยหายอยางรายแรงแกผหนงผใด หรอปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยทจรต ตามมาตรา 85(1) แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551

โมเดลส าหรบการตดสนใจ

ประเดนการตดสนใจ เจตนารมณ : อะไรเปนเจตนาของการใหของขวญและหรอผลประโยชน กฎระเบยบ : มกฎระเบยบหรอนโยบายอะไรทเกยวกบการใหของขวญและหรอ ผลประโยชน ความเปดเผย : มการเปดเผยตอสาธารณชนเพยงใด คณคา : ของขวญและหรอผลประโยชนมคาราคาเทาใด หลกจรยธรรม : มหลกจรยธรรมทเกยวกบการรบของขวญหรอไมและมอะไรบาง อตลกษณ : ผใหมอตลกษณเพออะไร เวลาและโอกาส : เวลาและโอกาสในการใหคออะไร

เจตนารมณ

กฎระเบยบ

ความเปดเผย

คณคา หลก

จรยธรรม

อตลกษณ

เวลาและโอกาส

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 17

บทท 4 กฎหมายหรอกฎระเบยบ

เกยวกบการปองกนผลประโยชนทบซอน

กฎหมายเกยวกบการปองกนผลประโยชนทบชอน 1) พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต พ.ศ. 2542

และทแกไขเพมเตม มาตรา 100 , 103 และ 103/1 ก าหนดเรองการขดกนของผลประโยชนสวนตวและสวนรวมไว เพอลดระบบอปถมภในสงคมไทย ใหเจาหนาทของรฐมจตส านกแยกแยะประโยชนสวนบคคลและประโยชนสวนรวมออกจากกนได หากเจาหนาทของรฐฝาฝนใหถอเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญาดวย 2) ประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต เรอง หลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใด โดยธรรมจรรยาของเจาหนาทของรฐ พ.ศ. 2543 ไดก าหนดวาโดยอาศยอ านาจตามความในมาตรา 103 แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตไดก าหนดหลกเกณฑและจ านวนทรพยสนหรอประโยชนอนใดทเจาหนาทของรฐจะรบจากบคคล ไดโดยธรรมจรรยา กลาวคอ การรบทรพยสนหรอผลประโยชนอนใดจากบคคลทใหกนในโอกาสตางๆ โดยปกตตามขนบธรรมเนยมประเพณหรอวฒนธรรม หรอใหกนตามมารยาททปฏบตกนในสงคม

3) ประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน 3.1) สวนค าปรารภ ไดกลาวถงคานยมหลกของมาตรฐานจรยธรรมส าหรบผด ารงต าแหนงทางการเมองและเจาหนาทของรฐ 9 ประการของส านกงานผตรวจการแผนดน 9 ขอ ดงน (1) การยดมนในคณธรรมและจรยธรรม (2) การมจตส านกทด ซอสตย สจรต และรบผดชอบ (3) การยดถอประโยชนของประเทศชาตเหนอกวาประโยชนสวนตนและไมมผลประโยชนทบชอน (4) การยนหยดท าในสงทถกตอง เปนธรรมและถกกฎหมาย (5) การใหบรการแกประชาชนดวยความรวดเรว มอธยาศย และไมเลอกปฏบต (6) การใหขอมลขาวสารแกประชาชนอยางครบถวน ถกตอง ไมบดเบอนขอเทจจรง (7) การมงผลสมฤทธของงาน รกษามาตรฐานมคณภาพ โปรงใสและตรวจสอบได (8) การยดมนในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข (9) การยดมนในหลกจรรยาวชาชพขององคกร 3.2) หมวด 2 ขอ 5 ใหขาราชการตองแยกเรองสวนตวออกจากต าแหนงหนาทและยดถอประโยชนสวนรวมของประเทศชาตเหนอกวาประโยชนสวนตน โดยอยางนอยตองวางตน ดงน (1) ไมน าความสมพนธสวนตวทตนมตอบคคลอน ไมวาจะเปนญาตพนอง พรรคพวก เพอนฝงหรอผมบญคณสวนตว มาประกอบการใชดลพนจใหเปนคณหรอเปนโทษแกบคคลนน หรอปฏบตตอบคคลนนตางจากบคคลอน เพราะความชอบหรอชง (2) ไมใชเวลาราชการ เงน ทรพยสน บคลากร บรการหรอสงอ านวยความสะดวกของทางราชการไปเพอประโยชนสวนตวของตนเองหรอผอน เวนแตไดรบอนญาตโดยชอบดวยกฎหมาย (3) ไมกระท าการใด หรอด ารงต าแหนง หรอปฏบตการใดในฐานะสวนตวซงกอใหเกดความเคลอบแคลงหรอสงสยวาจะขดกบประโยชนสวนรวมทอยในความรบผดชอบของหนาท

