Upload
frdal
View
288
Download
5
Embed Size (px)
Citation preview
Abdurahim ASHIKU
GAZET INFORMATIVE, POLITIKE, EKONOMIKE, SOCIALE, KULTURORE VITI 2 Nr. 60 E mart, 28 Prill 2015
fq. 2
Rinia n vendimmaRRje
FRd vlerson maksimalisht ndrtimin e Kshillave Bashkiak
Ministria e Arsimit injoron msuesit e
gjuhs shqipe n GreqiPrei, Abdurahimi, Kosta dhe Un...
fq. 3 fq. 10fq. 8
INTERVIST SKANDALIN VEND T REPLIKS
Adresa: Bulevardi George W. Bush, Nr.15/1, Tirane-mail: [email protected]: [email protected]: Agim ZekaMob: +355 69 21 15 769Marketing: +355 69 40 55 244
Hartimi i politikave rinore, duke prfshir vet t rinjt, prbn nj mundsi m t madhe suksesi, sepse bazuar n eksperiencat e tyre, t rinjt kan pikpamje dhe ide pr zgjidhje konstruktive t problemeve t shumta
Ne nuk mund t ndrtojm gjithmon t ardhmen pr rinin, por mund ndrtojm rinin ton pr t ardhmen, ka thn Franklin Roosevelt
Kshillat Bashkiak, instrumente modern pr zhvillimin e qyteteve
Oltjana BECI
vijojn zgjedhjet e strukturave t reja t FRd-s sipas parimit: nj antar, nj votHITHRA E FRYMS S RE
Agim Hoxhaj: Kryetar i ri i
n/degs 5 Tiran
Shezai obo:Kryetar i ri i degs Fier
Listat pr kshilltart bashkiak, shprehje e
politiks dinjitoze dhe e vizionit qytetar t FRD-s
FRD futet n zgjedhjet e pushtetit vendor pr t rritur mbshtetjen e saj n elektorat, duke shprehur vendosmrin pr qytetart e shtetin dhe vizionin modern t administrimit t qyteteve pr ti nxjerr nga kaosi ku kan rn
TOPI: Angazhimi pr rikthimin e normalitetit n funksionet baz t pushtetit vendor dhe sidomos n efiiencn e kshillave bashkiak, sht baza e marrveshjes PS FRD
Shptim Beqiri: Kryetar i ri i
n/degs 4 Tiran
Njsia Nr.4 Tiran
Njsia Nr.5 Tiran
Njsia Nr.8 Tiran
Editorial
EMIGRACION
ja pse shqiptart duhet t rrin pran
vatrave t tyre!fq. 10
DERBI KRYEQYTETAS
Tirana do t krkoj t rikthej lavdin
fq. 15
Kristo ZHARKALLIU
FRd n zgjedhje: Pr qytetart dhe shtetin
dega FRd, FieR FRd, TiRan
Theodhor Kristuli: Kryetar i ri i
n/degs 8
FAQE 2 E Mart, 28 Prill 2015Fryma e Re
EDITORIAL
Rinia n vendimmaRRje
Hartimi i politikave rinore, duke prfshir vet t rinjt, prbn nj mundsi m t madhe suksesi, sepse bazuar n eksperiencat e tyre, t rinjt kan pikpamje dhe ide pr zgjidhje konstruktive t problemeve t shumta
Ne nuk mund t ndrtojm gjithmon t ardhmen pr rinin, por mund ndrtojm rinin
ton pr t ardhmen, ka thn Franklin Roosevelt
Oltjana BECI
Ndrsa t gjitha par-tit politike kan n fokus hartimin e listave t kandidatve pr kshillat bash-kiak, vmendje t veant ka marr edhe roli q do t ket rinia. sht krijuar nj raport bashkpunimi midis hartuesve t politikave t ndryshme, liderve t partive dhe fo-rumeve rinore, q demonstron m s miri nj shembull t ndrveprimit midis brezave pr qllime t njjta. Pyeteni Rinin! Ata din gjithka, ka thn moralisti i njohur francez Joseph Joubert e pikrisht aglomerati i informacioneve, ideve dhe njohurive profesio-nale q zotrojn t rinjt dhe kndvshtrimi i tyre pr shtje t ndryshme, e bn t domos-doshme prfshirjen e rinis deri n nivel vendimmarrjeje. Pr kt dhe shum arsye t tjera, prfshirja e rinis sht e nevojshme.
N parim sht e qart se rinia ka mnyrn m t mir t t kuptuarit t realitetit q ndikon n mnyr t dre-
jtprdrejt n jetn e saj, q do t thot se rinia se ka far tu ofroj hartuesve t politi-kave t ndryshme. Hartimi i politikave rinore, duke prf-shir vet t rinjt, prbn nj mundsi m t madhe suksesi, sepse bazuar n eksperiencat e tyre, t rinjt kan pikpamje dhe ide pr zgjidhje konstruk-tive t problemeve t shumta. Ndrsa mnyra e jetess e t rinjve bhet me divergjente dhe vet popullsia sht di-verse, t kuptuarit e mnyrs s t menduarit t t rinjve bhet m e vshtir prandaj, konsul-timi me t rinjt duke u njohur me perceptimet e ndryshme t tyre, njohurit dhe idet, bhet esencial pr zhvillimin e politikave publike efektive dhe arritjen e rezultateve pozitive. Kjo sht nj gj q edhe par-tit politike e marrin parasysh.
Ne nuk mund t ndrto-jm gjithmon t ardhmen pr rinin, por mund ndrtojm rinin ton pr t ardhmen, ka thn Franklin Roosevelt.
Natyrisht mendoj se kjo arrihet duke prfshir rinin, sepse pjesmarrja e saj fuqi-zon angazhimin pr t drejtat e njeriut dhe demokracin e kjo sht nj ndr arsyet pse rinia merr rndsi t veant edhe n politikn shqiptare. N t dyja llojet e demokracive, ato t mir themeluara dhe demokracit e reja, lind nevoja q t rinjt t ken eksperi-
enca lidhur me implikimet e vendimmarrjeve demokratike dhe respektimin e t drejtave t njeriut. N ato vende q prbal-len me konflikte t brendshme dhe tensione q krcnojn de-mokracin, eksperienca t tilla do t ishin shum domethnse pr t rinjt n mnyr q nesr kur fuqia t jet n duart e tyre, t din si ta bjn diferencn q t jen vrtet inxhiniert e nj t ardhmeje demokratike dhe t ndrtuar mir. Pr t arritur q t ndrtohet rinia pr t ar-dhmen, duhet t krijohen sa m shum mundsi q ajo t marr pjes n procese demokratike n komunitetet lokale dhe t msoj t veproj n lidhje me vendimet n vijim.
Po ashtu, nj arsye tjetr pse rinia duhet t prfshihet, sht se pjesmarrja sht e drejt themelore. Me kt fakt jan t njohura dhe partit politike, madje e respektojn, sepse demokracia dhe respekti pr t drejtat e njeriu shkojn paralel. T gjith njerzit duke prfshir dhe t rinjt, kan t drejt ti shprehin vizionet e tyre me vendime q n mnyr t drejtprdrejt ndikojn n jetn e tyre. Pra, kur bhet fjal
pr prioritetet e shpenzimeve publike, prfaqsimin e t rinjve n media apo politikat e zhvillimit, ata kan t drejt ti artikulojn shqetsimet e tyre, t cilat duhet t konsiderohen seriozisht. sht krijuar nj kultur respekti pr t rinjt kudo n bot tashm, fal prcaktimit q u b n vitin 1985 (q konsiderohet si viti ndrkombtar i rinis) pr pjesmarrjen e rinis, si t pr-br nga katr element t cilt jan: pjesmarrja ekonomike lidhur me punn dhe zhvilli-min, pjesmarrja politike lid-hur me proceset vendimmar-rse, pjesmarrja sociale lidhur me prfshirjen n komunitet si dhe pjesmarrja kulturore lidhur me artin e kulturn.
Nj arsye tjetr shum e rndsishme pr prfshirjen e rinis n listat pr kshillat vendor, lidhet me moshn mesatare t popullsis shqip-tare, q sipas statistikave m t fundit rezulton rreth 35 vje. Pra, popullsia shqiptare sht relativisht e re, kshtu q t rinjt prbjn nj prqindje t lart t zgjedhsve ndaj dhe prfshirja sa m e gjer e tyre n listat e partive politike,
ndikon pr nj rezultat m t lart dhe prfaqsim m t mir.
Pr aq koh sa partit politike e vlersojn rolin e rin-is dhe kontributin e saj, edhe t rinjt nga ana tjetr ndikojn q me idet dhe vizionin e tyre, t prmirsojn programet e partive ku bjn pjes dhe t ndihmojn gjat fushats elek-torale pr arritjen e rezultateve sa m t mira, duke dhn edhe kontribut intelektual. Raporti politik-rini ka premisa t jet i suksesshm dhe i dobishm n mnyr reciproke pr t dyja palt. Megjithat, ndodh q jo t gjith njerzit t jen njlloj, sepse disa mund t jen m t rritur pr moshn e tyre, disa t tjer kan ngecur n fazn e adoleshencs s von, ndrsa pjesa tjetr jan thjesht t rinj q prpiqen t integrohen dhe pavarsisht se ky lloj diversiteti e bn botn m t veant, kjo gj nuk ndikon pozitivisht pr fuqizimin e rolit t t rinjve. Kshtu n momentin q mund t prishet zinxhiri i bashkpun-imit midis t rinjve nga dshira pr t dominuar, bie posht dhe gjith kontributi i tyre, ndaj n kto raste maturia sht ajo q
ka rol t rndsishm dhe ruan ekuilibrat.
Bazuar te mnyra se si kan rrjedhur ngjarjet deri m sot, mund t themi se Fryma e Re Demokratike bn ndryshimin n lidhje me prfshirjen e rinis n lista si dhe me forumin rinor cilsor q ka, ku bashkpunimi dhe mirkuptimi me njri-tjetrin jan shum t rndsishme. Me vendimin q rinia t pr-faqsohet n listat pr antar kshillash vendor n nivelin 30% e ndoshta dhe m shum, tregon modelin e nj partie me parime t forta demokratike. N kt mnyr rinia mund t ket mundsin e prfshirjes n vendimmarrje, duke u edukuar me proceset demokratike n prputhje me t drejtat e njeriut q edukon nj brez t ri ndry-she, pra rinin pr t ardhmen. Po ashtu,duke qen se dhe mo-sha e popullsis sht e re, nj vendim i till u jep mundsin t gjith t rinjve t prfaqso-hen nga grupmosha e tyre, domethn sht nj vendim gjithprfshirs. Pra prfshirja dhe fuqizimi i rolit t rinis n vendimmarrje, m shum se sa sht e nevojshme pr t gjitha arsyet e lartprmendura, pr FRD sht mision q gjrat n kt vend t marrin drejtimin e duhur.
vijojn zgjedhjet e strukturave t reja t FRd-s sipas parimit: nj antar, nj vot
Agim Hoxhaj: Kryetar i ri i
n/degs 5 Tiran
Shezai obo:Kryetar i ri i degs Fier
Shptim Beqiri: Kryetar i ri i
n/degs 4 Tiran
Njsia Nr.4 Tiran
Njsia Nr.5 Tiran Njsia Nr.8 Tiran
dega FRd, FieR FRd, TiRan
Theodhor Kristuli: Kryetar i ri i
n/degs 8
elet konkursi pr punsimin n zyrat e Shrbimit t qytetarve
Policia e Tirans eli dje konkursin pr punsimin n zyrat e Shrbimit t qytetarve dhe operatorve 129, me qllim punsimin e civilve n kto shrbime, pr t ofruar nj klim edhe m miqsore me qytetart.
Lajmi u b i ditur nga Ministri i Punve t Brendshme, Saimir Tahiri si dhe Drejtori i Poli-cis s Tirans, Ardian ipa gjat nj aktiviteti t organizuar pikrisht n ambientet e Drejtoris s Policis s kryeqytetit.
Ministri Tahiri theksoi se marrdhnia mes Policis dhe qytetarve, duhet t jet nj mar-rdhnie model, q frymzon besim dhe bashkpunim. Problemet e shumta q ka pasur n t shkuarn Policia e Shtetit, korrupsioni dhe abuzimet e ndryshme kan br q qytetart t humbin besimin tek uniformat blu, prandaj dhe marrdhnia mes palve sht ashprsuar. Por, shtoi Tahiri, kto dy vite Policia e Shtetit sht transformuar dhe po punon pr t rikthyer besimin e qytetarve, duke filluar nga ndjekja e programeve t ndryshme si policimi n komunitet etj. Pr ta forcuar edhe m tej marrdhnien mes policis dhe qytetarve, tani e tutje qytetari nuk do t ket m nevoj t kontaktoj me punonjs policie, por do t komunikojn me punonjs civil. T rinjt dhe t rejat q do t shrbejn n kt zyr, do ti nnshtrohen konkurseve t rrepta n mnyr q ti japin shrbim qytetarve me filozofin e shrbimit ndaj klientit, tha Tahiri.
Ardian ipa, Kreu i deri djeshm i Drejtoris s Policis Tiran, duke shpallur eljen e vendeve vakante pr aplikim t punonjsve civil n zyrat pr shrbimin e qytetarve dhe t op-eratorve 129, tha se punonjsit e policis q do t shrbejn si operator, thelbsore do t ken sjelljen dhe komunikimin pr t kthyer besimin te qytetart. T rinjt q kan prfunduar studimet mund t aplikojn n kto struktura pr t rritur standardin dhe imazhin, pr t plotsuar krkesat e qytetarve. Krahas puns s infrastrukturs pr ambientet, sht punuar edhe pr krijimin e akteve ligjore pr funksionimin e ktyre zyrave, tha ipa.
Prokuroria pr Krime t Rnda krkon dnimin me nj total prej rreth 53 vitesh burgim pr 7 persona, t akuzuar pr veprn penale t trafikimit t lndve narkotike, kryer n bashkpunim, mbetur n tentativ.
