GAZET INFORMATIVE, POLITIKE, EKONOMIKE, SOCIALE, KULTURORE VITI 2 Nr. 68 E mart, 26 Maj 2015

Lavdrim SHEHU

Alfred CAKO

Fushata, mes tradits dhe

modernes

Adresa: Bulevardi George W. Bush, Nr.15/1, Tirane-mail: gazeta.frymaere@gmail.come-mail: info@frd.alKryeredaktor: Agim ZekaMob: +355 69 21 15 769Marketing: +355 69 40 55 244

FRD, me lidershipin e saj me qasje moderne ndaj dy niveleve t pushtetit, sht prpjekur t rreshtohet n krahun modern dhe t sjell nj model evropian n fushat, me tipare t ndryshme, duke u prpjekur t ndal triumfin apo revanshin e dmshm e agresiv t tradits s simbolizuar nga ana e trustit t boronics

Veprimtari t FRD-s n Tiran

FUSHATA ZGJEDHJET

INTERVIST

AKTUALITET

fq. 5

fq. 4

fq. 6

artin Kovai

HITHRA E FRYMS S RE

Pr qytetin ton, Zgjidh m t mirn!

Editorial

fq. 2

Tirana jon pa identitet historik

Qytetart, n qendr t programit t FRD

FRD e Elbasanit surpriza e zgjedhjeve vendore

Koh turizmi, mendja te zgjedhjet

Bamir Topi n TVSH:

Gjithka iu la rastsis dhe interesave politike e elektorale, ndaj kaosi q sundon sot n kryeqytet sht edhe munges vizioni, me ose pa dashje

oto oto 32

Frd

FRD eli fushatn elektorale n Elbasan Prezantohen kandidatt pr Kshillin Bashkiak

Njsia 6 ndan detyrat e fushats zgjedhore

Njsia 3 m pran qytetarve

Bogdani takim me strukturat e Njsis 7

Njsia 11, takim pr vendosjen e piketave elektorale

fq. 3

fq. 3

FAQE 2 E mart, 26 Maj 2015Fryma e Re

Alfred CAKO

EDITORIAL

E DITS

Fushata, mes tradits dhe modernesFRD, me lidershipin e saj me qasje

moderne ndaj dy niveleve t pushtetit, sht prpjekur t rreshtohet n krahun modern dhe t sjell nj model evropian n fushat, me tipare t ndryshme,

duke u prpjekur t ndal triumfin apo revanshin e dmshm e agresiv t tradits s simbolizuar nga

ana e trustit t boronics

Ka disa dit q ka filluar zyrtarisht fushata zgjedhore pr zgjedhjet lokale. Praktikisht apo realisht, ajo ka filluar shum m par nga padurimi i disa subjekteve pr t rikonfirmuar dominimin absolut apo revanshin, n raport me zgjedhjet e fundit politike, duke u prpjekur t vendoset nj shenj barazimi mes zgjed-hjeve politike dhe atyre lokale, gj q duket jo i vrtet. N fakt, nga tradita e ktyre viteve t fundit, lidert e vjetr q trhoqn me protagonizmin e tyre t fort karrocn e politiks n Shqipri, me edukimin e tyre totalitar dhe fundamental-ist q nuk pranon pal tjetr n gostin e pushtetit, u prpoqn dhe ia arritn qllimit, q kto dy pal zgjedhje me qllime e probleme t ndryshme, t iden-tifikoheshin nga mnyra e t brit fushat dhe nga rezultati.

Pavarsisht se partit politike jan magazinat e mdha nga del lnda e par dhe nga kandidatt mbajn vuln e fort t sjelljeve dhe nivelit t tyre qytetar e intelektual, prsri kto dy pal zgjedhje nuk mund t barazohen. Tonet e larta t tradits, agresiviteti dhe politika e skifterit, nuk kan ln vend pr pllumbat. Sa her q kta t fundit kan dal n sken dhe jan prpjekur n kto 23 vitet e para t demokracis t flisnin me logjik e sipas mundsive t vendit, me synim pr zgjidhjen teknike t problemeve t mdha q solli ndryshimi i sistemeve, skiftert i suleshin dhe me ulri-mat e krokamat e tyre nuk kan lejuar mbretrimin e arsyes dhe diferencimin mes ktyre dy pal zgjedhjeve. Duke rikonfirmuar edhe njher shprehjen e vjetr popullore q thot se, n nj pyll pa rregulla jetese, ku t gjith ulrijn si ujqr, nse do blegrish si dele, t shqyejn. Kjo filozofi e mbrapsht sht filozofia e gjykimit dhe sjelljes politike t tradits s ktyre dy dekadave.

Ndrkoh, n fushatn e fundit t zgjedhjeve lokale q po prjetojm, duket se ka nj betej historike mes mnyrs s vjetr tradicionale t kryerjes s fushats, me ten-

dencn moderne, t natyrshme q i dallon kto dy lloj fushatash nga agresiviteti, stili, fusha e problemeve, fusha e mund-sive pr zgjidhje t shtjeve t ndryshme q krkon publiku dhe qytetart, pr shkak t in-strumenteve t ndryshme q kan t zgjedhurit politik t Kuvendit dhe institucioneve t tjera qendrore q burojn prej tij dhe t t zgjedhurve lokal, nga ana tjetr.

N kt dallim mes tradicionales dhe modernes, prfshihen si dallimi n stilin e fushats, ashtu edhe dallimi n objektivat e saj, ka e bjn kt t fundit m tepr propa-gand sesa nj mundsi reale. Pr sa i prket stilit mes dy shemrave q po prleshen pr triumf, tradicionales dhe mod-ernes, shohim se mbartsit e t

pars jan arrogant, brtasin duke shfrytzuar nj realitet t trisht t mbartur nga historia dhe q krkon vite t tra t zhbhet edhe pr shkak t keqqeverisjeve t etrve t tyre politik, bjn edhe priftin me barr, akuzojn me fjal gjmimtare e gjestikulacione q edhe Krishtit do ti dukeshin si mburrje, duke iu marr fryma dhe duke iu thar pshtyma, duke e paragjykuar procesin e rezultatin dhe duke prgatitur terrenin pr nj justifikim t re-zultatit t dobt q ata priten t marrin si ndshkim t historikut t tyre t zbeht n administrim, ashtu edhe t arrogancs e pre-potencs s tyre.

Nga ana tjetr shohim nj lidership t artikuluar me stil modern, me debat profesional n vend t shprehjeve q vijn

si provani hyjnore, me tone t ulura dhe pa akuza e prbetime kushtzuese e q e parashikojn rezultatin. Tonet e larta nuk do t thon trheqje e simpati pr mbartsit e tyre si metod dhe prkundrazi, tonet e ulta nuk do t thon dobsi. Ne nuk kemi pr t shpikur ndonj gj t re. Edhe n stil e metod mjafton t ndjekim gjurmt e atyre q kan me shekuj q e kan adop-tuar kt sistem konkurrues t Monteskjes.

Pr sa u prket objekti-vave t pritshme nga przgjed-hja e qytetarve pr kandidatt n gar, prsri kemi nj dallim mes tradits dhe modernes, mes rendit parahistorik t organizimit t fushatave dhe modernes. Ky ndryshim duket te premtimet q japin dy kraht n gar. Rendi parahistorik

premton ngritje pensionesh dhe ulje t mimit t energjis ele-ktrike, nse do fitojn komu-nn e Kavajs ose t Gramshit, pala tjetr ku bn pjes edhe FRD, ofron synime t plani-fikuara e konkrete, zhvillim cilsor t nivelit t jetess si rezultat i konkretizimit me profesionalizm t t mirave publike, me fonde t grumbul-luara nga buxheti i shtetit dhe buxheti i bashkive prkatse.

FRD, me lidershipin e saj me qasje moderne ndaj dy niveleve t pushtetit, t demon-struara n dy garat e para t ekzistencs s saj, m 2013 dhe sot m 2015, sht prpjekur t rreshtohet n krahun modern dhe t sjell nj model evropian n seciln fushat me tipare t ndryshme, duke u prpjekur t ndal n secilin nga kto dy raste triumfin apo revanshin e dmshm e agresiv t tradits s simbolizuar nga ana e trustit t boronics. Ajo po lufton pr t treguar se e Djathta mund t jet ndryshe dhe se vlerat e ktij krahu mund t triumfojn e ringjallen prsri, dora dors. N fund t fundit, n kt betej mes tradits s kalbur dhe mod-ernes q triumfon, FRD sht rreshtuar me t dytn, duke e par betejn si nj betej midis t keqes dhe s mirs.

N betejn mes tradits s kalbur dhe modernes q triumfon, FRD sht rreshtuar me t dytn, duke e par si nj betej midis t keqes dhe s mirs

TOPI: Shpresojm q kto zgjedhje t jen model dhe t numrohet sakt do vot

FRD eli fushatn elektorale n Elbasan

Prezantohen kandidatt pr Kshillin Bashkiak

T premten kryetari i FRD-s Bamir Topi, i shoqru-ar nga sekretari i prgjithshm Gazmend Oketa dhe drejtues t tjer t rndsishm t ksaj force politike, zyrtarizoi kandidatt pr kshilltar t ksaj force politike pr Bashkin e Elbasanit. Gjat takimit zgjedhor u konfirmua

mbshtetja maksimale pr kandidatin pr kryetar bashkie n Elbasan, z. Qazim Sejdini.

Kryetari Topi gjat fjals s tij deklaroi se FRD n zgjedhjet e 21 qershorit synon nj rezultat mjaft t mir pr sa i takon numrit t kshilltarve. Shpresojm q kto

zgjedhje t jen model dhe t numrohet sakt do vot, u shpreh ai. Z. Topi vlersoi se koalicioni me t majtt ishte nj zgjedhje e duhur, ndrsa ftoi t gjith antart e partis dhe mbshtetsit e saj t votojn sigln e FRD-s dhe kandidatt pr kryetar bashkie t Aleancs pr Shqiprin Evropiane.

Nga Elbasani kryetari i FRD-s komentoi ngjarjet e ndodhura s fundmi n Kumanov. Sipas ish-presidentit Topi, n Maqedoni mbizotron nj politik antidemokratike, e cila nuk respekton Marrveshjen e Ohrit, edhe pse kan kaluar 14 vite nga nnshkrimi i saj. Kam nj kshill kritike n form vllazrore pr lidert e politiks shqiptare n Maqe-doni. Nuk mund t marrsh prsipr t prfaqsosh interesat e do shqiptari n rast se ke nj ambicie politike t smur q vetm shqiptarve nuk iu shkon n favor, por i shkon nj politike, e cila po merr sindrome diktatoriale nga qeveria maqedonase. N kto kushte, do i bja thirrje faktorit politik dhe njerzor shqiptar n Maqedoni t din t bashkohen dhe t fuqizojn vetveten, sepse tek e fundit n at shtet gjrat funksionojn me dy standarde: standardi i dors s par pr maqedonasit dhe standardi tjetr i mjeruar pr sa u takon t drejtave t shqiptarve, deklaroi nga Elbasani kryetari Topi. Ai bri thirrje pr harmoni mes shqiptarve t Maqedonis dhe faktorit politik shqiptar atje i krkoi t mos shkoj n favor t karriers politike, sepse ky nuk do t ishte prfaqsim i interesave t shqiptarve t Maqedonis.

Korresp. Fryma e Re

FAQE 3 E mart, 26 Maj 2015Fryma e Re

POLITIK/INTERVISTA

Tirana jon pa identitet historikBamir topi n tVsh:

Gjithka iu la rastsis dhe interesave politike e elektorale, ndaj kaosi q sundon sot n kryeqytet sht edhe munges vizioni, me ose pa dashje

Kryetari i Fryms s Re Demokratike, Bamir Topi ishte mbrm i ftuar n stu-dion e TVSH-s n emisionin e Ahmet Dursun Kush sht? Ish presidenti Topi u pyet nga modera-tori i emisionit pr Tirann sot dhe ndikimin e lvizjeve demografike n kryeqytet, rreth prfshirjes s gruas n politik dhe n poste t larta drejtuese si dhe rreth zhvil-limeve n Maqedoni.

Kryetari i FRD-s shprehu keqardhje t thell pr gjendjen e Tirans dhe pohoi se kryeqyteti sot sht m pak se nj qytet. Ai vrtet ka shum njerz dhe shum lvizje, por nga ana tjetr sht betonizuar dhe paradoksalisht sht m pak qytet se n vitet 60-t. Sot Tirans i ka mbetur si identitet historik vetm Kulla e Sahatit dhe ngjitur me t xhamia e Ethem Beut, ndrsa jan prishur rrug e ndrtesa muzeale. N fund t viteve 70-80, kujtoi z. Topi, u prish dhe Pazari i vjetr. Ai sqaroi se dmi Tirans iu b men-jher pas lirimit dhe vazhdoi in-tensivisht sidomos pas viteve 90-t.

Pas ndryshimit t sistemit do qeveri dhe pushtet vendor kan kontribuar n mnyr t qe-nsishme pr ta shkatrruar Tirann ton, tha z. Topi. Gjat biseds, ish-presidenti Bamir Topi shprehu mendimin se lvizjet demografike

drejt kryeqytetit nuk mund t thuhet se kan ndikuar pr keq, sepse ato jan proces normal dhe i pashman-gshm. Por sipas kryetarit t FRD-s, prgjegjsia dhe faji bie mbi institucionet q nuk iu prgjigjn me plane urbanistike fluksit t t ardhurve. Gjithka, vazhdoi ai, iu la rastsis dhe interesave politike e elektorale, ndaj kaosi q sundon sot n kryeqytet sht edhe munges vizioni, me ose pa dashje. Politika shqiptare, konstatoi ish-presidenti Topi, i konsideron qytetart si kuadrate q u duhen vetm pr ti mashtruar n fushata zgjedhore dhe bashk me ta ecn dhe fati i qytetit ton.