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 18

ทงน ในกรณมความเคลอบแคลงหรอสงสย ใหขาราชการผนนยตการกระท าดงกลาวไวกอนแลวแจงใหผบงคบบญชา หวหนาสวนราชการและคณะกรรมการจรยธรรมพจารณา เมอคณะกรรมการจรยธรรมวนจฉยเปนประการใด แลวจงปฏบตตามนน (4) ในการปฏบตหนาททรบผดชอบในหนวยงานโดยตรงหรอหนาท อนในราชการ รฐวสาหกจ องคการมหาชน หรอหนวยงานของรฐ ขาราชการตองยดถอประโยชนของทางราชการเปนหลก ในกรณทมความขดแยงระหวางประโยชนของทางราชการหรอประโยชนสวนรวม กบประโยชนสวนตนหรอสวนกลม อนจ าเปนตองวนจฉยหรอชขาด ตองยดประโยชนของทางราชการและประโยชนสวนรวมเปนส าคญ 3.3) หมวด 2 ขอ 6 ใหขาราชการตองละเวนจากการแสวงหาประโยชนทมชอบโดยอาศยต าแหนงหนาทและไมกระท าการอนเปนการขดกนระหวางประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวม โดยอยางนอยตองวางตน ดงน (1) ไมเรยก รบ หรอยอมจะรบ หรอยอมใหผอน เรยก รบ หรอยอมจะรบซงของขวญแทนตนหรอญาตของตน ไมวากอนหรอหลงด ารงต าแหนง หรอปฏบตหนาทไมวาจะเกยวของ หรอไมเกยวของกบการปฏบตหนาทหรอไมกตาม เวนแตเปนการใหโดยธรรมจรรยา หรอการใหตามประเพณหรอใหแกบคคลทวไป (2) ไมใชต าแหนงหรอกระท าการทเปนคณหรอโทษแกบคคลใดเพราะมอคต (3) ไมเสนอ หรออนมตโครงการ การด าเนนการ หรอการท านตกรรมหรอสญญา ซงตนเองหรอบคคลอน จะไดประโยชนอนมควรไดโดยชอบดวยกฎหมายหรอประมวลจรยธรรมน (4) ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการเรยไรของหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2544 และทแกไขเพมเตม (5) ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการเรยไรของหนวยงานของรฐ พ.ศ. 2544 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2549 (6) ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการใหหรอรบของขวญของเจาหนาทของรฐ พ.ศ. 2544 บทสรป

ความเชอถอไววางใจ และจรยธรรมเปนรากฐานของการบรหารภาครฐทด เมอทานเปนขาราชการและหรอเจาหนาทภาครฐไมวาจะสงกดหนวยงานใด ทานถกคาดหวงใหปฏบตหนาทและตดสนใจโดยปราศจากอคตทานถกคาดหวงไมใหแสวงหารางวลหรอผลประโยชนในรปแบบใดๆ นอกเหนอจากเงนเดอนและผลประโยชนทรฐจดให แมวานโยบายของหนวยงานหลายแหงจะอนญาตใหรบของขวญได ซงถอวาเปนของทระลกในโอกาสทเหมาะสม แตอยางไรกตามควรมขอบเขตในการรบเสมอ การฝาฝนขอบเขตดวยการรบของขวญหรอผลประโยชนทไมเหมาะสม จะน าไปสความเสยงตอการทจรต และท าลายชอเสยงของทานรวมทง องคกรของทานเอง

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 19

บรรณานกรม

เทศบาลต าบลสวางแจงสบายใจ. คมอการพฒนาและสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของเทศบาลต าบลสวางแจงสบายใจ.

ศนยปฏบตการตอตานการทจรต กระทรวงสาธารณสข. (2559). คมอผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest).

ส านกงาน ก.พ. ( 2552). ประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน.

ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา. (2553). คมอปฏบตตามขอบงคบวาดวยจรรยาขาราชการ.

คมอการสงเสรมการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอนของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา 20

ภาคผนวก - ประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน

- ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการใหหรอรบของขวญของเจาหนาทของรฐ พ.ศ.2544

- ขอบงคบส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา วาดวยจรรยาขาราชการส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา

- ประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต เรองหลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาของเจาหนาทของรฐ พ.ศ.2543