fq. 3

GAZET INFORMATIVE, POLITIKE, EKONOMIKE, SOCIALE, KULTURORE VITI 2 Nr. 65 E premte, 15 Maj 2015

Fund falsitetit me t Djathtn

Galinija Gjoni: FRD-Durrs forc vendimtare

n Kshillin Bashkiak

Katastrofa shqiptare n Maqedoni

Shifrat dhe fenomeni

fq. 3 fq. 4 fq. 9

VENDORET EKONOMI aKTUaLITET

Adresa: Bulevardi George W. Bush, Nr.15/1, Tirane-mail: gazeta.frymaere@gmail.come-mail: info@frd.alKryeredaktor: Agim ZekaMob: +355 69 21 15 769Marketing: +355 69 40 55 244

Si n asnj vend tjetr t bots, demokracia n Shqipri erdhi e improvizuar nga vet diktatura dhe si e till, ndr vite solli nj demokraci false n emr t demagogjis, kur n t vrtet kishte si qllim ruajtjen e regjimit t vjetr

N Shqipri e Djathta ekziston vetm formalisht m tepr si term, madje ekzistenca e saj sht n disa shmblltyra dhe copza t vogla.

Votimi elektronik, zgjidhja e zgjedhjeve

Rozalba e Ministris s Arsimit dhe

msuesit e shqipes n Greqi

Revolta e Spait,

21-23 maj 1973

EMIGRaCIONKUJTESE DITS

fq. 2 fq. 8 fq. 10Bedri BLLOSHMI Abdurahim ASHIKU

Armando MOSHO

HITHRA E FRYMS S RE

Prfaqsuesja e Forumit t Grave tregon pr sfidat dhe objektivat n zgjedhjet vendore

Editorial

fq. 2

Munges interesi e popullats ndaj shifrave, q n t vrtet jan matsi i suksesit dhe i mossuksesit t qeverive, na bn t na duken si gjra shum t menura dhe vetm pyetjet e shtruara nga politikan t ndryshm.

POLITIKA KONSTRUKTIVE E FRD, E RNDSISHME N ADMINISTRIMIN E KSHILLAVE BASHKIAK

FRD do t prfaqsohet denjsisht n zgjedhjet e 21 qershorit, duke qen nj z i fuqishm n administrimin e qytetit dhe duke br q n kshillin bashkiak t

dgjohet zri i qytetarve dhe t zgjidhen problemet e

tyre...

Forumi Rinor i FRD-s s Njsis 8, nn drejtimin e kryetarit Aldi Greva n fokus organizimi i t rinjve n mbshtetje t shtabit elektoral

Shtabi elektoral i FRD-s s Nndegs 2, Tiran, nn drejtimin e kryetarit Sknder Balla, i vendosur pr t maksimizuar votn n kt njsi. Ndahen detyrat pr nisjen e fushats elektorale.

FRD gati pr nisjen e fushats elektorale

Mblidhet Forumi Rinor i Nndegs s FRD-s 8, Tiran

FAQE 2 E premte, 15 Maj 2015Fryma e Re

EDITORIaL

E DITS

FunD FAlSitetit Me t DjAthtnSi

n asnj vend tjetr t bots, demokracia n Shqipri erdhi e

improvizuar nga vet diktatura dhe si e till, ndr vite solli nj demokraci false n emr t demagogjis,

kur n t vrtet kishte si qllim ruajtjen e regjimit t vjetr, si n aspektin elitar, ashtu dhe n transferimin e pushtetit dhe t prons, pikrisht tek ish-njerzit e

regjimit dhe kjo prpjekje ende nuk e ka prmbushur qllimin final, ndonse sht n rrekat e fundit

t prmbushjes s misionit.

Ka ardhur koha q falsiteti me t Djathtn t marr fund dhe politikant e partit e s djeshmes s vjetr, ti lshojn rrug demokracis dhe pjess s munguar t saj, t Djathts reale.

Si n asnj vend tjetr t bots, demokracia n Shqipri erdhi e improvizuar nga vet diktatura dhe si e till, ndr vite solli nj demokraci false n emr t demagogjis, kur n t vrtet kishte si qllim ruajtjen e regjimit t vjetr, si n aspektin elitar, ashtu dhe n transferimin e pushtetit dhe t prons, pikrisht tek ish-njerzit e regjimit dhe kjo prpjekje ende nuk e ka prm-bushur qllimin final, ndonse sht n rrekat e fundit t prmbushjes s misionit.

Nj demokraci n agoni t plot, pr sa u prket pari-meve dhe principeve baz t demokracis, si fjala e lir, pluralizmi, prona tek i zoti, lirit individuale, meritokra-cia, tregu i lir, barazia n

treg, t gjitha rezultuan falsitet i nj skenari t kontrolluar t nj gjysm regjimi q u rrek pr 25 vite radhazi t na shes si demokraci, agonin e nj shteti n prplitje q as n tranzicion nuk mund ti thuash se nj shtet periudhn tranzitore e kaprcen brenda pak vitesh dhe jo e shndrron n sistem pr dekada me radh si n Shqipri.

Kjo gj tashm ka ndod-hur, pasi partia q pretendoi se ishte antikomuniste dhe e djatht, drejtohej nga nj ndr njerzit m t zellshm t diktaturs komuniste dhe pr dy dekada e gjysm, n vend q t ndrtonte t Djathtn, n emr t saj u prpoq q nj politik e djatht t mos vij n Shqipri dhe n fakt ia ka arritur, pasi e Djathta ekziston vetm formalisht m tepr si term, madje ekzistenca e saj sht n disa shmblltyra dhe copza t vogla.

Pas ndarjes s toks me ligjin 7051, pr ata q punonin n NB dhe kooperativa e mba-jtn n fuqi kt ligj jo pr tu quajtur social apo kryer efekte t tilla, por pr t majmur veten me toka t vjedhura dhe kjo menduri vazhdon edhe sot, por m e keqja kta shar-latan q flisnin n emr t s Djathts, jan partizant e ktij ligji leninist!?

Mbledhja rreth vetss e partive t djathta ishte thjesht

nj shkartisje pr ti mashtruar dhe joshur me ndonj vend pune dhe kjo po ndodh edhe sot dhe n fakt nprmjet Kodit Zgjedhor kto parti i kan prjashtuar, duke u rritur pragun dhe u ven ndalesa pr t marr pjes n zgjedhje, pra duke u mohuar mundsin e barabart n gar.

E Djathta e ideuar n skaletn e ish-Presidentit ko-munist, Ramiz Alia, sht nj prudnim i vet t Djath-

ts dhe njherazi i vet de-mokracis dhe kjo ka qen nj fatkeqsi pr demokracin shqiptare, pasi ndr vite, e improvizuar ajo ka sjell poli-tik konfliktuale brenda llojit dhe jo prballje idesh pr tu shrbyer qytetarve.

Shpesh her kjo lloj politike ka arritur pr shkak t interesave t thella dhe pasurimit t paligjshm deri n anarki dhe jan shnuar kto 25 vite n disa raste dhe

premisat jan q t ngjajn srish, sepse demokracis i sht vrar gjysma e domos-doshme, e Djathta q sht gjysma e vlers n demokraci apo alternativa kryesore e saj.

Tashm q qytetart shqiptar nuk kan m alter-nativa t besueshme n partit e vjetra t s Djathts, atyre u nevojitet t mblidhen n nj t Djatht t re q m s miri mishrohet n vlerat e Fryms s Re Demokratike, si nj parti q me prbuzje ka hedhur posht drejtuesit e deri djeshm q mbanin peng t Djathtn n Shqipri dhe q sot jep alternativn e re si nj parti q mund dhe duhet t prfaqsoj t Djathtn reale n vend. Si nj parti q duhet t prfaqsoj interesat e t djathtve n Shqipri, t cilt pr 25 vite me radh, ashtu si n periudhn e komunizmit, jan mashtruar dhe ln n harres nga udhheqsit e tyre politik.

N Shqipri e Djathta ekziston vetm formalisht m tepr si term, madje ekzistenca e saj sht n disa shmblltyra dhe copza t vogla.

Mungon dika m shum se nj muaj nga data 21 qershor, ditn kur n vendin ton do t mbahen zgjedhjet lokale, nga t cilat do t prcaktohen drejtuesit e rinj t 61 bashkive t vendit ton. Policia e Shtetit dhe institucionet e tjera mbshtetse kan garantuar angazhim maksimal pr mbarvajtjen e procesit zgjedhor, q nga nisja e fushats (21 maj) deri n ditn kur do t dalin rezultatet prfundimtare. Radikalizmi politik q karakterizon vendin ton, ka br q besueshmria tek institucionet shtetrore t jet minimale pr t mos thn 0. Prej ktej dhe nga eksperienca 20 vjeare, vendi yn sht msuar tashm me vellon e dyshimeve q hijezon gjithnj procesin zgjedhor.

Serenata e vjetr rrezikon t prsritet edhe kt vit, ku opozita normalisht akuzon qeverin pr dshtimin e procesit zgjedhor dhe deklaron mos njohjen e rezultatit, kjo ndodh deri n momentin kur kjo opozit fiton zgjedhjet, pasi me magji pas atij momenti zgjedhjet pr ish-opozitn, tashm n kolltukun qeveritar t rehatuar kthehen n demokratike, transparente, madje m t mirat n bot. Ironia sht normale n kto raste dhe qytetart tashm jan msuar t qeshin me kt estrad tragji-komike.

Jo m shum se nj jav m par, n Angli u mbajtn zgjedhjet, ku u rikonfirmua qeveria e David Cameroon. Zgjedhjet prfunduan, (pra votimi dhe numrimi) n m pak se 24 or dhe kandidatt q doln t humbur dhan dorheqjen, duke i uruar suksese qeveris s

rikonfirmuar. Nj realitet ky utopik pr vendin ton. Para 2 vitesh, n zgjedhjet e fundit, si rrall her, procesi zgjedhor (votimi dhe numrimi) zgjati dika m shum se nj jav, duke u konsideruar me t vrtet si zgjedhjet m t suksesshme t realizuara nga politika shqiptare. Ndrsa po t hedhim syt 4 vite m par, kur ishin zgjedhjet e shkuara lokale, procesi zgjed-hor zgjati 1 muaj. T gjith e kujtojm prplasjen e kryeqytetit, numrimin maraton dhe votat e hedhura gabim t numruara mes polemikave n Komisionin Qendror t Zgjedhjeve. Asokohe kt institucion e drejtonte Arben Ristani, q m tej u b zv/Ministr i Brendshm dhe sot sekretar i Partis Demokratike.

Pra analogjia me Anglin sht e largt, por jo e pamundur, pasi mjaftojn dy element mjaft t rndsishm pr t ndryshuar fatin e procesit zgjedhor n vendin ton. S pari, besimi tek institucionet dhe s dyti implementimi i teknologjis. Kjo e dyta do t ishte nj instru-ment q do ndihmonte edhe besueshmrin e politiks tek institucionet. Debati politik pr kt nuk ka munguar, por realizimi ka ngelur peng, pasi ambicia politike pr t ruajtur kolltukun kan qen m t rndsishme sesa vet procesi zgjedhor, q do ta kalonte Shqiprin nga nj vend n prpjekje pr t br zgjedhje t mira, n nj vend q di t bj zgjedhje t mira dhe q ashtu si Anglia, procesin zgjedhor e trajton si nj proces n dobi t fjals s qytetarit dhe jo t interesit politik.

Gar e fort n Durrs, Dako kryeson ndaj Dums me 2% t

votave

PD mban Shkodrn, Ademi n avantazh t thell ndaj

Bazhdarit

N Durrs ka gar deri n votn e fundit. Grida Duma edhe pas entuziazmit t kthimit n qytetin e lindjes, nuk ka mundur q brenda ksaj kohe t kthej votn n favor t saj.

Vangjush Dako vazhdon t mbetet i preferuari n Durrs edhe pas 2 man-datesh qeverisje, ku pritej t kishte m shum kosto pr qeverisjen e tij lokale dhe t problemeve t evidentuara. Megjithat diferenca n favor t Dakos sht thuajse e pa konsiderueshme. Ai merr vetm 51% t votave kundrejt 49%

t Grida Dums, vota q nse i ruan, i mjaftojn pr tu shpallur kryetar i Dur-rsit. Por rruga q duhet t prshkruaj Dako pr ta ruajtur kt avantazh sht tej mase e vshtir, kur i duhet t kaloj edhe nga 25.8% e elektoratit, i cili nuk e ka vendosur akoma se cilin kandidat t votoj. Vangjush Dako gjithashtu merr m pak vota se koalicioni i majt q e mbshtet at.

Aleanca pr Shqiprin Evropiane merr 57% t votave, ndrsa e Djathta vetm 41.5% t votave.

Shkodra duket se pas vots majtas n vitin 2013, do t vazhdoj t qeveriset nga e Djathta. Voltana Ademi sht n avantazh t thell prball kandi-dates s PS, Keti Bazhdari, respektivisht 60% pr kandidaten e djatht dhe 40% pr kandidaten e majt. PD ka rikuperuar elektoratin e humbur n Shkodr. Mbetet pr tu analizuar nse ka ndikuar kandidatja

n kt rritje. Ndrkoh, elektorati q nuk ka vendosur akoma se cilin kandidat do t votoj, sht i lart, 23.6%, por gjrat mund t ndryshojn gjat fushats.

Votat pr kshilltar do t jen srish t djathta, ku koalicioni i djatht merr 55% t votave dhe koalicioni i majt, 43.5%.

Votimi elektronik, zgjidhja e zgjedhjeve

FAQE 3 E premte, 15 Maj 2015Fryma e Re

I N T E R V E I S T aGalinija Gjoni: FRD e Durrsit forc vendimtare n Kshillin Bashkiak

Prfaqsuesja e Forumit t Grave tregon pr sfidat dhe objektivat n zgjedhjet vendore

Galinija Gjoni sht zgjedhur nga foru-met e Fryms s Re Demokra-tike n qytetin e Durrsit pr t kandiduar n Kshillin Bashkiak t ktij qyteti, n zgjedhjet e 21 qershorit. N nj intervist pr Frymn e Re, numri dy i ksaj liste, tregon sfidat me t cilat pr-ballen banort si dhe organizi-met e forcs q ajo prfaqson pr kto zgjedhje.

