Upload
dangnga
View
293
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Ferhenga Zaraven Tekniki
FERHENGA ZARAVN TEKNK
TEKNK TERMLER SZL
DICTIONARY OF TECHNICAL TERMS
KURD - TRKE - ENGLISH
(Gulan 2014) (tmmobTRK MHENDS VE MMAR ODALARI BRL)APA 1'EMN 1. BASKI 1 PRINTING
Ferhenga Zaravn Teknk Teknik Terimler Szl Dictionary of Technical Terms
Ferhenga Zaravn Teknk Teknik Terimler Szl Dictionary of Technical Terms
TMMOB (Trkiye Mhendis ve Mimar Odalar Birlii)
Selanik Caddesi No: 19/1 06650 Yeniehir/ANKARA Tel : 0 312 418 12 75 Faks : 0 312 417 48 24 www.tmmob.org.tr
Malpera Ferheng:www,endezyar,org
ISBN No: 978-605-01-0621-3Teknik Hazrlk Naturel Reklam Basn
www.naturelbasin.com 0212 426 63 30
Bask
Gn Matbaaclk
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
Beyol Mah.Akasya Sok.23 Kkekmece/stanbul 0212 580 63 81
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
\Pek^
(I #)
(#)
Di 42. Kongreya TMMOB de pywira amadekirina Ferhenga Zaravn Teknk ya bi Kurd" ji bo pvekirina bikara- nna ziman dayik di qadn pey de habib dayn.
Di v arovey de, em ad pextewarin ku bi xebatn Desteya Kordnasyona Bajar Amed me Ferhenga Zaravn Teknk ya bi Kurd" ji nava wearn TMMOB derxist.
Ji bo amadekirina v ferheng ji desteya kordnasyona bajar Amed re, ji enda- mn Lijneya Xebatn Teknk yn bi Kurd" ku v xebat kirine Hesen Gu-
neyl (EMO), Herdem Dorul (MO), Nihat Noyan (MO), Selahattn El (HKMO), Enise Gneyli (EMO), Doan Hatun (MadenMO), Fatma Smer (Ma- denMO), erefxan Aydn(MO), M. Nedim Tzn (EMO), M. Emin Tmr (MMO), Abdulsamet Ucaman (ZMO), Kenan ifti (MadenMO), Suat Yavuz (MMO), Abdulkadir Ylmaz (MMO), Erol Bacalan (EMO), Harun Yalnkaya (JMO), Mehmet Orak (EMO), Yldz Tahtac (PO), Kadri Dolu (HKMO), Enis pek (MadenMO), Cihan Takran (MMO), Yaser Frat (MadenMO) re spa- siyn xwe pk dikin.
Mehmet SOANCISerok Desteya Rveberiya TMMOB'^Sunu^
TMMOB 42. Genel Kurulunda Ynetim Kurulumuza meslek alanlarmzda anadilin kullanlmas iin n aacak bir alma olarak Krte Teknik Terimler Szlnn hazrlanmasna destek olmas grevi verilmiti.
Bu erevede, Diyarbakr l Koordinasyon Kurulumuzun almalaryla hazrlanan Krte Teknik Terimler Szln TMMOB yaynlar arasndan karmann gururunu tayoruz.
Szln hazrlanmasn salayan Diyarbakr l Koordinasyon Kurulumuza, yayna hazrlayan komisyon yeleri
Hasan Gneyli (EMO), Herdem Dorul (MO), Nihat Noyan (MO), Selahattn El (HKMO), Enise Gneyli (EMO), Doan Hatun (MadenMO), Fatma Smer (MadenMO), erefxan Aydn (MO), M. Nedim Tzn (EMO), M. Emin Tmr (MMO), Abdulsamet Uca- man (ZMO), Kenan ifti (MadenMO), Suat Yavuz (MMO), Abdulkadir Ylmaz (MMO), Erol Bacalan (EMO), Harun Yalnkaya (JMO), Mehmet Orak (EMO), Yldz Tahtac (PO), Kadri Dolu (HKMO), Enis pek (MadenMO), Cihan Takran (MMO), Yaser Frat (MadenMO)a teekkr ederiz.
Mehmet SOANCITMMOB Ynetim Kurulu Bakan
\ Pgotin ^
Ev xebata ku di dest we de ye xebateke ku komeke endezyar, avahsaz, plansa- zn bajr, mamostey Kurd zanyar ziman bi hev re ji dil bi 3,5 sal kirine derketiye hol. Pwstiya v xebat r- yek din hebn rastiya gel Kurd e. Lewma j tunebna avkarniyeke weha di v sed sal de kmasiyeke mezin e. Hem xebatn akademk n Kurd de- reng may ne. V xebata me j her iqa ku xebateke km dereng may be di qada xwe de xwed wateyeke drok ye. Dereng be j sdgirtina gel me ya ji v xebata ku bi awayek netewey hatiye kirin girng e.
Ji gelek ku il milyon e rewa ten 6-7 milyon ku di Rvebertiya Herm ya Iraq de dij maf esas y mirov wek perwerdehiya bi ziman dayik dikare bikar bne trajk e. Her iqa ku rewa gel Kurd li gora dewletn ku t de dijn biguhere j dema mirov chana hemdem tne ber av mercn hey gelek nebain. Her girn j, ji mafn esas wek ziman, drok, nasname rveberiya xweser bpar e. Di Tirkiyey de 25 milyon Kurd dijn l yek Kurdek ku bi zi- man xwe perwerde bibine j nn e. Her iqa ku Ziman Kurd pareyek esas v welat, ziman bi milyonan Kurdan
be j, nrna dewleta desthilatdar heta saln dawn j digot ev ziman nn e. Li gora dewlet zimanek bi Kurd nn b l li gelek saziyn perwerdehiy bi ngi- lz, Firansiz, Alman Ereb perwerde dihat dayn. Ji ber ku gel Kurd bi 10 salan e tdikoe hinek guhernn wek naskirina ziman Kurd ya bi devk, perwerdeya ziman Kurd vebna bea Wje Ziman Kurd ya li hinek zanngehan li gora rewa pwst gelek li pa e.
Maf her Kurd heye ku perwerdehiy ji asta destpk heta zanngeh, ku pwst be asta master doktoray j bi Kurd bigire div derfet ji aliy dewlet ve werin amadekirin.
Bi awayek cidd pdiviya gel Kurd bi avkaniyn ji bea ziman and heye. Her iqa ku gel me bixwaze bi hza xwe pirsgirka perwerdeh ziman ji hol rake j mixabin ev areser negihe- tiye asta ku t xwestin. KK(Lijneya Kordinasyon ya Bajr)ya Amed di 2012 de li kongreya TMMOB pni- yaznameyek da li gora v div xwed li v xebat were derketin lijneyeke navend v xebat bi r ve bibe. Heta w dem ji xwe li Amed v xebat dest p
kirib heta astek hatib. Berhema yekem a v xebat Faskul-1 hatib we- andin. Pit kongreya TMMOB ku ev xebat kete fermiyet li hem odeyan lij- neya bi nav Lijneya Xebatn Teknk n bi Kurd" hat avakirin pit ev lijne hatin cem hev lijneya navend ya TMMOB b. Navenda v lijney li Amed ye hem civn j liv ir tne - kirin.
Di Trmeha 2011an de civnn yekemn xebat li Amed hatin kirin. Hem hekeyn ku bi KKya Amed ve girday ne ragihandin ku d ew nava v xebat de cih bigrin pitgir bidin. Xebat bi away xebata hevpar a TZP-Kurd(Tev- gera Ziman Perwerdehiya Kurd) TMMOB hat destpkirin. Ya rast bi pniyaza TZP-Kurd xwedlderke- tina TMMOB ev xebat b gihet encam. Ji destpka komxebat heta da- wiya komxebat ji 100 zdetir kese tevl xebat bn pitgir dan. Nav endamn TMMOB yn ku bi domdar xebat meandine di lsteya endamn lijney de hene. Nav kesn ku pitgir dane wirmendiy kirine j di lsteya lijneya wirmendiy de hene.
Ji Bakr, Bar, Rojhelat, Rojava, Ew- rpa Tirkiyey tevlbn b, lewma j ji hem zaravayn Kurd pitgir hat girtin. Dema ji van aliyan ve t t nrn
ev berhem encama xebateke netewey ye. Ji zaravayn Kurd yn mezintirn Kurmanc, Dimil Soran gelek peyv ne bi hesab ku ji kjan zaravay ye bi Kurd hatiye pejirandin hatiye bikara- nn.
Di amadekirina xebat de heta ku pkan be li gora aroveya derfetan re- seniya peyvan hatiye derxistin, ku rese- niya peyv nehatibe dtin an j ku di Kurd de li hember w peyvek tunebe peyv ji ziman ku cara yekem hatiye bi- karann hatiye girtin. Wek mnak di Kurd de peyva Beton nn e, lewma j ev peyv rasterast bi awayek orjnal ji Fi- ransiz Beton" hatiye girtin. Hinek peyv j hem peyva ziman jder hatiye bika- rann hem j hember w peyv bi Kurd hatiye kirin. Wek mnak peyva Betonarme" di Firansiz de betona i- yandarkir ye. Di ferhenga xwe ya Kurd de me peyva Betonarme" rasterast bi- karan. Pre j me di wateya betona he- sinkir de Betona bendkir" bikaran. Dema me van xebatan kirine teqez me hin aiyan kirine. Em hv dikin ku di dema b de d van aiyan werin rastki- rin.
Li ser nav hem endamn lijney bi ramana ku v xebat d lham bide gelek kesan em v berhem diyar geln bi piaftina and r bi r ne dikin.
Li Ser Nav Lijneya Xebatn Teknk n bi KurdHesen Guneyl
\ nsz ^
Elinizde bulunan bu alma bir grup mhendis, mimar, ehir planlamacs, Krte eitmeni ve dil bilimcisinin yreinden esen ve ciddi bir zveriyle 3.5 yllk ura ve abas neticesinde ortaya kmtr. Bu almann gereklilii Krt halknn varl ve gerekliinin bir baka yzdr. Zira byle bir kaynan bu yzylda olmamas byk bir eksiklik olarak gn yzne kmaktadr. Krte yaplan tm akademik almalar gecikmi almalardr. Bu almamz da gecikmi ve yetersiz bir alma olmakla birlikte kendi alannda tarihi bir neme sahiptir. Ge de olsa halkmzn ulusal apta yaplan bu almann meyvesinden faydalanmas nemlidir.
Krk milyonu akn bir halkn sadece Irak Krdistan Blgesel Ynetimi'nde yaayan 6-7 milyonluk ksmnn anadilde eitim gibi temel insani bir hakkn kullanabiliyor olmas trajik bir durumdur. Krt halknn iinde bulunduu artlar, vatanda olduklar devletin durumuna gre deiiklik gsterse de, ada dnya gz nne alndnda bu artlar ciddi ihlallerle doludur. En nemlisi de dil, kltr, tarih, kimlik, kendi yer alt kaynaklarn kullanma ve z ynetim gibi temel haklardan yoksundur. Trkiye'de 25 milyon civarnda Krt yaamaktadr ancak ana dilinde eitim gren tek bir Krt yoktur. Krte dili bu lkenin asli unsuru olan milyonlarca Krdn ana
dili olmasna ramen egemen devlet anlay, son yllara kadar da Krt halk ile beraber dilini de inkar ediyordu. Devlet asndan Krte diye bir dil yoktu ama birok eitim kurumunda yabanc dil olan ngilizce, Franszca, Almanca ve Arapa gibi dillere yatrm yaplyordu. Krt halknn 10 yllardr sren mcadelesi neticesinde Krt kimliinin szl olarak tannmas, ksmen Krte dil eitiminin verilmesi ve baz niversitelerde fakl isimlerde olsa bile Krt Dili Edebiyat blmlerinin almas gibi gelimeler olmas gerekenlerin ok gerisindedir.
Her Krdn ilkretimden niversiteye kadar, hatta gerekirse lisans st dzeyindeki eitimlerini de Krte alma haklar vardr ve bu olanaklarn devlet tarafndan salanmas gerekmektedir.
Krt halknn dil ve kltr alannda ciddi anlamda kaynaklara ihtiyac vardr. Son yllarda kendi z gcne dayanarak eitim ve dil sorununu ortadan kaldrmaya alan halkmz maalesef bunu olmas gereken seviyeye tayamamtr. Diyarbakr KK(l Koordinasyon Kurulu)'nn, TMMOB'nin 2012'deki genel kurulunda sunduu ve kabul edilen nergede bu almann sahiplenilmesi ve merkezi dzeyde kurulacak bir komisyon tarafndan yrtlmesi karar kt. O zamana kadar zaten Diyarbakr'da bu alma balam ve
belli bir seviyeye gelmiti. Bu almann ilk meyvesi olan Fasikl-1 de yaynlanmt. Genel kurulda bu almann resmilemesiyle tm odalarda Krte Teknik almalar Komisyonu" kuruldu ve bunlarn bir araya gelmesiyle, TMMOB'nin merkezi dzeyde komisyonu olutu. Bu komisyonun merkezi Diyarbakr'da olup tm toplantlarda burada yaplmaktadr.
