Upload
hoangdan
View
286
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Fotometria i kolorymetria
Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
9. Kolorymetria: wprowadzenie historyczne (poglądy intuicyjne;
poglądy empiryczne; modele XIV-XIX-wieczne)
Atlas barw Munsella
http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/Miejsce konsultacji: pokój 18/11 bud. A-1;
terminy: patrz strona www
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Kolorymetria i widzenie barwne
- Mielicki J. „Zarys wiadomości o barwie” Fundacja Rozwoju
Polskiej Kolorystyki, Łódź 1997
- Felhorski W., Stanioch S. „Kolorymetria trójchromatyczna”
WNT, Warszawa 1973
- Ratajczyk F. Podręcznik „Kolorymetria praktyczna” (w
przygotowaniu)
- Kozłowski T. „Teoria postrzegania barw”
- Pastuszak W. „Trzy spojrzenia na barwę” Wydawnictwo
Lekarskie PZWL Warszawa 2005
- Pastuszak W. „Barwa w grafice komputerowej” PWN Warszawa
2000
Literatura
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Kolorymetria i widzenie barwne
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Kolorymetria i widzenie barwne
Widmo światła białego
400 - 450 nm VIOLET - fiolet
450 - 500 nm BLUE - niebieski
500 - 560 nm GREEN - zielony
560 - 590 nm YELLOW - żółty
590 - 630 nm ORANGE - pomarańczowy
630 - 780 nm RED - czerwony
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Kolorymetria i widzenie barwne
Prof. Paul Schils
http://home.wanadoo.nl/paulschils/index.html
Kolor [barwa] jest swoistą kombinacją:
fizycznym połączeniem światła, procesów
fizjologicznych w ludzkim oku oraz nerwach a w
konsekwencji również reakcji na bodźce w
naszym mózgu. Większość ze wspomnianych
powyżej wielkości trudno w zasadzie mierzyć.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Kolorymetria i widzenie barwne
Elementy procesu obserwacji barwy
Barwę można określać przez opisanie cech charakteryzujących wrażenie,
jakie powstają w umyśle (barwa postrzegana), albo przez
scharakteryzowanie bodźców świetlnych, wywołujących jej wrażenie
(barwa psychofizyczna).
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy intuicyjne
Empedokles
ur-495 B.C. Akragas (Agrigento, Włochy)
zm-435 B.C. Peloponez (Grecja)
„Postrzeganie jest możliwe jedynie w
sytuacji bezpośredniego zetknięcia narządu
zmysłu z przedmiotem”.
Twórca koncepcji czterech żywiołów (i związanych z nimi
barw):
Biały - Ogień (gorące-suche)
Czarny - Woda (zimne-mokre)
Czerwony - Powietrze (mokre-gorące)
Pomarańczowo-Żółty - Ziemia (suche-zimne)
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy intuicyjne
Demokryt
ur-460 B.C. Abdera
zm-370 B.C.
Filozof grecki, główny przedstawiciel starożytnego
materializmu. Ok. 430 p.n.e. ogłosił teorię o
atomistycznej budowie świata, stąd zwany jest ojcem
materializmu.
Sformułował teoriopoznawczą koncepcję tzw. idoli tj. „odbitek” obrazów,
form, rzeczy przenikających do narządów zmysłowych i umożliwiających
poznanie. Sam proces widzenia sprowadzał do swoiście pojętego dotyku,
kontaktu oka z „idolami”.
Biały
Czarny
Czerwony
Żółto-zielony
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy intuicyjne
Platon
ur-427 B.C. Ateny
zm-370 B.C. Ateny
Był w starożytności czołowym przedstawicielem
idealizmu. W kosmologii stał na stanowisku, że świat
zbudowany z odwiecznej materii przez Demiurga został
urządzony celowo i harmonijnie.
Jego zdaniem jedynym realnym światem jest świat idei, świat
materialny zaś jest jedynie jego odbiciem.
Twierdził, że widzenie obrazu odbywa się wskutek światła
wydobywającego się z oka ludzkiego.
Biały
Czarny
Czerwony
Błyszczący (!)