FR: Ju jeni zgjedhur nga forumet e FRD-s t jeni e dyta n listn e ksaj partie pr Kshillin Bashkiak n Durrs, qytetin e dyt m t madh n vend. far

domethnie merr kjo pr ju dhe pr degn tuaj ku Fo-

rumi i Gruas sht prfaq-suar n kt mnyr?

Gjoni: N zgjedhjet vendore t qershorit, Fryma e Re Demokratike n Qarkun e Durrsit prfaqsohet n listat pr Kshilltar Bashkiak nga nj kuot prej 50% t femrave dhe 30% t rinjve, duke qen edhe prioritetet tona, por edhe n respekt t kuotave gjinore. Sa i takon zgjedhjes sime, n listn e kandidatve pr Kshillin Bashkiak si prfaqsuese e Forumit t Gruas, kjo tregon se FRD sht nj parti e ha-pur dhe prve respektimit t kuotave gjinore, ka n bazn e saj emancipimin e gruas dhe integrimin e saj n politik dhe vendimmarrje pr administrimin e qyteteve. Kandidimi im n krye t lists edhe si prfaqsuese e foru-mit t gruas, mendoj se tregon besimin dhe eksperiencn profesionale t akumuluar gjat viteve. Doja t theksoja nj shembull, q n vendet e BE, grat prfaqsojn nj mesatare q shkon nga 14-16 pr qind t drejtimit t njsive vendore dhe jam e bindur se kto statistika do t jen n t ardhmen edhe treguese pr vendin ton, q sht n rrugn e antarsimit n Bashkimin Evropian.

FR: Edhe pse afati ligjor pr fillimin e fushats elektorale nuk ka mbrritur ende, gara mes dy kandidatve kryesor pr bashkin e Durrsit ka nisur e fort dhe e ashpr. Cili sht opinioni juaj pr fushatn elektorale q do t zhvillohet n Durrs dhe n ciln faz jan organizimet pr fushatn e FRD, Dur-

rs?

Gjoni: Mund t them se n qytetin e Durrsit fushata

ka filluar me shum ritm nga dy partit e mdha, duke nisur nga hapja e zyrave t reja n njsi t veanta si dhe takimet me njerzit. Por, nuk kan munguar edhe incidentet, si ka qen edhe ai i Shkozetit, q pr mendimin tim duhet t jet nj rast i izoluar, pasi n Durrs do t zhvillohet nj fushat model pr t gjith vendin. Ndrkoh kan ni-sur edhe premtimet e para sa i takon identifikimit dhe zgjidhjes s problemeve. N kto zgjedhje Partia Socialiste ka vendosur t rikandidoj z. Dako, i cili ka drejtuar edhe gjat dy mandateve t kaluara kt bashki, si nj njeri dinji-toz dhe puntor, q ka treguar se do t menaxhoj qytetin, natyrisht me t mirat dhe t metat e tij. Nga ana tjetr Partia Demokratike, ka ven-dosur t kandidoj, zj. Grida Duma, e cila ka marr shum vlersime nga drejtuesit e par-tis s saj, por e sulmuar nga ana e mediave, pr faktin se sht br qytetare de-jure e qytetit t Durrsit n muajin prill t ktij viti. N kt ter-ren jo shum t favorshm, Fryma e Re Demokratike sht n koalicion me Partin Socialiste, por me nj plat-form dhe program t vetin. Prpara fillimit t fushats ne kemi zhvilluar zgjedhjet e forumit t gruas, rinis dhe riorganizimin e shtat nn degve tona t ndara n 12 rajone. Gjithashtu kan filluar edhe takimet e forumeve n zona t ndryshme.

FR: A solli ndryshueshmri n riorganizimin e degs

suaj ndarja e re territoriale?

Gjoni: Natyrisht ndarja e re territoriale ka sjell edhe

riorganizimin e ri pr Qarkun e Durrsit. Puna ka nisur edhe jan ngritur shtat nndeg kryesore dhe kto t ndara n 12 rajone. Jan shtuar katr rajone, q prfshijn, Katun-din e Ri, Sukthin, Manzn dhe Ishmin, zona kto q m par nuk prfshiheshin n Bashkin e Durrsit. Me kt ndarje t re numri i votuesve n total shkon rreth 230 mij. N kuadr t ktij organizimi, sht br edhe zgjedhja e shtabit elektoral dhe shtabet drejtuese pr katr KZAZ-t. Pra me pak fjal jan hedhur bazat e nisjes s nj fushate politike qytetare, ashtu si e meriton qyteti i Durrsit dhe i gjith vendit.

FR: Cilat jan disa nga problemet m t mprehta me t cilat prballen aktualisht qytetart e Bashkis s Dur-

rsit?

Gjoni: Problemet e banorve t qytetit t Dur-rsit dhe zonave q jan br pjes e tij me ndarjen e re, jan pothuajse t njjtat si n gjith vendin. Papunsia, sidomos n radht e grave dhe t rinjve, legalizimi i zona informale si dhe urbanizimi i tyre. M pas arsimi, ndihma sociale, por edhe mirmbajtja dhe trajtimi i zonave turistike si aset i muar dhe q gjen-eron t ardhura pr qytetin.

FR: Cilat do t jen pikat e programit t FRD-s, pr

menaxhimin e qytetit t Dur-rsit?

Gjoni:Programi i FRD-s pr menaxhimin e qytetit t Durrsit, q sht i dyti m i madhi n vend pas Tirans, do t jet i bazuar te rinia

dhe gruaja, si dy pika mjaft t forta. Natyrisht q nj pik tjetr do t jet implementimi i projekteve t ndryshme pr zonat rurale. Mendoj dhe besoj se bashkpunimi me institucionet kompetente do na jap nj ndihmes t madhe n realizimin e pikave n programit t FRD-s n

administrimin e qytetit q do t prfaqsojm n 4-vjearin e ardhshm.

FR: Cilat jan pritshmrit e degs suaj n zgjedhjet

vendore t qershorit 2015?

Gjoni: Fryma e Re De-mokratike hyn n kto zgjed-

hje si nj parti, q m par nuk ka qen pjes e drejtimit dhe menaxhimit t qyteteve, ka tregon se asnjher nuk jemi t prfshir n pazare t ndryshme. Gjithashtu pr-faqsohemi me figura t reja q kan dhn kontributin e tyre n fusha t ndryshme t jets dhe biznesit. Kshilli Bashkiak i Durrsit n total do t ket nj numr prej 51 prfaqsuesish dhe jam e bin-dur se FRD do t prfaqsohet denjsisht, duke qen edhe nj z i fuqishm dhe vendim-tar n administrimin e qytetit dhe duke br q n kt institucion t dgjohet zri i qytetarve dhe t zgjidhen problemet q ata kan.

FR: Cili sht mesazhi q do u prcillni qytetarve t Durrsit dhe mbshtetsve t Fryms s Re Demokratike pr zgjedhjet vendore t qer-shorit 2015?

Gjoni: Ajo q mund tju them sht se FRD sht nj parti q nuk ka qen n t kaluarn pjes e pushtetit lokal, por gjithashtu nj parti q ka n drejtimin e saj njerz q kan dhn prova n mo-mentet kur vendi yn ka kalu-ar periudha t vshtira. Gjat katr vjearit t ardhshm ne do t jemi nj der e hapur pr t gjith qytetart, n mnyr q t bashk drejtojm dhe bashk administrojm qytetin ku do t jetojm.

Kush sht Galinija Gjoni?Gjoni: Galinija Gjoni, q kryeson edhe listn e kandidatve t Fryms s Re Demokra-

tike n Durrs sht 48-vjee, e diplomuar n Fakultetin e Shkencave t Natyrs, degn Kimi Industriale. M pas ka zhvilluar nj master pr Menaxhere Cilsie pr certifikimin me sistemet ISO dhe HAAP n Amsterdam, me nj projekt t Ambasads Holandeze. Gjoni gjithashtu ka br edhe nj mastar pr Pronsin Intelektuale dhe Industriale n Tiran. Ajo vjen nga bota e biznesit dhe prej tet vitesh punon pran Dhoms s Tregtis n Tiran, gjithashtu ka edhe nj studio private. Krahas ksaj, znj. Gjoni sht nnkryetare e Shoqats s Ekspertve t Pronsis Intelektuale t Shqipris, si dhe antare e bordit drejtues te Shoqata e Grave Profesioniste Afariste e Zejtare te Shqipris. Zotron disa gjuh t huaja dhe sht e martuar me dy fmij.

N raportin e saj vjetor pr mbikqyrjen e puns s prokuroris, Ministria e Drejtsis konstaton se prokurort krkojn dnime sa minimumi ose afr minimumit q parashikohet pr nj vepr t caktuar penale. Veprimtaria e organit t akuzs prgjat vitit 2014 nuk i sht prgjigjur si duhet politiks penale t shtetit shqiptar. Kt konstatim e bn Ministria e Drejtsis n raportin vjetor q ka paraqitur n Kuvend, pasi ka kontrolluar veprimtarin e tri prokurorive, dy prokurori rrethi (Sarand dhe Durrs) dhe nj Apeli (n Shkodr). Shkelje e detyrimit pr veprime t rregullta e t vijueshme hetimore, shkelje e detyrimit ligjor pr fillimin e ndjekjes penale, shkelje e detyrimit ligjor pr ndjekjen e nj politike t drejt penale dhe n veanti e politiks s dnimit, si dhe shkelje e detyrimit ligjor pr respektimin e parimeve t drejtsis dhe ligjshmris s veprimtaris s prokurorit, n marrdhniet e tij me subjektet e tjera t procedimit penal, jan katr llojet e parregullsive q ka konstatuar ministria pasi ka kontrolluar 1173 shtje t 13 prokurorve, 9 n prokurorit e rrethit dhe 4 n at t Apelit. N prfundim, ministria raporton se jan gjetur me shkelje 7 prokuror, pr t cilt sht vn n dijeni dhe Prokurori i Prgjithshm.

Forumi i grave, dega Durrs

Rindizet debati Ministri-Prokurori, Nao krkon vendime m t ashpra

DREJTSI

FAQE 4 E premte, 15 Maj 2015Fryma e Re

Armando MOSHO

Shifrat dhe fenomeniE K O N O M I

Gjat biseds, moderatori ndrhyri pr t trhequr vmendjen se duhej t artikulonim me terminologji sa m t prekshme pr publikun e gjer dhe ai ishte n t drejt. Shum individ nuk gjenden familjar me terminologjit e ekonomis dhe t financave dhe pr rrjedhoj, pak prej mass s gjer ndjekin dhe interesohen se far ndodh me shifrat q u prekin t prditshmen e tyre. Kjo munges interesi e popullats ndaj shifrave, q n t vrtet jan matsi i suk-sesit dhe i mossuksesit t qeverive, na bn t na duken si gjra shum t menura dhe vetm pyetjet e sh-truara nga politikan t ndryshm. Pyetje, t cilave as nuk tentohet tu jepet prgjigje prej pyetsit. Pra prej pyetjes s moderatorit, kuptova se n Shqipri t flassh pr ekonomi, financ dhe shifra, ishte tabu, ishte humbje kohe, q pr televizionet prkthehej n munges audience. Nga kjo kuptohet pse n politikn shqiptare ka shum uri pr individ, t cilt flasin vetm duke ngritur problemin, por kurr duke ofruar rrugn sesi t arrijm te zgjidhjet e problemeve. Ndoshta nga pak, kta politikan kan kuptuar se popullit shqiptar i duhet folur n mnyr t ktill. Ta bjn t besojn popul-lin se, te vet populli gjenden t mishruar edhe viktima prej proble-mit, por edhe ai q ka potencialet t`u

jap zgjidhje problemeve, pra hal-leve, q n t vrtet duhet tu jap zgjidhje qeveria e votuar prej tyre.

Por, ata q jeta i ka kompensuar pr vullnetin e tyre kmbnguls dhe q si shprblimin m t madh kan marr detyrat e tyre, nuk mund t qndrojn indiferent ndaj shifrave, ndaj krahasimit t tyre. E kam br autokritikn time n shum shkrime m hert dhe kam krkuar q kushdo q ka njohuri mbi mesataren t jet prezent n debatet ekonomike si

pr t nxjerr m t mirn ton pr prparimin e atdheut. N kt linj mendimi e gjykimi, dua t prek nj shtje shum t ndjeshme, at t t hyrave nga doganat dhe tatimet n tremujorin e par t vitit 2015. Kto t hyra, s fundmi kan rezultuar tejet problematike. Vonesa e krijuar n raportimin e ktyre t ardhurave, m onte t mendoja se shifrat do t ishin jo t shndetshme. Edukimi me tregjet ndrkombtare, ku ne qndrojm si gjahtar orarit se kur

do t shfaqen t dhnat makroeko-nomike t nj vendi t caktuar, q m pas na mundson n pozicionimin dhe masn e ekspozimit q mbajm me at vend, n rastin e Shqipris rezulton nj opsion i pavler. Nse shfaqen apo nuk shfaqen shifrat, populli aspak nuk e v ujin n zjarr dhe kur kemi kt mos-interesim pr t lexuar, shpresat shuhen fare pr t besuar sesa jan ata/o q bjn krahasimet dhe identifikojn trendet e ekonomis, ndrmjet mua-jve, tremujoreve, ndrmjet viteve e dekadave.

Personalisht kam mbetur ndr mirkuptuesit m t par t vshtir-sive q do t haste qeveria e rilindjes, pr sa u prket financave dhe kam shkruar bollshm pr kt ather kur rilindja startoi. Aspak jam br pishman q kam mbajtur at pozi-

duhet t bhen n koh dhe m pas t identifikohen e analizohen arsyet e mos-realizimeve. M pas le tu ofrojm sektorve ndarazi dhe eko-nomis n trsi ilain q duhet pr ta shndoshur.

