Upload
virtualbob
View
245
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
7/25/2019 Fiat G.55 Centauro - Artyku NTW
1/10
Przed
wybuchem
II
wojny wiatowej W ochy aspirowa y do
roli
potgi powietrznej
widzqc w
silnym
lotnictwie
mo liwo ea-
lizacji swych celw mocarstwowych,
W
tym kraju
powsta a
szeroko dyskutowarua
praca
teoreczna
,Pano} anie
w
powietrzu"
gen.
Douheta
w sposb dalekowzroczny
przewidujqca przysz q
rol lotnictwa
wojskowego.
Jednak
praktyka
by a daleka od teo-
rii.
We
W oszech
powstawa y
co
prawda
liczne
jednostki
lotnicze,
jednak
by y
one
s abe liczebnie, a
uz,ytkowany
sprzt w
chwili
wybuchu wojny daleko odbiega
swymi
parametrami
od u ytkow&nego
przez przeciwnikw.
By o to szczeglnie
dotkliwie dostrze-
galne
w lotnictwie my liwskim. Podstawotuy
my liwiec
w
pierwszej
fazie
wojny
-
Fiat
CR
42,
zbudowany
w uk adzie dwup ato-
wym,
by
ju
w momencie
powstania maszlnq przestarza q.
Nie
bez
znaczenia by o tak e
to,
e
W ochy rozwija y
si ?
uderzenio-
wq kosztem lotnictwa my liwskiego.
Sta o si
to wyraziste
w
1942 r., kiedy to P wysep Apeniski
znalaz
si
pod gradem
bomb.
Wwczas to
potrzebny
sta si oilpowiedni
my Iiwiec
przechwytujqcy.
T
rol
w
Regia Aeronautica mia
spe nia
Fiat
G 55.
&,
E_
_
EE
ffi&.&fi*,:l&,&ffi.lMffiffi],&_
6ffii
a
lffi*
iffi
jffii
6d &BM&*fr
i #i*ffidise de
#ffi'sH
iirl6fl
Ad
1it
B&s"
n*4 */,{*d
E Eln
-
E lI- ]-
%*Mffi-W"ffiffiffiMMffiW
ffiffiffi&ffil{fu-ffiffiffi*%;-ffim Fn x
ffi ffi 9r&*#w]*{sKMffiwffi trd} dt&*_wi,lfr{8,rJrikffi, .w\sdt&ry}I x Irn
WW@ffiWffiWM
$#W
ffiffiW
W
Wffiffi
WW
@ffiffiffi
lr
lw
kzvytof
zalewski
Gz. l
acof'anie techniczng
Regia Aeronautica
wy-
nika o
g wnie
z ograniczonych mo liwo ci
zak adw
produkcyjnych.
W oski
przemys
lotniczy
pod
wzgldem organizacji
pracy
oraz
parku
maszynowgo nie
tylko
daleko odbiega
od
wiatowych
potg
lotniczych,lecz tak e
-
dc
do maksymalizacji zyskw
-
nie
by zainteresowany
wdr aniem nowych
technologii.
najcz ciej
zado-
walajc si masow
produkcj
starych
wyrobw,
Co ciekawe, do koca wojny nie
plzestawi
si on
na
tory wojenne
i
pracowa
z
t sam wydajno ci
co wcze niej
Za
ten stan
rzeczy
przede
wszystkim
odpowiadao Ministerstwo Lotnictwa
(Ministero
dell'Aeronautica
-
MdA),
ktre
nie
mog o,
lub
nie
chcia o
zmienia
stanu
rzeczy.
Nie
znaczy
to,
e we
W oszech
powstawa y
samoloty
gorsze
ni w in-
nych
kajach,
O
wysokim poziomie
technicznym
w oskich konstrukcji
lotniczych najlepiej
wiadczy
chocia by
bohater niniejszego artyku u
-
Fiat G
55.
W
chwili
wybuchu
II
wojny
wiatowej
ednostki
w oskiego
lotnictwa my liwskiego
by y
w trakcie
wymiany parku lotniczego.
Do
su by
wchodzi y
nowe my liwceMacchi
M.C. 200,
Reggiane
2000
i
Fiat
G
50.
Wszystkie by y
jednosilnikowymi,
ca
kowlcie metalowymi, wolnono nymi
dolnop atami,
do ich napdu zastosowano ch odzone
powietrzem
silniki
gwiazdowe.
W oscy konsfiuktorzy zdawali
sobie
spraw
z
ogranicze
jakie
stawia a przyjta
jednostka
napdowa
(du y
opr czo owy ogranicza-
jcy
prdko
maksymaln,
oraz s abe osigi na du-
ych wysoko ciach), lecz brak odpowiedniego
silni,
ka rzdowego uniemo liwia budow
samolotu
w innej konfiguracji. Jedynym dostpnym we
Wo-
szech
silnikiem
tego typu by
powsta
w
latach
30.
silnik A.30 o
mocy
jedynie
600
KM,
pracujcy
na
mieszance alkoholowo-benzynowej. Jednak
w oscy
konstruktorzy
ledzcy
wiatowe
trendy
w
rozwoju
lotnictwa
zdawali
sobie spraw,
e
kluczem
do sko-
kowej
poprawy
osigw
my liwcw
jest
zastosowa-
nie silnika
rzdowego o mocy
powy ej
1000
KM.
Prace
nad tego typu jednostk napdow podj-
to
na
wniosek
in , Antonio
Fessa.
kierownika
od-
dzia u silnikowego
zak adw Fiat, na
pocztku
1938 r. Co
prawdajego
intencj by o stworzenie
sil-
nika
o
mocy
powy ej
2000 KM dla samolotu rekor-
dowego CMASA CS.l5,
lecz
szybko zainteresowa-
o si nim MdA.
Przewidywano.
i opraco\^an)
przezFiata
silnik
pos u y
do napdu nowej
genera-
cji my liwcw.
Projekt
silnika, oznaczony
A.38
b_v
gotowy pod
koniec
1938
r.
A.38
-
16-cylindrowy, zbudowany
w
uk adzie
"V"
-
mia
napdza
dwa
dwu opatowe,
przeciw-
biene mig a.
Silnik
mia
by
wyposa ony
w dwu-
stopniow turbospr ark, ktra zwiksza a moc na
wysoko ciach
l500
m i 4500 m, Jednak silnik za-
miast zak adanych 2000
KM
osiga zaledwie
l200 KM i nie by to
jedyny
zwizrny z nim
pro-
blem.
W
trakcie
prb prototypu
wychodzi y najaw
usterki, tak e
rozwizanie
z
przeciwbienymi
mi-
g ami
napotyka o na 1iczne
problemy.
Brak
perspek-
tyw
na
szybkie
zakoczenie
lazy
badawczo-rozwo-
jowej
A.38 sk oni W ochw do zakupu wiosn
l939 r.
licencji
na
niemiecki silnik
Daimler Benz
DB.601A
o
mocy
1100
KM. co nie
oznaczao
jed-
nak zaniechania
rozwoju A.38. Zak ady Fiat
otrzy-
ma y
zgod
MdA
na
dalsze
rozwijanie silnika. Sil-
nik niemiecki mia
poshr y
do
napdu
my liwcw
przechwytujcych
konstruowanych na
bazie
MC 00
i
Re 2000. Jedynie firma Fiat,
a
w
zasadzie
zak ady Aeronautica d'Italia, bdce cz ci
ego
koncernu,
,.upiera y
si"
przy
zastosowaniu
silnika
rodzimej konstrukcji.
Nowa Technika Wojskowa
tg
lipiec
2002
7/25/2019 Fiat G.55 Centauro - Artyku NTW
2/10
#xrorfrr*y &
SS
Na
pocztku
1939
r. kierownik
2.
Wydzia u
Lot-
niczego
Biura
Konstrukcyjnego
(1I
Divisione
dell'Ufficio
Tecnico Aviazione)
zak adw
Aero-
nautica
d'Italia
w Turynie,
in .
Giuseppe
Gabrielii
przedo y
propozycj
budowy
nowego
samolotu
my liwskiego
napdzanego
silnikiem
A.38,
Propo-
zycja zosta a
zaakceptowana
i
nowej konstrukcji
przydzielono
oznaczenie Fiat
G
55, Prace projekto-
we
posuway si szybko.
Ju
w
lipcu
1939 r. uko-
czono
etap
oblicze
i
przystpiono do
prb
modeli
w tunelu aerodynamicznym
nale cym do
politech-
niki w
Turynie w celu
dopracowania
aerodynamiki
samolotu. Opracowany
wwczas
projekt
wstpny
przedstawia
bardzo
zgrabny
dolnop at
ze
skrzyd ami
o
powierzchni
no nej 22 mr.
