fotograf makinası 1

  • Upload
    mur-che

  • View
    229

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/8/2019 fotograf makinas 1

    1/8

    FOTORAF MAKNES

    1. ne Delii Kamera

    Camera Obscura, yani ine delii kamera yalnzca karanlk bir kutudan ibarettir. Bu kutunun bir tarafnda ine ucu byklnde bir delikvardr. Konudan gelen k nlar bu delikten geerek kar taraftaki ekran zerine der ve o konunun ters bir grntsn oluturur.

    (Camera Obscura)

    Tm fotoraf makinelerinin temel prensibi bu kameradr. Ancak bir takm sorunlar vardr. rnein deliin ok kk olmas nedeni ileolduka karanlk bir grnt elde edilebilir. Grntnn daha aydnlk olabilmesi iin delik apnn bytlmesi gerekmektedir. Bu dagrntnn bulanklamasna sebep olur.

    (Kk delikten grnt oluumu) (Byk delikten grnt oluumu) (Basit bir mercek ile grntnn oluumu)

    Bu kameray gelitirmek iin yaplacak ey, ona kullanm kolayl salayabilmesi iin bir takm ilaveler yapmaktr. Bunlar, daha net veaydnlk bir grnt iin bir mercek ve bu mercekten geen nlarn iddetini denetleyebilmek iin bir diyafram (iris), n istediimiz zamgeebilmesi iin alr kapanr bir kapak yada rtc (obtratr), bu rtc sistemin hareketini balatabilmek iin bir deklanr, rtcnnstediimiz sre kadar n gemesini salayabilecek hz ayarlayabilen bir baka kontrol dzenei (enstantane ayarlar), nereyiotorafladmz grebilmemiz iin bir baka (vizr), film koyma haznesi, filmi sarma kolu, biten filmi geriye sarma kolu, bulunduumuz

    ortama gre n iddetini lebilecek bir k ler (pozometre) gibi bir takm dzenekler olabilir .

    (Fotoraf makinesinde baz dzenekler)

    2. Makinelerin Balca eleri

    2.1. Netleme Sistemi :A. Helikoid Sistem: Netlemeyi gerekletiren vidal iki tpten ibaret bir aparattr. Bir ie kapann alp kapanrken yukar-aa hareketgibi merceklerin film dzleminden uzaklap yaknlamas ile netleme yaplr. Netleme ayar, manuel (M) yaplabildii gibi son zamanlardagelitirilmi modellerde otomatik olarak da (autofocus-AF) netleme yaplabilir.

    B. Krkl Sistemler: Byk ve orta boy kameralarda bulunur. Objektif ile film dzlemi aras nda bir krk vardr ve objektif yada filmdzlemi ileri geri hareket ettirilerek netleme yaplr. Grntnn kadraj ve netlik kontrol bir buzlu cam zerinden izlenebilir.

    2.2. Diyafram : In younluunu kontrol edilebilmesini salayan, bytlebilen yada kltlebilen bir delikten ibarettir. ki fonksiyonvardr.1. In younluunu kontrol eder2. Net alan derinliini kontrol eder.Diyaframn ve obtratrn birlikte kullanlmas ile n younluu, sresi, hareket ve alan derinlii kontrol edilir.

    (Diyafram) (Bazdiyafram aralklar)

  • 8/8/2019 fotograf makinas 1

    2/8

    2.3. Obtratr : In film zerine dme sresini belirleyen mekanik bir sistemdir. Bu sreler ounlukla saniyelerin birimleri kadardr.rnein 1/1, 1/2, 1/4, 1/8, 1/15, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500, 1/1000 gibi. Objektifler aras ve perdeli olmak zere iki tip obtratrsistemi vardr. Obtratrn iki fonksiyonu vardr.1. Ik miktarn saptamak2. Hareketi saptamak.

    (Merkezi Obtratr Sistem)Mercekler arasnda yer alr.Maksimum hz snrldr.Btn hzlarda fla kullanlabilir.Tamiri kolaydr.Grntde deformasyon yapmaz.Sessiz alr. Sarsnt yapmaz.

