GAZET INFORMATIVE, POLITIKE, EKONOMIKE, SOCIALE, KULTURORE VITI 2 Nr. 66 E mart, 19 Maj 2015

Tirana ndez moTorin e

zgjedhjeve lokale

Topi: votoni si subjekt politik Frd dhe si kandidat erion veliajn

do ndrroj kushtetuta e

Serbis?

fq. 2 fq. 12

VENDORET RAJONI

Adresa: Bulevardi George W. Bush, Nr.15/1, Tirane-mail: gazeta.frymaere@gmail.come-mail: info@frd.alKryeredaktor: Agim ZekaMob: +355 69 21 15 769Marketing: +355 69 40 55 244

Si parti serioze q i nevojitet spektrit t politiks shqiptare dhe kombtare, pr shkak t profesionalizmit, maturis, qytetaris, eksperiencs s drejtuesve t saj, ekuilibrit dhe vetprmbajtjes, respektit pr ambientin pluralist shqiptar dhe si mbshtetse e promovuese e t gjith traditave dhe vlerave moderne perndimore t shoqris shqiptare, FRD do t kontribuoj n dobi t shoqris shqiptare, e cila aspiron nj jet m t mir, q Shqipria t jet nj vend ku brezat e rinj do t gjejn shpresn e realizuar pr nj jet cilsore dhe evropiane.

a jan zgjidhje pr shqiptart

protestat e opozits n maqedoni?

Shkodra/ djepi i qytetrimit shqiptar n syrin e nj

turisti

Trbuni rikthehet pas 40 vitesh n

Superiore

TURIZM SPORTKOMENT

fq. 3 fq. 4 fq. 15

HITHRA E FRYMS S RE

Kandidatt e FRD-s duhet t prezantohen denjsisht n nj komunikim publik t sinqert me qytetart

E ardhmja e qytetit ka t bj me ruajtjen e identitetit dhe funksionimit modern policentrik...

Editorial

fq. 2

TI KTHEJM TIRANS NORMALITETIN

intelektual e profesionist t fushave t ndryshme, t rinj e t reja, pjes prbrse e

lists s kshilltarve n Tiran

Tirana, rasti emblematik i prkeqsimit t jets urbane n viteFrd, e prkushtuar n procesin e bashkpunimit politik pr drejtimin e Tirans

E zgjedhur nga kryesia e FRD si kan-didate pr n Kshillin Bashkiak t Tirans, pr t kryesuar listn e ksaj partie, dua tu drejtohem t gjith bashk-qytetarve t mi pr t mbshtetur FRD-n dhe kandidatt e saj, si nga alternativat m t mira, t besueshme dhe potencialisht t suksesshme, n t gjith komponentt e saj, prfshi programin me politika dhe iniciativa konkrete pr zhvillimin e qytetit n t gjitha aspektet, si dhe cilsin e vlerat qytetare, intelektuale dhe profesio-nale t kandidatve tan - prfaqsues t FRD-s n Kshillin e ardhshm Bashkiak, q shprehen qartsisht e sintetikisht n sloganin ton elektoral: Pr qytetin ton - Pr sukses, zgjidh m t mirin!

Znj Mirela Bogdani kryeson listn e FRD-s

Ti kthejm kshillit Bashkiak funksionet ligjore t

keqprdorura nga politika arkaike e tranzicionit

Binomi politik e korruptuar mafie e ndrtimit, q shkatrroi Tirann n vite,

duhet t zvendsohet nga drejtimi i ndershm, transparent e shkencor

mjerimi intelektual q po zhduk prfundimisht identitetin historik t

qytetit, mburret kryesisht me zhvillimin urban t viteve 30 t mbretit zog

FAQE 2 E mart, 19 Maj 2015Fryma e Re

EDITORIAL

E DITS

Tirana ndez motorin e zgjedhjeve lokaleSi parti serioze q i nevojitet spektrit t politiks shqiptare dhe kombtare, pr shkak t profesionalizmit, maturis, qytetaris, eksperiencs s drejtuesve t saj, ekuilibrit dhe vetprmbajtjes, respektit pr ambientin pluralist shqiptar dhe si mbshtetse e promovuese e t gjith traditave dhe vlerave moderne perndimore t shoqris shqiptare, FRD do t kontribuoj n dobi t shoqris shqiptare, e cila aspiron nj jet m t mir, q Shqipria t jet nj vend ku brezat e rinj do t gjejn shpresn e realizuar pr nj jet cilsore dhe evropiane.

Dje, n ambientet e Fryms s Re Demokratike, kandidatt e ksaj partie pr Kshillin Bashkiak t Bashkis s Ti-rans, u takuan me Kryetarin e Partis, zotin Bamir Topi, pr t prcaktuar detyrat pr-katse n ngarkim t gjith-secilit, me objektiv rritjen e mbshtetsve n favor t ksaj force. N fjaln e tij, Kryetari i FRD, Bamir Topi, riprsriti shkaqet dhe natyrn e koalicionit Pr Shqiprin Evropiane, duke e quajtur nj koalicion taktik, jo ideologjik, t detyruar nga pengesat e vshtira q paraqit Kodi Zgjedhor pr partit e reja dhe pa prfaqsim n pushtetin vendor.

Zoti Topi e quajti kt koalicion t nevojshm pr t shptuar qytetet tona nga

keqqeverisja e derisotme, pr ta kthyer Tirann n nj qendr poli funksionale dhe t zhvilluar harmonikisht nga qendra n periferi e njlloj t jetueshme n t gjitha cepat e saj nga ana cilsore. Tirana, tha z. Topi, nuk mund t jet n nj pjes t saj, aty ku jetojn s bashku bost e politiks dhe biznesit, e barabart pr nga cilsia e jets me lagjet e pasura t Evrops dhe, nga ana tjetr, n t gjitha pjest e tjera periferike, t jetohet si n mesjet.

Zoti Topi specifikoi ro-lin administrativ t Kryetarit t Bashkis dhe rolin politik q ka Kshilli Bashkiak i Kryeqytetit. Ai theksoi edhe rndsin e ktij t fundit, q sjell politikat prkatse n zh-villimin e qytetit, duke u br mbshtets i ktij zhvillimi

dhe jo me synim bllokues. Ai theksoi besimin se FRD do t jet nj forc dhe z i veant modern n Kshillin pluralist Bashkiak t Kryeqytetit dhe se antart e ksaj force politike do t jen njerz me eksperi-enca t ndryshme politike, ad-ministrative apo nga fushat e ndryshme t dijeve, profesor e intelektual me z publik q

do kontribuojn n zhvillimin e cilsis s jets n Kryeqytet.

Gjithashtu, n takim u fol n mnyr m t detajuar pr mnyrn e organizimit m t imt n t gjitha kapilart e qytetit nga strukturat e sapo zgjedhura t nndegve t nj-sis son administrative dhe prej kandidatve pr antar t Kshillit Bashkiak, n nj

bashkpunim t strukturuar t tyre n njsit prkatse.

Ky takim ishte sipari dhe modeli t cilin do ta pa-sojn t gjitha degt lokale t FRD-s, t riorganizuara sipas ndarjes s re administrative, ku FRD prfaqsohet totalisht me kandidatt e vet. Kryesia e Fryms s Re Demokratike do t mbshtes dhe do t

organizoj t gjith aktivitetin sipas nj kalendari unik, orga-nizim ky q do t ris forcn e saj si nj parti serioze q i nevojitet spektrit t politiks shqiptare dhe kombtare, pr shkak t profesionalizmit, ma-turis, qytetaris, eksperiencs s drejtuesve t saj, ekuilibrit dhe vetprmbajtjes, respe-ktit pr ambientin pluralist shqiptar dhe si mbshtetse e promovuese e t gjith tra-ditave dhe vlerave moderne perndimore t shoqris shq-iptare. Mbshtetja ndaj FRD do t jet shfaqja e nj hapi pjekurie t shoqris shq-iptare, e cila aspiron nj jet m t mir n vendin ton, q Shqipria t jet nj vend ku brezat e rinj do t gjejn shpresn e realizuar pr nj jet cilsore dhe evropiane.

Koalicioni i nevojshm pr t shptuar qytetet tona nga keqqeverisja e derisotme

Topi: votoni si subjekt politik Frd dhe si kandidat erion veliajn

Kandidatt e FRD-s duhet t prezantohen denjsisht n nj komunikim publik t sinqert me qytetart

E ardhmja e qytetit ka t bj shum me nj vizion perndimor, jo pr estetikn e qytetit, por pr ruajtjen e identitetit t tij

T hnn n mesdit, n Selin qen-drore t partis, kryetari i FRD-s Bamir Topi, zhvilloi nj takim me kandi-datt pr kshilltar bashkiak t Tirans.

Ndr t tjera z. Topi u tha pjesmarrsve n mbledhje se, FRD ndodhet n fazn finale pr t hyr intensivisht n fushatn zgjedhore, sipas afateve q prcakton ligji. Ai vrejti me keqardhje se t dy kampet politike e kan shkelur ligjin, sepse e kan nisur tashm fushatn pr zgjedhjet administrative. FRD, deklaroi kryetari Topi, sht i vetmi subjekt politik q pret nisjen zyrtare t fushats pr t startuar ringun zgjedhor.

Duke u ndalur n fizionomin e fushats zgjedhore, ai theksoi se kandidatt e FRD-s duhet t prezantohen denjsisht n nj komunikim publik t sinqert me qytetart. N fushat, pa asnj hezitim mbshtetsit tan duhet t votojn kandidatin e Aleancs pr Shqiprin Evropiane, sepse rregullat e lojs dhe marrveshja e arritur duhen respe-ktuar, u shpreh z. Topi duke shtuar se secili nga kandidatt duhet t nis sfidn zgjedhore duke punuar me prgjegjsi n mbshtetje t sigls s FRD-s.

Kryetari Topi foli m tej pr situatn ku ndodhet sot Tirana dhe theksoi se kjo gjendje sht kontribut i t gjitha pushteteve majtas dhe djathtas. E ardhmja e qytetit ka t bj shum me nj vizion perndimor jo pr este-tikn e qytetit, por pr ruajtjen e identitetit t tij. Ai u krkoi kandidatve pr kshilltar t ken prparsi synimin q t kaprcejn katra-hurn shpirtrore ekonomike dhe urbanistike t Tirans. Kryeqyteti dhe gjith rrethinat e tij, kan nevoj tu shptojn kthetrave t biznesit t pandershm, klientelist dhe servil

t pushtetit, u shpreh z. Topi. Pr t gjitha kto, vazhdoi ish presidenti Topi, FRD duhet t jet pjes e administrimit t qyteteve dhe marrveshja me kryeministrin nuk sht bash-kpunim ideologjik, por thjesht nj mundsi pr t administruar s bashku Tirann dhe t gjith qytetet e tjera t Shqipris. S fundi ai u bri thirrje kandidatve q do gj q FRD ka shprehur me fjal, t mos ndahet nga zbatimi.

Ndrkaq pas takimit, z.Topi u deklaroi gazetarve se gjat takimit, u detajua qart mnyra se si do t zhvillohet fushata, ndrsa shtoi se ekipi konkurrues i FRD-s, sht przgjedhur me kujdes prmes nj bashk-punimi transparent me strukturat, mbshtetsit e partis si dhe intelektual. Tirana, vazhdoi ai, nuk sht ajo q duhet t jet, nuk sht ajo q kemi ndrruar dhe shpresuar. FRD

krkon q kshilltart e saj t ardhshm t prpiqen t ruajm at pak identitet q i ka mbetur kryeqytetit.

Listn e kandidatve pr antar t Kshillit bashkiak t Tirans e kryeson Prof. Asoc. Mirela Bogdani, N Tiran e kryesojm listn me nj zonj t nderuar me eksperienc t gjat politike jo vetm n Shqipri, por ka qen pjes e rndsishme e Partis konser-vatore britanike, vlersoi kryetari i FRD-s Bamir Topi.

Nndega e Njsis 8 e Fryms s Re Demokra-tike, n kryeqytet ka zhvilluar pasditen e djeshme nj takim me antar dhe simpatizant t saj te zona e Frigoriferit. Gjat takimit sht diskutuar n lidhje me problematikn q kan banort e ksaj zone dhe alternativat pr zgjidhje. Vet banort kan shprehur mbshtetjen e tyre pr FRD, si dhe kan br me dije se do t angazhohen fort q kjo forc politike t prfaqsoj zrin e tyre si dhe t mbroj interesat e tyre n Kshillin Bashkiak t Tirans.

Nn dega 7 e FRD-s Tiran, zyr t dyt elektorale

FRD merr mbshtetje nga banort e Njsis 8, Tiran

Ditn e premte m 15.05.2015, kryesia e n/degs nr 7 n kryeqytet, ka inau-guruar hapjen e zyrs s dyt me vendndodhje n Rrugn Frederik Shiroka, kulla 2, tek ish fusha e zez. Kjo zyr sht ideuar dhe do shrbej kryesisht pr organizimet e rinis s ksaj njsie.

Si gjithmon n njsin 7, na karakterizon fryma e bashkpunimit. Ne eljen e zyrs s dyt, nj kontribut t vyer ka dhn kryetarja e gruas s njsis 7 t FRD-s, znj. Keti Maksakuli.

Pra, jo vetm t rinjt, por edhe kryesia me prfaqsuesit e saj t n/degs, ndihmuan men-jher pr pajisjen, rregullimin, sistemimin dhe organizimin e zyrs. Gjat inaugurimit t zyrs gjendeshin antar t rinis q i bashkoheshin pr

her t par Fryms s Re Demokratike. Ata ishin plot ide dhe me besimin q kjo Frym e Re sht shpresa pr nj t ardhme frytdhnse n vendin e tyre. Duke ecur me mendimin q e mira sht n vendin e tyre dhe jo rrugve jasht kufijve, integ-riteti fillon n vendin ton dhe jo duke e krkuar jasht kufijve. Ne jemi ata q si gjithmon t palodhur, mundohemi t shkojm drejt realizimit

t qllimeve tona, duke u rrethuar nga njerz me vullnet dhe pozitivitet. E gjith kjo pr t trhequr njerz, t cilt shpresojn pr nj ndryshim m t mir. Duke u treguar njerzve me bindje t plot se kan br dhe do t bjn zgjedhjen m t mir, duke u bashkuar me Frymn e Re Demokratike, larg pellgjeve t atyre q prfitojn votn e shum individve n kmbim t vlerave monetare.