Uzbrojenie
strzeleckie,
zgodnie
z wymaganiami
MdA, sk ada
si miao
z
dwch
l ,7
mm wkm
Breda
SAFAT
umieszczonych
w
skzyd ach,
poza
kgiem
mig a
(ze
wzgldu
na
problemy z zsynchronizowaniem
km-w
z
dwoma
przeciwbie nymi
migami).
No-
wo ci
by o
zastosowanie
w
konstrukcji skrzyde
pojedynczego, rurowego
d wigara,
ktrego koncep-
cj rok wcze niej
opatentowa Gabrielli.
Wed ug
dokonanych
oblicze
sarnolot
mia
bez trudu
osi-
ga
prdko maksymaln 600
km r. W
tym
samym
czasie w
zakadach
Macchi trwa y
prace
nad
jego
konkurentem
M.C,
202 Folgore
(patrz
LW 3/02),
napdzanym
silnikiem
DB.601.
Jednak
mimo
pocztkowego zrywu.
tempo
prac
nad
G
55
szybko
spad o.
Przyczyn
by y
problem1,
z silnikiem
A.38.
Prawie rok
trwa a
praca rrad bu-
dow
pierwszego
prototypu silnika.
DopieLo
w
czerwcu
19, 0 r,
silnik
rozpocz
testy
na hamor ,-
ni.
W
midzyczasie, w
sierpniu
1940
r,
oblatano
pierwszy
prototyp
MC.
202,
ktry
mia znakonite
charakterystyki.
osigajc
m.in.
prdko
maks1,-
maln 598
km, l. Mo liwo ci
konstrukcli
N{acchi
omal
nie
doprowadzi y
do
skasor ania
projektu
G
55.
MdA
przed o l,o
bowiem
Aeronautica d'Ita-
lia
nowe
wymagania.
zawierajce
m,in, danie
poprawy osigw.
Zesp
kon-
strukcyjny
in .
Gabrielli
zmu-
szony zosta do
przeprojektowa-
nia konstrukcji.
Zdecydowano
si zmniejszy
mas
p ata
,,od-
chudzaje"
\trukttlr
konstrukcji
oraz redukujc
do 21
mr
po-
wierzchni
no n amolotu.
Wed ug
przeprowadzonych
oblicze mia o
to
pozwoli
na
w,,
rost
prdko g1 1n3|symalnej
do
60
km/h.
a
czls
uznoszenia
na 6000 m
mia
wynosi
5',
czy-
li
o minut
mniej ni w
konku-
rencljnym
M,C.
202. Kolejne
modyfika.je
pator
cr
u
1mu.i-
y zmiany
w kontigLrracji
silnika A.38, Zdecydowa-
no si
borviem
na
zmian
silnika
o
l80"
(od-
wrcone,.V").
a
dwustopniow
turbosprark.
umieszczon
pocztko\\ro za
silnikiem,
zdecydowa-
no
si przemie ci
pod niego, Pozrvoli o
to
na
re-
dukcj
dugo ci
ad uba samolotu
i tym
samym na
kolejn
oszczdno
masy. Ponadto
sprarviajce
liczne k opoty
przeciwbiene,
dr,vu opatowe
mig a
postanolviono
zastpi
pojedynczym,
.,klasycz-
nym" trj opatolvym.
Zmiana rodzaju mig a
po-
r ,odolvair ak e,
preferor. ,ane
przez
lotnikw.
prze-
suniecie
dr,l,ch
skrzydolvych
wkm do kadhba,
nad
silnik
-
poniel ,a
zaistnia a
mo liwo
ch
zs.vnchronizol ,ania
z
obrotami mig a.
owy sze
zmian1,
u,p vn v
na dalsze op nienie
proglamu
G
55,
Prace
projektou,e przecign y
si do wiosny
19: 1
r.
Dopiero
ri,krvietniu
tego
roku
projekt
sa-
molotu G
55 zosta
zaakceptorvan_y
i Fiat otrzyma
zgod na budolv
trzech
prototypw, Jednocze nie
zaiecono
zrlikszenie
si1,
ognia
poprzez
zabudo-
\\.
\\,zorem
niernieckiego
Bf
109. dodatkowego
20mm dzia ka
\{auser
NlG
151/20
stlzelajcego
przez
ri,a
silnika.
Pot ,l, sze
zalecenie bv o
efektem
pierr
sz\,ch
do ri
adcze bojowych
z u ,l,cia
r{,C.
]0].
ktrego
drra
i2.7
mm rvkm
okaza l,si
Drugi
prototyp
siInika
Fiat
A.38
(ukkd
odt rconeg0
"V")
ktry
piert otnie
stanol i
mial napd my liwcaG 55,
Fot, Fiat,
niewystarczajce
w
walce
z
najnowszymi
alianc-
kimi sanolotami.
Latem
l94l
r. w
zak adach w
Turynie
by a
ju
gotowa
pe nowymiarowa makieta
samolotu
G
55.
30
maja
lo\ta a
ona
pozylyr nie
zaopinioi ana
przez
komisj
na czele ktrej
sta
szef sztabu
Regia
Aeronautica,
gen.
Prico1o.
Gdy
ju
wydawao
si,
e najwiksze
problemy
z rozwojem G
55
zosta y
pokonane.
po
raz kolejny
ca y
program
stan
pod
znakiem
zapytania.
Okaza o
si
bowiem,
e
prace
nad
silnikiem
A.38 zakoczy y
si
ostatecznie
fia-
skiem. W tej
sytuacji
zesp in .
Gabrielli
rozpocz
poszukiwania
nowej
jednostki
napdowej. Poczt
kowo rozwa ano
zastosorvanie
silnika
Isotta
Fra-
schint
Zeta o mocy
1250
KM.
By on
jednak
do-
piero
w fazie rozwojowej
i
nie chcc
powtrzy
tego samego
b du wybrano
niemiecki silnik
Daim-
ler Benz
DB.605A o mocy
1475
KM,
ktrego
ne-
gocjacje zakupu
licencji
w a nie
rwa y.
Jednak
Niemcy nie
stawia y
przeszkd swemu sojuszniko-
wi i
ju
we
wrze niudo
Turynu
dotar a dokumen-
tacja techniczna silnika.
Po
jej
uzyskaniu Gabrielli
przystpi
do
prac
adaptacyjnych.
Nie sprawi y
one
adnych
problemw,
a r,viksza
moc niemieckiego
silnika
spowodowa a
nawet
plzyrost
osigw
-
obliczeniowa
prdko rnaksymalna
wzros a
do
640 kmih.
W
celu
przyspieszenia
prac
MdA za-
mwi o trzy
kolejne
prototypy
Z terminem plzeka-
zania wiosn
I94 r., oraz
200 maszyn
seryjnych,
ktre
gotowe
mia y by
na
prze omie
l94 l43
r.
W
czasie
gdy
trwa y
prace
nad
prototypami
G
55,
W
\tvczniu l942 r,
po
raz kolejn1 zmieniono
wyma-
gania
odno nie uzbrojenia.
Zalecono
zwikszenie
si y
ognia o
kolejne dwa
l2,7
mm
wkm Breda SA-
FAT,
cznie wic G
55
mia
dysponowa
jednym
20 mm dzia kiem
i czterema
l2.7
mm wkm. Te
ostanie
Tozmieszczorro w
kadubie
w sposb do
nietypowy
-
clwa nad
silnikiem
i dwa
pod
silnikiem,
r ,szystkie
l\ynchronilowane.
Pierwszy Zlrzch
prototypw
G
55
_
MM.,191
-
ukoczony
zosta
w
zakadach
Aeronautica
d'Italia
w Turynie
19
kwietnia
1942
r. Jako e
produkcja
seryjna silnikw
DB.605 nie zosta a
jeszcze
we
W oszech
uruchomiona.
to
pierwszy prototyp
oirzy-
ma oryginalny silnik
niemiecki.
30 kwietnia
szef
pilotw
do wiadczalnych
Fiata.
Valentino Cus
wy-
kona
pierwszy
lot
na
G
55
startujc
z
lotniska
w Turynie.
Zakoczy si on
wynikiem
pozytyw-
rlym.
cho
wlstpi y
problem1
z
usterzeniem
ogo-
nowym,
ktre trzeba
by o
przeprojektowa.
Na
pierwszym
prototypie
przetestowano dwa typy
mi-
gie
-
niemieckie
VDM
i
w oskie
Fiatamilton.
rugi
prototyp
my liwca
Fiat G 55
([/M
492) na
lotnisku labrycznym
lipie 2002
o
Nowa Technika
Wojskowa
Fot, F]al
7/25/2019 Fiat G.55 Centauro - Artyku NTW
3/10
Lepsze okaza o
si
niemieckie.
jednak
ze wzgldtr
na
niemoliuo
otrzymania
w
wymaganlm
termi-
nie migie
d sojusznika zdecydowano
si do
na-
pdu
wybra mig o iaggio 2001,
bdce
pod
wzgldem
charakterystyk bardzo zbli one
do
VDM.