Problematikat e shfaqura gjat tremujorit t par 2015, pjesrisht mund tu atribuohen dhe zhvilli-meve ndrkombtare, por kemi dhe probleme t brendshme q lidhen thellsisht me detyrn kryesore t institucioneve t linjs zbatuese pr t forcuar mir administrimin dhe frenimin e evazionit fiskal. Kemi dshtuar dhe ende nuk jemi n gjendje t bindim bizneset shqiptare se prparimi m i madh i tyre do t vinte nga formalizimi i plot i bizne-sit t tyre, nga evitimi i prdorimit t standartit t dyfisht. N takimin e par q departamenti i ekonomis i FRD-s mbajti n hotel Tirana n vitin 2013 me bizneset shqiptare, ishte pikrisht kjo pik ku (ather po aq i ri sa dhe forca jon poli-tike) kmbngula dhe krkova prej prfaqsuesve t bizneseve: Trans-parenc maksimale si alternativa e vetme dhe kushti i par i domos-doshm pr funksionimin normal t tregjeve n Shqipri. Funksionim i cili automatikisht drgon ndrvepri-met dhe shkmbimet financiare krejt n nj tjetr nivel dhe me kosto disa her m t reduktuara se alternativat e djeshme e t sotme t financimit. Duke par shifrat e mosrealizimeve q kan ardhur n tremujorin e par t vitit 2015, nuk sht mundur t bhet asgj. M t pasurit kan mundur si gjithmon t`ia hedhin dhe t paguajn m pak detyrime pr shtetin. Treguesi m i mir pr kt jan rnia e mbledhjes s tatimit t t ardhurave personale, me rreth 30%. Minimalisht, n kt mo-ment prej institucioneve prgjegjse nevojitet me urgjenc nj ndrhyrje n ndrgjegjsimin e siprmarrsve pr ta kthyer n parametra optimal kt z.

Por, q nj institucion t jet moralisht i ligjshm pr t krkuar korrektes dhe partneritet me taksa-paguesit e tij, mbetet ekstremisht e rndsishme shfaqja e institucionit si nj institucion korrekt. Si pr t dhn i pari shembullin e korrek-tess prkundrejt taksapaguesve t tij, teksa publikon n koh dhe pa vonesa raportet periodike.

Shqipria, duke qen nj nga vendet m t varfra t Evrops, nuk ka luksin t ket ritme t ngadalta n ekonomi. Prafrimi me Evropn na vendos prpara detyrimesh pr t mbajtur ritm t lart t rritjes eko-nomike. Edhe pse pas shprthimit t krizs botrore si vend prballemi me realitetin e ngadalsimit t rritjes ekonomike, ne duhet ta thyejm kt trend, duhet ti ikim nga kthetrat varfris. sht shum normale q vendet me ekonomi t vogl t shfaqin ritme rritjeje m t larta se vendet e zhvilluara.

Shum individ nuk gjenden familjar me terminologjit e ekonomis dhe t financave dhe pr rrjedhoj, pak prej mass s gjer ndjekin dhe interesohen se far ndodh me shifrat q u prekin t prditshmen e tyre. Kjo munges interesi e popullats ndaj shifrave, q n t vrtet jan matsi i suksesit dhe i mossuksesit t qeverive, na bn t na duken si gjra shum t menura dhe vetm pyetjet e shtruara nga politikan t ndryshm.

cionim ather dhe mbaj kt pozi-cionim ende sot. N t vrtet situata ekonomike ather ishte ekstremisht e vshtir dhe ende nevojitet shum pun pr t mundsuar shkputjen nga fantazmat e asaj ekonomie t mbrapsht. Mirkuptoj rniet e t hyrave q jan derivat e pasoja t disa reformave t ndrmarra n vend. Kto reforma mbeten t nj rndsie t veant dhe natyrisht q jan domosdoshmri pr formalizimin e ekonomis, por nuk dua t mirkup-toj vonesat n raportime. Raportimet

Nga data 10 maj kan nisur aplikimet pr punsimin sezonal n Itali. Dekreti i Ministris s Brendshme n Itali parashikon hyrjen e 13 mij punonjsve sezonal, ku mes tyre nj numr t konsiderueshm e zn shqiptart. Punonjsit do t pranohen nga Shqipria, Kosova, Mali i Zi, Maqedonia, Bosnje-Hercegovina, Algjeria, Egjipti, Filipine, Gambia, Gana, India, Japonia, Korea e Jugut, Maroku, Mauricius, Moldavia, Ni-geri, Nigeria, Pakistan, Senegali, Serbia, Sri Lanka, Ukraina dhe Tunizia, thuhet n dekretin e Ministris s Brendshme n vendin fqinj. Mediat italiane theksojn se pundhnsit do t paraqe-

sin krkesat, t cilat do t plotsohen online dhe m pas do t nis pranimi i punon-jsve. Shqiptart q krkojn t punojn n Itali, duhet t kontaktojn me pundhnsit pr nj vend pune.

Marrveshje postare mes Italis dhe Shqipris,

kush prfitonAmbasada e Italis n Tiran dhe Posta Shqiptare nnshkruan nj marrveshje plotsuese q thjeshtson procedurat, n dobi

t prdoruesve. Ambasadori i Italis, Massimo Gaiani dhe Drejtori i Prgjithshm i Posta Shqiptare SHA, Majlind Lazimi, duke par rezul-tatet e shklqyera t arritura nga Marrveshja mbi shrbimet konsullore pr legalizimin e dokumenteve, firmosur m 21 nntor t vitit t shkuar mes Posts Shqiptare dhe Ambasads s Italis n Tiran, kan vijuar me firmosjen e nj Marrveshjeje plotsuese q thjeshtson procedurat, n dobi t prdoruesve. Sipas ambasads italiane, kjo marrveshje plotsuese, i jep vler bashkpunimit me prkthyesit e betuar t njohur nga Ministria e Drejtsis shqiptare, t cilt kan depozituar firmn pran Ambasads s Italis dhe Instituti Italian i Kulturs n Tiran dhe nxjerr n pah, n mnyrn m t mir, shrbimin e kryer n favor t qytetarve shqiptar e italian, duke siguruar qartsi m t madhe n afatet e nevojshme.

Punsimi n Italia, ja procedurat

FAQE 5 E premte, 15 Maj 2015Fryma e Re

TURI I GJELbR

ShENIM

Udhtimi drejt nj Bregdeti t PastrLvizja Ta pastro-jm Shqiprin

sht padyshim nj ndr lvizjet vullnetare t afirmuar n vendin ton. E mbshtetur mbi nj kauz t rndsishme, si sht ajo e pastrimit t mjedisit, kjo lvizje synon q n nj dit t mbledh pran qytetar t ndryshm t vendit, t cilt pavarsisht angazhimeve t ndryshme n prditshmri, mjedisi i afron dhe i bashkon n nj t vetm.

I filluar n fund vjeshtn e vitit 2013, nisma u konkreti-zua dhe ka ln gjurmn e vet thuajse n t gjith vendin. Mjaft t pohosh sloganin e saj dhe reagimi sht i shpejt e tregon shkalln e njohjes s ksaj fushate, e cila ka shkuar fal sensibilizimit mediatik, thuajse n do shtpi shqip-tarsh.

Kjo fushat nisi mbi nevojn pr t kthyer syt drejt hapsirs ku jetojm, ku mjedisi shfaqet si t jet tr-sisht n mshir t aktorve q m shum e vshtrojn at nga larg, sesa i prkushtohen s afrmi, si detyrim i marr prsipr. Nevoja e pandrprer pr nj mjedis t pastr, bri q sot Udhtimi i Gjelbr t nis pr her t katrt.

Nn sloganin, Ud-htimi drejt nj Bregdeti t Pastr, kjo fushat sensi-bilizuese e organizuar nga aktivist t afirmuar tash-m, ka pr qllim rritjen e ndrgjegjsimit qytetar dhe adresimin e problemeve q ka mjedisi n t cilin t gjith jetojm e pjes e t cilit jemi. Kt vit fushata sht men-duar t zhvillohet nga 11 21 Maj, koh gjat s cils nj grup vullnetarsh do t ud-htojn pr dy jav n qytetet kryesore t Shqipris. Muaji maj prkon edhe me eljen e sezonit turistik dhe nj nism e till do ti sillte vendit nj shrbim t rndsishm n terma t pastrimit, duke ndrruar tashm edhe pamjen karakteristike t nj mjedisi, ku rrall vihet dor.

Nisma prsritet pr her t katrt dhe synon tu tregoj qytetarve q za-konisht ndodhen n pozitat e vzhguesit se q aksionet n dobi t shoqris t ken sukses, ato kan nevoj t mbshteten dhe t gjejn soli-daritet. Kur gjejn solidaritet, kan prirjen t prsriten dhe kur prsriten kthehen n pjes t edukimit shoqror me nj nga vlerat e qytetaris.

Nismat e mparshme kan treguar se kur ndryshimi sht i prekshm dhe kur ndikon n cilsin e jets s gjithkujt, sht i mirpritur dhe gjen shpejt mirkuptim n terren. Kt vit fushata synon t sensibilizoj qytetar jo vetm n komunat bregdetare, por edhe tek ata q jetojn n zonat liqenore t vendit, si n Kuks ashtu dhe Pogradec.

Aktivistt e ksaj fush-ate kan prfshir n kal-endar takime t tipit open air, nprmjet t cilave synojn t ftojn qytetart t ndrgjegjsohen pr aspektet mjedisore, t cilat duhet t jen n qendr t shqetsimit t t gjithve. Takimi i par u zhvillua n Shkodr, n zonn e njohur si Pedonalja.

Udhtimi i Gjelbr 4, do t shoqrohet me nj seri aktivitetesh gjithprfshirse, q do t jen n shkolla, gjim-

naze dhe universitete pr t diskutuar me t rinjt dhe m-suesit pr rndsin e mbro-jtjes s mjedisit, kontributit n komunitet dhe vullnetarizmit. T tjera organizime do t jen takime t hapura, me pjes-marrjen e aktorve kryesor q lidhen drejt pr drejt me shtje t edukimit, apo q kan n qendr kujdesin ndaj mjedisit, duke prfshir

drejtorit Rajonale Arsimore, Institucionet dhe Agjencit Rajonale, qytetar t ndry-shm, organizata t Shoqris Civile, prfaqsues t me-diave, komuniteti i biznesit, vullnetar t ndryshm etj.

Temat kryesore t k-tyre takimeve do t ken n fokus aksionin, T pastrojm bregdetin 22 Maj, rolin e shoqris civile n komunitet,

edukimin mjedisor, kontribu-tin n komunitet, vullnetariz-min, angazhimin e t rinjve, mirqenien sociale, rolin e pushtetit vendor n mbrojtjen e mjedisit, turizmin e qn-drueshm, prgjegjsin so-ciale, roli i Medias n rritjen e ndrgjegjsimit pr shtjet e mjedisit. Me qllim rritjen e ndrgjegjsimit pr mbro-jtjen e mjedisit dhe aksionin e pastrimit, antarsimin e vullnetarve t rinj, sht menduar t organizohen edhe aktivitete argtuese dhe infor-muese n qendrat e qyteteve.

Si nj ndr partnert m t rndsishm n kt fushat, Media nuk do t mbetej jasht ftess pr tu prfshir. Pjes-marrja n debate n mediat kombtare dhe lokale (Radio & Televizione) do t nxiste dhe do ta ngrinte nivelin e ndrgjegjsimit n nj shkall tjetr. sht e kuptueshme q

kjo fushat e prsritur sensi-bilizimi, ku do vit iu paraq-itet prmes risive qytetarve, duke i ftuar t jen aktiv dhe t prfshir n kauza t prbashkta, nuk do t kishte pasur mundsin e nisjes dhe t vazhdimsis pa mbshtetjen e t gjith aktorve q fal kontributit t tyre i kan elur rrugn nj aksioni q sjell t mira dhe prftime pr t gjith. Mbshtetsit q kan kuptuar dhe prkrahur kt nism, u kan dhn tre fushatave t mparshme suksesin dhe ga-rancin pr nj Udhtim t katrt. Ai sapo ka nisur, le ta prkrahim dhe ta mbshtesim me t gjith angazhimin si qytetar t emancipuar dhe t shqetsuar pr mjedisin dhe vendin ton.

Entela BinjakuAmbasadore e lvizjes

Ta Pastrojm Shqiprin n Nj Dit, Sociologe.

Kambana e BlushitN ndryshim nga hert e tjera, kto zgjed-hje veojn si surpriz, kur nj deputet i

qeveris del hapur n mbshtetje t mbar shoqris s gjer, e cila duket sikur fle n nj gjum letargjik, pas goditjeve sistematike q i jan dhn kto 25 vite t demokracis. Q po ti marrim me radh, i dim t tra se jan. Ben Blushi duket si nj kamban e vetme, por q kumbimi i saj shkon n rezonanc, me at far njerzit kan ndrruar pr nj shoqri demokratike. Po pse vetm Blushi dhe prse e bn kt, duke qen se sht n tav? Nj pyetje q vjen nga t dyja kampet, pozit - opozit t prfaqsuara nga akrobatt mediatik t pothuaj t tra mediave, q bjn pjes n tavn e oligarkve. Pse?