Rinia duhet t kuptoj q e ardhmja sht e gjat dhe e muar, ajo nuk blihet n nj interval kohor t shkurtr. Mendimit t lir dhe dshirs pr t punuar, duhet tu lihet vendi i par. Misioni q ne prcjellim sht i qart, sht misioni yn i prbashkt pr nj vend m t mir, pr nj qytet m t mir, pr nj frym t re demokratike reale.

Emi Bonjaku

FAQE 3 E mart, 19 Maj 2015Fryma e Re

K O M E N Ta jan zgjidhje pr shqiptart

protestat e opozits n maqedoni?Protestat antiqeveri-tare t Zoran Zaev,

po shoqrohen me entuzi-azm n hapsirn shqiptare, kryesisht jasht Maqedonis. Pjesmarrja e mijra shqip-tarve n mitingun e s diels dhe valvitja e flamujve kuq e zi s bashku me ata maqedo-nas, ka krijuar pr her t par prshtypjen se bashkjetesa mes dy etnive sht tashm e mundur dhe e keqja e vetme pr vendin e vogl e ka emrin Nikolla Gruevski. Madje jo vetm kaq. N Shkup, Tiran dhe Prishtin jan jo t pakt ata, t cilt e lidhin gjendjen katastrofike t shqiptarve, jo vetm me Guevskin, por edhe me partit e Ali Ahmetit dhe Menduh Thacit, q shrbejn si paterica t regjimit autoritar t kryeministrit maqedonas. Rrjedhimisht, po krijohet prshtypja se me rnien e ktij regjimi, me fitoren e opozits, gjithka mund t zgjidhet si me shkop magjik. Gruevski e pas tij edhe Ahmeti e Thai duhet t shkojn n shtpi dhe e keqja sa hap e mbyll syt merr fund. Por a sht e till situata n Maqedoni? A mund t thjeshtzohet gjith sa po ndodh me ndryshimin e pushtetit politik?

Prgjigjen e par nega-tive rreth ktyre pyetjeve e dha pikrisht Zoran Zaev, n tubimin e s diels. Lideri i vetm politik q shkoi n Kumanov t nesrmen e masakrs, nuk e prmendi fare at ngjarje prpara qindra mijra protestuesve. Ai iu shmang jo vetm Kumanovs, por edhe rastit Monstra, ku prej prgjimeve t publikuara prej tij, provohet se autoritetet shtetrore ia faturuan ato vrasje shqiptarve. Zoran Zaev nuk tha asnj fjal pr t drejtat e mohuara t shqip-tarve, nuk foli pr integrimin e tyre, nuk bri thirrje pr bashkim t dy etnive n kri-jimin e nj shteti demokratik, ku secili do respektoj njri tjetrin. Nuk foli pr gjuhn, pr marrveshjen e pa impl-entuar t Ohrit, pr ndarjen e pushtetit, pr t drejtat politike dhe qytetare t afro 30 pr qind t qytetarve t vendit q aspiron ta udhheq nse merr pushtetin. Nuk bri asnj deklarat se nse vjen n qeveri, si dhe sa do t ndry-shoj gjendja e qytetarve shqiptar. Zoran Zaev u mjaf-tua vetm q n dekorin e sheshit t kishte flamuj kuq e zi, madje n tribun disa t rinj ti drejtoheshin n shq-ip audiencs, duke fajsuar Nikolla Gruevskin pr gjith

t kqijat e 25 viteve t fundit. Por a mjaftojn t gjitha

kto pr ta par kt politikan si shptimtarin e gjendjes s shqiptarve n Maqedoni? Dhe a duhet shqiptart ti flakin tej udhheqsit e tyre problematik pr t mbshte-tur liderin e LSDM-s?

Minimumi q mund t thuhet pr sjelljen e Zoran Zaev n kt moment, sht mungesa e sinqeritetit pr-ball shqiptarve. Ndrsa nga ana tjetr, duhet t ngrihen shum dyshime n lidhje me mnyrn sesi lideri i LSDMS-s po sillet karshi shqip-tarve. Zoran Zaev publikoi prgjimet e Jankullovsks q i quante shqiptart in-digjen n vigjilje t aksionit t Kumanovs, kur zrat se regjimi po inskenon nj pr-plasje etnike ishin ulritse. Ai publikoi prgjimin tjetr, ku ish ministrja e Brendshme thoshte se i zhdukte shqiptart brenda nj ore, vetm nj dit prpara protests s 17 majit, duke marr si shpr-blim mijra flamuj kuq e zi n protestat anti qeveritare. N kafenet e Bit Pazarit dhe Tetovs, prej muajsh flitet se Zaevi do t publikoj bombn e plot mbi rastin Monstra dhe ka ka dal deri tani sht vetm maja e ajsbergut n at proces t montuar q iu vesh shqiptarve dhe dnoi disa syresh me burgim t prjetshm. Pra, selektiviteti i publikimit t prgjimeve, nuk po i shrben t vrtets pr zullumet e regjimit, por taktiks politike t Zaevit pr t prfituar prej tyre n kohn dhe vendin e duhur.

N i k o l l a G r u e v s k i fitoi zgjedhjet e fundit me krkesn ndoshta m eks-treme nacionaliste. Ai u tha

maqedonasve: M votoni n shumic q mos t kush-tzohem nga shqiptart. Zoran Zaev duket se nuk sht larg ksaj filozofie. Megjithse nuk artikulohet n kt mnyr, ende deri tani nuk ka thn asnj fjal sesi do t bashkjetoj me shqiptart. Ende nuk i ka br thirrje asnj faktori shqiptar, n shumic apo pakic, te partit tradicionale apo ato periferike, shoqria civile apo do lloj aktori tjetr, t bashkohen jo vetm pr t rrzuar Gruevskin, por edhe pr nesr, pr t jetuar s bashku si t barabart n shtetin e vogl multi etnik. T gjitha kto duket se po i bn q t fitoj vetm votat e maqedonasve. Njsoj si Gruevski...

Ndaj zrat n Tiran, Prishtin apo Shkup pr t hedhur n kosh t plehrave bashk me Gruevskin dhe klasn politike shqiptare n Maqedoni, prvese t nxi-tuara, tingllojn dhe naive. Nga ana e tyre shqiptart duhet t reformojn partit q i prfaqsojn, tu krkojn llogari se pse nprkmben sistematikisht, pse nuk zbato-het marrveshja e Ohrit, pse lidert e tyre hyjn n pazare meskine dhe korruptive dhe pse jetojn si qytetar t dors s dyt, edhe afro 14 vjet pas lufts s vitit 2001. Po ata nuk mund ta presin shptimin nga lideri i LS-DMS. Shqiptart nuk mund ti hyjn nj basti t till, n nj koh kur Zoran Zaev nuk ka treguar asnj shenj se ku ndryshon nga Gruevski n raportin me ta. Deri tani ai sht shfaqur si ana tjetr e s njjts medalje. Paka se duket si nj an m e bardh

Zgjedhjet lokale t 21 qershorit, do t jen zgjedhjet m t rndsishme lokale q jan zhvilluar n 25 vitet e fundit n vendin ton. Kjo, pasi kto zgjedhje zhvil-lohen pas miratimit t reforms s re t ndarjes administrativo-territoriale t vendit. Nga kto zgjedhje do t vendosen kryetart e bashkive q tashm do t ken shum m tepr kompetenca dhe zona pr t administruar. Kjo bn q kto zgjedhje t mos shihen nga partit, thjesht si nj pal zgjedhje politike, por shum m tepr se kaq. Kandidatt fitues n kto zgjedhje duhet t q ken nj mbshtetje sa m t gjer t popullsis q i voton, pasi tashm administrimi i tyre do t shtrihet prtej zonave urbane t qyteteve, por do t prfshij edhe zonat rurale.

Pikrisht kjo mnyr e re, kjo ndarje e re administrimi q do ti bhet territorit t zgjeruar tashm t bashkive shqiptare, sjell edhe nj risi pr politikn shqiptare, pikrisht n qasjen q kjo politik duhet t ket ndaj ktyre zgjedhjeve, ndaj kandidatve q do t paraqes, t cilt duhet t ken nj konsultim sa m t gjer si brenda faktorit politik, po ashtu edhe me shoqrin civile, grupet e biznesit apo interesit dhe sigurisht edhe me qytetart.

Kandidatt q do tu propozohen qytetarve pr tu votuar duhet t gzojn nj mbshtetje sa m t gjer politike, elektorale, pasi puna e tyre n krye t bashkive do t ket ndikim n jetn e prditshme t shum qytetarve, si dhe n zhvillimin m t madh t zonave rurale q bashkit do t ken n juridiksionin e tyre.

Pr kt arsye kto zgjedhje shihen si historike. Si zgjedhje q pr her t par n vendin ton do t rivitalizojn burimet social-ekonomike t qyteteve shqiptare, duke i ndrthurur kto me zonat rurale q rrethojn qytetet. N kt mnyr do t ket mundsi q edhe zonat rurale t jen dhe t ndihen pjes e prbashkt dhe e pandar e bashkive, duke gzuar mbshtetje m t madhe nga kto bashki dhe duke br q situata ekonomike, sidomos n zonat rurale t filloj t prmirsohet ndjeshm.

Por ky vizion, q kto zgjedhje, pas ksaj ndarjeje administrative-territoriale, duan t projn pr Shqiprin, sigurisht nuk mund t jet peng apo t bllokohet nga orekset ngushtsisht politike t disa kryetar partish q shohin vetm aspektin politik t ktyre zgjedhjeve, duke mos rrokur fare vizionin q nj aleanc e gjer e prbashkt e t gjith aktorve politik, social, ekonomik e kulturor do t sjell nj mir administrim t bash-kive dhe t zonave q rrethojn qytetet.

Kto zgjedhje lokale t jen kundr t shkuars, kundr nj mentaliteti q i trajtonte kryetart e bashkive si t emruarit e partive dhe jo si t zgjedhurit e popullit. Por, n kushtet kur n terrenin politik shqiptar mungon pothuajse fare PD, e cila ende nuk e ka marr veten nga zgjedhjet e 23 qershorit t dy viteve m par, beteja dhe sfida q kan prpara partit q prbjn koalicionin e gjer t mazhorancs sht ajo e przgjedhjes s kandidatve sa m ideal pr bashkit q tashm do t jen njsi t qeverisjes vendore shum m t rndsishme se m par.

Mbshtetja edhe e qeverise qendrore q kta kandidat do t gzojn pas zgjedhjeve lokale pr t rivitalizuar qytetet si nga ana urbane ashtu edhe ekonomike e sociale, bn q alternativa e vetme e besueshme dhe n drejtimin e duhur t qytetarve, t jet zgjedhja e kandidatve t Alancs pr Shqiprin Evropiane, ku FRD si partia m e madhe e djatht brenda ktij koalicioni, krkon q t prfaqsoj sa m denjsisht interesat e t djathtve q krkojn n radh t par rimkmbjen e qyteteve t tyre, duke ln mnjan mrit e politiks s vjetr.

Zgjedhje kundr mentalitetit t s shkuars

OPINION

FAQE 4 E mart, 19 Maj 2015Fryma e Re

Shkodra/ Djepi i qytetrimit shqiptar n syrin e nj turisti

T U R I Z M

Shtitorja kryesore n qendr t qytetit mbart mbi vete ec e jaket e qytetarve ven-das dhe vizitorve t prditshm t saj. Vajza t bukura me buzqeshjen e tyre vijn n harmoni t plot me peizazhin dhe t krijohet ideja se nj piktor lozonjar provokon fantazin e vizituesve prmes ksaj.

Para Bashkis s qytetit ndr-thuren modernia me antiken. Gjim-nazi 28 Nntori t zhyt n ujrat e historis prmes arkitekturs s tij, ndrsa vet institucioni i Bash-kis t transferon n kryeqytetin e Francs me stilin e tij parizien.

Shtitoret, baret, lokalet, birrarit radhiten prbri njra-tjetrs dhe t japin mikpritjen e tyre prmes muziks dhe fasads s dekoruar me ngjyra t ngrohta dhe lule, t vendosura me kujdes nga dora e njeriut. Biikletat m tej jan kryefjala e qytetit. Vshtir t gjesh ndoknd q nuk ka nj t till, edhe nse e gjen nj, ai/ajo po krkon nj biiklet. Vajza, djem, fmij e t rritur t gjith kan dy-rrotshin e tyre me t cilin vozitin npr rrugt e qytetit historik. N do qoshe t qytetit, n do lokal e bar sht dhe vend-parkimi i biikletave.

Por, fatkeqsisht ka shum pak pika ku vizitort mund t gjejn nj dy-rrotsh me qira. Me shum pun dhe me bashkpuni-min e qytetarve shkodran mjaft t kulturuar dhe mikprits (pasi gjat fundjavs pikat e informa-cionit t qytetit ishin t mbyllura) edhe vizitort mund t gjenin nj biiklet. Hotelet familjare ishin t rezervuara nga turist t huaj q vijn n Shkodr pr t vzhguar se si n 47 kilometra largsi mund t kaloje nga bregu i detit n 17-t maja Alpesh. Ku n pak kilometra mund t vzhgoje se si natyra bashkon tre lumenj, Bunn, Kirin dhe Drinin (si dhe bashkimin e Drinit t Bardh me Drinin e Zi disa kilometra m tutje).

Natyra vijon rotacionin e saj t prhershm. Nata i le vendin dits dhe vesa ka prkdhelur faqet e luleve t varura mbi dritaret e bane-save n afrsi t qendrs. Qyteti sht n gjum, ndrsa turistt e viz-itor t ndryshm prgatiten pr t vijuar turin e tyre. Disa n mal, disa n det e disa n liqen. Disa t tjer n destinacione kulturore (Muzeu historik, Biblioteka Marubi me mbi 230 mij shkrime, Fototeka Marubi ku flen mbi qindra foto... etj, desti-nacionet kryesore, por duhet thn se kta t fundit u ushqyen me lugn bosh, pasi kto institucione ishin t mbyllura n fundjav dhe mund t soditeshin vetm nga jasht, ose gjat javs.