Podczas
kolejnych lotw
samolot uzyska
prdko
maksymaln
636
km/h na
wysoko ci
8000 m.
Bez
problemu
osign
rwnie puap
10
000
m, zacho-
wujc na
tej
wysoko ci
bardzo dobre w asno ci
pi-
lota owe.
Pierwsze
opinie
o
G
55
by y wic
bardzo
dobre.
Wszystko wskazywa o
na to,
i Regia
Aero-
nautica
otrzyma wreszcie znakomity my liwiec
przechwytujcy
zdolny do
podjcia
walki
w
obro-
nie nkanej
nalotami oyczyzny.
W sierpniu 1942 r.
by
gotowy
drugi
prototyp
(MM.492).
Zosta on bezzw ocznie
wys any
do
O rodka
Bada w Locie w
Guidania. O
nadziejach
pok adanych
w G
55 niech
wiadczy
akt, e
samo-
lot
z
lotniska fabrycznego
w
Turynie przeprowadzi
lotem do
Guidania
sam dowdca
O rodka,
pk
Ton-
di.Przez
ca y wrzesie trwa y intensywne testy
eks-
ploatacyjne,
w
ktrych uczestniczyli pp k Baylon,
mjr Borzclni
i
kpt.
Gaspari.
W ich
trakcie
samolot
wykona
seri walk
pozorowanych
z niemieckimi
my liwcami Bf 109G
i Fw 190A wykazujc
sw
wy szo
nad nimi. W
pa dzierniku
1942
r,
z licencyjnym
silnikiem DB.605.
ktry we Wo-
szech otrzyma oznaczenie Fiat
RA,1050 lilone
(Tajfun)
i
ze
mig emPiaggio
P.200l,
Samolot
otrzyma
tak e uzbrojenie, ktre nadal
skada o si
z
jednego
dzia ka MG
l51l20 i czterech I2,']
mm
wkm Breda SAFAT. Trzeci
prototyp
po
zakocze-
niu
testw
fabrycznych
przekazaao
do Guidania.
Produkcja eryina
W lutym
l943 r. rozszerzono pierwotne
za-
mwienie z 200
do
1800 samolotw.
Mia y
one
by
budowane
w trzech zak adach,
w kadym
po
600
maszyn.
W
zak adach Aeritalia
w Turynie
miano
produkowa
wszystkie
podzespo y
i
dokonywa
monta u
finalnego, w Construzioni Meccaniche
Ae-
ronautiche Soc. An.
(CMASA)
w Marina di Pisa
take odbywa si mia monta
kocowy
G
55 oraz
mia y by
budowane
kad uby,
natomiast
skzyda
mia y
dostarcza
nowo
zbudowane zak ady
Aerita-
lia
we
Florencji,
a
usterzenie podzlecono
zakadom
Off. Savigliano. Trzeci z
zak adw nie nale cy
do
koncemu
Fiat
-
SIAI,
podobnie
jak
i
CMASA,
mia
produkowa
kaduby
i
dokonywa finalnego
mon-
ta u. Skzyd a na
potrzeby
SIAi
wykonywa
mia y
zak ady
Construzioni Aeronautiche Novaresi
Soc.
An.
(CANSA)
z
koncernu
Fiat, a
usterzenie
zaktra-
kowitym zakoczeniem prb
eksploatacyjnych i
ko-
nieczno ciwprowadzania
zmian konstrukcyjnych
bezpo rednio
na linii
montaowej.
Na
tempo pro-
dukcji
nie
wp ywa y
pozytywnie
rwnie
alianckie
naloty
strategiczne
powodujce
przerwy
w
produk-
cji,
a
take wystpujcy
deficyt
surowcw.
Rwnie
powa nym
problemem
by brak wykwalifikowanej
sily
roboczej.
W
celu
zapoznania
si
z na.jnowszy-
mi
metodami
organizacji
pracy,
midzy I'7 a
30
marca
1943
r.
w oska
delegacja, w sk ad
ktrej
wchodzili in ,
Gabrielli, Rosatelli
i
Nardi, z
zak a-
dw Fiat wizytowaa
niemieckie wytwmie
1otni-
cze
nale ce do Messerschmitta
i
Henschla. Zebra-
ny
materia
mia
przyspieszy
tempo
produkcji
Centauro,
Pierwszy seryjny
egzemplarz G 55
(MM.91053)
ukoczono
dopiero l0 kwietnia 1943
r. Miesic
p niej
by
gotw
kolejny
samolot.
Do
sierpnia
pro-
dukcja
powoli
rosa,
lecz
daleko
jej
by o
do
plano-
wanych 45 maszyn
na
miesic,
Na
pocztku
lipca
1943 r.
wys ano
egzemplarz seryjny MM.91058 na
testy
uzbrojenia
do
Furbara
w celu definitywnego
ustalenia konfiguracji
uzbrojenia.
W
tym czasie
trwa a
ju
produkcja
i
pierwszych
0
egz.
z
seii
0
ukoczonych zosta o
z uzbrojeniem 1x20 mm
oraz 1x12,1 mm
(17
seryjnych i 3
prototypy).
Do-
piero
w
sierpniu ukoczono samolot
NIM.91060,
ktry otrzyma zalecane
uzbrojenie 3x20 mm
i xI2,7
mm.
Dzia ka zastpujce
12,7
mm
wkm
zabudowane zosta y w
skzyd ach.
Poczwszy
od
tego egzemplarza
nowy
wariant uzbenia sta si
standardem. a samoloty otrzyma y oznaczenie
G 55
Seria I.
Jednak
produkcja
nie trwa a dfugo,
8
wrze-
nia1943
r. W ochy
og osi y
kapitulacj.
Uprzemy-
s owiona
p noc
kaju,
w ktrej
ulokowane zosta y
zakadyprzemys owe pozosta a pod
kontrol
Niemic,
a
w
pa dziemiku
na
tych
terenach
utwo-
rzono faszystowsk W osk
Republik Ludow
(Repubblica
Soziale
Italiana -
RSI),
Wersje
rczwnilwe
i niezrealizowane
prniekty
W I94
r.
MdA og osi o
now strategi
rozwoju
lotnictwa.
Dotychczasowa
mnogo typw samolo-
tw mia a zosta zastpiona
kilkoma
podstawo-
wymi,
a wszelkie wersje wyspecjalizowane
mia y
powstawa
na
ich bazie.
Jednym
z
podstawowych
typw
samolotw
mia
by
Fiat
G 55. W
zwizku
z
tym,
po
wdro eniu
do
produkcji
seryjnej, rozpo-
czto
prace
nad
kolejnymi
wariantami
samolotu. Ja-
ko
pierwsz
rozwaano
budow
pok adowej
wersji
G 55N,
przeznaczonej
do s u by na
lotniskowcu.
W
tym czasie
bowiem trwa y intensywne
prace
wy-
koczeniowe na w oskim
lotniskowcu Aquila,
dla
ktrego poszukiwano
wielozadaniowych
samolo-
tw
pok adowych.28
pa dziemtka
I94
r,
in .
Gio-
vanni Pegna,
odpowiedzialny za dostosowanie
istniejcych
konstrukcji
do
roli
samolotw
pokado-
wych,
wystosowa zapytanie do
g wnego
kon-
struktora Fiata
G
55, in .
Gabrielli,
o
moliwo
o-
konania
stosownych
modyfikacji,
W
odpowiedzi
Gabrielli
stwierdzi , eni
widzi adnych
przeszkd
w
dostosowaniu
G
55 do hangarowania na 1ot-
niskowcu
i wprowadzenia sk adanych skrzyde ,
gdy
samolot technologicznie i tak
dostosowany
zo-
sta do odczepiania kocwek skrzyde celem
u atwienia transportu kolejowego. Istnieje
tak e
mo liwo
stosownego wzmocnienia
podwozia
MM.492 skierowano
na
prby
uzbrojenia do Furba-
ra. Tam
ca kowicie uzbony i wyposa ony
samo-
lot
rozwin
prdko
maksymaln
620
km r. Byo
to
co
prawda
poni ej
oczekiwa,
1ecz nadspodzie-
wanie dobrze
prezentowa y
si w a ciwo cimanew-
rowe maszyny, szczeginie na du ych
wysoko-
ciach. Testy
uzbrojenia
wypad y
pozytywnie,
lecz
po
raz kolejny zadecydowano
o zwikszeniu si y
ognia
samolotu.
Wed ug
nowych wytycznych
G
55
mia
by uzbrojony
w
trzy 20 mm
dzia ka
MG
151/20
i
dwa
I2,'7
mm
wkm
SAFAT. Ponadto
zalecono
dostosowanie samolotu
do
przenoszenia
na
podskrzyd owych
zaczepach dwch
dodatko-
wych zbiomikw paliwa
oraz zlecono opracowanie
na
bazie
G
55 dwch
nowych
wersji
-
my liwsko-
bombowej i
pok adowej,
dostosowanej
do
przeno-
szenia
pod
kad ubem torpedy lotniczej, Podobne
za-
lecenia
otrzyma y tak e testowane wwczas
Macchi
M,C.