sht i vetmi q shkruan n at parlament t mbushur me klithma histerike e kollare provincial-sh. Vetm ai mund t bj diferencn. Personaliteti i tij si nj kompleks ndjenjash dhe mendimesh, t formuluara nga rruga e gjat, por jetike pr t qenit qytetar, nuk mund t lejoj t prdhosen e prqeshen brazdat kryesore, mbi t cilat ngrihet jeta e mbar shoqris. Me mijra t shkatrruar, t humbur, t vjedhur nga shteti, t larguar me kokn ulur rrugve t bots, t shndrruar n mall tregu, me vuajtje t mdha, t pa prkrahur. Ata vazhdimisht kthejn kokn dhe shikojn. far po bhet. sht e vrtet... Sistemi kapitalist sht i egr, por prmes konkur-renc ska vendosur rregullat e veta, e cila n ven-det e prfshira nga kaosi e anarkia si kjo e vendit ton, ajo gjen terren t pastr, ndoshta edhe pr ta boshatisur nga ata njerz q e vaditn kt tok, pr ta zvendsuar me t tjer. E vrteta duhet par n sy. Gjithnj e m shum shqiptart ndrgjegjso-hen se toka e tyre sht kjo, se nuk mund t presin shptim nga askush. Ky kaos duhet t marr fund,

prpara se t gllabrohemi nga kapitalet e huaja. Kapitali bankar perndimor ka arritur nj shkall shum t madhe koncentrimi, duke prmbledhur n hallkn e tij gjith kapitalin industrial botror e pasur-it toksore. Ai arrin pa vshtirsi t eksportoj kapitale n do cep t bots. M shum se kurr bota tani duket e ndar nga pikpamja ekonomike q m s shumti jan shtetet e vogla t varfra e prob-lematike. 4-5 shtete t fuqishme Gjermania, Anglia, Franca etj., nprmjet bashkimit t kapi-taleve t tyre dhe bankave tepr t fuqishme, kan formuar s bashku nj shtet t vetm rentier, i cili eksporton kapitale n shtete m t vegjl e m t pafuqishm, duke ven-dosur kshtu rregullat e tyre. Por, n qoft se kto rregulla nuk zbatohen, por degjenerojn dhe devijo-jn nga individ t ba-bzitur pr pasuri e qejfe ather psojn si rasti i Greqis megjithse sht brenda Bashkimit Evropian. Mungesa e konkurrencs s lir n procesin e prodhimit dhe shprndarjes s produkteve n mnyr t kontrolluar, sjell sh-

trenjtimin e jetess n vendet e vogla. Rregullat e kapitalit monopol, prfshijn n mnyr t selek-sionuar n hallkn e saj t gjith kapitalistt e nj vendi t varfr, apo t vogl, qq shpesh demonstro-jn tipare diktatoriale si edhe ktu. Dikush tha me t drejt q t mos votohen, por ata do t votohen. Uria pr stomakun sht m e fort. Shoqria sht kthyer n nj turm q shkon pas ers s buks. Ktu te ne si kemi lexuar, flitet pr 50 - 60 milioner q bjn pjes n tav dhe q kan n dor tokat, detin, ujrat, ajrin dhe buken. Konkurrenca midis tyre, se kush t fitoj sa m shum, anashkalon mjerimin, vuajtjet e padrejtsit, si jemi n vendin ton, duke

akumuluar nj zemrim t heshtur dhe nj urrejtje t paplotsuar n pjesn m t madhe t shoqris. Pra kambana e Blushit, ka nj mbshtetje t pa treguar dhe hert ose von, koha do t tregoj, se edhe nse ai do t kryqzohet pr at q del kundr babzis, t pothuaj t tr ktyre

politikanve me prjashtime tek tuk, ai do t mbetet nj qytetar e vler.

sh t e pa kup-tueshme q kryetari i ku-vendit shprehet, se un

jam malsor, ndoshta pr t treguar pa-

ralelizm me krahun kundrshtar. Di-kur paraardhsit tan jetonin n male. M von u krijuan katun-det, fshatrat e

m pas qytetet e qytetrimi q dal-

lon vite prpara nga malet. Shpesh njerzit

e maleve zbrisnin npr qytete, rrmbenin dhe shkonin prap drejt malit. E keqja n vendin ton sht se udhhiqet nga mali. Nga forca dhe vio-lenca. Mihallaq Totokocopullo.

FAQE 6 E premte, 15 Maj 2015Fryma e Re

PROFILE KaNDIDaTESh Bashkia e Tirans

Erion Veliaj Halim Kosova

Prballja mes erion Veliaj dhe mjekut halim Kosova

Por kush jan dy kandidatt pr Bashkin e Tirans? Nga formimi profesional, si Kosova dhe Veliaj, u prkasin fushave t ndryshme. Halim Kosova njihet pr karriern e tij t gjat n fushn e mjeksis, ndrsa Erjon Veliaj si iniciator i lvizjes MJAFT.

Pr sa u prket angazhimeve t tyre n politik, kandidati i s Djathts u prfshi n jetn politike n Legjislaturn VIII, me grupin parlamentar demokrat, ndrsa kandidati i s Majts, iu bashkua kryesis s Partis Socialiste n vitin 2011-t, si Sekretar pr Rinin dhe Emigracionin. N zgjedhjet parlamentare t vitit 2013, Veliaj u zgjodh deputet i Qarkut Gjirokastr, ndrsa Kosova deputet i Qarkut t Tirans.

Nga Mjaft n kandidat pr bashkin e Tirans

Erion Veliaj lindi n Tiran, m 17 Dhjetor 1979. Studimet Bachelor i ka kryer pr Shkenca Politike n Grand Valley State University, n Miigan t Shteteve t Bashkuara t Ameriks. M pas ai prfundoi studi met Master n Mbretrin e Bashkuar pran Univer-sity of Sussex, me fokus tek Integrimi Evropian.

Ai hyri n politik pas nj angazhimi t gjat n sho qrin civile, organizata ndrkombtare dhe media. N vitin 2003, z. Veliaj themeloi lvizjen MJAFT, nj organizat q unifikoi frymn aktiviste e protestuese t rinis shqiptare e q n vitin 2004 mori dhe mimin e Kombeve t Bashkuara pr shoqrin civile. Z. Erion Veliaj drejtoi lvizjen MJAFT deri n nntor t vitit 2007. M pas Veliaj iu bashkua Iniciativs pr Stabi litetin Evropian, nj organizm ky n promovimin e zgjerimit t BE-s. N vitin 2011, z. Veliaj iu bashkua kryesis s Partis Socialiste s Shqipris si Sekretar pr Rinin dhe Em igracionin. N zgjedhjet parlamentare t vitit 2013 ai u zgjodh deputet i Qarkut Gjirokastr. Z.Veliaj flet shum mir gjuht angleze dhe italiane, si dhe njeh mir gjuhn gjermane dhe at frnge.

Mjeku q i kan besuar mijra gra

Prball nj kandidature tejet politike, Basha ka nxjerr nj mjek t mirn-johur si Halim Kosova, i cili m shum se pr politikan njihet pr profesionin e tij si gjinekolog, duke qen ndoshta edhe mjeku q ka pritur gjat lindjes mijra prej votuesve t kryeqytetit n kto zgjedhje, shkruan Portali Albeu.com.

Fjal pak dhe i but, Kosova e ka ruajtur ima-zhin e tij duke mos i hyr asnj konflikti akuzash dhe kundr akuza me pozitn e sotme apo opozitn e para dy viteve edhe kur debate ka qen n kulmin e tij.

Doktor Halim Kosova njihet pr qasjet e tij t djathta dhe emri i tij sht prfolur edhe m par si nj kandidat potencial pr Bashkin e Tirans, megjithat, angazhimin direkt n PD ai do ta kishte n pranvern e vitit 2013, kur LSI-ja braktisi qe-verin Berisha duke kaluar majtas. N at koh, Berisha emroi Kosovn n krye t Ministris s Shndetsis.

Gjat zgjedhjeve t fundit u caktua me admin-istrimin e zgjedhjeve n minibashkin nr. 5, e njohur si bastioni i s majts, duke arritur nj rezultat m t mir krahasuar me zgjedhjet e mparshme atje.

Ndryshe nga shum politikan t tjer, pr shkak edhe t profilit t tij, Kosova sht m shum nj figur neutrale ku niveli i plqyeshmris apo mos plqyeshmris nuk kalon n ekstreme, si do t ishte pr ndonj figur tjetr tejet politike.

Doktor Halimi ka lindur n vitin 1954 n Tiran. sht i martuar me zonjn Elsa dhe kan dy fmij. I madhi, djali sht 27 vje, kurse vajza 25 vje.

N vitin 1977 prfundoi studimet n Fakultetin e Mjeksis, ndrsa deri n vitin 1985 prfundoi nj ser trajnimesh n Obsetri-Gjinekologji, prfshir edhe nj specializim n t njjtn fush n Univer-sitetin La Sapienza, Rom.

Merr gradn Doktor i Shkencave n vitin 1990. Q nga viti 1998 ka qen lektor n disa universitete t ndryshme brenda dhe jasht vendit. Nga viti 2001 deri n vitin 2013 ka qen shefi i Repartit t Obse-triks n Spitalin Mbretresha Geraldin e m pas drejtor i ktij institucioni.

Dy krert e partive m t mdha politike n vend, Edi Rama dhe Lulzim Basha pothuajse n orare t njjta zyrtarizuan kandidatt q do t garojn pr Bashkin e Tirans. Fillimisht ishte kryetari i PD-s, Lulzim Basha, i cili deklaroi publikisht se forca politike q ai prfaqson, ka zgjedhur t kandidoj pr Bashkin e Tirans, Dr. Halim Kosovn, ndrsa pak aste m pas, u shfaq para mediave edhe kryeministri Edi Rama, ku pas nj mbledhjeje me deputett e qarkut t Tirans n selin roz, deklaroi shkurtimisht se PS do t kandidoj Erjon Veliaj n Tiran.

Edhe pse t dy emrat ishin prfolur prej kohsh n media si kandidat t mundshm, gara pr kreun e bashkis m t madhe n vend mund t thuhet se ka filluar zyrtarisht.

Teksa ethet e fushats zgjedhore kan kapluar mbar vendin dhe kandidatt po shpallin platformat e tyre n takimet der m der me qytetart, kan dal edhe rezultatet e para t sondazheve nga kompani private. Kshtu IPR Marketing, ka publikuar son-dazhet e para pr zgjedhjet e 21 qershorit pr Tirann. Sondazhi sht bazuar n shprndar-jen e popullsis sipas censusit t vitit 2011. N Bashkin e Tirans jan pyetur 1007 persona. Ky sondazh sht zhvilluar nga data 7 deri m 11 maj dhe marzhi i gabimit t tij sht +/- 3.2%. Tirann, sipas sondazhit n fjal e fiton Veliaj me 45.5% te votave, kundrejt Kosovs me 36.5 %, ndrsa surpriza sht kandidati i pavarur, Gjergj Bojaxhi, i cili edhe pse sht larg qllimit t tij pr t fituar Tirann, merr

12.5% t votave. Pasojn Sazan Guri me 4% dhe Arben Tafaj me 1.5%.

Partia Demokratike n Tiran vazhdon t vuaj nivelet e humbjes s vitit 2013 dhe paraqitet n t njjtn prqindje e ndrsa elektorati q i humbi n vitin 2013, rreth 10% m pak se n 2009, nuk i sht kthyer, por mund t thuhet se ka shkuar te Gjergj Bojaxhi, i cili mund t ket marr vota edhe nga 15% i koalicionit t majt. Erion Veliaj e sheh veten fitues sipas ktij sondazhi t par, ndrsa votat pr t jan m pak se votat pr koalicionin e majt q e mbshtet at. Pr sa u prket partive, PS nuk duket se ka humbur shum edhe pas 2 vitesh qeverisje, duke mbetur partia m e madhe n vend, me 47% n Tiran e ndjekur nga PD me 31%. Ndrsa

LSI sht konstante edhe n kto zgjedhje, pa ndonj ndryshim t dukshm nga dy vite m par. Fryma e Re Demokratike vazhdon t notoj n t njjtat ujra si n vitin 2013, me 2% n Tiran, po ashtu dhe partit e tjera t vogla t koalicioneve si PDIU dhe PDS nga e majta dhe Partia Republikane nga e djathta.

Koalicioni i majt kryeson bindshm n Tiran me 60% t votave, duke mos refle-ktuar kosto t qeverisjes 20 muajshe, ndrsa e Djathta duhet t kuroj plagt e vitit 2013, pasi vijon t mbetet n kuotn e 35.5% t votave. Interesante sht se Halim Kosova merr sot 1% t votave m shum se koalicioni q e mbshtet. Pr tu theksuar sht fakti se 21.2% e votuesve nuk kan vendosur ende se cilin kandidat do t votojn.

Sondazhet parazgjedhore: Uragani i votave opozitare ende nuk sht shfaqur

FAQE 7 E premte, 15 Maj 2015Fryma e Re

haPESIRa ShQIPTaREProtesta n Shkup, eurodeputett n

mbshtetje t opozitsEurodeputet do t mar-

rin pjes n protestn e madhe t 17 majit n Shkup. Ka qen vet deputeti socialdemokrat, Knut Fleckenstein, q ka br t ditur lajmin prmes nj videoje n profilin e tij n Facebook. Do t shkoj n Shkup pr t treguar solidar-itetin tim, jo vetm me miqt e mi socialdemokrat, por me t gjith ata q protestojn paqsisht pr demokraci dhe respekt t liris. Ngushllimet e mia pr familjet e atyre q u vran n kt akt terrorizmi. Dnojm do lloj dhune, thot eurodeputeti Fleck-enstein. Maqedonia, vijon

Dorheqjet e 3 ministrave t kabinetit qeveritar n Maqedoni, duket se kan qen lvizja e kryeminis-trit Gruevski pr ti hapur rrugn nj qeverie me baz t gjer, pjes e s cils pritej t ishte dhe Zoran Zaev.

Kjo lvizje, e cila msohet se sht br me ndrmjetsi-min e prfaqsuesve ndrkombtar n Shkup, kishte si qllim q tre vendet e mbetura bosh n qeveri t plotsoheshin nga antar t partis opozitare LSDM. Por ky skenar sht hedhur posht nga Zaev.

Sipas mediave maqedonase, diplomatt e huaj ia kan prcjell kt ide liderit opozitar, por ai ka kmbngulur n krkesn q m par duhet t jap dorheqjen kryeministri Gruevski e me pas t formohet qeveri teknike, ose kalimtare q do ta oj Maqedonin n zgjedhje t parakohshme parla-mentare.

Ndrkoh, sht njoftuar nj takim i krerve t 4 partive politike kryesore n vend, maqedonase dhe shqiptare, Nikolla Gruevskit, Zoran Zaevit, Ali Ahmetit dhe Menduh Thait.

Takimi synon zgjidhjen e krizs politike n vend, por kreu i BDI-s ka refuzuar q t jet n nj tryez q do t thirret nga presidenti Gjeorgje Ivanov.

Mitko avkov do t drejtoj Ministrin e Punve t Brendshme n Maqedoni, ndrsa Vllado Misajll-ovski Ministrin e Transportit dhe Lidhjeve.

Me 71 vota pro, Kuvendi zgjodhi ministrat e rinj q do t zvendsojn Godana Jankullovskn dhe Mile Janakievskin. Para votimit, kryeministri Nikolla Gruevski dha para deputetve arsyet pr dorheqjet. Ai tha se Gordana Jankullovska, Mile Janakievski dhe Sasho Mijallkov kan ofruar dorheqjen pr t kontribuar n normalizimin e situats dhe pr t evituar thelli-min e mtejshm t krizs politike q u shkaktua nga skandali i prgjimeve. Pr ministrat e rinj, Gruevski tha se beson n ka-pacitetet e tyre pr t zbatuar me prpikri projektet e qeveris.