FAQE 3 E Mart, 28 Prill 2015Fryma e Re
I N T E R V I S T A Angazhimi pr rikthimin e normalitetit n funksionet baz t pushtetit vendor dhe sidomos n efiiencn e kshillave bashkiak, sht baza e marrveshjes PS FRD
FRd n zgjedhje:
FRD futet n zgjedhjet e pushtetit vendor pr t rritur mbshtetjen e saj n elektorat, duke shprehur vendosmrin pr qytetart e shtetin dhe vizionin modern t administrimit t qyteteve pr ti nxjerr nga kaosi ku kan rn
PR qyTeTaRT dhe shTeTinZoti Topi, partia Fryma e Re Demokratike sht nj parti e djatht, por ju bt marrveshje me PS-n, q sht parti e majt, cilat
ishin arsyet e ktij vendimi?
Nuk ka dyshim q FRD sht nj parti politike, q programin e saj e ka pozi-cionuar si subjekt i Qendrs s Djatht. Nj marrdhnie apo nj marrveshje, s pari nuk duhet t konsiderohet si herezi dhe duhet arsyetuar pse bhet, far prmban dhe far krkon t arrij. Marrveshja n fjal erdhi n vijim t nj ftes pr ko-munikim nga z. Rama dhe nj procesi negociatash q nuk e sjell kt marrveshje midis PS-s dhe FRD-s n kontekstin e zgjedhjeve t prgjithshme politike. Ktu asgj nuk ka ndryshuar, se-cila parti ruan identitetin politik dhe gjithka sht biseduar dhe sht vendosur n funksion t zgjedhjeve t pushtetit vendor, q quhen ndryshe administrative, pr administrimin e qyteteve dhe jets s qytetarve.
Tendenca pr t bara-zuar zgjedhjet lokale me ato politike parlamentare, ose prbn nj inerci t in-jorancs politike q sht prezente, ose shkak t djal-lzis s politiks pr t rigrupuar mbshtetsit, edhe kur kan dshtuar n misionin pr tu garantuar qytetarve shrbim dinjitoz.
far prmban marrvesh-ja PS-FRD?
Marrveshja PS-FRD parashikon nj angazhim re-ciprok pr t br t mundur nj rezultat sa m t mir n zgjedhjet e 21 qershorit, sipas objektivave konkret t secils parti. Ne i konsid-erojm shum problematike drejtimet e bashkive dhe komunave t deritanishme, duke br q kaosi urban dhe mungesa e shrbimeve t krijojn nj dshprim pr t Djathtn e t Majtn, apo edhe pr ata q nuk merren me politik.
Angazhimi pr rik-thimin e normalitetit n funksionet baz t push-tetit vendor dhe sidomos n efiiencn e kshillave bashkiak, sht baza e ksaj marrveshjeje. FRD do t konkurroj pr kshillat bashkiak me sigln e vet dhe natyrisht do t mbshtes kandidatt pr kryetar t koalicionit pr Shqiprin Evropiane. Gjithashtu kjo marrveshje parashikon nj bashkpunim pr shndetsi-min e kushtetuts dhe shtetit ligjor, pr t cilat do parti politike sht e detyruar t bashkpunoj. Sistemi zgjed-hor sht gjithashtu nj nga shtjet baz t ktij doku-menti, tashm t nnshkruar.
U fol se do tu lihej Ka-mza si zon e lir, pr t caktuar ju kandidatin pr
kto zgjedhje vendore, far ndodhi?
Absolutisht jo. Asnj ast nuk sht diskutuar, as pr Kamzn dhe as pr ndon-j bashki konkrete. Kjo q thoni ka qen fryt i thashet-hemeve urbane q jan me shumic te ne. Kjo sht ar-syeja pse kjo prgjigje sht e shkurtr dhe ezauruese.
Pse nuk arritt nj mar-rveshje me t Djathtn?
Ka nj trajtim shum empirik se far jan e Majta dhe e Djathta n Shqipri. Ather me t drejt m dalin pyetjet: Nse ka t majt e t djatht, ku sht qendra n spektrin e politiks shqip-tare? Pse me vullnet e kan zhdukur qendrn? Pra, kemi nj struktur t deformuar t spektrit politik. T djatht q bjn politik t majt dhe
anasjelltas. Ne si forc poli-tike iu prgjigjm t vetmes ftes pr bisedime. T tjert, nuk e pan t arsyeshme pr t bashkpunuar me ne. Mesa duket ose jan t sigurt n fitore, ose jan ekstremisht armiqsor me FRD-n, sikurse e kan demonstruar qysh nga momenti kur Fryma e Re Demokratike erdhi n skenn politike, tre vite m par.
N deklaratat tuaja t mparshme keni pohuar
se do t ishit i hapur pr t diskutuar me zotin Basha...
Un nuk kam adresuar asgj specifike n drejtimin q ju thoni, por jemi shprehur n princip se jemi t hapur pr bisedime me do parti q ofron reciprokisht vullnet politik pr bashkpunim. N fakt, sht media q ampli-fikon disa gjra q pr ne nuk jan fare n vmendje. N politik nuk sht vshtir pr t par sjelljen dhe vull-netet e t tjerve.
Keni deklaruar se pavar-sisht marrveshjes me
PS-n, do t jeni n opozit, ndaj kujt do t bni opo-
nenc?
Padyshim. Pr kt sht koshient edhe Kryemi-nistri, q si e keni dgjuar sht shprehur se secila parti mban identitetin dhe se n politikn e madhe jemi n nj opozit moderne, duke artikuluar tezat tona politike, q pr shum gjra nuk kemi t njjtin kndvshtrim me qeverin, por n t njjtn koh kemi pasur kurajn politike e qytetare pr t vlersuar gjithka q Qeve-ria e bn mir. Sot mesa po shohim, oponenc e fort po
bhet edhe brenda mazho-rancs. Ndryshimi sht se kundrshtit nuk vijn nga emocionet politike, por nga diferencat programore.
Situata politike nuk duket aspak e qet, sa premisa ka pr zgjedhje me standarde?
Situata politike n Sh-qiprin e tranzicionit, ksh-tu ka qen gjithnj. Nuk sht vetm situata politike q ndikon n standardet zgjed-hore. Mund t jet edhe kli-ma e qet dhe standardet nuk realizohen. Kjo shpjegohet me sistemin dhe ligjin zgjed-hor q kemi, q e bn infras-trukturn zgjedhore t dal jasht standardit. Kemi nj KQZ bipartiake q mendon vetm pr interesat e atyre q i kan emruar. Qysh ktu, kemi dal jasht standar-dit. KQZ-ja sot demonstron n mnyr emblematike mjerimin e standardit t zgjedhjeve n Shqipri. Nga ana tjetr, kemi nj situat politike q nuk udit asknd. Demagogji nga t gjitha ant, negativitet, munges sinqeriteti dhe fjal t bukura pr nj realitet q nuk sjell buzqeshje dhe optimizm. Uroj q njerzit t fillojn t kuptojn hipokrizin e disa politikanve, q kan pasur n dor t bjn dika dhe nuk kan br asgj pr ta.
Nj KQZ me shumic opozitare, mund t shihet si fakt besueshmrie tek
institucionet apo ka rrezik pr krijimin e pengesave n
procesin e menaxhimit t zgjedhjeve?
Sapo u shpreha pr KQZ-n. Ata edhe kan, edhe nuk kan faj. Natyrisht
ata e kan demonstruar sjelljen e tyre gjat viteve, sidomos pas vitit 2008. Sipas meje ata jan instrumente t partive politike pr interesat e ktyre t fundit. Ndonj prej tyre sht m shum se nj manekin, q nuk i hyn n pun askujt, bile kjo sht udia m e madhe, sesi kjo politik vendimmarrse vazhdon t mbaj n kmb kt KQZ, q ka dshtuar n mnyr spektakolare. Ku e kemi leximin elektronik, pr t ciln jan harxhuar edhe shum para?
Si mund t qndroj srish nj KQZ q hedh posht nj ligj t Parlamentit pr financimin e partive? Vetm ktu ndodh q nj institucion q del nga Par-lamenti, rrzon Parlamentin me ligjet e tij dhe askujt si hyn gjemb n kmb. Ksh-tu, n vijim t pyetjes suaj e shikoj si modus vivendi pr t zhvilluar zgjedhjet q jan afr.
Cilat jan pritshmrit e FRD-s n fund t ksaj
gare zgjedhore?
FRD futet n zgjedhjet e pushtetit vendor pr t rritur mbshtetjen e saj n elektorat, duke shprehur ven-dosmrin e saj pr qytetart
e shtetin dhe vizionin modern t administrimit t qyteteve pr ti nxjerr nga kaosi ku kan rn.
Ne do t konkurrojm me listat tona t plota n 61 bashkit e vendit, me bes-imin se sht rritur besimi i qytetarve ndaj FRD-s pr politikn e saj dinjitoze, pr vizionin qytetar dhe mod-eracionin n politik dhe komunikimin publik.
Partia Demokratike ka dorzuar dje n Kuvend nj
projektligj ku parashiko-het q t amendohet Kodi
Zgjedhor pr t prjashtuar nga gara njerz t inkrimin-
uar. Si i vlersoni kto ndryshime dhe a mund t
bhen ato n kto momente, kur jemi m pak se dy muaj
larg zgjedhjeve?
Lidhur me amendimin e Kodit Zgjedhor, un mendoj se do gj q sjell prmirsim, t merret n konsiderat. S pari, partit politike duhet t jen vet filtri pr dekriminalizimin, gj q ende nuk po e bjn. Ndryshimi i Kodit t jet i plot dhe jo duke e arnuar, sepse ka ardhur puna q kemi m shum arna q nuk i shrbejn qllimit.
FAQE 4 E Mart, 28 Prill 2015Fryma e Re
shqipria dhe sindromi i vendit t voglO P I N I O N
Po ti hedhsh nj sy harts dhe demografis s Shq-ipris, do t shihet se ajo ka nj siprfaqe dhe popullsi t vogl, kra-hasuar me vende t tjera n bot. Por, kjo nuk mund t shrbej si kusht pr t zhvilluar at, q ekspertt e kan quajtur sindromi i t qenit vend i vogl. E par n kt kndvsh-trim, ne si shoqri shqiptare kemi prirjen ti justifikojm mosarritjet tona pasi, kaq jan hapsirat dhe mundsit, se vijm nga nj rrnim i madh ekonomik, n kt mnyr lehtsojm veten dhe ecim pr-para. Por n t vrtet kemi ngecur, jemi n ngr dhe nuk po zhvil-lohemi. T qenit nj vend i vogl n siprfaqe, me burime njerzore t pakualifikuara n nj mas t madhe pr krkesat q ka tregu dhe me burime shum t kufizuara financiare, sht alibia m e mir q po prdorim pr mosrealizimet tona. N aspektin ekonomik, tranzicioni shqiptar ishte me pasoja t thella.
Ndrrimi i sistemeve solli mbylljen e shum ndrmarrjeve, pr pasoj punonjsit e tyre mbetn pa pun, duke sjell nj rritje t madhe dhe t menjhershme t papunsis. Ndrsa bujqsia, q kishte mbajtur nj pesh t rndsishme t eko-
nomis s vendit, uli n minimum prodhimin, tokat mbetn djerr dhe prodhimi i brendshm u shkreh. Kjo krijoi varsi t drejtprdrejt t Shqipris pr ndihma t menjher-shme humanitare dhe njkohsisht kushtzoi do form bashkpunimi ekonomik, kredie apo ndihme eko-nomike, q erdhi nga vendet e tjera dhe institucionet ndrkombtare. Mungesa e prvojs, paaftsia drejtuese dhe rrmuja juridike e krijuar n vend, shmangn dhe vonuan prezencn e investitorve t huaj n Shqipri, e cila kishte domosdoshmri jetike pr investime t huaja, se tregu vendas nuk kishte para. Heqja e nj barazimi mes t gjitha ndrmarrjeve shtetrore duke i mbyllur ato me t drejt dhe pa t drejt, solli rrnimin e ekonomis shqiptare. Para viteve 90, Shqipria prodhonte radio dhe televizor n Durrs, plehra kimike n Fier, produkte plastike n Lushnje, kishte tri fabrika prpunimi t bakrit n Kuks, La e Rubik, nj uzin mod-erne pr kohn pr punimin e telave dhe kabllove t bakrit n Shkodr, nj fabrik pr prodhimin e sheqerit n Maliq, miniera t pasura me minerale me vler pr vendin, etj. Por ndodhi? Qeverit nuk ua
ofruan mundsin t huajve pr investime n menaxhimin e pasur-ive tona kombtare, duke humbur mundsit e njpasnjshme pr investime n dobi t vendit, prania e t cilave do t mundsonte vende t reja pune dhe m shum t ard-hura pr buxhetin e shtetit e vet t punsuarit; ishin po qeverit q nuk hartuan plane e strategji dobi-prurse pr zhvillim ekonomik t vendit, por nuk munguan as rastet kur u prdorn pasurit kombtare pr pasurim personal. N kt mnyr, prodhimi vendas u zerua, mijra shqiptar q nuk kishin pun emigruan, duke larguar ndjeshm nga vendi krahun e aft pr pun dhe trurin intelektual. Shqiptart emigrant n vende t ndryshme t bots nisn procesin e integrimit n shoqrit ku ishin dhe filluan t sillnin t ardhura pr t mbajtur familjet e papuna n Shqipri, duke krijuar nj mirqenie ekonomike fik-tive, q nuk vinte nga t ardhurat e brendshme apo zhvillimi ekonomik i vendit. Ky proces ekonomik, u shoqrua edhe me ndryshime t mdha demografike, ku banort e fshatrave dhe t qyteteve t vogla t mbetur pa pun, pa t ardhura dhe pa shpres, u dyndn n qytetet e
mdha me besimin pr nj mundsi jetese t munguar n vendin e origjins, duke rnduar edhe m shum gjendjen e qyteteve pritse. Mbyllja e shum ndrmarrjeve shtetrore u b se ato nuk ishin rentabl, si n rastin e fabriks s prodhimit t sheqerit n Maliq, e cila prodhonte sheqer me nj kosto m t lart sesa sheqeri q impor-tohej. Por, kishte nj mori tjetr ndrmarrjesh, q u shuan pa asnj logjik ekonomike, prodhimi u ndal dhe objektet mbetn ngrehina ende sot e ksaj dite. Nse n to do t investoheshin teknologjit e fundit dhe do t punohej me kualifikimin e burimeve njerzore, ather kto ndrmarrje do t shptonin dhe do t jepnin nj dor t rndsishme n mkmbjen ekonomike e m tej n zhvillimin aq shum t dshiruar t ekonomis son kombtare. Ndrsa sot Shqipria, nevojat industriale pothuajse n trsi, i siguron nga importi, mineralet vijojn t ekspor-tohen t paprpunuara, duke u shitur n treg me vler m t ult dhe jo me vlern reale q do t sillte nse do t prpunoheshin para tregtimit, vendet e reja t puns po hapen n minia-tur, se nuk ka strategji q t bash-kshoqrohet me hapat e par pr re-alizimin e prodhimeve vendase. Nj karakteristik tjetr e shoqris shq-iptare sht nisja gjithnj nga zero. Kjo tashm sht kthyer n tradit, q n do rotacion politik kemi nj plan t ri ekonomik, nj model t ri zhvillimi, nj riformatim marrd-hniesh me investitort shqiptar dhe t huaj, nj rishikim t konc-esioneve dhe shitjeve t ish-ndr-marrjeve publike. Ndrkoh, q jan t pakta rastet kur puna fillon aty ku
sht ln nga qeveria paraardhse. Prezenca profesionale dhe shken-core e ekonomistve ka ndjeshm munges. Ata ende nuk kan zn vendin e tyre si hartues strategjish pr zhvillimin ekonomik t vendit, pasi politika vijon ti mbaj n hije dhe ti trajtoj n nj plan t dyt. Edhe pse jemi n vitin e 25-t t demokracis, akoma mungon nj politik kombtare afatgjat dhe pa ngjyrime politike pr zhvillimin ekonomik t vendit, ndaj mungesa e ktij zhvillimi bn q vendi t mbetet n tranzicionin e tejzgjatur ekonomik. Sindromi i t qenit vend i vogl, ka t bj me nj autosugjes-tion negativ q ne i bjm vetes son, sesa me nj mundsi reale zhvillimi. Shembujt e vendeve me siprfaqe e popullsi t vogl n numr, por q kan nj zhvillim ndrrues, nga t cilt mund t msojm, pr ne shqiptart jan t shumt. N botn e sotme globale dhe tejet dinamike, me mundsi t mdha komuni-kimi dhe shkmbimesh tregtare, mundsit pr zhvillim ekonomik jan t pambarimta. Kjo sepse globalizmi si fenomen nuk e njeh nocionin vend i vogl apo popullsi e vogl. Ndaj, vendi yn mund t ec prpara me politika t drejta tregtare, fiskale dhe arsimore, q t bhet pjes e ekonomis globale, pavarsisht siprfaqes s vendit, n mnyr q politikat e hartuara t jen sa m frytdhnse n dobi t rritjes dhe zhvillimit t ekonomis, performancs s institucioneve, kualifikimit t burimeve njerzore dhe rritjes s besimit n qndruesh-mrin politike, ekonomike dhe sociale t vendit.