205
i
Reggiane
2005. Po zakoczeniu
testw
uzbrojenia
samolot
powrci
do Guidania. Latem
1943
r. mjr Borzoni
przymusowo
wyldowa na
okolicznych
polach
uszkadzajc drugi
prototyp.
Nim
jednak
to nastpi o
G
55
otrzyma
n
azw Cen-
tauro
i
pozytywn
opini.
W
lutym
l943 r.
ukoczono trzeci
prototyp
(MM493).
By to
ju
samolot
w wersji
docelowej
dy
Avia,
Wed ug za o e,
pierwszy
z zak adw
Ae-
ritalia z Turynu
mia podj
produkcj
seryjn
na,
tychmiast, natomiast
rozpoczcie
jej
w
pozostaych
dwch
przewidziano
na
listopad
1943
r,
Przewidy-
wany
miesiczny
potencja
produkcyjny
to
45
ma-
szyn w Aeritalia i po
60 maszyn w obu
pozostaych
zak adach. Jednak
ostatecznie
produkcj
G
55
pod-
jto
jedynie
w
Turynie.
W celu koordynacji produkcji
seryjnej
G
55
po-
woano
Direzione
produzione
Aeronautica
centu-
ro
(Zesp
ds, Koordynacji Produkcji
Centauro),
ktry
podlega
p k.
Prospero Nuvoli z Wydzia u
Technicznego Dowdztwa
W oskich Si Powietrz-
nych.
Celem
powy szych
dzia a by a maksymalna
unifikacja
produkcji
i
jak
najszybsze
zaspokojenie
potrzeb
Regia
Aeronautica.
By y
tojednak
tylko
po-
bone yczenla,
Ju w
lutym
(czyli
w tym
samym
miesicu) mimo
Wstpnej
akceptacji, z produkcji
Fiata
G
55 wycofa y si
zak ady
SIAI.
Mimo
to
MdA
zwikszy o
zamwienie na Fiata
G
55
o I007a, czyli
do 3600
maszyn
Mia y one
zosta
wykonane w latach I944l45.
Produkcja
seryjna,
mimo du ych zamwie i
wy-
sokiego
priorytetu,
rozwija a si bardzo
powoli,
Wynika o
to
przede
wszystkim z
decyzji o
przyst-
pieniu
do
wytwarzania samolotu
jeszcze
przed
ca
Jden
z
Centaurl
(MN4
91 059)
l
serii
produkcyjne1
r
barwach
353a
Squadriglia
Regia
Aeronautica,
Nowa Technika Wojskowa
g
lipiec
2002
7/25/2019 Fiat G.55 Centauro - Artyku NTW
4/10
i
zabudowy
haka
do
ldowania, Jedynym
powa-
niejszym
problemem by a konieczno
nodyflkacji
wlotu
powietrza
do ch odnicy ulokowanej
pod
ka-
d ubem,
tak aby mona
by o
podwiesi
torped
lub
bomb
o
duymwagomiarze.
2
listopada
odpo-
wied Gabrielli
przes ana
zosta a
do
gen.
Albeo
Briganti, dowdcy
lotnictwa morskiego,
z adnota-
cj,
e
plototyp
wersji
morskej
powsta
moe do-
piero po
zbudowaniu
101
seryjnych
G
55,
W
stycz-
niu
1943 r.
Gabrielli
poinformowany
zosta ,
ejako
samolot
pok adowy
wytypowano
morsk wersj
Reggiane 2005,
gdy lotnictwo morskie nie
moe
t
d ugo
czeka,
lcz
Fiat G 55
ma stanowi
jego
nastpc.
W zwizku
Z
tym,
w
marcu 1943
r.,prz-
s ano do
Turynu
stosowne
wymagania, wraz z
cha-
rakterystykami
przewidzianej
do
przenoszenia
przez
samolot
torpedy.
Mia a
to by torpeda
lotni-
cza
nowego typu,
l ejsza
ni
stosowana
w
samolo-
tach Savoia
SM
79.
Jej masa wynosi a
zaledwie
680 kg
(standardowa
wwczas
w oska
torpeda lot-
nadto
jest
atwiejsza
w
obsudze i
bardziej
pewna.
Unikano
rwnie
skomplikowanej
przebudowy
wlotu
powietrza.
Zastosowanie nowego
silnika
spo-
wodowao redukcj uzbrojenia do dwch
20
mm
dzia ek
i
dwch 12,7 mm wkm.
Nowy
samolot
otrzyma
oznacznie
G
57.
Jego
pekt
ukoczony
zosta
w
maju 1943 r. i
przes any
do wytwrni
CMASA,
ktr to
wytypowano
do
produkcji
seryj-
nej morskiego
G
57.
We wrze niu
1943 r. do
zak a-
dw
CMASA
dosnrczono
rwnie
silnik
A.83,
ktry
mia
zosta
zabudowany na
drewnianej
ma-
kiecie
samolotu.
Kapitulacja
W och i
zmiana sytua-
cji
politycznej
w
pastwie
przerwa y
dalszy
rozwj
samolotu.
Nie
by
to
jednak
koniec torpedowo-bom-
bowej
odmiany
G
55.
Na
pocztku 1944 r.
rzdWoskiej
Republiki Lu-
dowej
zwrci
si
z
propozycj
budowy
na
potrze-
by
ANR
500 samolotw
G
55. Sto
z
nich
mia o
zosta
zbudowanych w
specjalnej
odmianie
torye-
dowo-bombowej,
przeznaczonej
do
zwalczania
dowego
G
55
o
numerze seryjnym MM,9.1086.
Przebudow
ukoczono
w
marcu
1945
r.,
a
maszy-
n oblata kpt.
Adriano Mantelli.
Pomimo ci kie-
go
adunku
zewntrznego,
wasno ci
manewrowe
i
osigi samolotu okaza y si bardzo
dobre.
Byo
jednak
zbytp no
aby
podj
jego
produkcj
seryj-
n.
Po
zakoczeniu
wojny
samolot
ponownie zosta
przebudowany
do
standardowej
postaci.
Obok
wersji morskich planowano tak e
zbudo-
wa
inne
samoloty.
Jednym
z
nich mia by Fiat
G
55
Bis. W
wersji
tej
planowano zabudowa
uzbroienie
sk adajce
si z czterech 20 mm
dzia ek
MG
151/20 umieszczonych w
skzyd ach.
Wersja ta
nie wysz ajednak
poza
faz
projektow.
Podobnie
sytuacja
przedstawia a
si
z
wersj
wysoko ciow,
ktra mia a otrzyma
ci nieniow
kabin
pilota
za-
adoptowan
z do wiadczalnego
Bf 109G.
W
grudniu
|942
r. in .
Gabrielli
rozpocz
studia
nad wersj
rozwojow G
55, do napdu
kt
pla-
nowa u y
jednostki
napdowej wikszej
mocy.
Pocztkowo tozwa a o
u ycie silnika A.40, rozwi-
janego
w sekcji silnikowej
zak adw
Fiat.
Mia
on
osiga
moc 2100
KM,
leczby jeszcze w trakcie
prac
badawczo-rozwojowych.
W
sytuacji
zgo-
dnie
z niemieckimi
sugestiami
(o
czym
dalej)
zde-
cydowano
si
p atowiec
G
55 dostosowa
do silni-
ka
Daimler
Benz DB.
603
o mocy
1750
KM.
Przedprodukcyjny silnik
tego
typu
dotar do
Tury-
nu
w
kwietniu
1943 r. W
celu wyprbowania
spo-
sobu
zabudowy
nowej
jednostki
napdowej
zdecy-
dowano
si
przeprowadzi
prby
na
trzech
egzemplarzach G
55
sei
0.
Silnik
DB.
603, w
po-
rwnaniu do
DB.605, mia nieco
wiksz
mas
i
wymiary. Spowodowa o
to konieczno
wzmoc-
nienia o a gruntownego przekonstruowania
przo-
du kadfuba,
ktry
zosta znacznie wzmocniony.
Do-
kumentacja techniczna
gotowa
by a
w
lipcu
1943 r.
i
zak ady
Fiat
otrzyma y
zlecenie
na
budow
dwch
prototypw
(MM.536
i
MM.537). Samolot
otrzy-
ma
nowe
oznacznie
G
56,
By w
zasadzie bardzo
zbli ony
do swego
poprzednika.
Wikszo
nstala-
cji wewntrznych
i
podzespo w
pozosta a
bez
zmi-
an.
Rwnie sylwetka
nie by a
zmieniana.