N vend t Jankullovsks dhe Janakievskit propozoj po ashtu njerz t aft dhe t dshmuar. I bindur se do t japin rezultate t shklqyera n punn e tyre, ju lutem q t jepni prkrahjen pr kto dy propozime pr ministra n qeverin e Republiks s Maqedonis, u apeloi Gruevski deputetve.

Nga ana tjetr, lideri i LSDM-s, Zoran Zaev, n nj konferenc pr shtyp tha se dorheqjet konfirmojn veprimet

kriminale t bashkpuntorve t Gruevskit, q u zbardhn nga opozita prmes bisedave t prgjuara. Megjithat, Zaev theksoi se pr tu rikthyer normaliteti n vend duhet t largohet kryeministri Gruevski.

Nuk sht koha pr triumfe. Qllimi yn kryesor nuk jan dorheqjet e bashkpuntorve m t afr t Gruevskit. Qllimi yn sht kthimi i liris dhe demokracis. Q t ndodh nj gj e till sht e nevojshme t largohet Nikolla Gruevski. Presim q dorheqjet nga institucionet t vazhdojn, tha Zaev.

Por pavarsisht kmbnguljes s opozits pr largimin e Gruevskit, ky i fundit n fjaln e tij para deputetve t mrkurn nuk dha asnj sinjal se sht duke menduar pr t ofruar dorheqjen. Tre bashkpuntort m t afrt t tij, Jankullovska, Janakievski dhe Mijallkov e dhan at pas aksionit policor n Kumanov, ku mbetn t vrar 22 persona.

Sipas opozits, ata ishin zyrtart pr t cilt skandali i prgjimeve dshmoi se kan qen funksionart q kan kryer m s shumti veprime kriminale dhe antiligjore gjat qeverisjes s Gruevskit.

Kosova do t bhet me departament pr krime lufte dhe dhom t veant t gjykats q do t merret me gjykimin e rasteve t ksaj kategorie. Kjo u b e ditur n mbledhjen e Kshillit Prokurorial t Kosovs kt t mrkur, ku u vendos pr themelimin e ktij departamenti, i cili do t funksionoj n kuadr t Prokuroris Speciale t Kosovs.

Patjetr q duhet t themelohet departamenti pr krime lufte n kuadr t Prokuroris Speciale. Mir do t ishte t kishim dal me propozim konkret nga Kshilli Prokurorial dhe komisioni parlamentar pr formimin e dhoms s posame apo nj gjykat speciale, e cila do ti prgjigjet kompetencave t prokuroris, deklaroi kry-eprokurori Aleksandr Lumezi.

Themelimi i ktij departamenti po bhet n kohn kur edhe Gjykata Speciale sht n prag t themelimit, e cila do t trajtoj krimet e lufts.

Autoritetet n Prishtin thon se kto dy mekanizma nuk kan t bjn me njra-tjetrn, pasi Gjykata Speciale ka raste specifike, ndrsa Kosova do ti trajtoj t gjitha rastet q hyjn n kuadr t krimeve t lufts pa marr parasysh kush jan t dyshuarit.

Ministri i Drejtsis, Hajredin Kui bri t ditur se n kt drejtim sht punuar q nga viti 2011, por ka pasur pengesa nga komuniteti ndrkombtar.

Arsyeja kryesore ka qen se EULEX-i ka dashur q ti mbaj n kompetencat e veta 100 pr qind kto shtje dhe t mos u jap fuqi prokurorve vendas. Por pas man-datit t fundit jan krijuar kushtet pr nj veprim t till dhe un besoj q tani kemi fuqin q prokurort tan t merrn me kt shtje. Kemi diskutuar edhe m hert n Bruksel themelimin e dhoms s veant t gjykats q do t merret me t gjitha aktakuzat e Prokuroris Speciale, deklaroi Kui.

Prokuroria Speciale n kuadr t t cils po themelohet departamenti pr krime lufte sht n prbrje t proku-rorve vendas dhe ndrkombtar.

Departamenti ka pr detyr t hetoj krimet e lufts, vepra penale q ndrlidhen me terrorizmin, krimin e organi-zuar etj. Sipas t dhnave zyrtare, aktualisht n proces hetimi jan 17 raste t krimeve t lufts me gjithsej 71 t dyshuar.

MAQEDONI

Gruevski i ofroi LSDM-s poste n qeveri, Zaev nuk pranoi

Kosov, prokuroria me departament pr krime lufte

Zaev publikon t tjera prgjime: Ja aferat mes VMRO-DPMNE dhe BDI-s

Maqedoni, Parlamenti zgjedh ministrat e rinj

KOSOV

Luftimet nuk armiqsojn shqiptart me maqedonasit, analistt: Organizatort dshtuan.Prleshja e armatosur n Kumanov nuk ka armiqsuar mes tyre banort shqiptar dhe ata maqedonas t ktij qyteti.

ai, ka nevoj pr m shum demokraci dhe solidaritet. Nj gjyqsor i pavarur, nj media e pavarur, lufta e suksesshme kundr korrupsionit dhe lufta

pr demokraci jan katr shtje t lidhura ngusht bashk dhe vetm kto do ta sjellin Maqedonin m afr Bashkimit Evropian.

Opozita n Maqedoni ka programuar kt t diel nj protest masive paqsore n Shkup kundr qeverisjes s kryeministrit Nikolla Gruevski.

Sipas liderit social-demokrat, n disa nga materialet audio dgjohet zv.kryeministri Musa Xhaferi dhe ish-shefi i shrbimit sekret, Sasho Mijallkov, duke biseduar pr ndarjen e bizneseve ilegale mes partnerve t koalicionit.

N nj tjetr bised q sipas Zaev zhvillohet mes ish-ministres s Brend-shme Gordana Jankullovska dhe minis-trit t Shndetsis Nikolla Todorov, ata

dgjohen duke folur pr shpenzimin e 400 mij eurove n mnyr t paligjshme nga Bujar Osmani i BDI, gjat kohs kur ai drejtonte Ministrin e Shndetsis.

Deri m sot qytetart nuk jan informuar nse ka dhn dikush llogari pr kt afer. VMRO-DPMNE e mbron Bujar Osmanin. Duket qart se mar-rdhniet n biznes dhe koalicioni i tenderve midis VMRO-DPMNE-s dhe BDI-s kan funksionuar m mir se Kushtetuta dhe ligjet n Maqedoni, deklaroi Zaev.

Lideri i opozits maqedonase publikoi edhe nj bised t prgjuar tele-fonike, me t ciln sipas tij dshmohet se kryeministri Gruevski ka bler me parat e Ministris s Brendshme nj vetur me vler rreth 600 mij euro.

Nga ana tjetr, disa media n Shkup kan publikuar nj video, ku sipas tyre lideri i opozits, Zoran Zaev shihet duket krkuar nj ryshfet prej 200 mij eurosh. Sipas t njjtave media, lideri i opozits n video pranon prfshirjen e tij n afera t ndryshme korruptive.

FAQE 8 E premte, 15 Maj 2015Fryma e Re

K U J T E S E

Bedri BLLOSHMI

Revolta e Spait, 21-23 maj 1973

Kto dit del nga shtypi libri voluminoz, Re-volta e Spait, 21- 23 maj 1973, n t cilin n mbi 700 faqe, tregon me dokumente bmat kriminale t Sigurimit t shtetit diktatorial dhe terroristve komunist, nga maja e piramids s krimit n Tiran, deri te sekretari i par i komitetit t partis s Rrshenit. Relacion pas relacioni, ik e jaket e shkresave, duke prfun-duar me firmn e Kuvendit popullor, duke firmosur q, nga 12 t riarres-tuar t grupit t par, 4 vendosn t ekzekutohen: Dervish Bejko, Hajri Pashaj, Sknder Daja dhe Pal Zefi. Edhe sot e ksaj dite nuk dihet se ku jan groposur kta djem. Do gjeni rrfimin e t dnuarve se si ndodhi revolta. Cili qe shkaku. Ja far rrfen i dnuari me 25 vjet burg, m 23 maj t 1973-it, Luan Burimi, njri nga t dymbdhjet t arrestuarit e grupit t par:

Sipas aktakuzs, n kt grup t dbuarish, katr prej tyre u dnuan me vdekje (pushkatim): Sknder Daja, nga Fieri, Dervish Bejko nga Pogradeci, Pal Zefi nga Durrsi dhe Hajri Pashai nga Tepelena. Ndrsa tet t tjer u dnuan me nga njzet vjet heqje lirie.

Mirdita! prshndetje e bukur! Ti thuash tjetrit: t vaft e mbar dita, ti urosh shndet e gzim. E le pastaj sa krenari! Kur mendon se kt prshndetje njerzore, e mban emr krahina jote, (ndoshta krahina e vetme n bot q mban pr emr kt prshndetje nga m njerzoret). Po pr t ard-hur keq, n vitet 70-t, Mirdita qe shndrruar n mesnat, mesnat e thell mesjetare Ajo Mirdit, pr t ciln dikur kndoheshin legjenda bujare e besnikrie, tani ofshante pa fuqi e gjith maraz! Me dyer t kyura e pa bij, me aq dyer q sdihej n qen gjall t zott, n qen n at Tepelen-Llahtar, apo groposur honeve t saj, Mirdita e pa goj, e pa ndjesi. Ashtu si do qe do krahin tjetr, sikur n gjoksin e saj mbante at plagn e madhe: Spain shfaross

N gjysmn e prillit t 73-it, pothuaj i gjith kampi, disa dreka e darka derdhi me ndrgjegje at ushqim t keq edhe pr derrat. Po as operativin, as komandantin e komisarin, si shqetsoi fare veprimi i atyre njerzve q po dilnin t un-shm nga kampi e po ktheheshin n kamp. Prkundrazi, sajuan lloj-lloj pretekstesh dhe katr nj pasdite e shtat mbasditen tjetr, mbushn birucat.

Prplasja e t dnuarve me ko-mandn, sikur dha ca ndryshime. Jo

n ushqim, q mbeti i neveritshm si gjithmon, po n sjelljen e policve. U duk se nga bisha t egra, sikur u zbutn. Gj q na bnte t qeshnim, t hidhnim e t prisnim qyfyre. Kshtu u mbyll ai prill i 73-it.

N mngjesin e hert t majit 73, turni i par, rreth 250 burra, q prisnin t heshtur tu hapej dera e jashtme q i lidhte me galerit e frikshme, nga zra t shumt e at zhurmn e mbytur q nxirrte zorra e goms mbi trupin e zhveshur, sa hap e mbyll syt, pan z. Pali t lar n gjak, q vinte turravrap nga birucat e nj lukuni djajsh q e ndiqnin. Kushdo q do ta shihte at sken makabre, po t kishte gjak e jo balt, do ti dilte krah atij njeriu, t cilit i qe shndrruar fytyra n nj mask t kuqe...

Ky qe asti q ata njerz t prgjumur, t ngritur me ang nga ndrrat e turbullta, pa kuptim si jeta

e rnda n fytyr. M pas, gjithka ndodhi si n nj film. Hibrid, q prplaseshin me njri-tjetrin kush t dilte m par jasht rrethimit, q as iu shkonte ndrmend n kishin pasur ndonjher kapele me yll mbi krye, hibrid q ai vrap lepujsh i zhveshi ashtu si qen.

Kaq mund t them pr inci-dentin e mngjesit t asaj dite, nse mund t quhet incident nj balla-faqim ndrmjet dy botsh. Fitoi heshtja, pasi besoj q secili nga t dnuarit, duke njohur mir me lloj kafshe kishte t bnte, do t ket pyetur veten far mund t rridhte prej saj

Jasht kampit, nuk dallo-hej asnj shenj se dika kishte ngjar. Madje, pas ngrnies s dreks, dy brigada t nntoks doln si zakonisht n pun. Heshtja vazhdonte, por qe nj heshtje q fliste shum... Secili e dinte mjaft

orteku njerzor. U bashkova i ndrgjegjshm me ata djem t mrekullueshm, a thua po shkoja dasmor. Shum shpejt, shprtheu nga menteshat nj der biruce e ata q doln prej saj, me ngut shpr-thyen edhe birucat e tjera, por te teli q sikur i fshinte birucat nga barakat, iu prgjakn duart dhe shpina, por q andej doln t gjith. Po kur ata t ngrat po jepnin e merrnin te telat, nga zyra e komands dikush q su pa, i thirri m egrsi ushtarit:

-Qllo mor dreq! Qllo! Qllo! Ushtari pran turms nuk ql-

loi, se po t kishte qlluar me mi-tralozin q qe n gatishmri, gjysma e asaj turme do t qe shfarosur.

Edhe kur e bri, qlloi gjoja i nxitur e jo n shenj. Pas breshris, nj z tjetr thirri pr ndalim zjarri. Kur po villte flak karakolli, men-dova se ata njerz do t shtypnin shoku-shokun nga vrapi pr tiu fshehur goditjeve vdekjeprurse, por isha gabuar dhe m erdhi rnd nga ai mendim. Ata qndronin t gjith atje, prball karakollit-vrass, njl-loj si qndrojn statujat e mermerta n nj muze t madh.

Sapo qen kthyer t palar, t shqetsuar e plot ankth dy brigadat q kishin dal pasdite e tani t gjith t dnuarit i ngjasonin nj koshereje vigane bletsh t ngacmuara, q si mbante vendi, q flisnin si n kllapi, q flisnin pa e dgjuar se thoshte tjetri, q bnin fjal pr dika t pamundur, apo kshillonin maturin. Nuk kishte m t shtna, po t shtnat e para kishin ushqyer flakt e nj zjarri, q mund t shuhej vetm me gjak...

Ora po i qasej 21:00, kur nga zyra e oficerit t rojs, nj oficer i panjohur nga ne e rreth tij lukunia e Spait, me portavoe, lshoi ul-timatumin:

-N orn nnt, t gjith n shtrat. Asnj jasht. Asnj n tarrac. Nj sekond pas ors nnt, ushtart kan urdhr t qllojn.

Npr kampe, or mbanin vetm ata t dnuar q punonin npr zyra teknike e kur u dha ultimatumi, ora qe 21:00 pa katr minuta. Prher kur bhej apeli, kush qe brenda n barak, lajmro-hej nga shoku, po at mbrmje nuk u lajmrua kush. At mbrmje t gjith ishin jasht e t gjith nga dy e nga tre bashk, po i drejtoheshin tarracs me at moskokarje, si ktheheshin npr kampe nga ridni-met edukuese!