Ndrrimi i sistemeve solli mbylljen e shum ndrmarrjeve, pr pasoj punonjsit e tyre mbetn pa pun, duke sjell nj rritje t madhe dhe t menjhershme t papunsis. Ndrsa bujqsia, q kishte mbajtur nj pesh t rndsishme t ekonomis s vendit, uli n minimum prodhimin, tokat mbetn djerr dhe prodhimi i brendshm u shkreh.
Teuta NUNAj
N sektorin e matjes s en-ergjis elektrike, OSHEE ka investuar blerjen e 50 mij matsve, ndrsa nisur nga fakti se ka ende shum mungesa, deri n fillim vitin 2016 planifikon t prfundoj plotsimi i gjith konsumatorve me to. Burime nga ministria e Energjis dhe Indus-tris bjn t ditur se po punohet pr nj financim t Banks Botrore pr t plotsuar pajisjen e konsumatorve me matsit e energjis.
Kompania Deutche Telekom, ka filluar prodhimin e 9300 matsve inteligjent, q do t instalohen n zonat m problematike t Shqipris dhe projekti-pilot pr vendosjen e tyre do t nis brenda pak javsh.
Matsit e energjis jo vetm ndikojn n uljen e konsumit, por prjashton do mundsi t vjedhjes s energjis, mbi faturimin dhe mos
vlersimin e sakt t matjes nga pu-nonjsi i OSHEE. Sistemi i ri i matsve inteligjent mund t kontrollohet direkt n nj portal on line nga konsumatori pr t ditur sesa harxhon energji dhe pr t ekonomizuar m mir shpenzimet pr kt z. Kto lloj matsish thon burimet nga OSHEE do vendosen n Tiran n 4 zonat m problematike: Bathore, Paskuqan, Allias dhe Babrru, q kan krijuar shum probleme n pagesat e energjis s konsumuar. Jan edhe 40 mij mats inteligjent t tjer q do t shprndahen n gjith vendin, n zonat m problematike me pagesat e energjis. Ndrsa deri n vitin 2020 sektori elektro energjetik do t prfitoj financime n vlern e 420 milion dol-lar, sektori i shprndarjes mbetet kujdesi kryesor pr investime.
Burimet nga MEI, bjn t ditur se pjesa kryesore e fondeve do t prdo-
ret n sektorin e shprndarjes ku prve kredis 150 milion dollar, pritet t prfitohet nj linj tjetr financimesh.
Me sistemin e plot t matjes pr do konsumator, lidhen rritja e arkti-meve, ulja e humbjeve dhe konsumit t energjis elektrike.
Me masat pr pagesat e energjis s konsumuar dhe t faturuar, n fund t 3-mujorit t par konsumi i energjis elektrike u ul me 10%, energjia e fatu-ruar u rrit 13%, ka tregon reduktim t informalitetit dhe vjedhjes s energjis elektrike. Sot niveli i humbjeve arrin 32%, nga 45% q ishte n fund t 2013-ts.
MEI ka objektiv q OSHEE me nj program me Bankn Botrore, t reduktoj me mesatare vjetore 5% humbjet pr t realizuar objektivin q n vitin 2018, humbjet t jen n parametra t pranueshm.
n vitin 2016, mats t energjis te do konsumator ENERGJIA RENDI
Ardian ipa do t jet Zv/Drejtori i Prgjithshm i Policis, n seksionin e Krimeve t Rnda, teksa Ervin Hodaj merr drejtimin e Drejtoris s Policis s Tirans.
Burime nga Policia e Shtetit, bjn me dije se Ardian ipa, q deri dje ishte Drejtor i Policis s Tirans merr vendin e ln bosh nga Haki ako, i emruar n postin e Drejtorit t Policis s Shtetit pas largimit t Artan Didit. Teksa vendin e ln bosh nga ipa, do ta marr Ervin Hodaj, i cili m hert ka mbuluar seksionin e qarkullimit rrugor.
Gjithashtu msohet se Drejtori i Policis s Shtetit, ako ka nnshkruar edhe disa ndryshime t tjera n kupoln e Policis. Ksh-tu, Reban Jaupaj sht emruar n Drejtor i Drejtoris s Antikrimit Ekonomik n Policin e Shtetit. Neritan Nalibati, sht transferuar nga posti i Drejtorit t Policis s Elbasanit, n Postin e Drejtorit t Policis s Fierit. Vendin e Nalibatit e ka marr Alfred epe.
Ndryshime n Polici, ipa emrohet zv/Drejtor pr
Krimet e Rnda
FAQE 5 E Mart, 28 Prill 2015Fryma e Re
A K T u A L I T E T
imazh i ri sportiv n Fier
Shptim HOXHA
Gzim HOXHA
Duke ecur prgjat rrugs Sknderbeu , ose si njihet nga shum njerz e nga banort e lagjeve Bishanak dhe Liri Gero rruga e kombit, emrin e nj televizioni kabllor q gjendet n fillim t saj, shum pran qen-drs tregtare ETC, t z syri disa ndrtesa n ndrtim e sipr dhe ndonj prej tyre t prfunduar. Ato jan pikrisht stadiumi dhe 2 apo 3 fusha t lojrave me dor. Mungesa e fondeve q do t bnin t mundur ndrtimin e tyre vonoi jo pak finalizimin e ktij projekti kaq t dobishm pr t gjith komunitetin. Por zgjidhja e ktij problemi u b e mundur aty nga vjeshta apo fillimi i dimrit t vitit 2013, me ndrtimin nga ELKOS, grup i qendrs tregtare m t madhe n qytetin e Fierit. Kshtu bashkia e dha tokn n t ciln dhe ajo u ndrtua, n kmbim t fondit prej rreth 860 milion lek. Kjo shum ishte sa vlera e toks, por njkohsisht edhe sa preventivi i projektit.
Duket se imazhit artistik t qytetit t Fierit po i shtohet edhe ai sportiv n t njjtn
koh. Kjo po bhet e mundur me ann e shtimit t numrit t kndeve dhe terreneve sportive, apo qoft edhe rikonstruksionit t atyre ekzistuese. Qllimi sht i qart. Synohet masiv-izimi i sportit, duke rritur in-teresin pr sportet n prgjithsi me ann e shtimit t pjesmar-rsve n aktivitetet e ndryshme sportive, por njkohsisht dhe parandalimin e smundjeve, pasi m n fund sht kuptuar q t parandalosh t kushton m pak se sa t kurosh nj smundje t caktuar.
Studimet e kohve t fundit tregojn se marrja me nj aktivitet t caktuar sportiv n prgjithsi ndikon pr nj jet t shndetshme dhe m t gjat. Tashm sht fakt i njohur se njerzit q merren rregullisht me sport jetojn deri n 4 vjet m gjat se njerzit q bjn pak, ose asnj lloj ushtrimi fizik. Ata gjithashtu bjn nj jet m cilsore. Kjo ndodh ngaq ushtrimet e rregullta fizike ndihmojn n parandalimin e smundjeve t zemrs dhe nj sr smundjesh t tjera. Ato i ndihmojn njerzit q vuajn nga tensioni, diabeti dhe mbi-pesha trupore t rrisin cilsin e jets s tyre.
Por a ka ndonj kufizim n lidhje me pjesmarrjen n aktivitete t ndryshme sportive? Prgjigjja sht jo. Sporti nuk njeh mosh dhe as kufizim pr shkak t nj gjendjeje jo t mir shndetsore. Specialistt t
thon se edhe njerzit q vuajn nga smundjet e zemrs dhe ar-tritit mund t kryejn ushtrime fizike, sigurisht t kufizuara dhe duke u kshilluar m par me mjekun. Studime t tjera tregojn se ushtrimet fizike jan t mira edhe pr trurin. Disa ekspertt thon se ato paksojn rrezikun pr smundjen e Al-zajmerit dhe paksojn stresin e depresionin. Nj studim me prfshirjen e m tepr se 10 mij personave t moshs 35-55 vje pr 10-15 vjet, tregoi se me kalimin e viteve, te njerzit q bnin ushtrime fizike m pak se dy or n jav, aftsia mendore ishte m e ult se tek ata q bnin sport pr nj koh m t gjat dhe rregullisht. Gjithashtu, me aktivitetin e ult fizik lidheshin kujtesa e dobt, fjalori m i kufizuar dhe aftsit matematikore.
Edhe pse jo t vetmet n natyrn e tyre, a jan t mjaftueshme kto investime n knde apo terrene sportive
pr masivizimin e sportit n qytetin e Fierit? Pa shkurtimin e distancave apo nj shprndarje m t mir gjeografike t tyre, kjo ide, sado e bukur q mund t jet, mbetet thjesht nj ndrr. Pr realizimin e vrtet t saj do t duhej t shfrytzoheshin dhe ato pak hapsira mes pallateve, ende t pakthyera n sheshe ndrtimi, qoft dhe e ndonj fushe t vogl futbolli, basket-bolli apo t ndonj sporti tjetr. Po ka dhe m. Rikonstruksioni i do terreni t mbetur i pa zap-tuar nga ndrtuesit dhe hapja e tyre pr masat e gjra. Ktu ia vlen t prmendet prmirsimi i kushteve t fushave apo kale-tove, si i quajn fmijt, t shkollave 9vjeare 1 Maji dhe asaj Pinallopi Pirro, ku ata luajn futboll gjat ors s fizkulturs.
Pr hir t s vrtets, duhet thn se n qytetin e Fierit po punohet relativisht shum pr materializimin e ksaj ideje. N bashki, nga specialisti q
ka ndjekur nga afr punimet pr prshtatjen e ambienteve t brendshme t ish-Institutit Sizmik t Fierit, tashm nj godin tejet e amortizuar, m-sojm se sht br e mundur q n nj siprfaqe prej 660 m t dy kateve t saj, n salla pr sportet e rnda t tilla si: mundja, peshngritja, boksi dhe pse jo dhe pr artet marciale. Kto salla t reja t pajisura me nga 4 dushe, 2 banja pr do kat por, me salla force, si dhe me dhoma zhveshje i prmbushin m s miri krkesat e kaher-shme t sportistve q zhvillo-nin strvitjen n kushte shum t kqija. Aktualisht punimet kan mbaruar dhe pritet vetm pajisja e ktyre ambienteve me mjetet e nevojshme sportive. Pr kt shndrrim rrnjsor t tyre u desh nj investim nga Bashkia Fier me nj fond prej 3 milion leksh dhe ndihma shum e vyer e bizneseve krye-sisht m materiale t ndryshme ndrtimi dhe hidraulike.
Po prej ktij punonjsi t bashkis msojm se nj projekt tjetr i ksaj fushe mori jet dhe prfundoi n muajin Mars t vitit 2015. Fjala sht pr zvendsimin e tapetit t Aneksit t stadiumit Fierit, aty ku strviten ekipet zinxhir t Apolonis. Konkretisht, n fil-lim u b nivelimi i fushs duke hedhur 2500 m akull dhe 170 mij kg rr kuarci. M pas jan hedhur 8500 goma t bluara q mundsojn mbrojtjen e
lojtarve kur rrzohen gjat lojs ose strvitjes dhe n fund u shtrua tapeti i ri i barit me sipr-faqe t barabart me 8500 m. E gjith kjo ndodhi si pasoj e nj granti nga UEFA, t dhn n formn e nj fondi nga FSHF-ja. Madhsia e tij nuk na bhet e ditur nga kjo e fundit edhe pse e kontaktuam 2 her me an t posts elektronike. Ndrsa kontributi i Bashkis s Fierit ishte tejet modest. Ai u kufizua vetm n sigurimin e forcs puntore dhe t specialistve t fushs, t cilt s bashku me ata turq ndoqn punimet nga afr.