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy intuicyjne
Arystoteles
ur-384 B.C. Stagira (Chalcidice Grecja)
zm-322 B.C. Chalcis (Euboea Grecja)
Uważał, że nieokreślony ruch, który odbywa się od przedmiotu do oka,
ulega zmianie przy przejściu przez ciało przeźroczyste. Twierdził także,
że wzrok nie postrzega światła, tylko barwę przedmiotu, „bo światło jest
aktem rzeczy przeźroczystej jako przeźroczystej”. Według Arystotelesa
światło nie jest substancją, tylko „obecnością ognia lub czegoś w tym
rodzaju w materii przeźroczystej”.
Uważał, że każdy kolor powstaje w wyniku modyfikacji koloru
białego, prowadzącej do otrzymania barwy czarnej.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy intuicyjne
Tarcza (dysk) Benhama
INTERLUDIUM
https://youtu.be/Yhh5pIyqRAU
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy intuicyjne
Tarcza (dysk) Benhama
INTERLUDIUM
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Alhazen
ur-965 Basra (Irak)
zm-1038 Kair (Egipt)
Abu Ali Hasan Ibn al-Hajsam, Ibn al-Hajtam
أبو علي، الحسن بن الحسن بن الهيث
- nazywany jest ojcem optyki geometrycznej;
- według tradycji wynalazca soczewki;
- wykonuje również lustro paraboliczne.
- wynalazca camera obscura;
- zajmował się również naturą światła, załamywaniem i rozszczepianiem promieni
słonecznych, tęczą oraz efektem halo;
- jako pierwszy opisywał części oka i próbował wyjaśnić proces widzenia; wysunął
hipotezę, że świecące obiekty emitują promienie świetlne, które wpadają do oka i
stymulują widzenie;
- wykazał, że promienie padający i odbity znajdują się w tej samej płaszczyźnie;
- zaobserwował, że kolory na obracającej się tarczy są odbierane jako jedna barwa,
będąca ich mieszaniną.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Giovan(ni) Battista della Porta(Giambattista)
ur-1535 Vico Equense
zm-1615 Neapol (Włochy)
Już jako młody chłopiec zbudował camera obscura,
używając w jej otworze przesłony oraz soczewkę.
Główne dzieło: ”Magiae naturalis sive de miraculis rerum
naturalium”, 1558
Zajmował się m.in. fizjologią oka i teorią widzenia. Stwierdził, że
elementem wrażliwym oka jest... soczewka, a nie siatkówka!
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Aron Sigfrid Forsius
ur-1550 (Finlandia)
zm-1637
Jako pierwszy w roku 1611 stworzył system
porządkowania barw. Jego system przedstawiał
pięć barw: czerwony, niebieski, zielony, żółty,
oraz szary: od białego do czarnego.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Franciscus Aguilonius
ur-1567
zm-1617
Flamandzki jezuita; matematyk, fizyk i architekt.
Stworzył najstarszy system używający pięciu barw:
czerwonej, żółtej, niebieskiej, białej i czarnej,
które jako pierwszy nazwał „kolorami prostymi”.
François d'Aguilon
Ilustracja autorstwa Rubensa do dzieła
"Opticorum libri sex philosophis juxta ac
mathematicis utiles„ autorstwa François
d'Aguilon. Demonstruje powstawanie
rzutu.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Robert Fludd
Robertus de Fluctibusur
ur-1574 Bearsted (Milgate?)
zm-1637 Londyn
Doktor medycyny, filozof, pisarz, zajmował się studiowaniem ludzkiej psychiki.
Wyznawca nauk różokrzyża i alchemik, członek królewskiego kolegium fizyków.
Po raz pierwszy opublikował koło
barw, składające się z pięciu
kolorów: niebieski, zielony,
czerwony i dwa rodzaje żółtego.
Oprócz tego występowały w nim
biały i czarny.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Athanasius Kircher
ur-1601 Turyngia (Niemcy)
zm-1680 Rzym (Włochy)
Jezuita, teoretyk muzyki i matematyk. Stworzył
ciekawą konstrukcję kosmologiczną, gdzie ruch
planet przyrównywany był do ruchu skarabeusza (!)