    (Perdeli Obtratr)Objektif ve aynann arkasnda, film dzleminin hemennnde yer alr.Deklanre baslmad srece film yzeyini srekli kapaltuttuu iin objektif deiimi yaplabilir.Maksimum hz yksektir.Temel hz ve altnda fla kullanlabilir.Tamiri zor ve pahaldr.Hareketli grntlerde deformasyon yapabilir.Grltl alr. Sarsnt yapabilir.

    (Obtratr skalas)

    2.4. Film Sarma Kolu : Pozlanm karenin zerine ikinci bir pozlama daha yapmamak iin pozlanan kareyi obtratrn nnden uzaklayerine pozlanmam bir baka karenin getirilmesi gerekir. ounlukla makineler bir kare zerine pozlama yapldktan sonra ayn kare zekinci bir pozlama yapmay mmkn klmayacak bir dzenee sahiptir. Bu tr makinelerde ayn zamanda pozlanmam kareyi de ileriye

    sarmak olas deildir. Yani ksaca ekmeden sarmak, sarmadan da ekmek mmkn deildir. Ancak baz modellerde st ste ekim yaplolanakldr.

    (Sarma kolu)

    2.5. Numaratr : ounlukla ka poz ekim yapldn yada ka poz daha ekim yaplabileceini gsteren ve baz modellerde film haznekapa kapandktan sonra devreye giren bir dzenektir. Ancak birtakm modellerde ise film hazne kapa kapandktan sonra kullancnnnumaratr ayarlamas gerekmektedir.

    2.6 Geriye sarma kolu : Film bittikten sonra filmi tekrar kasetine geriye sarmak iin ve ancak mekanik aksam bo vitese alr gibi birbutona baslarak filmi ileriye sarma mekanizmasndan kurtarp kullanlabilen bir sistemdir. Bu buton ounlukla "R" harfi ile iaretlidir. Gesarma kolunda ise genellikle sarma yn ok iareti ile belirlenmitir.

    (Geriye sarma kolu)

    2.7. Vizr : Objektifin gr as ve ynn gz ile takip etmeye yarayan optik bir dzenektir.

    (Vizr)

  • 8/8/2019 fotograf makinas 1

    3/8

    2.8. Objektif : Grntnn duyarkat (film) zerinde yeterli aydnlk ve netlikte olumasn salayan mercek ya da mercekler topluluudBir objektif zerinde ounlukla diyafram ayar halkas, netleme halkas gibi kontrol dzenekleri bulunur .

    ( Objektif)

    Bir objektifin zerinde, zelliklerini belirten; odak uzakl, en ak ve en kapal diyafram akl, netleme mesafesi gibi bilgilerbulunmaktadr. Objektifleri incelerken ilgili kavramlar zerinde aklama yapmak yararl olacaktr.Odak uzunluu : Optik merkez ile film dzlemi arasndaki mesafedir. Milimetre cinsinden ifade edilir.

    (Odak uzunluu)

    Objektifler odak uzunluklarna gre snflandrlrlar: Normal, ksa, uzun. Bunlara ilave olarak deiken odak uzunluuna sahip objektiflerezoom objektif denmektedir. Bir objektifin odak uzunluunu belirlerken, objektifin takl olduu fotoraf makinesinin kulland film formatbelirleyici olduunu bilmemiz gerekir. rnein gnmzde en yaygn kullanlan fotoraf makineleri 35mm.lik, yani boyu 24mm eni 35mmolan film kullanlan makinelerdir. Bu filmlerin apraz uzunluklar 43mm dr.Normal odakl objektif: Odak uzunluu, takl olduu makinenin kulland filmin apraz uzunluuna eit olan objektiftir. Eer 35 mmormatnda film kullanan 35mm.lik bir fotoraf makinemiz varsa, normal odak uzunluluumuz 43mm.dr. 35 mm formatnda normal odak

    uzunluu 43 -50 mm.dir .Ksa odakl objektif: Odak uzunluu, takl olduu makinenin kulland filmin apraz uzunluundan ksa olan objektiftir. Yani 35 mmormatndaki bir makinenin ksa odakl objektifleri 35mm, 28mm, 24mm vb.dir. (apraz uzunluk 43mm)