Wyd u-
ono
jedynie
o kilka
centymetrw
kad ub samolotu,
co
wiza o
si ze zmian
jednostki
napdowej. Ja-
ko
uzbrojenie
przewidziano
trzy 30 mm dzia ka
Rheinmatall,Borsig
MK
108 zabudowane
w
skzy-
d ach
i
w osi silnika.
Ze wzgldu
na
wzrost
masy
i
konieczno zachowania niezmienionego
rodka
ci ko ci fezygnowano
z
kad ubowych
wkm,
We wrze niu
1943
r.
dalsze
prace nad
G 56
zo-
sta y
wstrzymane na skutek kapitulacji
W och,
jed-
nak szybko, bo
ju
w
pa dzierniku
zosta y
one
wznowione
na
polecenie
kontrolujcych
zak ad
w
Turynie Niemcw,
ktry 1iczyli na
produkcj
G
56 na
potrzeby Luftwaffe. Pierwszy
pTototyp
G
56, z
powodu
braku dzia ek 30
mm,
uzbrojony
zosta
w 20 mm dzia ka MG
151/20. Zosta on obla-
tany 28 marca 1944
r.
ptzez
pilota
do wiadczalnego
Valentino
Cusa. Samolot podczas prb wykaza bar-
dzo
dobre
w a ciwo ci
otne, cho
jego
zwrotno
by a
nieco
gorsza
od
G
55.
Prdko maksymalna
-
680 km/h
rekompensowa a
t
trat,
Oczekiwano
dalszej
poprawy po
zastosowaniu
cZtero opatowego
mig a
VDM o
rednicy 3,05
m.
Wyniki
prb
porwnawczych z niemieckimi
my liwcami
Bf 109K
i Fw 190A rwnie okaza y
si
dla
G 56
pozytywne.
nicza waya 987
kg).
Po
rozpoczciu
prac
stu-
dyjnych
oznaczenie
wersji morskiej zmieniono
z G 55N
na
G 55S.
Nowa wersja mia a
otrzyma
w miejsce
dotychczasowego
duego
wlotu
powie-
trza
dwa mniejsze, umieszczone
na
przykadubo-
wych cz ciach
skzyde , a wygospodarowanprze-
strze midzy nimi
miano
ptzezlaczy
na torped
lub
bomb.
W
celu umo liwienia
startu
z
torped
przed u ono takze
gole
k ka
ogonowego.
Jednak
lotnictwo morskie zmieni o
zdanie i
poleci o
prze-
rwa
prace
nad G
55S,
zlecajc za to budow sto-
sownego samolotu
z chodzonym
powietrzem
silni-
kiem
gwiazdowym Fiat A,83RC
21-5
Vortice
o
mocy
1250
KM.
Oceniono
bowiem,
e
w
warun-
kach morskich o
wiele lepiej bdzie spisywa
si sa-
molot z
gwiazdow
jednostk
napdowa, ktra
po-
lipiec
2002
o
Nowa
Technika Wojskowa
alianckiej eglugi.
Wiza o
si to z
przygniatajca
przewag
aliantw
w
powietrzu
i
nlemo liwo ci
przeprowadzania
atakw
torpedowych
przez kla-
syczne, wielosilnikowe
samoloty
torpedowe.
W
szybkich
G 55 widziano
mo liwo
odjcia
sku-
tecznych
dzia ai. Zesp
in .
Gabrielli
z rado ci
powita
t
propozycj
jako,
e Wystarczy o
,,odku-
rzy"
projekt
G
55S.
Jako e,nowy
torpedowo-
bombowy
samolot
mia przenosi standardow
tor-
ped lotnicz Whitehead-Fiume
o
masie 987
kg
zaistnia a
potrzeba
redukcji masy
konstrukcji.
Uczyniono
to
po przez
demonta
skzyd owych
20 mm dzia ek MG l51/20
i
kad ubowych
I2,'7
mm
wkm. W czelwcu
1944
r.,
w
celu
przyspieszenia
budowy
prototypu wersji torpedowo-bombowej,
podjto
decyzj
przebudowy w Venegono
standar-
Fiat G 55 dostosowany
wiosn 1945 r, do
przenoszenia
torpedy
Iotniczej na aczepie
podkadlubowyn
7/25/2019 Fiat G.55 Centauro - Artyku NTW
5/10
25 kwietnia 1944 t.
zaJad
w Turynie
sta
si
obiektem
ci kiego nalotu Aliantw. W
jego
trak-
cie, obok
znacznych
zniszcze
w
samym
zak adzie,
uszkodzeniom uleg
pierwszy
prototyp
G 56
i
pr-
by samolotu
zosta y wstrzymane. Powrcono
do
nich w
pa dzierniku
1944
r., kiedy to
ukoczono
drugi
prototyp. Jednak
w
iym
czasie
Niemcy
pod-
jli
decyzj o
przerwaniu produkcji
G
55
i dalsze
prace
nad G 56 zosta y wstrzymane. Wybiegajc
nieco
w
przysz o ,
arto wspomnie
e po
wojnie
drugi
prototyp
G
5,
lub
odremontowany
pierwszy
prototyp,
by
przez
zakady w
Turynie wykorzysty-
wany
jako
latajca hamownia, do testowania w
po-
wietrzu nowych silnikw
i
migie . atowiec wy-
korzystano rwnie
do
bada wariantw uzbrojenia
-
m.in.
przetestowano
na nim sposb zabudowy
w skrzyd ach
czterech
20 mm
dzia ek.
Ciekaw,
lecz pozostajca
tylko
na
papierze we-
rsj,
by
projekt
ci kiego dwukad ubowego my-
liwca dalekiego zasigu G 58. Samolot mia sk a-
da si
z
dwch
kad ubw G
55,
po czonych
ze
sob
prostoktnym
odcinkiem
centrop ata.
Zewn-
trzne cz ci
skrzyde
zachowano
bez
zmian,
cho-
cia
jeden
z
projektw przewidywa
ich
powik-
szenie.
Kabina pilota
zosta a zachowana
w lewym
kadubie, w prawym
zabudowa miano
dodatkowy
zbiornik
paliwa.
Planowano
zmieni
tak ,e
usterze-
nie
poziome,
ktre sk ada si
mia o
z
jednego
sta-
tecznika
ze sterem
wysoko ci,
Lczcego
oba
ko-
ce kad ubw. Nietypowy
uk ad wymusi rwnie
zmiany w
podwoziu g wnym samolotu. Zosta o
ono tak
przekonstruowane,
e
jego
wz y mocowa-
nia
przesunito
w
stron
kad ubw,
tak
by
golenie
chowa y
si w
wycicia
pod
kadubami,
a
same
ko-
a
w
komory
centrop ata. Do
napdu
planowano
zastosowa silniki Fiat RA-l050RC.58,
czyli te sa-
me co w standardowym
G 55. Uzbrojenie
mia o
by niezwykle
silne
-
sze 20 mm
dzia ek
20 mm
i
cztery I2,7 mm wkm.
W kwietniu
1943 r.
projekt
G
58
przed o ony
zosta MdA. Po
jego
akceptacji
przystpiono
w lipcu 1943 r. do
prb
tunelowych
na
politechnice
w
Turynie.
Wykaza y one koniecz-
no
przeprowadzenia
zmian
w
konstrukcji, szcze-
glnie w zakresie
usterzenia.
Kilka
dni po zawie-
szeniu broni
z Aliantami,
zak ady
Fiat
otrzyma y
decyzj o wstrzymaniu
prac
nad G 58. Samolot
mia
by
produkowany
seryjnie w
zakadach
CAN-
SA w Cameri. ETllJ
Pierwszy
prototyp
samolotu
F at G
56 napdzanegoi siInikiem
Daim er
Benz DB,603,
Fiat G.55 Serie
l
Sottoserie 0
G.55
-
torpedowy
Fiat
G.55 Centauro
@
Marek Ry 2002
Fiat G.56
Fiat G.57
tr
Nowa
Technika Wojskowa
o
lipiec
2002
7/25/2019 Fiat G.55 Centauro - Artyku NTW
6/10
effiffi& ffiwffiffiffiwwMffi
ffi&W
ffi
fiffiffiffi
Cz. ll
Cenlau,a
znajdujcych si w
jednostce
tylko dwa
b ,y
sprarvne.
szczeglnie
czsto wystpowa y pro-
blem.v
z k kiem
ogonowym. a tak e
z
amortyzacj
goleni podu,ozia
g wnego. Po zaledwie kilku lo-
laeh
ll;.rgInillnie
pkl 1
opony,
W
czen ,cu
1 9:l3 r.
jeden
z Fiatw G 55 trafi
do
nl, lir kiego
klucza alarmowego. By a
to nieetato-
u,r,
oddzia
1otniczy
powo any
ad
hoc w o rodku do-
rviadczalnym
l,
Guidonia.
W tym czasie bowiem
alianckie sarnoloty
zaplszczy si nad terytorium
W och siejc SpustosZenie.
W
Centatu,o
Regia
Aeronautica
planowa a
tak e
uzbroi 53.