Usiłował powiązać kolory z dźwiękami.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Richard Waller
R. Waller, «A catalogue of simple and mixt
colours», Philosophical Transactions of the
Royal Society, XVI, 1686
Jego kwadrat barw był ostatnim krokiem w dziedzinie „teorii barw” przed serią
eksperymentów Newtona i jego sposobem uporządkowania barw podstawowych na
podstawie spójnej koncepcji fizycznej. Ważne natomiast, że było to zakończenie starych
teorii które twierdził, że barwy powstają na wskutek dodania „ciemności” do światła
białego – później teorie te ożywiał z wielkim zapałem niejaki J. W. Goethe…
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Sir Izaak Newton
ur-1642 Woolsthorpe (Anglia)
zm-1727 Londyn (Anglia)
Newton badał właściwości barw i ich
związek ze światłem. Ówcześnie
twierdzono, że barwy powstają na skutek
modyfikacji światła, które stanowi barwę
białą w czystej postaci. Twierdzenie to
stało się powodem przeprowadzenia przez
Newtona serii doświadczeń, w których
wąską wiązkę światła, przepuścił przez
pryzmat.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Sir Izaak Newton
Newton obserwując efekty tego doświadczenia na
zaciemnionej ścianie pokoju zauważył, że
promień światła przechodzący przez pryzmat
ulega załamaniu a poszczególne barwy
załamywały się w różnym stopniu.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Sir Izaak NewtonWynikiem tego doświadczenia było wyróżnienie pasma sąsiadujących barw:
czerwonej, pomarańczowej, żółtej, zielonej, niebieskiej, indygo i fioletowej, które
Newton przedstawił w postaci koła barw.
Światło jest niejednorodną mieszaniną, w skład, której wchodzą podstawowe barwy
składowe. Jest to założenie stanowiące podstawy teorii o addytywnym mieszaniu
barw.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Tobias Mayer
ur-1723 Marbach, Württemberg
zm-1762 Göttingen
Niemiecki matematyk i astronom
T. Mayer, «De affinitate colorum commentatio», Göttingen 1775
Stworzył trójkąt barw operując
trzema podstawowymi kolorami:
cinnabar, massicot i azurite, gdzie
każda barwa powstawała ze
zmieszania bazowego koloru z co
najmniej 1/12 innego koloru. Czerń i
biel traktowane były jako
przedstawienie światła lub
ciemności, służąc do rozjaśnienia
bądź przyciemnienia barwy.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Moses Harris
ur-1730
zm-1788
Angielski naturalista, entomolog, rytownik
Zajmował się badaniem prac Isaaca
Newtona i na ich podstawie stworzył
kołowy diagram barw. Diagram zawiera
360 kolorów powstałych w wyniku
mieszania trzech pigmentów:
czerwonego, niebieskiego i żółtego. Te
trzy barwy nazwał podstawowymi.
Opisał więc subtraktywne dodawanie
barw.
M. Harris, The Natural System of Colours, Licester Fields, ca. 1766
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Johann Heinrich Lambert
ur-1728 Mülhausen Alzacja
zm-1777 Berlin
Szwajcarsko-niemiecki matematyk, astronom, fizyk, filozof
Stworzył siedmiopoziomową piramidę
barw: w najniższym trójkącie znajdują
się najciemniejsze, a ponad nimi coraz
jaśniejsze odcienie. System tworzony
był na potrzeby barwiarzy.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Ignaz Schiffermüller
ur-1727 Austria
zm-1806
Koło kolorów, oparte na 4 kolorach:
czerwonym, niebieskim, zielonym i
żółtym, podzielone na 12 segmentów.
(blue, sea-green, green, olive-green,
yellow, orange-yellow, fire-red, red,
crimson, violet-red, violet-blue and
fire-blue).
Schiffermüller, «Versuch eines Farbensystems», Vienna 1772
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
James Sowerbyur-1757
zm-1822
Angielski naturalista i ilustrator
J. Sowerby, «A New Elucidation of Colours, Original,
Prismatic, and Material: Showing their Concordance in
Three Primitives, Yellow, Red, and Blue: and the Means of
Producing, Measuring, and Mixing Them: with Some
Observations on the Accuracy of Sir Isaac Newton»,
London 1809.
Prekursor idei Thomasa Younga – o istnieniu
trzech receptorów w oku…
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Thomas Young
ur-1773 Milverton
zm-1829 Londyn
Angielski fizyk
Jako pierwszy w 1801 roku ogłosił hipotezę o istnieniu trzech typów
receptorów w oku (czerwonych, zielonych i niebieskich) odpowiedzialnych
za widzenie barwne. Young rozumował, że sprowadzenie nieskończonej
ilości prostych drgań świetnych do małej ilości barw wynika z
fizjologicznego mechanizmu siatkówki, a nie jak przypuszczano przed
nim, z właściwości samego światła.