Duke komentuar zhvillimet n Maqedoni, z. Topi pohoi se e njeh dhe e ndjek me vmendje t madhe realitetin atje dhe prher i interesuar pr fatin e shqiptarve. Ai sht i mendimit se faktori politik shqiptar nuk po reagon drejt dhe kjo t on n logjikn e thjesht: far pret ti nga t tjert, kur t mungon prgjegjsia ndaj shqip-tarve? Ai tha se lidert shqiptar n Maqedoni mbajn nj qndrim prej zvarraniksh dhe shqiptart jetojn atje n nj shtrat fatkeqsish kronike. M tej z. Topi deklaroi se udhheqsit maqedonas jan borxh-linj ndaj shqiptarve dhe po vazh-dojn t thellojn diferencat mes dy

popujve, maqedonas dhe shqiptar. Ndrkaq, pyetjes nse qeveria shq-iptare po bn mjaftueshm punn e saj ndaj zhvillimeve n vendin fqinj, zoti Topi iu prgjigj: Nse flasim pr nj politik realiste, m duhet t them se nuk sht koha pr t vn n diskutim takimin mes Ahmetit

dhe Thait, sepse gjrat nuk po ndodhin si pr her t par.

Kryetari i Fryms s Re De-mokratike foli gjithashtu pr prf-shirjen n poste drejtuese t grave dhe kujtoi se n cilsin e presi-dentit t Republiks, ka emruar n krye t Prokuroris s prgjithshme

dhe t Gjykats s lart dy zonja. Por z. Topi tha se grat n detyra t rndsishme shpeshher jan pr-ballur me reagime t egra si dhe me gojt e liga t politikanve in-jorant. Ai gjithashtu theksoi se n fizionomin e zyrs femrat duhet t jen n kuota t barabarta me burrat.

Veprimtari t Frd-s n tiran

Njsia 6 ndan detyrat e fushats zgjedhore

Nndega e Njsis numr 6 e Fryms s Re De-mokratike n Tiran, ka nisur prej kohsh nga puna pr organizimin e fushats pr zgjedhjet vendore t 21-qershorit. N kuadr t organizimit, gjat javs s shkuar sht zhvilluar edhe nj takim organizativ me bordin drejtues t fushats n kt njsi n lidhje me detyrat q do t ken antart gjat ktij muaji shum t ngjeshur, sa i takon aktivitetit politik. N kt mbledhje organizative ka marr pjes edhe kryetari i degs s Tirans, Z. Andi Seferi si dhe kryetari i forumit Rinor, z. Kamber Mici. Gjat takimit sht vendosur ndarja e seksioneve t ksaj njsie dhe prkatsisht me Kombinatin, Yzberishtin, Unazn e Re dhe Misto Mamen. Jan zgjedhur kryetart e seksioneve q do t koordinojn punn duke kontaktuar me banort e

ktyre zonave pr ti paraqitur programin e FRD pr admin-istrimin e qytetit. Gjithashtu n terren do t jen edhe grupe t rinjsh, t cilt do t shprndajn n formn e bro-shurave dhe fletpalosjeve, pikat baz t programit t Fryms s Re Demokratike.

Njsia 3 m pran qytetarve

T premten e javs s kaluar, Nndega e Njsis 3 e Fryms s Re Demokra-tike n kryeqytet, ka hapur zyrn e re te Sheshi Shtraus, ose njohur edhe si zona e Xhamlli-kut. Qllimi i ksaj zyre sht afrimi i qytetarve edhe m shum me programin q ofron kjo forc

politike n zgjedhjet vendore si dhe shkmbimin e ideve pr t br nj fushat model. N hapjen e zyrs s re sht vn re nj prani e madhe e t rinjve, ka tregon edhe njher se FRD sht nj forc gjithprfshirse dhe ka vn theksin e saj pikrisht n kt grupmosh. Puna e stafit n zyrn e re do t prqendrohet n evidentimin e problematikave kryesore t ksaj zone dhe n nxitjen e prfshirjes rinore n vendimmarrje.

Njsia 11: Takim pr vendosjen e piketave elektorale

Njsia 11 e FRD-s n Tiran, ka zhvilluar pak dit m par nj takim me strukturn e organizatorve t saj, ku kan qen t pranishm prfaqsuesit e t gjitha forumeve si dhe nga qendra e FRD-s. Takimi ka qen organizativ dhe diskutimi sht fokusuar te shtja e ndarjes s seksioneve t Njsis 11. Gjithashtu jan vn piketat n lidhje me fushatn, q sapo ka ni-sur dhe deri n prfundim t saj. T gjith antart e FRD-s t ksaj njsie kan dhn mendimet e tyre n lidhje me ndarjen e puns si dhe bashk-punimin me njsit e tjera t kryeqytetit.

Bogdani takim me strukturat e Njsis 7

T shtunn e javs e kaluar, kryesuesja e lists pr Kshilltar Bash-kiak n Bashkin e Tirans, Mirela Bogdani, zhvilloi nj takim pune me strukturat e Njsis shtat n kryeqytet. Gjat fjals s znj, Bogdani me eksperienc t madhe politike si brenda, ashtu edhe jasht vendit, ka vn theksin te fakti q FRD do t zhvilloj nj fushat demokratike dhe do t jet pran qytetarve t Tirans me nj program t qart pr drejtimin t qytetit.

Gjat mbledhjes ka pasur edhe pyetje nga ana e t pranishmve n lidhje me pika t ndryshme t organizimit t fushats zgjedhore, ndrkoh q sht krkuar nga znj. Bogdani q takimet n terren me qytetart t jen me t shpeshta dhe tu shprndahen materialet propagandistike t fushats.

FAQE 4 E mart, 26 Maj 2015Fryma e Re

FRD e Elbasanit surpriza e zgjedhjeve vendoreINTERVISTA

nj kandidat pr Kshillin Bashkiak bn thirrje

Flet Artin Kovai

Fryma e Re Demokratike e degs s Elbasanit ka elur pak dit m par fushatn pr zgjedhjet vendore t 21qershorit. Numri nj i lists s kandidatve pr n Kshillin Bashkiak t bashkis s ktij qyteti, kryetari i degs s FRD-s, Artin Kovai, ka folur n lidhje me programin e ksaj force politike, pr pritjen mjaft t mir q banort e ktij qyteti i kan br ksaj force politike t Elbasanit.

Tashm q fushata elektorale n Qarkun e Elbasanit ka startuar, mund t na thoni dika se si ka vazhduar ajo n ditt e para t

saj?

Kovai: Ditn e premte t javs s kaluar, sipas ligjit pr filli-min e fushats elektorale, kemi br edhe hapjen n qytetin e Elbasanit. Ajo q mund t konfirmoj sht fakti q kjo fushat do t jet m e mir organizuar se ajo e zgjedhjeve parlamentare t viti 2013, pr shkak se tashm prvoja sht m e madhe dhe strukturat e FRD-s jan m t konsoliduar, ka bn q edhe prgjegjsia t jet m e madhe. Kemi hartuar nj plan t detajuar sa i takon fushats dhe takimeve q do t zhvillojm gjat ksaj periudhe. Fillimisht sht ndar qyteti n 22 lagje, t cilat kan seksionet e tyre, kryetart e seksioneve si dhe stafin elektoral. Gjithashtu jan edhe 12 Komuna, t cilat na jan bashkngji-tur dhe q gjithashtu kan kryetart e tyre dhe t gjitha mjetet q u duhen pr t zhvilluar nj fushat model gjat ktij muaji shum t ngarkuar. Mund tju siguroj se FRD n Elbasan do t bj nj fushat larg asaj q sht par deri m tani nga t gjitha forcat politike, por do t tako-jm do qytetar. Duke shkuar lagje m lagje dhe shtpi m shtpi pr t dgjuar nevojat e tyre dhe duke i dhn zgjidhje nprmjet programit q kemi hartuar pr administrimin e qytetit.

Si e kan pritur qytetart e Elbasanit, faktin q FRD n kto zgjedhje vendore sht rreshtuar

n krah t koalicionit ASHE?

Kovai: Nuk mund t jap nj mendim t sakt n lidhje me kt pyetje, por ajo q mund t them sht se gjat ksaj periudhe FRD e Elbasanit ka pasur prurje mjaft t mdha. Ka pasur shum njerz q na jan bashkuar dhe jemi duke punuar pr menaxhimin e tyre pr ti vn n funksion t fushats. Dua t theksoj se nj pjes e madhe e njerzve q jan br pjes e FRD-s, nuk kan qen m par t prfshir n nj parti politike dhe e kan par FRD si alternativn e re q do t punoj n t mir t qytetit. Gjithashtu ka pasur njerz q jan afruar edhe nga partit e tjera pr t dhn kontributin e tyre. FRD sht nj parti e hapur dhe mirpret kdo q mendon se mund t jap kontributin e saj n kto zgjedhje vendore pr nj administrim m t mir t qytetit ku ne jetojm.

Ka pasur FRD e Elbasanit bashk-punim me forcat e tjera politik q

jan pjes e ktij koalicioni?

Kovai: Ne respektojm do parti politike q zhvillon nj fushat

t qet dhe qytetare. Kemi pasur disa pika takimi me partit e tjera t ko-alicionit, por FRD ka br fushatn e saj, duke qen se prfaqsohet me logon e saj. Gjithsesi mund tju siguroj se FRD n Elbasan do t respektoj t gjitha kriteret e mar-rveshjes s koalicionit.

Mund t na thoni cilat jan disa nga problematikat e Bashkis s re

t Elbasanit?

Kovai: Punsimi sht nj nga shtjet m t prekshme dhe m problematike n bashkin e re t Elbasanit. Po ashtu dhe prob-lemet sociale, por edhe problemet e transparencs s punve publike. Gjithashtu nj tjetr problem sht ai i prons, pasi shum prej pronarve gjat ktyre viteve kan qen shum larg prons s tyre. Nuk duhet t

harrojm edhe problemet e sportit, artit dhe t kulturs. Natyrisht kto jan t prfshira n programin ton elektoral t qytetit, duke dhn edhe zgjidhjet prkatse.

Si jan pritshmrit pr prfaqsimin e FRD n Kshillin e ri Bashkiak q do t dal nga

zgjedhjet e 21-qershorit?

Kovai: Personalisht dua t jem modest, pasi nuk m plqen t dal me deklarata entuziaste prpara se gara t prfundoj dhe t dalin rezultatet. Por duke prekur realitetin e prditshm n takimet q ne kemi zhvilluar dhe po vazhdojm t zh-villojm gjat ktyre muajve, mund t them se FRD n Elbasan do t jet surpriza e zgjedhje vendore n prfaqsimin n Kshillin Bashkiak.

Ekonomisti Armando Mosho, kryetar i nndegs s Njsis 7 t FRD-s, Tiran, kandidat pr Kshillin Bashkiak t Bashkis s Tirans, iu bn thirrje prmes rrjetit social facebook antarve e simpatizantve t ksaj partia (e jo vetm).

T nderuar miq,Ju drejtohem n nj koh kur

klasa politike shqiptare gjendet shum pran kalbzimit final dhe shum prej jush nuk dshirojn t

dgjojn m pr politik. Pr at politik, e cila gjithmon ka folur dhe vijon t flas pr nj koh q do t vij, por q kurr nuk mundn ta bnin realitet.

Nj politik q nuk u kujdes kurr ta bnte atdheun ton, Shq-iprin, nj vend m t mir n kohn e tashme, duke ju br t gjith juve skeptik ndaj politiks aktuale. sht pr kt q dua t`ju propozoj nj Diell t ri politik, t cilit un i prkas q prej lindjes dhe s bashku me shum koleg/e, dshirojm q sa m shpejt mun-demi, t rikthejm shtetin ligjor n shrbim t qytetarve.

Me kt besim n zemr, kam ngarkuar brenda meje t qndroj zgjuar nj vullnet t ashpr, krenar,

t cilin e kam ngarkuar t ruaj jetn kundr dhimbjes s madhe q ndiej, teksa shoh bashkqytetart e mi t gjunjzuar prpara politikanve t vjetr, t thar e t dal boje. Dua t`ju ftoj t mos i ndiqni nga pas n kt sorollatje t gjat, ju dua t krkoni, t ndryshoni, ti neveritim ata politikan t thar n ide e ve-prime, ata q kan qndruar t pa lvizur ndaj halleve tuaja, t mos u gjendeni aty pr do pohim a mohim q ju krkojn.

Dua t vij te syt e vesht tuaj me nj shprehje t George Orwell: Nj popull q zgjedh n krye t vendit njerz t korruptuar, hajdut, maskarenj e tradhtar, nuk sht viktim, por sht bashkpuntor i tyre.

Vota sht institucioni q keni n dorn tuaj pr t br t mundur nj ndryshim real t situats s kri-juar n vite. Alternativat pr zgjed-hjet e 21 Qershorit 2015 ekzistojn dhe jan lehtsisht t prekshme. Ju ftoj t votoni Diellin e ri politik t Shqipris, Frymn e Re De-mokratike, q ngroh, por nuk ju djeg. Garancia pr kt jan listat e kandidatve t Fryms s Re De-mokratike, ku m sht besuar q njeri prej tyre t jem dhe un.

do vot e juaja pr Frymn e Re Demokratike, drgon n Kshillin Bashkiak t Tirans, koleg e kolege me t njjtin moral e atdhedashuri, si un. Voto 32! Voto Fryma e Re De-mokratike!

FAQE 5 E mart, 26 Maj 2015Fryma e Re

VENDORET

Lavdrim SHEHU

Qytetart, n qendr t programit t FRD

Gja t k tyre 23 viteve, qeveris-ja vendore ka lnguar nga paaftsia, abuzivizmi, kli-entelizmi, militantizmi etj. Qytetart tan kan par t till pushtetar vendor, q mbanin vulat npr xhepa, q gdhiheshin e ngryseshin me iden se sa pr qind do t fitonin n X apo Y tender. Kan par pushtetar q, t rrethuar nga oborrtar t vegjl, pa personalitet dhe pa integritet, q pinin kafen e mngjesit deri n orn 11:00, largoheshin nga zyrat n orn 14:00 dhe dalldiseshin npr dreka e darka deri n mesnat, duke u marr me thashetheme e banalitete, duke prgojuar e br politika kuadri para gots s rakis apo tymit t cigares. Qytetart tan i kan t freskta kto pamje dhe nuk mund t sil-len m si turma e t votojn pushtetin dhe dhunuesit e t drejtave themelore t njeriut, pushtuesit dhe abuzuesit e territoreve, mjedisit, pronave, etj. Kto jan zgjedhje admin-istrative dhe duhen trajtuar si t tilla. N disa vende ato zhvillohen pa sigla partiake, ku vendimmarrja e qytetarve merret varsisht nga besuesh-mria q krijojn projektet e kandidatve.