Ndrsa nga drejtori i ndrmarrjes shum sportesh Agim Celibashi, e cila sht n varsi t bashkis t Fierit msojm se inventari i kndeve dhe terreneve sportive prfshin stadiumin, n t cilin vazhdon pa ndrprerje puna dhe 2 apo 3 fusha t mbuluara t lojrave me dor, t cilat si e pr-mendm dhe m lart ndodhen afr qendrs tregtare ETC, kaletot tashm t rikonstruk-tuara n 2 shkolla 9vjeare 1 Maji dhe asaj Pinallopi Pirro, si dhe kompleksin sport-ive Apolonia me 3 fusha dhe 2 anekse mini futbolli. Po sipas tij shrbimet q do t ofrojn ky stadium si dhe sallat e lojrave do t ofrohen falas dhe kujtdo q dshiron t merret me sport duke synuar masivizimin e tij.
Si lart, ashtu dhe posht(As Above, so Below) P
r mijra vjet kemi qen t kushtzuar pr t gjykuar
dhe kuptuar realitetin e jets me nj metr q na ka uar t polarizojm do gj n dy forca t kundrta, duke zgjedhur njrn dhe eliminuar tjetrn, duke mundsuar nj keqkuptim e keqinterpretim t madh, q njerzimi i ka br realitetit, duke shkaktuar dhimbje t mdha. Por dhimbja m e madhe, vuajta q qndron n baz t do gjje, sht ajo q solln fet monoteiste, na kujton dhimbjen e plags origjinale, shkputjen nga forma superiore e ekzistencs, ndarjen nga familja, kolektivi dhe univer-saliteti i gjithkaje q ishte Nj.
Ajo q na pret sht nj pyetje e madhe, q deri tani ka mbetur pa prgjigje pr mijra vjet: ekziston vetm nj apo dy forca kundrshtare n bot n luft me njra tjetrn? Jan e mira dhe e keqja, drita dhe errsira, jeta dhe vdekja? Nga prgjigjja jon varet mnyra si ne eksperimentojm jetn, shndetin fizik e at shpirtror dhe mnyrn si pranojm dashurin apo t kundrtn, urrejtjen. Konflikti m pas shndrrohet n form kim-ike n trupin ton, duke gjeneruar probleme dhe smundje t ndryshme psikosomatike.
N nj bot t dominuar nga lufta midis t mirs dhe t keqes, jetohet n mnyr t vazhdueshme n nj gjendje konflikti, ku dy for-cat luftojn me njra-tjetrn pr t mbizotruar mbi njra-tjetrn dhe pr t marr kontrollin e jets. Mjafton vetm ta thuash dhe kjo ide n mnyr t menjhershme do t gjeneroj t keqen dhe anasjelltas. Ather lind pyetja: Ku qndron zgjidhja? Duhet t pranojm realitete akoma dhe m t dhimbshme? Duhet t jemi tolerant? Prkundrazi. Zgjidhja sht n mos gjykimin e dinamiks s polaritetit, ndrmjet t cils zhvillohet tensioni i prjetshm i jets, midis t mirs dhe t keqes, duke lejuar q drita dhe errsira t bashkjetojn si dy gjysma n nj realitet unik. T bash-kuara, ato, dalin mbi dualitetin, duke e br realitetin ton t dukshm pr at far n t vrtet sht si, i pandashm n t gjitha aspektet e tij, duke mos prjashtuar asknd dhe asgj.
Nse arrihet t ndryshohet kup-timi i kualitetit, duke riprcaktuar marrdhniet q na lidhin me t dhe t lejojm q drita dhe errsira t bashkjetojn, pa gjykuar njrn si t mir dhe tjetrn si t keqe, duke i konsideruar si nj realitet t vetm, ather mund t bashkohemi, t shkri-hemi bashk me to n nj gj t vetme. Kjo arrihet duke ndryshuar bindjet dhe besimet tona. sht pr tu thn q gjrat edhe pse ngadal, po ndry-shojn. Universi, ashtu si e shpjegon etimologjia, po shkon drejt Unitetit-Nj, duke prdorur njohuri t reja t t kuptuarit (Fizika Kuantike). Sekreti sht t shikosh qart realitetin, duke u ngritur mbi polaritetin, duke eliminuar konfliktin mes t mirs dhe t keqes, duke kaluar barrierat e mendjes, duke flakur bindjet e vjetra q na jan ngu-litur pr mijra vite nga ideologjit fetare. T shikosh qart do t thot t jetosh n Unitet. Sekreti i jets sht t dallojm dhe jo t gjykojm.
Pr ta br t mundur kt duhet
ndryshuar mnyra e kodifikimit t realitetit q ne perceptojm. Kjo nuk sht aspak e thjesht, por jo e pa mundur. Nse ne, duke par realitetin ton vazhdojm t shikojm dyfish, si t dehur para pasqyrs q reflekton, shikojm Unin si dika ndryshe nga vetja, n mnyr aluinante ndarjen n dy njsi dhe qelizat tona do ta inter-pretonin kt ndarje si udhzuese pr t prodhuar kimin q na on drejt nj eksperience me konflikte interesash dhe si pasoj n egoizm e m pas n nj kontrast hipotetik, me armiq, kundrshtar, konkurrent q n fakt jan jo-ekzistent. Duke na br t jetojm n nj bot t paqndrueshme dhe t pasigurt.
Sot fizika kuantike thot se do gj sht n do gj tjetr, sht nj vazhdimsi q manipulohet nga mnyra jon e t kuptuarit t realitetit q ndan t pandashmen (e dukshme/e padukshme) n fragmente dhe polariz-imin n pjes dhe t objekteve ku luhet loja e iluzionit t realitetit njerzor.
Fizika kuantike thot se kto ndarje (si dhe qelizat e trupit ton), jan t pr-bra nga grimca (atome, elektrone, fotone, kuarke) dhe kan t gjitha nj tendenc mendimi. Dhe se grimcave t tilla, prvese t qenit vetvetja, jan dhe hapsira midis tyre, n formn e valve. Val q krijojn nj lidhje t gjith pranishme, q para se t jen en-ergji, jan informacion. Prderisa kto grimca jan super t informuara, duke qen dhe e njjta hapsir, ato skan nevoj t komunikojn mes tyre, duke qen mosprfillse t do lloj distance dhe sikur vite drit larg. Dhe bn t mundur, duke qen e njjta gj, q ato as q kan nevoj pr tu lidhur me njra tjetrn, sepse n t vrtet ato nuk kan qen kurr t ndara ose t veuara. Q do t thot se do grimc sht nj hologram, pjes e do gjje t do gjje ekzistuese. E njjta gj, ku mikrokozmosi dhe makrokoz-mosi prkojn.
Pra secili prej nesh z t gjith shtrirjen e vetvetes, sikur t ishte nj val q lundron n detin e pafund t gjithsis. Pra, far ka lart ka dhe posht. As Above, so Belo. Ne jemi ajo q ne shikojm, gjithashtu dhe ajo far nuk shikojm. Mos harroni se ju jeni projektuar pr t qen Perndi dhe kur ju t qartsoni veten, ather do ndrioni tokn. E pabesueshme, por e vrtet, sepse gjithka sht Nj.
FAQE 6 E Mart, 28 Prill 2015Fryma e Re
Sokol Teme Sejko
K u J T E S
Bedri BLLOSHMI
Kryengritja e Qaf Barit 1984
Kto dit, Kryeministri Edi Rama, i shoqruar nga raportuesi pr Shqiprin n Parla-mentin Evropian, Knut Fleckenstein dhe eurodeputeti Joe Weidenholzer, mori pjes n konferencn e or-ganizuar n Universitetin Ismail Qemali t Vlors, me tem Evropa, qllimi sht rruga. Kryeministri u shpreh se procesi i integrimit sht instrument unik dhe i pazvend-sueshm pr transformimin politik, social e kulturor pr vendet q syno-jn antarsimin. N kt kuadr, konteksti i sotm i Shqipris dhe Ballkanit sht pozitiv si asnjher m par, pr shkak t paqes s re-alizuar. Kreu i Qeveris u shpreh se Ballkani, shqiptart e Shqipris e t Kosovs jan po aq t rndsishm sa BE-ja pr ne. Zgjerimi i harts dhe prfshirja e Ballkanit, e bn BE-n m t fort e m t sigurt. Shqipria ka nj perspektiv t qart si vend kandidat pr n Bashkimin Evropian, duke msuar do dit nga prvojat e shklqyera t vendeve ish-komuniste. Eurodeputeti Fleckenstein, prgzoi Qeverin pr ecurin e reformave n vend dhe pr luftn me kor-rupsionin e krimin e organizuar. Ai u krkoi qytetarve shqiptar ta mbshtesin Qeverin n zhvillimin e reformave.
Integrimi i Shqipris n strukturat e Bashkimit Evropian sht nj nga sfidat m t mdha pr n kto 20 vitet e fundit dhe pr tu br pjes e ktij super shteti me t drejta t plota, ne duhet t prmbushim ca kushte,
t cilat duket sikur jan t pa fundme dhe secili prej ktyre kushteve ka kosto t mdha ekonomike dhe m tepr se do t sjell t mira, do t sjell ulje t ekonomis shqiptare. Tashm sht i ditur fakti q, menjher pas liberalizimit t vizave, Shqipria aplikoi n Bashkimin Evropian pr t marr statusin e vendit kandidat, por Komisioni Evropian ven-dosi t mos i hap negociatat me Shqiprin pr antarsimin n BE, shkak pr kt sht br situata e tensionuar politike n vend dhe mos gjetja e nj zgjidhjeje konsensuale pr
krizn politike. Komisioni, krahas vendimit pasqyroi dhe shkaqet q uan n marrjen e tij e dha edhe rekomandimet q duhen plotsuar nga Shqipria. Komisioni do t vazhdoj t monitoroj progresin dhe do t vazhdoj t financoj projekte t ndryshme.
Disa nga kritikat e parashtruara nga BE jan: Si mund ta shohim dhe kuptojm, t
gjitha kto kritika t bra nga BE, jan m se t sakta dhe pr kaq shum vite, nuk sht br pothuajse asgj pr t`i shmangur. Gjithashtu, Kryeministri Edi Rama, kto dit, n kuadr t ngritjes s nj modeli t ri ekonomik, gjith-mon n shrbim t strategjis s Integrimit Evropian, mori pjes n ceremonin e ngritjes s Kshillit t Investimeve, q sht finalizimi i prpjekjeve pr t adresuar sa m mir e sa m shpejt problematikn komplekse t t brit biznes n Shqipri. Ky Kshill formohet fal
mbshtetjes dhe ekspertizs s BERZH-it dhe do t lehtsoj n vijimsi procesin e t investuarit n vendin ton. S afrmi, Kuvendi i Shqipris do t marr n shqyrtim dhe do t miratoj ligjin e ri pr investimet. Ligji sht praktikisht nj baz trsisht e re, q zgjeron n mnyr t ndjeshme hapsirn dhe lirin e t investuarit, por nga ana tjetr rrit para-shikimin n procesin e investimit. Qeveria ka punuar pr transformimin e hapsirs s t brit biznes, duke e kthyer n nj hapsir veprimi e bashkveprimi. Synohet shndrrimi i modelit ekonomik, i cili u bazua pr nj koh t gjat te remitancat (drgesat e emigrantve) dhe ndrtimet, n nj model t fokusuar te burime t reja t rritjes, t orientuara nga prodhimi. Kryeministri u shpreh se viti 2015 sht vit ky pr ekonomin ton.
FAQE 7 E Mart, 28 Prill 2015Fryma e Re
HAPESIRA SHQIPTAREJankullovska: Biseda pr
Sopotin, e montuar
shkrirje, jo ndryshim kufijsh
Kosova marrveshje pr bashkpunim ekonomik me emiratet e Bashkuara arabe
Ministrja e Brend-shme maqedonase, Gordana Jankullovska akuzoi liderin e LSDM-s opozitare Zoran Zaev, se po rrezikon sigurin e vendit prmes publikimit t disa bisedave telefonike q sipas saj jan t montuara.
Jankullovska pr So-potin: Nuk ka prova pr dni-min e shqiptarve. Jankull-ovska mohoi autenticitetin biseds s prgjuar telefonike mes saj dhe shefit t shr-bimit sekret t publikuar nga opozita, ku ajo dgjohet duke thn se nuk ekzistojn prova pr dnimin e 11 shqiptarve me 156 vite burg n rastin Sopoti.
N munges t oferts konkrete pr qytetart, Zaev ka vendosur t realizojn nj skenar t rrezikshm pr Re-publikn e Maqedonis dhe me t gjitha forcat tenton t shkaktoj probleme, duke pr-dorur materiale t siguruara n mnyr joligjore q prbjn
vepr penale. Prezantimi i ktyre materialeve bhet n mnyr selektive, jasht kontekstit dhe duke i montuar, ngjitur, shkurtuar dhe plot-suar ashtu si i plqen atij, me qllim t krijoj nj realitet virtual q nuk prputhet me gjendjen faktike n terren, deklaroi Jankullovska.
N d i sa b i seda t prgjuara q jan prezantuar deri tani, ku sipas opozits dgjohet zri i shefes s poli-cis, shpesh prdoren terma t rnd pr funksionart e partis shqiptare n pushtet, BDI, por edhe pr shqiptart n prgjithsi. Megjithat, Jankullovska tha se me zyr-
Kryetari i Bashkimit Demokra-tik pr Integrim, Ali Ahmeti nuk do ta braktis koalicionin qeveriss n Maqedoni, pas incidenteve n zonat e banuara me shqiptar, me arsyetimin se BDI-ja nuk dshiron ti shtoj prob-lemet. do gjenerat ka idealet dhe ide-alistt e vet, por un mendoj se, tanim kto gjra shqiptart e Maqedonis duhet ti materializojn duke u antarsuar vendi i tyre n NATO dhe Bashkimin Evropian. Ne t ardhmen e shohim te pajtimi, integrimi, heqja e kufijve dhe jo vendosja e kufijve t rinj. Shqiptart e Maqedonis nuk kan tjetr alternativ m t mir, prve se Marrveshjes s Ohrit.
Si partner koalicioni i Qeveris s Nikola Gruevskit, ai shtoi se ka krkuar nga ndrkombtart ti monitoroj situ-
Kosova dhe Emiratet e Bashkuara Arabe kan arritur marrveshje pr bashkpunim ekonomik. Kjo mar-rveshje e negociuar nga Presidentja e Kosovs, Atifete Jah-jaga prej disa muajsh me Emiratet e Bashkuara pritet ti hap rrug investimeve konkrete t Emirateve t Bashkuara Arabe n Kosov. Njra prej tyre mund t siguroj edhe punsimin sezonal t shtetasve kosovar n Emiratet e Bashkuara Arabe.