Dopiero Helmholtz w 1852 roku dowiódł teorii Younga.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Johann Wolfgang von Goetheur-1749 Frankfurt
zm-1832 Weimar
W swoich teoriach Goethe jest oponentem
Newtona. Różnica ich poglądów wynikała z
dwóch odmiennych sposobów mieszania barw.
Newton mieszał kolorowe światło, natomiast
Goethe barwniki. Goethe uważał, że
mieszanina wszystkich kolorów nie daje koloru
białego, jak twierdził Newton, a czarny.
Sposób takiego mieszania obecnie nazywany
jest mieszaniem substraktywnym.
Niemiecki poeta, pisarz, filozof
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Phillip Otto Runge
ur-1777 Wolgast
zm-1810 Hamburg
Niemiecki malarz
Jego sposób porządkowania barw
przypomina siatkę kartograficzną kuli
ziemskiej. Kolory najbardziej nasycone,
stanowiące barwy naturalne, znajdują
się na równiku, a granice między nimi
stanowią południki. Na jednym z
biegunów znajduje się kolor biały, a na
drugim kolor czarny. Na równoleżnikach
są rozłożone kolory o tym samym
nasyceniu.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
James Clerk Maxwell
ur-1831 Edynburg
zm-1879 Cambridge
Szkocki fizyk i matematyk
Maxwell odkrył, że kolorową fotografię
można wykonać za pomocą czerwonych,
niebieskich i zielonych filtrów optycznych.
Pierwszą fotografię barwną zaprezentował
w 1861 roku.
Trójkąt Maxwella to nadal opis
jakościowy (trzy cechy koloru: tint,
shade, hue), a nie kolorymetria. Jest to
tylko opis zasady mieszania barw, który
można wyjaśnić w sposób wektorowy.
Thomas Sutton 1861
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Hermann Ludwig Ferdinand
von Helmholtzur-1821 Poczdam
zm-1894 Charlottenburg
Niemiecki lekarz, fizjolog, fizyk i filozof
Ulepszył wyidealizowane modele
porządkowania kolorów swoich
poprzedników. Posegregował odpowiednie
fragmenty koła w obwody, jakie
odpowiadają tym barwom, w ten sposób
utworzył trójkąt barw, podobny do
utworzonego 100 lat później przez
Międzynarodową Komisję Oświetleniową
układu CIE 1931
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Hermann Ludwig Ferdinand
von Helmholtz
- Zauważył, że barwy, znajdujące się naprzeciw siebie są barwami
dopełniającymi się.
- Jako pierwszy dokonał rozróżnienia na addytywne i substraktywne
mieszanie barw. Podał też kilka praw z tym związanych np. przy mieszaniu
barw addytywnych wzrasta jasność, a w przypadku barw substraktywnych
spada, przy łączeniu barw sąsiadujących powstaje kolor pośredni.
- Jako pierwszy podał trzy cechy barwy, używane do dziś: kolor, nasycenie i
jasność.
- Sformalizował teorię widzenia barwnego, potwierdzając hipotezę Younga o
istnieniu trzech rodzajów receptorów. Teoria ta otworzyła drzwi do rozwoju
kolorymetrii.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Johann Friedrich Wilhelm von Bezold
ur-1837 Munich
zm-1907
Niemiecki fizyk i meteorolog
W 1874 roku wprowadza kolorowy stożek,
oparty na kolorach: czerwonym, zielonym i
niebieski jako barwach podstawowych.
Wyraźnie podkreśla zależność obserwowanej
długości fali od luminancji.