Katedralja e Shn Shtjefnit mbretronte me madhshtin e saj n afrsi t qendrs dhe shum viz-itor u ndaln pr t shkrepur fotot e radhs. Kulla e madhe ngjitur me kishn ku tingllonin kambanat

ishte prishur nga urrejtja e sistemit komunist, ndrsa ishte rindrtuar m tej nga dashuria fetare pas vitit 1991, shkruhet n nj pllak pran saj. Bashkjetesa fetare n Shkodr sht nj model i asaj q quhet tol-eranc fetare. N pak metra, ndajn oborrin mes tyre Kisha Orthodokse dhe Katolike, si dhe prbri ishte dhe Xhamia. Shkodrant t njohur pr humorin e tyre t holl dhe simpatik ironizonin duke thn se, ktu t krijohet ideja se hoxha dhe prifti kndojn s bashku

Pr vizitort e shumt sht e pamundur t largohen nga ky qytet me rrnj t lashta pa vizituar shtpin muze t Oso Kuks. Nj shtpi dykatshe n qendr t Shko-drs, mjaft tradicionale e ndrtuar me stilin otoman. Karakteristik e saj sht ndarja e nj kati n dy oda, oda ku rrinin burrat, q kuvendonin dhe oda ku rrinin zonjat (stili tradi-cional i oxhaqeve t vjetra shqiptare n pushtimin otoman). Po ashtu n katin e par t shtpis, mjaft trheqse ishte monedha Ilire, ku lexohej Skutari (emri i qytetit t par), pasi romakt e njihnin Shko-drn si vendi ku udhtonte Drini.

Perndimi n Kalan e Ro-zafs sht nj shfaqje e rrall, e cila duhet shijuar nga t gjith. Bashkimi i tre lumenjve nga njri krah i kalas, ku vshtrohet dhe zona e pazarit t vjetr dhe Liqeni i Shkodrs nga krahu tjetr dhuron

nj peizazh t pakrahasueshm me t tjer. Ngjyrat e perndimit m tej sfidojn dhe fantazin m t spika-tur t nj piktori. Muzeu trekatsh brenda kalas nis me rrfimin e legjends s Rozafs, gruas m t vogl t tre vllezrve shkodran, t cilt thuhet se po ndrtonin nj kala. Kshtjella e Rozafatit sht e ngritur mbi nj kodr shkmbore n hyrje t qytetit t Shkodrs. Mbi faqet e pjerrta t kodrs ngrihen muret rrethuese t cilat zn nj siprfaqe rreth 9 ha. N periudhn e lasht muret ishin t stilit poligonal, gjurm t t cilave ruhen edhe sot. Si qendr e fortifikuar ilire prmen-det pr her t par gjat sundimit t mbretit Gent dhe historiani Tit Livi e quan si vendi m i fort i labeatve.

Kshtjella del me emrin Ro-zafa n periudhn e mesjets, gjat s cils u pushtua her nga sllavt dhe her nga bizantint. Emri i Kshtjells sht i lidhur me legjen-dn e murimit. E ndrtuar gjat mbretris Ilire, prfaqsohet nga nj legjend q tregon mbajtjen e nj premtimi, t Bess legjendare.

Rozafa, nusja e m t voglit ndr tre vllezr (baca Gjergj), u muros e gjall n themelet e kalas, si kshill nga nj plak, tregon legjenda, si nj sakrific pr t ndalur prgjithnj syrin e keq q shkatrronte muret do nat. Uji glqeror q kalon ndr muret e

Yjet dhe hna morn nn kontroll qiellin. Dritat pushtuan qytetin dhe i hapn rrug vallzimit t mbrmjes npr qytet. Kjo sht Shkodra, qyteti ku jeta ka marr udh q n fund t shekullit V dhe fillim t shekullit IV p.e.s. sht qyteti i mbretit Gent. sht qyteti i Kalas s Rozafs dhe legjends s saj. sht qyteti ku arti, kultura dhe historia kan rrnjt e tyre dhe kt e nuhat n do ndrtes e rrug t qytetit veriperndimor t Shqipris.

kalas lidhet, n fantazin e folklorit, me qumshtin e gjirit t Rozafs, krkesa e s cils si marrveshje pr t pranuar sakrificn ishte lnia e ans s djatht t trupit jasht murit, synin e djatht q tshoh birin tem, krahun e djatht qi ta mbaj, gjinin e djatht qi ta ushqej, kmbn e djatht qi me prkund djepin q t kujdesej pr t birin e sapolindur. Pr toponimin, balada, sidomos ajo q flet pr kalan e Shkodrs, jep nj sr territoresh. Ato grshe-tohen me territorin rreth kshtjells s Rozafatit: Kazen (kodra matan Buns ku ndodhet kisha e Sh. Mari Magdalens), Maldunus ose Val-dunus (kodra mbi t ciln ngrihet Rozafati), Zarufe (kodra e Pashs). T tria kto ekzistojn edhe sot.

Largimi nga Shkodra n dre-jtim t kryeqytetit medoemos t detyron t kalosh n urn e Bush-atllinjve, nj ur q mban emrin e nj familje t vjetr shkodrane q drejtoi krahinn me vite t tra. Po ashtu n t dal t qytetit sht zona ku bashkohen Drini i Bardh dhe Drini i Zi dhe n nj degzim pak para ndarjes s qytetit t Shkodrs dhe Lezhs sht degzimi q t dr-gon n Liqenin e Vaut t Dejs, ku jan t vendosur dhe hidrocentralet m t rndsishm t vendit, ka t bn t kuptosh se n 47 kilometra 2 tok Zoti i ka dhuruar Shkodrs gjithka q nj vizitor mund t krkoj nga nj udhtim turistik.

Edhe gshtenjat po mbaro-heshin...! uditshm shiko-hej sy n sy me qent e kazanve dhe, prvese ndonj ndritje dhmbsh, asgj m shum. Me kokn q i rn-donte, iu drejtua hyrjes.

O doooktooor..., krkonte spit-alin e mendjes, m duket se e kishte gjetur. Qetsi e pashoq...

Ai skrmiste dhmbt dhe duart i dridheshin. U pan prsri sy n sy, por kt her me doktorin. A nuk sht ky spitali i mendjes? A nuk shroni mendje ju?

Pastaj i rrodhn lott dhe i pafuq-ishm u ul te karrigia. Filloi t qante pambarimisht, klithte e ulrinte n t njjtn koh, syt i kishte zgurdulluar dhe i digjnin.

As portreti i s ndjers nn nuk e qetsoi. Nj got me uj t ftoht q kishte atje pran..., mbase i duhej am-bientit q t mos thahej. Ai ishte djersi-tur, doktori e shikonte me mosprfillje, nga ajo q t shohin zakonisht kur je i mbaruar, kur nuk ke far tu japsh, kur portokallet dhe mandarinat kan shteruar, kur buzqeshjet dhe shtrngi-met e sinqerta t duarve i gllabron kuedra..., nj kov me gshtenja mbase. Shtrngonte veten, shtrngonte t vetmen ndjesi t bukur q kishte prjetuar ndaj shekujsh prhumbje, a thua t ishte nj legjend!? Ahhhh , jo, jo jo, nj i mendur ish, n krkim t nj doktori, t nj shtrngimi, disa shkallve, nj buzqeshje...

Fillon ti drejtoj lutjet qiellit. Nga pas rrzon gshtenjat e mbledhura rrugs, bashk me qent... Edhe gsht-enjat po mbaroheshin. uditrisht shikohej sy n sy me muret e bardha, shkallt e mermerta dhe doktori q iu faneps prpara...

Ai skrmiste dhmbt. A nuk sht ky spitali i mendjes? A nuk shroni mendje ju? Pastaj i rrodhn lott, e pafuqishmja u b e pafuqishme, karrigia u zhduk, syt i krcyen vendit dhe qielli u a n dysh. Nj rrebesh i madh gshtenjash mbytn at qensi...

Ky nuk sht spitali i mendjes, sa keq! Gshtenjat... Ahhhh, ato jan t EGRA!

Filip BERI

Zhvillimet infrastrukturore n disa sektor me rndsi pr zhvillimin e turizmit pritet t nxisin financimet e huaja, sikurse vlersohen aero-portet e rinj dhe portet e jahteve n vendin ton. Nisur nga mungesa e porteve pr jahte, si nj mundsi e mir pr thithjen e turistve t huaj, Ministria e Zh-villimit Ekonomik, Turizmit, Tregtis dhe Siprmarrjes po shikon mundsin e ngritjes s shpejti t 6 porteve t till n bregdetin shqiptar. Pak dit m par ministri Arben Ahmetaj tha se, nj nga nismat e qeveris sht q shum shpejt t afroj 6 port-marina jahtesh, n funksion t zhvillimit t turizmit elitar gjithashtu, por edhe pr ndrtim infrastrukture. MZHETTS po diskuton me aeroportin e Rinasit pr heqjen e ekskluzivitetit, ka krijon mundsi pr t tjer aeroporte t rinj, nj n veri me aeroportin e Kuksit dhe dy n jug, n Vlor, si aeroport i konsoliduar i kategoris s par si dhe n Sarand n funksion t drejtprdrejt t turizmit. Burime t ministris thon se ka shum pr t in-vestuar n infrastrukturn e turizmit, pr t kaluar nga nj turizm sezonal, n gjithvjetor, nga turizmi masiv sasior n turizm cilsor dhe elitar, ndrsa ka ndryshuar tipologjia e turistve, q vijn kryesisht nga rajoni, por dhe Polonia, ekia, Sllovenia, nga vendet nordike, Italia, etj. Sivjet Shqipria sht shpallur numri 4 n 50 destinacionet m interesante t bots dhe Lonely Planet, ka piketuar dhe destinacionet fantastike brenda Shqipris, ndrsa t gjitha gazetat e vendeve nordike n 10 ditt e fundit e kan prshkruar Shqiprin si nj ndr destinacionet m t mira t turizmit.

pr zhvillimin e turizmit, mzheTTS planifikon aeroporte dhe porte turistike

Doktorit...

FAQE 5 E mart, 19 Maj 2015Fryma e Re

AKTUALITET/FIERKoh punimesh

Gzim HOXHA

Punimet q po kry-hen nga firma AG-BES, filluan n muajin Mars t ktij viti dhe priten t mbarojn n Janarin e 2016 - s. Ajo e ka selin tek ura e Mbrostarit n Fier dhe po aty ka ngritur dhe kantierin e saj t ndrtimit. N t shohim nj mal t tr me akll t imt dhe nj numr t konsid-erueshm makinerish, t cilat pr momentin nuk sht par e arsyeshme nga drejtuesit e firms t prdoren. Ajo ka kryer edhe punime t tjera t ngjashme, duke ndrtuar disa rrug n qytete t tjera si n Durrs, Tiran, Pogradec etj. Po nga kjo firm sht n ndrtim e sipr edhe ura e re e Sheqit. Aktualisht ka mbaruar s asfaltuari dhe sht vn n prdorim ura e re dhe po rikonstruktohet ura ekzistuese. Kjo ur kaq e rndsishme pr hyrjen n qytet do t lehtsonte s tepr-mi trafikun tejet t rnduar n kt pik kye pr Fierin.

Ndr vite, ndrhyrja m kryesore n kt bulevard ishte ajo e ndryshimit t emrit t tij nga Enver Hoxha n Jakov XoxaA. Ai e mbante emrin e ish diktatorit q pas vdekjes s tij, m 11 Prill 1985. Aso kohe histeria e autoriteve arriti kul-min me vendosjen e emrit t tij n shumicn e institucioneve. Por ka pasur dhe t tjera. N m t shumtn e rasteve ato i shrbyen shkatrrimit t tij, sepse ndrmarrje t ndryshme pr interesa t tyre hapnin dhe mbyllnin kanale gjat gjith kohs. Bashkia pr munges fondesh ka br her pas here riparime t pjesshme n t, por ato s bashku me shtrimin e pllakave nga dyqanet q gjen-den n t dy ant e tij ishin thjesht t pamjaftueshme.

Pr momentin kan pr-funduar lyerja e fasadave dhe n ndonj prej tyre aty ku sht par e arsyeshme t z syri dhe ndonj piktur, si pjes e rnd-sishme e projektit. Prve tyre jan instaluar tashm 60 shtylla me nga 2 llamba neoni secila, t cilat do t sigurojn ndriimin e mjaftueshm pr kt pjes t qytetit. Kurse n prpjekje pr t rritur sadopak hapsirat e blerta aq t domosdoshme, n t dy ant e rrugs jan mbjell nga dy radh me pem t llojit ligustr dhe kumbull e kuqe e egr. Numri i tyre rreth 200, duket i konsiderueshm dhe tash q jemi n stinn e pranvers ato jan mbushur me

gjethe, duke filluar t pastrojn q tani ajrin tejet t ndotur n kt zon, sidomos nga pluhuri, por edhe nga tymi q lshojn 7 makinerit q jan angazhuar pr momentin n punime. Por ka edhe m. N ann e djatht t shtitores s ardhshme jan krijuar 3 blloqe me nga 10 mini lulishte duke br t mundur shptimin nga pushteti i rnd dhe absolut i betonit t disa qin-dra m tok. N to jan mbjell nga nj pem dekorative pr seciln dhe jan hedhur disa m dhe, n pritje t luleve ose t barit q shpresojm se do t mbillen m pas nga ndrmar-rja e pastrim gjelbrimit, pr momentin jan mbjell ans tyre shkurre dekorative.

Duke pyetur se kush ishte inxhinieri q ti merrnim disa t dhna, dy qytetar, pronar biznesesh q gjenden n rrugn n ndrtimin e sipr, u shprehn se punimet po ecnin shum ngadal dhe se kjo ka shkaktuar ngadalsi-min e ecuris s bizneseve n

prgjithsi dhe uljen e xhiros ditore n veanti. Por duhet thn se nuk jan t vetmit q ankohen. Nj tregtar ikri-mash duket i paknaqur nga ecuria e puns dhe faji sipas tij sht i rrugs. E njjta gj dhe me nj pronare t nj by-rektoreje. N nj fast food q ndodhet n nj trotuar ngjitur me bulevardin n fjal, shohim shum pak njerz n lokal. Pr tu habitur, sepse para fillimit aty duhej t mbaje radh. Dhe prsri shkaku sht rruga. Dhe ta mendosh mir kt pun, t duket se n kt projekt nuk sht parashikuar fare kostoja e ngadalsimit t ecuris s puns s rreth 250 bizneseve, t cilat e ushtrojn aktivitetin prgjat ktij bulevardi, q t gjith taksa pagues.