2011 ylnn Temmuz aynda almann ilk toplantlar Diyarbakr'da gerekletirilmitir. Diyarbakr IKK'ya bal tm birimler bu almann ierisinde bulunacaklarn ve destek vereceklerini deklare etmilerdir. alma TZP- Kurd(Tevgera Ziman Perwerdehiya Kurd) ve TMMOB'nin ortak bir almas olarak balatlmtr. Daha dorusu TZP- Kurd'nin nerisi ve TMMOB'nin sahiplenmesiyle bu alma bir vcut bulmu ve sonuca varmtr. altayn bandan sonuna kadar geen srede almaya 100' akn kii katlm ve destek olmutur. Bu almay yrten grupta kalc olarak alan TMMOB yelerinin adlar komisyon yeleri listesinde bulunmaktadr. Bu alma boyunca destek alnan ve bilgilerine bavurulan kiilerin adlar da Danma Komisyonu listesinde bulunmaktadr.
almamza btn Krdistan corafyasn- danve Avrupa' da yaayan Krtlerden katlm salanmtr. Dolaysyla almamz Krtenin tm lehelerinden destek almtr. Bu ynleriyle bakldnda bu eser ulu-
sal apta yaplan bir almann sonucudur. Krtenin en ok kullanlan Kur- manc, Dimil ve Soran lehelerinden kelimeler hangi leheye ait olduuna baklmakszn Krte olarak kabul edilip kullanlmtr.
alma hazrlanrken mmkn olduunca kelimelerin orijinalleri ortaya karlmaya allmtr. Buna karlk eer kelimenin orijinali bulunamamsa ya da Krtede kelimenin bir karl yok ise kelimenin ilk olarak ortaya kt dilde ifade edilmitir. rnein Beton kelimesinin Krte'de bir karl bulunamadndan dolay direkt olarak Franszcada kullanld ekilde Beton" olarak alnmtr. Ayrca baz kelimeler hem kaynak dilinde kullanld ekilde alnm hem de Krte karl t- retilmeye allmtr. rnein Betonarme" kelimesinin Fransz dilinde kelime anlam glendirilmi beton demektir. Krte szlmzde Betonarme" kelimesini olduu gibi kullandk. Ayrca bu kelimeye Krte karlk olarak demirli beton anlamna gelen Betona ibendkir" kelimesini trettik. Bu almalar yaparken muhakkak ki hatalarmz olmutur. Sizler- den gelecek deerli eletiri ve katklarnzla bu almann daha da zenginleerek byyeceini mit ediyoruz.
Bu almann birok kiiye ilham verecei dncesiyle tm komisyon yeleri adna bu eseri kltrel asimilasyona urayan tm halklara adyoruz.
Krte Teknik almalar Komisyonu AdnaHasan Gneyli
\ Preface ^
The current study is a big effort of a bunch of engineers, architects, city planners, instructors of Kurdish language and linguists. This work comes together with their serious effort and more than three years of studies. The necessity of this work is another face of the existence and reality of Kurdish people. Absence of such a study in the current century comes out as a big privation. All the academic studies in Kurdish are behindhand studies. The current study is also a behindhand and incompetent study However, it has a historical significance in its area. Thus being so late, it is important that our people benefit from the outcome of this national study.
It is a tragic situation that only 6-7 million Kurds who live in Irak Kurdistan Regional Government can have access to education in their mother tongue which is a basic human right whereas Kurdish population is over 40 million. However the circumstances of the Kurdish people change according to the situation of the state they are affiliated, such conditions are full of serious violations taking into consideration the contemporary world. Most importantly, Kurds are deprived of basic rights such as linguistic, cultural, historical, identical and self-administration rights. Around 25 million Kurds live
in Turkey, however no one gets education in their mother tongue. Even if Kurdish is the mother tongue of millions of Kurds who are an essential element of this country, the sovereign state policy has been to deny the existence of such a language until recent years. While Kurdish did not exist as a language for the Turkish state, this same state used to invest foreign languages such as English, German, French and Arabic in many educational institutions. As a result of struggle of the Kurdish people for decades, there have been some developments such as verbal recognition of Kurdish identity, education of Kurdish language and opening of some Kurdish Language and Literature departments. However, these changes are far behind what it should be.
Every Kurd has the right of getting an education in Kurdish language, from elementary school to masters degree, even PhD and these facilities must be provided by the Government.
Kurdish people seriously need adequate sources in language and culture areas.
Our people recently made an effort to eliminate educational and linguistic problems. Unfortunately, these efforts could not reach a satisfactory result. Following the proposal of Diyarbakir PCC (Provincial Coordination Committee), this cur-
rent project is accepted at the TMMOBs general assembly in 2012. Furthermore, another decision is that the project will be carried out by a commission which will be established at the central level. In fact, the project has already been started and the first outcome Fascicule-1 has been published in Diyarbakir. As this work got the formal position at the general assembly, each chamber formed a commission called Kurdish Technical Work Committee" and by gathering all these committees, a central committee of TMMOB was formed. The centre of this committee is in Diyarbakir and all the meetings take place in Diyarbakir.
The first meetings for the project took place in Diyarbakir in July 2011. All units connected to Diyarbakir PCC have declared that they would participate in and support this study. This work started as a collaboration of TZP-Kurd (Kurdish Language and Education Institution) and the TMMOB. In fact this work was proposed by TZP-Kurd and appropriated by TMMOB. During the current workshop over 100 people participated in and supported the project. The names of group members who worked permanently in this project are listed as committee members. The names of supporters and advisors are provided in the list of advisory commission.
The Kurds that live in different countries such as Iran, Iraq, Syrian, Europe and
Turkey participated to this project and hence all of the dialects of the Kurdish language contributed to our work. This dictionary is therefore a joint work at the national level. Words from most widely used Kurdish dialects such as Kurmancf, Dimil and Sorani, irrespective of their origin, were accepted and used as Kurdish words.
We tried to bring out the origin of the words. If we could not find the original use of the word or if there is no provision in Kurdish, word used as in their original language. For example we could not found a Kurdish word for concrete", so we directly used concrete" as in French. In addition, some word both taken as in their original language and a Kurdish word also was derived. For example word meaning of betonarme" is reinforced concrete in French. In our Kurdish dictionary we used the word betonarme" as it is. In addition, the word Betona i- bendkir" was derived for the word betonarme". Certainly we have faults during carrying out this study. Thanks to your valuable criticism and contributions you would make, we hope that this work would develop more and get richer.
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
By thinking that this work will inspire many people, we, on behalf of all the committee members, would like to dedicate this work to all nations that suffered from cultural assimilation.
(I #)
(#)
(#)
On behalf of the Kurdish Technical Work CommitteeHasan Guneyli
\ Lsteya Endamen Lijneya TMMOB }
Nav
Panav
Agah
1
Hasan Gneyli
Serok lijneya Xebatn Teknk yn bi Kurd ye. Nivskar pirtka matematk ye mamotey Kurd-Der' y Kurmanc ye. Ji Amed ye. Endezyar bilind Elektrk Elektronk ye.
2
Herdem Dorul
Avahsaz e Cgir serok lijney ye. Sekreter Odeya Avahsazan a axa Amed ye.
3
Nihat Noyan
Endezyar Avahiy ye, Ji Amd ye. Di rveberiya odeya endezyarn avahiy axa Amed de ye, Algir sekreter KK'ya Amed ye.
4
Selahattn El
Endezyar Nexe Kadastroy ye. Ji Dih ye.
5
Enise Gneyli
Endezyara Elektrk Elekronk ye, Ji Nisbn ye. Mamostey Kurd-Der' ye.
6
Doan Hatun
Endezyar Kanzay ye, Ji Amed ye.
7
Fatma Smer
Endezyar Kanzay ye, Ji Amed ye.
8
erefxan Aydn
Avahsaz e, Ji naveya Lic ya Amed ye.
9
M.Nedim Tzn
Endezyar Elektrk Elekronk ye. Cgir serok lijney ye. Serok ber y odeya endezyarn Elektrk ya axa Amd ye, Ji lih ye.
10
M. Emin Tmr
Endezyar Makney ye, Ji Mrdn ye, Mamostey ziman Kurd ye.
11
Abdulsamet Ucaman
Endezyar andiniy ye. Ji Lic ye.
12
Kenan ifti
Endezyar Kanzay ye, Ji Colemrg ye, Mamostey Kurd-Der' ye.
13
Suat Yavuz
Endezyar Makney ye, Ji Rihay ye.
14
Abdulkadir Ylmaz
Endezyar Makney ye, Ji Amed ye.
15
Erol Bacalan
Endezyar Elektrk Elekronk ye. Ji Lic ye.
16
Harun Yalnkaya
Endezyar Erdnasiy ye, Serok Odeya Erdnasiy ya axa Amed ye, Ji r- mg ye.
17
Mehmet Orak
Endezyar Elektrk Elektronk ye. Di rveberiya Odeya Endezyarn Elek- trk(EMO) axa Amed de alkar Serok odeya Amed ye, Ji Amed ye.
18
Yldz Tahtac
Plansaza Bajr Herm ye. Ji Chanbeyl ya Konyay ye.
19
Kadri Dolu
Endezyar Nexe Kadastroy ye. Ji Amed ye.
20
Enis pek
Endezyar Kanzay ye, Ji Amed ye.
21
Cihan Takran
Endezyar Makney ye.
22
Yaser Frat
Endezyar Kanzay ye, Ji Tekman ye.
\ Lsteya Endamen Lijneya ewirmendan \
Nav
Panav
Herm
Agah
1
Mehmd Neite
Amed
Ji koma Vate ye. Bi salan e xebatan li ser Dimil dimene. Mamostey Kurd
ye.
2
Serwed Deniz
Amed
Ji Pasra Amed ye. Mamostey Kurmanc ye.
3
Zana Farqn
Stembol
Li bajar Stembol dij. Endam Ensttuya Kurd ya Stembol ye. Nivskar ferhengeke mezin ya Kurd-Tirk ye.
4
Amed eko Jiyan
Amed
Nivskar Teknker e.
5
Deniz Gunduz
Stembol
Ji koma Vate ye. Bi salan e xebatan li ser Dimil dimene.
6
Dilr Hesen
Duhok
Li bajar Duhok dij. Avahsaz (Telarsaz) e.
7
Ebdulsettar Asim
Hewlr
Li bajar Hewlr dij. Ji Hewlr tevl xebata me b. Teknker Elektronk ye.
8
Edalet Milan
ran
Li bajar Qezwn a ran dij. Endezyar Kmyay ye.
9
Mohammed Milan
ran
Li bajar Qezwn a ran dij. Endezyar Makneyye.
10
Ramazan Hemze
Duhok
Li bajar Duhok dij. Ji Duhok tevl xebata me b. Endezyar Erdnasiy ye.
11
Sebr Hesen Sebr
Duhok
Li bajar Duhok dij. Ji Duhok tevl xebata me b. Mamostey Fizk ye.
12
Zagros Haco
Ewropa
Ji Ewropay dij. Ji Kurdn rojava ye. Endezyar Telekomunkasyon ye.
13
Can zdxelo
Silman
Ji bajar Silmaniy tevl komxebat b. Xebatn ziman dimene. Bi ngilz gelek zaravayn Kurd zane.
14
Dr. EbuBekir Umer Qadir
Silman
Ji bajar Silmaniy tevl komxebat b. Mamostey Bea Kurd li Zann- geha Silmaniy ye.
15
Dr. Hoger Mahmoud Faraj
Silman
Ji bajar Silmaniy tevl komxebat b. Mamostey Bea Kurd li Zann- geha Silmaniy ye.
16
Dr. Mihemmed Ehmed Seyd
Silman
Ji bajar Silmaniy tevl komxebat b. Mamostey Bea Kurd li Zann- geha Silmaniy ye.
17
Dr. Osman Ebdl Berzenc
Silman
Ji bajar Silmaniy tevl komxebat b. Mamostey Bea Kurd li Zann- geha Silmaniy ye.
^Spas^
Ji bo pitgir alkariya wan em spasiyn xwe ji lijneya wirmendiy re dikin. Van hevalan bi sebreke mezin, kedeke mezin hevaltiyeke mezin her dem bi me re bne.
Ji bo pitgir alkariya wan em spasiyn xwe ji serokn odeyn endezyar avah- saz(Telarsaz) n Amed; Serok Odeya Avahsazan, Serok Odeya Endezyarn andiniy, Serok Odeya Endezyarn Elektrk, Serok Odeya Endezyarn Ava- hiy, Serok Odeya Endezyarn Maden, Serok Odeya Endezyarn Makney, Serok Odeya Endezyarn Erdnasiy, Serok Odeya Endezyarn Nexe Kadastroy re pke dikin. Wan herdem bi awayek ber- pirsyar hvdar pitevaniya me kirine.
Her iqas ku di hem xebata 3 sal nv de bi me re nn bbin j ew hevaln ku li gora
derfetn xwe alkariya me kirine, hin caran tevl civnn me bne, hin caran ji dr ve alkar kirine an j bi awayek din pitgir dane me; wek Haknas Sadak, Serhat Ben, Abdulgafur Yilmaz, Mustafa eleb Feht Ata... Em ji dil can spasiyn xwe ji wan re j diinin.
Gelek caran me civnn xwe li eywann ci- vn yn odeyn ax Amed dikir di rojn civnan de xebatkarn odeyan bi me re gelek eleqedar dibn gelek xizmeta me dikirin. Bi taybet Xebatkar Odeya Endezyarn Avahiy, Xebatkar Odeya Ava- hisazan, Xebatkar Odeya Endezyarn Elektrk, Xebatkar Odeya Endezyarn Makney, Xebatkar Odeya Endezyarn Nexe Kadastroy ji hem xebatkarn odeyan re spasiyn xwe pk dikin.