Pu k
My liwski.
12 sielpnia
do
151.
Dy-
wizjonu
tego
pukLr
dotar
pojedynczy
G
55, lecz
by
to
jedyny my liwiec
ego
typu
jaki
trati
tam
przed
kapitulacj.
Drugi z
dywizjonw
-
153, nig-
dy nie
otrzyma
adnego Centauro.
Nienieeka
przygada
Pierwsze
prby
po czenia
w oskiego
przemys u
lotniczego i niemieckiej machiny wojonnej
nastpi-
o
jeszcze
przed podpisaniem
przez
W ochy
zawie-
szenia
broni.
Niemcy,
d c
do racjonalizacji
produkcji i zmniejszenia r norodno ci
produkowa-
nych typw,
zaproponowali W ochom wspln
pro-
dukcj
wybranych samoiotw bojowych.
Pod ko-
niec i942 r, naczelny
dowdca si niemieckich
we
W oszech
marsza ek
Kesselring
wraz ze
wit
o1i-
cerw LuftwatTe
z o ywizytw o rodku do wiad-
czalnym
Guidonia ogldajc
najnowsze typy samo-
lotw Regia
Aeronautica.
Z
po rd
wszystkich
pokazanych maszyn najwiksze wra enie
wywo a
Fiat G 55.
Po
powrocie
z
pokazu,
na biurko
Milcha
trafi
stosowny
rapoft wysoko oceniajcy
mo liwo-
ciG 55.
Milch zareagowa szybko.
Na
pocztku
1943
r.
powo iura
zosta a
grupa eksperlw,
ktrych
zadaniem mia a by ocena
w oskiej
maszyny. W jej
sk adzie
znalaz si
pk
Petersen
z Erprobungsstel-
le
z Rechlina
(o rodka
testrrjcego
najnowsze kon-
strukcje,
zarwno w asne
jak
i
zdobyczne).
I
tym ra-
zem ocena Fiata G 55 by a
nadzwyczaj
pozytywna.
22 lutego
1943 r. dosz o do spotkania
Milcha,
gen.
Gallanda
i
p k.
Petersena
z
marsza kiem Goerin-
giem,
na ktrym
poruszono kwesti
produkcji
Fia-
ta G 55 na
potrzeby
Luftwaffe.
W
dyskusji
podkre-
lano
zalety
G
55, ktry by
lepszy od u ywanych
lvwczas samolotw niemieckich.
Jedn
Goering
uci dyskusj stwierdzajc,
e nowe niemieckie
my liwce
z
silnikiem
DB.
603 bd lepsze od w o-
skiej maszyny.
Dyskusja zakoczy a
si
jednak
wy-
daniem
zalecenia
przystosowania
G
55 do silnika
DB
60]. co
zaowocor a o
powstaniem r spomnia-
nej
w poprzedniej cz ciartykuhr wersji
Fiat
G
56.
W maju 1943 r, Nierncy wys ali do
Turynu ko-
lejn delegacj, ktra mia a
zapozna si z metoda-
mi
produkcji Fiata G 55. Jednak eksperci od spraw
produkcji seryjnej negatywnie
zaopiniowali w oski
samolot.
Wed ug
ich
raportu
produkcja
Centauro
wymagaa co
najmniej 15 000 roboczogodzin.
co
byo warlo ci
nie
do
przyjcia.
Dla
porwnania na-
k ad
pracy
przy produkcji
wersji
Bf
109G wynosi
zaledwie 9000 roboczogodzin.
Nie
przesdzi o
to
jedn
1osw
G
55.
Dopiero
wydarzenia
polityczne
odmieni y 1osy
programu.
Podpisanie
przez W ochy we wrze niu1943 r,
zawieszenia broni
zmieni o sytuacj w
zakadach
Aeritalia. Stacjonujce
na terenie
W och
jednostki
niemieckie
przej y
kontrol
nad uprzemys owio-
n
p noc
kraju,
przejmujc pod
swe w adanie
tak e zak ad w
Turynie. Do zakadu
przydzielono
kzvsztof zalewski
Zastosowanie hojowe
w Begia
Aeronautica
Pierwsz
jednostk
bojow,
ktra otrzyma a
Fia-
ty
G
_55 by a 353, eskadry
20. Dywizjonu 51.
Pu
ku
My liwskiego
(353^
Squadriglia
20o
Gruppo
5l"
Stromo)
w Ciampino Sud.
20 kwietnia 1943
r.
do eskadry dotar
pierrvszy prototyp
G _55,
Na
po-
cztku
czerwca 19. 3 r,
plzekazano do testw
r ,r ,a-
runkach bojowych dwa dostpne
serl,jne Fiatv
G
55. Miesic
p niej
do czy y do nich
kolejne
trzy
maszyny. W sierpniu
353.
eskadr
zasili o
pi
nastpnych G 55
zwikszajc liczb
Centattro do
11.
Pierwszy lot bojowy G 55 tej
jednostki
wyko-
na y
8
czerwca 19zl3 r. Do
pierwszej walki
powie-
lrznej
z
przeciwnikiem dosz o jednak dopiero
24
czerwca. Formacja samolotw
z
353. eskadry.
lv
sk adzie
ktrej znalaz si
pojedynczy
G
55, usi-
owaa
przechwyci 25 P-40 z 325, Grupy My liw-
skiej
USAAF.
Iedynie Centauro
uda o si dogoni
i
zestrzeli
jednego
P-40, Na kolejny sukces lrzeba
by o
czeka do 26 sierynia.
Wwczas
to
ppor,
Fau-
sto Morettin
zestrzll my liwlecP-38. Nastpnego
dnia
por,
Osvaldo
Bartolozzi zniszczy bombowiec
B-17.
Ten ostatni
pilot.
etatowo lata
w 300. eska-
drze, lecz w tym
dniu
.,wypo yczy "
maszyn
z
353
eskadry,
29 sierpnia
por.
G,iuseppe
Benniceli,
por.
Bartolozzi i chor.
Alessandro Sicco zestrzelili
po
my liwcLl P-38,
Dalsze
sukcesy my liwcw
G
55
przerwane zosla y
,,wykruszeniem"
si
z
przyczyn
technicznych
maszyn, oraz
podpisaniem we wrze-
niu
aktu kapitulacji W och.
Mimo
sukcesw,
pierwsze
do wiadczenia eks-
ploatacyjne
z
jednostki
frontowej nie by y
zachca-
jce.
Niezar odno echniczna
masl) n
pozosta\,ia-
a
du o
do
yczenia.
Pod koniec sierpnia
z 12
sierpie 2002
o
Nowa Technrka
Wojskowa
7/25/2019 Fiat G.55 Centauro - Artyku NTW
7/10
persone1
niemiecki cz ciowo ekrutujcy
si
z
Luftwaffe. Uczestniczy on nawet
w
testach fa-
brycznych
samolotu,
Ukoczony w
pa dzierniku
1943
r.,
pierwszy
pod
kontrol niemieck
egzem-
plarz
G
55, bezzw ocznle wys ano do o rodka
do-
wiadczalnego w Rechlinie. Tam Centauro
oblaa-
ny zosta ptzez kpt. Lerche.
W
pa dzierniku
ukoczonojeszczetrzy
dalsze G
55,
ktre
otrzyma-
yniemiecki kamufla i znakl, rozpoznawcze.
W
tym
samym
miesicu zak ady w Turynie
wizy-
towa
Ku
Tank, znany niemiecki konstruktor
lot-
niczy, ktry mia oceni mo liwo ci
G
55.
Prawdo-
podobnie
nie
wystawi
on
Centauro
najlepsze
opinii,
jako
e
1,0
pa dziernika
Milch
podj
osta-
teczn
decyzj
o ske leniu
pomys u
budowy
G
55
w
Niemczech. Niemcy zaakceptowali
jedynie
ukoczeniu
budowy
128
samolotw
G 55
na
po-
trzeby
lotnictwa faszystowskiego,
elementy
do
bu-
dowy ktrych by y w
r nej
fazie
monta u. Jedno-
cze nie skasowano
poprzednie
zamwienie
na
3600 egzemplarzy.
Od
listopada
1943 r, zakady,
bdc
nada1
pod
kontrol niemieck,
przekazywa-
y
samoloty do si
powietrznych
W oskiej Republi-
ki Ludowej
(ANR).
W listopadzie by y to zaledwie
dwa samoloty,
a
przez
nastpnych
pi
miesicy
zdoano
skompletowa
zaledwie
50
maszyn.
Po-
zwoli o to na uzbrojenie
jednego
pu ku
my liwcw.
Dalszy
rozwj
produkcji
seryjnej za ama i
jed-
nak po
dywanowym
nalocie
USAAF,
ktry 25
kwietnia
1944 r.
powa niezniszczy
zakady w Tu-
rynie, Nie
przeszkodzi o
to
jednak
w negocjacjach
jakie
na
prze omie
kwietnia
l, maja 1944 r.
prowa-
dzi o kierownictwo
zak adw
Fiat
z
niemieckim
Dyrektorem
ds.