Nga inxhin ie r i q mbikqyr nga afr punimet n kt pjes t bulevardit, mso-jm se ato mbikqyren nga firma Perlaku. Po prej tij msojm se deri m tani sht kryer dika m shum se gjysma e vllimit

t punimeve t parashikuara n kontrat. Konkretisht sht pr-funduar e gjith infrastruktura nn rrugore dhe pr kt gj jan kryer 50 m grmime. Ak-tualisht punimet jan n fazn e hedhjes s inerteve dhe m-sojm se jan hedhur 40 m t tilla si zhavorr, rr, akll etj. T 20 puntort e firms i shi-kon duke punuar prgjat gjith segmentit. Kan mbaruar puni-met pr krijimin e kanaleve pr kullimin e ujrave t bardha. Gjithashtu n njrn an t rrugs sht shtruar nj pjes e trotuarit me pllaka t verdha dhe kuqrreme me nuance gri. Nivelimi i ri i trotuarit tjetr me beton, ka mbaruar me koh dhe pritet q dhe ai t shtrohet me pllaka. Pritet q dhe atij ti jepet nj pamje e kndshme, duke e br nj shtitje n t shum t dshirueshme. M pas pritet t hidhet shtresa e ziftit dhe shti-torja do t shtrohet me pllaka guri shum cilsore.

Nj gj sht e sigurt. Ky projekt, me gjith hijet e

tij n lidhje me mos lyerjen e fasadave t pasme t pallateve, mos parashikimit t kostos pr ngadalsim t ecuris s puns pr t gjitha dyqanet, shrbimet fast food e deri te tre deg bankash q ndodhen n t dy ant e rrugs q po rikonstruktohet pas shum ndrhyrjesh shkatrruese apo t pjesshme, do ti bj ve mir qytetit t Fierit. Kt siguri nuk e merr vetm nga lajmet, kur shikon shklqimin e qendrave t qyteteve, ku tashm ai ka prfunduar, por thjesht e gjen duke e krahasuar gjendjen e mparshme me at t tashmen t segmentit t par t ksaj rruge nga ura e Sheqit deri te vendi q njihet me emrin Sharra. Dhe thjesht nuk na ngelet t themi asgj tjetr, por ve t shpresojm se firma, e cila po kryen punimet do t shtoj numrin e puntorve dhe t makinerive t angazhuara q dhe faza e dyt t mbaroj sa m shpejt.

reflektim...do njeri, n koh dhe rrethana t caktuara t jets s vet, prpara dhimbjes, vetmis, lindjes dhe

vdekjes, i ngre disa pyetje themelore vetes, nga prgjigjet e t cilave varet ndonjher fati yn. Kush jam, nga kam ardhur, ku po shkoj? Ka Zot, ku ndodhet, si sht? etj. Jan pyetje t prjetshme q kan lindur me njeriun, t cilave u prpoqn tu prgjigjen filozoft e t gjitha kohrave, n nivel teorik dhe fizik. T arrish tiu prgjigjesh ktyre pyetjeve do t bnte padron t jets, t gjeje zgjidhje pr do problem.

Nse do t pyesnim veten se cila sht arsyeja e jets n tok, prgjigjja do t ishte e njjt pr t gjith dhe t gjitha format e jets: prmirsimin e vetvetes, pavarsisht nga shkalla e evolucionit n t ciln ajo gjendet dhe pr njeriun nuk ka asnj dogm absolute dhe absolutisht nuk duhet t fiksohet pas tyre. Secili prej nesh duhet t zgjedh vet at far sht m e mira pr t n at moment, at far ka nevoj pr t msuar deri sa t arrij t njoh vetveten. Pa marr parasysh se far besimi, feje, kulture i takon. Gjithkush q vjen n Tok, mishrohet n nj trup pr t br eksperienc, duke kaluar provat e Karms dhe duke uar n fund detyrn q i sht caktuar, jet pas jete, pr tu kthyer n fund t ktij udhtimi t gjat n shtpi. Nj, dy, njqind jet qofshin, kjo nuk ka rndsi...

N rrugn e gjat q kam filluar dhe q ndoshta nuk do t prfundoj kurr, kam arritur t kuptoj se pr mijra vjet, njeriu jeton n tok n nj dualizm gjenetik dhe kulturor: Vzhguesi sht i ndar nga i vzhguari, ndarja mes meje dhe t tjerve, tjetrsimi midis njeriut dhe ekologjis, mes njeriut dhe Zotit. Ndrhyrja e mjekve n trupin ton me ilae, raportet mes individve dhe komuniteteve, mundsohet nprmjet politikanve dhe mediave, ndrsa n realitet mes shpirtit dhe materies, ekziston nj zbrazti e mbushur, do gj sht e ndrlidhur m s miri.

do gj vibron dhe sht vibrim. Ajo q ne shohim dhe ajo far nuk shohim. Pjesn ton m t holl mund ta konsiderojm si nj re t imt. Ne jemi t modeluar dhe t krijuar prej ksaj reje t imt magnetike (ekto-plazm ose bio-plazm). Ajo bn do gj pr ne. Ne nuk shikojm prmes syve, por mbi t gjitha nprmjet ksaj fushe magnetike. sht kjo re q shikon nprmjet syve tan dhe funksionon nprmjet ndrgjegjes, mendjes, shpirtit. sht ajo q bn gjithka pr ne, sepse sht substanc q mendon. E thn n terma t thjesht... sht mendim. Dhe ne nuk jemi gj tjetr, vese mendim i solidifikuar. Pra njeriu sht nj dhe unik, por ai manifeston veten n shum mnyra, t dukshme

dhe t padukshme, materiale dhe energjetike. Ne jemi far mendojm, far duam t jemi dhe far kemi tendenc q t jemi. Trupi yn sht pjesa e ngurt e ktij mendimi. Pa dashur t bj filozofi ose abstraksion. Kjo arsye sht fundi, qllimi dhe esenca n trsi e jets njerzore, q prkthehet si nj akt i potencs racionale q karakterizon dhe e dallon at nga t gjitha qeniet e tjera t vdekshme.

Duke krkuar ti jap nj prgjigje pyetjes: far sht Zoti, nuk mund t mos konsideroj fizikn, e cila koht e fundit sht duke e afruar gjithmon e m shum shkencn me Krijuesin (Arkitektin e Madh i Universit). Ajo nga tregon se grimcat, prve se t jen vetvetja, jan dhe hapsira q sht mes tyre. Dhe pr kt arsye, ato jan super t infor-muara, sepse duke qen dhe hapsira mes tyre, ato as q kan nevoj pr t komunikuar me njra-tjetrn. Dhe kjo do t thot se duke qen gjithmon e njjta gj, ato as nuk kan nevoj t lidhen me njra-tjetrn, sepse n t vrtet ato kurr nuk kan qen t zgjidhura ose t veuara. Tani, n qoft se e gjith hapsira ekzistuese sht e gjitha e zn, plotsisht dhe fizikisht nga vetvetja n forma (t ngurta, t lngshme, gazt, t dukshme dhe t padukshme), kjo na bn t kuptojm se nuk ekziston boshllk n Univers. Pra nuk ka hapsira bosh dhe nuk sht e drejt t mendosh dhe t thuash hapsir e vogl ose nj hapsir e madhe, dimensionet nuk kan fare rndsi, edhe pse jan relative mes vetes. sht m e drejt t mendojm me termin Univers/ Versus Uno (lat) = Drejt bashkimit, kudo.

Pra, nj kok gjilpre dhe pafundsia jan praktikisht e njjta gj: Pjes e Gjithsis. Dhe n kt mnyr shpjegohen shum gjra q deri tani kishin mbetur t pakuptueshme. Kjo shpjegon, pr shembull, se si fizikant kan llogaritur se nj centimetr kub e hapsirs s zbrazt, e cila nuk sht e perceptuar nga shqisat, prmban m shum energji se ajo q gjendet n t gjith materien e dukshme dhe t njohur.

Si? Me faktin se dhe nj grimc e vetme jashtzakonisht e vogl, si mund t jet atomi, nse e ngacmojm n mnyrn e duhur, mund t gjeneroj energji t baras vlefshme me miliarda bomba atomike. E pabesueshme, por e vrtet. Pra, nuk ka kuptim t mendosh se njeriu mund t sundoj t gjith hapsirn, duke prdorur shkencn apo njohurit q pohojn egzaktsisht t kundrtn. Nga momenti q hapsira sht kudo, si mundet njeriu t pushtoj veten? Si mund t ekzistoj e mira dhe e keqja, parajsa dhe ferri?

Nse do t konsideronim realitetin si nj trsi, sub-stanca do t ishte pjesa e par, m pas do t vinte cilsia dhe n fund sasia. Asnj nga kategorit e tjera, nuk mund t nda-het nga substanca. Substancat jan tre. Njra sht substanc e ndjeshme, e cila konsiderohet si e prjetshme. Substanca tjetr sht e palvizshme dhe kjo krijon format apo subjektet matematikore. Kto dy substanca jan subjekt i fiziks, sepse jan subjekte n lvizje. E treta, sht e prjetshme dhe e pa-lvizshme. Substancat jan t pa korruptueshme, sepse sht e pa mundur q lvizja t gjenerohet dhe t korruptohet, sepse ajo gjithmon ka qen dhe do t jet. Nuk sht e mundur q koha t gjenerohet dhe t korruptohet, sepse pr t nuk ekziston e shkuara dhe e ardhmja, nse nuk ekziston koha. Prandaj edhe lvizja sht e vazhdueshme si koha: n fakt koha, ose sht e njjta gj q sht dhe lvizja, ose sht karakteristik e saj.

Ather do gj q ekziston, sht n thelb substanc fizikisht ose mendrisht e menduar. Nuk ka gj q mos t mendoj. Sigurisht ka nuanca dhe mnyra t ndryshme t t menduarit. Por do gj sht substanc fizikisht e menduar. Ekzistenca infinite dhe krijimi i pafund, jan manifestimet themelore t Arkitektit t Madh t Universit (Zotit), q t trin ne e kuptojm si Infinit, DO GJ. Nuk po them dika t fsheht, okulte, misterioze, ose metafizike. Fizika, Kimia, ose Neuro shkenca jan t gjitha n nj linj se me t vrtet sht kshtu.

Duke qen se dhe shkenca m motivon m shum arsyen q t evoluohem, t bj prvojn time, prtej mjeteve q shoqria m ofron, si pik referimi q askush nuk mund t ma mohoj, kam ndrgjegjen time. Dhe me ndrgjegje t plot un bra kt shkrim. Duke qen i lir dhe se mendoj q jam mbartsi i shkndijs hyjnore q vjen nga Krijuesi, nga kjo mendje q lviz do gj, q sht ndrgjegjja e tij, Uni i tij dhe n kontakt me ndrgjegjen kozmike prderisa sht pjes e gjithsis, edhe un jam pjes e gjithsis, n t njjtn mnyr identike q je dhe ti, t gjith ne. E vrteta sht brenda meje, teje, n secilin prej nesh, megjithat mbulohet nga cipat e trupit q jan injoranca dhe egoizmi. sht n dorn ton ti heqim, pr t mundsuar q drita e brendshme e shpirtit t shklqej...

Shptim HOXHA

N bulevardin kryesor t qytetit t

Fierit po punohet. Pas prfundimit

n Dhjetor t vitit 2014, t segmentit

t par t ksaj rruge, nga ura e

Sheqit deri te vendi q njihet me emrin

Sharra, pr shkak t disa pallateve t

ndrtuara dhe t vendosura aty q nga

koha e monizmit n kt form, filloi n

Mars t ktij viti faza e dyt e projektit

t rijetsimit t qendrave urbane,

financuar nga qeveria Shqiptare.

Ajo konsiston n rehabilitimin e bulevardit dhe

dhnies s nj pamje krejt t re, at t nj

shtitoreje.

FAQE 6 E mart, 19 Maj 2015Fryma e Re

PROFILE KANDIDATESH Bashkia e Tirans

Gjergj Bojaxhi Sazan Guri Arben Tafaj

T pavarurit, tre kandidat n gar pr votn e t paknaqurve n Tiran

Gjergj Bojaxhi, Sazan Guri dhe Arben Tafaj nisin garn si kandidat t pavarur pr Bashkin e Tirans, por alternativat e tyre rrezikojn t eklipsohen nga tangoja politike mes kandidatve t PS dhe PD.

Ambientalisti Sazan Guri krkon elektoratin gri

Njsoj si Bojaxhi, edhe ambientalisti Sazan Guri synon t mbledh votn e elektoratit gri n Tiran. Ai rreshton mbi 20 libra dhe botime t vetat mbi kolltukun e zyrs s tij n afrsi t sheshit Wilson dhe prmes tyre shpjegon arsyet q e shtyn drejt kandidimit.

Pr 12-13 vjet kam kshilluar t tjert si mund t zgjidhen problemet e qytetit. N fund mendova pse t mos i bj vet, thot Guri, i zhgnjyer me t dyja palt. Ai pretendon se ka m shum t drejt se Bojaxhi ta quaj veten nj kandidat i pavarur, edhe pse ai sht propozuar n kt gar nga nj parti, e quajtur Aleanca Ekologjike Evropiane.

Arben Tafaj, kandidati q krkon vota nga e Djathta

Arben Tafaj, kandidati i tret n gar jasht dy partive t mdha, e quan kt sfid nj akt prgjegjsie, por edhe nj borxh q u ka bashkqytetarve t tij t Tirans. Edhe pse ka drejtuar pr 12 vjet minibashkin nr. 8, Tafaj pohon se nuk u ka shrbyer asnjher interesave partiake. Prej dy dekadash, politika e sheh Tirann si fushbetejn pr jet a vdekje t dy partive t mdha. Ka ardhur koha q kjo gj t ndryshoj, thot Tafaj. Tre kan-didatt garojn n zgjedhjet e 21 qershorit me t zgjedhurin e mazhorancs, Erion Veliaj dhe at t opozits, Halim Kosova, q megjithat ndajn mes tyre shanset m t mdha pr t drejtuar Bashkin e Tirans n katr vitet e ardhshme.

Kandidati lakonik dhe i prmbajtur

Prgjat dy dekadave t fundit, kandidat t panjohur apo figura publike kan sfiduar veten dhe traditn politike duke kandiduar jasht dy bllo-qeve t mdha politike. Shumica prej tyre megjithat ka dshtuar.

