School of Changemakers Series 9 : Framing the question

1

School of changemakers Series 9 : Framing the question

โดย Professor Lorie Loeb , DALI Lab Dartmouth College

วนจนทรท 10 มนาคม 2554 เวลา 18.30-20.30 น.

ณ ส านกงานสรางเสรมกจการเพอสงคมแหงชาต

ประวตสวนตว

Prof. Lorie มความเชยวชาญในดานเทคโนโลยและศลปะ ปจจบนเธอเปนอาจารยประจ าทภาควชาวทยาการ

คอมพวเตอร แหงมหาวทยาลย Dartmouth โดยกอนหนาน Prof. Lorie เคยสอนอยทภาควชาวทยาการคอมพวเตอร แหง

มหาวทยาลย Stanford , ภาควชาศลปกรรมศาสตรแหงมหาวทยาลยนวยอรค (NYU) และท Rhode Island School of

Design (RISD)

ปจจบนน Prof. Lorie อาศยอยท Cobb Hill เมอง Hartland มลรฐ Vermont ซงเปนชมชนทมการผสมผสาน

ระหวางกลมเกษตรกรรมและหมบาน โดยมงเนนในเรองสงแวดลอมและความยงยนทางสงคม ชมชนนประกอบดวย 22

ครวเรอนและพนทเกษตรกรรมซงเนนการกลบไปใชวธธรรมชาตในการท าการเกษตรเพอทจะอนรกษพนทใหอยไดอยาง

ยงยน นอกจากนผทอาศยอยในชมชนจะมหนาทแตกตางกนไป โดย Prof. Lorie ท าหนาทเปนคนเกบน าผง

ขอมลเบองตน DALI Lab (Digital Arts Leadership and Innovation)

- Prof. Lorie กอตง DALI Lab ขนทมหาวทยาลย Dartmouth ในฤดใบไมผลป 2013 โดยไดรบเงนทนสนบสนน

จากสถาบน Newscomb

- นกศกษาทเขามาท างานใน DALI Lab มทงระดบปรญญาตรและสงกวาระดบปรญญาตร โดยนกศกษาจะม

โอกาสไดท าโครงงานนอกหลกสตรซงมความเกยวของกบศลปะ, เทคโนโลยและสงคม

(คนหาเพมเตม http://dali.dartmouth.edu/)

1. “A problem well stated is a problem half-solved” by Charles Kettering

การสราง Interactive video Directory ใหกบตกคณะ

วทยาศาสตรคอมพวเตอร โดยจากเดมทเปนแผงรายชออาจารยแต

ละคนกบทอยหองท างาน อาจารย Lorie และทมไดออกแบบใหมโดย

ใหเปนในรปแบบของ Interactive Video มรปเคลอนไหวของอาจารย

แตละคนโบกไมโบกมอทกทายผมาเยอน เมอมการกดดขอมลของ

อาจารยคนไหน จะมการขยบภาพเพอสรางความนาสนใจใหกบ

School of Changemakers Series 9 : Framing the question

2

Directory ทงนการจะมาไดถงรปแบบน ทมงานไดผานการตงค าถามวาอยากให Directory ท าหนาทอะไรบาง ท าอยางไร

ถงจะนาสนใจ หรอท าใหใครเขามาด โดยค าถามเหลานเอง ทเปนปจจยหลกในการไดมาซงผลลพธทมคณภาพ ซงไม

เพยงแตสรางรอยยมใหกบผมาเยอน แตยงเปนจดเรมตนใหอาจารยแตละคนเปดใจพดคยกนมากขน จากเดมทเคยกม

หนากมตาเดนอยในตกกกลบยมทกทายเมอเจอกน สรางบรรยากาศสนกสนานเปนการเองไดอยางไมนาเชอ

2. “How do you motivate students living in the dormitory to change their behavior and conserve

resources more?”

โจทยทอาจารย Lorie ถามตวเองเมอเขาไปท าโครงการลดการใชพลงงานท

หอพกแหงหนงในมหาวทยาลย เนองจากธรรมชาตของการอยหอพกคอไมวาจะใช

ไฟฟาเทาไร กจายคาหอพกแบบเหมารวม ท าใหนกเรยนขาดแรงจงใจในการเปลยน

พฤตกรรม เมอไมสามารถใชเงนมาเปนสงจงใจในการเปลยนพฤตกรรม อาจารย Lorie

จงสรางความนาสนใจใหกบขอมล น าขอมลทนาเบอมาเลาใหมใหเกดความนาสนใจ

ผานตวละครหมขวโลก โดยการเกบขอมลในอดต และค านวณหาปรมาณการใชไฟฟาท

เหมาะสมในแตละชวงเวลา แตละวน เปรยบเทยบกบการใชพลงงานในปจจบนแบบ Real time แสดงผลออกมาเปนสภาพ

ความเปนอยของหมขวโลก หากใชไฟฟานอยกวาปกต หมขวโลกจะสดใสราเรง แตหากใชไฟฟามากเกน น าแขงขวโลกจะ

ละลาย ท าใหหมตกหายไปในน า โดยผลทไดพบวาการใชไฟฟาลดลงทนทถง 22% มนกเรยนใหความสนใจเครอง Kiosk

มากถง 75% มการบอกตอใหชวยกนดแลหมขวโลก ตงชอ แขงขนระหวางหอพก สงผลใหการใชไฟฟาลดลงถง 55% ใน

ระยะยาว

(คนหาเพมเตม: http://www.youtube.com/watch?v=gRnOVzetQmc)

3. Design Thinking Process

ทมารป: http://designthinking.co.nz/design-thinking-in-a-day/

State problem Scale Reframe

Reframe

Solve

School of Changemakers Series 9 : Framing the question

3

“How do you get your roommate to stop snoring?”