Marrveshja u nnshkrua n Dubai, gjat vizits s Presidentes Jahjaga, e shoqruar nga nj delegacion n nivel t ministrave, n prbrje t t cilit ministri pr Financa i Kosovs, Avdullah Hoti dhe ministri i Ekonomis i Emirateve
t Bashkuara Arabe, Sulltan bin Saeed Al Mansouri. Arritja e ksaj marrveshjeje vjen pas nj sr vizitash
bilaterale n Kosov dhe Emirate t Bashkuara Arabe dhe ta-kimeve q Presidentja Jahjaga ka pasur me Princin e Kurors, Sheikh Muhammed bin Zayed al Nahyan, pr t identifikuar plane dhe projekte konkrete pr investime.
Sipas ksaj marrveshjeje, bashkpunimi ndrmjet dy vendeve do t prfshij, por nuk do t kufizohet n fushn e tregtis, minierave, industris, bujqsis, transporteve dhe telekomunikacionit.
atat, ndrkoh q zgjidhja e vetme mbetet zbatimi i Marrveshjes s Ohrit. Ahmeti nuk i mohoi, apo pohoi informacionet
ahmeti n Prishtin:
zyrtare t Policis maqedonase, se grupe t armatosura nga Kosova kan marr stacionin policor n Maqedoni. Ai tha se Qeveria e Maqedonis nuk sht ulur ta analizoj kt shtje.
Kto komente, zoti Ahmeti i bri pas takimit me zvendskryeministrin e Kosovs, njherazi ministrin e Jashtm Hashim Thai. Lidhur me situatn e fundit n Maqedoni, shefi i diplomacis kosovare, Hashim Thai tha se inciden-tet nuk ndihmojn aspak n stabilitetin dhe paqen n rajon. Thai tha se e ka takuar kryeministrin maqedonas Nikola Gruevski, n Bruksel, por grupet e ar-matosura, pr ka Maqedonia ka thn se jan nga Kosova, nuk ka qen tem diskutimi.
LSDM publikon t tjera prgjime
Partia opozitare LSDM ka publikuar nj bised tjetr telefonike me prmbajtje skandaloze, ku sipas ksaj partie dgjohet ministrja e brendshme maqe-donase, Gordana Jankullovska duke ofenduar rnd shq-
iptart dhe funksionart e BDI-s. N kt bised, Jankull-ovska dgjohet duke i quajtur fis i egr dhe indian zyrtart shqiptar n qeveri, teksa shpreh nervozizmin e saj nga komunikimi me zv/kryeministrin Musa Xhaferi lidhur me zbatimin e nj marrveshjeje.
Biseda mes ministres se brendshme Gordana Jankull-ovska dhe shefit te sherbimit sekret, Sasho Mijallkov:
Zeri 1: Alo.Zri 2: Gorde, far bn?Zri 1: Mir, ja po punoj. Ti far bn?Zri 2: a jan kto probleme q n mngjes?Zri 1: I zgjodhm m n fund. Indian. a t them
tjetr. Indian.Zri 2: M krkojn q n mngjes.Zri 1: Po, pr kt t kan krkuar, por t dish, mbrm
m krkoi Musa. Un i thash. Musa, sipas ligjit, pr pun t till patjetr duhet t ket konkluz ose vendim t Qeveris. N kt rast konkret duhet konkluzion. Dhe pr kt i thash se ja serbt vijn n Zebrnjak dhe ka pasur konkluz nga Qeveria. Bullgart tranzit kalojn pr n Tiran
Zri 2: Dhe, a t humbin nse kan kujdes me pro-cedurn ?
Zri 1: Po fis i egr Sasho.N nj konferenc per media LDSM-ja opozitare ka
prezantuar edhe disa materiale tjera, q sipas ksaj partie zbulojn pazaret midis BDI-s dhe VMRO-DPMNE-n pr mbshtetje t ndrsjellt n disa komuna, gjat zgjedhjeve lokale t vitit 2013.
Sipas opozits, kryetari aktual i komuns s Gostivarit, Nevzad Bejta dhe kryetarja e Tetovs, Teuta Arifi, kan fituar n zgjedhje me ndihmn e partis maqedonase VMRO-DPMNE, pasi nuk kan gzuar mbshtetjen e duhur pr fitore tek ele-ktorati shqiptar.
Nga ana tjetr, BDI-ja e Ali Ahmetit ka mbshtetur pr kandidatt maqedonas t VMRO-s n Kumanov dhe disa komuna tjera.
Biseda e zv/kryeministrit Fatmir Besimi me nj bash-kpuntor:
Zri 1: N Kumanov m duket LSDM-ja ka fituar.Zri 2: Nuk sht e drejt.Zri 1: Pse?Zri 2: Kemi dal tradhtar.Zri 1: Jo! Ata kan krkuar 1500 vota ne u kemi dhn
2000.Zri 2: Ashtu?Zri 1: Nuk jemi turpruar, ata nuk i kan br kalku-
limet mir.Zri 2: Ok, sepse ata na kan ndihmuar neve n Tetov
dhe Gostivar.Zri 1: Po, sidomos n Gostivar.
LSDM-ja opozitare prezantoi edhe disa biseda t prgjuara, q sipas saj dshmojn se kryeministri Nikolla Gruevski projekt/ligjin pr avancimin e statusit t pjestarve t forcave t siguris maqedonase e ka prdorur pr t mashtruar elektoratin e vet dhe pr t kushtzuar BDI-n.
tart shqiptar n qeveri ka raporte korrekte. Raportet tona n planin profesional jan korrekte. Kt e dsh-mon edhe takimi i sotm me kolegun Bekim Neziri, n nj ngjarje ku prezatojm bashkarisht disa projekte pr qytetart. Kjo flet se VMRO-DPMNE-ja dhe BDI-ja puno-jn pr interesat e qytetarve q na kan votuar dhe presin ti realizojm projektet q i kemi premtuar para tyre, tha Jankullovska.
Lidhur me sulmin ndaj policis maqedonase n fsha-tin Goshinc, Jankullovska tha se ky rast nuk duhet t nnvlersohet dhe bri t ditur se policia po punon me shum seriozitet pr zbardhjen e tij.
MAQEDONI
jankullovska fyen shqiptart:
T egr, indian!
FAQE 8 E Mart, 28 Prill 2015Fryma e ReFryma e Re
N vend t repliks
Kristo ZHARKALLIU
PREI, ABDURAHIMI, KOSTA DHE UN...Zakonisht nuk u prgjigjem komenteve t shkrimeve, si atyre q
m shajn, ashtu dhe atyre q m lavdrojn. Mosha ime nuk m lejon t tregohem hakmarrs, madje shum pak m interesojn edhe
lavdrimet q nuk jan t pakta. Edhe sulmi q mu b nga disa dashamirs t Pre Zogajt (ashtu si sulmuan paturpsisht gazetarin
dhe publicistin e njohur Abdurahim Ashikun) do t kalonte n heshtje, sikur vet Prei t mos m kishte dhn n pjat nj emr: Kostas Asimakopullos Dhe un thirra: sa e vogl qenka bota! Padashur Pre Zogaj kishte tradhtuar veten, kishte besuar se pr mua, Asimakopullos ishte i panjohur Mjerisht njohja ime me
Kostn ka pasur lidhje t drejtprdrejt me nj ministr t kulturs s Shqipris, q ka mundsi t ket qen Pre Zogaj.
Kjo histori filloi kshtu: Para disa ditsh miku im i vjetr publikoi n facebook nj shkrim timin t vjetr,t cilin un e kisha harruar. Shkrimi flet pr vitet e para t dhimbshme t demokracis shqiptare, kur un nuk prmendja emrin e personit pr t cilin bja fjal. A. Ashiku, duke qen se un i kam dhn pothuajse t gjitha shkri-met e mia dhe duke pasur lejen time t botoj ciln do dhe kur t doj, e publikoi duke shtuar emrin e Pre Zogajt, i cili ka qen Ministr i Kul-tures n qeverin e par post komu-niste, at t Stabilitetit (1991) koh kur reklamohej kuota famkeqe zero q shkatrroi vendin. Ka t ngjar q un t kem prmendur emrin e Preit, por n shkrime n at koh nuk prmendej asnj emr dhe kjo se aso kohe ishte br e zakonshme q t gjith funksionart e qeverive demokratike shqiptare ngar-koheshin me dhurata nga kolegt e tyre dhe kto botoheshin n faqet e gazetave greke, t cilat un mund ti gjej. Madje qarkulloi dhe nj ngjarje e lezetshme (un e shkrova ather) pr nj ministr verior t mbrojtjes, i cili kur ai po negocionte (nuk themi m bisedonte!) me ministrat vendas, grat e kolegve t tij morn t shoqen dhe e uan ta gostisin n dyqanet luksoze t Kollonaqit. Atje, n nj dyqan nj shitse e pyeti e habitur pse nuk dinte greqisht kjo? Dhe gruaja e ministrit shqiptar, e cila m duket se ishte nga Tropoja, u prgjigj: Po ku na linte diktatori i mendur t hapnin shkolla greke ather? Nuk kishte lejuar t hapeshin shkolla greke n Tropoj! Sigurisht gazetat greke ngatrruan Tropojn me Dropullin!
Por le t kthehemi te Prei. Dikush e lexoi shkrimin dhe lajmroi opinionistin se dikush shpif kundr tij. Por miqt e tij, ose m mire irakt e tij, nuk humbn koh: sulmuan Ab-durahim Ashikun dhe mua n mnyr rrugaore. Megjithse un nuk i njoh e as dua, ata m akuzonin se nuk paska br veprimtari n shoqatat dhe n protestat t emigrantve. Dhe pse deri sot nuk u a kemi dgjuar zrin dhe emrat ktyre klyshvepartiak? Si guxojn t shajn Abdurahim Ashikun, i cili ka br m shum se kushdo tjetr pr emigracionin dhe pr shkol-ln shqipe n Greqi? Vall, pr kt e akuzojn pr enverist? Ndrkoh edhe Prei i drgoi nj mesazh atij q e njoftoi pr shkrimin tim, ku mohon se ka qen ai ministri n fjal e ai kurr nuk ka marr dhurata t tilla, vese nj libr q i dhuroi Kosta Asimakopullos! N gjuh ia dhuroi? Kt nuk na e
thot dhe un, pavarsisht nga sharjet do t prqendrohem pikrisht te ky emr: Kostas Asimakopullos! Se, mesa duket, ktu flinte lepuri...
Kosta Asimakopullos, ka qen miku im prej vitesh. N kohn e rrmujs shqiptare, ai ka qen drejtor i muzeut t teatrit grek. I kisha shkuar n shtpi disa her n Patisia, ku mer-reshim me letrsi, madje atje afr ba-nonte dhe Jakov Kambanelis, nj nga shkrimtart dhe poett m t shquar t Greqis dhe disa her takoheshim s bashku. Nj dit Asimakopullos m thrret n zyr t muzeut dhe m lutet ti prktheja nj pjes teatrale n gjuhn shqipe, q bnte fjal pr emigracionin e kahershme grek dhe
-Edhe asgjja sht nj gj, q sht asgj.- E rndsishme sht t mos thinjet mendimi
para flokut. - Bukuria kur josh, deh n ast, por smund ti bj
prit mendjes, q kur josh, deh n koh pa limit. - Mos krko atje ku sgjen, se do t marrsh at
q skrkon. - T japsh nj mesazh pr publikun e gjer, s pari
duhet t shkruash n gjuhn q opinioni publik e ka t thjesht pr ta kuptuar, duke marr parasysh shuml-lojshmrin e shtresave q u drejtohesh.
- N do koh diversiteti i mendimeve mbi at q quajm t rndsishme sht aq i larmishm, sa shpesh na sht dashur t heqim dor nga ato q quajm m t rndsishme si individ, por q prmohet nga pjesa m e madhe e shoqris e kjo vetm pr tiu prshtatur shumics s saj.
- Qllimi i shumkujt sht t jet i drejt me t tjert, por qllimi i gjithkujt nuk sht i njjt. Kshtu shoqria lkundet mes pasiguris ekzistenciale e pr kt shkak metoda e ndaluar nga ana e saj aprovohet pr qllimin e vet t kundrt.
- Logjika e heshtjes nuk sht e gabuar, pr sa koh ajo sht duke reflektuar pr t drejtn dhe t gabuarn, ajo sht duke nxjerr konkluzionet e saj.
- Bindja sht shum komplekse, sepse e drejta nuk sht gjithmon n ann e t drejtit, pr sa koh i drejti nuk di ta prdor at me efikasitet, duke br t kundrtn e asaj q e drejta krkon.
- N t gjitha zigzaget individuale, individi i sotm prpiqet t mos pranoj ekzistencn e tij n at form, q ajo nuk prputhet me vlerat e tij reale.
- I huaj prball t tjerve, me gjuh komunikimi ndryshe, nuk pranohesh prej tyre, pr sa koh vler pr ata cilsohen interesat dhe interes pr ty prbjn vlerat.
- Ne prpiqemi ti japim t drejt atij ndryshimi q n mendjen ton perceptohet si i pranueshm, duke e kon-ceptuar botn me nj sr normash q vijn nga e kaluara, ku devijimi shihet me konfuzion deri n momentin q bhet i pranueshm, duke u konsideruar si nj norm e re.
- do ndryshim kur vjen, shihet ndryshe pr secilin nga ne, pavarsisht vlers q mbart, sepse kndvshtrimi yn nuk i jep t njjtn vler, s njjts gj apo ngjarje q ndodh, duke e perceptuar do ndryshimin... ndryshe.
- do kthim pas sht vonesa e radhs q e bn gjithmon e m t largt finishin e qllimeve tona individ-uale, pa t cilat nuk do t kishte kuptim as ekzistenca jon.
- Nse bhemi t vegjl para qllimeve tona, koha do t na jap n fundin e saj po at shprblim.
- T qenit t prkohshm nuk sht n dorn ton, por t qenit t prjetshm sht vendim i yni. Pasi jeta nuk sht prcaktuese n sasin e saj, por sht e till n cilsi, veprat q lm pas sht prcaktimi yn.