N zgjedhjet e vitit 2003, n loj kan qen 10 kandidat prve Edi Rams s PS dhe Besnik Mustafajt t PD, por asnjri prej sfidantve nuk mori m shum se 2 pr qind t votave. N vitet 2007 dhe 2011, prball dy koalicioneve t mdha kan kandiduar vetm komunistt. Por as ata nuk kan ar-ritur t marrin m shum se 1300 vota n seciln prej zgjedhjeve. Sprova t ngjashme ka pasur edhe n zgjedhjet e prgjithshme, ku figura t njohura politike si Arben Malaj, apo Bamir Topi, nuk ia doln t fitonin karri-get n Parlament. Kt her sht ndryshe, t paknaqurit jan me shumic nga t dyja

partit e mdha, ia pret me entuziazm Sazan Guri. Ne synojm pikrisht kt 50 pr qindsh, shton ai.

Gjergj Bojaxhi sht i ndrgjegjshm pr vshtirsit q shtrohen prball nj kandidati t pavarur. Atij do ti duhet t konkurroj njherazi makinerit elektorale, burimet e mdha njerzore dhe financiare dhe aksesin e pandrprer n media q kan kandidatt partiak. Pr kto arsye, Bojaxhi dhe stafi i tij kan gjetur aleanc me median sociale dhe takimet e gjalla me banort e Tirans. Vullnetart e angazhuar jan gjithashtu nj shtyll e fort e fushats s tij.

Arritm t mbledhim rreth 14 mij firma pr dy jav, pasi qytetart e Tirans i kemi gjetur entuziast dhe t angazhuar pr kandidimin tim, thot Bojaxhi.

N ann tjetr, Sazan Guri sht gati t shpall fushatn e pabesueshme

0 lek, edhe pse sht i informuar pr shpenzimet marramendse t partive gjat fushatave elektorale. Fushatat e mdha me shpenzime marramendse, jan fyerje pr vendet e varfra, thot ai. Guri ka menduar t angazhoj rreth 100 vet n fushatn e tij, ndrsa nj pjes t mir t broshurave shpreson ti realizoj me mime t fa-vorshme. Mbulimin mediatik Guri ua ka besuar miqve t tij t medias. Gjat gjith muajit maj do t dgjojm qytetart, ndrsa n qershor do tu ofrojm atyre zgjidhjet tona, shpjegon m tej ai. Kandidati tjetr, Arben Tafaj beson se do t bj pr vete bashkqytetart e tij me nj fushat der m der dhe dor m dor. E shoh si nj fushat misionarizmi, derisa t prcjell n zemrat e njerzve mesazhin e drejtsis publike pr qytetarin, q sht edhe deviza ime elektorale, shton Tafaj.

Gjergj Bojaxhi, nj politikan lakonik dhe i prmbajtur hyn n garn pr Bashkin e Tirans me optimizm dhe vendosmri.Ai do t jet kandidat i pavarur pr Tirann dhe do t tentoj t thyej nj prej tabuve n skenn politike, t fitoj pa mbshtetjen e ndonj partie politike bashkin m t madhe t vendit. Bojaxhi sht lindur m 28 mars 1974 n Tiran. Shkolln e mesme e ka filluar n Gjimnazin Petro Nini Luarasi n Tiran dhe e ka prfunduar n Baltimore City College, n Baltimor (SHBA) n vitin 1993. Studimet universitare i ka kryer n Saint Johns College, n SHBA, n periudhn 1994-1997. N periudhn 2001-2003 ka kryer studimet master pr marrdhnie dhe zhvillim ndrkombtar n Universitetin John Hopkins n Uashington. Karriern profesionale e ka nisur si analist i menaxhimit t riskut n bankn Bankers Trust (Nju Jork) n periudhn 1997-1998. N vitin1999 ka punuar si koordinator i asistencs s Ambasads Britanike pr menaxhimin e krizs s shqiptarve t dbuar nga Kosova nga regjimi i Millosheviit. N periudhn 2003-2005 ka punuar si ekspert n Bankn Botrore n Uashington. N shtator 2005 sht emruar Zv/Ministr i Ekonomis, Tregtis dhe Energjetiks. N periudhn 2007-2009 ka drejtuar Korporatn Energjetike Shqiptare dhe gjat vitit 2010 Inspektoriatin Ndrtimor Urbanistik Kombtar.

N periudhn 2007-2011 ka shrbyer si antar i Kshillit Bashkiak t Tirans. Q prej tre vjetsh sht administrator i nj kompanie me pro-nsi italo-shqiptare pr importin e hidrokarbureve, ku sht njkohsisht aksioner pakice.

Pasioni i tij kryesor sht alpinizmi dhe ka ngjitur disa nga majat m t larta t bots. N vitin 2012, pr 100 Vjetorin e Pavarsis, bashk me katr alpinist t tjer pushtoi majn e Everestit. Kultivimi i produkteve bio, sht nj tjetr pasion i tij. Gjergj Bojaxhi sht i martuar dhe ka dy fmij.

Nga zyra e tij thuajse e zhveshur n zonn e ish-Bllokut, kandidati i vetm i pavarur n Tiran po i jep dorn e fundit fushats s llojit partit jan problemi, jo zgjidhja, prmes s cils synon t sfidoj rivalt partiak dhe tangon e kahershme mes s Majts dhe t Djathts, q dominon fush-atat elektorale prej dy dekadash n Shqipri. Nj muaj e pak para dits s zgjedhjeve, Bojaxhi e ka mbshtetur garn e tij te nj rreth i gjer miqsh dhe bashkpuntorsh, t cilt jan br tashm pjes e shtabit t tij elektoral. Nuk kemi struktura partiake, por nj zinxhir njerzish t angazhuar. Jemi optimist, ndaj folu njerzve me besim, i thot Bojaxhi njrit prej tyre n telefon.

Pas ftohjes me PD-n dhe zhgnjimit prej saj, ai pozicionohet n kto zgjedhje si kandidati anti-sistem dhe njeriu i duhur pr qytetin, duke synuar t thith votat e t paknaqurve n Tiran.

Pr analistt politik, Bojaxhi do t grryej m shum vota nga krahu i djatht. Vet ai nuk bn asnj dallim mes t Djathts dhe s Majts, kur flet pr munges vullneti e klientelizm politik n mnyrn se si sht drejtuar Tirana. Partit na kan br t besojm kto 20 e ca vjet, se nuk del asgj e mir jasht tyre, por sht e kundrta. Ato kan vetm gjysmn e mbshtetjes popullore, thot Bojaxhi.

Prball partive t mdha

Alternativa pr TirannEdhe pse kan profile dhe shanse t ndryshme n zgjedhjet e

21 qershorit, tre kandidatt bashkohen n mendimin se jan partit politike ato q kan dmtuar kryeqytetin dhe penguar zhvillimin e tij.

Klasa politike ka dshtuar n menaxhimin e Tirans dhe e ka kthyer kt qytet n nj fjetore t madhe, thot Guri. N 20 vjet jan thn 20 gjra, jan kuptuar 2 dhe zbatuar 0.2, shton ai. Ambientalisti sht marr prej vitesh me disa prej shtjeve m t nxehta q shqetsojn sot banort e Tirans. Ai rendit studimet e tij pr planin urbanistik, dign e Liqenit Artificial, trajtimin e mbetjeve urbane apo korsit pr biikleta n rrugt kaotike t Tirans.

Kandidati Bojaxhi bie dakord me Sazan Gurin, kur thot q

problemet e Tirans jan teknikisht t zgjidhshme. Kemi ardhur n kt pik nga mnyra se si bhet politik dhe klientelizmi me biznesin dhe jo se Tirans i mungojn specialistt, shton ai. Dis-kursi politik i Bojaxhiut gjat fushats do t fokusohet te dmi q politika i ka shkaktuar Tirans dhe vlerat q ai prfaqson, pr t ofruar zgjidhjet e duhura. E ndrsa dy kandidatt kan zgjedhur ndrthurjen mes denoncimit dhe alternativs, kandidati i tret, Arben Tafaj krkon ti qndroj larg retoriks s kritizerit n kt fushat. Retorika ime nuk do t jet me pse, por si dhe kur. M shum se t krkoj prgjegjsi te t tjert, un do t marr prgjegjsi mbi veten pr t zgjidhur problemet, prfundon Tafaj.

FAQE 7 E mart, 19 Maj 2015Fryma e Re

HAPESIRA SHQIPTAREPranvera e Maqedonis, mijra njerz

n shesh kundr GruevskitMijra qytetar nga gjith Maqedonia

kan krkuar t dieln n Shkup dorheqjen e Kry-eministrit Gruevski. Lamtu-mir Nikolla, ishte thirrja q dominoi n protest, ku sipas opozits ishin t pranishm rreth 100 mij qytetar.

Lideri i LSDM-s, Zoran Zaev, n fjaln e tij tha se zgjid-hja e vetme pr krizn sht dorheqja e kryeministrit. Ai ftoi bashksin ndrkombtare t ndihmoj q Gruevski t largohet nga pushteti pa krijuar incidente. Paralajmroj se re-fuzimi i vullnetit t popullit nga ana e Nikolla Gruevskit, mund t ken pasoja, t cilat askush nuk i dshiron, tha Zaev.

Kreu socialdemokrat, para t pranishmeve n tu-bim publikoi disa nga pika e

Pak dit para se Kuvendi i Kosovs t votoj ndryshimet kushtetuese pr formimin e Gjykats Speciale pr krimet e lufts, ekspert dhe njohs t shtjeve penale t krimeve t lufts vlersojn se, Kosova ndodhet prball presionit t madh politik ndrkombtar.

Prokurori, q e ka ndjekur penalisht ish-Presidentin serb Sllobodan Milloshevi pr krimet, q ai ka urdhruar t kryhen n Kosov, tha t premten n Prishtin se, edhe n kohn e Hags sht folur pr trafikimin e organeve, por askush nuk ka mundur t gjej ndonj fakt, prandaj tha ai, nuk jan zhvilluar hetime. Ai shtoi se, tanim sht e qart q t gjith miqt kryesor t Kosovs jan pro formimit t gjykats, pr ti gjykuar pretendimet e rezoluts s Kshillit t Evrops. Prandaj, ish-prokurori Nice i sugjeroi politiks kosovare, q t negocioj prfitimet n raport me vendimin q po merr pr t formuar Gjykatn Speciale.

Themelimi i nj gjykate t till do t ishte dika e jashtzakonshme pr do shtet tjetr dhe pse jo edhe pr shtetin tuaj. Normalisht, ndaj dhe ekziston presioni q sht ushtruar mbi qeverin dhe Parlamentin tuaj, q ky tribunal t themelohet dhe t funksionoj. Ajo me t ciln po prballeni sht nj ngarkes politike, pr t ciln ndoshta mua nuk m prket t jap qndrime, sepse prfitimet pr Kosovn n kt rast, n raport me krkesat e komunitetit ndrkombtar mund t jen mjaft t konsiderueshme. Mund t jet ndoshta pranimi n Kshillin e Evrops, apo ndonj antarsim tjetr, tha Sir Geoffrey Nice, ish-prokuror i Tribunalit t Hags.

N debatin e organizuar nga Fridrih Ebert Stiftung, u tha se, pr formimin e Gjykats Speciale, e cila do t mer-ret me krimet e supozuara t kryera nga Ushtria lirimtare e Kosovs, ka punuar aktivisht edhe Serbia.

Serbia sht shum e knaqur me formimin e Gjykats Speciale. sht duke br fushat kundr Kosovs. Gjat gjith ktyre viteve ka qen shum e interesuar, q t shoh themeli-min e ktyre dhomave t specializuara. Un shoh se, t gjitha institucionet kan qen gati t instrumentalizuara dhe mund t them se ajo e ka arritur suksesin. Mund ti kuptoj emocio-net tuaja lidhur me kt gjykat, por pr mua sht shum e vshtir t jap komente e megjithat them se ajo gjykat nuk duhet t jet vetm pr nj objektiv, tha Sonja Biserko, Hu-man Rights, Serbi 4-55.

Kryetarja e Komisionit pr Legjislacion, deputetja e Vetvendosjes, Albulena Haxhiu tha se, miratimi i Gjykats Speciale pr Kosovn nnkupton heqje dor nga nj pjes e rndsishme e sovranitetit. Po tentohet, q t krijohet nj gjykat etnike. Askush nuk sht kundr, q t krijohet nj tribunal, q do ti hetoj t gjitha krimet e lufts n Kosov. Mirpo ktu po bhet nj gjykat etnike, enkas dhe vetm pr shqiptart, tha Albulena Haxhiu, deputete e Vetvendosjes.

T ftuar pr t diskutuar pr Gjykatn Speciale, n kt debat ishin edhe prfaqsues t qeveris, por q nuk kan marr pjes.

Protesta e madhe opozits maqedonase sht mbshte-tur dhe nga shqiptart e Maqedonis, t cilt kan dal hapur kundr Qeveris s Gruevskit. Ve flamujve t shumt kombtar q valviteshin n shesh, n podiumin e protests sht folur shqip.

Studentt e Maqedonis si kurr m par, pa dallim kombi, pa dallim feje, pa dallim idealesh politike, u bn bashk pr t luftuar ata, t cilt duan ti humbasin vlerat e ktij vendi, ata t cilt nuk na ofruan ardhmri. Me far fytyre ju q po i bni kto gjer do ta krkoni votn ton. Un besoj q brezi im nuk i do ndarjet, gjenerata ime ka vendosur themelet e bashksis multietnike. Prandaj jemi sot ktu pr ti dhn fund t tilla gjerave. Ju treguam si aplikohet demokracia; ju

treguam si duket toleranca; ju treguam si duket transparenca. Ne krkojm prej jush q jo vetm ti respektoni kto vlera, por edhe ti aplikoni q asnjher m n Maqedoni mos t ndodh q nxnsit e shkollave t mesme dhe studentt tju msojn juve t pjekurve se far sht demokracia, tha n tribunn e protests nj shqiptare.

Bashkqytetar, kur ju shoh bashk si nj det njerzish, kjo sht Maqedonia, ajo q ata nuk deshn t ndodh. Ti themi jo Gruevskit, jo mercenarve t tij. Jemi t zgjuar, kt po e tregon ky popull me pranin e tij ktu sot, u shpreh nj tjetr protestues n podiumin e protests s organizuar nga opozita maqedonase.