W. von Bezold, «Die Farbenlehre in
Hinblick auf Kunst und Kunstgewerbe»,
Braunschweig 1874
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Historia nauki o świetle. Poglądy empiryczne
Nicholas Ogden Rood
ur-1831 Dunbury (Connecticut)
zm-1902 Manhattan
Amerykański fizyk
N. O. Rood, «Modern Chromatics with Application to Art and Industry», Chicago 1879;
Rood wyróżnił trzy cechy koloru: purity
(czystość), luminosity (jasność) i hue
(odcień). Jako artysta–amator i członek
American Watercolor Society wygłaszał
odczyty, popularyzując teorię kolorów
zwłaszcza wśród impresjonistów i
neoimpresjonistów.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Atlasy kolorów
Albert Henry Munsell
ur-1858 Boston
zm-1918 Brookline
Amerykański malarz i profesor sztuki
Pierwsza wersja atlasu ukazała się w roku 1905, kolejna jej
modyfikacja 10 lat później pod nazwą używaną do dziś jako „The
Munsell Book of Colour”. Jego twórca sklasyfikował wszystkie
barwy, jakie można uzyskać przez mieszanie pigmentów, według
trzech cech: odcienia, nasycenia i jasności. Atlas ten jednak nie
obejmuje wszystkich barw dostrzeganych przez człowieka.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Atlasy kolorów. Albert Henry Munsell
Albert Munsell założył, że wszystkie sąsiadujące ze sobą pola w całej
przestrzeni barw cechuje ta sama różnica barw ΔE.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Atlasy kolorów. Albert Henry Munsell
Trzy cechy barw Munsella:
- odcień (kolor, ton) H (Hue) – znajduje się na kole barw,
podzielonym na 10 głównych segmentów wyznaczonych przez
barwy Red, Yellow, Green, Blue, Purple oraz ich barwy
pośrednie YR (pomarańczowy), GY (jasnozielony), BG (cyjan), PB
(fiolet), RP (róż), te z kolei podzielone są na 10 mniejszych. W
ten sposób koło obejmuje 100 odcieni.
- nasycenie C (Chroma) – określające czystość barwy. Barwy
najbardziej nasycone znajdują się na zewnątrz bryły, a najmniej
nasycone w środku.
- walor V (Value) (jasność lub jaskrawość) – mówiąca o zmianie
jasności barwy, przyjmuje wartości z przedziału [0, 10], znajduje
się na pionowej osi układu.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Atlasy kolorów. Albert Henry Munsell
Początek układu tonów stanowi
czerwień (R) a kolejność przebiega w
kierunku zgodnym z ruchem
wskazówek zegara. Tony barw zostały
tak wybrane, że naprzeciw siebie
leżą odcienie barw dopełniających:
R-BG; YR-B, Y-PB; YG-P, G-RP. Kąty
między poszczególnymi barwami
zostały podzielone na dziesięć i
ponumerowane w ten sposób, że
liczba 5 przypada na ton podstawowy,
a liczby 0-5 i 5-10 odpowiadają
barwom o odcieniach przesuniętych
w stronę barw sąsiednich. W ten
sposób powstała możliwość
określenia 100 tonów.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Atlasy kolorów. Albert Henry Munsell
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Atlasy kolorów. Albert Henry Munsell
Trzy cechy barw Munsella:
- odcień (kolor) H (z ang. Hue)
- nasycenie C (z ang. Chroma)
- walor V (z ang. Value)
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Atlasy kolorów. Albert Henry Munsell
Na osi cylindra umieszczono
wartości waloru V
podzielone na 10 stopni,
odpowiadające jasności
barw. Liczba 1 odpowiada
barwie czarnej a 10 białej.
Wartości chromy C
umieszczone zostały na
promieniach idących od
środka cylindra. Skala
chromy na promieniach jest
dwukrotnie mniejsza niż
skala waloru na osi cylindra.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Atlasy kolorów. Albert Henry Munsell
Barwy achromatyczne na osi
układu określa się literą N i
dodaną liczbą, oznaczającą
walor.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Atlasy kolorów. Albert Henry Munsell
Fotometria i
kolorymetria
Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Atlasy kolorów. Albert Henry Munsell
Atlas dostępny jest w dwóch
wariantach. Jeden obejmuje
1490 próbek z materiału
błyszczącego, a drugi 1270 z
materiału matowego. Barwy
atlasu Munsella są
umieszczone na tle szarym,
odbijającym 20% padającego
światła białego.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Atlasy kolorów. Albert Henry Munsell
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Atlasy kolorów
Friedrich Wilhelm Ostwald
Niemiecki fizykochemik
ur-1853 Riga
zm-1932 Leipzig
Jego układ to dwa stożki połączone
podstawami, górny wierzchołek
stanowi biel, zaś dolny czerń, a
pomiędzy nimi znajduje się paleta
kolorów o różnym nasyceniu i
jasności. Dwustożek Oswalda stanowi
prototyp opracowanego w latach
późniejszych niemieckiego atlasu
barw DIN.
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Atlasy kolorów. Friedrich Wilhelm Ostwald
Fotometria i kolorymetria Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Atlasy kolorów. Friedrich Wilhelm Ostwald