    Uzun odakl objektif: Odak uzunluu, takl olduu makinenin kulland filmin apraz uzunluundan uzun olan objektiftir. Yani 35mmormatndaki bir makinenin uzun odakl objektifleri 85 mm, 105 mm, 200 mm vb.dir (apraz uzunluk 43mm)

    Gr as: Odak uzunluunun ksa ya da uzun olmas gr asn belirler. Ksa odak uzunluuna sahip objektifler geni gr asna

    sahiptirler ve geni a

    Objektif olarak tan

    mlan

    rlar.

    (Odak Uzakl

    klar

    ve GrA

    lar

    )

  • 8/8/2019 fotograf makinas 1

    4/8

    (Uzun odak uzunluklu bir mercein oluturduu grnt) (Ksa odak uzunluklu bir mercein oluturduu grnt)

    (17 mm lens: Daha geni bir alan) (70 mm lens : Daha dar bir alan)(Lens odak uzakl ve gr as :Fotoraf makinesi sabit tutulmutur)

    (17 mm lens : Arkan planda daha ok perspektif mevcut) (70 mm lens : Arka plan objeye daha yakn)

    (Lens odak uzaklnn arka plana etkisi : Objenin bykln sabit tutulmutur)

    Diyafram deeri, ap ve mercein odak uzakl ile formle edilebilir.

    Diyafram deeri = Mercein odak uzakl / Diyaframn ap

    Normal a insan gznn grebildii aya edeerdir ve bu a 450 -500 dir. Dolaysyla normal odakl objektifler insan gznn grd ilm dzlemi zerine yanstr. Ksa odakl yani geni al objektifler insan gznden daha geni alar (rnein 750, 1040 vb.) Film dzlem

    zerine yanstabilirler. Uzun odakl yani dar al objektifler insan gznden daha dar alar (rnein 180, 50 vb.) Film dzlemi zerineyanstabilirler. Zoom objektifler deiken odak uzunluklarna ayn gvde zerinde ayarlanabilen objektiflerdir. rnein 28mm -85mm gibiKullanm amalarna gre zel objektifler de vardr. rnein en yaygn zel tip objektifler olarak makro ve shift objektifleri sayabiliriz.

  • 8/8/2019 fotograf makinas 1

    5/8

    (Balkgz objektif)

    Balkgz objektif : Gr as aadaki objektiflerden en geni olan objektiflerdir. Balk gz objektiflerdedikey ve yatay izgiler anarmol ekilde bozulmalara (distorsiyon) urar. Kullanm alanlar snrl olmakla beraberyaratc grntler elde etmek iin kullanlrlar. 6mm-16mm arasnda kalan objektifler balk gz objektifleridir.

    (Zoom tipi objektif)

    Zoom tip objektif : Deiken odak uzunluklu objektiflere "zoom" ad verilir. Genellikle 35mmlik fotoraf

    makinelerinde ok gerekli olan bu objektif, konunun daha yaln bir ekilde kadrajlanmas, lzumsuz detaylarnelenmesi iin kullanlr. Ne var ki, bu tr objektifler, optik yaplar nedeni ile k kaybna neden olurlar. Ancak kkayb azaltlm zoom objektifler dierlerine gre ok daha pahal olabilirler.

    (Geni a objektif)

    ok geni al ve geni al objektifler: 16-20mm ve 20-35mmlik odak uzunluu olan bu objektifler ok geni ave geni a olarak adlandrlr. Tecrbeli ellerde olaanst fotoraflar verebilen bu objektifler, yanlkullanldnda deformasyonlara neden olurlar. nsan yzleri, yakn ekimlerde irkinleir, fotorafn kesinegeldiklerinde uzarlar. Bina perspektiflerinin bu tr objektiflerle deformasyona uramas ve dikey izgilerin

    fotorafn yukarsna doru birlemesi gibi tatsz sonulara meydan vermemek iin zaten birbirine paralel olanobjektif dzlemi ve film dzleminin, konu dzlemine de paralel hale getirilmesi gerekir.