MAQEDONI

Gjykata Speciale, srish debate mes ekspertsh juridik

Shkup, qytetart ngren tenda para godins s qeveris: Protesta deri n largimin e Gruevskit

Shqiptart n protestn e Shkupit, nga tribuna flasin edhe prfaqsuesit e tyre

KOSOV

Opozita maqedonase nuk do ti ndaloj protestat deri n rrzimin e

Menjher pas mitingut t madh, protestuesit filluan t vendosin tenda para godins s qeveris, ku si thon, do t qndrojn deri n lar-gimin e qeveris aktuale. Me automjete t ndryshme demonstruesit kan sjell, shtretr, mbulesa dhe ushqim pr t vijuar me fazn e dyt t protests. Si mund t vreni shum qytetar kan ven-dosur t qndrojn ktu me tenda, deri sa t largohet qeveria. Kemi prgatitur edhe program pr ata q do t qndrojn ktu, debate, muzik, ligjrata. N kt mnyr do t mundohemi ti tregojm qeveris se n kt shtet ekziston shoqria civile

q dshiron n Maqedoni t kthehet liria, shprehet nj qytetar. Planifikojm t qndrojm ktu deri n fund, derisa Gruevski nuk jep dorheqje pr t ndaluar mashtrimet e tij dhe gjrat e kqija q ia ka sjell vendit, tha i vendosur nj tjetr qytetar. Do t vazhdojm deri sa Nikolla Gruevski nuk e jep dorheqjen. Ne shqiptart krkojm edhe nga Ali Ahmeti q t jep dorheqje nga koalicioni me Gruevskin, tha nj protestues shqiptar.

Lideri i LSDM-s opozitare, Zoran Zaev, dit m par tha se protestuesit q do t qndrojn para qeveris jan paraqitur n mnyr vullnetare pr t vijuar protestn deri n largimin definitiv te Gruevskit nga pushteti.

programit t tij, ndrsa tha se Maqedonia n t ardhmen do t jet vend ku t gjith qytetart do t jetojn t barabart, pa dallim etnie. 24 vite Maqedoni sht nj shtet me dy shoqri, kt nuk mund ta lejojm m tepr. Maqedonia do t jet nj shtet, nj shoqri ku do t jetojn qytetar me t drejta t barabarta q do t jen krenar me atdheun e tyre, u shpreh lideri i opozits maqedonase.

Demonstruesit kishin bllokuar t gjitha bulevar-det kryesor rreth selis s qeveris, pr ti dshmuar Gruevskit se nuk gzon m legjitimitetin e popullit. Dua t kthehet demokracia dhe liria, t ket barabarsi mes qytetarve, t ket t drejtn e punsimit do qytetar dhe jo vetm ata me libreza partiake, shpre-

het nj protestues. Protestoj pr fitore, t kemi liri dhe t jetojm bashkrisht, shqiptar e maqedonas, thot nj tjetr protestuese.

Krahas maqedonasve, n kt protest morn pjes edhe qytetar t bashksive t tjera etnike. Prve flamujve shqiptar dhe protestuesve me plisa t bardh n kok, n mit-ingun e opozits nuk mungoi as harta e Shqipris Etnike. Un vij nga Kumanova dhe protestoj kundr terrorit q ndodhi para nj jave n Ku-manov. Krkojm q Nikolla Gruevski dhe stafi i tij t japin dorheqje, tha nj protestues. Edhe pse urrej Gruevskin dhe Zaevin, n kt protest jam pr t shprehur revoltn kundr asaj q dgjuam nga skandali i prgjimeve, ku Jankollovska

dhe t tjert na ofendojn rnd neve shqiptarve.

N protestn e opoz-its morn pjes edhe kreu i socialistve evropian Sergej Shtanishev, prfaqsuesi i Parlamentit Evropian, Knut Fleckenstein, Ricard Hovit dhe ambasadort e vendeve perndimore n Shkup.

Protesta sipas opozits shnon fundin e regjimit t Gruevskit, megjithat bhet e ditur se rreth 5000 protestues kan vendosur t vazhdojn qndrimin e tyre para qeveris deri n largimin definitiv t ksaj qeverie. Protesta e opoz-its u organizua pas publikimit t skandalit t prgjimeve, q sipas opozits maqedonase zbulon skandalet korruptive dhe kriminale t zyrtarve m t lart t qeveris.

FAQE 8 E mart, 19 Maj 2015Fryma e Re

K U J T E S Revolta e Spait, 21-23 maj 1973D

ikush nga t dnuarit e moshuar (pr t mos

rrezikuar at ushtarak fisnik) ngadal, dika i foli Sknderit e ai e ndrpreu n ast at dialog t papritur. Po ai dialog, n qetsin e improvizuar t asaj nate plot shqetsim, besoj sht dgjuar (ndoshta jo qart) edhe nga ndrtesat ku rrinin n prit ata mesh-kuj t nj race tjetr q po lodheshin aq shum me arkivolet tan

Ai bisedim, m tepr i shikuar se i dgjuar, frika e tyre prej dikaje m t madhe e dyshimi i prjetshm tek ushtart e tyre, q i trajtonin aty-aty me ne, ai bisedim pra, i zvendsoi ushtart (q po ndjenin e po shikonin dika t papar) me polic pa sy e pa vesh

N at ambient jo njerzor ku jetonim, ai shuante do shkndij q mund t shndrrohej n zjarr t madh. Ndodhej prher atje ku krkohej pat-jetr fjala e nj burri t urt. E n do tubim klandestin, prpara e n ato tre ditt e revolts, at e dgjonin t rinj e t moshuar dhe kryenin gjithka q shihte t drejt ai. H. Sokoli qe shpirti i asaj ngjarjeje t domosdoshme e t pa evituar. Ai qe koka e atyre djemve t rrall. E si qe n t vrtet, un e njoha n gjyqin e Spait, n gjyqin shembullor q kishte sajuar e fryr regjimi hibrid i atij shekulli.

Po tani le t kthehemi te zjarri q u ndez at nat e q villte tym t zi si asnj zjarr tjetr, kudo ku ka rn, gjersa hyn pas tri ditsh m nj mij e njqind pranga dhe nj mij e njqind kye triumfatorsh. Ata, q gzmin e atij triumfi legjendar, e ndan me Korpusin fammadh t Burrelit!!

Sikur t mos mjaftonte ai str-mundim i pathn npr ato galeri t lemeritshme e t mos mjaftonte ajo pasiguria e prhershme e rindrtimeve masive, n oborr e prreth barakave t tij, madje gjer n gjysm dyert e WC-ve, ngriheshin me mburrje lloj-lloj stendash dacibao ku meshkuj t menur nga tant bnin moralin e kohs Prandaj, djem t matur e t nxituar bashk, zemrimi i hodhi me urrejtje mbi ato stenda paavure.

Pash n at mori djemsh, Q. Demirin q po shkulte njrn nga stendat dhe ashtu si jo me paramen-dim, e pyeta po bnte?

Ai qe shum i sjellshm, po at nat jo t zakonshme, mu prgjigj ashpr:

- Nuk po m sheh po bj? Po un i mbytur npr derte sa

pr dhjet Q. Demir, bra sikur se dgjova dhe shpreha nj mendimin tim pothuaj monolog:

- Sot qenka e freskt nata, sa do t qe me mend nj zjarr

- Pse gjith kto rrangalla smjaftokan vall?

- Jo, jo, edhe kto mjaftojn, po se tu hidhni prsipr edhe ato plehrat e biblioteks, sdo bni keq. Do t kalonim nj nat t paharruar.

Kaq mbaj mend se fola me t e ngadal iu drejtova tarracs.

Disa vite m pas, kur fati katran na bashkoi n Burrel e u soll biseda rreth asaj nate aq t tensionuar, ai m tha se kishte shkuar me vrap n barakn e shokve t tij e po ashtu me vrap i ishin drejtuar biblioteks,

mirpo ishin tepr t vonuar. Atje, sapo qe shprthyer dera, mjaft duar q dridheshin m tepr se kurr, duar q flisnin m tepr se kurr, flaknin n terrin e asaj nate, dika m t zez se vet nata e do nate Ferri.

Kshtu u dogjn n zjarrin e saj nate, ata meshkuj hibrid, q kishin djegur e prvluar m tepr se gjysmn e Globit

N drithijet e tij u prgatit (me respekt e qetsi t habitshme pr nj mij mendje) edhe Flamuri yn i vrtet. I sjell e i prcjell nga duart e Atit t kombit ton, Sknderbeut. I sjell nga duart e Burrit t vetm t nj shekulli, Gjergj Kastrioti.

Pa ekiin, q na shembi brin-jt, pa draprin q na preu kraht, pa yllin q u shofshin po qen t atill. Pr dy dit e dy net, u ngrit lart e rrahu flatrat si asnjher, shqiponja e Kastriotit, shqiponja jon

T gjith burrat e atij arki-pelagu qndronin atje n kmbt e saj dhe e shihnin t heshtur tek rrihte flatrat me ritmin e zemrave t tyre e vazhdonin t heshtnin, a thua mos e trembnin e iu ikte pa u par mir e pa u ngopur me hirin e saj...

M. Vlashi, q pr penel kishte nj lopat me peshn e trupit t tij, prnjhersh u rrit si vigan, pa nj vigan me sy t prlotur se dika kishte br vrtet, dika kishte thn

Me sy t prlotur nga ai ast i pa prfytyruar e sublim, ishin edhe ata djem burra, q po qndronin krenar t kmbt e saj. E nj er e leht si pr-shndetje, ledhatonte edhe flamurin e shqiponjn, edhe ata burra q i dhan frym nga fryma e tyre.

Prshndeste ai fllad M. Vlash-in, S. Dajn, pushkatuar! D. Bejkon, pushkatuar! H. Sokolin, L. Kokn, vllezrit oku, G. Medollin, Gj. Kadelin, N. Kolecin, R. Lazrin, F. Dushkun, H. Pashain, pushkatuar! Z. Palin, pushkatuar! H. Benn, Y. Merdanin, U. Pashollarin, D. Pojanin, B. Fishtn, Sh. Setin, L. Burimin e mjaft t tjer, sikur ta dinte se po prshndeste pr her t fundit katr zambak: Sknder Dajn, Dervish Bejkon, Hajri Pashain e Zef Palin, q sdo ta ndjenin m kurr as puhin e acarit e motive, as ligsin pa fre t krijesave hibride

Ishte mngjesi i dats 22 maj 1973, i gdhir me drita t shuara, po jo pa drit. At nat, gjith ditn e gjith natn, un them se qielli Mirdits mund t kishte ndriuar aq shum vetm kur digjeshin me gjakftohtsi barbari, kullat fatzeza mirditore!

Stendat e shumta e veprat e panumrta t gjenive t Marksizm-Leninizmit, t prziera e t shumuara edhe nga dy luante bots n vitet 70-t, kishin br at zjarrin e madh

q kemi treguar tani e q prreth tij spo lihej qyfyr pa u thn, kur nga ora e dreks, te zyra e oficerit t rojs, u thirr me portavoe nj prfaqsi t dnuarish, pr t shtruar krkesat e tyre (q sipas mashkullit t por-tavoes, nuk shihte asgj anormale pr t krkuar) e t merreshin vesh njher e mir.

Pikrisht n fundin e asaj ligjrate qllimzez, u prmbys ma-turia e habitshme e asaj bashksie n hall. Shum prej atyre djemve q i kisha par shpesh ato dit t aprovo-nin kshillat e matura t H. Sokolit, L. Koks e S. Danglliut, pas asaj ligjrate-benzin, nuk kishte njeri ti frenonte. Dhe kishin hak.

Si mund tu thoshte atyre njerzve fatzinj se siu kishte br asgj t keqe?! Kur mjaft prej tyre u kishin vrar baban e vllan e kur me gjakun e mjaft t tjerve, me njerzit m t dashur t tyre, kishin sajuar aq kampe njerzore internimi, sa kishte dhe vila e rezervate personale gjuetie! Po ata, ata vet, a skishin varrosur pr s gjalli? E tiu thoshe pastaj se ata qenkan revoltuar m kot! Ato fjal ishin t paturpshme si goja q villte. Ato fjal ngacmonin do durim

Q at ast vdiq arsyeja e pals son, se nga ana tjetr e telave, ajo kishte vdekur shekuj e shekuj m

par. U than q marrzira nga t dyja palt n at ballafaqim, sa un do tju mrzisja edhe juve, edhe veten po tjua prshkruaja hollsisht ato mr-rzi. Shkurt, nga t dyja ant e telave, pr dy or e ca, at dit u fol njlloj gjuha harbute e kuqe

Pas asaj prplasjeje, mbasditen e dits s dyt, natn e gjith ditn e natn e tret, kosherja vigane gumzhinte nga mijra gjykime, nga m t guximshmet, nga m t udit-shmet e nga m t pamundurat.

E kush ishin ata rebel q pr-bnin at rreth t Dantes, q pa arsye ngrinin zrin e tyre, un do tju tregoj pr njrin nga ata e ju do t merrni vesh gjithka t ngjashme, tepr t ngjashme me akuzn e dnueshme t tij edhe pr secilin nga ata armiq t rezikshm...

L. Kokn e njoha n tharjen e knets s Skrofontins, m 1969. T dy ishim t rinj ather e do tna duhej t ecnim bashk n terrin e asaj nate t thell nga Skrofotina n Spa e nga Spai n Burrel, pr njzet e dy vite t akullt e pambarim, ku si mijra t tjer, lam ndrrat, rinin e shndetin.

E njihja jetn e L. Koks sa nuk njihja jetn time. Dija dhe akuzn, sa t pabesueshme, aq dhe qesharake t tij, e cila m mir ti kishte marr kokn sesa ti merrte ato vite q

PRNDJEKJET

njri nga ata sapo e dha provn, kur shokt tuaj shprthyen birucat

FAQE 9 E mart, 19 Maj 2015Fryma e Re

K U J T E S D R E J T S IFryma e Re

skthehen kurr! E di un pr jetn e gjymtuar t tij, pak a shum do ta msoni edhe ju.