Abiyotk/Ab i yo t i k/Ab i ot i c Bcan, brih, bgiyan,
Acr::Xit/Tugla/Brick
Kereseyek ku di lkirina avahiyan de t bikara- nn Axa sor a gil di nav qalibn taybet de t bi- cihkirin pit ku ziwa dibe di hetn de t sorkirin
Adan::Krhat::ust::Kargn/Verim/Efficient
Randiman
Adapte::Guncandin/Adepte::Uyarlama/ Adopt::Adapt Hnbna ert mercn jiyaneke din,
Adaptor::Guncner/Bagdastma/Adaptor
Pareyek ji pveka makneyek ku du pareyn cda bi hev girdide, Amr ku snyala elektrk li gora chaz diguherne,
Adiyabatk/Is almaz/Adiabatic Keresey ku tn nagire,
Adiyon::Iyona serr/Yzey iyonu/Adion Elektrona drtirn ji navenda atome,
AdjontHevparPkbend/Adjoint/Adjoint
Di mijara matrs de t bikarann Cureyek mat- rs ye, Demta naneya hmann matrs yn di rza fer de t guhertin tiranspoza matrs t girtin Adjoint Matrs dert,
Agah/Bilgi/Information
Daneyn ku byer, heyber an j ramanek didin
nasn,
Agahiyn bin::Agahiyn jr/Alt bilgi/Footer Di rpela nivs de agahiyn ku li jra rpelin di derbar naveroka rpel de agah didin,
Agahiyn jor/st bilgi/Header
Di rpela nivs de agahiyn ku li jora rpelin
di derbar naveroka rpel de agah didin,
Agir/Ate/Fire
Agir oksdasyona barist ye di proseseke km- yay de, ya ku pir bi lez diqewime, Encama e- wat wizeya germ ronahiy ye.
Agir kirin/Atelemek/Ignite
Dadan, vxistin. Teqandina tifing, top hwd,
Agir sev^n^ hardal/Meyagrum perforatum l. Nebateke ji malbata xerdel ku tov w tehle.
Agirgir/Yanc/Flammable
Madeyn ewatok, Madeyn ku agir bi hsan p dikeve, Mnak; Rej (Komir), zing, Berhemn Petrol, ,
Agimak::Sojer/Yakc/Bumer/Caustic Madeya ku taybetiya w ewitandin e, Dibe bi germahiya xwe biewitne, dibe ku bi taybetiya xwe ya kmyay j biewitne,
Aheng/Uyum/Harmony
Di nav tevahiyek de li hev hatun an j hevsaziya pereyan Lihevhatin
Ajal::Ajel / Hayvan / Animal
Ji bil mirov nebatan hem zindiyn din, Mnak;
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
lek, Mas, Teyr, Kzik, Kurmik.
(#)
(#)
Ajaldar / Hayvanclk / Livestock
Xwedikirina ajaln ked sd girtina hem hilbe-
rnn v kar, Bi gelemper beek ji andiniy ye.
Ajal bibask::Terd / Kanatl hayvan / Poultry Di malbata ajalan de beek e, Bi gelemper bi basken xwe karin bifirin
Ajal kv / Yabani hayvan / Wild animals Tevay bi navkirina lawirn dirinde,
Ajaln ked / Evcil hayvan / Pet Tevay bi navkirina ajaln ku hn mirovan bne bi mirovan re dijn ji aliy mirovan ve tne xwed kirin Mirov ji bern van ajalan sd digrin
Ajotin / Srmek / Driving
Riyn ji bo gehtina gewher ku tn vekirin
kirin,
Akredtv::Nameya baweriy / Akreditif / Letter of credit
Nameya krediye, Nivsa bawer,
Aktnt / Aktinit / Actinide Di rasteka vedor de been ji vedora 7, hatiye cudakirin, Ji elementa 89 (Ac) 'an heya 103 (Lr) 'an didome,
Aktvasyon::alak kirin / Etkinletirme / Activation Destpkirina kirariy,
Ak::Komker/Ak:Akmlatr/Accumulator Amra ku enerjiya elektrk bi away enerjiya kmyay di nava xwe de kom dike, dema pwst be enerjiya kmyay bi away enerjiya elektrk dide derve,
Alandin::Pan / Ambalajlamak / Package Xemilandin, nixumandin an j parastina heyberan
Alav / Lav / Lava
Agir ku ji krahiya bin erd bi pijiqna ji iyay agirn derdikeve ser ry erd,
Alav::Amraz / Alet / Tool
Pareyn ku makneyek pk tnin w dixebi- tnin, Heybern ku kar bi wan t kirin
Alav::Pt / Alev / Flame
Ronah germahiya ku ji nava agir bilind dibe,
Aldeht / Aldehit / Aldehyde Di nav pkhatiyn organk de cih digire, T de koma karbonl hebe yek Hdrojen (H) p ve gi- reday be ji wan re Aldeht t gotin,
Alfa::Elfa / Alfa / Alpha
Tpa pn a alfabeya yewnan ye
Algortm / Algoritma / Algorithm
Di Serdema Navn de ji bo hesabn jimarn deh
hatiye bikarann
Al::Araste / Yn / Direction
Bakr, bar, rojhelat rojava ar arasteyn bin-
gehn in, Hla li gor xalek, Ji xalek ber bi xalek
din,
Aliy saet ve::Hla saet ve / Saat ynnde / Clockwise
Zivirna wek ku saet dizivire.
Alkalpv / Alkaliler / Alkalimeter Rbazeke ku p alkal t pvan,
Alkan / Alkan / Alkane
Nav git yn pkhatiyn organk a girkn fer e Ev girkn fer ten di navbera elementn karbon (C) Hdrojen (H) de dibin,
Alkl / Alkil / Alkyl
Pkhateya ku ji alkanan girkek hdrojen j ve- qetand be,
Alkn / Alkin / Alkyne
Pkhatiyn organk in Di nav zincra hdrokarbo- nan de ku her km karboneke slib di nava xwe de dihewne,
Alkol / Alkol / Alcohol
ilemeniya ku ji tutan wek kartol, silk an j erab bray t derxistin, frek bibhn e,
Alkola etl / Etil alkol / Ethyl alchol Bi fermantasyona karbonhdratn ku di fk, regn riwekan di hinek zadan de heye dibe,
Di araq de t bikarann, b reng e agirgir e,
Aloz / Karklk / Confusion 1, Tevlihev 2, Teqoze,
Alterasyon::Guhern / Alterasyon::Bozulma / Alteration
Guherna kanzayan (maden) a bi bandora fizk kmyay,
Alternatf::Guhrik / Alternatif / Alternative Ji bo kirina karek hebna r rbazn cda, Heyberek ku cih yek din digire,
Alc / Erik / Plum
Dareke andiniy ye, Guln v dar sp ne, fekiy
v dar tir an j meyxoin yek dendikek t da heye.
Amadekirin / Hazrlama / Preparation Xebatn beriya destpka hilberna gewheran.
Amalgam / Cval alam / Amalgam mjeya ku zbeq (cva) t de heye,
Amje::Dariste / Alam / Alloy Her km ji du metalan dibe. Du yan j zdetir metal di nava hev de dikelijin pitre madeyeke cuda li gora taybetmendiyn fizk dibe.
Mnak; Tnc, Qela
Ametal / Ametal / Nonmetal Di rasteka peryodk de yn ku metal nn in , Di nav germahiya normal de hem av, hem heway, hem j hik (req) in, Germah ceriyan hilnagire,
Amd / Amit / Amide Anyona azotek ye,
Amno Ast / Amino asit / Amino acid Mokekuleke ku proten j dibin,
Amper / Amper / Ampere Nana w A ye, Amtper yekeya SI (Systme international d'units) bo rewta elektrk ye, Li gor pnasey: 1 amtper ew rewt e, ya ko dema di nav di du bistn rast paralel re, yn b daw dirj in metreyek ji hev dr in, derbas dibe, ew hzeke bi qas 210-7 newton li ser metr (N/m) di nav her du bistan de diafirne,
Amper-p / Amper sarm (akm mknatslk birimi) / Ampere- turn
Yeksaniya bandora 1 amper ya di 1 p de derbas dibe,
Amperpv::Emprpw::Ampermetre / Ampermetre / Ammeter::Ampermeter Amra ku amper dipve,
Ampldn / Amplidin / Amplidyne
Amra ku elektrka guherbar digre diguherne
elektrka rast,
Amrn pvan / l aletleri / Measuring instruments
Di nexsegeriy de alavn pivan, Bi van alavan hem dirjah hem j hoke (goe) t pvan, Di cure- yn elektronk de koordnat (x y) bilindahiya ji deryay (z) rasterast t hesapkirin
Amret / Tesisat / Installment
Kereseyn ku di avahiyan de bi kr t, wek bori-
yn (Lleyn) kalorfer, boriy av, boriy ka- reba hwd,
Amretkar::Amrsaz / Tesisat / Plumber Di avahiyan de kes ku kar sazkirina bor, kablo wek din dike,
An::Yan / Yada / Or
Di mantiq de deriy ku ji tketin yek j er be yan j hebe, encam er ye,
Analtk::i kar / zmsel::Analitik / Analytical anstiya dahrandin,
Analza gaza kan / Ocak gaz analizi / Mine air analysis
Makneya ku rewa gaz di kan de diopne rapor dike,
Analog / Analog / Analog
Daneyn ku bi domdar di guhern de ne,
Anhdrd / Anhidrit / Anhydride
Di pkhateya kalsiyum sulfad (CaSO4) a bav
de girkek taybet a kevir ker,
Anod / Art u::Anot / Anode
Di elektrk de cemsera poztf. Elektroda poz-
tf,
Antn / Anten / Antenna
Amra ku pln elektromagnetk digre an j dide,
Antfrz::Dijqerisn / Antifriz / Antifreeze Madeyek ilek zivistan tevl radyatora mak- neyan dibe da ku ava hundir radyator cemed negire, Pit ku antfrz dikeve nava ava radya- tor xala cemidn ya ava radyator ji sifir (0) kmtir dibe,
Antmade / Antimadde / Antimatter Cwiya made ya dijber,
Antmon / Antimon / Antimony
Elementa di tabloya peryodk de a li stna 5A
Elementeke hik, ikestok reng w zvsip.
Anyon / Anyon / Anion
lyonn ku bar elektrk yn negatf in,
Aplikasyon::Bicihkirin / Aplikasyon / Application Li gor proje, nexs an j koordinat cbickirina cih w, Nandana cih w, Ev cih dibe ku li erd be, dibe ku li heway be j,
Aqil / Akl / Mental
Hza tgihitin, fmkirin hizirn ye.
Aqstk::Deng/Yank bilimi::Akustik / Acoustic Zanistiya deng.
Araste::Berek / Dorultu / Direction 1. Riya ku t opandin Riya diyar, 2. Riya tr. Mnak; di pergala kordnat de 'x', y Z
Ard::Sotemen / Yakacak / Firewood Ew tdst ku ji sewitandina w sd t girtin
Argda bej/Ak ta yoncas/Melilotus alba desf Cureyek nefel ye. Ev giya du sal dij ji bo m sewaln giyaxwar andiniya v giyay t kirin,
Argn / Ocak / Cooker
Cih ku agir t de t dadan xwarin li ser t pi- jandin,
Arik::Asreq::Septk::Serke::M::Qat / Tavan / Ceiling
Asta her bilind a avahiyeke ku ser w girt be,
Arze::Girift / Arza / Defect
Pirsgirkn mtekank, Xerabna amrn mekank
Arkeotoj::nwarnas / Arkeoloji / Archeology Zanista kolan ya ku mratn drok y di bin erd de ldikole derdixe hol,
Armatur / Armatr / Armature
Amra ku lambe t de bi c dibin da ku bi hsan
ronahiy belav bikin
Arv / Ariv / Archive
Di ciheke ewle de, ji bo rojn ps komkirina de- pokirina agahiyan Ev arv fizk j dibe, elektro- nk j dibe,
Asbest / Asbest / Asbestos Kereseyeke li ber germahiya zde taybetmen- diya xwe wenda nake. Di balatayn amrazan de, di lleyn av de t bikarann,
Asgeh::Birc / Hisar / Citadel
Keleheke bik a ku ji kevir bi dwar bilind ha-
tiye kirin li derdora w hendek nrngeh
hene, Ji bo parastina bajarek an j ciheke girng
e,
Asenkron::Nehevdem / Ezamansz / Asynchronous Ne hemdem, Makneyn ku di heman dem de bersiva daxwazn cda dikare bide.