Po n orn21:00, karakolli nuk hapi zjarr e asnj i dnuar pr disa or su kujtua se kishte nj palo sh-trat ku mund t lodhte gjymtyrt e lodhura tej mase. Nja dy or m pas, ushtart e karakollve, u zvend-suan me polic t ardhur nga Rrsh-eni. Dhe shkakun e atij zvendsimi e dinin mir tani t dnuarit. Se kishte mjaft prej tyre q dgjuan kt dialog Sknder Dajs me ush-tarin e karakollit, prbri tarracs: - po shikon me kureshtje, ushtar? - S h q e t s i m i n t u a j ! - T b k a p r s h t y p j e ? ! - Po t mos m bnte, do t t kr-cnoja si disa t tjer, po ja q un po flas me ty, si me vllan tim. - A e di t i dhe shokt e tu, prse ka ndodhur kjo revolt? - Pr rrahjet njerzore n bi-ruca, at dim shkakun kryesor. - Rrahjet ishin fundi, apo vetm sa na sosn durimin e nj mij e nj t zezave: Sta lus fatin ton vllai im, po pr nj gj t lutem: mos harro kurr as ti, as shokt e tu terror pat ktu. Je daut? - Po daut, por daut i keq, derisa ruaj me pushk njerz si veten. - Edhe shokt e tu kshtu si ti men-dojn? Vrtet kshtu?

PRNDJEKJET

e tyre, u zgjuan plotsisht. Dikush mjaft n hall po i krkonte ndihm ndrgjegjes s tyre t fjetur. Pak t dnuar, pr t mos thn fare, se kan provuar t rrahurn me seanca n birucat e Spait. T paktn jan dhe ata q me duart e lidhura prapa, sjan rrahur gjer n sakatim, po ama si kudo, qoft te kafsht, qoft te njerzit, paska nj kufi q u soska durimi. Paska nj kufi q u harrokr-ka nna, gruaja, fmijt e vet jeta...

E ajo mask e kuqe q u krkonte ndihm, ua sosi durimin. Patjetr q ajo q ndodhi solli 21 majin e 73-it. Ata burra, si ti shtynte nj forc e mbinatyrshme, u kthyen njhersh n oborrin e kampit dhe e futn n mes njeriun q nuk i dalloheshin tiparet nga goditjet

qart tani, se atje matan telave, po mbarsej ora e tyre katran... Ishte ora 20:00, kur oficeri i rojs (me gojn e tellallit t kampit) krkoi t vinin n zyrn e tij katr t dnuar pr disa sqarime t vogla dhe cilsoi emrat e tyre. Dy nga ata u ngjitn, por mbas pak minutash u pan nga mjaft sy, tek dilnin t lidhur e t prcjell n biruca. Tellalli thirri prsri dy emrat e krkuar. Buitn si gjmim njhersh qindra burra, q pa u ndjer ishin afruar n at pak shesh pran birucave. Njher i krkonin komands t zbrazte birucat me t dnuar pa faj e hern tjetr u thrrisnin shokve t tyre: - Thyeni! prisni? Thyeni dyert!

N ato pak minuta kup-tova qart m n fund, se qe

Me rastin e hapjes s sezonit t ri turistik 2015, Drejtoria Rajonale e Kulturs Kombtare Durrs-Sektori Elbasan, ka njoftuar se ka marr masat pr pritjen e turistve t huaj e vendas n qytetin e Elbasanit dhe n mbar qarkun. Me ann e nj njoftimi, DRKK sqaron se monumentet e qytetit jan mirmbajtur, pastruar dhe jan n mbikqyrje t vazhdueshme nga specialistt e ktij sektori. Ndrkoh q ditt e fundit, qytetin e Elbasanit e kan vizituar turist t shumt t ardhur nga vende t ndryshme t bots. Nj grup prej rreth 30 personash nga Bullgaria, nj tjetr grup prej 34 turistsh nga Austria dhe nj grup turistsh francez, kan realizuar vizita n pranin e specialistve t sektorit Elbasan, t cilt kan shoqruar disa prej vizitorve duke u shr-byer si guid dhe duke u shpjeguar vlerat e trashgimis son kulturore. Lidhur me kto vizita DRKK sqaron se itinerari i tyre vizita filloi n qendr t qytetit me Bazilikn e Bezistanit, m pas vazhdoi me vizitn e muzeut etnografik e m pas u prmbyll me vizitn e zhvilluar n lagjen Kala, duke shijuar bukurit e monumenteve m t rndsishme n kt lagje si dhe banesave q mbartin vlera t veanta arkitektonike dhe t trashgimis kulturore.

Monumentet e kulturs t preferuarat e turistve t huaj

ELBASAN

FAQE 9 E premte, 15 Maj 2015Fryma e Re

S h N I MFryma e Re

Katastrofa shqiptare n Maqedonifar po ndodh n Maqe-doni, sht rezultat edhe i

mosdijes dhe indiferencs son ktu n Shqipri. T pakt jan ata shqip-tar, q kan ndonj ide t qart se ku shtrihen territoret e banuara nga shqiptart n at shtet. Shumica kan ndonj ide t vagullt, t ushqyer nga hartat qesharake shqiptaro-mdha q i referohen gjendjes s popullsis dhe territoreve n fillim t shekullit t kaluar. Por ndrkoh ka kaluar nj shekull dhe situata n at q quhet sot Ish-Republika Jugosllave e Maqedonis paraqet nj regres t pandalshm nga ana e shqiptarve.

Asimilimi, shprnguljet, re-format diskriminuese administra-tive, papunsia konstante, varfria e imponuar dhe mrgimi si pasoj e varfris, i kan tkurrur dhe vazh-dojn ti tkurrin n mnyr t pan-dalshme territoret dhe popullsin shqiptare atje.

N Tiran askush nuk e thot, por shqiptart e Maqedonis jan n zgrip t ekzistencs. Prfaqsuesit shqiptar t Maqedonis jan nj grup i korruptuar q luan funksionin e kolaboracionistve, t cilt heshtin prball ksaj gjendjeje.

Si paraqitet gjendja n terri-tor? Ndryshe nga thon hartat me autokton, Manastiri dhe Ohri jan prfundimisht t humbur. Struga sht n rnie katastrofike t pop-ullsis shqiptare. Midis Gostivarit dhe Dibrs, autoritetet maqedonase kan krijuar me marifet nj pyk, n formn e nj njsie territoriale me shumic maqedonase q sht Ma-

vrova, me territore t grabitura prej dy komunave shqiptare, me popullsi prej 8.000 banorsh, sa nj e teta e Strugs (65.000) e me siprfaqe sa trefishi i Dibrs.

Krova dhe Kumanova gjithashtu e kan humbur shumicn shqiptare. Ato jan n prag t hum-bjes s identitetit shqiptar pr shkak t lojrave me ndarjen e rajoneve t tra shqiptare midis njsive ter-ritoriale fqinj (ku shumicn e kan maqedonasit) dhe bashkimin n kto njsi, t bishtave toksor me shumic maqedonase. Si rrjed-hoj e ktyre makinacioneve, gjuha shqipe nuk sht n prdorim n administratn e ktyre komunave. Prfaqsuesit politik shqiptar vendas e kan par t gjith kt q ka ndodhur dhe e kan miratuar n heshtje n kmbim t ndonj posti pr kushrinjt vet. Pak a shum, njlloj si kryetart e tribuve indiane n Amerik q shisnin kullotat e fisit te kolonizatort e bardh n kmbim t ndonj arke me lng t zjarrt (uiski).

Tetova dhe Gostivari gjithash-tu jan qethur me kujdes nga terri-tore t tra, t cilat u jan shprndar komunave fqinje me shumic maqe-donase, por duke pasur kujdes q raporti etnik n to, t mos ndryshoj dhe vetm Tetova dhe Gostivari t mpaken territorialisht. Shkupi sht enklavizuar, duke u shndrruar n nj lloj mini-Izraeli, ku shqiptart jan shtyr dhe ngjeshur n nj rrip Gaze t ngusht, t varfruar e t mjeruar, ndrsa kolont maqedonas

jan shtrir n territore t reja, t gjera, moderne e plot hapsir.

Zyrtarisht shqiptart prbjn sot 25% t popullats vendase, por e vrteta sht se n censusin e vitit 2002, nj pjes e madhe e atyre q u regjistruan ishin emigrant, ndrsa nj pjes e banorve vendas, nuk u regjistruan kurr. Askush nuk e di n t vrtet sa sht numri i shqip-tarve n at vend.

Tirana zyrtare thjesht bn se-hir dhe mirpret cilindo udhheqs politik q paraqitet si prfaqsues i shqiptarve t Maqedonis, pa e vrar mendjen se kta udhheqs jan t till vetm sepse kan marr mbshtetjen dhe miratimin e sun-duesve maqedonas. Si t till, ata nuk kan lidhje me aspiratat e vrteta kombtare t shqiptarve n Maqedoni dhe shrbejn vetm si nj lloj karameleje q u hidhet shqiptarve t atjeshm, pr tu krijuar atyre iluzionin e ndarjes s pushtetit. Pushtet q n t vrtet ata nuk e kan.

Shqiptart jan ksisoj t pa prfaqsuar politikisht. Ata kan vetm nj kast kolaboracionistsh t vegjl, t cilt thon se pr-faqsojn shqiptart dhe q ruajn avantazhet e tyre financiare, fal lmoshave nga qeveria maqedonase, q i paguan ata dhe grupin e njerzve rreth tyre n formn e qehajait lokal q mban t nnshtruar skllevrit e provincs s prapambetur.

Edhe pse jan kontributor me t paktn 25% t taksave n buxhetin e Maqedonis, shqiptart, pr shkak

t tradhtis s prfaqsuesve t tyre politik, prfitojn shum m pak investime n prqindje. Buxheti i arsimit n komunat me shumic shqiptare kto vite, ka rn me 80%, duke i ekspozuar banort vendas ose me injorancn, ose me prqafimin masiv t s vetmes dritare pr ndonj form dijeje q mbetet: fes. Kjo e fundit, n variantin e islamizmit, mbshtetet dhe inkurajohet masiv-isht nga qeveria vendase q synon ti kthej shqiptart nga identiteti i tyre kombtar, drejt nj identiteti t ri, islamik, oriental dhe aziatik, i cili sht shfaqur n kto an shum koh pas mbrritjes s sllavve, prandaj kshtu nuk sht i rrezik-shm pr interesat maqedonase.

Marrveshja e Ohrit, me t ciln lajn gojn autoritetet e Tirans sa her q takohen me homologt maqedonas, sht nj dokument dis-kriminues, i cili edhe ashtu nuk po zbatohet. Ai synon thjesht rregulli-min e marrdhnies s prdorimit t gjuhs shqipe nga administrata npr komuna, n varsi t prq-indjeve t popullsis. Marrveshja l shtigje t hapura pr lojrat me ndarje territoriale, me ndarje buxheti dhe me taktika t tjera diskrimin-uese, dbuese dhe asimiluese t shqiptarve. Duke qen i till, ky dokument mund t quhet prfundi-misht i dshtuar.

sht koha q n kto kushte disfate dhe rrnimi katastrofik t interesave t shqiptarve n Maqe-doni, Tirana zyrtare t marr rolin e mbrojtsit t ktyre interesave,

sidomos n prag t ndryshimeve t mdha politike n Maqedoni. Ekspertt shqiptar duhet t nisin urgjentisht negociatat me opozitn maqedonase t Zoran Zaevit. N kmbim t mbshtetjes masive shqiptare me vot n zgjedhjet eventuale, ata duhet ti propozojn atij nj dokument t ri t rregullimit t gjendjes s shqiptarve n Maqe-doni, ku ndoshta modeli federalist dy-etnik i Belgjiks mund t merret pr shembull.

Me an t ktij dokumenti do t garantohet jo thjesht prdorimi siprfaqsor i gjuhs dhe simboleve n komuna t ndryshme, por edhe t drejta t tjera t domosdoshme pr ruajtjen dhe mbrojtjen e identitetit shqiptar n rajone historikisht me shumic shqiptare n Maqedoni, vet menaxhimi i taksave dhe i terri-torit, nj ndarje e re territoriale e ko-munave dhe lirim i mundsive pr zhvillim ekonomik dhe punsim n territoret shqiptare t Maqedonis.

Ndrkoh q kasta partiake shqiptare n Maqedoni ka dshtuar, sht e paaft dhe e ka braktisur popullin e saj, mbetet detyrimi kushtetues i qeveris s Republiks s Shqipris q ta ndrmarr kt rol prbashkues, duke qen gjith kohs e qart se nuk bhet fjal pr ndrhyrje n punt e nj vendi t huaj. Bhet fjal pr nj mision shptimi pr nj komunitet t gjer njerzish q ndajn nj gjuh dhe kombsi me ne, dhe q sot jan n rrezik.

tahiri: Po kthejm dinjitetin e Policis s ShtetitPolicia e Shtetit dhe qytetart nga dje do

t jen m pran fal aplika-cionit m t ri t lanuar nga Ministria e Brendshme dhe ajo e Inovacionit, Komisariati Dixhital. Ky aplikacion do tu jap mundsi qytetarve shqiptar t denoncojn online

prmes nj smartphoni shqetsimet e tyre, lidhur me kun-dravajtjet e ndryshme q mund t prballen gjat dits. Gjat prezantimit t ktij aplikacioni, n nj aktivitet t zhvilluar pran Muzeut Kombtar, ministri i Brendshm, Saimir Tahiri tha se uniformat blu, gjat ktyre 20-viteve t fundit kan humbur dinjitetin e tyre dhe deri dje nuk trembnin asknd. Kemi dy vjet q punojm intensivisht pr t kthyer dinjitetin e humbur t Policis s Shtetit, nnvizoi Tahiri.

Ai, gjithashtu tha se pr kt qllim po prdoret dhe ino-vacioni. Aplikacioni q po u ofrohet sot shqiptarve sht mjaft inovativ. Mjafton t shkarkohet n telefonat e tyre nj aplikacion komisariati dixhital dhe m tej t ndiqen instruksionet dhe de-noncimi do t kaloj menjher n duart e Policis s Shtetit, q do t ruaj me do kusht anonimatin e denoncuesit, tha Tahiri, duke ilustruar edhe me pamje funksionimin e Komisariatit Dixhital.

