16
Shqiptarët duhet të kuptojnë se POLITIKANËT nuk kanë në duar fatin e tyre, por janë SHQIPTARËT që kanë në duar fatin e politikanëve... GAZETË INFORMATIVE, POLITIKE, EKONOMIKE, SOCIALE, KULTURORE VITI 2 Nr. 74 E martë, 16 Qershor 2015 FRD, alternativa e vetme reale e së Djathtës Adresa: Bulevardi “George W. Bush”, Nr.15/1, Tiranë e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] Kryeredaktor: Agim Zeka Mob: +355 69 21 15 769 Marketing: +355 69 40 55 244 Diferencat që ekzistojnë mes forcave të ndryshme politike, nuk duhet kurrsesi të bëjnë që dialogu politik të pësojë ngërç, duke e konceptuar çdo parti si pronë tënden dhe politikën të ndarë në parcela. KOMENT OPINION SHËNIM EMIGRACION fq. 6 fq. 8 fq. 9 fq. 11 fq. 5 Majlinda BUSHJA Abdurahim ASHIKU Keti MAKSAKULI Zgjedhje për qytetet dhe qytetarët, jo për politikën Ekuilibër Zgjedhjet lokale dhe kujtimi i heshtur i katër viteve të shkuara Emigrantët “edhe hahen, edhe pihen”, por mbi të gjitha milen pa kullotë... Të kultivojmë politikanen “grua” dhe jo gruan “politikane” Për qytetin tonë - Zgjidh më të mirin Editorial fq. 2 OTO OTO FRD Votoni masivisht më 21 qershor, mbështetni kandidatët e FRD-së POLITIKË Topi: Kandidatët fitues të FRD-së, bashkëpunues në shërbim të qytetarëve Intervistë e kryetarit të FRD-së, Dega Tiranë, z. Andi Seferi Vetëm nëpërmjet votës qytetarët mund të vendosin për fatin e administrimit të qytetit ku jetojnë HITHRA E FRYMËS SË RE

frd74 (1).pdf

  • Upload
    frdal

  • View
    521

  • Download
    6

Embed Size (px)

Citation preview

  • Shqiptart duhet t kuptojn se politikant nuk kan n duar fatin e tyre, por jan Shqiptart

    q kan n duar fatin e politikanve...

    GAZET INFORMATIVE, POLITIKE, EKONOMIKE, SOCIALE, KULTURORE VITI 2 Nr. 74 E mart, 16 Qershor 2015

    FrD, alternativa e vetme reale e

    s Djathts

    Adresa: Bulevardi George W. Bush, Nr.15/1, Tirane-mail: [email protected]: [email protected]: Agim ZekaMob: +355 69 21 15 769Marketing: +355 69 40 55 244

    Diferencat q ekzistojn mes forcave t ndryshme politike, nuk duhet kurrsesi t bjn q dialogu politik t psoj ngr, duke e konceptuar do parti si pron tnden dhe politikn t ndar n parcela.

    KOMENT

    OPINION

    SHNIM EMIGRACION

    fq. 6

    fq. 8 fq. 9 fq. 11fq. 5 Majlinda BUSHJA Abdurahim ASHIKU

    Keti MAKSAKULI

    Zgjedhje pr qytetet dhe qytetart, jo pr politikn

    Ekuilibr

    Zgjedhjet lokale dhe kujtimi i heshtur i

    katr viteve t shkuara

    Emigrantt edhe hahen, edhe pihen,

    por mbi t gjitha milen pa kullot...

    t kultivojm politikanen grua dhe jo gruan

    politikane

    Pr qytetin ton - Zgjidh m t mirin

    Editorial

    fq. 2

    oto oto 32

    FrD

    Votoni masivisht m 21 qershor, mbshtetni kandidatt e FrD-s

    POLITIK

    topi: kandidatt fitues t FrD-s, bashkpunues n shrbim t qytetarve

    Intervist e kryetarit t FRD-s, Dega Tiran, z. Andi Seferi

    Vetm nprmjet vots qytetart mund t vendosin pr fatin e administrimit t qytetit ku jetojn

    HITHRA E FRYMS S RE

  • FAQE 2 E mart 16 Qershor 2015Fryma e Re

    EDITORIAL

    FUSHATA

    FRD, alternativa e vetme reale e s Djathts

    topi: kanDiDatt FituES t FrD-S, baShkpunuES n Shrbim t qytEtarVE

    Diferencat q ekzistojn mes forcave t ndryshme politike, nuk duhet kurrsesi t bjn q dialogu politik t psoj ngr, duke e konceptuar do parti si pron tnden dhe politikn t ndar n parcela.