Asfalt kirin::Qrkirin / Asfaltlamak / Asphalting Rxarn ku bi qr kevirn hray ve b hefi- dandin,
Asd / Asit / Acid
Madey ilek ku reng kaxiz trnsol ji kesk dizivirne sor, Madey ku pH'a w ji 7,5 biktir e,
Asda Hzdar / Kuvvetli asit / Strong acid Asda ku di nava av bi tavah iyonze dibe,
Asda Karbokslk / Karboksilik asit / Carboxylic acid
Asdn organk ku koma wan a karbonsl heye,
Asda lawaz / Zayf asit / Weak acid Asda ku di nava av bi tavah iyonze nabe, Hindik iyonze dibe,
Aska bajar::sliyeta bajr / ehir sileti / City silhouette
Teey bergeha bajr,
Aso / Ufuk / Horizon
Xeta ku erd ezman l digje hev,
Asoker::Teraz / Dze / Spirit level
Ji bo alav ji pivan re amade be pwst e bi -
weya teraz an j asoy de be (berwar be) ,
Asokera gilover::Asokera krey / Kresel dze / Spherical bubble
Du cureyn asokeran hene, gilover silndrk, Asokera gilover wek nav xwe di weya gilover de ye, Alava pvan aso dike,
Asprator::Baks::Hewaks / Aspiratr / Aspirator Amtr an j makneya ku heway davje derve, Bi alkariya perwaneya xwe ya ku dizivire bay di- ke (dimije) davje derve,
Asteng::Berbest / Engel / Barrier Ji bo ku r li ber qezayan b girtin li qerax r ji hesin wek caxan t kirin, ji bo trafka nava bajr bi awayek hsan biherike ji beton t ki- rin dann,
Asteng::Berbest / Engel / Barrier Bend, Heybera ku r digire, Heybera ku rewa asay bibire, Derbasbyn dide sekinandin, Mnak; dwar bendav, snca baxe hesin dora r
Astenga Coulomb::Berbeste Coulomb / Coulomb engeli / Coulomb barrier
Bendava enerjiy ya li pdiya du dendikan ku ji bo du dendik (nuclei) bigihjin hev (fusion) , Ji aliy enerjiya potansiyel a elektrostatk ve t kirin,
Astengn::Rgir / nleyici / Preventive
Ji bo titn a neba nebin berlgirtin an j
asteng kirina titn ku hatiye kirin
Asteplan / Plankote / Level plan nexeya hermn biuk l pivaneka wan mtezin, Pilana waziyet niandide l bilindahi ji li ser hati niandan Pilana waziyet ya ku daneyn w xyz bin
Asna daw::Cgeha daw::Duwacih / Nihai pozisyon / End position
Merhela berhemn kanzay ya pit kiryariya dawn
Asna ntar::Asna blayen / Ntr konum / Neutral position
Asna (pozisyon, rew) bidawbna bandora meqletz
A / Deirmen / Mill
Avahiya ku genim l t hrandin dibe arvan, mnak, A av a agir ^ elektrk)
A keviran::Berhr / akl deirmeni / Pebble mill A ku keviran hr dike,
At::ape / / Avalanche
Ji bo koma berf ya ku ji iy ber bi jr ve digin-
dire,
Akera::Diyar::Kif / Grnen / Apparent Titt ku xuya dike yan j li ber avan e.
Atmosfer / Atmosfer / Atmosphere Gaza li dora dinyay,
Atom / Atom / Atom
Li gor flozofn yewnan, hmanen bingehn n rastiy yn ku pare nabin xera nabin,
Atomn wergir::Gerdleya wergir / Alc atomlar / Acceptor atoms
Atomn ku hejmara elektronn wan ji hejmara protonn wan kmtir in, Atom her dem hewl didin ku hejmara proton hejmara elektronn wan yeksan bin,
Av / Su / Water
Madeya ilek a b reng, b bhn b tam e Ji du hdrojen oksjenek pk t, Formla w H2O ye,
Ava br (Sb) / Kuyu suyu / Well water
Ava ku bi brkol (sondaj) ji bin zemn t derxis-
tin,
Ava aviy / Gzenek suyu / Pore water aviya ku av j dert,
Ava deryay / Deniz suyu / Sea water
Ava derya zeryay ya ku rjeya xw di ltrey
de di navbera %3-5 e,
Ava gol / Gl suyu / Lake water
Ava ku di cihek kr de berhevby sekan e,
Ava jrerd::Ava jrzemn / Yeralt suyu / Groundwater
Ava berf baran ya ku bi riya qe^tekn ze- mn di bin erd de digihje hev kom dibe,
Ava jrzemn::Ava binerd / Serbest yer alt suyu / Free phreatic water
Ava li bin erd sekan e, Demta ku kanza t kolan ev av di nav qel derzan de diz yan diherike.
Ava kaniy::Kanav / Kaynak suyu / Spring water Ava jrerd ya ku bi awayek xwezay derdikeve ry erd
Ava navxwey::Ava navwelt / sular / Inland water
Ji bil ava derya zeryay hem avkaniyn av yn li ser bejahiy, Wek gol, gol kir, avzm eman,
Ava Xwer / Saf su / Distilled water
Ava ku ji madeyn organk norgank hat saf-
kirin,
Avadan::mar / mar / Reconstruction Avadani, avadanikirin Nukirin, kirin, bakirin
Avah / naat / Building
Ew avahiya ku ji bo kirina w xebat b kirin Avah / Yap / Building
Hem berhemn avahsaz endezyariy yn mna xan, pir hwd, n ku ji aliy mirovan tn kirin Bi mebesta hwirandin hsankirina ji- yan ye,
Avahkar / naat / Builder
Kes/a ku di lkirina avahiyan de cih digire,
Avahkar / naatlk / Construction business Xebata kirina avahiyan
Avahsaz::Telarsaz / Mimar / Architect Kes/a ku plann avahiyan dike,
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
Avahsaz::Telarsaz / Mimarlk / Architecture Peya avahsazan,
(I #)
(#)
(#)
Avahiya bdestr / Kaak inaat / Unlicensed building
Avahiya derzagon (legal) an ji a ku ne li gor pro- jeya xwe hatiye kirin
Avahiya dersnor / Takin inaat / Construction of flood
Ew bea avahiy ku di dema kirin de ji sinor parsela xwe derket ye,
Avahiya kargir (kagir) / Kagir yapi / Masonry Avahiya ku dwarn w barhilgir e (giraniya bar xn li ser dwaraye) ev dwar ji kevir, acr ha- tiye kirin,
Avahiyn drok / Tarihi yap / Historical structure Avahiyn kevnare ku xwed nirx taybetmendi- yn ba in,
Avakado::Hirmiya emeriqan / Avakado / Persea americana miller
Dareke li meksqa dij. andiniya w t kirin Ji malbata hirmiy ye,
Avakirin / na etmek / Build Lkirina avahiyan
Avakirin / naa etmek / Build (to-)
Avahiyeke ku n t kirin,
Avakirin / Kurmak / Build up Sazkirina pareyn avahiy,
Tessa Parzinandin /Artma tesisi /Treatment plant Avahiya ku bermayiyn ilav yn bajr t de tn parzinandin
Avakirina saz avt / Atk ve artma tesisleri / Waste and water treatment plants Avahiya ku bermahiyn req ilemten yn bajr t de tn parzinandin
Avdan / Sulama / Irrigation
Di erd bej de ji kar avdaniya rehekan re te
gotin,
Avdank / Suluk (su kab) / Water bowl (water container)
Amreke ji bo ajal pdiviyn xwe yn av bi cih bnin,
Avdr::Cenan / Sulamac / Waterer
Mirov ku avdaniya zev an j bexeyan dike,
Avt / Atk (madencilik) / Waste (mining) Bermahiyn kanker, avjn k pey derxistina cewhera dimnin
Avtin / At / Toss
Bi alkariya hzek ku heyber t pekandin,
Avtina kevaney::Avtina xwar::Avtina lar /
Egi k at / Oblique shot
Hevedudaniya tevgera stn tevgera araste ya rast e, Tevgera kevir ku dema mtirov ber bi p ve diavje ye,
Avtiyn psesaziy / Sanayi atklar / Industrial waste
Avjn (atk) k li pey bikaranna kargeh pe- saziy dimnin,
Avgerm / Scak kaynak suyu::kaplca / Hot spring Ava germi a ku bi rya qeltekn di zemn de ji krahiya binzemn der t,
Av / Su ieren / Water-carriying Titm ku bi av re eleqedar e,
Av / Sulu / Aqueous (aq)
Y ku ji av pk hatiye, avdar,
Avks::Avtbihur::DeNandin / Su geirgenlii / Water permeability
Pleya avtbihurna (avkdiya) hikiyn serze- mn binzemn
Avnas / Su bilimchidroloji / Hydrology Zanista ku li ser av xebat dimene,
Avneks::Avgr::Avnemij::Avragir::Avtnebihur /
Su geirmez / Watertight
Cih an j tdtmn ku av t de derbas nabe,
Avpv::Araometre / Araometri / Areometer Amra ku av dipve,
Avrjk / Pisuvar / Urinal
Ew alava ku mirov li piyan destava xwe ya bik t de dike,
Avrjna kan / Ocak drenaj / Mine drainage Di kanzay de avtina gazn xeternak, Mnak: Metan
Avreandek::Avreank / Fiskiye / Sprinkler Amra ku av direne avdan p t kirin,
Avstralya basr::Basr Avstralyay /
Gney avustralya / South Australia Eyaleteke li bar avstralya k bi mezinahiya xwe 983482 km2 ye axa her zwa ya parze- mn di nava snor v eyaletdeye
Ax / Toprak / Soil
Ji rizna kevir madeyn organk dibe di
nava xwe de gelek ajal, nebat (riwek) organz- mayn zind dihewne. Dar riwekn din bi ax disekinin j av pwstiyn xwe yn jiyan digirin, Ruy chan wek tebeqeyek paye.
Axa gels::Axa riz / Humuslu toprak / Humic soil Axa ji rehek (nebat) zindiyn riziyay bye. Reng w re e, av ba dihewne ji aliy m- neralan ve zengn e.
Axa sor::Gila sor / Krmz kil / Latente Axa ku di pkhateya xwe de yan j di nava xwe de Alumnyum silqat (Al2 O3,2SiO2.2H O), hesin oqst (Fe2O3), magnezym (Mg), kevir kils (CaCO3) , dihewne, Axeke zixur, bik, idiyay avtnebihr e,
Axa xam / Ham toprak / Raw land
Axa xam ji bo andiniy nehatiye bikarann,
Axban / Toprak dam / Soil roof
Bann xaniyan n ku bi ax hatine kirin
Axur / Ahr / Stable
Avahiya ku ji bo hwirandina ajalan hatiye ki- rin,
Aydinger / Aydnger / Tracing
Kaxiza imakir ye, ji bo kirina projeyan t bi-
karann,
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
Ayrometer / Havaler / Aerometer Amra ku trbniya gaz dipve.
(m #)
(I #)
(#)
Babelsk::Bablsok::Gerdell / Hortum / Whirlwind Byera ku ba (hewa) li dora xwe dizivire wek stnek bi jor ve hildikie,
Bac / Vergi / Tax
Ew perey ku dewlet ji hemwelatiyn xwe ji bo xizmetn gelemper bike, digre,
Baca Maldariy::Baca xanberan / Emlak vergisi /
Land tax::Property tax
Perey ku xwediy milk dide dewlet.
Baca Xanberan / Tainmaz mal vergisi / Immovable property tax
Baca ji bo emlakan (zevzaran), mtalmtilkan t dayin Baca erd avahiyan e, li gor qmeta xwe salane t dayn (li Tirkiy aredar v bac dist- nin)
Baca zdebna nirx / Deer arti vergisi / Increment value tax
Baca ku ji bo zdebna buhaya zevzaran (emlak) , malmilkan t dayin
Baca zevzaran::Baca emlak / Emlak vergisi:: tanmaz mal vergisi / Property tax Baca ku ji bo zevzaran (emlakan) , malmilkan t dayin Baca erd avahiyan e li gor buhaya xwe salane t dayin (li Turkiy aredar distnin)
Bacdarkirin / Vergilendirme / Taxation L ferzkirina bac ya li ser kesek yan j saziyek,
Bafn::Fafon / Pminyum / Aluminium Elementeke ku numreya w ya atom 13, gira- niya w ya atom 26,98 di 660 c'y de dihele;
kurteya w "al" e
Bager / Kasrga / Hurricane
Bay her bi hz tund, bay barhilgir fetlonek,
Bahoz::Gerdell / Frtna / Storm Bay bilez, bay ku toz talaz radike,
Bajar::ar / ehir::kent / City
War ku mirov l dijn bi piran kar bazirganiy
yan j kar pesaziy dikin,
Bajar Mezin::Metropol/Metropol/Metropol
Bajarn ku bi niyn xwe mezintirn in Bajar mezin kozmopoltan,
Bajarn algir berastengan / Engelli dostu kentler / Disabled-friendly city
Bajarn ku dema t damezrandin astengdaran li ber av digire jiyana wan hsantir dike,
Bajarn elexwark / arpk kentleme / Urban sprawl
Bajarn ku b plan, derplan b destr b rist in
Bajaren hews (Bexebajar) / Bahe kent / Garden city
Avakirina bajar dorgirt y ji bo jiyaneke bi konfor bi tendurist, Bi ser de ji hawirdor bajr j ji bo kar andiniy c t veqetandin,
Bajarn Kompakt / Kompakt kent / Compact city Bajarn ku li dora navendek bi awayek sstema- tk mezin bne, Taxn bajr bi hev ve ne,
Bajaren pgirt (rexbajar:yan kent, peykbajar) /
Uydu kent / Satellite city
Cihwarbna bi bajar binghn re tekildar ji bo sivikkirina bar bajar bingehn hatine avakirin,
Bajarnas / Kentbilim / Urban science Bea zanistiy ya dermaf bajrde,
Bakalt / Bakalit / Bakelite Cureyeka reneya kir ye
Bakter::Dirm / Bakteri / Bacteria Mikroorganzmaya yekane,
Bakteriyoloj / Bakteriyoloji / Bacteriology Bi gelemper zanisteke li ser tee awaniya ba- keriyan lkoln dike,
Bakr / Kuzey / North
Li gor pejirandina gelemper de bea jor. Aliy cemsera jor,
Bakra erdngar / Corafi kuzey / Geographic north Bakra ku koordnatn grd yn stn nan dide,
Bakra magnetk / Magnetik kuzey / Magnetic north
Bakura ku erdka magnetk nan dide, Li gor magnetka gerdn cih w nesekan e, li gor demn sal cihe xwe diguhore, Nz bakra erdn- gariy ye l ne heman cih e,
Balafir::Firoke / Uak / Airplane Barbireke (seyare) ku bilind dibe difire
Balafirgeh::Firokexane / Havaliman::Hava alan / Airport
Cihn taybet n ji bo balafir l deynin rabin Ra- westgeha balafiran e,
Balcan::Balcanre / Patlcan / Melongena Sebzeyek di navda nkotn heye, Reng fkiya w re an j xemr ye,
Balisk::Akasya zer / Sarsalkmlar akasya aac / Laburnum vulgare griseb
Famlyeyeke darn pelfireh e, Kullkn xwe bi- har vedike,
Balstk / Balistik / Ballistic
Zansteke li ser tevgera gule moekan lkoln
dike,
Bamye / Bamya / Gumbo Fekiye w n an j hik t xwarin,
Ban / at / Roof::Rack Tebeqeya ku ser xan digire.