Qytetart tan m s fundi, duhet ta ken kuptuar se ka ardhur koha t shkputen prfundimisht nga modele t shmtuara pushtetarsh ven-dor q nuk kan formimin e duhur shkencor, arsimor e kulturor, q nuk kan as-nj lloj njohurie nga menax-himi administrativ, q nuk njohin Kartn e autonomis vendore, decentralizimit e vetqeverisjes, karakterit uni-tar t shtetit etj. Si mund t votohen kandidat q nuk paraqesin masterplane zhvil-limi pr furnizimin me ujin e pijshm, pr kanalizimet e ujrave t zeza dhe t bardha, pr ujitjen, pr t ardhurat e shpenzimet, pr tarifat e taksat, pr infrastrukturn, pr tregjet, pr marketingun, pr punsi-min, transportin publik, pr arsimin, shndetsin, rendin dhe sigurin. Si mundet tani n 10-vjearin e dyt, t mi-jvjearit t tret, t votohen kandidat q ngjajn si dy pika uji me klone t liderve t tyre partiak? Si mund t votohet ende bardh e zi, pa u krkuar kandidatve t paraqesin plat-

format, projektet, vizionet e burimet financiare pr real-izimin e tyre dhe si mund t durosh skenar mitingjesh dhe mintingash profesionist e amator q si qllim t vetm kan trullosjen e mpirjen e trurit t popullit.

Fryma e Re Demokra-tike, nprmjet nj fushate t thjesht, komunikuese e kapila-re, do t paraqes angazhimet e saj n kuadr t qeverisjes ven-dore si: Vendosja e nj raporti ndrveprues bashkpunimi midis Kshillit Bashkiak dhe kryetarit t bashkis; do t jet nj z i moderuar, konstruktiv dhe faktor bashkpunimi e kon-sensusi, do t jet konsekuente n mbshtetjen e interesave t qytetarve dhe jo t orekseve e humoreve partiake. Ajo do t siguroj transparenc dhe do t luftoj pa kompromis pr zhvil-limin urban e mbrojtjen e toks bujqsore, pyjeve, ujrave etj. Prioritet i saj do t jet ulja e taksave dhe shprndarja e fondeve nga qendra drejt per-iferis, duke zgjeruar bazn e mbledhjes s t ardhurave dhe prjashtuar selektivitetin e qn-drimin subjektiv. Vmendje do ti kushtoj hapjes s qendrave rezidencale pr t moshuarit, qendrave kulturore-sportive pr t rinjt, banesave sociale etj. FRD ka filluar nj fushat

moderne, n qendr t s cils sht komunikimi me do lagje, fshat, me do qytetar, nprmjet formave t ndry-shme, prfshi rrjetet sociale, posterat, fletpalosjet etj.

Gjat ksaj fushate, ve-primtart politik t FRD-s, duhet tu prgjigjen me vend-osmri e neveri shpifjeve rru-garore, qoft edhe t ndonj pseudo analisti pr sahan lpir-je apo tradhti. Tradhtin ndaj demokratve t ndershm dihet se kush e ka br. E bn ata q nprkmbn vlerat demokra-tike, q shkeln demokracin e brendshme, q rrnuan shtyllat e demokracis, zgjedhjet e lira, respektin ndaj opozits, ata q krijuan klane e monopole, ata q pushtuan qytetet e fshatrat me injorant, hajdut dhe anti demokrat. Demokratt e ditur i njohin mir tradhtart e tyre, mjerisht akoma i kan npr kmb. FRD duhet t lirohet nga kompleksi i druajtjes, ajo sht krenare se ka realizuar nj marrveshje thellsisht

parimore, duke pasur parasysh pjest thelbsore t programit t saj, si ndryshimi i Kush-tetuts, Kodit Zgjedhor, Re-forma n Drejtsi n fushn e pronsis etj. Ajo nuk ka br pazare pr prqindje.

Kryesit e degve npr rrethe duhet t ngrihen n nivelin e krkesave t kohs e t dalin me guxim e cilsi n debatin publik pr t qartsuar e mbrojtur t vrtetn. do qndrim pritshmrie, fluiditeti e pasiviteti do ta dmtoj rezul-tatin e pritshm.

FRD-ja sht forca e s ardhmes me nj mision t cak-tuar. Ajo ngrihet mbi konfliktin absurd t grupimeve e intere-save t ndryshme. Lvizjet e qndrimet e saj do t ridimen-sionojn shoqrin e politikn shqiptare, sidomos t Djathtn, duke i rikthyer asaj qytetarin, vizionin e fisnikrin. Ajo aspiron pr nj model t ri qeverisjeje, ku t spikas auto-nomia, profesionalizmi, aftsia pr t br e realizuar programe

e projekte zhvillimi, aftsish pr tu integruar me programet e projektet e BE-s dhe pr t thithur financimet e tyre. FRD synon s pari ndalimin e rrnimit mjedisor, kulturor e arsimor. Ajo sht forc e re dhe si e till targeton ato shtresa e grupe shoqrore, si pronart, ish t prndjekurit, fermert, biznesment, rinin e grat e vendit q kan si prparsi ndryshimin madh n admin-istrimin e bashkive tona t reja.

FRD-ja nuk qndron n bunker e llogore, ajo sht e hapur ndaj ideve t reja pr t ndrtuar bashksit e reja si shtpit tona t prbashkta,

Si duket, edhe ksaj here tamtamet e fushats do t jen shurdhuese, verbuese dhe mashtruese

Partit e mdha me financime jo transparente po prgatiten t hedhin n fushn e betejs edhe artilerin rnd pr ti trullosur qytetart an e mban vendit

Fryma e Re Demokratike ka zgjedhur t jet origjinale edhe n kt fushat. Megjithse nuk garon pr kryetar

bashkish, ajo ka mobilizuar t gjith forcat pr nj prfaqsim me dinjitet n kshillat bashkiak. FRD-ja,

pa komplekse nga politizimi i skajshm i zgjedhjeve vendore, ka vn n qendr t aksionit politik qytetarin dhe shrbimet ndaj tij. Duke tejkaluar llogoret ideologjike, FRD-

ja ka si prparsi rritjen e cilsis s jetess t qytetarit dhe shrbimeve, decentralizimin n harmoni me karakterin

unitar t shtetit, administrimin bashkkohor t njsive vendore. Kto zgjedhje zhvillohen n kushte cilsisht t

reja. E para, ajo ka br nj lvizje t guximshme, duke u br pjes e Aleancs pr Shqiprin Evropiane. FRD nuk ka

shkrir identitetin e saj, prkundrazi e ka forcuar at duke dshmuar se nuk vuan nga bunkerizimi, paranojat dhe

kalcifikimi. Nj forc e re politike duhet t jet gjithmon n lvizje pr tu vendosur n hapsirn q i takon.

Mungesat e fleksibilitetit, luajalitetit e bashkpunimit, jan karakteristikat e partive marksiste t shekullit t kaluar. Pr

m tepr lvizja drejt Aleancs pr Shqiprin Evropiane, u diktua edhe nga nj domosdoshmri kombtare pr

ndryshimin rrnjsor t qeverisjes vendore.

ARSIM/ LIGJI PR ARSIMIN E LART

Nikolla: Nuk sht reform politike, ka si kryefjal cilsin

ku t mbizotroj rregulli, har-monia, mirkuptimi e respekti i ndrsjell. Pr kt, prmes zgjedhjeve t 21 qershorit, t largojm me vot ato modele t shmtuara pushtetarsh q helmuan, betonizuan hapsirat tona, q mbolln anarkin pr t zaptuar pasurit publike, t lirohemi nga ato mod-ele autokratsh, sunduesish e pushtuesish t veshur me kostume pushtetarsh.

21 qershori po afron. Koha nuk pret. Ajo krkon ven-dimmarrsit e administratave, cilsisht t ndryshm nga ata q kemi par gjer tani.

Student e pedagog vijojn protestn

Ministrja e Arsimit dhe Sportit, Lindita Nikolla prezantoi dje draftin e Ligjit pr Arsimin e lart n komisionin e Edukimit dhe Mjeteve t Informimit Publik.

Ligji pr Arsimin e lart nuk sht reform e partis politike, deklaroi ministrja duke shtuar se sht produkt i nj procesi unik dhe larg interesave politike dhe se kryefjal t vetme ka cilsin. Sipas ktij projekt-ligji do t financojm universitetet, ndrsa studentt do t ken bursa. Universitetet do t ken t drejt t zgjedhin numrin e studentve dhe pedagogve. Po ashtu ky projekt-ligj i jep

autoritet senatit akademik. Ligji nuk on parat nga pub-liku te privatt. Ne gjetm 20 her m shum universitete pr banor sesa Britania. N vitet 2009-2013 u akredituan 18 institucione t arsimit t lart, tha Nikolla.

Ligji q ka ngjallur mjaft debate n mesin e akademikve, por edhe vet studentve, pritet ti nnshtrohet ndryshimeve t reja. Kundrshtart e ligjit, thon se drafti i qeveris favorizon universitetet private dhe parashikon rritje t tarifave pr studentt e universiteteve publike.

Sipas pedagogve, universitetet kthehen n fondacione dhe parat q u takojn institucioneve publike, i shprndahen privatit, ndrsa diplomat njsohen. Ministrja e Arsimit, Lindita Nikolla, ka theksuar se ky ligj vlerson mendimin e studentve dhe prindrve.

Gjithsesi duhet pranuar e theksuar se studentt dhe pedagogt jan rreshtuar edhe gjat dits s djeshme pran kryesis s Kuvendit t Shqipris, ku ka nisur dhe diskutimi i projektligjit pr Arsimin e Lart. Sipas pedagogve problem sht fakti i financimit t Universitetit. Sipas tyre nj siprmar-rs q nuk e njeh arsimin mund t investoj dhe t bhet menjher vendimmarrs n at institucion, duke br dhe lvizjen e pedagogve sipas orekseve personale, duke e br nul bordin drejtues t shkol-ls, q sot mbart nj rol thelbsor pr emrimet n faklutet dhe sht i vetmi organ kompetent n kt drejtim. Teksa vlersojn se me ligjin e ri pr Ar-simin e Lart t propozuar nga Qeveria, studentt dhe bordet e tyre organizative nuk kan forcn e duhur pr t qen vendimmarrs n fakultet, duke i kthyer nga borde pr t mbrojtur studentt, n organizata sociale q funksionin vetm pr krijimin e eventeve sociale.

FAQE 6 E mart, 26 Maj 2015Fryma e Re

Turizmi 1 euro

A K T U A L I T E TKoh turizmi, mendja te zgjedhjet

Nj bregdet fantastik nga jugu n veri, nj reliev i mrekullueshm malor srish nga jugu n veri, nj histori q zanafilln e saj e ka q prej shekullit t 4-t para ers son, jan faktort kryesor se prse Shqipria duhet t bazoj t ardhmen e saj te turizmi. Shtuar ktu tokat e pafundme bujqsore dhe nj klim t favorshme pr bujqsi, bjn q Shqipria t jet nj vend i begat. Por, gjithnj ka nj por...

Promovimi i shqipris

prmes fotografis

Shqipria sht nj vend me resurse t pafundme n fushn e turizmit. Nj bregdet fantastik nga jugu n veri, nj reliev i mrekullueshm malor srish nga jugu n veri, nj histori q zanafilln e saj e ka q prej shekullit t 4-t para ers son, jan faktort kryesor se prse Shqipria duhet t bazoj t ardhmen e saj te turizmi. Shtuar ktu tokat e pafundme bujqsore dhe nj klim t favorshme pr bujqsi, bjn q Shqipria t jet nj vend i begat. Por, gjithnj ka nj por, konflikti politik, kultura e munguar qytetare bjn q kto dy resurse t jetojn n shtpin ton bashk me ne, por t mos shfrytzohen me eficienc, ka ka sjell dy shqetsime kryesore. E para shkatrrimi i ksaj pasurie, duke u mbishfrtytzuar, ose nnshfrytzuar dhe e dyta, q vjen si pasoj e mung-ess s nj vizioni politik, zaptimi i territoreve nga pronarw t ligjshm e jo dhe konfliktet e shkaktuara prej ksaj. Kjo analiz merr dhe nj ton m qortues kur jemi n prag t zgjed-hjeve dhe kandidatt pr bashki n repertorin e tyre t premtimeve zoto-hen se turizmi, punsimi dhe bujqsia (pr kryebashkiakt q preken nga ky sektor) do t jen prioritet. Mjafton t dgjosh kandidatin pr Kryetar Bashkie t Tirans, Erjon Veliaj, q vjen nga radht eAleancs pr Shq-iprin Evropiane. Sipas tij Tirana

sht qyteti ku sht harruar turizmi, edhe pse ka 1001 resurse pr kt. Ne kemi nj plan, nj projekt, pr ta br kryeqytetin nj vend turistik t vizitueshm nga vendas dhe t huaj, tha kandidati pr kryetar bashkie, Ve-liaj, duke prezantuar skaletn e pro-jektit ku dhe u shpreh se, Do t kemi n radh t par nj guid t plot turistike falas pr do turist, vendas dhe t huaj, si dhe nj faqe interneti pr Tirann, ku secili t mund t ori-entohet pr t vizituar kryeqytetin, t kemi nj bashki digjitale pr turizmin n Tiran, nj orientim e renditjen e pikave audio, si dhe ku t ket nj hotel ndrkombtar, madje dhe pika strategjike pr udhtimin apo

linjat e dedikuara kryesisht n zona t thella, sht shprehur Veliaj. Ai gjithashtu sht zotuar pr krijimin e rrugve pr biikletat q t drgojn dhe lidhin t gjitha liqenet brenda ter-ritorit t Tirans, q askush nuk e di, por q ka me dhjetra t till. Veliaj n premtimet e tij ka ristrukturimin e kopshtit zoologjik, si dhe krijimin e nj parku t gjelbr pran lumit t Ti-rans, ku do t prfundoj bulevardi i ri i kryeqytetit. Sipas Veliajt, ky park do t jet m i madhi n Ballkan dhe s bashku me parkun e Dajtit, do t kthehen n pika kryesore atraksioni. Edhe pse pr momentin jan vetm fjal dhe shqiptart kan nisur t ken alergji ndaj premtimeve, t

paktn kemi nj vizion, i cili t fton t ndrrosh. Kt ndrr ne si qytetar t ndrgjegjshm mund ta kthejm n realitet, duke ushtruar presionin e duhur te pushteti lokal dhe jo vetm. Duke nisur nga ky shembull dhe duke rritur fokusin ton, nse n t gjith vendin kemi vizione t tilla, t cilat t ftojn t ndrrosh ne si qytetar duhet ti marrim me rezerva, por dhe ti japim mundsin t provohen, n rast t kundrt gjithnj si qytetar duhet reaguar dhe krkuar llogaria prkatse. Prandaj dhe kto zgjedhje ndryshe nga m hert, duhet t jen nj piknisje e krkess s qytetarve drejt politiks, e cila vendet e puns, zhvillimin ekonomik, zhvillimin in-

frastrukturor, duhet ti bazoj vetm e vetm n dy shtylla kryesore, t cilat na i ka paracaktuar vet natyra; tur-izmi i t gjitha gjinive dhe bujqsia. Prandaj n pritje t zgjedhjeve lokale, le t promovojm e shijojm turiz-min, pasi periudha turistike n vendin ton nuk duhet t prfundoj asnj dit dhe paralelisht me promovimin dhe shijimin e turizmit, duhet t men-dojm dhe t japim votn kandidatit/es dhe t krijojm kshillin bashkiak q i jep drit ndrrs son dhe m tej, n rast se do t jet e nevojshme ti krkojm llogari ktij kandidati dhe atij Kshilli pr fatin e ndrrs.