    FRD fushat zgjedhore n Sarand

    ra politike, ekonomike dhe institucionale q po kalon Shqipria, zgjedhja e duhur e partive politike sht bashk-punimi mes tyre pr t forcuar shtetin dhe institucionet, si e vetmja mundsi t sjell nj zgjidhje edhe pr rritjen eko-nomike t vendit. Ky bashk-punim nuk njeh kahe politike, i majt apo i djatht, pasi sht nj bashkpunim q n qendr ka prmirsimin e kushteve t jetess pr qytetart.

    Diferencat q ekzisto-jn mes forcave t ndryshme politike, nuk duhet kurrsesi t bjn q dialogu politik t p-soj ngr, duke e konceptuar do parti si pron tnden dhe politikn t ndar n parcela.

    Ky lloj mentaliteti ka koh q sht zhdukur n politikn e vendeve t qytetruara. Pr sa koh parimet e nj bashk-punimi politik jan forcimi i shtetit dhe institucioneve t tij si dhe interesat e qytetarve, ather do lloj bashkpunimi mes do partie politike sht i vlefshm, sepse u shrben qytetarve.

    Tashm kur duhet m pak se nj jav nga zgjedhjet lokale t 21 qershorit, sht m se e qart se n cilin drej-tim po shkojn kto zgjedhje. N momentin kur vendit po i mungon nj opozit, pasi Partia Demokratike qartazi nuk mbshtet m interesat e njerzve, por vetm interesat

    e drejtuesve t saj t vjetr, sjell nevojn e nj opozite t re n t Djathtn shqiptare. Nj forc t re, ku t djathtt t mund t gjejn alternativn e duhur q mbron interesat e tyre, duke treguar se pr t mirn e vendit dhe qytetarve l pas interesat e ngushta politike.

    Fryma e Re Demokra-tike, si nj parti relativisht e re, por mjaft e madhe n arenn e politiks shqiptare me ko-alicionin e gjer n Aleancn pr Shqiprin Evropiane, tregoi edhe nj her se interesi i saj kryesor jan qytetart e vendit, t cilt pas 21 qershorit do t ndihen m t sigurt, duke pasur n krye t bashkive

    njerz q kan mbshtetje t gjer politike dhe q do t pu-nojn pr t mirn e qyteteve dhe qytetarve.

    FRD sht alternativa natyrale q t djathtt, t zhgnjyer tashm nga poli-tika e vjetr dhe kokfort e PD, gjejn dhe mbshtesin, duke treguar se askush nuk mund t mbetet peng i nj par-tie t vjetr, q ka degraduar n nj grusht njerzish famil-jar, apo miq t kryetarit t saj real. N kto zgjedhje FRD sht alternativa e vetme e besueshme q t djathtt kan pr t votuar dhe pr t treguar se mund t vendosin vet pr fatin e tyre.

    T bsh politik n ditt e sotme do t thot n radh t par t ulesh dhe t kesh dialog me politikant e tjer, me partit e tjera politike, qofshin kto aleatt e tu, qofshin kto ri-valt e tu politik. Kjo sht edhe krkesa numr nj q partnert ndrkombtar si vendet e Bashkimit Evro-pian, ashtu edhe Shtetet e Bashkuara t Ameriks kan ndaj politiks dhe politika-nve shqiptar.

    Ndrsa sjellja refrak-tare, gati-gati armiqsore q disa politikan shqiptar, peng t mendsive t tyre t vjetra,

    kan ndaj partive t tjera poli-tike, ideve t tyre, projekteve t tyre, apo dhe vet votuesve t tyre, tregon se n far mendsie t vjetr lundron ende politika shqiptare.