Ban / Dam / Roof Ser xan, diyar xan
Banbnye / Barbunya / Mullus barbatus
Ji malbata fesuliyey ye, Ji fekiy w sd t gir-
tin,
Band / Band / Band
Di spektrma elektromagnetk de beeke ku di navbera frekansn diyar dihewne, Mnak; Banda P (navbera 200 MHz 400 MHz)
Banda zolasyon::Tp::Banda iyareker / Yaltc bant / Insulation tape
Cureyek band ya ku ji bo parastina ji germah, serma, elektirk, av an j hwd, t bikarann,
Bandora compton / Compton etkisi / Compton effect
Rewa zdebna qama pln foton ku li elektro- nek dikeve ye, Dema foton li elektronek dikeve qama pln foton zde dibe,
Bandora doppler / Doppler etkisi / Doppler effect Byera, frekenasa plek li gora avdrek bi tev- ger (an nz dibe an j dr dikeve) di dem cih cuda de bi awayek cuda t fmkirin e,
Bandora joul::kargeriya joul / Joule etkisi / Joule effect
Kanna ku tkiliya navbera herk (tez) a ku di t- lek de derbas dibe ew tna ku j dibe,
Banedar::remen / Mandraclk Dairy farming / Kar hilberniya r e,
Bangeran::Bangor::Xiloke / Lo / Roller
Ji bo ku axa sist b idandin t bikarann, gilover
dirj e her du sern w J ehl in
Banivs / Yel yazar / Anemograph
Amra ku rewa bay bi daneyn grafk davje
ser kaxiz,
Bapv / Yel ler / Anemometer Amra ku ba p t pvan,
Baq / Demet / Bunch
Desteya titm wek hev y girday,
Baqil / Baklagil / Legume
Giyayn ku tov wan di nav baqilan de ne,
Baqil maran / Kukuz / Lathyrus tuberosus l.
Ji famlyaya baqilan t, xwe behn e giyayek hilkir e.
Baqil piska / Ac msr baklas / Lupinus temisarte- muz
Tovn v giyay tahlin, 1 m bilind dibin, wek we- iy kullkn w hildigrin
Baqil tahl / Ac bakla / Lupinus albus Creyek ji malbata baqilan e, Giyayek yeksal e, Tov w yn tehl ji bo xwarin di nav av de t ernkirin
Baqil xatun / Bezelye / Peas Riwekek ji malbata baqilan e, hilker e yeksal dij. Tov w glover e, tov zell di m ajalan de t bikar ann,
Bar / Yk / Load
1, Mjera elektrk ya ku li rxara heyberek kom dibe, 2, Giraniya titek.
Bar (yekeya pestoy) / Bar (basn birimi) / Bar (unit of pressure)
Pestoya ku dema 0, 1 N hz li 1 mtmt'2 qad t bikarann dert,
Barbike::Barke / Ykle / Load 1, Cih guhertina daneyan ji amrek ber bi am- reke din (wneyn di CD'y de derbas komp- tur bike) , 2, L siwarkirina heyberek li barbir,
Bar Elektrk::Bar karebay / Elektrik yk / Charge
Zdebn an j kmbna elektronan a li cihek.
Bar elementer / Elementer yk / Elementary charge
Bar elektronek, Yekeya bar elektrk,
Bar erdhj::Bar bmelerz / Deprem yk / Earthquake load
Pleya bandora bmelerz ya li ser avahiyan,
Bar mezin / Kaba yk / Gross charge Bar elektrostatik y mezin,
Bargegir::Kondensor / Kondansatr::Kapasitr / Capacitor
Amra elektronk ku bar elektrk li ser xwe kom dike,
Bargegir / Sa / Capacitance
Rjeya iyana (Tiwana) bargegir (kondensor) ek,
Bargeker / Ykleyici:Doldurucu / Charger Amra ku enerjiya elektrk li batarya, komker an j bargegiran bar dike,
Barimte / potek / Mortgage
Ji ber deynek misogerkirina (garantilemek) erd,
xan hwd, , ,
Barsfer / Barisfer / Barysphere Yek j tebeqey dinyay ye,
Bariste / Ktle / Mass Mjera madey ya heyberan,
Baristeya gerdley::Baristeya Atom / Atomik ktle / Atomic mass
Cureyek baristeya ku madeyn bik p tne pvan, Mnak: 1 g= 6,02214179 '(30) x10 2 ba (baristeya atom)
Baristeya Molar / Molar ktle / Molar mass Di zanina kmyay de ji bo graniya atomn ku qas jimarey avogadroy t gotn,
Barkir / Ykl / Loaded Y ku bi bar e,
Barkirin / arj etmek / Charging
L barkirina enerjiya elektrk Mnak; barkirina li
aky,
Barkirin / Ykleme::Doldurma / Load L barkirina enerj yan j baristey,
Barograf / Barograf / Barograph
Alava ku pestoya heway dipve tomar dike,
Barometre::Barometre::Pestanpv /
Basnler::Barometre / Barometer Amra ku pestoya bay (heway) dipve,
Barpv / Ykler / Coulometer Amra ku bar elektrka statk dipve,
Bard / Barut / Gunpowder
Madeya ku di guleyan de ji bo teqn t bikarann.
Baryon / Baryon / Baryon
Baryon ji atom girantir biktir e,
Bask bergir / Diren kolu / Resistance arm Di mekanzmaya qerase (mtalle) de navbera xala bar xala destek ye,
Bask hz / Kuvvet kolu / Force arm Di mekanzmaya qerase (mtalle) de navbera xala hz xala destek ye,
Baskl / Baskl / Bascule
Alava ku p giran p t wezinandin,
Bastq / Pestil / Membranedried fruit pulp rnahiyeke ku ji reya tir dibe, Pilora ku ji srey dibe li ser ryek t raxistin da ku hik dibe dibe bastq,
Batirn / Optimum / Optimum Y her qenc tirn
Bar / Gney / South
Mil mirov ep li rojhilat mil mirov rast li rojava binre, ew aliy ku ber mirov l ye bar e,
Bauhaus / Bauhaus / Bauhaus
Zanngeheke li Almanyay, Dema ev zanngeh t
avakirin avahsaz hunermendn navdar l dest
bi xebat dikin nrna v zanngeh di war
avahsaz swirandin de dibe wek ramaneke
n
Bax::Baxe::Rez / Bagahe::meyve bahesi / Orchard
Erd ku t de andina tir, fk, zerzewat hwd, t kirin,
Baxe / Bahe / Garden
Erd ku t de andina tir, fk, zerzewat hwd, t kirin,
Bayt / Bayt / Byte
Baytek 8 bt e, pvana wateya br ye.
Baz / Baz / Base
Madeyn ku dema tevl asd dibin xw dikin,
Baza Hzdar::Baza bihz / Kuvvetli baz / Strong base
Baza ku di graweya ilek de bi temam iyonze dibe,
Baza Qels::Baza lewaz / Zayf baz / Weak base Baza ku di graweya ilek de km iyonze dibe.
Bazalta alkal / Alkali bazalt / Alkali basalt Maddeyn bi mneral di encama pijqna kura- yde derketine ser zemn pa bne hik
Bazar / Piyasa / Market
Cih ku firokaran hatinebal hev ji bo firotina
mal warn xwe,
Bazdan / Komak / Run Bi gavn lezgn bi pe ve yn,
Bazilika / Byk kilise / Basilica
Dra ku hundir w bi 2 rzn stnan hatiye s
parkirin
Bazirgan::Tacir / Tccar::Tacir / Merchant Kes ku hem firokar hem j kirkariya titan dike,
Bazirgan / Ticaret / Trading Ji kar kirn firotin re t gotin
Bbandor / Tesirsiz / Inefficient
Hza ku li ser kesek an titek tunebe re t
gotin,
Bber / Verimsiz / Unproductive i, Sdgirtina km a ku li gora j t hvkirin ber j nay girtin 2, Kana ku rjeya gewhera w km e
Bdaw::Abad / Sonsuz / Infinite
ji ber mezinbn an bikbna her away y ku em
nikarin bipvin re t gotin,
Bder::Bnder/Harman yeri/Threshing field
Ciy ku genimi, nsk nokan kom dikin ji hev di-
qetnin,
Bgaz kirin / Gazszlatrmak / Degas degaiseren J derxistina gaza ku ji bo jiyana xebatkarn kan xetere ye Mnak; Bi alikariya bak derxistina gaza metan,
Bgazkirin / Gazszlatrma / Degasifying J derxistina gaza ku ji bo jiyana xebatkarn kan xetere ye, Mnak; Bi alikariya bak derxistina gaza metan,
Bgriz / Grizusuz / Clear of gas Tunebna gaz di kanzaya komir de,
Beher / Beher / Beaker
Ji bo parastina ilekan t bkarann, Ji cam, porselen plastk t kirin Li dora w dereceyn ku qebareya ilek nan dide heye,
Bhevseng / Dengesiz / Unbalanced Rew, xebat, tevger hwd, Yn bpergal,
Behv / Badem / Almond
Fkiyeke ku qalik w hik di nava qalik w de kakilek yekpare heye, Ber ku ba bigihje nav w behvter (geroh, gulh) e, Tehma hinek behvan tehl e,
Bhn / Koku / Odor
Pirskn (n ku bandor li ser poz mirov dikin) bi- ik ku ji titan belav dibin,
Bhn / Koku / Smell
Bandora pirskn biik ku ji titan belav dibin
treyn (snr) poz (bvil, difin) mirov hiyar dike, Bhna gul, bhna sosin, bhna sulfur,.,
Bejav / Amfibi / Amphibious
Ajaln ku hem di av de hem j li er zviy de
dij,
Bej / Kum::Kra::Ya almayan / Moor Erd bav,
Bjing::MoxM::Serrad / Elek / Sieve Amurk bo jehev veqetandina bujenan,
Belav / Tevzi / Distribution Kar parvekirin ye,
Belavker::Dstrbtor/Distribitr/Distributor Li gor pegalek di motorn bi benzn de alav ku karebay li bjiyan belav dike
Beled / imek / Lightning flash Ronahiya birsk ye, Ronahiya ku bi valabna bar elektrk di nava ewr erd yan ewr ew- rek de dert hol wek xzeke ikest k dide,
Belexwar::Xwaromaro/Eri bgr/'Crooked Tit, xz an j rya ku c bi c xwar e, (ne rast)
Belgemafa avadaniy / mar ap / Diameter of the zoning plan
Belgeya ku li gor plana avadaniy maf avada- niy nan dide,
Belgemafa (eskl) veqetandin / Ayrma ap / Diameter of separation
Belgemafa (Ek&) veqetandin a ku parn par- sel nan dide, Pareyek ji parsel ku bikeve ber plana avadaniy ev pare bi belgemafa (ekel) veqetandin ji pareyn din t veqetandin, an ku li dervey snor t hitin,
Belor::e / ie / Bottle
Derdanka ji bo ilav tkev ji cam an j j plast hatiye kirin, Bi teeyeke ji bin heta qirik fireh ji destpka qirik hetan dev teng hatiye kirin,
Belot::Ber::Bel / Mee palamudu / Acorn Dara maz yan j tovn w,
Belrbn::Krstalbn / Kristalizasyon / Crystallization
Pvajoya derbasbyna teey krstal a made- yn ilek, gaz an j yn di nava twnerek de ne.
Ben / Damla sakz aac / Pistacia lentiscus l.