Produkcji
Lotniczej we W oszech.
W ochom uda o si bowiem uzyska zamwienie
na
500
kolejnych
samolotw G 55. Jednak w sierp-
niu stanowisko niemieckie wobec
W ochw uleg o
zmianie. 4 sierpnia 1944
r.
pilot
do wiadczalnyza-
k adw Aeritalia,
Serafino
Agostini
zdezerterowa
na stron
Aliantw porywajc fabrycznie nowy
sa-
molot Fiat
G
55 o numerze
seryjnym
MM
91l50.
Po
obfitujcym
w
dramatyczne wydarzenia
1ocie
Agostini wyldowa
w
Piombino.
W
ten
sposb
w
rce
Aliantw trafi
pierwszy
ca kowicie
spraw-
ny
samolot tego
typu. Zosta on
rozmontowany
Fiat
G 55
20 Gruppo
ANR w ]ocie, kw
ecie
,]944
r,
i
drog morsk
wys any
do Wielkiej
Brytanii. Ma-
szyna uzyska a numer
RAF VF204
i
...zakoiczya
ywot
w
stanie zdemontowanym w
skrzyniach
sk adowanych
w Tangmere,
Konsekwencje
przelo-
tu
na
stron alianck dla wytwrni w Turynie
byy
jednak
o wiele
powa niejsze.
Niemiecki
Sztab
ds.
Produkcji
Zbrojeniowej i Wojennej, zarzdzalcy
kontrolowanym
przemys em
w oskim
w
imieniu
Ministerstwa
Produkcji
Zbrojeniowej i
Wojennej
podj
decyzj
o
przerwaniu
produkcji,
a
zgromadzone
su-
rowce zosta y
skonfiskowane
i
wywiezione
do Niemiec.
W efekcie ostatnim my liw-
cem
G
55
przekazanym
77
sierpnia
1944 r.
siom ANR
by a maszyna oznaczona nu-
merem
MMg1149,
czyli
wcze niejsza
od tej ktra
zo-
sta a
porwana.
Pod
koniec
1944
r. in . Ga-
brielli opracowa
jeszcze
nie-
uzbrojon, dwumiejscow
wersj szkoln G 55. Jednak
gdy
na
pocztku
1945 r. kcin-
cem Fiat w
oparciu o
posiadane
surowce zg osi
propozycj
budowy
trzech tego typu maszyn
i
sze-
ciu
standardowych G 55 uzyska odmow.
Na tym
koczy
si wojenna
produkcja
Fiata
G
5-5.
W
slu hie AIllE
Po
proklamowaniu
w pa dzierniku
1943
r. w
p
nocnych cz ciach
kaju
W oskiej Republiki Ludo-
wej
przystpiono
do
tworzenia si zbrojnych
maj-
cych kontynuowa walk u
boku Niemiec, Szybko
powo ano
tak e w asne
lotnictwo
wojskowe. Po-
cztkowo Aeronautica
Repubblicana,
a
od czerwca
194zl r. Aeronautica Nationa1 Repubblicana.
W
je-
go
sk adzie znalaza
si tak e
jednostka
walczca
na
Fiatach
G
55.
By
to dywizjon Montefuso wyposa-
ony
w
samoloty odziedziczone
po
353. eskadrze,
Organizacyjnie
podlega
on 1. Pu kowi
(1"
Gruppo),
ktry niemal w
ca o ci
y
wyposaony w Macchi
MC.
205. Jednostka midz1 stlczniem l
.7erwcem
1944
r.
walczy a
w obronie Turynu. 29 marca
1944
r.
podczas
odpierania
nalotu
USAF
piloci
tej
jedno-
stki
zestrzelili
B-17.
Jedn
w walce zgin dowd-
ca
jednostki
pk
Boneti. Od tego momentu nazw
dywizjonu
zmieniono
na Montefus
c o
-B
oll
eti.
W
marcu
1944 r.
po
odebraniu
z
zak adw
w
Tu-
rynie kolejnych
G
55 do ycia
powo ano
2. Pu k
My liwski
sk adajcy si z trzech dywizjonw i klu-
cza sztabowego.
cznie na
staniejednostki by o 40
G
55.
Bazowa a
ona
w Bresso,
Ju w
pierwszym
lo-
cie bojowym w
dniu 30
kwietnia 1944
r.
piloct
2.
Pu ku zestrzelili
bombowiec
B-24, tracc
jednak
jednego
Centauro,25 maja za operujc wraz
z
pi-
1otami
1.
Puku zdo ali
zniszczy cztery
samoloty
nieprzyjaciela,
za
cen
jednego
G
55. Jednak
na
skutek eksploatacji
w
trudnych warunkach bojo-
wych samoloty
Centauro szybko
si
wykusza y.
31
maja 1944 r. 2. Pu k zosta przezbrojony
w
my liw-
ce Bf 109G
przekazane
przez
I.|JG 53 i IVJG'77.
Ocala e
sprawne egzemplarze
G 55
przekazywane
by y
do
dywizjona Montefusco-Boneti,
cho
jeszcze
na
pocztku
czerwca
pu k
wykazywa na stanie
23
Bf 109G i
8 G 55.
Z
po rd
tych ostatnich spraw-
nych by o zaledwie trzy.
W
midzy
czasie dosz o
do cz clowego
przezbrojenia
1. Pu ku. Sk ada
i
onterazztirzech
dywizjonw, zczegol.
i
3. dys-
ponowa y
mieszank
Macchi MC.
205
i
Fiat
G
55
(13
MC,
205
i
18
G
55),
a 2.
Dywizjon nadai
pozo-
stawa cakowicie uzbrojony
w
MC, 205.
Jednak
szybko si a bojowa
1.
Puku
zosta a mocno nad-
szarpnita. 5 czerwca 194,1
r.
lotnisko
Reggio
Emilia,
na ktrym
pu k
bazowa
zosta o
niespodzie-
wanie
zaatakow
ane
przez
siln formacj ameryka-
skich P-38. Utracono wiele samolotw. Dziesi dni
Centauro M\l|.91150 dezertera Serafino Agostlni
1u
z brytyjskimi o naczenlarni
oraz
nurnerem
ewidencyjnym
VF204
Nowa Technika Wojskowa
osierpie
2002
7/25/2019 Fiat G.55 Centauro - Artyku NTW
8/10
Na zdlciu
potvy ej
statyczna
prba
siInika
prototypu
dwu-
miejscowego G
55B
p niejw
walce
z
243.
Dywizjonem
RAF
na
po u-
dnie
od Piacenza
utracono
dwa
G
55.
27 czerwca
utracono
koiejne dwa
G
55 tym
razem
w
walce
z
238, Dywizjonem
RAF.
W
lipcu
pu k
przebazo-
wano
do Vincenza.
2
lipca w walce
z my liwcami
66.
Dywizjonu
USAAF
zgin na
G
55
kpt. Tone-
si. 20
lipca
utracono dwa
G
55 w
starciu
z
eskort
formacji
B-24
w
onie
Udine.
30
lipca
tym razem
brytyjskie
SpitJire
zestrzeli y
G
55
z
tej
jednostki,
Ostatnim
utraconym
w boju
Centtturo by a
maszy-
na
sier .
Cimatti,
ktry
to zosta
2 sierpnia
1944
r.
zestrzelony
przez w asn artyleri
plot.
Wktce
po
tym wydarzeniu
ANR
przekszta cono w
W oski
Le-
gion
Lotniczy
i
wycofano
z terytorium
W och.
oca-
la e samoloty
typu
G
55
planowano skoncentrowa
w
3.
Pu ku
My liwskim,
1ecz
w
listopadzie
1944
r.
gdy
zakoczono
reorganizacj
jednostki.
zostaa
ona
uzbrojona
w
Bf 109.
Po wojr e
Po
zakoczeniu
dzia a
wojennych
w Europie
powrci o
zainteresowanie
Fiatem
G 55, ktry
nadal by uznawany
zajeden
z najlepszych
my liw-
G 55
lotnlctwa
wojskowego Syrli.
6rpie
2002
o
Nowa
Technika
Wojskowa
cw
II wojny
wiatowej.
Jednak odradzajce
si
lot
nlctwo w oskie
widzia o
w nim
g wnie
doskona y
samolot
do
szkolenia
zaawansowanego.
Na
poczt-
ku
1ipca
1945
r.. czyli
dwa miesice
po
zakocze-
niu
wojny.
zak ady
Fiat zg osi y
Ministerstwu
Lot-
nictwa gotowo wznowienia produkcji
G
55,
jednocze nie
za czalc
plan
budowy
do lipca
przy-
szego
roku
120
maszyn.