โจทยตอมา อาจารย Lorie ถามวา จะท าอยางไรใหเพอนรวมหองหยดกรน? ค าตอบทไดนนหลากหลาย ไมวาจะ

เปน ปลกเพอนใหตน พาเพอนไปรกษาอาการกรน หรอเอาเทปกาวมาปดปากเพอนไว จากนน อาจารย Lorie กถาม

ค าถามตอมา “How do you stop being bothered by your roommate’s snoring?”

โดยเมอค าถามถกเปลยน ค าตอบทไดมากแตกตางไปเชนกนตงแต นอนฟงไอพอด ใส ear plug ท าตวใหชนกบ

เสยงกรน ยายหองหน หรอเปลยน roommate และอกครงทอาจารย Lorie เปลยนค าถาม

“How do you move so you no longer hear your roommate?”

เมอถามจบ อาจารย Lorie กสรปใหเหนถงความส าคญของการตงค าถาม ซงจะเหนวาเรมตนจากสถานการณ

เดยยวกนคอเพอนนอนกรน แตเมอถามค าถามทแตกตางกน วธแกทไดรบกแตกตางกน 1ค าถามยอมมาพรอมกบ 1 ชด

ของค าตอบ การเปลยนแนวทางค าถามใหม (Reframe) กจะท าใหเราไดชดค าตอบชดใหม โดยไดยกอก 1 ตวอยางดวย

ค าถามทวาท าไมคนบางกลมถงกนแมลงทอด เมอเราเปลยนมมมองใหใหญขน โดยการตงสมมตฐานค าตอบเปนเพราะ

คนกลมนนอยากไดรบสารอาหารโปรตน ค าถามอาจถกเปลยนเปนท าอยางไรเราจงจะหาอาหารทมโปรตนทมปรมาณมาก

พอ หรออาจมองเปนท าอยางไรจงจะหยดการเพมขนของประชากรโลก เพอใหสดทายทกคนไดรบสารอาหารโปรตน

เพยงพอ ซงจะเหนวาจากค าถามเลกๆ อยางท าไมคนบางกลมทานแมลง ไดถกเปลยนเปนเรองของการควบคมประชากร

ททายทสดอาจสงผลตอการทานแมลง

4. “How might we….?”

การฝก Reframe ค าถามใหม สามารถท าไดทงการตงค าถามใหแคบขนในกรณทค าถามตงตนกวางเกนไป และ

การตงค าถามใหมใหกวางขนในกรณทค าถามตงตนนนแคบเกนไป โดยจดประสงคของการ Reframe ค าถามนนกเพอหา

ขนาดของค าถามทเหมาะสมทเราสามารถลงไปแกไขได ไมเลกเกนไปจนการแกไขไมเกดผลอะไรตามมา หรอไมใหญ

เกนไปจนเราไมสามารถแกไขได เพราะคนสวนใหญมกจะมงไปทการแกปญหาในทนท โดยไมใหความส าคญกบการตง

ค าถามใหเหมาะสม จงสงผลตอคณภาพของวธการแกปญหาไปดวย

กจกรรม

ใหผ รวมกจกรรมจบคกน และจบฉลากค าถามเลก 1 ค าถาม ใหญ 1 ค าถาม ท าการก าหนดปญหา แลว Re-

frame ค าถามไป 3-5 รอบเพอใหไดค าถามทเหมาะสม และสามารถหาทางออกใหกบปญหานนไดจรง โดยกฎกตกามอย

วา ใหขนตนค าถามดวยค าวา “How might we…?” เพอสรางค าถามปลายเปด และกระตนใหพยายามหาค าตอบตอไป

ตวอยางจากเวรคชอปครงน เชน

ปญหาท1 หอง Apartment เลกเกนไป เพอนไมสามารถมานอนได ซงถก Reframe เปน (Reframe ใหค าถามใหญขน)

How might we make it bigger? -> How might we remove something out? -> How might we get new

apartment?

School of Changemakers Series 9 : Framing the question

4

ปญหาท2 ใชเวลาในการเดนทางไปท างานมากกวา 2 ชม. (Reframe ใหค าถามใหญขน)

How might we spending time more effective? -> How might we take shorter time to work? -> How might we

find a new job -> How might we work at home? -> How might we do something else while getting to work?

ปญหาท3 ประสทธภาพการศกษา (Reframe ใหค าถามเลกลง)

How might we create a better curricular? -> How might we study by ourselves? -> How might we manage

time more efficiently?

จากตวอยางทง 3 ปญหาจะเหนวา การ Reframe สงผลถงค าตอบทไดทแตกตางกน เปนการปรบขนาดของ

ปญหา เพอหาค าถามทเหมาะสมทเราสามารถแกไขไดจรง และเกดประโยชนจรง

5. The Pitch

ในชวงสดทาย อาจารย Lorie ไดโยงสงทไดจากการตงค าถามตอไปทการ Pitch หรอการน าเสนอ Present อะไร

บางอยาง ยกตวอยางเขนการเสนอขายโครงการ หรอการน าเสนอผลงาน โดยไดสรปออกมาเปน 7 ขนตอนเพอใหงายตอ

ความเขาใจและจดจ า ซงมหวขอดงน

1. Begin with problem เรมตนจากการการระบปญหา

2. Restate the question การตงค าถามใหมจากปญหานน

3. Reframe question again (And again) ปรบค าถามใหเหมาะสม

4. Consider size of the problem พจารณาขนาด และความเหมาะสมของค าถาม

5. Consider stakeholders, time frame, location พจารณาผทเกยวของกบปญหาทพดถง ระยะเวลา และสถานท

6. Tell a good story เลาเรองใหสนก นาสนใจ

7. Use memorable goal มเปาหมายทชดเจน นาจดจ า