Dara benitok
Ben / p::Diki ipinden daha kaln / Rope
Ji ta strtir l ji wers j ziravtir ji bo girdan
t bikarann,
Bnav / Adsz::isimsiz / Anonymous Kes an j tit ku nav l nehatiye kirin,
Bend / Ksm / Section
Ji her yek peeyn bitn re te gotin,
Bend::Berbest / Set / Barrier Ji d wr qalin ku ji bo av neherike kom bibe re t gotin ji diwrn ku ji ber barann zde ax neherike hatiye kirin re j t gotin,
Benda deryay / Deniz seddi / Marine great wall Ji bo ku neminin bin ava deryayde, cihn Li gor deryay nizim bi seddek bi bendavek bi ber- bendek tn parastin,
Benda Hdrojen / Hidrojen ba / Hydrogen bond Girdana ku di navbera atoma Hdrojen ato- meke ku yek elektrona w km e re dibe,
Benda Iyonk / yonik ba / Ionic bond Cureyeke benda kmyew ku di navbera iyonn bi away dijber barbne dibe,
Benda Kmyew / Kimyasal ba / Chemical bond Girdanek ku du an j zdetGr atoman bi hev ve datne,
Benda Kovalent /Kovalent ba /Covalent bond Girdanek ku bi parvekirina yek an j zdetir elek- tronan di navbera du atoman de dibe
Benda P (n) / Pi (n) ba / Pi (n) bond Di navbera du atoman de du bend hebin yek benda sgmay, benda din j ya p ye
Benda Sgma (o) /Sigma (o) ba/Sigma (o) bond Di navbera du atoman de girdanek hebe ev j benda sgma ye,
Bendav / Baraj / Dam
Avahiya ku ji bo avdana zev hilberna elektrk av li chek kom dikin,
Bendava ax::Axebendaw / Toprak baraj / Earth dam
Bendava ku bi axa avtnebihr hatiye avakirin,
Bendava beton::Konkirtebendav / Beton baraj / Concrete dam
Bendava ku li ser zemneke bi teht ji beton ha- tiye avakirin,
Bendava bi ax dagirt / Dolgu baraj / Earth fill dam Bendava ku bi kevirn gewre bi axa avtnebi- hr hatiye avakirin
Bendava bi keviran dagirt::Bendava Berdrj /
Kaya dolgu baraj / Rock fill dam
Bendava ku bi kevirn gewre bi beton hatiye
avakirin
Bendava bipayenda::Bendava bipalpit / Payandal baraj / Buttress dam
Bendava ku hm w yan j ssika (dendik) w bi paipistiyek hatiye pitgirkirin
Bendava dagir / Dolgu baraj / Fill dam Bendava k bi ax an j bi kevir t tij kirin pa bi navgn jidandin t jidandin
Bendava kember / Kemer baraj / Arch dam Bendava k hz giraniya ava bendav bi saya kembera bendav arastey quntara derdor dik.
Bender / Liman / Harbor
Di kersax deryay de ciy ku sekna ket i dise- kinin
Bender::Bendergeh::Lengergeh / Liman / Harbour::Harbor
Cih ku ket i radiwestin Rawestgeha ketiyan
Bengele / Makas / Truss Krann ku ji hesin tn kirin ji bo hiigirtina bann hin avahiyn fireh (paike, otogar), Dema fireh ji 30 mty dibihure ev kran tn bikarann Ji cureyn profin hesin (an j poia) tn kirin Di ban avahiyn fireh ku koionn wan hindik in mna eywann dawet, avahiyn paikeyan pirn hesin, xerac (otogar), avahiyn pesaziy hwd, de tn bikarann,
Bentek / Damla sakz / Mesteki Bjenn dar,
Benzn / Benzin / Gasoline
Ji petroi dibe, teqia w 0,65, b reng frek e,
Benznxane::Gazxane / Benzin istasyonu / Gas station
Cih firotina benzn gaz,
Bqmet::Bnirx / Deersiz / Worthless Yn ku bfde, bkr negirng e,
Br / Krek / Shovel Amreke karkeran
Ber::Pan / En / Width
Dirjahiya navbera du xai an j du rxarn hey- berek, Di iake de iay (kenar) kin
Berahiya pl::Firehiya pl / Dalga genlii / Amplitude of wave
Navbera biiindtirn xaia pi sifir (eksen) , Bi- iindahiya pi,
Beran / Ko / Ram i'Msna (M) nr,
Beravtin::Ber avtin / Yavru atmak:Dk yapmak / Miscarry
Ji bo ajaian byna tjikn mir, Heke ajaiek ber ku biz tjika w di zik w de bimire ji w ajai re dibjin beravt ye",
Berbang / Tan / Daylight
Ji dem beriya ku roj derdikeve re t gotin Di w dem de ronbn dest p kiriye, Ronahiya ber efeq,
Berbank / Teras / Terrace Qada (be) derve ya ku t bikarann a avahiyek ku ji erd biiindtir e, Bi geiemper di avahiyan de ii tebeqeya biiintirn t kirin,
Berbes / Mineral / Mineral
Tit^n ku madeyn norgank dihundirne,
Beravik / Koruma gzl / Goggles Beravka ku ji bo av biparze t bikarann,
Beravk / Gzlk / Glasses
Ji bona parastin badtin aiava ku ii ber avan
t bikarann
Berdana klek / Yan ekme / Side towing distance kirina avahiyek iiser parseide, direjahiya va- iahi hitin ya ii herdu rexan, Direjaiya Vaiahi hitina ji biii ain p pas,
Berdana ps / nekme / Front towing distance kirina avahiyek iiser parseide, direjahiya va- iahi hitin ya p (ber, aiiy r, anji aiiy rya fireh)
Berdla stmlaq / Kamulatrma bedeli / Expropriation price
Berdia ku cih avahiyn ji bo berjewendiya ci- vak ji aiiyn dezgehn dewiet ve t kirn
Berdewam / Sreklilik / Contiunity Titt domdar,
Ber / nce / Before Wexta ku derbas bye.
Brehend / Boyutsuz / Impartial
Rewa ku dirjah, bilindah an j fireh nn e,
Mnak: xal
Breng / Renksiz / Achromic Titek ku reng w tune ye,
Berevaniya av /Su koruma/Water conservation Avherkn k ji bo kar avdana zeviya av ji av- kaniya dibine ser zeviya,
Berfn / Kardelen / Snowdrop Cureyek kullkan e, Li iya zozanan bi destpka bihar re ku berf dihele hsn dibe. Di bin berf de hsn dibe, dema roj l dide hik dibe,
Bergegir / Srekli mukavamet / Durability Rewa xwegirtina li hember teka (karger) km- yay, fizk mtekank, Xwegirtina li dij guherti- nan,
Bergir / Diren / Resistance
Yekeya w ohmt e, Amreke kmgihner e, Li gora
hza xwe tezya (herk) elektrk km dike,
Bergira guherbar / Ayarl diren::Reosta / Variable resistance
Bergira ku guherna w pkan e,
Bergirn hevrk::Bergirn hawrk::Bergirn terb
/ Paralel dirender / Resistors in parallel::Parallel resistors
Di vedor (circuit) de bergirn li kleka hev in Se- riy bergir bi seriy bergira din ve dawiya ber- gir j bi dawiya bergira din ve t girdan
Bergir / Mukavamet / Resistance Tira (rezstans) ku li hember hzn derve ji bo parastina taybetmend wey xwe t nan- dan, Di heman erdhej de bergiriya avahiyn ku hilnawein ji bergiriya avahiyn ku hildiwein z- detir e,
Bergiriya erdhj::Bergiriya bmelerz / Deprem dayanm / Earthquake resistance Pleya barhilgiriya avahiy ya li hember bmte- lerz,
Berguhk / Kulaklk / Earphone
Amra ku dikeve hundir guh deng j t,
Berhema pan::Diwaberhem / Nihai rn / Finished product
Gewhera ku l t gern di dawiya veqetandin de bi dest dikeve,
Berhevkar::Komker / Derleyici / Compiler Ew ku hilbijartin dike dide hev,
Berhilann::Berbm / rn / Harvest Hilbernn zev, bax baxeyan,
Berhilann::andin::Paleh / Hasatrn almak / Harvest
Daneheva zad, fk hem bern andiniy,
Berlym / Berilyum / Beryllium
elementa di tabloya peryodkde a li stna 2A, ele-
menteke k km t dtin e, Bi kurteya Be" t ni-
vsandin,
Berjr::Nisov / Yoku aa / Downhill
Rya ku mirov l die ber mirov li aliy r y
jrn be, ya j serejr be,
Berkas::Rempa::Riylj / Rampa / Ramp Hevraz, Qiyamte, Riya hevraz. Riya ku di domahiya xwe de bilind dibe,
Berkeliym / Berkelyum / Berkelium Elementa ku hatiye kirin nimreya w ya atom 97 graniya w j 294 e,
Brm / Suyun topland yer / Watering hole Gola ku av t de dicive,
Bermal / Taban::Kat / Floor
Di hundir de zemn, asta her nizm a cihek ser
girt,
Bermay::Jmay / Artk / Residual::gob Madeyn di veqetandina gewher de bi kr nayn tne avtin
Bername / Program / Programme Pakta kodan a nivsbariy ku ji bo peywirek ha- tiye amadekirin Fermandeyn ji bo kompter. Erkdariyn pdiviya kompter,
Berpar::Dabekiraw::Dabekir / Blnen Divided::Divisible / Jimara ku t dabekirin
Bersem kirin / fraz / Subdivision
Li gora plana mar an j ne li gora plana mar
dabekirina erd,
Bersivdan / Yantlamak / Answer (to)
Li hember pirsek axaftina der bar w pirs de,
Bertek::Kartiyaker::Reaktans /Tepki /Reactance Bersivdana ji bo byereke fizk, reaktans,
Berx / Kuzu / Sheep Tjika (lik, ferxik) mbn (mih).
Berxwedr / Dayanm / Strength::Resistance Taybetiya berteka li hember hza derve, Xwepa- rastina li hember rews,
Berzeln / Lavanta iei / Lavandula angustifolia Rengen kullkn w binev n e Kulilkn w di psesaziyde t xebitandin
Be / Sektr / Sector Komn ku heman kar dikin
Be::Bend / Blm / Chapter
Yek ji pareyn ku tevahiy pk tnin
Be::Pik / Blme / Partition Parekirin ji hev qetandina heyberek.
Bea serbixwe / Baimsiz blm / Independent section
Di avahiy de mulkiyeta her beek (daireyek), Heke di tapoya parsel de li gor plan projey r- tfaq an j mulkiyeta tay hatibe kirin, w dem mulkiyeta her bee her dairey xwesere, serbixwe ye.
Bet / Yabani hindi / Meleagris gallopavo Elokn kov,
Beta / Beta / Beta
Tpa duyemn a alfabeya yewn ye,
Betal / Bota / Idle Y/a ku naxebite,
Betal / ptal / Cancel Rawestandin Sekinandina kar.
Betatron / Betatron::elektron hzlandrcs / Betatron Amra ku elektronan dilezne,
Btl / Telsiz / Wireless
andina sgnalan bi alkariya pln elektromagne- tk Di v kar de tl (raguhzbar) nay bikarann
Betirprar / yl nce / Three years ago 3 (S) sal ber,
Betlaneya dewr / Devre tatil / Sme share vacation Maf bnvedan ji bo demek bi snorkir, Di dewre mulkde tapo lazim e, l di dewre betla- ney de ne tapo l ten ji bo wexteke kin maf bhnvedan ye,
Beton / Beton / Concrete
Bi tevdana mento, xz, xik av dibe, Pit end demjimran hik dibe, Li gora bergiriya be- ton rjeya van madeyan diguhere,
Betona amade / Hazr beton / Ready-mixed concrete
Betona li santral t amedekirin di lkirina ava- hiyan de t bikarann,
Betona bi barym / Baryumlu beton / Barytes concrete
Betona ku Barym t de heye, Bi giran xz x w ji barym pk t.
Betona bendkir::Betonarme / Betonarme / Reinforced concrete
Betona ku bi n pola t zeximkirin da ku li hember erdhej giraniya xwe neikd. Betonarme di hem avahiyan de t bikarann
Bexe::Bostan::Wei2::Parz / Bostan / Vegetable garden
Cih zebze t andin
Bexdens / Maydanoz / Parsley Giyayek wek biharat t bikarann
Beyar / lenmemi toprak:Srlmeyen yer / Raw land
Axa ku l andin nehatiye kirin,
Beybn / Papatya / Daisy Kullkeke bibhn,
Beytar / Baytar / Veterinarian BJk/a ajalan
Bi ser r ve berday / Yola terk / Leave off Parselasyonde bea erd ya rasti r t, ya di- keve ber r di tapuya w de aqara w t kmki- rin Ev be ji bo r, bbedei t terkkirin, ji aliy xwedive,
Bibne / Bul / Find
Di zanistiya komptur de, peyva ku bigire bi- gere,
Bicihanna zor / Cebri icra / Foreclosure Bicihanna biryara dadgeh, Bicihanna dar zor,
Bik / Kk::Ufak / Small
Di pvan de ya kmt, Bi ewan, nirx an j bi d-
men xwe kmtir,
Bikkirin / Kltme / Minimize Ji aliy mjer ve kmkirin
Biktirn::Mnmm::Kmtirn / Minimum / Minimum
Guhrbara ku bi nirxa xwe di snor her bin (nizim) de, Dijber maksmm ye.