N vitet 50-t, sm kujtohet sakt se vit, i qe arratisur nj djal i tezes. Po ku qe arratisur e a ishte gjall? Asnjri sdinte gj. Tezja

e tij kishte nj vajz t martuar dhe at pikn e vetme t humbur nga syt pr s gjalli! N shtpin e saj kishte vite q sdgjohej jo gazi, q nuk bhej fjal pr gaz, po n at shtpi nuk dgjoheshin as dyert, n hapeshin a mbylleshin. Atje mungonte pika e vetme, atje mungonte jeta. Gjallrin e asaj qyqeje (n mundem ta quaj) e mbanin e bija dhe motra e saj me dy djemt, L. me t vllan.

N fillim t viteve 60, kushriri i tij, i djegur nga malli e maraku pr nnn, motrn, tezen me djemt e gjith t dashurit, nj mesnat pus, fare papritur, hyri n Vlor, n shtpi e drejt e n kraht e nns, gati t mendur nga ajo e papritur e bardh, q me dorn q i dridhej, shtrngonte gojn t mbante gulet, t mbante klithmat, se dgjohej jasht e vinin ata t paudht e ia merrnin.

N ato vite shekuj, te ne paniku ia kishte kaluar edhe nj epidemie t pathn kolere Qe n lagje paniku, n udh, n dyqan e n shtpi. Si besohej shokut, gruas, motrs e vllait. Si besohej askujt. Se jo goja q nuk duhej kurr t hapej, po edhe mimika duhej nn kontroll, sikur edhe te nj gomar q hasje n udh, se ku i dihej fshihej n ata vesh?

Ky lloj paniku me gjymtyr, i kish pushtuar krejt qenien edhe asaj nne t gjor, q i flisnin vetm duart shkarpa, mbi kryet e t birit.

As motra, motra e dshiruar pr t, se pa dot. At nat t lume, nna e mjera qlloi vetm n shtpi dhe si ndau as me vajzn ato or t paharruara, q i dremiste n prehr ai, i vetmi, i miri, drita e syve t saj.

m e bir i takuan n mesnat, kur sndihej asnj z njerzor, asnj lehje qensh me katr apo me dy kmb, ata u takuan kur edhe nata n mos flinte, kotej. E po ashtu natn u ndan

m ka treguar L. pr at ndarje rnqethse, vetm nj pen Hygoit do tjua thoshte, dora ime smundet.

Kishte marr n xhep, ai diversant i prbindshm, nja dy a tre fotografi t nns e t motrs, nj revist Hosteni q e kishte harruar L. te tezja e tij nj mbrmje e pasi kishte marr dhe puthjet, ngashrimin e bekimin e s ms, kishte humbur n terrin e asaj nate.

Pes dit m pas, kur i prmbysn shtpin gjat kontrollit-grabitje, ata ia thon me partishmri e mburrje vrasjen e t birit dhe u talln m t, edhe kur ajo qyqe iu ra pa ndjenja te kmbt. U talln me t, se ajo grua ishte nna e nj diversanti q do t hidhte ne er gjith industrin e rnd t Vlors, e po ti ecte mbar aty, ashtu do ta psonte edhe industria e rnd Fierit dhe nga burime t sigurta, kishte t dhna pr t, se paska pasur me vete disa kg helm jashtzakonisht t fort, q do ti hidhte n shum stacione uji t pijshm... Hajde pastaj mos u tall me t mn, hajde mos e vrit at diversant!

Edhe n familjen Koka qe heshtje varri. Pak dit nga thyerjet e shkatr-rimi, n shtpin e diversantit t vrar, L. qe zhdukur sikur skish qen kurr.

Pr gati shtatmbdhjet muaj nuk pati nga ai asnj gjurm, sikur edhe t hamendshme! Ti lem tani ato dy motrat qyqe n plagt e pa prshkruara t mijra e mijra qyqeve si ato, nato vite-shekuje t ndjekin L. mes muresh t prgjakur e memec, ku edhe drita hynte e sakatuar e pr t ardhur keq. Ama do tju them q pr nj ast mos mendoni ju se L. qe m kot atje. Pr nj ast mos mendoni se organet e policis e kishin arrestuar padrejtsisht! Zotrinjt hetues, gjyqtar e prokuror t atyre shekujve (kjo dihet tashm nga t gjith njerzit q prjetuan at koh t ndritur) ishin (shrbtort e popullit) q nuk gabuan kurr! Po si mund t gabonin ata meshkuj q vet populli i kishte zgjedhur n ato detyra aq delikate? Si mund t gabonin ata meshkuj aq t kompletuar Kllas. Dyshime t tilla t padrejta ka pasur prher vetm armiku i kllass, vetm ai.

N revistn Hosteni, q iu gjet n xhep diversantit, u gjet edhe emri e mbiemri i L. Koks, i shkruar diku n nj faqe, q do t thoshte: U gjetn inicialet U gjetn gjurmt e nj rrjeti t madh terroristsh q kapo t tyre kishin keqbrsin e deklasuar, armikun e betuar t kllass, L. Kokn. Tmer-rin e Vlors e m tutje, q n revoltn e Spait, pasi kishte br me shpirt ndr dhmb mbi njmbdhjet vjet burg (do ti fshiheshin si fshin stuhia gjethet e rna), do t niste nga e para nj dnim t merituar dy dekada e gjysm edukuese Kjo ishte akuza e dnimit t njrit nga ata keqbrsit e betuar e ngjashme me akuzn e t gjithve, si ngjasojn dy pika uji.

Mbas diten e dats 23 maj, tridhjet e nnt makina me ushtart e Kor-pusit t Burrelit, tre autoblinda e nj makin gazi, zbarkuan n at pus mirditor, ku nj grusht anormalsh kishin pasur guximin e mendur t ngrinin zrin kundr qeveris s tyre, q jo vetm ndiqte nj doktrin nga m parimoret e Globit!..., por po prdorte pr ta, metodat m edukuese e m efikase pr formimin e njeriut t ri. Po ata jo vetm q nuk e monin, po ngrinin edhe krye! Mos humb arsyen pastaj! E rezultantja e atij zbarkimi, qen dy ushtar kundr nj t burgosuri! Dy gryka zjarri kundr nj kufome! paradoks i gjetur! Nat frym mirkuptimi, agoi 24 maji i 1973.

Kushdo nga shokt e tyre, po ti shihte ata dymbdhjet burrat e atij gjyqi shembullor t dal nga ajo lloj hetuesie, sdo t kishte mundur ti njihte! Sknder Daja, Dervish Bejko, Hajri Pashai e Zef Pali sishin gj tjetr vese nj mask gjaku q uditrisht qndronte n kmb. Po nuk kishte ndonj ndryshim t dukshm edhe te tet t tjert, t plagosur e t lar n gjak, q u imponohej me egrsi prgjigjja jo ose po, n at gjykim t inskenuar, t paturp e shtazarak, q u mori jetn katr shqiponjave e gjymtoi prjetsisht ata t tet q u kurseu plumbin e pesdhjet e gjasht t tjerve, q prjetuan hetuesin barbare t kryeqytetit ton

Kshilli i Ministrave miratoi t mrkurn vendimin pr propozimin e projektligjit, Pr sistemin e vlersimit t veprimtaris s gjyqtarve n Republikn e Shq-

ipris. Ky projektligj sht nj ndr masat e krkuara n kuadr t prioritetit nr. 2 t Udhrrfyesit pr zbatimin e reformave t nevojshme pr 5 prioritetet kye pr procesin e integrimit n Bashkimin Evropian. Gjat fazs prgatitore t ktij pro-

jekt-akti, Ministria e Drejtsis ka bashkpunuar ngushtsisht me aktort e prfshir n procesin e vlersimit, prvoja e t cilve ka qen nj vler e shtuar gjat hartimit. Pr kt qllim u ngrit nj grup i prbashkt pune me prfaqsues nga Ministria e Drejtsis, Kshilli i Lart i Drejtsis, Unioni i Gjyqtarve, kryetar gjykate, gjy-

qtar si dhe prfaqsues t misionit t BE-s, Konsolidimi i sistemit t drejtsis n Shqipri (EURALIUS IV), q kan asistuar n do faz t hartimit t tij. Projektligji iu nnshtrua fazs s konsultimit me t gjith aktort e sistemit t drejtsis, grupet e

interesit, si dhe me ekspert vendas dhe t huaj.

Qeveria miraton pr/ligjin pr sistemin e vlersimit t gjyqtarve

Risit:Qllimi i ktij projektligji sht prmirsimi i

veprimtaris s gjyqsorit n trsi, duke promovuar cilsin dhe eficiencn n dhnien e drejtsis nprmjet vlersimit t aftsive profesionale dhe etike t veprim-taris s gjyqtarit. Synimi i ktij ligji sht t prmirsoj n mnyr t vazhdueshme aftsit dhe kapacitetin e gjyqtarve, duke prcaktuar standarde t qndrueshme pr cilsin dhe sasin e veprimtaris s gjyqtarve.

Objektivat e ktij ligji jan prcaktimi i parimeve, kritereve dhe procedurave pr vlersimin profesional dhe etik t gjyqtarve t gjykatave t shkalls s par dhe t gjykatave t apelit. Vlersimi profesional dhe etik do t shrbej pr t informuar Kshillin e Lart t Drejtsis n procesin e vendimmarrjes n lidhje me ngritjen n detyr dhe transferimin e gjyqtarve, duke siguruar nj proces zhvillimi t karriers s tyre t bazuar n meritokraci dhe kritere objektive.

Ky vlersim do t informoj KLD-n dhe Shkolln e Magjistraturs n lidhje me nevojat pr trajnim dhe pr t lehtsuar planifikimin pr trajnim. Ky projektligj do t lehtsoj identifikimin e gjyqtarve q mund t ken aftsi t veanta profesionale dhe do t kontribuoj n prmirsimin e strukturs organizative t gjykatave, t kushteve t puns t gjyqtarve dhe t sistemit gjyqsor.

Ky projektligj nuk prek shtjet institucionale n lidhje me vlersimin, por ndjek strukturn institucionale aktuale, sipas t cils Kshilli i Lart i Drejtsis sht organi prgjegjs pr vlersimin. Aspekti institucional do t shqyrtohet n kuadr t reforms s sistemit t drejtsis q sht duke u hartuar nga Komisioni i Posam Parlamentar Pr Reformn n Sistemin e Drejtsis.

Sistemi aktual i vlersimit bazohet n vendimin nr. 261/2, dat 14.04.2010, t Kshillit t Lart t Drejt-sis, i cili parashikon se vlersimi prgatitet n form prshkruese dhe statistikore nga Inspektorati i Kshillit t Lart t Drejtsis dhe bhet nga vet Kshilli. Ky sistem bazohet kryesisht n veprimtarin q kryejn inspektort e KLD-s pr t mbledhur t dhna n lid-hje me performancn e gjyqtarve. Aktualisht kriteret dhe procedura i ofrojn relativisht Kshillit t Lart t Drejtsis nj hapsir t gjer diskrecioni.

Sipas progres raporteve t Komisionit Evropian pr Shqiprin, vlersimi i gjyqtarve prbn nj kriter vendimtar pr nj proces t bazuar n merit dhe trans-parent t transferimit dhe ngritjes n detyr. Nevoja e rregullimit t sistemit t vlersimit me ligj prbn garanci dhe parakusht pr objektivitetin e procesit dhe i jep rndsin e duhur zbatimit t tij.

Ky projektligj synon nxitjen e pjesmarrjes aktive t gjyqtarit n procesin e vlersimit t tij duke e br partner n kt mekanizm. Sistemi i ri i vlersimit

prqendrohet n vetvlersimin e gjyqtarit, i cili bhet i detyrueshm duke kombinuar n kt mnyr bashk-ekzistencn ndrmjet vlersimit dhe vetvlersimit duke siguruar q vlersimi t jet objektiv dhe transparent.

Kriteret e vlersimit jan t prcaktuara qart dhe jan t matshme, bazuar n tregues t caktuar. Vet vlersimi sht i detyrueshm dhe prbn piknisjen e procedurs s vlersimit. Rregullimi i sistemit t vlersimit me ligj jep garanci pr objektivitetin e pro-cesit duke qen se kriteret jan t prcaktuara dhe me tregues t matshm.

Nj ndr qllimet e ktij projektligji sht t pr-caktoj standarde t qndrueshme pr cilsin dhe sasin e veprimtaris s gjyqtarve. Vlersimi kryhet, duke i dhn rndsin m t madhe vlerave profesionale dhe cilsis n pun n funksion t zhvillimit t karriers profesionale.

do gjyqtar vlersohet s paku nj her n 3 vjet. Kryetari i gjykats vlersohet s paku nj her n 4 vjet, sipas kritereve dhe procedurave t parashikuara n kt ligj. N do rast veprimtaria e tij vlersohet brenda kohzgjatjes s mandatit, por jo m von se 3 muaj nga mbarimi i mandatit t tij. Projektligji parashikon shpre-himisht se n procesin e vlersimit zbatohen rregullat e parashikuara n legjislacionin pr papajtueshmrin e ushtrimit t detyrs dhe pr parandalimin e konfliktit t interesave.

Projektligji parashikon dhe procedurn e vlersim-it me krkes t prshpejtuar pr t shmangur situatat e mungess s nj vlersimi n rastet e ngritjes n detyr dhe transferimit. Vlersimi kryhet nprmjet nj procesi t shpejt, me an t procedurave t thjeshta dhe n afate kohore t arsyeshme pr t siguruar t dhna n kohn e duhur pr karriern e gjyqtarit.

Procedura e vlersimit respekton standardet e procesit t rregullt ligjor pr gjyqtarin, duke prfshir t drejtn pr tu njohur me aktet, t drejtn e aksesit n dosjen e vlersimit, t drejtn pr t marr pjes n proces, t drejtn e kontradiktoritetit, t drejtn pr tu dgjuar, pr tu mbrojtur, pr t pasur nj akt vlersimi t arsyetuar dhe t drejtn pr tu ankuar mbi aktin e vlersimit.

Subjektet e ngarkuara me detyrn e vlersimit jan t detyruar t ruajn konfidencialitetin e t dhnave t gjyqtarit q vlersohet, si dhe t dhnat e tij personale sipas legjislacionit n fuqi.

Kryetart e gjykatave vlersohen gjithashtu pr veprimtarin e tyre si kryetar gjykate, mbi bazn e kritereve t prcaktuara nga ky projektligj. Gjithashtu parashikohet se gjyqtart, t cilt jan rekrutuar n struk-tura t tjera juridiko-profesionale dhe ruajn statusin e gjyqtarit, vlersohen sipas rregullave t vlersimit n strukturn ku ata jan rekrutuar.