    (Normal objektif)

    Normal objektifler: Odak uzunluu 50mm civarnda olan objektiflerdir. Gr alar 47 derece civarndadr vediyafram aralklar en fazla olan (f 1:1.4) optiklerdir.

    (Tele objektif)

    Teleobjektifler: ekim esnasnda bulunulan yere uzak olan konular yaknlatrmak iin kullanlan objektiflerdir.Yabanl yaam ve sportif etkinliklerin ekimi iin bu teleobjektifler kullanlr. Alan derinlikleri ok kstl olduundannet ayar tam yaplan objeler n ve arka plandan kolaylkla syrlr ve fotoraflarda derinlik duygusu oluur.

    ounlukla makineyi bir sehpaya monte ederek kullanmay gerektirirler. Aksi halde sallanma veya titreimlerdendolay fotoraflarda flu sonular doabilir. Elde kullanlmas zorunlu ise objektifin odak uzunluunun nmerikdeerine yakn bir obtratr seimi yapmak bu titremeyi absorbe edebilir. rnein 200mmlik bir teleobjektif ile1/250 yada 500mmlik bir teleobjektif ile 1/500 enstantane kullanmak gibi.

    Ksa tele objektifler: 70 mm ile 135 mm arasndaki odak uzunluklu objektiflerdir. Bu tr objektifler 85mmdenitibaren ounlukla portre ekimlerinde kullanlr. Net alan derinlikleri kstldr ve diyafram aklklar f:2.8 olanlarda vardr.

    (Makro objektif)

    Makro Objektifler: Yakn plan ekimlerinde kullanlan optiklerdir. ounlukla doada bulunan iek, bcek gibiyabanl yaama dair fotoraflar bu tr objektiflerle yaplabilir. Konumuzun ok yaknna sokulmak zorundaolduumuzdan net alan derinlii olduka azalr ve rnein bir bcek fotorafnda bcein yalnzca ok kk birblm ancak net olabilir. Alan derinlii artrabilmek iin olduka ksk bir diyafram kullanmak gerekebilir ve bu ddk bir enstantane seimi demektir. Makro ekim yapabilmek iin bu tr bir objektif satn aldmzda mutlakabir sehpa da beraber dnmelidir ve bu sehpa makro ekim iin uygun olmaldr. Bu tr objektifleri dorukullanabilmek iin biraz deneyim kazanmak ve bu konuda deneyimli olan fotoraflardan bir takm pratik bilgileredinmek yararl olabilir.

    Shift (kaymal) objektifler: Mimari fotoraf ekimlerinde, yksek binalar perspektif bozulmasna uradndan, dikey izgilerde yukaryadoru bir birleme gzlenir. "Shift" tipi optikler bu tr efektin nne gemek iin yaplmtr. Byk format krkl makinelerde, objektifyada film dzlemine mdahale etmekle yaplan dzeltme, 35mmlik makinelerde, bu objektiflerin gvde zerinde bir yana doru paralelkaydrlarak ksmen de olsa yaplabilir. Odak uzunluklar geni a snfna girer ve 28 ila 35mm arasnda deiir. Bu tr objektifler oldukapahaldr ve lkemizde pek yaygn deildir.

  • 8/8/2019 fotograf makinas 1

    6/8

    Bytme katsays : Objektiflerin, odak uzunluklarna bal olarak film dzlemi zerine drdkleri grntnn alansal deeridir. Aadaabloyu inceleyebiliriz.