- Sado q prpiqemi t heqim dor nga e shkuara, ne nuk mund t jemi trsisht t shkputur prej saj, koha do t na e sjell n aste t caktuara t vazhdimsis son.
- Miqsia nuk sht dashuri, por kjo e fundit e ka brenda si element t saj at.
- Miku i mir sht drita, n errsirn e kohs tnde t mbrapsht.
- Ne gjithmon kemi nj etik, por q asnjher nuk fiton prball arrogancs son.
ishte aktuale pr emigracionin shqiptar t asaj kohe. Komuniko me ministrin e Kulturs t Shqipris, m tha dhe prderisa dhe vet ai merret me letrsi, premtoi se do ta shfaqim dramn n Teatrin Kombtar n Tiran. Iu vura puns me nj pages formale, miq-sore. Pasi ia dorzova, ai m foli pr miqsin q kishte me ministrin, duke m thn i brengosur: T gjith krkojn ndihm. Kujtojn se ne jemi t pasur dhe nuk mund t besojn se n Greqi nj shkrimtar nuk mund t jetoj me t ardhurat e librave, madje shum her del i humbur. T gjith ne n Greqi, akoma dhe Kambaneli, q sht m i njohuri dhe m i shituri, bjm nj pun t dyt q t mbije-
tojm dhe sakrifikojm duke krijuar letrsi. E dim se shqiptart jan shum t varfr, por edhe ne nuk mund ti ndihmojm dhe shum her bhen t bezdisshm duke krkuar Nuk m erdhi mir nga kto fjal dhe pr pak koh u distancova prej tij, ndonse ai disa her m mori n telefon.
Foto Malo, sht nj intelektual i njohur n Shqipri. Edhe ai kishte ard-hur n Athin dhe shum shpejt u bm miq. Duke qen nga pakicat greke n Shqipri, njihte me prsosmri t dy gjuht, greqishten dhe shqipen. Vese ai nuk kishte njohuri tregtare as mund t bhej karagjoz t trokiste n dyer t ndryshme pr ndihm, si bnin shum t tjer. Hapi nj zyr
prkthimi n Athin, ku u prpoq t nxirrte bukn e gojs, por mjerisht shum nga ata q krkonin prkthime, rrall paguanin dhe ai nuk dinte t krkonte financime t ndryshme e t dyshimta nga burime t panjohura. N t njjtn koh ai po shkruante nj studim serioz pr filozofin e shquar Sokratis, me shpres t botohej n Athin, gj q nuk u b. Ather ai m krkoi ti krijoja nj takim me Kosta Asimakopullos. Kosta u gzua kur m dgjoi, por kur i thash se do t kisha me vete nj studiues nga Shqipria, sikur nuk i plqeu. Sidoqoft na ftoi n shtpin e tij nj mbas dite. Shkuam. Pritja ishte tepr e ftoht. Por ajo q m ngacmoi m shum ishte se disa her pyeti Foton: far krkoni nga un? Fotoja e sqaroi se ai donte t njihej me t si letrar, por ai vazhdoi ta pyeste: Dhe mund t bj un pr ty? Si pim nj kafe, u larguam t hidhruar, madje t indinjuar. Fotoja me t drejt ishte penduar q kishte krkuar t takohej me t, madje m krkoi dhe mua t falur q m kishte detyruar ta njihja me Asimakopullon, si m kishte thn, ai donte t msonte se si ishte ndrtuar muzeu i teatrit n Athin dhe shpresonte nga kjo prvoj t bnte nj prpjekje n kt drejtim n Tiran. Un, duke njohur psikologjin greke t asaj kohe, kisha vendosur ta takoja vet Kostn dhe ti krkoja shpjegime pr sjelljen e tij t pahijshme. Por ai nuk m la koh. M mori telefon dhe m tha kto fjal q m lnduan m shum:
Dua t t krkoj ndjes pr sjelljen time t ftoht, por nuk kishte t bnte me ty. T gjith shqiptart q m jan afruar, dika m kan krkuar, thua se un kam mundsi tu prmbush t gjitha mungesat e tyre. Nga ana tjetr jan gnjeshtar. Akoma dhe ministrat q kam takuar. Pjesn teatrale q m prktheve m kishin premtuar se do ta realizonin menjher n Ti-ran dhe un prgatitesha t shkoja n premier, por ministri sapo kaloi kufirin, me gjith dhuratat e mia, m harroi. Tani, sa kam dgjuar, nuk sht m ministr, por as dua tia dgjoj emrin Pas ktyre fjalve, mund ti thosha un? E dija se n prgjithsi kishte t drejt. Por kjo m bri t ndr-pres lidhjet me t dhe q ather nuk e takova, as i telefonova m...
Kjo sht historia e miqsis sime me Asimakopullon. Pre Zogajn nuk e kam njohur, as kam ndonj shpres ose dshir t till. E di se sht br specialist n komentet kundr Rams dhe m duket se sht edhe kshilltar i presidentit Nishani. Por kjo pak m intereson, ashtu si nuk brengosem se thot ai n Opinionin e Fevziut. Ndoshta tani Prei, si shum funksionar shqiptar, sht pasuruar. Kush an kokn sot n Shqipri pr nj frigorifer, televizior me ngjyra (tani Prei del vet me ngjyra), kurse Abdu-rahim Ashiku, t cilin e akuzojn dhe shajn disa injorant, me gjith punn e madhe q ka br, asnjher nuk sht shprblyer nga shteti shqiptar. Dhe pikrisht pr kt gzon respektin ton.
AFORIZMA nga Majlinda BuSHJA
FAQE 9 E Mart, 28 Prill 2015Fryma e Re
PROFILE KANDIDATESHFryma e Re
Kandidatja e Partis Socialiste dhe aleatve t saj, Keti Bazhdari, ka lindur m 28 prill 1980, n qytetin e Shkodrs. Ka studiuar Financ-Kontabilitet n Universitetin Luigj Gurakuqi, n Shkodr, ndrsa ka kryer masterin pr Administrim Publik dhe Politika Publike.
Keti Bazhdari sht filantrope dhe politikane. Ajo drejton nj prej fabrikave m t mdha t biznesit fason n vend dhe ka nj CV mjaft aktive n projekte, sidomos sociale. E fundit sht fondacioni Aleanca Civile drejt Integrimit, apo Cati Foundation. Bazhdari vjen nga nj familje e persekutuar nga regjimi komunist. Babai i saj sht arrestuar n vitin 1956, si mbshtets i Revolu-cionit Hungarez t Imre Nagit.
Gjat vitit 2010, zonja Bazhdari u zgjodh n krye t Partis Socialiste, dega Shkodr. N vitin 2012 ajo dha dorheqjen nga ky post pr t marr drejtimin e grupit t ngritur nga Partia Socialiste pr hartimin e programit pr ish-t prndjekurit politik.
Przgjedhja q Kryeministri Edi Rama ka br pr Shkodrn, sht pritur gjersisht si nga baza e Partis Socialiste n kt qytet, por edhe nga aleatt q kan shprehur mbshtetje maksimale pr kt kandidatur n qytetin verior.
Kandidatja e s Djathts n Shkodr, Voltana Ademi, ka lindur n Shkodr, m 30 Shtator 1974. Ajo sht e martuar dhe ka nj fmij.
Voltana Ademi sht eksperte n qeverisje dhe n zhvillimin territorial. Ajo sht vler-suar n nivelin shklqyer n studimet Master n kt fush, n Universitetin Zoja e Kshillit t mir dhe Universitetin e Palermos. Ajo sht e diplomuar n Informatik, pran Fakultetit t Shkencave t Natyrs n Universitetin e Tirans.
Ademi, ka qen lektore n Informatikn e Prgjithshme dhe Programim, pran Univer-sitetit t Shkodrs Luigj Gurakuqi, n Fakultetet e Shkencave t Natyrs dhe at Ekonomik. Nga viti 2004, ajo sht angazhuar n shrbimin publik n nivel vendor, duke mbajtur pozicionin e Nnkryetares s Bashkis s Shkodrs, n vitet 2004-2007.
Kandidatja Ademi sht angazhuar n punn krkimore shkencore dhe n prgatitjen e nj sr analizash dhe studimesh n fushn decentralizimit t pushtetit vendor, n planifiki-min strategjik e financiar vendor, n fushn e shtjeve sociale e gjinore, duke punuar n disa organizata t shoqris civile dhe n disa programe zhvillimi t mbshtetura nga donator t huaj si Kooperacioni Zvicerian, USAID, Kooperacioni Italian dhe ai Gjerman n Shqipri.
Zonja Ademi sht bashk autore n nj sr publikimesh n fushn e decentralizimit t pushtetit vendor, n prgatitjen e strategjive t zhvillimit dhe buxhetin afatmesm pr bashkit dhe komunat. Ajo ka udhhequr e ka punuar pr zhvillimin dhe zbatimin e metodologjive t reja, pr hartimin e prpunimin e instrumenteve t informatizuar me qllim rritjen e efiiencs, efikasitetit dhe transparencs gjat ushtrimit t funksioneve dhe kompetencave nga pushteti vendor dhe ai qendror.
Ademi sht antare e Partis Demokratike q n vitin 1996. Ajo ka drejtuar forumin e Lidhjes Demokratike t Gruas n Shkodr, nga viti 2003 2008 dhe sht zgjedhur antare e Kshillit Kombtar n 2005-2009. Ajo sht zgjedhur antare e Kshillit Bashkiak t Shko-drs dhe ka kryesuar grupin e kshilltarve t koalicionit t djatht gjat viteve 2007-2010 n kt Bashki. Gjithashtu Ademi ka qen Prefekte e Qarkut t Shkodrs dhe aktualisht ajo sht deputete e Partis Demokratike n Kuvendin e Shqipris.
Sfida politike n zgjedhjet e 21 qershorit n bashkin e Shkodrs, ka vn prball njra-tjetrs dy bija t ktij qyteti. Prball jan vn biznesmenia Keti Bazhdari dhe deputetja e PD-s, Voltana
Ademi. Kjo zgjedhje e dy partive politike pr t kandiduar dy gra t suksesshme n jetn publike dhe
politike, pritet t sjell nj prballje t fort, por me tone t qeta n djepin e kulturs shqiptare.
Bazhdari Ademi, prballje e fort n djepin e kulturs shqiptareBashkia e Shkodrs
Keti Bazhdari Voltana Ademi
Pak Histori
Zgjedhjet vendore n Shqipri Zgjedhjet vendore t 21 qershorit, t konsideruara nga mazhoranca si shum t rndsishme, pasi synojn transformimin e shrbimit ndaj qytetarve, jan n fazat
prgatitore nga ana e institucionit prgjegjs, Komisionit Qendror t Zgjedhjeve (KQZ). Procesi i zgjedhjeve lokale 2015, sht i shtati q mbahet n Shqipri n rreth 24 vite plu-
ralizm politik, ku n pes prej tyre, dy jan fituar nga Partia Demokratike dhe katr nga Partia Socialiste. Partia Demokratike ka fituar n zgjedhjet lokale t tetorit 1996 dhe n zgjedhjet lokale t 18 shkurtit 2007 n shkall vendi. Ndrkoh q PS fitoi n zgjedhjet lokale t korrikut 1992, n zgjedhjet lokale t tetorit 2000, n zgjedhjet lokale t vitit 2003 dhe ato t vitit 2011.
Zgjedhjet lokale t 26 korrikut t vitit 1992
N kto zgjedhje morn pjes 1.405.066 nga numri total prej 1.988.795 zgjedhsish. N prqindje pjesmarrja ishte 70.65%. Rreth 9% e votave rezultuan t pavlefshme. Rezultatet e votimit sipas partive politike nxorn fitues Partin Socialiste, me 45.43% t votave, ndrsa PD siguroi 37.13% t votave.
Zgjedhjet lokale t 20 tetorit t vitit 1996
PD fitoi n raundin e par 61% t bashkive dhe 58% t komunave, kurse socialistt vetm 6% t tyre. T dhnat zyrtare raportuan se PD-ja fitoi 37 bashki, PS-ja 4, nj bashki u fitua nga nj kandidat i pavarur dhe 22 bashki kaluan n balotazh. N kto zgjedhje nj bashki, at t Shkodrs e fitoi e Djathta e Bashkuar (DBSH). N 310 komuna demokratt fituan 193, socialistt
12, partit e vogla 7 dhe pjesa tjetr prej 98 komu-nash kaloi n balotazh. N votimin proporcional pr kshilltar n 36 rrethe PD-ja fitoi 52.5%, PS-ja 31.2%, PR-ja 3.5% etj.
Zgjedhjet lokale t 1 tetorit t vitit 2000
N votimin nominal, Partia Socialiste mori drejtimin e bashkive kryesore, t drejtuara q nga 1992 nga PD. N prfundim t raundit t par t zgjedhjeve, u konstatua se PS-ja fitoi 28 bashki dhe 110 komuna, PD-ja 9 bashki dhe 58 komuna, PBDNJ-ja 5 komuna dhe PLL-ja 1 komun. N raundin e dyt t zgjedhjeve ishin n gar 28 bashki, 128 komuna dhe 10 nga 11 mini bashkit e Tirans. PD-ja fitoi n 21 njsi ndaj 114 t fituara nga PS. N proporcional PS-ja fitoi 42.91% ndaj 33.79% t PD-s. Parti e tret e zgjedhjeve u rendit PSD-ja me 7.11% t votave. Pas saj me diferenc u rendit PAD-ja me 3.14%, PR-ja me 2.68%, PBDNJ-ja me 2.24%, etj.
Zgjedhjet lokale t vitit 2003
N kto zgjedhje morn pjes 1.180.414 zgjedhs, t cilt votuan pr 6126 t zgjedhur vendor. Nga kto vota totale ,PS fitoi rreth 410 mij vota ose 34%, kurse PD 382 mij vota dhe rreth 32%. Asnjher m par dy partit kryesore politike nuk kishin pasur distanc m t afrt sesa n lokalet e vitit 2003.
N vend t tret u rendit PSD-ja me rreth 7% t votave. Pes parti politike, PR-ja, PAA-ja, PBDNJ-ja, PDS-ja dhe PAD-ja morn rreth 3% t votave. PLL-ja dhe PDR-ja kaluan kufirin e 2%, kurse PDK-ja, PBK-ja dhe PK-ja morn m shum se 1% t votave.