Bide ber hev::Daneberhev::Berhevdan::Berawird /
Karlatrmak / Compare (to)
Ji aliy mjera wan ve lkolna titan an j di nav xwe de danna berhev,
Bidest ::Manuel / El ile / Manual Titek ku bi destan hatiye kirin,
Bidestxistin /Kazanmak::Elde etmek /Acquire (to)
Bi saya trnkon an j xret wergirtina titek,
Bidomne / Devam::Tekrarlamak / Resume Fermana domandina kar ku ber dest p kiribe da ku bidome,
Bidomne::Berdewam / Devam / Continue
Ji bo encamgirtin meandina kar an j kirariyek,
Bigire / Kapat / Close
Fermana girtina bername an j pergal,
Biha / Fiyat / Price Raya titt ku t kirn
Bihevvedann / Birletirmek / Merge Pvekirina her km du heybern cuda
Bihstin / itilirlik / Audibility awaniya deng ku t bihstin
Bihur::Bihrek::Derbasok / Geit / Passage Cih ku bi kr ndin t,
Bihurek::Derbasgeh::Derwaze / Geit / Gate Ew xala diyar ku di nava du ciyan deye r t de die,
Bihurna dem::Demborn / Zaman am:Sre am / Time-out
Derbasbuyina demi, Mafek an ji serldanek lazimie heya mjuyek b bikaranin, Qediyana dema hati diyarkiri, pite serederbasbuyina dem maf nikare b bikaranin,
Bijarte / aret / Bookmark Nankirin Hilbijartin
Bikaranna av / Su kullanm / Water use Rbaza bikaranna av,
Bikaranna erd / Arazi kullanm / Land use Ji bo armancn cur be cur xebata li ser erd,
Bikarbon / Karbonlu / Carbonaceous
Titt ku di binemaliya w de karbon heye,
Bikarhner / Kulanc / User Mirov ku karinan dike,
Bikart / Fonksiyon tular / Function keys T n kilavyey y ku hinek fonksiyonn n p dibin,
Bilbil / Blbl / Nightingale
keke ku her demi dixwne, Bi dengxweiya xwe
t nasn dirjahiya w nz 16 cm'yan e,
Bilind / Yksek / High Tist ku qama w pir dirj be,
Bilindahiya re::Qota re / Siyah kot / Black level Asta bilindahiya ji deryay ya cihn xwezay, Bilindahiya cih destwerdan l nehatkirin neha- tiye kolan nehatiye dagirtin,
Bilindahiya sor::Qota sor / Kirmizi kot / Red level Asta bilindahiyaku di projey de hatiye destn- ankirin,
Bilindahiya ta (kat) y / Kat ykseklii / Storey height
Bilindahiya navbera zemn qat,
Bilindgo / Hoparlr / Loudspeaker
Amra elektronk ku deng j dert, Amra ku
deng televizyon an j radyoy j t
Bilindpv::Altmetre / Ykseklik ler / Altimeter Amra ku bilindahiy li gora asta pestoy dip ve,
Bilindker / Ykseltgen / Oxidizer Byera ku ji maddek elektron were dayn,
Bilindker::AmplfTkator / Ykselte / Amplifier Amra elektronk ku snyala deng, ronah an j elektrk bilindtir dike,
Bimene::Bixebitne / altr / Run Fermana destpkirina kar,
Binbar / Yk altnda / Under load Ew tett ku di bin giraniy de ye,
Binbihurk::Jrbihurk / Altgeit / Underpass Riyek k bin riyekdinde die
Bindawr / Alt simge / Subscript Semibola li jr,
Bindeq / Fndk / Hazelnut
Fkiyeke ku qalik w hik di nava w de kaki-
lek gilover heye, Tov dara bindeq ye. Ev tov di gelek marmelatan de t bikarann Li herma H- zana Bedls j digihje,
Binderya::Jrderya / Denizalt / Under sea::Subma- rine
Qada ku li bin deryay y
Binre / Bak / Look Bi avn xwe l mze bike,
Binesaz::Jrsaz / Alt yap / Substructure Karn bingehn ku ji bo avahiyek pwst e, mna r, xeta kzn, telefon, elektrk, av, gaza xwe- zay hwd,
Bingeha civak / Sosyal altyapi / Social infrastructure
Saziyn weke dibistan pirtukxane hwd, ji bo xiz- meta gel hatiye avakirin,
Binkom / Altkme / Subset
Di matematk de, komeke bik di bin koma
mezin de,
Binrbar::Binz::Jrrbar::Jrz / Nehir yata /
River bed
Rya ku rbar t de diherike,
Binwase (avah) :: Binitir (xaniyn ax) :: Binaxe :: Hm :: Bingeh ::Bin / Temel / Basic Hmaneke avahiy ye ku giraniya avahiy rasterast digire ser xwe li zemna bin xwe belav dike,
Binxz bike / Altn iz / Underline Fermana ku di kompter de ji bo bin nivs were xzkirin t bikarann,
Binzemn::Binax / Yeralt / Underground Binerd, Bin erd,
Bipejirne / Kabul etmek / Accept
Fermana ku di nivsbariy de wateya w qebl-
kirin e,
Biqedeme:Piledar / Aamal / Gradual Rewa dem, c an j rewa ku bi away gav bi gav diguhere,
Br::Brdank / Hafza::bellek / Memory Cih an j amra ku agah t de tomarkir ne,
Br::Sba / Kuyu / Well
Ji bo deranna av an j nefta binzemtn ala ku t kolan,
Bra / Bira / Beer
Vexwarina bi alkol, Ji ceh t kirin,
Bra arastey / Ynl kuyu / Directional well Bra ku di dema brkoliy de ji ber sedemeke diyar ber w neaqol dibe,
Bra derann::Bra hilksan / Nakliyat kuyusu / Haulage pit (well)
Bra asoy ku ji ruy erd heta bin kan t ki- rin, Ev br ji bo derxistina maden, kerese xebat- karan t bikarann,
Bra kr::Sba kr / Derin kuyu / Deep well Bra bi brkol (sondaj) kr hatiye kolandin
Bra kutan / akma kuyu / Drop-shaft::open caisson Lleya ku ji bo daxistina asta ava jrzemn t bikarann, Li dora ala asas avahiy t raxistin, Dirjayiya w di navbera 0,5-1 metre ye,
Birc::Tawir / Kule / Tower
Avahiyn bi piran gilover an j argoey yn bi- lind, Asas v avahiy zde fireh nn e,
Birca erdkol::Tawira erdkol / Sondaj kulesi / Drill tower
Avahiya ku amr makneyn erdkoliy li ser in,
Brdanka parvekir / Paylalm hafza / Shared memory
Brdanka ku komptern din j dikarin xwe bigi- hnin,
Birek / Kesici / Cutter
Amra ku ji bo birn t bikarann,
Birkpk::Biserber / Dzenli / Regular ku bipergal e, ku di c de ye,
Birvebirina zeviy (erd) / Arazi ynetimi / Land management::land administration Kargeriya zeviy,
Birinc :: Riz / Pirin / Rice
ji malbata genim t, dinav avde andiniya w t kirin,
Biriqn :: Teyisn / Parlamak / Shine Rondan, Biriqandina ronahiya ku ji jderek t,
Birqonek::Birqedar::Teys::Wire/'Parlak/Bright
Y/a ku ewq dide, Ry ku ronahiy dibiriqne,
Birrn / Kesme / Cutting Jkirin Qetkirin Qutkirin
Birsk / Yldrm / Thunderbolt
Valabna bar elektrk di nava ewr erd de ye
Biryara stmlak / Kamulatrma karar / Decision of expropriation
Biryara ji aliy saziya bi destr ve ji bo berjewen- diyn git kirn erd, avah hwd,
Bst / Yirmi / Twenty
Nav hejmarek ye, Hejmara pit nozdeh e Nav hejmara 20, an j di jimareya Romay de XX,
Bst yek / Yirmi bir / Twenty one
Nav hejmarek ye, Hejmara pit bst e Nav
hejmara 21, an j di jimareya Romay de XXI,
Bikok / Buton / Button
Bikoka ku ji bo xebitandin t bikarann
Bikok / Dme / Key
Amra ku ji bo tezya elektrk vedike digire, Bi gelemtper ji bo vekirin girtin t bikarann
Bikoka elektrk / Elektrik dmesi / Electric switch Bikoka ku tez (herk) ya elektrk vedike di- gire,
Bivir / Balta / Axe
Alava ku ji bo birna daran t bikarann
Bixebitne / altr / Execute
Fermana ji bo destpkirina kar sazkirin,
Bixr::pixr / mine / Fireplace::Grate Argnn ku bi piran li ber dwaran ji xit an j ji keviran ji bo germkirina hundir odeyan tn kirin
Bixwevehatina (geadana) berdewam / Srdrlebilir kalknma / Sustainable development Parastina xwezay ye, Armanca yekem di gea- dana berdewam de parastina xwezay ye ji bil v j pedena abor civak armancn girng in
Biyokmya / Biyokimya / Biochemistry
Bea kmyay ku li ser kmyaya zindewariyan di-
xebite,
Biyoloj::Zndewar / Biyoloji / Biology Zanistiya ku Jderk, belav, peresend, avah, me- zinbn zdebna rehek u ajalan lkolndike
Biyott / Biyotit / Biotite
(K (Mg, Fe) 3AlSi3O10 (F, OH) 2),
Bizin / Kei / Nanny goat
Ajaleke ked ye, bi taybet li hermn iyay dijn, Btir peln daran dixwin,
Bizivirne / evir / Rotate Vegerandina li dora navend,
Blokaj / Blokaj / Blockage
Sekinandina tevgera karek ya ji ber pirsgirkek,
Bombeya Atom::Bombeya gerdley / Atom bombas / Atomic bomb
Bombeya ku ji perekirina dendikn atom ji encama w enerj derdikeve hol,
Bombeya Gaz / Gaz bombas / Gas bomb Bombeya ku di nava xwe de gazn ji bo zindiyan xeter dihewne,
Boranxane / Gvercinlik / Pigeon loft
Avahiya ku kevok t de tn xwedkirin, ls kevo-
kan,
Boxesang::Gre / Cendere / Clamp
Amreke guvatine bi taybet j ji bo guvatina
tir t bikarann,
Boyax / Boya / Colour Madeya ku reng dide heyberan,
Buhaya bilvkir / Beyan deeri / Declared value Nirx ku ji aliy xwediy mulk ve hat gotin
Bkan / Gelincik / Poppy Kullkek,
Bkaniya tibb / Tbbi gelincik / Papaver bracteum lindi
Creyek bkaniya ku di bijkda t bikar ann Blwar / Bulvar / Avenue
Riya fireh a ku di nava bajr de wek du bean - dibe (n hatun) navbera her du bean (refj) bi daran xemiland ye,
Bungalov::Xaniyn yek kat/Bungalov/Bungalow
Xaniyn li Hndstan n ku bi piran yek kat in darn in,
Btik::Bikoj::iro / Tomurcuk / Fruit-bud
Zln ku di guliyn rehekan de derdikevin di de-
meke kin de j ax, gul kullk dibe,
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
Byera navendrev / Merkezka olay / Centrifuge Bi bandora zivirn hzek ku ber w li dij na- vend ye dibe ye,
(#)
(I #)
(#)
Cam / Cam / Glass
Ji bo avah ron bibe li pencereyan (ibake) dikeve
Cama ximam / Buzlu cam / Depolished glass Cama ku zelaliya wj hatiye birin
Car::Caran / arp (ilemde okunurken) / Times Nana lkdan (x), Nana nava du jimarn ku li hev tn lkdan Mnak; (3x5) 3 caran 5
Carn::Encama lkdan / arpm (sonu olarak arpm) / Product
Hejmtara ku di encama lkdana hejmaran de t ditin
Cawbir::Qey::Q::Meqes / Makas / Truss (scissors) 1, Alavek ji bo birna heyberan 2, Di bann avahi- yan an j di piran de kereseyn ji bo belavkirina bar giraniy
Cax / Korkuluk / Railing
Li hember metirsiya ketina ji ciyek bilind kirina bedek ya ji kirina t
Cax / Merdiven korkuluu / Balustrade
Ji bo parastin astengkirina ketin t bikarann, Li
klaka derence li kleka anenan t bikarann,
Caxika dirit / Kaba lzgara / Coarse grid
Caxika ku ji vn hesin hatiye kirin ji bo ku
pareyn gir yn nav arav veqetn t bikarann
Cazbe / Cazibe / Attraction
Ji ciyek bilind ilek ber bi aliy jrn ve xwe-
bixwe biherike,
Cd / Cd / Compact disk::CD
Amureke gilover a ku dane li ser t nivsandin t xwendin Di komptur de t bikarann Kurtkirina peyva Compact Disk e.
CD-ger/Cd src::cd okuyucu/Cd driver::cd reader Pareyek ji komptur ku CD p t xwendin bi- karann,
Ce::Ceh / Arpa / Barley Giyayek ji famlyeya genimi,
Cebr / Cebir / Algebra
Kar hesabkirin muhasebekirin,
Cehn::Can / Tay (at yavrusu) / Foal lik/a mehn,
Cehtir / Takesen otu / Lithospermum arvense l. Giyayek peliwhike, bigote, u bi pire, kullkn w di bin enge pelande derdikeve,
Cehtir::Catre::Anx / Kekik / Thyme Cureyek giyayn aromatk tib.
Cemed::Qerse / Buz / Ice
Ava ku ji sermanan dibe qea,
Cemser / Kutup::Ucay / Pole 1, Xalek ji xaln bi voltajn dijbern hev in ku te- zya (herk) elektrk dike, 2, Yek ji yn ku dijbe- rn hev in, Mnak; xala her bakr a chan, xala her bar a chan, Di mugnats de aliy Ns
Cemsergir / Dzlemsel ucaylanm::kutuplanma / Polarization
Lihevcivna barn elektrk li cemseran,
Cemser / Kutupsal / Polar Titrn ku bi cemser re tkildar e.
Cer / Vida / Screw
Bizmar ku bi zivirandin bi cih dibe,
Cera girdana alav / Alet balama vidasi / Screw fastening instrument
Cera girdan a ji bo alav nelive, nezivire,
Cerbader::Dernefs / Tornavida / Screwdriver Alava ku cer dizivirne,
Cercere / Ckrk / Spinning wheel
Mana ji bo hilkisandin ku wers (anj ben) li
dora xwe dilefne.