    50 mm 1 cm2100 mm 2 cm2200 mm 4 cm2400 mm 8 cm2

    Tabloya gre konuya olan uzaklmz sabit kalmak kaydyla, 50 mm.lik bir objektifle film dzlemi zerinde sabit bir objeyi 1cm2 byklkotoraflayabiliyoruz. Ayn objeyi ayn mesafeden 200 mm.lik bir objektifle ektiimizde ise, grnt bykl 4 cm2 oluyor. Eer grn

    bykln hep sabit, rnein 1cm2 olarak tutarken, objektif odak uzunluunu deitirmek iin ne yapmamz gerekir?

    50 mm 1 m

    100 mm 2 m200 mm 4 m400 mm 8 m

    50mm.lik objektifle 1 metreden ekim yaparken, 200 mm.lik bir objektifle 4 metreden ekim yapmam z gerekir.

    3. Makine Tipleri

    3.1 Kompaktlar : lkemizde ok yaygn olan bu tip fotoraf makinelerinin popler olmalarnn balca nedeni vardr. Birinci neden, khafif ve kolayca tanr olmalardr. Tatil, hatra ve aile fotoraflar iin ideal saylrlar. Yanmzda tayabileceimiz bu tr fotoraf makinelsayesinde ilgin olaylar annda grntleyebiliriz. kinci neden, kullanlmalarnn son derece basit olmasdr. Genel olarak kompakt makinin teknik ayarlamalar gerekmiyor. Modellerinin byk ounluunda fla bulunduundan, i mekanlarda da kullanlmalar mmkndr.Sonu olarak, hem netlik ayarl, hem de doru k lm ile fotoraf ekilebilmesi iin yaplacak tek ey vizrden bakarak deklanrebasmaktr. nc neden ise, bu tr cihazlarn dierlerine gre olduka ucuz olmasdr.

    (Kompakt makine)

    3.2. Tek Objektifli refleks Makineler (SLR -Single Lens Reflex) : Bu tip makinelerde deitirilebilen objektifler kullanlabilmektedir. sayede geni mekanlarn grntlenebilmesi, ok uzak mesafelerin yada makro ekimlerin yaplabilmesi mmkn olabilmektedir. Dorudmdahale ederek, yardmc yapay k veya flalardan yararlanarak varlabilecek sonular snrszdr. Objektiflere taklabilecek ek optiklerliltrelerle, fotoraf saysz aray ve deney olanaklar bulur.

    (SLR Fotoraf Makinesi) (SLR Fotoraf Makinesiemas)

  • 8/8/2019 fotograf makinas 1

    7/8

    Refleks makinelerin tartlmaz avantajlarnn banda vizrde grlen konunun filme aynen yansmas gelir (TTL). Bylece hem kadrajlamhem de net ayarnda byk bir avantaj salanm olur.

    (TTL : Through The Lens View)

    SLR Makinelerinin almas : Deklanre baslmadan nce diyafram en ak konumdadr. Aynadan yansyan ve buzlu cam zerine dengrnt bir prizma aracl ile vizrden izlenebilir. ekim yapmadan nce diyaframn en ak konumda bulunmas, aydnlk bir gr ile da

    ahat kadraj ve netleme yapmamz salar.Deklanre basld anda diyafram, verilmi olan deere kadar otomatik olarak kslr, ayna kalkar, perde obtratr alr ve grnt filmdzlemine der, film pozlanr. Obtratr tekrar kapanr, ayna iner ve diyafram tekrar en ak konumuna geri dner. ounlukla 35 mmormatl film kullanlr. Orta formatl (6x7) olanlar da vardr.

    Bu tip makinelerde deitirilebilen objektifler kullanlabilmektedir. Bu sayede geni mekanlarn grntlenebilmesi, ok uzak mesafelerin da makro ekimlerin yaplabilmesi mmkn olabilmektedir. Dorudan mdahale ederek, yardmc yapay k veya flalardan yararlanarakvarlabilecek sonular snrszdr. Objektiflere taklabilecek ek optiklerle, filtrelerle, fotoraf saysz aray ve deney olanaklar bulur.Refleks makinelerin tartlmaz avantajlarnn banda vizr de grlen konunun filme aynen yansmas gelir. Bylece hem kadrajlamada hde net ayarnda byk bir avantaj salanm olur.