Zgjedhjet lokale t 18 shkurtit t vitit 2007
PD dhe aleatt e saj fituan n 36 bashki, 3 njsi bashkiake dhe 188 komuna. N total ata morn 227 njsi vendore. Socialistt dhe kandidatt e mbshtetur prej tyre fituan n 26 bashki, 10 m pak sesa PD-ja, dominuan njsit bashkiake me 8 njsi t fituara, por morn vetm 92 komuna, rreth 50% m pak sesa PD. N total PS-ja dhe aleatt e saj morn 126 njsi vendore ndaj 227 t PD-s. Socialistt fituan 9 nga 12 bashkit e kategoris s par, si dhe 5 nga 6 qytetet m t mdha t vendit, PS fitoi qendrat urbane dhe PD periferin e tyre.
Zgjedhjet lokale t 8 majit t vitit 2011
Koalicioni i djatht, i drejtuar nga Partia Demokratike, Aleanca pr Qytetarin, u shpall fitues me 141.723 vota m shum se koalicioni i drejtuar nga Partia Socialiste, Aleanca pr t Ar-dhmen. Koalicioni i djatht mori 813.335 vota, ndrsa koalicioni i majt 617.612 vota. Ndrsa 9 parti q garuan t vetme, prfshi ktu PBDNJ-n dhe LZHK-n, n total morn 75.813 vota. Sa u prket prqindjeve t prllogaritura nga KQZ, koalicioni Aleanca pr Qytetarin fitoi 51.77 pr qind t votave t vlefshme n zgjedhjet e 8 majit, ndrsa koalicioni Aleanca pr t Ardh-men 42.75 pr qind ose 9.02 pr qind m pak.
N pritje t zgjedhjeve lokale t 21 qer-shorit, ja disa t dhna
62 subjekte politike jan regjistruar zyr-tarisht n KQZ.
54 parti jan grupuar n dy koalicione, 39 n aleancn e majt dhe 15 n at t djatht.
N Shqipri do t votohet pr kryetart dhe kshillat e 61 njsive vendore.
T regjistruar n listat e zgjedhsve figu-rojn 3 milion e 367 mij qytetar.
90 Komisione Zonale t Administrimit Zgjedhor (KZAZ) do t administrojn procesin zgjedhor.
T dhna pr proceset zgjedhore vendore pas viteve 90-t
FAQE 10 E Mart, 28 Prill 2015Fryma e ReFAQE 10 Fryma e Re
Abdurahim ASHIKU
S k a n d a lMINISTRIA E ARSIMIT INJORON MSUESIT E GJUHS SHQIPE N GREQI
Ja pse shqiptart duhet t rrin pran vatrave t tyre!
T dieln, m 26 prill n salln e madhe t leksioneve t Universitetit Pandio n Athin, msuesit misionar t Gjuhs Shqipe n Greqi, Rilinds t Gjuhs Shq-ipe n nj vend ku ajo ka qen n prush, pr seminarin e 8-t t msimit plotsues t gjuhs shqipe. Nj lajm nga Tirana, i dshiruar si pasim i vendimit t prbashkt t Qeveris s Republiks s Shqipris dhe Qeveris s Republiks s Kosovs pr Organizimin e Prbashkt t Msimit t Gjuhs Shqipe dhe t Kulturs Shqiptare n Diaspor dhe Mr-gat, se n seminar do t ishte e pranishme edhe Ministria e Arsimit dhe Sporteve me nj npunse t saj, i gzoi msuesit dhe dashamirt e msimit t gjuhs shqipe n Greqi. Gzimi u shtua kur Lidhja e Msuesve shqiptar n Greqi prcolli njoftimin...
M e d s h i r n d h e krkesn e Ministris s Arsimit dhe Sporteve, pr t ndjekur nj or msimi t hapur n nj nga shkol-lat e msimit plotsues t gjuhs shqipe t Athins, ditn e shtun, m 25 prill, ora 18:00 kjo or msimi do t zhvillohet nga m-suese Ilira Ndrio Bakalli n Bibliotekn e Bashkis, pran stacionit Larisi. Jan t
mirpritur t gjith msuesit/et dhe dashamirsit q kan mundsin dhe dshirn t marrin pjes n kt aktivitet. Msuesit nuk munguan t
Suksese seminarit dhe z e grusht demokratik, Malit qeveritar q sbzan...
N qoft se ka njerz q meritojn t ngjiten n piedestalin e lart Nderi i Kombit, ata jan msuesit vullnetar t Gjuhs Shqipe... Ata jan Rilinds t Gjuhs Shqipe n mrgim...
EMIGRACION
Pranvera ende nuk ka lulzuar n vendin ton. Kaltrsia e qiellit vijon t grvishtet nga bardhsia e reve, ndrsa rrezet e diel-lit nuk ngrohin si m par. Atje n thellsin e maleve, t rrudhur e me krenari t plagosur, shqiptart e vjetr dhe autokton marrin ven-dimin m t vshtir, kyin vatrat e tyre dhe nisen pr t krkuar t ardhmen jasht vendit. Arsyet jan t shumta. Varfria, siguria, mungesa e t ardhmes dhe mbi t gjitha mungesa e shpress dhe fuqis pr t ndryshuar kt realitet, shtyjn kta banor t marrin rrugt pr n dhe t huaj. Kt e thot dhe nj studim ndrkombtar, ku Shqipria rezulton si nj nga vendet m t palumtura n
bot, pas Kosovs, Malit t Zi dhe Serbis.
N konkluzionet e studimit jan listuar 158 vende ku n krye qndrojn Zvicra, Islanda dhe Dani-marka. Kosova sipas ksaj rangliste sht para Serbis, Shqipris e Malit t Zi. Ajo gjendet n vendin 69, Serbia n vendin 87, Mali i Zi n vendin 83 dhe Shqipria n vendin 95. Sipas refer-encave t studimit, krahas parave, raporti si kriter t lumturis prmend rndsin e drejtsis, ndershmris, besimit dhe shndetin e mir. Mungesa e ktyre faktorve nuk sht fenomen i ri, por i trashguar brez pas brezi. Prandaj dhe situata paraqitet e plogsht edhe pse, nuk duhet harruar asnjher se
nn ret bezdisse, qielli sht srish i kaltr. Dhe kur kaltrsia e tij sht e plot, dielli me rrezet e tij ngroh srish dhe pranvera mund t lulzoj ashtu si shqiptart e meritojn.
Pr t arritur kt kaltrsi qiellore, shqiptart duhet t rrin n vatrat e tyre. Duhet t luftojn pr t ardhmen brenda vendit t tyre, pasi guri i rnd sht i till vetm n vendin e tij.
E vetmja udh q duhet t ndjekin sht ajo e ribash-kimit shpirtror e fizik me vatrat e tyre dhe mbi kto vatra t ndrtojn t ardh-men. Por kjo, nuk do t jet e leht. Fillimisht qytetart duhet t gjejn frymn e bashkpunimit mes tyre dhe prmes ksaj t gjejn bash-kpunimin me politikn, duke i krkuar ksaj t fundit m shum vmendjen ndaj fenomenit t varfris, duke
nxitur politikn pr hapjen e vendeve t reja t puns. Duke nxitur zhvillim eko-nomik, siguri, arsim m t mir, shndetsi, pasi vetm kshtu qytetart do t gjejn n vendin ton at q sot po shpresojn t gjejn n dhe t huaj, pasi vetm kshtu ata q jan larguar nga vendi yn do t rikthehen me m shum shpres n vatrat e tyre, duke i dhn frym t ardhmes s vendit ton.
portn dalse pr shqiptart n aeroportin Eleftherios Venizellos. U sigurua nj makin e mir pr ta sjell nga aeroporti n Athin, u zu nj dhom n nj nga hotelet e mira n qendr t kryeqytetit grek etj.
Msuese I l i r a , n mnyr q t kishte hapsir jo vetm pr nxnsit, por edhe pr t prfaqsuesin e MAS dhe pr msuesit, e lvizi klasn e saj nga mjedisi i ngusht ku e zhvillon n ile-galitet, si t gjith msuesit e tjert t pambrojtur nga nj marrveshje e ndrsjell midis dy qeverive pr zhvil-limin e msimit shqip t shtu-nave e t dielave n klasat e shkollave greke dhe e vendosi n nj nga sallat e biblioteks s Bashkis, me prkrahjen e Qendrs Kulturore-Rrjeti pr t Drejtat e Fmijve. T njmbdhjet nxnsit,
me fletore e abetare prpara, zun vend n tre tavolina. T ftuarit, msues e prindr, u uln qetsisht n sall duke ln bosh karriget n radhn e par... Nj tuf e bukur me lu-let e pranvers athinase ishte e vendosur n tavolinn e m-sueses Ilira, gati pr tu marr n duar nga nj vajz sykaltr pr tia dhn t deleguars... Ora kaloi me pes, dhjet, pesmbdhjet... njzet minu-ta. Kryetari i Lidhjes s m-suesve shqiptar n Greqi hyri i fundit. E deleguara e MAS nuk kishte ardhur. Nuk ishte ngjitur n avion. Nuk kishte zbritur nga avioni...
Ilira filloi msimin... Nj or msimi mbreslnse. Pas msimit msueset, t prmalluara nga koha e gjat larg njra-tjetrs nuk lan rast pa e fiksuar astin e bukur me fotografi, me nxnsit dhe njra me tjetrn. N mbyl-
lje fiksova n diktofon zra protestues t disave prej tyre:
Ilira Bakalli Ndrio, m-suese n Athin: Nuk sht hera e par q mbetemi t zhgnjyer nga Ministria e Arsimit. Si gjithnj ata na kan mbrapa lists. Ne e ndje-jm detyr patriotike kt q bjm. Kur them ne, them t gjith msuesit, jo vetm n Greqi, por n t gjith botn pr msimin e gjuhs shqipe. Ndjehemi t varfr kur nuk kemi nj prkrahje, mbetemi si jetim pa nn. Artemis Duri, kryetar i Lid-hjes s Msuesve Shqiptar n Greqi: Mos prania e Min-istris s Arsimit dhe Sportit n seminarin ton, tregon se pr ta ne jemi vrima e fundit e kavallit t arsimit. Nuk na sht vn asnjher rndsi, me gjith krkesat tona. Me gjith prpjekjet tona as-njher nuk u sht dhn
vlersimi i duhur msimd-hnsve t Gjuhs Shqipe n Greqi. Vazhdojm me pun vullnetare, pa pages, pa mbrojtje ligjore, pa libra shkollor n t gjitha nivelet e msimit. E vut re te fmijt kur lexonin abetaren, cicro-nin n gjuhn e bukur shqipe. Shteti am pr fat t keq nuk u ka dhn asnjher rndsin e duhur msuesve, fmijve t emigrantve q ata ta msojn gjuhn e nns. E kemi thn dhe e prsrisim. Jemi prpa-ra zgjedhjeve dhe ata krkoj-n votat... Alma Zekollari, msuese te Porta: Mo-sardhja vrteton edhe njher se sa rndsi i jep shteti yn msimit t Gjuhs Shqipe n Greqi dhe kudo n bot. Alma Hani, msuese n Dho-moko: Shteti yn na ka harru-ar. Jo thjesht ne, por gjuhn shqipe n mrgim.
Aurela Konduri, m-suese n Selanik: Kam ar-dhur nga Selaniku dhe kam br nj rrug si t shkoj n Fier. U zhgnjyem. Erd-hm t takonim nj prfaq-suese nga Ministria nisur nga lajmrimi q u b n faqen e Lidhjes. Erdhm t themi fjaln ton pr msimin e gjuhs shqipe n Greqi. Askush nuk ka ardhur dhe nuk vjen t na dgjoj... Merita Ymeri. msuese n Kallabaka: Ndjehem shum keq, e injoruar. Ndoshta jam ajo q mund t flas m tepr se gjithkush. Ju e dini shum mir se sa prkrahje i kam dhn ksaj qeverie duke e ndihmuar me vota, pr ardhjen n pushtet. Kam dhn mbshtetjen time dhe t familjes, por edhe me msimin e gjuhs shqipe duke u br pjes e programit t Partis Socialiste pr emigracionin. I pash t mrzitura msue-set e msimit plotsues t gjuhs shqipe n Greqi, t revoltuara, t zhgnjyera... I pash edhe optimiste q nismn e tyre t mos e ln n rrug. E ndjeja se ato m-suese, ato nna q bjn do dit punt m t vshtira, q prjetsojn papunsin dhe krizn e rnd q ka pllakosur Greqin, q mbajn familjet, rrisin fmijt e tyre, ecin me kokn lart dhe askush nuk do ti ndalte n misionin e tyre vullnetar pr ta mbajtur gjall Gjuhn Shqipe n Greqi. N qoft se ka njerz q meri-tojn t ngjiten n piedestalin e lart Nder i Kombit, jan pikrisht ata, msuesit vull-netar t Gjuhs Shqipe n Greqi. Ata jan Rilinds t Gjuhs Shqipe n mrgim.
Praktikisht, me msimin e hapur t msueses Ilira Ndrio Bakalli, Seminari i 8-t pr msimin plotsues t gjuhs shqipe n Greqi u mbyll.
udhtojn nga Selaniku, Ka-labaka, Korinthi, Dhomoko..., pr t qen t pranishm n nj or msimi me t dele-guarn e Ministris s Arsimit dhe Sporteve. N kto 14 vjet, nga ora e par e msimit t Gjuhs Shqipe, m 7 mars 2001 si dhe n 7 seminare t msuesve zhvilluar gati n t gjith hapsirn gjeografike t Greqis...n Athin, Korint, Selanik, Patra..., jo npuns t ksaj ministrie, por as edhe nj prshndetje t rndomt shkruar me e-mail nuk ka drguar. T vetmen gj q ka br (pr t mos ia ngrn hakun) ka qen drgimi pran ambasads dhe konsullatave t nj sasie abetaresh me lajmrimin Merrini vet!... Lajmi pr ardhjen e MAS n Athin u prit me dshir dhe gzim. U morn masa q personalitetin e lart ta prisnin me lule e ceremoni n
FAQE 11 E Mart, 28 Prill 2015Fryma e Re
K u l t u r
K O M E N T
ATENTAT NDAJ KOMUNITETIT T EMIGRANTVE N GREQI
Ta shkruajm shqipen shqip
Ansamblit Na bashkoi isoja dhe iftelia n Greqi, i mohohet e drejta t prshndes n Festivalin Folklorik Kombtar n Gjirokastr.