FAQE 10 E mart, 19 Maj 2015Fryma e Re

AMBIENT/VZHGIMShprfytyrimi i plazhit t malit t robit

dhe verbria e ministrit t mjedisitPopulli thot se po i more detit nj pllmb ai t merr nj pash. Kt aksiom t marrdhnieve t njeriut me detin, lumin, me natyrn, populli e ka zgjidhur duke iu br krah natyrs. Pr tu mbrojtur nga dallgt e detit, nga vrshimet e lumit, nga shfryrjet e prrenjve, ai ka mbjell pisha, plepa, shelgje, fara e fidan pyjor nga fondi i madh i natyrs. Pishat e plazhit t Malit t Robit thon se jan mbjell n fillim t viteve 60-t t shekullit t kaluar me pun vullnetare...

Dit m par, n rrjetet sociale dhe n dritaret e vogla t tele-vizioneve kombtar, sinjali i t cilve nprmjet satelitit shkon n shtpit e shqip-tarve edhe n ann tjetr t bots, pash n sinkron, me z dhe figur dy ministra t Rilindjes, zotrinjt Koka dhe Ahmetaj t veshur me t bardha, midis vullnetarve t pastrimit t plazhit t Golemit. Pamja m ktheu m se tri dekada m par, kur telekro-nisti i qytetit ton e prqen-dronte fokusin mbi sekre-tarin e par dhe kryetarin e komitetit n, aksionet me goditje t prqendruar... Bra nj shnim mbi foto-reportazhin e prcjell n facebook. I ftova t shkojn pak m tej bregut t detit, pesqind apo m shum me-tra m tej, pr t mbled-hur gurt dhe mbeturinat e betonit t hedhura n det n linj lineare nga pronar hotelesh e lokalesh, t cilve u rrezikohej biznesi nga deti. Populli thot se po i more detit nj pllmb ai t merr nj pash. Kt aksiom t marrdhnieve t njeriut me detin, lumin, me natyrn populli e ka zgjidhur duke iu br krah natyrs. Pr tu mbrojtur nga dallgt e detit, nga vrshimet e lumit, nga shfryrjet e prrenjve, ai ka mbjell pisha, plepa, shelgje, fara e fidan pyjor nga fondi i madh i natyrs. Pishat e plazhit t Malit t Robit thon se jan mbjell n fillim t viteve 60-t t shekullit t kaluar me pun vullnetare. U rritn dhe u shumuan fidant e vegjl n tok t vet pr t pas brezi i ri pas disa dekadash nj pyll nga m t bukurit e vendit, nj vend ku kn-dojn bilbilat e notojn mbi valt e kaltra t detit Zanat. T part q u vun n cung sharrn pishave pr t ndrtu-ar vila ishin njerzit e veshur me pushtet, pr tu pasuar nga njerzit e veshur me para t nxjerra nga kanale ujrash t zeza. T part q i vun prita detit ishin pushtetart... N breg t detit n plazhin e Malit t Robit, nga Pishat e buta e deri sa t kap syri tutje n plazhin e Qerretit, vsh-trimin ta mbrthen nj pamje

q nuk e ka shoqen n bot. Pamja nuk prshkruhet me fjal. Pamja nuk tregohet me fotografi. Shmtimin nuk e ar-rin ta kap as kamera filmike... Thon se i pari q e ka sul-muar detin n plazhin e Malit t Robit ka qen nj ministr i mbrojtjes. E sulmoi me t gjitha mjetet e rnda q mbretria e tij kishte n in-ventar. Me kamion t rnd, buldozer, vina t mdhenj. Betonoi bregun aq sa nuk mbeti rrip toke pr t kaluar nga njra an e plazhit n ann tjetr. M pas i hyri detit pash m pash, duke hedhur far dilte nga mali e far rrzohej nga palla-tet. Gur ciklopik, betone t nxjerra nga grmadhat e shtpive t shkatrruara, trar betoni, kupola t prmasave t ndryshme nga fondi i madh i istikameve t diktaturs. Deti nuk sht sulmuar kaq fort, kaq ashpr dhe me kaq sende t vdekura mbartur nga qenie lvizse t rnda. Deti u egrsua, sulmoi rrn, sulmoi rrnjt e pishave... Prgjigjja erdhi e menjher-shme. N tre-katr, vite Plazhi i Malit t Robit u shprfy-tyrua. Rripa disa metra t gjer me mbeturina ndrtimi n fillim e me ferro betone pistash m pas vijuan njeri pas tjetrit sulmin drejt thellsive. Vitin e kaluar rripat, si kmb oktapodi kishin arritur deri te hoteli Elesio. Ishin m se dhjet kmb oktapodi... Kt vit, nga tetori n maj, ishin shtuar edhe dy kmb t tjera. Nj prpara klu-bit Monaco dhe tjetri pr-para Pishave t buta. Vullnetart q sakrifikojn t dieln e mueshme t pushim-it, shoqruar nga dy ministrat e qeveris Rilindja, pan dhe mblodhn mbeturinat mbi rr, mbeturina q si i pash nj dit fillim maji, tash po i mbledhin pronart e lokaleve, plazheve private n interesin e tyre pr t pritur pushuesit. Ministrat, n kt hapsir kohore duhet t ishin marr me pronart q pushtuan detin, shkatrruan plazhin, ngritn prita detare pa asnj plan, pas asnj studim, pa as-nj lloj leje zyrtare shtetrore. Duhet t kishin uar INUK-un pr t detyruar inonduesit e

detit pr ta pastruar at, pr ta br si e kishte ln natyra. Me sa duket, me sa kemi par deri m sot, ndrtimet duke hyr thell detit, hedhja e mbetjeve t ngurta duke kri-juar ngastra vetjake pr pro-nart e vilave n bregdet, nuk jan n vmendjen e shtetit. Ka nj rrug q zbret nga rruga dytsore e autostrads te Mali i Robit, rrug q mban emrin e Heroit Kombtar Sknder-beu, nj rrug qorre, qorruar nga ndrtimet pa leje, nj rrug q megjithse u prishn

disa ndrtime, nuk ka arritur ende t takohet me bregdetin. Rruga kur zbret, n t majt t saj, ka nj kanal q harkon e merr udh e derdh ujrat e zeza n bregdet. Pikderdhja sht filmuar e anatemuar vit pr vit nga t gjitha rrjetet televizive. Askush nuk ka vepruar. Ujrat e kanalit i pash t derdheshin n det me t njjtn ngjyr t errt e me t njjtn er t rnd... Kanali, me sa pash e me sa dgjova edhe kt vit fole mushkonjash do t mbetet...

Rruga Sknderbeu sht e vetmja rrug e pa asfaltuar, rrug e ngusht, me balt n dimr e me pluhur n ver. Vetm pesqind metra e gjat... Rruga n mos kt ver, verat e ardhshme do t sistemohet. Mir q nuk ndodh kto dit zgjedhjesh se do t prfun-donte si rruga q prshkon tr plazhin e malit t Robit. Mbi t u hodh nj dor be-ton elektoral n qershorin e zgjedhjeve t vitit 2013. Tani rruga sht cop-cop. Kanali, n mos kt ver, ve-

rat e ardhshme do t futet n tuba betoni e uji i zi nuk do t derdhet n det. Tani sht koh zgjedhjesh dhe krye komunari n largim, e ka mendjen te llogarit bankare e jo te hallet qytetare. Mbase kandidati i ri pr bashkin e Kavajs do t udhtoj kto dit rrugs Sknderbeu dhe do t mbaj shnime pr vern q vjen. Pr rrugt, kanalet, gjelbrim-in e t tjera n tok, mbase do t mendohet dhe veprohet n interes t komunitetit e t tur-izmit, nj privilegj i veant pr bashkin e Kavajs. Mbase...

Por un jam skep-t ik pr bregdet in . De-tit i jan marr jo nj pl-lmb, as edhe nj pash. Kam frik se deti, me at q i sht br dhe me at q do t bhet, do t na prgjigjet nj dit jo me pash por me milje... Ather Mali i Robit do t jet nj shkmb n bregdet, n mos nj ishull n det... Sot, m 13 maj 2015, spik-eri i televizionit lexoi nj shkres t ministrit Koka, drejtuar kryetarve t komu-nave q t mbrojn natyrn !! Nuk e di n se at shkres ia ka drguar edhe detit n Malin e Robit dhe Adriatikut e Jonit, nga Buna n Butrint pr t mbrojtur natyrn!?

Durim Madhi

Britanikja Daily Mail, i ka kushtuar nj shkrim mjaft t gjat dhe interesant pr hapjen e Ishullit t Sazanit, si nj vend i frekuentueshm turistik. Ideja pr ta kthyer Ishullin e Sazanit n nj destinacion turistik, tashm ka trhequr vmendjen e shtypit botror. Kjo dhe pr faktin se ky ishull ka nj histori politike dhe ushtarake tepr aktive. Q n kohn e Roms s lasht fillon historia pr ta dominuar at. N brigjet e tij, jan ndeshur flota luftarake, anije piratsh, aventurier detesh e zhytsish nnujor deri te dominimi komunist pr ta shitur si nj kshtjell t pa mposhtur. Ka vite q flitet pr ta kthyer kt tok t veuar n nj vend turistik e t vizitueshm nga t gjith. Por deri m sot nuk sht realizuar. Por deklarimi i Kryeministrit Rama, e ka br t besueshm realizimin e ksaj dshire. Kt e konfirmon edhe Drejtori i Agjencis Kombtare t Bregdetit Auron Tare. Kt sezon turistik veror, pushuesit mund t udhtojn edhe drejt Sazanit. sht mbajtur n Bruksel takimi i shtat i Kshillit t Stabilizim-Asocimit, Shqipri-BE. Delegacioni shqiptar prfaqsohet nga ministrja e Integrimit, Klajda Gjosha, ministri i Jashtm, Ditmir Bushati dhe kryetarja e Komisionit t Integrimit, Majlinda Bregu.

Daily Mail: Ishulli i Sazanit, destinacion turistik n Shqipri

FAQE 11 E mart, 19 Maj 2015Fryma e Re

Abdurahim ASHIKU

EMIGRACION

revolTa Q Solli nga paTra iliaz BoBajPrisja t vinin zotrinjt e ministris. E meq ata nuk erdhn po i prmbledh pak gjrat. Nuk i prcjell dot pr ta as me satelit e as me mjete t tjer t komunikimit modern. Megjithse edhe po tua prcjell, ata nuk kan as sy pr t shikuar dhe as vesh pr t dgjuar. Mendoj se tallja nuk na takon ne, u takon atyre q nuk duan t din se far bhet me fmijt e shqiptarve jasht Atdheut, t cilt i quajn emigrant...

Iliaz Bobaj njihet si poet, shkrimtar, publicist, si fitues i disa mimeve pr veprat e tij. Pak, pr mos me thn aspak (si nuk njihen msuesit e shqipes n Greqi) njihet si msues, si dre-jtues i Shkolls Shqipe t qytetit t Patrs, vler rilindsish e tij dhe e bashk msuesve q prej vitesh u msojn fmijve t emigrantve gjuhn e bukur shqipe. Iliazi vjen n kto radh i shqetsuar deri n revolt pr indiferentizmin e shtetit shqiptar, veanrisht ndaj Minis-tris s Arsimit dhe Sporteve pr shurdh-memecrin ndaj msuesve shqiptar t prkushtuar n Greqi. N programin e seminarit t 8-t t msuesve t gjuhs shqipe n Greqi, Iliazi ishte i katrti n radh pr t folur pas fjals s hapjes nga kryetari i Lidhjes s Msuesve Shqiptar n Greqi, prfaqsuesve nga Min-istria e Arsimit dhe Teknologjis e Kosovs, Ministria e Diaspors s Kosovs dhe Ministria e Arsimit dhe Sporteve e Shqipris, si dhe nga Ambasada shqiptare n Athin. Prfaqsuesit nga Kosova nuk erdhn, sepse konsullata greke n Prishtin, u kishte dhn viz pr m 27 prill, nj dit pas seminarit (!) Prfaqsuesja e Ministris s Ar-simit dhe Sporteve, nuk erdhi pr arsye t paarsyeshme...

E pranishme vazhdimisht n veprimtarit e msuesve, Ambasada shqiptare ksaj radhe mungoi (!) IliazBobaj referoi me temn: Disa probleme aktuale t shkollave shq-ipe n Greqi, prgjithsisht n diaspor dhe disa mendime pr zgjidhjen e tyre. Prisja, tha ai jasht tekstit t shkruar, q t vinin zotrinjt e ministris. E meq ata nuk erdhn, po i prmbledh pak gjrat, sepse jam n Kshillin Drejtues t Lidhjes s Msuesve Shqiptar n Greqi. Nuk i prcjell dot pr ta as me satelit e as me mjete t tjer t komunikimit modern. Megjithse edhe po tua prcjell ata nuk kan as sy pr t shikuar dhe as vesh pr t dgjuar. Mendoj se tallja nuk na takon ne, u takon atyre q nuk duan t din se far bhet me fmijt e shqiptarve jasht At-

dheut, t cilt i quajn emigrant... Shkollat shqipe jasht atdheut, lexoi Iliazi, rrjedhimisht edhe ktu n Greqi, jan nj realitet, i cili duhet njohur dhe duhet trajtuar si i till. N t gjith kompleksitetin e vet. Dhe nuk sht aq i thjesht sa duket. Por as i pazgjidhshm, kurrsesi. Fakti q veanrisht vitet e fundit jan hedhur hapa t dukshm prpara, do t thot se mund t ar-rihen shum gjra. Dhe kjo fal prgjegjsis q kan marr mbi veten e tyre jo pak msues jasht atdheut, ose n at q quhet ndryshe Diaspor. Ktu kjo ka arritur deri n krijimin e Lidhjes s Msuesve Shqiptar n Greqi, miratuar me vendim gjykate. Pra n nj institucion t ligjshm. Por un, thjesht pr konkretizim m t plot t problemeve t ksaj shkolle, do t prqendrohem kryesisht n shkollat shqiptare n Greqi. Do t ndalem fillimisht me problemet e organizimit t shkollave shqipe ktu. E