    Kta politikan, q erd-hn si alternativa e par plu-raliste ndaj regjimit komunist diktatorial n vend, po ikin nga politika si alternativa e fundit e komunizmit n Shq-ipri, duke mbajtur ende peng ata pak mjeran politik q i ndjekin nga pas, t cilt akoma nuk po e kuptojn se kshtu dmtojn t ardhmen e tyre politike dhe t partis s tyre.

    N momentet e vshti-

    N vazhdim t turit zgjedhor n jug t vendit, ekipi drejtues i FRD-s, qndroi n qytetin bregdetar t Sarands, ku u mbajt nj takim me antar dhe mbshtets t Fryms s Re Demokratike. E pranishme, ishte dhe kandidatja e ASHE pr postin e krye-bashkiakut, Floriana Koka si dhe kan-didatt e FRD-s pr kshillin bashkiak.

    Gjat fjals q mbajti prpara pjesmarrsve n takim, kryetari Bamir Topi, i cilsoi zgjedhjet vendore nj ak-sion i rndsishm politik pr FRD-n. Ai nnvizoi se prfshirja n koalicionin e majt nuk sht br n asnj rrethan pr arsye pragmatiste, por n themel t ktij veprimi qndrojn arsye t forta parimore. Ne jemi t bindur se nj bashkpunim qytetar, me vizione t qarta politike pr t ardhmen dhe n nj lloj sintonie pr vlerat e pushtetit vendor, jep arsye shum t forta pr t pasur shpres pr nj fitore bindse m 21 qershor, deklaroi z. Topi.

    Ai e cilsoi t vshtir garn

    zgjedhore, edhe pse vuri n dukje se FRD sht parti e strukturuar mir dhe me parime t forta. Kryetari Topi ftoi strukturat vendore t partis ta vlerso-jn periudhn e mbetur deri n ditn e votimit si moment pune intensive, sepse n pak dit vendoset fati 4 vjear i nj qyteti q ka marr prmasa t reja.

    Kryetari Topi u ndal gjersisht edhe n mnyrn se si duhet punuar pr suksesin dhe n mnyr t veant foli pr vizionet e s ardhmes. Sipas tij, sot nuk duhet pretenduar t realizohet nj program q sht i detyrueshm pr t konkurruar dhe fituar. Nuk sht misioni im t jap kshilla pr nj zonj q pritet t drejtoj Sarandn, sepse ajo ka programin e saj, por desha t theksoj vlerat q mbart qartsimi i perspektivs

    s largt pr nj qytet turistik si Saranda, pa harruar shtjet e dits, u shpreh m posht kryetari i FRD-s.

    Ndrkaq z. Topi premtoi se kandi-datt fitues t Fryms s Re, do t jen vizionar, korrekt e t sjellshm me qytetart si dhe bashkpunues n interes t komunitetit. Ata, deklaroi kryetari i FRD-s, asnjher nuk do t prdorin kartonin e vots pr interesa t ngushta apo pr arsye politike, sepse FRD beson n bashkpunimin e sinqert me aleatt.

    N mbyllje t takimit, ish-pres-identi Topi uroi q gara pr pushtetin vendor t jet e suksesshme dhe t prfundoj me fitore, ndrkoh q bri thirrje, si n do takim zgjedhor, t vo-tohet FRD me numrin 32 dhe qartazi t votohet edhe kandidatja e prbashkt e ASHE pr postin e kryetarit t bashkis s Sarands.

    Ju uroj dinamizm, qetsi dhe qartsi deri n ditn e zgjedhjeve, tha n mbyllje kryetari i FRD-s, Bamir Topi.

    Deri n 21 qershor dinamizm, kthjelltsi dhe gar t suksesshme

    Topi: Vlora pas 21 qershorit, n drejtimin e duhur

    intelektual dhe njerzorN takimin e zhvilluar me mbshtets t Fryms s Re Demokratike n qytetin bregdetar, i pranishm ishte

    dhe kandidati i ASHE pr postin e kryebashkiakut, Dritan Leli, si dhe kandidatt e FRD-s pr kshillin bashkiak.

