Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Inleidend college
Wat is psychoanalyse? Belangrijke elementen?
Soorten psychoanalytische behandeling
Hoe werkt psychoanalyse als behandelvorm?
Wat is psychoanalyse?
Mensbeeld
Verzameling theorieën over psychisch functioneren
Therapeutisch proces
Klassieke Psychoanalyse
Twee theorieën over mentale apparaat:
1. Topografische model: Onbewust-Voorbewust-Bewust
2. Structurele model: Id-Ego-Superego
Klassieke Psychoanalyse
Er werd gebruik gemaakt van 4 (deel-)theorieen
Analyticus als projectiescherm
Symptomen zijn uitingen van onbewuste conflicten
Alles wat gezegd, gevoeld of gedaan wordt is van de patiënt
Regels van het spel waren nog niet duidelijk
Tegenoverdracht was onwenselijk, later is dit aangepast
Overdracht
Verschijnsel binnen de psychoanalytische behandeling waarbij emoties uit de kinderjaren worden herhaald en met grote intensiteit opnieuw beleefd aan de analyticus
Tegenoverdracht
Het geheel van onbewuste reacties van de analyticus op de persoon van de analysant
www.psychoanalytischwoordenboek.nl
Hedendaagse Psychoanalyse
De klassieke (deel-)theorieën worden nog steeds gebruikt, toevoegingen zijn:
Gehechtheidstheorie: nadruk op mentaliseren binnen een veilige relatie
Intersubjectiviteit: de analyticus als co-creator van het proces (2-personen psychologie)
Infant research: emotieregulatie ontstaat in interactie met verzorger
Neuropsychoanalyse: bevruchting van en met kennis uit andere werkterreinen
Soorten psychoanalytische behandeling
Bankanalyse
Psychoanalytische psychotherapie
Kortdurende (focale) psychodynamische therapieën
Transference focused psychotherapy
Mentalisation based treatment
Kinderbehandelingen
Bankanalyse Intensieve behandeling (frequentie 4-5x per week), voor
meerdere jaren
Doel van de behandeling is structurele persoonlijkheidsverandering
Technieken: overdracht bewerken, mentaliseren bevorderende interventies, biedt een nieuwe hechtingsrelatie aan, duiden van conflicten, vrije associatie bevorderen
Therapeutische relatie als vervoermiddel
Indicatie wordt sporadisch gesteld
In gewone mensentaal?
Grote mate van veiligheid opbouwen, vormen van een veilige hechtingsrelatie
Proberen te verwoorden wat er in iemand leeft, niet om iets vast te stellen, maar om een gevoel ten volle te kunnen beleven
Leren herkennen van onbewuste communicatiepatronen in relaties
Ontdekken van eigen minder mooie kanten, taboes en schaamtevolle kanten
Begrijpelijk en navoelbaar (dynamisch) levensverhaal vormen
Oefenen, heel veel oefenen (in voelen, in doorzetten, in angsten overwinnen, confronterende zaken onder ogen zien, etc.)
Psychoanalytische psychotherapie
Klassieke psychoanalytische psychotherapie
TFP
MBT
Kortdurende psychodynamische psychotherapieën
Kinderbehandelingen (bankanalyse, speltherapie, IMH)
Mentaliseren bestaat uit verschillende vermogens
Het vermogen om over je eigen binnenwereld van ideeën, verlangens en intenties onder woorden te kunnen brengen.
Het vermogen de ander te zien als iemand met een eigen binnenwereld met z’n eigen intenties, die kunnen afwijken van die van jezelf.
Het vermogen om over de relatie die je met de ander hebt te kunnen reflecteren.
Mentalisation Based Treatment
MBT:
Binnenwereld van iemand met borderline problematiek is:
Gesplitst (zwart-wit)
Er is onvoldoende afgrenzing tussen zelf en de ander
Tekort aan zelf-troostende instanties
Emotieregulatie-problematiek
Doel MBT:
Bevorderen mentaliserende vaardigheden binnen de context van een hechtingsrelatie
Spiegeling
Gevoel van de baby wordt herkend door de moeder
Gevoel van de baby wordt opgevangen door de moeder
Gevoel van de baby wordt ‘overdreven’ teruggegeven door de moeder
Moeder snapt wat het gevoel van de baby is
Moeder benoemt het gevoel van de baby
Moeder maakt duidelijk dat het om het gevoel van de baby gaat en niet om haar eigen gevoel
Moeder geeft impliciet de boodschap dat het gevoel niet desastreus is, het is te overleven, het gaat over