N ambjentet e Ministris s Punve t Jashtme t Shqipris sht zhvilluar konferenca pr prezan-timin e nisms kulturore dhe artistike, n fushn e Diplo-macis Publike, ColoursofAlbania, t ndrmarr nga kjo Ministri. N kt konferenc ku merrnin pjes Ambasadori i Norvegjis n Shqipri, Jan Bnaathu, Zv. Ministrja e Punve t Jashtme e Shqipris, Odeta Barbullushi dhe Drejtoresha e British Council Albania, Aida Berxholi, u dhan detaje mbi lanimin e ksaj nisme. N fjaln e saj t rastit Zv. Minsitrja e MPJ t Shqipris, Barbullushi tha se ColoursofAlbania ka si synim prcjelljen dhe nxjerrjen n pah t bukurive dhe ngjyrave t vlerave t qyteteve, fshatrave dhe bregdeteve shq-iptare. Colours of Albania synon t sjell nj ndrthurje t t shkuars me t tashmen shtoi Barbullushi n fjaln e saj dhe vazhdon m tej duke thn se, Colours of Albania sht nj iniciativ sa krijuese aq edhe edituese. N vazhdim t fjals s saj, Barbullushi tha se kjo iniciativ tregon vullnetin e pun s MPJ pr t prfshir plotsisht instrumentet digjitale n diplomacin publike pr ta br kt diplomaci m t hapur pr qytetart si dhe pr t gjetur gjuhn e komunikimit me grupe t ndryshme t shoqris. Barbullushi n prfundim t fjals s saj tha, se diplomacia publike sht nj nga prioritetet e MPJ t Shqipris dhe se n kt drejtim dy vitet e fundit jan hedhur hapa kokret n zgjerimin dhe zhvillimin e saj. Colours of Albania sht nj konkurs fotografie n rrjetet sociale, kryesisht n instagram, Facebook dhe Twitter, i cili fton kdo t promovoj m t mirn e Shqipris me an t fotografis. Konkursi i fotografive n kuadr t ktij projekti do t zgjas deri m 17 korrik t ktij viti.

Ligji i ri: formalizim dhe zhvillim i t gjith sektorveLigji i ri pr turizmin q pritet t miratohet shum shpejt n Kuvend, pritet t hyj n fuqi nga data 10

Qershor. Burime nga Ministria e Zhvillimit Ekonomik, Tur-izmit, Tregtis dhe Siprmarrjes, shprehen s n baz t ktij ligji pritet t disiplinoj dhe formalizoj plotsisht industrin turistike n vend. Ligji i ri pr turizmin parashikon investime, ku do tu vihen n dispozicion terrene publike prmes konkur-rimit t hapur pr ndrtues, zhvillues t resorteve, hoteleve, strukturave akomoduese me 99 vjet dhe me 1 euro, n vartsi t shkalls s investimit. Pr kt arsye, ministria e Zhvillimit Ekonomik, Turizmit, Tregtis dhe Siprmarrjes ka filluar prej tre muajsh t bj skanimin e pronsis publike n territorin e vendit, kryesisht n bregdet, me qllim q t jen t prcaktuara zonat n dispozicion t investimeve strategjike dhe n veanti, pr turizmin, thane burimet nga MZHETTS. Ligji gjithashtu detyron shtetin t ndrtoj infrastrukturn mbshtetse pr gjith subjektet q ndrtojn n bregdet, ku prfshihen rrugt, energjia, uji, telekomunikacionit, etj. Mbi bazn e ligjit t ri, ministria ka prgatitur nj paket pr turizmin, q prfshin bashkpunimin me gjith aktort aktiv n kt fush, Dhomat e Tregtis, opera-tort turistik, siprmarrjet turistike, etj. Ligji detyron operatort q t strukturohen n aspektin e formalizimit dhe organizimit, ndrsa pritet t certifikohen yjet pran do qendre akomoduese pr turistt, nj mnyr q do t nxis m tej konkurrencn, por q synon q do turist q vjen nga jasht, t dij far pret nga shrbimi turistik shqiptar. Vlersohet se sfida e turizmit shqiptar sht shrbimi, pasi vrehet se ka nivele t pakta akomodimi n zonat m t krkuara nga turistt, ndaj ekspertt gjykojn

se biznesi i ndrtimit duhet t fokusohet te turizmi hotelier n grshetim me agro turizmin dhe prpunimin bujqsor.

Ministria ka prgatitur nj paket mbshtetse pr turiz-min, q prfshin elementt mbshtets n produktivitin e indus-tris turistike, duke nisur nga zgjatja e sezonit, mbajtja n pun e personave t trajnuar, duke hequr sigurimet, ndrsa s shpejti pritet hapja e aeroporteve t rinj n Kuks, Vlor dhe Sarand, q do t ofrojn mime m t ulta pr turistt. Industria turistike sot jep vetm 4.6% t Prodhimit t Brendshm Bruto, shifr e vogl, krahasuar me vendet e rajonit. T ardhurat nga turizmi vjet arritn shifrn 1.3 miliard Usd, nga 1,1 miliard n vitin 2013. Objektivi pr vitin 2015 sht q t ket rritje m t madhe, pasi sivjet Shqipria sht prcaktuar si nj nga 10 destinacionet turistike botrore. Rruga Egnatia po trheq mjaft kuriozitetin e turistve, ndaj burimet e ministris bjn t ditur q promovimi i ksaj rruge t lasht sht futur n objektivat promovuese. Jan 6 milion euro q kt vit do ti afrojn USAID dhe Suedia n funksion t turizmit, ku prfituese do t jet siprmarrja private pr t prmirsuar strukturat e veta mikpritse, thon burimet e MZHETTS-s.

Turizmi shqiptar konsiderohet n nj moment kthese, pasi po ndryshon psikologjia e turistve dhe po vijn edhe turistt elitar, turistt sfidant, q prve detit, krkojn t njohin kulturn, ushqimin bio. Sipas t dhnave, 37% e turistve n bot jan turist kulturor t interesuar pr kalan e Gjirokastrs, Beratin, Butrintin, Apolonin, Shkodrn, Valbonn, etj., duke e br Shqiprin destinacion t rndsishm.

FAQE 7 E mart, 26 Maj 2015Fryma e Re

HAPESIRA SHQIPTAREKundrshtart dhe mbshtetsit e Gruevskit nuk dorzohen as n shi

Mb s h t e t s i t e opozits q kan ngritur tet dit m par ad-rat para godins s qeveris, jan t vendosur t qndrojn n rrug deri n largimin e kryeministrit Nikolla Gruevs-ki nga pushteti.

Ktu jemi pr t tetn dit me radh dhe nuk lar-gohemi, derisa krimineli m i madh n kto hapsira t jap dorheqjen, thot Bore Krstev, nj nga protestuesit.

Protestuesit antiqeveri-tar kan qndruar n tendat e tyre edhe prkundr reshjeve t nj dite m par dhe nuk

Kosov, ish-lufttari i UK-s, Beg Rizaj varroset si dshmor

Tryez mes OEAK e prodhuesve vendor pr sfidat dhe

mundsit

Ja pse me shqiptart duhet t kemi marrdhnie t mira

KOSOV

KOSOVVui flet para vizits n Tiran

PROTESTAT N SHKUP

Ne e dim, edhe autoritetet e din, se far ndodhi. Akti ishte padyshim i organizuar politikisht. T dy, Edi Rama dhe un, e dim se kush e bri

Vetm dy dit para vizits s tij zyrtare n Tiran, kryeministris i Serbis, Aleksandr Vui shprehet se duhet t bhet kujdes me shqiptart. N nj intervist pr radion B 92, Vui ka thn se shqiptart jan nj popull n zgjerim dhe se, duhet t kemi kujdes prej tyre e t kemi marrdhnie t mira.

Lidhur me dronin n incidentin e

tetorit t shkuar n Beograd, kryeministri serb ka riprsritur: Ne e dim, edhe autoritetet e din, se far ndodhi. Akti ishte padyshim i organizuar politikisht. T dy, Edi Rama dhe un, e dim se kush e bri.

Vui ka shtuar se autoritetet serbe kan br shum pak deklarata lidhur me politikn n rajon, megjithat ka pa-

sur disa t tilla, duke iu referuar ngjarjeve n Kumanov: Pas ngjarjeve t fundit, Serbia sht m e dashur mes popullit t Maqedonis. Ata pan qndrimin ton t mir, ku ne nuk i bm trazirat e tyre m keq dhe nuk ndrhym n lidhjet e tyre.

Gjithashtu, ne e duam Republikn Srpska, por e respektojm Bosnj Her-cegovinn, ka shtuar Vui.

kan ndrmend t largohen, edhe pas paralajmrimeve t sinoptikanve pr mot me shi edhe ditve n vijim. Disa prej demonstruesve kan marr pushim n pun pr tiu bashkangjitur protestave. Ata nuk besojn n largimin e shpejt t Gruevskit, por thon se ikja e tij sht e nevojshme pr nj t ardhme m t mir pr vendin.

Gjith bota flet pr Maqedonin. Emri i vendit ton u dgjua n bot pr t keq. Nuk besoj q Gruevski do t largohet s shpejti, por mendoj q nuk ka zgjidhje

tjetr, thot Snezhana Zaha-rieva, nj tjetr protestuese. Qindra metra larg protestave antiqeveritar, para ndrtess

s Parlamentit mbizotron bot tjetr. Aty jan vendo-sur me tenda mbshtetsit e pushtetit, t cilt shprehen

Mijra qytetar i dhan lamtumirn e fundit t dieln pasdite, ish-lufttarit t UK-s, Beg Rizaj, i cili u varros n kom-pleksin e Dshmorve n Gl-logjan t Deanit. Rizaj, i cili u vra n Kumanov, u nderua nga ish-bashklufttart e tij t njsitit Shqiponjat e zeza, t cilt me uniforma t UK-s qndruan gjat gjith kohs pran trupit t pajet t bashklufttarit t tyre. Arkivoli me trupin e Beg Rizajt ka qndruar pr tri or n Pallatin e Kulturs n Dean, ku pr ti dhn lamtu-mirn e fundit ishin mbledhur mijra qytetar, ndrsa kishte edhe personazhe publike dhe prfaqsues partiak.

N nder t Beg Riza-jt, pas homazheve, mbajtn fjalime kryetari i komuns s Deanit, Rasim Selmanaj, si dhe ish-lufttar dhe ish-ko-mandant t UK-s. Heroi Beg Rizaj ishte nga t part djem t Dukagjinit, q nuk e

konsideroi t prfunduar mis-ionin e tij as me tri lufta lirim-tare: n Kosov, n Kosovn Lindore e n Maqedoni 15 vjet pas. T bindur se statusi aktual i shqiptarve n Maqedoni nuk ishte liria, pr t ciln ata bn luftn n 2001-shin, kta djem i dhan vetes nj mision t ri, t cilin me plot guxim e heroizm e vulosn me jetn e tyre, tha Rasim Selmanaj, kryetar i Deanit.

Sot nuk na ka hije t ligshtohemi aq shum, sa t mos gjykojm se, ende nuk sht kryer procesi his-torik i bashkimit kombtar, q pas 100 vitesh e ka hapur lufta e Ushtris lirimtare t Kosovs, e ka hapur lufta e UPMB-s n Kosovn Lindore, e ka hapur lufta e Ushtris Kombtare n tokat shqiptare nn Maqedonin e sotme, tha Xhavit Jashari, kryetar i shoqats s familjeve t dshmorve.

Sa fisnik, aq edhe kre-nar erdha nga Ilirida jote, t ciln deshe edhe ta shohsh t bashkuar dhe t lir. R-nia n altarin e liris sht edhe nj vepr madhshtore e juaja, ku me jetn dhe shpirtin dshmuat vlern dhe kuptimin e plot t fjals liri. Rnia juaj sht msim pr donjrin nga ne, q ta vazhdojm rrugn e bashkimit kombtar, si dety-rim dhe amanet i shokve t idealit, t cilt i donit m shum se vetveten, tha Daim Hyseni, prfaqsues i OVL-

UK, Maqedoni. E ndrkoh q Beg Rizaj

sht varrosur t dieln me krkes t familjes n Gl-logjan, 8 bashklufttart e tij t vrar ndodhen ende n Departamentin e Mjeksis Ligjore n Prishtin.

Drejtori i ktij depar-tamenti, Arsim Grxhaliu ka br t ditur se tanim ka prfunduar autopsia pr t gjith t vrart dhe pritet, q t martn 8 lufttart e tjer t varrosen n kompleksin e varrezave t Dshmorve n Prishtin.