Cercere / Harman dven / Thresher
Kes an Amr ku neqandina ka tove dike,
Cwkenar::Dula yeksan / kizkenar / Isosceles Sgoseya ku du goseyn w yeksanin ew kle- kn ji van goeyan dirj dibin j yeksanin
Cewrik / Enik::kpek yavrusu / Puppy lik/a dlik
Cguhestina artmetk::Cihguherna artmetk /
Aritmetik kaydrma / Aritmetic shift emitandina bi aliy rast an j ep ve ya sin- yal
Cih::C / Yer / Place Pozsyon
Chan::Zemn::Erd / Yer kre / Earth Chan
Cih bhnvedan / Dinlenme yeri / Resting place Di plana avadaniy de cih ku mtirov l disekinin tn cem hev, bhna xwe vedikin MinakPark
Cihbn / Ayrma / Fission Ji hev veqetandina madeyan
Cihguhern / telemek / Shifting 1, Di sinyal de derengxistina ji bo demeke ne diyar, 2, P an j pa ve birin
Cils::G / Alg / Plaster
Cureyek kevir sp ye, Formla w CaSO4 1 /2H2O e, Kevir cils ku di agir de b ewitan- din pa li a kevirn b hrandin dibe cils, Di kar avahiyan de t bikaranin,
Cilogeh / amarhane / Laundry
Ji cih ku kincn qirej lewt l ne re t gotin
Cih ku kincn lewt qirj l t tin
Cilok::Cilor / amar makinesi / Washing machine Makneya ku cilan dio paqij dike,
Cqanek / Kursak::Kanatllarn besinleri depo ettikleri midenin bir blm / Crop
Di kande lebat a liser kirkiroke ye hem xwa- rin u vexwarin l komdibe an dicive,
Cr::Nerm / Esneklik / Flexibility::Elasticy Taybetiya heyber ya ku bi hz we diguherne dema hz radibe vediguhere rewa xwe ya ber,
Cirn / Kurna / Basin of a bath
Cih ku av t dagirtin da ku pit re were bikara-
nn Di semoy de cih ku av dikev di sertin t bikarann,
Conega / Boa / Bull
Gay tov e, Ji bo hilgirtina dol t bikarann Ji gotp w j sd t wergirtin
Con / Dibek / Mortar
Kevir ku alek t de hatiye kirin ji bo genimi, iltk wekdin t de tne kutan,
Conta / Conta / Gasket
Keresey ku ji bo madeyn ilek neirizin t bika- rann, Di pston anj boriyan de t bikarann,
Cot tikandin / ift tklamak / Double-clicking Bi parey kompter y bi nav mik tikandina du car,
Cotmetal / iftmetal / Bimetal
Pareyn metal n ku ji hev cuda ne ji bo ki-
rina termostat li ser pita hev tne rnitandin,
Coulomb::Kolomb::Yekeya bar elektrk / Cou- lomb::Kulomb::Elektrik yk birimi / Coulomb Yekeya bar elektrk coulomb e, Bar 1 Amper elektrk ku di 1 saniyek de li ser gihnerek di- herike, "C = A x s"
Ctrl / Ctrl / Ctrl
Kontrolkirin Kurteya peyva control" e,
Cbir / Danaburnu / Mole cricket / Kzik a rah Rehek'an dixwe,
Cuda Hilgire::Cuda tomar bike / Farkl kaydet / Save as
Di komptur de belge yan j dosyayn ku xebat li ser wan t kirin bi navek din an j li cihek din b qeydkirin (tomarkirin) ,
Cuda::Cih::Ciyawaz / Farkl / Different Ne wekhev. Ne yeksan,
Cure / Tr::tip / Type Curey v nivs talk e,
Cure::Cor / Cins::tr / Kind
Heyber, zarav, pe kom yan j hwd, a li gora tay- betmendiyan bye, Ji ber taybetmendiyn xwe ji hev vediqetin,
Curehiya biyol ojk ::Curehiya Jndeh::Corewcor zndey::Crbicriya zndewar / Biyolojik eitlilik / Biodiversity
Curbecureya formn zindiyan n li chan, Li yek cihek diyar an j di hem xwezay de curbecuriya rakend ya jndaran, creyn pergala xwezay an taksonomiya wan,
Curey nivs::Font / Font::yaz eidi / Font Curey nivs,
adirgeh / Kamp / Camp Cih ku adir l tne dann
akkirin / Tamirat / Repairs
Rastkirin duristkirina amr an j makneyeke
xeraby,
ak / ekic / Hammer
Ser w ji hesin destiy w darn e, Tee gi- raniya w li gora kar ku ew p b kirin digu- here, Ji bo ikandin pelixandin kirina amrn hesin t bikarann,
al::Kort / ukur / Hole::Pit
Ciy ku li ser ruy erd li gor derdora xwe kr e.
ala re / Kara delik / Black hole Heybereke ku hza kdana w gelek mezin e, ku ji hem made heta trjn ronahiy nikarin j dr bikevin
alak / Aktif / Active Ev mtirov pir alak e,
andin / Ekim::ekme / Planting Karn belavkirina bizir (tov) li ser ax,
andin / Ekim::ekmek / Sowing Ajotina rehekan
andna yekser / Dze ekim / Flat planting Yekser liser erdzemtinde andina rehekan an tovan,
andiniya textay / Dze ekim / Flat planting andiniya ku bi rz (xet) t kirin
andinkar::andinvan / Tanmc::Ziraat / Agricultu-
rist
Cotyar, Kes ku li ser andiniy perwerde dtiye, Kes ku kar andiniy dike.
ap / Bask::yazd rmak / Print
Bi alkariya komptur ji aper derxistina nivs
an j wneyan,
aper / Yazc / Printer
Amra bi komptur ve girday ye ji bo derxis- tina nivs an j wneyan li ser kaxiz t bikarann Du kablo dikevin v amtr, yek ji bo enerjiy (elektrk) , ya din j ji bo agahiy (data) ye,
apkirin / Yazdr / Print
Fermana ji bo ku belge di aper de li ser kaxez derxne,
aqar / Fener / Lamp::Lantern Fenera ku li perav deryay t pxistin,
ar / Drt / Four
Nav hejmtarek e, Hejmtara pit pne, Nav hej- mara 4, an j di jimareya Romay de IV,
arove / ereve / Frame 1, Ji bo xemilandin daleqandina wne, nivs, eynik hwd, nexeya dor, 2, Di komnkasyon de andina be an j pareyek daney, Ji bo dane bi ewleh zdetir b andin weke frame t pan andin,
ardeh / On drt / Fourteen
Nav hejmarek e, Hejmara pit szdeh, Nav
hejmara 14, di jimareya Romay de XIII,
argoe::Lake / Drtgen / Quadrangle
Sweyn di brkariy de yn ar kenar ar go- seyn wan hene,
arr::Xaer / Drt yol / Crossroad
Xaieke r ku l ar r digjin hev an j xala ku du
r hev dibirin,
av / Gz / Eyes
Lebata mtirov a ku p t dtin
avdr::Zrevan / Deneti / Controller Kes kar kontrol dike
avdr / Gzlem / Observation Kar nrn,
avdriya avadaniy / mar denetimi / Audit of zoning
Hem alekiyn ku li dij binpkirina plana mar t kirin,
av::avik / Gzenek / Pore Ji bo her qula tist qulqulk,
avkan::Jder / Kaynak / Source
Cih an j heybern ku j enerj (elektrk, elektro-
magnetk, ronah, av, hwd) dert
awan / Nitel / Qualitative Rewsa xuya ku nay hesibandin,
awan::Sma::Sexlet::Senn / Nitelik / Feature Taybemendiya ku madeyek ji yn din vediqe- tne,
awan::Wesf / Vasf ::nitelik / Qualification Taybetiya ku titan dide nasn cudahiya wan nan dide,
eka Kmyay / Kimyasal silah / Chemical weapon eka ku li ser mtirov, ajal nebatan bi madeyn jehrdar dibe sedema byern mirin ,
kir::Bidestkir::Destkird::kir::buwar /
Yapay / Artificial
Y/a ku di xwezay de amade nn e ji ber pdi- viyan bi dest mirovan t kirin,
lek::Manga / nek / Cow
Ajaleke ked ye, ji got, r erm (eyar) w
sd t girtin,
lik::Tjik / Yavru / Nestling Tjikn kan,
elitandin / Syrmak / Skim Lkeftina bi awayeki lezdar.
elqandar / alkalayc / Agitator Amra ku ji bo tevdan t bikarann,
eltka riz / Pirin eltii / Oryza saliva l.
Birinca k kajknw nehatiye nekandin
em / ay / Rill
Ava herikbar, Rbar bik,
ember::Bazine / ember / Circule Di rxar de weya ku bi koma xaln li dora xa- leke sekan bi awayek gilover heman drah ne dibe, Sweyek geometrk,
embera aryek::aryek bazine / eyrek ember / Quadrant
Beek ji ar pareyn yeksan baziney, Dirja- hiya w = nr/2
embil / Kulp / Handle
Ji bo hilgirtina alavan bea ku liser alav t iki- rin,
endcareya qada tayan / Kat alan kat says /
Floor area ratio
Li gor erasey d end tay w b avakirin bi v away t tesptkirin,
endcareya qada zemn / Taban alan katsays::taks / Base area ratio Di parsela mar de cih ku binyata xan (avah) l rdin,
eng / Dirsek / Elbow
Pareyek ji bo girdana lleyan e, ku bi v par- ey ber lleyan t zivirandin
eng::Zengil::Zeng / anrZl / Bell Amra dengdr a ji bo hiyariy, Metaleke qe- wart di nav de hesinek (zimanok) heye ku dema ev hesin dileqe li kleka metal dikeve deng dert,
engel::Goel / Kanca / Hook
iva hesin ya ku ser w xwar tj e, Ji bo ki-
andin an j hilawistina titan bikr te,
eprast / apraz / Cross Hevbirna du xzn lar (xwar)
re / Otlak / Grassland
Cih ku giya l hn dibe, pez l dire.
rgeh / Yaylak / Plateau
Ji bo keriyn pezi, cih havin l t derbaskirin Ev cih pirani bilindin, hnikin re l pire,
erx / ark / Cogwheel
Ew parey makny ku ji aliy tewereyek ve t zivirandin
erxa dirandar::erx dandar::Dirandar::Diranerx
/ Dili / Gear
Alaveke wek dsk (gilover) dora w niqirok ye erxa ku dirann w hene,
etel / atal / Fork
Amrazek serwde s anji arbi kr xwarin xwarin t
ewnder::Silq / eker pancar / Sugar beet Fekiyek ku ji rahn w yen bi got ekir t ki- rin,
ewlk / iftlik / Farm
Avahiyn ji bo xebatn andiniy xwedkirina ajalan l tn kirin,
ewt / Hata / Error
Di kompter de lihevqirasebn ne lihevhatina kodan,
ewtiya xeterdar / Kritik hata / Critical error Di kompter de lihevqirasebn ne lihevhatina kodan a bi awayek xeterdar,
ik::Stn / Dik / Perpendicular
Xz an j arasteyn ku hev dibirin di nava wan
de 90 heye,
ikane::Stn::Tkane:Tk / Dikey / Vertical Arasteya aql,
ike::Stne (-ser) / Dikme / Perpendicular (to)
Xza stn ya li gora xz an j rxarek, Xza ku rxarek bi 90 dibire,
ikilandin / Dikmek / Prick Sekinandina stn ya titek di cihek de, Seki- nandina titek yan csmek bi qulkirin yan j bi kolan bi awayek ik,
il / Krk / Fourty
Nav hejmarek ye, Hejmtara pit s neh ye, Nav hejmara 40 e, di jimareya Romay de XL
ilmre::Zi rze / Srg / Doorbolt Mekanizmaya ku der ji aliy hundir ve digire,
ilmisn / Solma / Wanning
Di war kmyay de pgmenta ku reng xwe
winda kiriye,
m::Firz::men / im / Lawn Cureyek giyay ji famlyeya genimi e, ji bo na- hiya park an j baxeyan t bikarann Giyayek pirsal ye,
mento / imento / Cement Ew amraza hdrolk a hev girtinye ku tevlih- eviya kevirn kalker gil, di germahiyeke zde de tn germkirn hrandin
n / Oya / Lace
Ne nebate,.,, ji kare kirina honandina an j neq- andina ser cawanre t gotin,
inandin::Dirn::inn / Bimek / Reap Hilberniya riwekan,
p / ip: Yonga / Chip
Hmaneke elektronk ye ku bi madey nvgih- ner dibe,
ir::Nerm / Esnek / Flexible::Elastic Taybetiya heyber ya ku bi hz we diguhe- rne dema hz radibe vediguhere rewa xwe ya ber,
irbn::Trbn / Younlama / Condensation Hilma av k tr dive an j ava k hik dive
ir / zktle / Mass density
Mjera made ya di yekeya qebarey de, iriya
av 1 gr/c_m'4
irik::i ranek / rten / Gargoyle
Cihoka ji bo ava barana ku li ser banan kom dibe,
ji asas avahiyan ji dr direne,
iriya tezy::iriya herk / Akm younluu / Current density
Rewa herikna tezy,
irk / Saniye / Second
Yekeya dem ya ku ji ji 60 yek xulek,
iziran::Avzen / Sznt / Seepage
Di kan de zayna av Dema av di kan de dize,
ov::iv::Rewt::Rod / ubuk / Rod 1, Dar zirav dirj, 2, Swey xwed dirjah zirav ye,
ik / Civciv / Chick
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
eliy ajal pi perr ra t gotin eliyn ku Ji hk derdikevin ra t gotin,
(#)
(#)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
(Ferhenga Zaravn Teknk /Teknikerimler Szl /Glossary of Technical Terms)
\D\
(I #)
(#)
(#)
Dabe::fraz / Ayrma / Subdivision Ji hev veqetandina erd. Parekirina parslan. Parselek pit fraz dibe ji yek zdetir.
Dan::Hezan / Gk / Subsidence Hilwena tnel (serdab), avah an j ax ber bi jr ve,
Dadgeh::Edliye / Adliye saray / Courthouse Avahiya ku karn hiqq dadmendiy