Sipas tij, ky aplikacion i jep nj hov t ri marrdhnieve mes policis dhe komunitetit. Jemi t vetdijshm se marrdhnia

mes Policis dhe Komunitetit ka luhatje t vazhdueshme. Policia ka pr detyr t fitoj besimin e qytetarve, t cilt e shprblejn kt besim prmes denoncimeve t shumta. Ky aplikacion sht nj instrument m shum pr t rritur besimin mes policis dhe qytetarve, pasi ky aplikacion ofron edhe mundsin e marrjes s nj prgjigje pr fatin e denoncimit, tha Tahiri, i cili shtoi se pr t sqaruar edhe m qart funksionim e aplikacionit dhe pr t rritur m tej bashkpunimin mes Policis dhe komunitetit, drejtues t Policis s Shtetit do t shkojn n shkolla t mesme dhe 9-vjeare pr t br seminare lidhur me kt aplikacion.

Ministrja e Inovacionit, Milena Harito, tha se teknologjia dhe gjetjet inovative, jan rruga m e mir ta lehtsuar jetn e qytetarve n kuadr t shrbimeve q ofron shteti ndaj tyre. Prdorimi i teknologjis dhe inovacionit sht nj instrument i rndsishm n duart e qytetarve pr t lehtsuar procedurat dhe pr ti shkurtuar ato. Ne, tha Harito n dy vite qeverisje kemi ndrmarr nj sr nismash, ku dhe fal bashkpunimit me dikastere t ndryshme kemi arritur rezultatet konkrete, shtoi ajo.

Harito gjithashtu rreshtoi edhe nj sr ini-ciativash t ndrmarra nga ministria q ajo drejton, duke nnvizuar faktin se marrdhnia me Ministrin e Brendshme ka qen mjaft intensive.

Gjat aktivitetit n fjal u ilustrua me pamje dhe foto edhe mnyra e prdorimit dhe shkarkimit t aplikacionit Komisariati Dixhital. Ky aplikacion

gjendet lehtsisht n Play Store, pr telefonat Android, teksa shum shpejt do t jet dhe Aplication Store, pr Iphone. Prdorimi i tij sht n gjuhn shqipe. Duhet t plotsohen t gjitha fushat e paraqitura dhe m tej t drgohet edhe nj foto nga vendngjarja, duke prshkruar vendin dhe dinamikn apo shkeljen q sht br. N pak minuta, n t djatht t denoncimit duhet t dal nj shenj. Nse sht pik, ather denoncimi po shqyrtohet, nse shenja sht chek, ather shqyrtimi i shtjes sht prfunduar me sukses dhe nse del me kryq, ather shtja nuk ka rezultuar e vrtet.

FAQE 10 E premte, 15 Maj 2015Fryma e ReMsuesit e shqipes n Greqi - kta humbs t mdhenj

Abdurahim ASHIKU

EMIGRaCION Rozalba e ministris s arsimit dhe msuesit e shqipes n Greqi

Dita e par e msimit t gjuhs shqipe n Greqi, ka filluar m 7 Mars 2001, n Selanik dhe msuesi i par ka qen Dashmir Zae. Prej asaj kohe, n 14 vjet pun e prpjekje pr shtrirjen e msimit t gjuhs shqipe nga veriu i Greqis e deri n ishuj pr msuesit vullnetar t shqipes, nuk sht kujtuar askush nga piramida e shtetit shqiptar q nga ministri, kryeministri, krye kuvendari e presidenti ti gzojn msuesit thjesht me nj Flet-nderi alla komuniste, kur ata meritojn tituj t lart deri n Nder i Kombit.Kosova, republika m e re n bot,

Ministria e Arsimit dhe e Teknologjis, e ka nj npuns t prhershm q merret me msuesit kosovar q u m-sojn fmijve gjuhn shqipe deri n kufijt e rrethit polar. E kam njohur Nuhi Gashin n t gjith seminaret pr msimin plotsues t gjuhs shqipe n diaspor, nga Durrsi n vitin 2007 e me radh deri n semi-narin e 10-t zhvilluar n Berat vitin e kaluar. E kam par n median e shkruar tu gjendet pran msuesve n vende t ndryshme t Evrops, t ku-jdeset q tekstet, programet msimore e gjithka lidhet me msimin e gjuhs shqipe, tu shkojn n dor msuesve drejtprdrejt n shkolla.

Ministria e Diaspors e Kosovs, ka disa npuns q kujdesen pr mrgimtart n vendet e ndryshme t bots, pr prindrit por n veanti pr fmijt, t cilt nj muaj n vit i ftojn t vijn n Kosov n veprimtari atdhetare dhe kulturore. T dy ministrave, atij t Arsimit e Teknologjis dhe atij t Diaspors, nuk u rrshqet asnj moment historik e jetsor, ndr t cilt Prvjetori i lirimit t Kosovs, Festa e Pavarsis, 7 Marsi, fillimi i Vitit t Ri Shkollor, Viti i Ri etj., pa u prcjell bashkat-dhetarve e n veanti m-suesve t gjuhs shqipe, fjalt prshndetse, aq njerzore, thjesht me nj e-mail. Dhe kt e bjn edhe pr msuesit shqiptar n Greqi, me dashuri e respekt, si t ishin pjes e nj shteti shqiptar t bashkuar. Ministria e Arsimit dhe Shkencs (dje), Ministria e Arsimit dhe Sporteve (sot) nuk e kan nj npuns t vetm q t merret me gjuhn shqipe n mrgim, me fmijt shqiptar n mrgat q n raport me popullsin shqiptare prbjn nj t tretn e saj, me fmijt shqiptar n mrgat, q po t ishin n Shqipri, do t donin mijra msues, ban-ka shkollore, shkolla e klasa. Ministria e Arsimit (pr t

mos i hngr hakun) ka pas dhe ka nj npuns, emri i t cilit del n e-maile nj her n vit, n gjysmn e korrikut dhe n tri ditt e para t gush-tit. Del si miratues i lists s msuesve shqiptar pr pjes-marrje n seminaret e msimit plotsues t gjuhs shqipe n diaspor. N t njmbdh-jet muajt e tjer sht pa z dhe pa figur pr msuesit shqiptar n Greqi e gjetk. Portreti i zbeht i ktij npu-nsi m ngjan me dezhurnin e msuesit dikur n shkolla apo dezhurnin e npunsit n insti-tucionet e kohs s diktaturs. Q nga seminari i par, ku morn pjes msuesit e gjuhs shqipe nga Greqia (korrik-gusht 2007), kam njohur disa npuns t ministris n detyrn e madhe t organizimit t seminareve. N seminaret e fundit, nga ai i Kors e deri n at t Beratit, detyrn e dezhurnit e ka pas nj zonj e vendosur n at post nuk e di se me far merite profesio-nale, zonja Rozalba Merdani. N Berat msuesit shqiptar n Greqi erdhn me dy vlera t mdha t puns dhe prkush-timit t tyre. Me nj libr mono-grafik pr punn e prkushtimin e 21 msuesve t Selanikut dhe

Janicas dhe me filmin dokumentar Vera-msuesja e dy ishujve. Pas shfaqjes s filmit, protokolli zyrtar e shoqror e donte q zonja Mer-dani t ngjitej n sken dhe t prgzonte msuesen Vera Shkurti pr prkushtimin e saj t jashtzakonshm, q pasi u jepte msim 72 fmijve t ishullit t Tinosit t shtunat dhe t dielat, udhtonte rreth tre or vajtje-ardhje me traget, me shpenzimet e veta, pr tu dhn msim edhe fmijve t ishullit t Sirosit. Por, pr habin e pjesmarrsve n seminar, zonja Merdani nuk lvizi nga karrigia! Ndrkoh, msuesen dhe autort e filmit dokumentar do ti prshndeste i deleguari i Ministris s Arsimit dhe Teknologjis s Kosovs, z. NuhiGashi. Ishte br ligj q nga semi-nari i Durrsit, q msuesve q udhtonin nga Greqia pr n Tiran, tu paguhej bileta e udhtimit, madje n Durrs iu dhan edhe nj dit diet ush-qimore. N seminarin e Ulqinit, drejtuar nga zonja Merdani, msuesve pjesmarrs iu mo-hua dhnia e shpenzimeve t udhtimit me mjetet e transpor-tit ndrkombtar me autobus,

biletat vajtje-ardhje me vler 50 euro!!

Me gjith protestn e msuesve t Selanikut dhe bojkotimit nga ana e tyre t seminarit t Beratit, Ministria e Arsimit dhe e Shkencs (aso-kohe) dhe Ministria e Arsimit dhe e Sporteve (sot), biletat e udhtimit nuk u paguan dhe as ka ndrmend njeri ti paguaj.Msuesit shqiptar n Greqi (rreth 60) kan nj prkush-tim rilindsish pr tu msuar fmijve t mrgimtarve t shkruajn, lexojn e kndojn gjuhn e nns, prkushtim q nuk e gjen gjkundi. Ktij prkushtimi Ministria e Arsimit (dje nn Tafajin dhe sot nn Nikolln), i kan qndruar dhe i qndrojn larg. Asnjher (as dje dhe as sot) n ngjarje t shnuara historike kombtare, n fillime t Vitit t Ri Shkol-lor, m 7 Mars apo n ngjarje t lidhura me gjuhn shqipe n Greqi (hapje shkollash t reja, seminare etj.) n adres t m-suesve emr pr emr, apo n adres t Lidhjes s Msuesve Shqiptar n Greqi, nuk ka ardhur ndonj e-mail prshn-detje nga ministrat e arsimit apo nga t ngarkuarit pr t ndjekur shkollimin n gjuhn shqipe t fmijve n Greqi. Dita e par e msimit t gjuhs shqipe n Greqi ka filluar m 7 Mars 2001 n Selanik dhe msuesi i par ka qen Dashmir

Zae. Prej asaj kohe, n 14 vjet pun e prpjekje pr shtrirjen e msimit t gjuhs shqipe nga veriu i Greqis e deri n ishuj, pr msuesit vullnetar t shq-ipes nuk sht kujtuar askush nga piramida e shtetit shqiptar q nga ministri, kryeministri, krye kuvendari e presidenti ti gzojn msuesit thjesht me nj Flet-nderialla ko-muniste, kur ata meritojn tituj t lart deri n Nder i Kombit. Presidenti yn nuk ka munguar dhe nuk mungon n udhtimet e tij turistike n t gjith kontinentet t var n gjokse dekorata t larta politike, pse njeri apo tjetri ka shk-ruar apo shkruan kundr dik-taturs komuniste e kundr diktatorit. Asnj dekorat nuk ka firmosur pr msuesit shqiptar n Greqi, ndonse n zarfet kompjuterik t presidencs ka disa propozime nga Lidhja e Msuesve Shq-iptar n Greqi dhe nga Am-basada Shqiptare n Athin! N prag t Seminarit t 8-t t Lidhjes s Msuesve n Greqi, zonja Merdani krkoi q nj dit prpara, m 25 prill n orn 18.00, t shikonte nj or msimi me nxnsit e msimit t gjuhs shqipe. N orn 18.30, pas nj pritje t gjat, kryetari i Lidhjes njoftoi se zonja Mer-dani, pr arsye se ministria nuk i kishte dhn lek pr biletat e avionit, nuk vjen! Ishte kulmi i

zhgnjimit pr msues t ardhur nga skaje t largta t Greqis, ofendimi m i madh pr ta dhe pr punn e tyre heroike pr gjuhn shqipe n Greqi. Msueset kishin ln punn e tyre t prditshme t mr-gimtares, pun e lodhshme dhe shum pak e paguar pr t ardhur n seminar.

Msueset do vit, pr t qen pjesmarrse n semi-naret pr msimin plotsues t gjuhs shqipe n diaspor, seminare t prbashkta t dy ministrive t arsimit, kosovare dhe shqiptare, kan humbur dit t tra pune, kan rrezikuar humbjen e vendit t puns, kan paguar nga xhepi i tyre shpenzi-met e udhtimit, kan ln vetm fmijt e tyre t vegjl... Sikur zonja Merdani ta men-donte pr nj ast kt sakrific supreme t zonjave t mdha t gjuhs shqipe, sikur Ministria e Arsimit dhe e Sporteve t mos kishte asnj lek n kasafort le t ndiqte shembullin e tyre, t udhtonte si udhtojn ato... Le t priste nj bilet vajtje-ardhje n njrn nga agjencit e shumta q prcjellin dhe marrin emigrantt shqiptar nga Athina. Le t qndronte e ngrir n karrige pr katrm-bdhjet or udhtimi nga Ti-rana n Athin. Le t qndronte si qndrojn msueset 2-4 or n pritje n pikn e kalimit kufitar n Kakavij n dit e

net udhtimesh t vshtira... Por, nuk e bri... Rilindja u ngjit n pushtet edhe me votat e emigrantve shqiptar n Greqi. Erion Veliaj u b deputet, ministr e tash synon t bhet kryetar bashkie pr Tirann edhe me votat e emi-grantve, midis t tjerash me prkushtimin vetjak e familjar t msueses s Kallabaks Merita Ymeri. Shtpia e saj ishte br shtpia e ErionVe-liajt, shtpia e Artur Propol-logut, shtpia e emisarve t shumt t koalicionit PS-LSI etj... Msuesja Merita Ymeri disa vite m par, pr shkak t pamundsis s saj dhe vshtirsis pr t rritur pagn e munguar t saj dhe t bashkshortit, u kthye n Atdhe dhe krkoi t bhet msuese, jo n kryeqytet, por n qytetin e saj t lindjes. I krkuan pesmbdhjet mij euro ryshfet... Ndrsa zonjn Merdani, Rilindja e la n t njjtn karrige... Sikur z. Veliaj dhe ata q me ndihmn e Merita Ymerit u ngjitn n poste t larta t shtetit shqiptar, jo thjesht pr bukn e ngrn apo pr detyrn shoqrore t Kryetares s PS pr Kallabakn, por pr vlerat intelektuale t ksaj msueseje ta thrrisnin t drejtoj msimin e Gjuhs Shqipe n mrgim, ajo jo vetm do t kujdesej dit pr dit e do ta thoshte pa frik fjaln e saj n piramidn e shtetit dhe t pushtetit, por n rastin e seminarit do t vinte n kmb pr t qen pran shoqeve t saj, sakrifica e t cilave nuk njeh kufi... Dhash nj emr t prvem. Shkrova pr Meritn, ashtu si do t shkruaja t njjtat fjal pr t gjitha Meritat t afta dhe t denja pr t drejtuar shkollimin shqip t fmijve n Greqi e gjetk, pr legalizimin dhe futjen e saj n sistemin msimor t shteteve ku punojn e jetojn, ashtu si sht futur n Suedi, Finland, Gjermani, Austri, Zvicr etj. Nuk kam asgj me zonjn Merdani, bashkshorten e kngtarit t njohur disident Sherif Merdani, t njohur ndr t tjera pr Kngn e nns. E kam me Rilindjen q me dashje i ka harruar msuesit shqiptar n mrgim, kta Rilinds t Gjuhs Shqipe, kta humbs t mdhenj t pa shpres pr t qen n qendr t detyrimit kushtetues t shtetit t tyre...