Sfidat, me t cilat po prballen prodhuesit vendor n Kosov, mbeten tarifat e larta t energjis ele-ktrike, normat e larta t interesit bankar, taksat doganore dhe politikat fiskale. Kto shqetsime, prodhuesit vendor i shprehn t hnn, n tryezn e organizuar nga Oda Eko-nomike Amerikane, n Prishtin. Gjat debatit me tem, Zhvillimi i sektorit t prodhimit - sfidat dhe mundsit, Arian Zeka, kryetar i OEAK, tha se sht folur shum pr lehtsira fiskale, por deri tani prodhuesit vendor nuk kan par asgj konkrete.

sht folur tashm shum gjat, pr m shum se nj vit, edhe n mnyr m konkrete pr prezantimin e lehtsirave fiskale, t cilat do ti ndihmonin prodhuesit n vendin ton, por q deri m tani nuk ka asgj konkrete, nuk ka asnj veprim, i cili t ket hyr n fuqi e q natyrisht do t lehtsonte punn e sektorit t prodhimit, tha Arian Zeka, kryetar i OEAK.

Sipas prodhuesve t vendit, ambienti i t brit biznes n Kosov n prgjithsi sht i rnd dhe politikat fiskale nuk aplikohen, edhe prkundr faktit q ligji ekziston. N prgjithsi, politikat fiskale ose ligjet, q ndrlidhen me taksat, nuk jan t prpiluara n favor ose n interes t in-dustris prodhuese. N kohn kur jan miratuar ligjet, nuk sht marr parasysh kjo gj. N prill t vitit t kaluar sht miratuar edhe ligji pr pezullime doganore, por fatkeqsisht, n listn e pezullimeve t lnds s par, q prjashtohen nga taksa doganore, nuk jan prfshir mbi 98% t prodhuesve. Fatkeqsisht, nuk e di nse ai ligj sht n fuqi apo jo, por nuk prek shumicn e prodhuesve vendor ose shumicn e lndve t para, q shfrytzohen drejtprdrejt n prodhim, tha Mrgim Prishtina, prodhues farmaceutik.

Pengesa gjat eksportit, si jan mungesa e mbshtetjes kreditore, tatimet doganore me vendet e tjera, marrdhniet tregtare me vendet fqinje, gjetja e partnerve t jashtm, shpenzimet e prodhimit, transporti , certifikatat fito sanitare, vonesat n kalimet doganore; krejt kto jan faktor q e pengojn prodhuesin pr t eksportuar jasht Kosovs. Importi i madh prej shteteve t tjera t rajonit e pengon shitjen e produkteve tona brenda, se ata kan sub-vencione prej shtetit pr eksport n Kosov. Ndaj edhe ato na pengojn shum, tha Lulzim Mustafa, prodhues i lngjeve.

Tryeza me tem Zhvillimi i sektorit t prodhimit - sfidat dhe mundsit, ishte aktiviteti i radhs i Ods Eko-nomike Amerikane t Kosovs, q ka pr qllim prmirsi-min e klims s t brit biznes n Kosov.

t knaqur nga politikat e kryeministrit Gruevski dhe krkojn prej tij t vazhdoj ta drejtoj qeverin.

Ka nj jav q jemi ktu. Mbshtesim mnyrn se si Gruevski e drejton Maqedonin, thot nj prej mbshtetsve.

Ndodhemi ktu pr tu dhn prkrahje t gjitha reformave q ka ndrmarr qeveria, duke prfshir in-vestimet e shumta dhe vende t reja t puns, shprehet nj tjetr mbshtets i Gruevskit.

Ndrsa protestuesit pro dhe kundr pushtetit vijo-jn t qndrojn n rrug, qndrimet e kryeministrit Nikolla Gruevski dhe liderit t opozits Zoran Zaev, nuk ln shum hapsir pr t shpresuar se zgjidhja e ngrit politik do t ndodh s shpe-jti. Megjithat, lidert e katr partive kryesore n Shkup, t martn do t ulen prsri bashkrisht n tavolin pr t vijuar me negociatat rreth gjetjes s zgjidhjes pr krizn politike.

FAQE 8 E mart, 26 Maj 2015Fryma e Re

T U R I Z MSaranda, porta detare jugore e Shqipris

Qyteti i Sarands, i pozi-cionuar n jug t vendit, ishte nj ndr ndalesat e Ballkan Me-dia Tour, nj grupi prej 10 gazetarsh nga mediat e disa vendeve t rajonit dhe Shqipris, t organizuar nga Agjencia Kombtare e Turizmit. Prgjegjsi i Sektorit t Marketingut n AKT, Alborent Rama, theksoi pr ATSH-n se, ne si AKT po or-ganizojm ture t tilla me gazetar nga vende t ndryshme t bots me qllim promovimin e Shqipris turistike.

Gazetart vizituan qytetin e Sarands, i cili gzon nj pozit mjaft t favorshme duke u ndodhur prball ishullit grek t Korfuzit. Saranda njihet edhe si porta detare jugore e Shqipris. Ajo dhe zona

prreth saj prbjn nj prej buri-meve m t rndsishme turistike t Shqipris. Emri i sotm i Sarands rrjedh nga prania e nj manastiri t hershm dhe t rndsishm kristian i 40 Shenjtorve. Rrnojat e ktij objekti ndodhen n Qafn e Gjashts, n hyrje t qytetit. Saranda shtrihet prgjat bregdetit t Jonit dhe ofron

nj shtitore t kndshme me palma dhe plazhe t vegjl zallor.

Gazetart e Ballkan Media Tour, gjithashtu vizituan rrnojat e qytetit antik t Onhezmit. S fundmi, n vitin 2002 sht zbuluar dhe nj sinagog. Rrnojat e ktij kompleksi Sinagog n qendr t Sarands pro-vojn ekzistencn e nj komuniteti t

madh dhe t pasur hebre n Honezmus, n shekullin e 5-t t e.s. Krahas aktiv-iteteve fetare, kompleksi ka shrbyer si qendr sociale, shkoll pr studime Bible, karakteristik pr Sinagogat e asaj periudhe.

Me kalimin e kohs kompleksi iu nnshtrua nj sr shtesave dhe pr-shtatjeve strukturore, duke prfshir ktu edhe kthimin e salls s lutjeve t stilit bazikal, ndrtuar m von n Kish. Ndrtesat u shkatrruan ose nga trmeti, ose nga pushtimet e sllavve dhe u braktisn n erekun e fundit t shekullit t 6-t t ers son.

Ndrsa vetm 2 km n jug t Sarands, n nj kodr dominante, ndodhet kalaja e Lkursit. Fortifikimi u ndrtua nga Sulltan Sulejmani gjat fushats pr pushtimin e Korfuzit. Tashm, n kala ndodhet nj restorant, i cili krahas kuzhins s pasur, ofron edhe nj pamje t mrekullueshme t

blus s thell joniane. N vazhdim t udhtimit drejt

jugut, bregdeti bhet i larmishm dhe ofron katr ishuj t vegjl t mbuluar me gjelbrim t prhershm (zona e Ksamilit), faun e flor t mrekul-lueshme detare. N ann tjetr ndodhet liqeni i Butrintit me uj t kripur, pasi sht lagun bregdetare me origjin tektonike, q lidhet me detin nprmjet kanalit t Vivarit 3,6 km i gjat. N kt lagun folezon nj numr i kon-siderueshm shpendsh detar.

Gazetart e Ballkan Media Tour gjithashtu zhvilluan nj takim me kry-etarin e bashkis s Sarands, Stefan ipa, i cili u tregoi atyre projektet q bashkia e Sarands ka zhvilluar kto vite pr promovimin e turizmit dhe afrimin e sa m tepr turistve. ipa u shpreh se n qendr t vmendjes nuk ka qen vetm promovimi i turizmit bregdetar, por edhe i turizmit kulturor.

SARANDA

Reportazh

Gazetart e Ballkan Media Tour promovojn bregdetin e jugut t Shqipris

Gazetart, turistt e par n ishullin e Sazanit

Jemi srish n periudhn prpara viteve 90. N Shq-ipri sundon ende regjimi diktatorial komunist dhe koha nuk ka kaluar. Asgj nga ajo q dim n 25 vitet e fundit nuk ka ndodhur. Ky sht mendimi i par q t prshkon sapo sheh Sazanin.

T shoqruar nga anija ushtarake Oriku, e prodhuar n Shqipri, gazetart e Ballkan Media Tour, ishin turistt e par q shkeln n ishullin misterioz t Sazanit, prpara se ai t hapet trsisht pr turistt e huaj dhe vendas n muajin qershor.

N gjirin e Sazanit, q dikur shrbente si baz ush-tarake, mund t shohsh fare qart shenjat e regjimit t dikurshm, q nga bunkert e shumt deri tek anijet e ndry-shkura, t cilat duket sikur t ftojn n nj udhtim surreal, n nj ishull q sht harruar nga koha. Aty mund t shohsh edhe pllaka me mbishkrim italisht, t cilat kan mbetur aty prej forcave detare italiane, t cilat u vendosn aty n vitin 1997, pasi asistonin Shqiprin n luftn kundr trafiqeve t jashtligjshme dhe ndihmn pr ringritjen e kapaciteteve operative t forcave detare dhe policis kufitare shqiptare.

N krahun e djatht t ishullit, ndodhen disa galeri q shrbenin gjat kohs s regjimit diktatorial si vende pr riparimin e anijeve. Ndrsa n krahun e majt t ishullit, ku shtrihet kodra m e lart e ishullit, gjenden ndrtesat q dikur shrbenin si kazerma pr ushtarakt q kryenin shrbimin aty.

Pamja surreale, gatigati e pabesueshme q ofron ishulli i braktisur tashm i Sazanit, ta bn t vshtir t besosh se dikur aty ka pasur nj jet normale, ku familjet e ushtarakve q kryenin shrbimin pr vite me radh aty kishin ndrtuar jett e tyre.

N Sazan mund t shohsh shkolln 8-vjeare t brak-tisur tashm, 22 tetori, maternitetin, postn e komands, si dhe disa ndrtesa dy katrshe, q shrbenin si banesa pr ushtarakt dhe familjet e tyre.

sazani, ishulli muze i harruar nga koha

Gjergji MIMA

Nj grup prej 10 gazetarsh nga mediat e disa vendeve t rajonit dhe Shqipris, ishin turistt e par q mundn t vizitonin ish-ishullin

ushtarak t Sazanit. N nj tur t organizuar nga Agjencia Kombtare e Turizmit, gazetar nga gazeta maqedonase Koha, nga televizionet

kosovare Klan Kosova dhe RTV 21, nga gazeta e Malit t Zi Vijesti si dhe nga Agjencia Telegrafike Shqiptare dhe Televizioni

Publik Shqiptar, vizituan vendet t cilt kan qen t pa aksesueshm nga shumica e popullsis shqiptare. Prgjegjsi i Sektorit t Marketingut n AKT, Alborent Rama theksoi pr ATSH se, ne si AKT, po organizojm

ture t tilla me gazetar nga vende t ndryshme t bots, me qllim promovimin e Shqipris Turistike. Ndrkoh, ky sezon veror turistik, me hapjen e Ishullit t Sazanit, do t ket nj tjetr destinacion m tepr

n hartn ton turistike dhe kam bindjen se do t trheq padyshim vizitor t shumt.

prreth Gjirit t Vlors, jan zhvilluar nj numr betejash detare, pasoj e t cilave kan qen disa anije t mbytura.

Nj pjes relikesh nnujore, si amfora e objekte t tjera, jan rikuperuar nga arkeologt shqiptar dhe jan ekspozuar n Muzeun Historik Kombtar dhe at arkeologjik n Durrs.

Gjat kohs s Lufts s Ftoht, ishulli i Sazanit ka shrbyer si baz ushtarake detare, ku ishin vendosur kryesisht anijet katr siluruese, artileria bregdetare etj. Gjat asaj periudhe ishulli ka qen i banuar nga rreth 10 mij banor, t cilt kryesisht ishin familjar t oficerve q shrbenin n ishull. Gjat Lufts s ftoht ishulli i Sazanit bashk me gjirin e Vlors konsideroheshin si fronti m i vshtir pr Ushtrin Popullore n rast lufte.

Pr kt arsye njerzit q shrbenin n ishull kishin trajtim t veant nga qeveria e asaj kohe. Nga viti 1997 n ishull u vendosn disa motovedeta dhe anije t forcave detare italiane, t cilat asistonin n luftn kundr trafiqeve t jashtligjshme dhe ndihmuan pr ringritjen e kapaciteteve operative t forcave detare dhe policis kufitare shqiptare.

N vitin 2009, pas plot 12 vjet qndrimi n ishull dhe nj lufte t suksesshme kundr trafiqeve t jashtligjshme, forcat detare italiane largohen nga ishulli, i cili n planet e Ministris s Mbrojtjes shqiptare vazhdoi t shrbej si baz detare.

Ndrsa tashm, fal angazhimit t Agjencis Kombtare t Turizmit, ishulli do t kthehet n nj destinacion pr turistt vendas dhe t huaj.

Tashm ky ishull i mbetur i shkret, do t shrbej si nj atraksion turistik pr t gjith ata q duan t shohin nj dshmi reale t asaj q ishte nj fortes e regjimit t dikurshm diktatorial n Shqipri dhe ku vetm disa ushtarak t zgjedhur mund t shkelnin.

Pak histori pr ishullin e SazanitEmri i ishullit t Sazanit prmendet q n kohrat antike, duke filluar

nga shekulli VI p.e.s. me emrin SASON. Gjat mesjets ishulli kaloi n zotrimin Venecian. N kohrat e reja, s bashku me ishujt Joniane t Greqis, u pushtua nga Anglia. Gjat Luftrave Ballkanike, Greqia e pushtoi ishul-lin. Vendimet e Konferencs s Ambasadorve n Londr, n vitin 1913, e detyruan at q t trhiqej nga Sazani.

Gjat Lufts s Par Botrore, ishulli u pushtua nga Italia. Lufta e Vlors n vitin 1920, bri t mundur q ata t trhiqeshin nga Vlora, por mbajtn ende nn sundim Sazanin, deri m 1943, kur Shqipria u pushtua nga nazistt gjerman. M 21 tetor 1944, ishulli u lirua dhe q nga ajo koh sht pjes e integritetit dhe sovranitetit t shtetit shqiptar.