Mbas nj maratone marramendse, nj komitet organizator anonim, ka marr vendimet pr or-ganizimin e Festivalit tradi-cional folklorik kombtar t Gjirokastrs. Tradicionalisht ky eveniment kulturor sht zhvilluar n muajin tetor n do pes vjet pr arsye q dihen. Por pr arsye t ndryshme sht shtyr dy her. Hern e par pr shkaqe politike, duke ia prer faturn ish shumics s djatht, me pretekstin se nuk ishte prgatitur infrastruktura pr prgatitjen e festivalit. Qe-veria aktuale erdhi n pushtet n qershor 2013, festivali duhej t bhej n tetor 2014, pra mbi nj vit koh e mjaftueshme, nuk e justifikon shtyrjen e dyt... Shkaku i dyt ishin disa krkesa nga qarqet veriore t Shqipris me pretendimin se nuk premtonte moti pr t siguruar normalitetin e zhvil-limit t festivaleve n qarqe!
Por le ti referohemi m konkretisht problemit q na shqetson. N shtetin grek kan emigruar mbi 800 000 emi-grant shqiptar, t cilt krahas vshtirsive pr tu integruar n shoqrin greke, pr legalizim, punsim, ruajtjen e gjuhs amtare, jan prkushtuar n ruajtjen e traditave, kulturs dhe zakoneve shqiptare. Nj nga pistat e domosdoshme pr t shmangur asimilimin dhe pr t ecur drejt integrimit evro-pian. Komuniteti i emigrantve shqiptar n Greqi sht i mir organizuar, n shoqata dhe grupime shoqatash, si Federata e Shoqatave Shqiptare, por fat-keqsisht asnj her nuk e ka ndjer dorn e shtetit am. Probleme pa fund pr msimin e gjuhs amtare nga fmijt e emigrantve, nj abetare q nuk siguron ky shtet pavarsisht rotacioneve politike. Prpjek-jet pr t siguruar nj qendr kulturore ka mbetur nj ndrr. Mungon nj status pr emi-grantt e mbi t gjitha padre-jtsisht ndaj tij mbahet nj qn-drim prmues e mosprfills. Faktet konkrete t kohve t fundit jan t lidhur me zhvillimin e Festivalit Folk-lorik Kombtar t Gjirokastrs 2015. Edhe pse po afron fil-limi i festivalit, n adres t
prfaqsuesve t komunitetit t emigrantve shqiptar n Greqi, nuk ka ardhur asnj ftes zyrtare pr nj pjesmarrje nga ana e tij pr t prshndetur fes-tivalin! Me gjith prmimin dhe mosrespektimin e komu-nitetit t emigrantve t shumt n fqinjin jugor nga komiteti anonim organizator, ka reaguar komuniteti i shqiptarve n Greqi, i cili insiston t jet pjesmarrs dhe t prshndes kt festival n emr t qindra mijra bashkatdhetarve. Dhe ky reagim fillon m hert se t ngrihej ky komitet organiza-tor. Fillon m 5 qershor 2014, kur u organizua festivali i dyt folklorik i kngs popullore n Athin nga komuniteti i emi-grantve shqiptar dhe fitues i Flamurit t festivalit u shpall grupi i mirnjohur folklorik lab Vllazrimi n Athin.
N programin e festi-valit Gjirokastr 2015, ndr t tjera thuhet: Se do t jen t ftuar edhe grupe nga ar-bresht e Italis, shqiptart e SHBA,Greqis, Turqis, Zvicrs, si dhe do t ket nj shfaqje nga Ansambli Kom-btar i Kngve dhe i Valleve Popullore. N mbshtetje t ktij vendimi nga ana prfaq-suesve t komunitetit t emi-grantve shqiptar n Greqi, jan br t gjitha prpjekjet pr t komunikuar me Qendrn Kombtare t Veprimtarive Folklorike, me qllim pr t marr informacionin e duhur, n kohn e duhur. Por sipas z. Kastriot Lekdushi, drejtuesi dhe rapsodi i grupit folklorik lab Vllazrimi, mundsit pr t komunikuar dhe pr t marr nj informacion t sakt zyrtar, kan qen tepr t vshtira. Posta elektronike e ksaj qendre nuk ka funksion-uar. I vetmi mjet komunikimi ka qen telefoni me numr, 00355 42 254 580, me t cilin kemi komunikuar gjithsej 10 her, nga 3 janari 2015 e n vazhdim dhe deri n 25 mars kemi marr t njjtn prgjigje: Nuk sht mbledhur komis-ioni pr t prcaktuar grupet, q do t vijn nga jasht! M pas, sqaron zoti Lekdushi, na u komunikua se grupi yn nuk do t marr pjes, pa na dhn as nj arsye pse? Topi
u kalon qarqeve: Sipas komitetit organizator grupet polifonike do t jen pjes e qarkut prej nga vijn. Prsri nj absurditet. Grupet polifonike n organiz-imin e tyre nuk jan t nj qarku, por ata i ka
bashkuar knga polifon-ike nga t gjitha trevat e Labris. Nse ka nj prpjekje pr t prligjur nj grup polifonik nga Greqia me orgjin nga qarku i Gjirokastrs, s shpejti do t kthehet n zhgnjim. Nga qarku i
Gjirokastrs jan vetm seksert, por jo nj grup lab i kompletuar! Nisur nga fakti se n Greqi ka potenciale kulturore folklorike profesionale t pa tjetrsueshme, pr-faqsimi pr t prshn-detur n nj eveniment
kulturor, si sht Fes-tivali Kombtar Folk-lorik i Gjirokastrs, ka krkesa t pashtershme, por mundsit jan t kufizuara pr nj pjes-marrje gjithprfshirse. T vetmit prfaqsues t ligjshm, t cilt duhet
t prfaqsojn komu-nitetin e emigrantve shqiptar n Greqi, jan grupi folklorik lab Vllazrimi dhe grupi me ifteli Zri i vendlindjes, fitues n festivalet folklorike t organizuara n Athin.
Nj grup me histori t gjer t Kngs Labe dhe asaj Veriore, i bashkuar n nj ansambl me emrin kuptimplot Na bashkoi isoja dhe iftelia, fitues i shum trofeve n Greqi,
Shqipri dhe Kosov, prfaqsues i komunitetit t emigrantve shqiptar n nnt festivale anti raciste, pjesmarrs n katr festivale organizuar nga UNESKO, n festivalin e kaluar folklorik Kombtar n Gjirokastr, fitues i flamurit n festivalin e vitit t kaluar me grupet
artistike t emigrantve n Athin, nuk pranohet n Festivalin Folklorik Kombtar. Krkesat me shkrim e me telefon bien n vesh t shurdhr n Ministrin e Kulturs. Justifikohen se
festivali organizohet n baz qarku. Pyesim: A ka qark m t madh shqiptar se ai me rreth nj milion mrgimtar n Greqi? Pse komunitetet shqiptare n Evrop, Amerik etj., jan
ftuar ta prshndesin Festivalin Folklorik Kombtar n Gjirokastr dhe komuniteti shqiptar m i madh n bot n Greqi sht i prjashtuar. Ku kndon zogu n folen e korrupsionit t
Ministris s Kulturs?
Rrfenj humoreske me pak krip e spec
At dit fund korriku 2011, udh-tonim drejt Prishtins s bashku me msues t gjuhs shqipe n mrgim e titullar t dors s tret t Ministris s Ar-simit dhe Shkencs, si quhej ather - shkurt MASH, e si quhet tash - shkurt MAS... Na u prezantua q n fillim koha e udhtim-it dhe arritja bash n orn e dreks. Hesapet nuk doln, sepse udha nga Qaf Morina n Prishtin, e reja, ishte n kilometrat e par, kurse e vjetra n grahmat e fundit. Kthesat, gropat e rrugs, makinat njra pas tjetrs si kokrrat n tespihe, na sfilitn trupin e na e boshatisn stomakun. Lodhja e trupit edhe durohet, por ajo e stomakut, ehe... Nuk flitej m pr arritje n orarin e dreks dhe as pr drek. Telefonatat midis titullarve t dors s tret tash shqetsimin e kishin a do t arrijm n orar pr ceremonin e hapjes t seminarit?! U ndalm n nj restorant me urin e uj-kut. U ulm dhe morm n dor menyn. - Qorb viqi, lexoi me z miku im m-sues nga Librazhdi. far sht kjo? Qesha.
- Qorb v iq i , i them un dhe qesha aq fort sa desh u rrzo-va nga karrigeje duke ln nam. - far?, pyeti ai me habin e nj marsiani t sapo zbritur n tok. Nuk ishte hera e par q prballesha me prdorime krahinore t emrave dhe send-eve t ndryshme. Madje mund t them se habin time m sht dashur ta shuaj jo me got, as me nj kan t tr, por me nj ujvar t tr uji q shkumzon... N seminarin e dy viteve m par n Mitrovic, nj msueseje kosovare q jepte msim n nj shkoll austriake, ku fmijt emigrant msonin t shkruajn, lexojn, luajn e kndojn shqip, i plqeu
prezantimi i librit Shkolla shqiptare e Athins, organizimi tipografik, vendosja e fotografive, paragraft e vend vendosjet e portreteve, reportazheve dhe gjinive t tjera publicistike, nj pun profesionale e botuesit tim dibran Bujar Karoshi. M dha nj CD dhe mu lut ti redaktoja dhe ti jepja form materialeve t saj n nj libr si ai. Pranova me knaqsi dhe sapo u ktheva, pasi i hodha t gjitha materialet n nj zarf kompjuterik, fillova punn. Kisha dhn fjaln dhe nuk mund ta ktheja mbrapsht. Pr m tepr kur ia kisha dhn nj zonje, nj msueseje q ishte shum e prkushtuar pr t nxjerr n drit nprmjet puns s vet vlerat e nxnsve, prindrve dhe shkolls shqipe n Austri. U prballa me nj material t shkruar n nj tastier e program t gjermanishtes aq larg me tastiern dhe programin e gjuhs shqipe, ku i gjen t gjitha germat e saj, t tridhjet e gjashtat. M vinte inat dhe pyesja veten si sht e mundur q n tastiern e kompjuterit t nj msueseje shqiptare nuk ishte futur programi i gjuhs shqipe t Kosovs, program q un e kam dhe me t punoj prej vitesh, program q mjafton t hyjsh n adresn (www.gjuhashqipe.com) dhe me disa ndryshime t vogla n vendosjen e shkronjave i ke t tridh-jet e gjashtat germa t Gjuhs Shqipe... E kalova n programin tim t shqipes dhe u drodha n trup e gjymtyr. Programi mi nnvizonte me t kuqe t gjitha gabimet dre-jtshkrimore. Dhe ata ishin shum, aq shum sa nuk shkruhen me laps e nuk numrohen me kompjuter. Germa () nuk ekzistonte. Germn () nuk e gjeje askund. E para nuk ishte zvendsuar me asnj germ t alfabetit t Manastirit. E dyta ishte zvend-suar me germn q (Q) t shqipes s sotme.
Pa ju gnjyer mu deshn katr muaj ta oja librin n arn e dijeve t mija drejtshkrimore. Libri nuk u botua, ndonse un e ki-sha drguar n shtpin botuese dhe miku im e kishte br gati pr shtyp. Mbetej nj PO nga Austria, shoqruar edhe me ekun pr shpenzimet e shtypsh-kronjs (un kisha refuzuar do lloj honorari e pagese) dhe libri brenda disa ditsh do t udhtonte drejt msueses dhe nxnsve t saj n Austri. Pohimi nuk erdhi. Libri nuk u botua. Origjinali mbeti n nj zarf n kompjuterin tim... Ai libr m lodhi shum. Aq shum sa nuk jam lodhur asnjher. M lodhi fizikisht. M lodhi psikologjikisht, por m msoi shum. M msoi shum fjal nga leksiku i Kosovs n prgjithsi e i vendlindjes s autores n veanti. Kjo ma hoqi lodhjen dhe e quaj nj urim jete q nuk mund ta har-roj. M dha mundsin ti prgjigjem me kmbt e para mikut tim nga Librazhdi... - orb vii, i them duke qeshur. - S i , s i ? p y e t i h a b i t s h m . - orb. Nuk e prdorin kt fjal n Librazhd? sht nj lloj supe e trash me lng mishi. N rastin ton sht me mish vii. N Dibr ne e kemi t parn n sofrn e dasmave dhe t morteve, por edhe n jetn e prditshme... P o r o s i t m q o r b v i q i . . . Na plqeu. E kishin br t lpije gishtat. N pritje pr t paguar i ram nga kreu n fund s lexuari menys. Qeshm me lot. Qeshim edhe sot sa her takohemi dhe n bised hyn udhtimi i bukur n Prishtin, hoteli Emerald, madje edhe shtitja jon pr her t par n qendr t Prishtins me nga nj misr t pjekur n dhmb, nn nj rrjedh t leht shiu Kosove... QORB VIQI...
qORB viqi...
FAQE 12 E Mart, 28 Prill 2015Fryma e ReFryma e Re
B O T A - E V R O P A - R A J O N I
ARMENT E USHTRIS OSMANEM 24 prill, Turqia prkuj toi 100
vjetorin e betejs s Galipolit n Luftn e Par Botrore, kur turqit osman mposhtn nj forc pushtuese, t udhhequr nga britanikt. N t njjtn dit, arment kudo npr bot prkujtuan 100 vjetorin e vrasjeve masive, q e prshk-ruajn si genocid t osmanve ndaj tyre. Kto dy ngjarje his-torike jan prmbledhur edhe n libr me kujtime t nj ofi-ceri armen t ushtris turke, kapiteni Sarkis Torosian, nj libr i cili ka shkaktuar polemika n Turqi. Historia e kapitenit Torosian, edhe pse ishte oficer i dekoruar i ushtris osmane, nuk e shp-toi nnn dhe motrat e tij q u vran gjat deportimit ma-siv nga sunduesit otoman, deportim i cilsuar ather genocid, por Ankaraja e mohon. shtjes ende e debatueshme armene t nj shekulli m par dhe enkas ktij libri, Zri i Ameriks i kushtoi kto dit nj v-mendje t veant.
Pjesa m e debatueshme e historis s tij sipas profe-sorit, i cituar n WOA, Ahan Aktar t Universitetit Bilgi t Stamboll, sht se kapiteni Torosian ka luftuar trimrisht n betejn e ashpr vendimtare t Galipolit n