Propozycja
nie uzyska a
akceptacji
ze
wzgldu
na
ograniczenia
nao one na
Wochy
przez Sprzymierzonych.
Pierwszym
powojennym Centauro,
ktry
opu ci
w
kwietniu
l
946
r.
wytwrni w
Turynie by
odna-
leziony w
Lonate
prototyp
bombowo{orpedowego
G
55S,
ktremu
przywrcono
pierwotn
form.
W
kwietniu
l946 r. zak ady
w Turynie
otrzyma y
tak e pierwsze zamwienie
na
produkcj
G
55
na
potrzeby lotnictwa
w oskiego.
W
zamwieniu
nie
okre lono
jednak
liczby
samolotw,
jako
e mia y
one powsta
z
cz ciwyprodukowanych jeszcze
podczas wojny. 5 wrze nia
1946
r. bramy fabryki
opu ci y
ierwsze trzy
seryjne
G
55
produkcji
po-
wojennej
(MM9l
i53.
MM9l
l56
i
MM91l57),
Zo-
sta y
one
przekazane
do
szko y
lot-
niczej
w Lecce.
W nastpnych
miesicach,,sk adanie"
samolotw
i
remonty ocala ych
egzemplarzy
kontynuowano.
Od
budowanych
w czasie
wojny
samolotw
G
55
r -
ni y
si
Zastosowaniem
innego
wy-
posa enia radiowego, a
take uzbro-
jeniem.
To
ostatnie
sk ada o
si
z
czterech
12.7
mm wkm SAFAT
(dwa
w kad ubie
nad
silnikiem
i
dwa
w skrzyd ach),
lub z
dwch
I ,7
mm
wkm w kad u-
bie
i
dwch
20 mm dzia ek
Hispano-Suiza
w
skrzy-
d ach.
ktre
zastpi y
MG
151/20. W
produkowa-
nych
po
wojnie
maszynach
nie montowano dzia ka
strzelajcego
przez
wa
silnika.
Otrzyma y
one
oznaczenie
G
55A.
Powrcono
tak e
do
planu
budowy
dwumiejsco-
wego
samolotu szkolnego
porzuconego na
poczt-
ku
1945
r.
Na
pfototyp
wersji szkolnej
przebudowa-
no seryjny
MM9i155,
Otrzyma on
oznaczenie
G
55B
i
zosta oblatany
przez Valentino Cusa
12
grudnia
1946 r.
Po kilku
miesicach
samoiot
prze-
kazano
do szko y
w
Lecce.
cznie
w czasie
wojny
i po niej zbudowano
218
samolotw
Fiat G
55.
Ich
rozwj
trwa
do
1948 r.,
kiedy
to
zakady
Fiat
zachcone sukcesami
ekspor-
towymi,
rozpocz y
prace nad
kolejnymi
wersjami
samolotu
napdzanymi
innymi silnikami.
Jako
pierwszy
powsta projekt
G
55AD i
BD
(szkolny),
gdzie
silnik
DB.605
zamieniono
na Isotta
Fraschini
Delta
RC.40.
P niej
oznaczenie
zmieniono
na
G
48A i G 48B,
Kolejne
projekty
G 55AP/G 55BP
(G
61A
i
G 61B)
zak ada y
zastosowanie
popular-
nego amerykaskiego
silnika Packard
V-l650/7,
lub brytyjskiego
Rolls-Royce Merlin
G
55
AM/G 55BM
(G
59A i G 59B),
Te ostatnie
w
1951 r.
by y
budowane
w
ograniczonej
i lo ci
dla
lotnictwa w oskiego
i
syryjskiego.
Uzbrojone by y
w
cztely
dzia ka
20 mm
i
osiga y
prdko maksy-
maln 593
km/h.
0hiarty
zagranm ai
Samoiot
Fiat G 55 do
zybko
znalaz
odbior-
cw zagranicznych.
Ju
w
1946
r.
podpisano pierw-
szy kontrakt
na dostawy Centauro
do
Argentyny.
Fuerza
Aerea Argentina
zamwi o
45 maszyn tego
typu,
z
czego
15
w wersji G 55B
(szkolnej).
Dosta-
wy
dla
Argentyny
rozpoczto
w
maju 1941
r,,
a
zakoczono.je
w
grudniu
tego
roku.
Dziesi
z argentyskich
samolotw
zosta o
z oonych
z do-
stpnych
cz ci
produkcji
wojennej,
natomiast
po-
zosta e
zbudowano
od
podstaw,
Samoloty
G
55
lot-
nictwa
Argentyny
uzbrojone
by y
w
cztery
wkm
12,7
mm.
Bazowa y
one na
1otnisku
El
Palomar
i
pozostawa y
w
su bie
do
poowy 1at
50,
Wed ug
niektrych
rde
Argentyna
w
1948
r.
zwrci a
I]
maszyn. ktre
sta y reeksportowano
do
Egiptu.
Kolejnym
kajem,
ktry
zainteresowa
si
C 55
by
Egipt. Zamwi
on 39
maszyn tego
typu, w tym
dwie
w wersji
dwumiejscowej
G
55B.
Dostawy
roz-
poczto w
padzierniku
1948
r.
i
zoczono
rok
pniej.
Samoloty
dla
Egiptu by y
identycznie
Pierwvy
nowy Centauro
-
Fiat G 55A
wyprodukowany
we
w e niu
947
r
Argentysk G 55
po pnymusowym
ldowaniu
5
sierpnia
194i
r
7/25/2019 Fiat G.55 Centauro - Artyku NTW
9/10
skonfigurowane
jak
argentyskie.
Bazowa y
one na
]otnisku
Almaza. Drugim bliskowschodnim
odbior-
c
G
55
sta a
si Syria,
ktra zamwi a
Centauro
pod koniec
1948 r. Midzy
styczniem a wrze niem
1949 r. dostarczono 12 G 55A i
1
G 55B. Maszyny
sprzedane Syrii nie by y specjalnie w tym celu
pro-
dukowane, lecz skorzystano
z
samolotw
pierwot-
nie
przeznaczonych
dla
1otnictwa
w oskiego.
Syryj-
skie G 55 bazowa y w Aleppo i suyydo zada
szkoleniowych. Najbardziej znanym pilotem
G
55
by
przysz y
prezydent
Syrii Hafiz
al Assad.
P niej
na
potrzeby
Syi
wyprodukowano
G
59 napdzany
silnikiem
Rol}s-Royce
Merlin
o
mocy
1490
I(M.
fipis
techniczny
Jednosilnikowy my liwiec
przechwytujcy
o
uk adzie
wolnono nego dolnop ata.
Kad ub
i
skzyd a o
konstrukcji
ca kowicie
metalowej
z pm-
oujcym
pociem
z blachy duraluminiowej. Lot
ki i stery kyte
p tnem,
P atdwud wigarowy, czte-
rocz ciowyz lotkami i
dwucz ciowymi
klapami
do
ldowania. Obie cz ci
skajne skzyde
atwo do
demonta u
na
wypadek
konieczno ci
ranspou
ko-
lejowego. Usterzenie klasyczne, wolnono ne.
Do
napdu
wykorzystano ch odzony ciecz silnik Fiat
RA.1050
(DB.605A)
o mocy
l350
KM. Oryginal-
ny niemiecki
silnik
Daimler Benz DB.605A rozwi-
ja
moc l475
KM,
lecz
silnik w oski by
,,zd awio-
ny". Mia
zmniejszon maksymaln
liczb obrotw
z 2800 do 2650, co
powodowa o
mniejsz moc ma-
ksymaln, mig o metalowe, trj opatowe typu
Piaggio P.2001 o rednicy
3,05
m.
Ch odnica
cie-
czy ch odzcejsilnik
pod
kad ubem. Zapas paliwa
wynosi
600 litrw i by rozmieszczony w sze ciu
zbiornikach
(dwch
w kadubie
i
czterech
w
skzy-
d ach). Ponadto istnia a mo liwo
podwieszenia
dwch dodatkowych 200
l
zbiornikw paliwa
pod
skzyd ami.
ETllJ
Fiai
G,55-0
z 1
a
Squadriglla
l1 Gruppo
Caccia
z bazy w
Casc
na
Vaga.
Kwiec
e
1
944
r,
F at
G,55-0 z
2a
SquadrlgIia
Dtav0l0
Rlssi 1l
Gruppo
Caccla
z
bazy
w
Cascina
Vaga,
Maj
1
944
r. Kamuf a Luftwaffe
74-75-76
Fiat
G,55-0 z
Eskadry
Sztabowej Il Gruppo
Cacciazbazy
w
Cascina
Vaga,
lVaj 1944
r
Rys, Wieslaw
Bczkowsk
Nowa Technika Wojskowa
o
sierpie
2002
7/25/2019 Fiat G.55 Centauro - Artyku NTW
10/10
l-{
(,)
.F{
ll
ol
O8
U)il
roa
t
()s
+ro
G
. r{
r