Gjat periudhs s Lufts s Ftoht, Sazani s bashku me bazn detare ushtarake t Pasha Limanit, n Orikum t Vlors, u shndrrua n nj ndr pikat kye t Ushtris s Kuqe sovjetike dhe asaj shqiptare n Mesdhe. Q nga koha e Jul ezarit e deri n Luftn e Dyt Botrore, n bregdetin

FAQE 9 E mart, 26 Maj 2015Fryma e Re

Z g j e d h j e t Fryma e Re

Gzim HOXHA

LOKALE

ZGJEDHJET - ANALIZ

PPAK MbSHTET vELIN

Cilat jan bastionet e s majts dhe s djathts?

Partit e vogla elin fushatn

N 25 vjet, qeverisja vendore sht do-minuar nga dy partit e md-ha. Referuar 12 qendrave t prefekturave/qarqeve, vetm n nj rast (Lezh 2007-2011) kemi pasur fitues nj kandidat t nj partie t tret, t mbshtetur fuqishm nj her nga PS dhe hern tjetr nga PD. N total, gjenden raste kur nj krye bashkiak ka konsumuar katr mandate, por midis viteve 1992-2000, secila pal nuk lejonte rikan-didimin n krye t bashkis, praktik q ndryshoi trsisht vitet e fundit, sidomos m 2011 dhe pritet t vijoj edhe

m 2015. Kalimi nga faza kur

votohej kandidati dhe partia sipas programeve dhe dife-rencave te zonat bastion t do-minuara nga nj individ dhe partia e tij, si tregues t ka-limit nga demokracia e vots tek oligarkia kontrolluese mbi votn dhe pushtetin.

Referuar drejtimit poli-tik t njsive kryesore ven-dore, rekord mbetet Shko-dra me 6 mandate t djathta drejtimi, ndjekur nga Fieri e Gjirokastra me nga katr mandate t majta drejtimi. Prej vitit 2000 nuk fiton asnj kandidat i djatht n Durrs,

Berat apo Vlor, si nuk fiton asnj i majt n Peshkopi. Tri nga 12 qytetet kryesore, kryeqyteti Tirana dhe dy

qytete t tjera, Elbasani e Ko-ra, kan prfaqsim t balan-cuar, nga tre mandate drejtimi pr t Majtn e t Djath-

tn. N nj bashki, si sht Kuksi, fituesi i zgjedhjeve ka ndryshuar parti politike gjat ushtrimit t mandatit t dyt,

kurse n raste si i Kors, kry-etari i bashkis dha dorheqje nga posti, duke kaluar qytetin n zgjedhje t parakohshme.

Me ndarjen e re ter-ritoriale kryetart e bashkive marrin fuqi t mdha dhe komandojn territore shum-fish m t gjera, n njerz, n asete dhe n siprfaqe. A jan zgjedhjet zgjidhja e gjith problemeve?

Jo dhe jo. Ato jan zgjedhjet e radhs. Kaq. Pas 21 qershorit, tabela do t plotsohet me nj kolon tjetr, praktika q vijon do katr vjet, diku blu dhe diku ngjyr lejla.

Opozita, shanse t pakta pr t fituar Opozita ka shanse pr t fituar n shum pak bashki

n zgjedhjet e 21 qershorit. Bashkit ku mund t fitoj ajo, mund t ndahen n dy grupe. N grupin e par, futen ato n t cilat partit aktuale t opozits kan marr parvjet mbi 40% t votave dhe n t dytin, ato ku kandidati i s Majts sht propozuar nga LSI-ja. Pr t parat, gjasat jan thjesht statistikore. Ndrsa pr t dytat jan politike, sepse mund t ekzistojn kontradikta e hatr mbetje t nn siprfaqshme mes dre-jtuesve lokal t PS-s dhe t LSI-s.

Nse analizojm grupin e par t bashkive, n t cilat partit aktuale t opozits kan marr parvjet mbi 40% t votave. Ky grup kryesohet me Tropojn (68%) e vazhdon me bash-kit e zgjeruara Has (56%), Kamz (54%) Kuks (52%), Kurbin (52%), Klos (49%), Dibr (48%), Vor (47%),

Shkodr (45%), Vau Dejs (44%), Malsi e Madhe (44%), Shijak (44%), Devoll (44%), Kruj (43%), Mat (42%), Libohov (42%), Lezhe (41%), Fush Arrz (41%) dhe Durrs (41%).

Ndr kto 19 bashki t zgjeruara, partit aktuale t opozits kan pasur eprsi parvjet vetm n 5 t parat. Ndrsa n Shkodr, sipas sondazheve, kandidatja opozitare ka aktualisht eprsi 60%-40%, pavarsisht se nuk kishte eprsi parvjet. Pra, mund t thuhet se n 6 nga kto bashki, opozita e fillon fushatn zyrtare me nj eprsi

paraprake. N Durrs, ku partit ak-tuale opozitare mezi e kaluan parvjet 40-prqindshin (41%), kandidatt e fillojn fushatn zyrtare pothuaj baraz-im sipas sondazheve (51%-49% Dako vs. Duma). Ndrsa n bashkit Klos, Dibr e Vor, partit aktuale opozitare kan qen parvjet afr 50-prqindshit.

Duke prmbledhur, nga 19 bashkit e siprprmendura, opozita ka gjasa statistikore t fitoj n 10 prej tyre (numri total i bashkive sht 61).

Po me bashkit ku garojn kandidat t propozuar nga LSI-ja si

qndron puna? Tri prej tyre jan anali-zuar m sipr (Kuks, Lezh e Vor). Ndrsa tri t tjera jan t rndsishme nga pikpamja simbolike (n qoft se i fiton opozita), sepse jan bashki t mdha q kan qen vazhdimisht bastione t majta. Bhet fjal pr Gjirokastrn, Pogradecin dhe Beratin. N dy bashkit e para jan zhvilluar sondazhe, t cilat tregojn se pothuaj t gjith votuesit e majt (t PS-s, LSI-s, etj.) jan gati t votojn kandidatet e propozuara nga LSI-ja. Gj q tregon se hipoteza e frkimeve lokale brenda

t majtve nuk sht materializuar n nivelin e votuesve t thjesht. N qoft se votuesit e thjesht t majt do ta ruajn gatishmrin e sotme pr ti votuar kandidatt e LSI-s pas nj muaji, ato mund t fitojn lehtsisht n kto bastione t majta.

N Berat nuk jan zhvilluar sondazhe, por fakti q partit aktuale t mazhorancs morn 72% t votave parvjet dhe fakti q Berati sht nj bastion i LSI-s, sht nj tregues q, si n Gjirokastr e Pogradec, gjasat jan q kandidati i saj t fitoj.

T shtunn m 23 Maj, disa nga partit e vogla kishin zgjedhur t fillonin zyrtarisht fushatn elektorale pr zgjedhjet e 21 Qershorit. Kto parti jan t grupuara n dy koalicione prkrah partive t mdha, si e vetmja mundsi pr tu afirmuar n skenn politike shq-iptare, sepse edhe kodi yn zgjedhor e vshtirson tepr prfaqsimin e tyre n kshillat bashkiak.

Partia Fryma e Re Demokratike eli fushatn n qytetin e Elbasanit, me prezantimin e kandidatve pr kshilltar dhe kandidatit t prbashkt pr kryetar bashkie, z. Qazim Sej-dini, ndrsa dy parti t tjera zgjodhn Tirann. Topi, pasi vlersoi kandidatin e prbashkt t koalicionit, tha se FRD n kto zgjedhje synon t rris potencialin e saj politik, t marr vendin q i takon n kshillat bashkiak.

T gjitha sallat e konferencave t Tirana Hotel International, at dit ishin t zna. Aty mbaheshin disa takime. M i rndsishmi ishte ai i krye parlamentarve t forumit t Evrops

JugLindore, ku me vendim t marr me kon-sensusin e t gjith pjesmarrsve, u arrit t pranohej prfaqsimi i Republiks s Kosovs n do eveniment t ktij forumi.

N nj sall tjetr Partia Demokracia So-ciale e Paskal Milos hapi fushatn e saj elektorale. Ndrsa po aty e hapi fushatn e saj dhe Partia e Personave me Aftsi t Kufizuara (PPAK), e cila sht gjithashtu pjes e koalicionit t majt. Ajo u krijua para 8 viteve si nevoj pr prfaqsimin politik t ksaj shtrese n nvoj dhe e mbrojtjes s t drejtave t saj. Ajo garon n kto zgjedhje me nj kandidat pr kryetar bashkie n Lezh dhe ka kandidatt e saj pr kshillat bashkiak n t gjith vendin. PPAK, e cila renditet e 27ta n listn e partive pjesmarrse n Aleancn pr Shqiprin Evropian, synon t ket 3 deri 5 kshilltar n Kshillin Bashkiak t Tirans. Kjo sht e mundur, sepse vetm shoqata Invalidve t Shqipris, dega Tiran ka 12.500 antar. Me ann e programit social q ka, ajo parashi-kon t kt mbshtetjen edhe t pensionistve, jetimve etj. Kandidatt e ndryshm q e morn fjaln, ishin entuziast n kuptimin q n kto zgjedhje ata do t arrinin t prfaqsoheshin dhe t ndikonin sadopak n vendimet e ardhshme t

kshillave bashkiak, duke mbrojtur interesat e personave me aftsi t kufizuar.

N listn e kandidatve pr kshilltar jan prfshir edhe disa nga prfaqsuesit m t rnd-sishm t shoqats s Invalidve t Shqipris. Presidenti i saj, duke vn n dukje prpjekjet pr hartimin e nj sr ligjeve q mbronin t drejtat e PAK si psh: prjashtimin nga taksat lokale dhe ato t biznesit t vogl, t udhtimit falas n transportin brenda qytetit dhe me gjysm mimi n at ndr qytetas, t drejtn pr punsim dhe arsimim etj., theksoi nevojn pr zbatimin e tyre. N fund t fjals s tij, ai u bri thirrje t gjith antarve t PPAK t votojn pr veten e tyre n mnyr q kjo shtres t bhet faktor politik si n Britanin e Madhe, ku e njjta parti arrit n zgjedhjet parlamentare t prfaqsohej me 8 deputet dhe n t dytat, ata arritn t kishin 12 deputet. E njjta gj mund t arrihet dhe te ne, tha z. Abdulla Omuri, pasi sipas tij vetm shoqata q ai kryeson numron mbi 70.000 antar.

Binte n sy mungesa e shoqatave t tjera t PAK. U tha se frika se mos ata i humbasin ato pak privilegje q kan, duket se i ka penguar t jen t pranishm n hapjen e fushats s PPAK dhe ofrimin nga ana e tyre t mbshtetjes s

gjithanshme pr kt parti. Por, sipas kryetarit t ksaj force politike, z. Afrim Jeshili, kjo penges do t tejkalohej pr zgjedhjet e prgjithshme, pasi vet serioziteti i bashkpunimit me shoqatn e In-validve do ti largonte dyshimet e tyre dhe do ti afronte dhe ato shoqata, t cilat nuk ndodheshin t pranishme n kt takim.

N fund t takimit erdhi dhe i prshndeti t pranishmit z Erjon Veliaj. N fjaln e tij ai vuri n dukje arritjet si ministr n lidhje me disa prpjekje pr prmirsimin e kushteve t jetess s PAK dhe shtresave t tjera n nevoj. Ai e mbylli fjalimin e tij, duke u br thirrje antarve t ksaj partie q ta votonin si kandidat pr kryetar bashkie dhe t votonin pr kandidatt e PPAK se asnj nuk mund ti mbroj m mir t drejtat e tyre se sa prfaqsuesit e tyre dhe se mezi priste t realizonte takimin e par si kryetar bashkie me kshilltart e ksaj partie.

A jan zgjedhjet zgjidhja e gjith

problemeve?

?

FAQE 10 E mart, 26 Maj 2015Fryma e Re

Metamorfoz

Kultur - Prkujtimore

materializmi e ndau njeriun nga krijuesi i tij

Shptim HOXHA

Ne pohojm ose mohojm dhuratn unike q na sht br, me mnyrn se si e jetojm jetn ton...

Njeriu si qenie e jashtzakonshme, ka nj trup fizik t br n mnyr specifike pr t mba-jtur shkndin e Krijuesit. Sipas librave t shenjt, njeriu sht e vetmja krijes n t ciln Krijuesi ndrhyri fiziki-sht pr krijimin e tij. Pra njer-iu sht e vetmja qenie q u krijua nga dora e Zotit, ndrsa krijesat e tjera u krijuan nga fjala e Perndis. Trupi i do qenieje njerzore sht nj mikrokozmos, nj bot e gjitha n miniatur. Dhe bota q na rrethon sht pasqyra e natyrs ton kolektive. Pra bota-ambienti sht nj pasqyrim i njeriut. Bota rreth nesh reflekton shtresat tona m t thella emocionale. Nse do shikonim prtej dijeve konvencionale, do fillonim t kuptonim se do qeliz n trupin ton sht n t vrtet shmbllimi i Perndis.

N aktin primitiv t jets njerzore, librat e shenjt na thon se, Perndia ndau nj pjes nga vetja dhe m pas i fryu, duke krijuar njeriun. Njeriut pra iu dha si dhurat fryma hyjnore. Dhe kjo dhurat vazhdon dhe sot e ksaj dite t transmetohet

te do krijes njerzore q vjen n jet. Ndoshta far na bn t veant, sht e fshehur n at grimc mikroskopike q mbart kodin e jets, ADN ton? Nga kjo perspektiv, kodi yn gjenetik mund t konsiderohet si struktur e specializuar pr t mbajtur mbretrin e qiejve n Tok. Pra trupi i njeriut mund t konsid-erohet si nj tempull q mbart esencn e shenjt t Perndis.

Ungjilli sipas Gjonit, n kapitullin e tret t Korintasve thot se Jezusi, fliste pr tem-pullin q gjendej brenda trupit t vet. Kt e gjejm n fjalin e famshme n formn e pyetjes: A nuk e dini se ju jeni tem-pulli i Perndis dhe se Fryma e Perndis banon n ju? Vetm n brendsi t bots son, do dit ka nj qllim, nj fillim dhe nj fund dhe mund t vlersohet si nj sukses apo dshtim.