    DSLR (Digital Single Lens Reflex) : Dijital fotograf makinalarn filmli makinalardan ayran, dijital makinalarn film yerine alglayanelektronik k sensrleri kullanmalardr. Bu k sensrleri k enerjisini elektrik enerjisine dntrerek grntlerin elektronik devrelercalglanabilmelerini ve saysallatrlarak kaydedilmelerini salarlar. I elektrik ykne eviren aygtlara foto sensr ad verilir. Foto sensa duyarl kk elektronik alglayclardr, dijital fotograf makinalarnda oluturulacak dijital grntdeki her piksel iin bir k sensrkullanlmas gerekmektedir. Bu nedenle dijital fotograf makinalarnn iinde fotograf oluturacak milyonlarca k sensr bulunmaktadr.

    Objektiften geen k bu sensrlerin zerine drlerek grntnn saysallatrlmas salanr. Dijital fotograf makinalarnda CCD ve CMolmak zere iki farkl eit k sensr sistemi kullanlmaktadr. Eskiden ska kullanlan CCD yerine gnmzde eitli avantajlar nedeniCMOS kullanm da artmaktadr. CCD yada CMOS sensrleri tarafndan alglanan veri analogtur. Bunlar k sensrleri tarafndan oluturulelektrik yk lmleri serisidir. Bilgisayarlarn yada yazclarn okuyabilecei biimde saklamak iin veriler ikili biime dntrlmelidir. Eedilen dijital grntler fotograf makinasnda hafza kartlar zerine kayt edilirler.

    (DSLR makine)

  • 8/8/2019 fotograf makinas 1

    8/8

    3.3. Vizrller (Telemetreliler) : Bu tip makinelerde ayna ve prizma olmadndan, konu objektifle ilgisi olmayan vizrden seilmektedParalaks hatalar vardr. Baz modellerinde vizr mercekleri ile objektif arasnda bulunan bir balant ile telemetreli mesafe kontrolyaplabilir. Kk ve orta formatl olanlar bulunur. Normal vizrler, makinenin sol st kesinde yer alr ve nden bakldnda arkasgrlebilen bir mekanizmadr. Bu tip vizrlerin ok ciddi bir sorunu vardr. O da, fotoraf ekilen objenin gr as ile, o fotorafn filmed asnn farklldr. Buna parallax hatas ad verilir. Parallax hatas, ok ciddi bir sorun olur bazen ve hi istenmeyen sonularyaratabilir. Aada, parallax hatasnn nasl olutuuna ilikin bir imaj gryorsunuz.

    (Vizrl (Telemetreli) Fotoraf Makinesi) (Paralaks hatas)Grld gibi vizrden baktmzda objenin belden yukars ereve iindeymi gibi grlrken, aslnda fotorafn ekilecei adanbakldnda, obje ereve dnda kalr ve bu, ok kt bir sonula karlamamz salar. Genelde kompakt (basek) makinelerde bulunu

    3.4. ift Objektifli Refleks Makineler (TLR) : Paralaks hatas bu makinede de vardr. stteki objektif bir ayna yardm ile grntyyukarda, buzlu cam zerinde oluturarak netleme ve kadraj yaplmasn, alttaki objektif ise sttekine baml olarak ayn netleme ve kadilm dzlemi zerine dmesini salar. Orta formatldrlar.

    (TLR Fotoraf Makinesiemas)

    3.5. Byk Formatl Makineler : Bir objektif dzlemi ve film dzlemi vardr. Merkezi obtratrldr. Her iki dzlem de bir aks zerindegeri hareket eder. Kadraj ve netleme film dzlemindeki buzlucam zerinde yaplr. Kontrol bittikten sonra film asesi buzlu camn yerinialacak biimde film dzlemine yerletirilir. zellikle mimari ekimler iin idealdir. Fakat tanmas zor ve hantal makinelerdir.

    (Byk formatl makine)