FAQE 11 E premte, 15 Maj 2015Fryma e Re

INTERVISTaAmbasadori Rodkin: izraeli dhe Shqipria ndajn vlera t njjta, interesa dhe marrdhnie t shklqyera dypalshe

N nj intervist dhn Agjencis Telegrafike Shqiptare, ambasadori i sapoemruar izraelit n vendin ton, Boaz Rodkin thekson se Izraeli dhe Shqipria ndajn vlera t njjta, interesa t prbashkta dhe marrdhnie t shklqyera dypalshe.

ATSH: Zoti ambasador duke Ju uruar pr detyrn e nisur n Shqipri, na lejoni tJu shprehim ndjenjat tona t thella t miqsis dhe t dshirs s sinqert pr suk-sese n misionin Tuaj. Festa juaj kombtare do t jet nj komunikim i par dhe masiv me Shqiprin. far simbolizon kjo dat?

Ambasadori Rodkin: Falemin-derit. Dita jon e Pavarsis sht nj mundsi pr t festuar shum nga arritjet e Izraelit. Ne kemi integruar n shoqrin ton emigrant nga t katr ant e globit. Ne kemi mbrojtur me sukses lirin ton nga sulmet armiqsore t vendeve fqinje. N kuptimin e plot t fjals ne kemi br shkrettirn t lulzoj si edhe kemi ndrtuar nj ekonomi dinamike t nivelit t lart teknologjik dhe shum vibrante. Ne kemi ndrtuar nj demokraci t shndetshme dhe t fuqishme, ku liria sht e shenjt dhe t drejtat e njeriut mbrohen nga ligjet, n ndrkoh q jemi dsh-mitar t nj rilindjeje t vrtet t kulturs son kombtare. Dhe, megjithse edhe me kto arritje ka ende shum pr t br, n kt dit ne festojm t bashkuar sukseset e shumta t Izraelit.

ATSH: Ju jeni n ditt e para t qndrimit n Shqipri, cilat jan prshtypjet q keni marr n kt periudh t shkurtr?

Ambasadori Rodkin: Edhe pse kam vetm katr jav q kam ardhur n Shqipri, kam vn re miqsin e popullit shqiptar kundrejt Izraelit

dhe kundrejt izraeli tve. Kjo miqsi nuk provon vetm feno-menin his-torik t shq-iptarve, t cilt shptu-an hebrenjt gjat lufts, por ajo sht edhe nj treg-

ues vlersimi pr marrdhniet e ngushta q ekzistojn mes vendeve tona n shekullin XXI.

ATSH: Mes Shqipris dhe Izraelit ka nj komunikim politik shum t mir dhe marrdhniet midis dy vendeve jan t inkuadru-ara n nj klim pozitive. Ku do t fokusohet puna Juaj pr ti uar m prpara kto marrdhnie e frym bashkpunimi?

Ambasadori Rodkin: N t vrtet Izraeli dhe Shqipria ndajn t njjtat vlera, interesa t prbash-kta dhe marrdhnie t shklqyera dypalshe. Dy vendet tona po ndr-tojn besim t fort politik, shkm-bime profesionale kulturore dhe bashkpunim partnershipi n biznes.

ATSH: Sa mendoni se bashk-punimi ekonomik midis dy vendeve tona i prgjigjet fryms s komu-nikimit politik, ku gjykoni se duhet intensifikuar bashkpunimi?

Ambasadori Rodkin: Un besoj se ka ende shum pr t br pr t rritur bashkpunimin mes vendeve tona n fushn ekonomike. Un pres t shoh m shum kompani izraelite n zbulimin e mundsive n Shqipri, sidomos n bujqsi, menaxhimin e ujrave dhe energji dhe kam ndrmend t punoj n kt drejtim.

ATSH: Shqipria sht nj destinacion turistik n rritje jo vetm pr rajonin, por shum m gjer se kaq. A sht pr vendin Tuaj nj destinacion turistik Shqipria, apo

akoma nuk njihet mjaftueshm n at far ofron vendi yn n kt fush?

Ambasadori Rodkin: Bie da-kord me faktin se turizmi izraelit n Shqipri duhet t rritet m tej. Kjo, jo vetm pr shtimin e numrit t izraelitve q duhet ta zbulojn dhe t knaqen me kt vend t mrekullueshm, por edhe pr faktin q nj gj e till do t kontribuoj pr rritjen ekonomike t Shqipris.

ATSH: Periudha e Lufts s Dyt Botrore prbn nj moment me rndsi n marrdhniet midis dy popujve tan, periudh pr t ciln populli izraelit n vijueshmri ka shprehur konsiderata t thella. Ne gjykojm se ai sht nj prej mo-menteve q tregon s dy popujt tan i bashkojn shum gjra dhe shum t tjera n t ardhmen. Brezave t rinj ne duhet ta prcjellim kt trashgimi dhe vler pozitive. Cila do t jet platforma e puns Tuaj n kt drejtim si ambasador n Shqipri?

Ambasadori Rodkin: Shptimi i hebrenjve nga shqiptart gjat Lufts s Dyt Botrore sht unikal pr shkak t shkalls s fenomenit. Ky shptim prfshiu jo vetm he-brenjt brenda kufijve t Shqipris, por do hebre q krkoi strehim ktu gjat Holokaustit. Megjithse nazistt pushtuan Shqiprin dhe prisnin q ajo t bashkpunonte me Hitlerin pr Zgjidhjen prfundim-tare, dokush q nga zyrtart deri te popullsia rurale u organizuan t shptonin hebrenjt. Prpara lufts, n Shqipri kishte rreth 200 hebrenj. Q nga fundi i viteve 30 deri kur forcat aleate mundn nazistt, mi-jra hebrenj u futn fshehurazi n territorin shqiptar nga shqiptart jasht vendit.

Sapo u futn n Shqipri, he-brenjt u trajtuan si miq q duheshin mbrojtur, ushqyer, fshehur n shtpi dhe q duheshin zhvendosur n vende t sigurta kur krcnoheshin nga rreziku. Gjat qndrimit tim n Shqipri ne do t vazhdojm t pu-nojm krah pr krah me autoritetet

shqiptare si edhe me ambasadat e tjera n Tiran n prpjekje pr t rritur sensibilizimin mbi prgjigjen shqiptare ndaj Holokaustit, pr ta prdorur pr parandalimin e gjenocideve t mundshme, pr t luftuar antisemitizmin dhe pr tu drguar nj mesazh brezave t rinj pr shprehjet m t larta t human-izmit si toleranca, vet sakrifikimi, altruizmi dhe kruajua gjat nj prej momenteve t tyre m t tmerrshme.

ATSH: Izraeli sht nj vend me siprfaqe t vogl dhe me shum pak pasuri nntoksore, por me nj ekonomi shum t zhvilluar. Mund t na thoni dika m shum pr publikun shqiptar lidhur me kt prparim dhe rrugn q ka ndjekur Izraeli?

Ambasadori Rodkin: Gjat 60 viteve t fundit Izraeli sht zhvilluar nga nj vend bujqsor, i udhhequr nga pikpamjet e ndr-marrjeve kolektive, n nj ekonomi moderne t teknologjis s lart. Nj zhvillim i rndsishm q ndihmoi n transformimin e ekonomis iz-raelite, q nga fillimi i viteve 90, ishte vala e emigracionit izraelit, e dominuar nga vendet e ish-BRSS-s, q solli mbi nj milion qytetar t rinj n Izrael. Kta emigrant t rinj, shumica e t cilve t arsimuar mjaft mir, tani prbjn rreth 16 pr qind t popullsis s Izraelit q sht tet milion. Mes viteve 1990-97, m shum se 750 000 emigrant sovjetik erdhn n vend duke rritur popullsin n mosh pune deri n 15 pr qind.

Rreth 60 pr qind e t ard-hurve ishin arsimuar n kolegje kundrejt 30 apo 40 pr qind t po-pullsis lokale. Ky fluks nga Rusia i dha Izraelit nj goditje nxitse n burime njerzore dhe intelektuale. Diversiteti dhe multi kulturalizmi i Izraelit zgjerohet natyrisht nga fakti se popullsia e tij konsiston n individ me origjina nga m shum se 100 vende t ndryshme t bots, n t pes kontinentet. Prve he-braishtes dhe arabishtes, dy gjuht zyrtare t Izraelit, shum izraelit

flasin shklqyeshm anglisht, si edhe shum gjuh t tjera prfshir frngjishten, gjermanishten, ital-ishten, rusishten dhe spanjishten. Pasuria e kulturave t ndryshme q ka Izraeli e bn at jo vetm nj vend fantastik pr tu vizituar dhe pr t br biznes, por edhe nj vend q nxjerr n pah nj nga veorit e tij m trheqse pr sa i takon forcs s fuqis puntore. Nj kolektivitet kurajoz dhe optimist sht burimi i kaq shum inovacioneve. Strategjia e shndosh makroekonomike, e ngrthyer me qasjen relativisht kon-servatore, ka nxitur performancn e fort ekonomike t Izraelit, edhe pse ekonomia globale sht prballur me rnien e saj.

ATSH: Cilat jan drejtimet kryesore ku sht prqendruar sot ekonomia izraelite? Sa jan sot prezente n shtete t ndryshme t bots kompanit izraelite?

Ambasadori Rodkin: Q nga fillimi, Izraeli ka prdorur zgjuarsin pr t gjetur zgjidhje t spikatura dhe t shpejta ndaj sfidave globale. Zgjuarsia izraelite dhe ekosistemi i tij inovativ i bjn kompanit izra-elite q t sjellin shum shpejt ide t reja dhe efecient n tregje, q ve-projn si prcjells pr teknologjit e reja n bot nprmjet nj rrjeti t gjer vital sektorsh si shndetsia dhe aparaturat mjeksore, bujq-sia, siguria kibernetike dhe media digjitale.

ATSH: Me gjith kohn Tuaj t shkurtr n Shqipri, shikoni mundsin q kompani izraelite mund t operojn n vendin ton, duke i mundsuar ekonomis shqip-tare nj qasje tjetr atraktive dhe q t kap ritmet e zhvillimit?

Ambasadori Rodkin: N t vrtet, siprmarrjet izraelite ndr-thurin siprmarrjen e mbshtetur n inovacion me ndjeshmrin e prgjegjsis sociale, q ndihmojn jo vetm aksionart e tyre, por gjith shoqrin si e tr. Jam i bindur q ekzistojn potenciale pr zbatimin e s njjts qasje edhe ktu n Shq-ipri dhe ne jemi m shum se t gatshm t bashkpunojm me ju q kjo t ndodh.

ATSH: Duke Ju uruar pr festn kombtare, na lejoni tJu urojm edhe nj her pun t mbar e suksese n misionin Tuaj . Ju fale-minderit pr intervistn

Me rastin e fests kombtare t Izraelit

FAQE 12 E premte, 15 Maj 2015Fryma e Re

Mentar TOPIAJ

b O T a - E V R O P a - R a J O N I

Partnert e Gjirit krkojn mbshtetje amerikaneOBAMA: Negocimi i nj marrveshje brthamore e mundshme me Iranin, prbn n vetvete siguri edhe pr vendet arabe t Gjirit Persik. Nse kjo korniz on n nj marrveshje gjithprfshirse, kjo sht bindje, q SHBA dhe aleatt tan, si edhe mbar bota do jen m t sigurt

Prpjekjet e presi-dentit Barak Obama pr arritur n nj marrveshje brthamore me Iranin dhe prfshirja e Teheranit n kon-fliktet rajonale, q nga Jemeni dhe deri n Siri, duket kan shtuar ndjeshm shqetsimet mes aleatve t Uashingtonit n rajonin e Gjirin Persik. Pr kt arsye udhheqsi ameri-kan Barak Obama, u prpoq ti sheshoj shqetsimet, duke organizuar nj takim me 6 vende antare t Kshillit t Bashkpunimit n Gjirin Persik.

Ajo far trheq v-mendjen t thuhet q n fillim sht se, pr udhheqsit e vendeve t Gjirit Persik, zh-villimet e sivjetme kur rebelt Houthi, t mbshtetur nga Irani, morn nn kontrollin e tyre kryeqytetin e Jemenit dhe e przun qeverin mbshte-

tur nga Uashingtoni, jan shenjat m t qarta t shtimit t krcnimit nga ana e Iranit. Nisur nga nj analiz e till udhheqsit e Gjirit vijn n Uashington pr tu risiguruar se kan mbshtetjen ameri-kane.

Presidenti Obama tha se negocimi i nj marrveshje brthamore e mundshme me Iranin, prbn n vetvete siguri edhe pr vendet arabe t Gjirit Persik.

Nse kjo korniz on n nj marrveshje gjithprf-shirse, kjo sht bindje, q SHBA dhe aleatt tan, si edhe mbar bota do jen m t sigurt, tha presidenti amerikan.

Por nuk duket, se men-dojn t njjtn gj pr sig-urin partnert e SHBA n rajonin e Gjirit Persik, t cilt nuk jan kaq t sigurt.

Monarku Selman i Ara-bis Saudite anuloi vizitn dhe takimin n Uashington dhe Jusuf al-Taip, ambasador i Emirateve t Bashkuara Arabe n Uashington, tha se udhheqsit e Gjirit duan q ti shtojn dhe ti forcojn t konkretizuara marrdhniet e siguris. Po krkojm nj form garancie pr sigurin, duke ditur sjelljen e Ira