N do moment dhe do dit, ne pohojm ose moho-jm dhuratn unike q na sht br n mnyrn se si e jetojm jetn ton. Mesazhi i mbartur n seciln prej qelizave tona na kujton fuqin dhe unitetin ton. Kur ngjarjet e jets na ven para provave t padurueshme, mesazhi i qelizave tona mbetet nj simbol i gjall dhe i pan-dryshueshm, duke na kujtuar se: 1) Nuk jemi vetm. 2) Jemi ktu pr nj qllim, si rezultat i nj veprimi t qllimshm rreth krijimit. 3) Ne jemi t lidhur n mnyr t pazgjidhshme me njri-tjetrin dhe t gjitha format e tjera t jets.

Pra gjithkush mund dhe duhet t zhvilloj nj lloj ndjesh-mrie t re, t msohet, t komu-nikoj me mendjen, t perceptoj

me s h -t resa t e saj m t holla, duke tejkaluar do penges aty dhe at t hapsir-kohs. Kjo mund t arrihet duke hyr si fil-lim n kontakt t thell me trupin ton dhe m pas me mendjen, duke zhvilluar e prdorur aftsi t fjetura dhe t harruara.

Kaprce mnyrat e za-konshme t t menduarit, t ndjeshmris dhe t sjellurit, fillo t meditosh. Ji vetvetja n esencn tnde me t thell. Mos u ndje i padobishm dhe i har-ruar. Askush nuk mund t jet i harruar, kur secili prej nesh sht i pranishm n mendjen e madhe hyjnore. Mos u shqetsoni nse jeta apo veprimet e tuaja nuk kan pasoja t konsiderueshme n Univers, ajo q ty t duket shum, sht shum pak pr Universin. Gjithkush ka vendin e vet n planin hyjnor, nj mision, nj detyr.

Detyra kryesore sht pr-mirsimi vetvetes dhe interesat e secilit prej nesh jan t lidhura

ngush-t m e

ato t t gjith familjes

njerzore. N unitetin e gjrave (Univers) gjith kohs kemi qen t bashkuar edhe pse materializmi na ndau. T gjith jemi pjes dhe hallk e rnd-sishme e gjithsis. Shpeshher mendojm/mendoni se jeni t persekutuar nga fati kur ndod-hin aksidente dhe paknaqsi t vogla, t cilat nuk jan asgj vese aksidente t zakonshme t jets, por q ju i interpretoni si shenja t qarta t nj persekutimi hyjnor. Dhe kur nuk iu realizo-hen planet n lidhje me punn tuaj, filloni dhe mallkoni ose fajsoni fatin. Nuk pranoni kurr gabimet, ose kur dshirat tuaja jan t paarritshme, gjithmon fajsoni t tjert dhe kur shikoni t tjert q ia dalin, thoni se jan ndihmuar nga fati. Arsyeja pse ndiheni kshtu sht sepse nuk keni arritur akoma nj ekuilibr t brendshm.

T gjitha torturat n shpir-tin e njeriut rrjedhin nga frika dhe dshirat origjinale n nivel

materialist. Ju doni dhe mun-doheni gjith jetn t grumbul-loni sa m shum, mendoni se kshtu mund t jeni t lumtur, sa m shum t posedoni ju bn t ndiheni t fort, t dshiruar, kjo sht nj gjetje e unit tuaj social q ju manipulon gjat gjith jets. Duket sikur egoizmi juaj nuk do t vdes kurr, kjo sht mendja juaj dhe jo esenca far jeni n t vrtet. Frika nuk iu le t ndrioheni. Kush nuk ka frike sht i lir. Liria e vrtet nuk sht ajo q ju t knaqni t gjitha dshirat q keni, por sht ikja prej ktyre dshirave, dalja nga labirinti mendjes-ego-unit tuaj social. Asgj far egoizmi juaj u krkon nuk ju bn t pavdekshm, prkundrazi, ju le n kt gjendje njeri-kafsh, n t ciln ndodheni/ndodhemi aktualisht. Ky sht motivi pse duhet t rrisni ndrgjegjen tuaj duke iu afruar asaj supreme dhe universale.

Thelbi i ndrgjegjes su-preme manifestohet nprmjet t shprehurit q prodhon universi dhe kursi i evolucionit. Kur ekui-libri i tre atributeve q formojn aspektin ekspresiv t ndrgjegjes supreme shprndahet, fuqia e saj prodhon nj vibrim q tingllon si ( OM ose AUM), n t ciln hapsira, koha dhe forca kozmike t holla prodhohen. Nga kjo fush primitive sht prodhuar universi material.

Pamja e purifikuar, trans-formimi dhe ndikimi inert i tre atributeve, q prbjn ko-shiencn supreme, prshkojn e mbushin gjith universin dhe jan t pranishme n t gjitha gjrat. Kur inercia ndikon fuq-ishm ndrgjegjen dhe mendjen, vetdija sht e paqart, kompe-

tencat intelektuale dhe perceptimi dobsohen.

Nn kushte t caktu-ara mund t arrihet realizimi i ndrgjegjsimit m t thell q i prket ktij dimensioni fizik. Ky realitet, i cili ka nivelet e vibrimit m t ulta, nuk sht asgj m shum sesa nj loj me din-amika komplekse. Loj e cila nuk duhet luajtur pr t knaqur ann ton materiale por at shpirtrore q shpirti yn t lartsohet dhe evoluoj. Fillo q tani t krijosh t ardhmen tnde n mnyr m t vetdijshme, duke hequr dor nga varsia e friks, viktimizimit dhe besimeve t imponuara nga familja, shoqria dhe nga nj sistem q sht vazhdimisht n konflikt interesash.

Prderisa jemi ktu tani, me bagazhin ton emocional, n kt shesh ku luhet jeta jon, duhet t bhemi t vetdijshm q t kuptojm se si t zgjidhim nyjet, duhet t prmirsojm mendimet tona, veprimet tona, n mnyr q ta bjm prvojn ton sa m fluide n prputhje me qllimin. T jesh ktu tani, sht privilegj i madh, por dhe nj prgjegjsi e madhe e kjo, ndrsa je duke luajtur, duhet t kihet parasysh q ti je pa atribute dhe veprime, i prjetshm, i pastr, pa njolln e dshirave materiale, i pandryshueshm, i patrajtshm e gjithmon i lir. Mbush do gj n eter, i njjt kudo, i pastr dhe i shkputur nga iluzioni i mendjes. Je realiteti i prhershm, i lir, nj dhe i pa ndashm. Natyr e begatshme, e vrteta, njohuri e pafund. Ky je ti, ai reali, n es-encn tnde me t thell, ky sht trupi yt i drits, ky sht shpirti yt.

Xhevahir CIRONGU Kngtari popullor demir Zyko, mbeti si lule majiAntar e simpatizant t Shoqats Tomori, t

cilt kishin ardhur at mbrmje maji n pallatin e kulturs A. Moisiu t qytetit bregdetar t Durrsit, ishin t shumt. E veanta ishte pjesmar-rja e grupmoshave t banorve t ndryshme nga rrethe t ndryshme t vendit q jetojn e punojn n Dur-rs. Ata ndoqn me kureshtje filmin dokumentar N kufijt e legjen-ds, kushtuar Artistit t Popullit Demir Zyko, prgatitur nga RTSH.

Xha Demiri lindi n maj t vitit 1911, n fshatin Gjerbs t Skraparit dhe u largua nga jeta m 2 Korrik t vitit 1992. Ai na la pas

kngn dhe zrin si nj bilbil prilli q do t kujtohet n breza. N kt aktivitet prkujtimor u interpretuan nga kngtar t ndryshm kngt e Demir Zykos n vite. I pranishm n aktivitetin e ksaj shoqate, kry-etari i bashkis s qytetit bregdetar Vangjush Dako, falnderoi shoqa-tn Tomori dhe antart e saj pr kontributin e tyre n zhvillimin e prparimin n t gjitha fushat ktij qyteti. Gjithashtu, n kt aktivitet mori pjes edhe ministri i Drejtsis, Nasip Nao.

Knga e zri i Artistit t Popul-lit Demir Zyko, dukej sikur zbriste nga Tomori e puthte valt e bardha t Adriatikut n Durrs. Me zrin e tij si nj bilbil prilli, do qndroj n breza si nj lule maji e elur n lndinn shpirtrore t folklorit t popullit ton.

Ne mundm t shkpusim disa emra nga ky aktivitet:Ylli Sevdari, Spathar, Arshin Koromani, Krast, Bardhyl Xhamallati, Bargullas, Stoli Shatro, Leskov, Ajet Hasani, Kakruk, Asllan Ibro, Vndresh,

Idari Carkanji, Gjerbs, Zeqir Caka, Osoj, Yzedin Mersinasi, erric, Kujtim Hasani, orrotat, etj., q i dhan gjallri ktij aktiviteti modest e mbreslns.

N fund t aktivitetit u dhan edhe stimuj t ndryshm si: diploma, certifikata nderi i Krahins. Kryetari i Shoqats, Hajri Nuhu, falnderoi pjesmarrsit e ktij aktiviteti, duke u premtuar edhe aktivitete t tjera, pr t mbajtur gjall vlerat tona e pr ti pruar ato npr breza.

Me zrin si bilbil prilli, Zyko do qndroj n breza si lule maji n lndinn shpirtrore t folklorit t popullit ton

FAQE 11 E mart, 26 Maj 2015Fryma e Re

Abdurahim ASHIKU

EMIGRACIONVera shKurti, msuese edhe n ishuLLin e sirosit

Nikos Albanopulos, zv. Kryetar Bashkie n ishullin Siros: Para dy vjetsh, Veronika trokiti n zyrn time e m shprehu dshirn pr t hapur shkolln shqipe ktu n Siros, me qllim q tu msonte bashkatdhetarve t vegjl gjuhn amtare. Si zvends Kryetar Bashkie dhe president i Kshillit t emigrantve, e mova si nj ide tepr interesante e t mir. Kjo edhe pr nj fakt t thjesht, sepse mendoj shum mir faktin se fmijt e emigrantve, jo vetm fmijt shqiptar n Greqi, por si gjith emigrantt n t gjith botn, mos ta humbin kulturn dhe qytetrimin q prcjellin n vendin ku banojn. Edhe shqiptart kan t drejtn dhe detyrn njkohsisht, t ruajn origjinn e qytetrimin e tyre dhe ti mbajn e lvrojn n vendet ku jetojn. Pr t gjitha kto arsye, menduam q krkess s Veroniks ti prgjigjeshim pozitivisht. Ishte detyrimi yn ta ndihmojm... Kshilli i Emigrantve ka mundsi t jap ndihmesn e vet n problematikn e emigracionit, ashtu si edhe ka br deri m sot, por vepra m e bukur e tij, mendoj se sht hapja e shkolls shqipe ktu n Siros...

Ishte e dyta her q udhtoja dhe zbrisja n limanin e Ermopulit, qendrs s ishullit t Sirosit, nj prej ishujve m t bukur t Cikladeve, kryeqendr e tyre. Hern e par udhtonim pes vet: Un, bashkshortja ime Natasha-msuese, kushrira e par e saj Dylberja-msuese, bashkshorti i saj Abdullai- farmacist. Na printe Vera Shkurti, msuese e Tinosit. Ishte maji i vitit 2012, m sakt 24 maji. M 20 maj ishim midis nxnsve t Vers, n klasn e saj, ku t shtunave e t dielave mblidheshin n dy ndrresa 72 nxns dhe msonin t shkruanin e t lexonin gjuhn e bukur shqipe. N Siros udhtonim me dshirn e madhe t Vers pr t hapur edhe atje nj shkoll shqipe si e saj, si t gjitha shkollat n Greqi ku msohej gjuha shqipe. Na priti Parashqevia, nj vlo-njate q t merrte gjak n vetull. Na ngjiti mbi qytet ku bm foto-grafi me pamje q nuk harrohen. M pas, me makinn e saj na ngriti n qiell, na e dha Sirosin n pllmb t dors, na i tregoi tr sekretet e jets s saj n ishull ndr vite: murin kinez me gur ku kishte punuar i shoqi, Proletar Rokaj me shqiptart e tjer, lokalin ku ajo shkonte me barkun te fyti pr ti siguruar vajzs t ardhmen, shtpin e saj ndrtuar me djersn e ballit, veprimtarit n ndihm t emigrantve si antare e Kshillit t Emigrantve n Siros. Hern e dyt udhtova n qershor 2014 me Arian Melonashin, njeriun q me kamern e tij edhe gurin e bn t gjall. Na printe Vera. Atje takuam shum shqiptar, t njohur m par e rishtas, pr ti mbledh me z dhe figur n nj film dokumentar ku fjala ishte pr msuesen e dy ishujve, Vera Shkurtin...

Ja rrfenjat shkputur nga figura e filmit...

Vear: At q nisa n Tinos e fillova edhe n Siros. Duhet t krijoja nj njohje me shqiptart. Pr fa-tin e mir njoha nj shqiptare, nj patrioten time, Parashqevi-n, nj grua shum e shkatht, puntore, buzagaze, e gojs. Parashqevi: Vera m krkoi ndi-

hm. Kur jam njohur me Vern ajo ka qen n Tinos. M kan njohur disa kushrinj t mi n Tinos. Vera: Pr fatin e mir Parashqe-via, duke qen antare e Kshil-lit t Emigrantve n Siros, nj rastsi kjo, bri q menjher t m vinte n kontakt me kryeta-rin e kshillit t emigrantve atje. Nikos Albanopulos, zv. Kryetar Bashkie n ishullin e Sirosit: Para dy vjetsh, Veronika trokiti n zyrn time e m shprehu dshirn pr t hapur shkolln shqipe ktu n Siros, me qllim q tu msonte bashkat-dhetarve t vegjl gjuhn amtare. Si zvends Kryetar Bashkie dhe president i Kshillit t emigrantve, e mova si nj ide tepr interesante e t mir. Kjo edhe pr nj fakt t thjesht, sepse mendoj shum mir faktin se fmijt e emigrantve, jo vetm fmijt shqiptar n Greqi, por si gjith emigrantt n t gjith botn, mos ta humbin kulturn dhe qytetrimin q prcjellin n vendin ku banojn. Edhe shqiptart kan t drejtn dhe detyrn njkohsisht, t ruajn origjinn e qytetrimin e tyre dhe ti mbajn e lvrojn n vendet ku jetojn. Pr t gjitha kto arsye, menduam q krkess s Ve-roniks ti prgjigjeshim pozitivisht. Ishte detyrimi yn ta ndihmojm... Vera: Isha e gzuar q msimi i gjuhs shqipe do t fillonte edhe n Siros, por cilt do t ishin fmijt q do t merrnin pjes, ku do ti gjeja? Ecja dhe shikoja patriott e mi, dgjova shqip dhe papritur n kt rrugic, n tavolinn ktu, shikoj nj grup patriotsh t mi q flisnin e bisedonin me njeri tjetrin. Artan Aniaj: E vrteta kshtu sht. Si zakonisht do mbrmje ne mblidhemi dhe pim ndonj kafe, diskutojm t rejat e dits dhe far bhet n Shqipri, edhe n politik. Na trhoqi pak vmendjen, sepse pa dy tre her nga neve dhe e kuptuam. Vera: T flas apo mos t flas? Dshira m bri q ti prshndes.

Artani: Erdhi. Thot prshndes patriott. I themi si jeni, si kaloni. Na tha se jam nga Vlora. Kam nj problem. Nuk sht vetm imi, prob-lemi sht edhe i juaji. Kam bised-uar dhe interesohem pr t hapur shkolln shqipe. Rrofsh, i themi. Vera: Ishulli i Sirosit nuk ishte pr mua i panjohur, sepse atje shkonim shum her pr t br dokumentet. Nikos Albanopulos: Siros sht liman i ndrtuar nga emigrantt. Me pak fjal, deri n vitin 1821 Ermopoli nuk ekzistonte. Erdhn emigrantt dhe e ngritn nga ze-

roja. Qyteti u ndrtua n shum pak koh prej emigrantve. Te njerzit e ktushm pra, ekziston e rrnjosur ndrgjegjja historike, sipas s cils me sot a nesr mund t vij dita, q srish edhe ne t kthehemi n emigrant. Prgjithsisht mendoj q Kshilli i Emigrantve ka mundsi t jap ndihmesn e vet n problema-tikn e emigracionit, ashtu si edhe ka br deri m sot, por vepra m e bukur e tij, mendoj se sht hapja e shkolls shqipe ktu n Siros. Parashqevia: N Bashki kreno-hem dhe them q hapm edhe ne

nj shkoll shqipe. M bhet qejfi shum q e hapm. Bm edhe ne dika. Shkolla shqipe pr mua do t thot dika, do t thot shum gjra. Vera: Krkesa ime ishte nj udi pr ata. Por a do t mundja un t vija nga Tinosi n Siros do t enjte? Po sa, pr nj muaj, pr dy muaj dhe sa do t vazhdoj kjo ec e jake? Parashqevia: M tha q po ta hapim do t gjejm nj njeri. Sa ta hapim dhe do ta gjejm nj msuese. E hapm me mendimin q do t dal nj njeri nga Sirosi. Me kt mendim vjen Vera ktu. Artani: E hapm n nj far mnyre q t gjenim nj msues ktu, por kjo ishte shum e vshtir. Vera: Menduan se un paguhe-sha dhe ndoshta edhe ato do t paguheshin, por kur e kuptuan q ishte krejtsisht vullnetare u trho-qn. N qoft se do ta elja dhe pr arsye ekonomike, sepse sht rruga t vesh e t vish, koha dhe ekonomia bashk, ta mbyllnim. Ather jo u detyrova, por ishte nevoj. Artani: Shumicn e rasteve ka hum-bur punn e saj q nga neve sht shum e vshtir ta bsh kt sakrific. Vera: Faqja ime ka edhe t vshtirn, edhe t bukurn. Ka t vshtirn, sepse nisem nga ora tre, n mes t dits, me diell po edhe me er, po edhe me shi, por problemi sht se si do t kthehem. Mund t kthehem n orn dhjet t darks, mund t kthe-hem n dymbdhjet. Ka pas raste q kemi pritur me Parashqevin deri n t gdhir q t vij trageti n orn katr dhe kam mbrritur n shtpi n orn pes e gjysm, gjasht. Parashqevia: Vera kt pun e bn se ka pasion e dshir dhe e ka n mndje se ka qen msuese dhe do q t ngelet msuese. sht si puna ime q dua t hap nj biznes, atje e kam mendjen, ku t bj nj dika tjetr, sht smundje. Edhe puna e Vers sht puna e saj q do t merret e nxnsit. Nuk lodhet edhe t sh-tun e t diele. Sepse po qe se je nn me fmij. Ajo e mbyll shtpin e saj dhe shkon me kalamajt tan. Artani: E kemi bekim nga Zoti ne vlonjatt. Jo se e kemi pr mburrje, por e kemi t brendshme. Na ka br Zoti t merremi me kto gjra. Vera: M shtyn vetja ime. sht ajo q dua t plotsoj boshllkun e viteve. Kam vite n mrgim, kaq vite duke br nj pun q nuk m shpreh, kaq pun q vlerat e saj nuk jan. Dua t shprehem ajo q jam dhe dua t bj ato q dua t bj. P a r a s h q e v i a : J e m i s h u m t nd ryshm p r s a i p r -ket interesit. Vera vazhdon pu-nn dhe vjen me xhepin e saj.

Msuesit shqiptar n Greqi- kta humbs t mdhenj

Fragmente nga rrfimi i nj msueseje n filmin dokumentar, Vera, msuesja n dy ishuj

PJESA 2

N ishullin e Siros

FAQE 12 E mart, 26 Maj 2015Fryma e Re

Arben KARAPICI

B O T A - E V R O P A - R A J O N Imemorandumi i Budapestit n kriz

Pr t realizuar agresionin n Ukrain, presidenti rus Vladimir Putin vuri n lvizje 53 miliard rubla, mbi nj miliard dollar, vetm pr t nxitur kryengritjen separatiste n lindje t Ukrains. Kjo sht e vrteta pr fillesat e agresionit rus n Ukrain, ku jan vrar mbi 220 ushtar pushtues.

Dy ushtar rus t zn javn e shkuar n pjesn Lindore duke luftuar krah separatistve, Ukraina i akuzoi pr terrorizm. Shefi i shrbimit ushtarak ukrainas, Valentin Najvaenko, u ka thn gazetarve, se personat e kapur do t prballen me akuzat pr kryerje krimesh terroriste dhe kryerjen e aktiviteteve terroriste. Ushtria ukrainase, e cila operacionet e saj n lindje t vendit i konsideron opera-cione kundr terrorizmit, ka thn se dy ushtart rus jan kapur afr linjs s frontit n rajonin Luhansk, ku po zh-villohen luftime pavarsisht armpushimit. Ukraina sht n luft t vrtet me Rusin dhe jo thjesht me separatistt pro rus, i tha presidenti Po-roshenko stacionit Bi-Bi-Si. Ai paralajmroi se, Rusia po prgatit nj ofensiv ushtarake pr t ciln t gjith ukrainasit duhet t jen t gati, tha presi-denti. Ndrmjetsit evropian pr krizn konfirmuan se t dy personat e kan pranuar pr-katsin n ushtrin e Rusis

pr t mbshtetur lufttart separatist pro rus, raportoi OSBE-ja. Raporti nga Orga-nizata pr Bashkpunim dhe Siguri n Evrop, ku Rusia sht antare, paraqet dshmin m t fuqishme t pavarur deri tani, pr prfshirje direkte t presidentit t Rusis Vladimir Putin n luft me vendin fqinj. Tensionet n Krime vijn duke u shtuar, edhe pr shkakun se forcat pro ruse kan vn nn kontroll dy aeroportet krye-sore t gadishullit. Ministri i Brendshm Arsenji Avakov, tha se ushtart rus kan bllokuar plotsisht aeroportin n Sev-astopol, ndrsa patrullojn nj tjetr aeroport t kryeqytetit rajonal. Ky sht pushtim ush-tarak dhe shkelje e dhunshme e t gjitha marrveshjeve dhe normave ndrkombtare, tha Avakov. Flota Ruse n Detin e Zi gjendet n Sevastopol, por zyrtart e flots e mohuan q

forcat e saj t jen prfshir n kontrollin apo bllokimin e aeroporteve. Parlamenti i Ukrains ndrkoh i ka br thirrje Mosks t ndaloj do lvizje q mund t minoj sovranitetin e vendit. Deputett u kan br thirrje Shteteve t Bashkuara, Britanis dhe Rusis t mbshtesin integ-ritetin territorial t Ukrains n prputhje me memorandumin q ato kan nnshkruar m 1994. Njoftimet pr pushtimin e aeroportit pasojn marrjen nn kontroll t ndrtesave qe-veritare n Simferopol. N kt periudh tensionesh n gadishullin e Krimes, Rusia urdhroi 150.000 trupa n manovra pr t testuar gatish-mrin prball krizs, q kr-cnon sigurin, tha ministria e mbrojtjes. Situata sht n acarim, megjithse sekretari Shtetit Xhon Kerri ka marr ga-ranci nga ministri i Jashtm rus

Lavrov, se strvitjet ushtarake t Rusis nuk lidhen me krizn n Ukrain. Nse kto zhvil-lime krcnuese, nuk lidhen me krizn n Ukrain, ather duhet thn se Memorandumi i Budapestit sht n kriz dhe nuk duhet ln kurrsesi i till. Kryeministri i prkohshm i Ukrains Jatseniuk, e para-lajmroi Rusin, q t mos e shkel Memorandumin e Budapestit, si po veprohet. Por far sht Memorandumi i Budapestit dhe far lidhje ka me Ukrainn?

Memorandumi i Bu-dapestit pr Garancin e Sig-uris, sht akt diplomatik i nnshkruar n dhjetor 1994 nga Ukraina, Rusia, Shtetet e Bashkuara dhe Mbretria e Bashkuar. Kjo nuk sht nj marrveshje formale, por nj dokument ku nnshkruesit kan br premtime njri- tjetrit, pr t realizuar nj proces t

domosdoshm atomizimi t ish-republikave sovjetike, pas shkatrrimit t Bashkimit Sovjetik. N respekt t memo-randumit, Ukraina premtoi se, do largonte t gjitha armatimet atomike t periudhs sovjetike nga territori i saj, do ti drgonte pr shkatrrim n Rusi dhe do t nnshkruante Marrveshjen pr Mos zgjerimin Brthamor. Ukraina nnshkruese i ka mba-jtur premtimet e veta. N km-bim, Rusia nnshkruese dhe vendet perndimore gjithashtu, n mnyr esenciale e kan promovuar sovranitetin dhe in-tegritetin territorial t Ukrains si shtet i pavarur.

Kt e kan br duke i zbatuar parimet e integritetit territorial dhe t mosndrhyrjes dhe n baz t Aktit Final t Helsinkit n vitin 1975, q ishte marrveshje e peri-udhs s Lufts s Ftoht, e nnshkruar nga 35 shtete, prf-shir Bashkimin Sovjetik. N Memorandumin e Budapestit Rusia, Britania dhe Shtetet e Bashkuara t Ameriks kan premtuar dhe jan angazhuar, se asnj nga kto vende asnjher nuk do ti krcnohet Ukrains dhe as do t prdorin forcn kundr integritetit territorial, ose pavarsis politike t saj. N Memorandum shprehet prkushtimi se asnjra prej tyre kurr nuk do t prdor ndshkime ekonomike pr ta detyruar Kievin tu nnshtrohet interesave t tyre. Rusia, Bri-tania dhe SHBA, n mnyrn specifike, kan shprehur edhe angazhimin pr t mos lejuar, q territoret e tyre t viheshin n shrbim t pushtimit ushtarak, ose do lloj tjetr prdorimi t forcs, q on n shkelje t s drejts ndrkombtare. Palt nnshkruese angazhohen t konsultohen me njra tjetrn n rast se situata prshkal-lzohet, duke vn n dyshim kto prkushtime. Duke pasur parasysh zhvillimet aktuale n Krime pjes e pandashme e Ukrains sovrane, shtrohet pyetja si mund t detyrohej ndryshe Rusia t respektonte in-tegritetin territorial t Ukrains, prvese duke nnshkruar me vullnetin e saj Memorandumin e Budapestit pr Garancin e Siguris. Memorandumi i Budapestit ndjek dhe zbaton Aktin Final t Helsinkit 1975 dhe prsrit, me theks t qart dispozitat e ktij akti n thelb. N t prfshihen masat e ndr-

timit t mirbesimit dhe lista e gjat n vazhdim e detyrimeve t tjera m t gjera dhe ndaluese me t kuqen Mos ndrhy. Ru-sia dhe presidenti rus Vladimir Putin, kto nuk i merr parasysh dhe ndrhyn. Agresioni ushta-rak i Rusis n Ukrain e ka vn Memorandumin e Bu-dapestit jo vetm n dyshim, por e ka vn n kriz. Dhe shembulli m diversionist, m flagrant dhe m i papranueshm i ksaj ndrhyrjeje sht vet presidenti Vladimir Putin. Dy vjet para se Rusia t realizonte agresionin n Ukrain, presi-denti Putin prgatiti agresionin me nj fjalim n parlament (2012) ku e la t kuptohej n fil-lim dhe m pas e tha qart, se n Ukrain nuk mund t tolerohej m nj regjim pro evropian.

Nuk duhet harruar se ky mobilizim patriotik, sht ushqyer vazhdimisht dhe tani Putin po krkon jo vetm shpr-brjen e Ukrains, por edhe ndryshim t regjimit politik pro evropian. N mnyrn m t qart dhe m t thjeshtn e mundshme pr tu thn, ajo far bri dhe far realizoi presidenti Putin n Krime, sipas nj skenari t parapr-gatitur agresioni, ishte nxitja e kryengritjes separatiste, futja e trupave ushtarake ruse dhe aneksimi njanshm i terri-torit. Pr t ardhur deri ktu presidenti rus vuri n lvizje 53 miliard rubla, mbi 1 miliard dollar, pr prkrahje dhe n nxitje t kryengritjes separatiste pro ruse n lindje t Ukrains. Kt pohon edhe raporti Putin Lufta, i lide