    Kryetari Bamir Topi, duke folur pr t ardhmen e qytetit bregdetar, tha ndr t tjera se Vlora sht po aq e rndsishme sa Tirana apo Durrsi dhe me pozicionin e saj t jashtzakonshm gjeo-strategjik dikton nj vlersim t projekteve largpamse. Jan shtje q nuk mund t zgjidhen nga nj njeri, qoft ky edhe kryebashkiaku i ardhshm, por e rndsishme sht q t thithen sa m shum fonde, ndrkoh q edhe kryetari i qeveris e ka shprehur me z t lart mbshtetjen e ti, u shpreh z. Topi, i cili u bri thirrje t gjith kandidatve n gar pr pushtetin vendor t ken nj bashkpunim t detyrueshm dhe frytdhns pr hir t shrbimeve ndaj qytetarve.

    Sipas kryetarit t FRD-s, Vlora krkon aftsi pr thithjen e fondeve investuese pr t ecur n drejtimin e duhur. Ai pr-mendi ndrkoh se pr shum vite, edhe kjo zon ka pasur mangsi n zhvillimin e rritjen e saj, por FRD nuk merret me emra konkret prgjegjs pr situatn, ajo merret me problemet, fenomenet dhe gjja m e mir sot sht t tejkalohen voglsirat e t ecet drejt suksesit, duke dominuar interesi pr qytetin, pr projektet e tij.

    Gjat fjals s tij, kryetari Topi shprehu ndrkoh vlersimin e tij pr kandidatin e ASHE-s pr krybashkiak, duke muar veanrisht vlerat e tij intelektuale dhe njerzore. Ne sot jemi ktu pr t promovuar vlerat politike dhe njer-zore t njerzve q prbjn listn e kandidatve t FRD-s, por n t njjtn koh edhe t figurs s kandidatit Dritan Leli, i cili mbart vlera t muara intelektuale, me nj profil njerzor t admirueshm, ndaj urojm q ti vr ato n shrbim t komunitetit.

    Duke u ndalur n zgjedhjet vendore, z. Topi bri thirrje t luftohet n dy aspekte: Votoni numrin 32 pr FRD, q t keni prfaqsues bashkpunues n kshillin bashkiak dhe nga ana tjetr votoni intelektualin Leli, q do t dij t administroj si duhet qytetin tuaj t prbashkt. Z. Topi deklaroi se pas 21 qershorit, n Vlor do t ket nj bashkpunim n qeverisjen vendore, ndrkoh q i siguroi t pranishmit se FRD do t jet si prher e sinqert, e vendosur dhe me ide konkrete pr t mir administruar kudo n do bashki projektet q do t paraqiten pr rritjen e zhvillimin e tyre.

    FRD - VLoR

  • FAQE 3 E mart 16 Qershor 2015Fryma e Re

    ZGJEDHJET

    Kryetari Topi, takim me komunitetin e tregtarve n ish-uzinn Dinamo n

    kryeqytet

    Topi TRegTaRVe: Do t gjendet gjuha e arsyes dhe e s drejts me kryetarin e ri

    pr shtjen e ktij treguParaditen e t shtuns, kryetari i Fryms se Re

    Demokratike Bamir Topi, ia kushtoi takimeve n tregun

    e ish-uzins Dinamo n Kryeqytet, zon q i prket Njsis numr 8-t. N nj

    mjedis rrethuar nga dyqane, u mbajt takimi me prfaq-sues t tregtarve t ksaj

    zone t Tirans.

    Tubimin e hapi shefi i shtabit zgjedhor t FRD-s pr kryeqytetin, Theod-hor Kristudhi, i cili risolli n vmendjen e pjesmarrsve n takim problemet e ktij tregu, q si tha ai jan shtje t mbijetess, nj luft q vazh-don edhe sot. M tej Kristudhi tha se tregtart e ksaj zone presin t ndryshoj situata, pasi komunitetit t tregtarve i sht mohuar pa t drejt dhe me dhun ekonomia e lir e tregut. Kristudhi pohoi se n kt treg kishte rreth 5 mij biznese, t

    cilat u transferuan me dhun n tregun e Kasharit dhe shumica e tyre kan falimentuar.

    Kryetari i shoqats s tregtarve, Niko Zherdi, vuri n dukje nj aspekt tjetr. Ai tha se nuk lejohet t tregtohen

    mallra n treg t mbyllur, ndrsa n t gjith Tirann tregtar ambulant shesin rrugve mes pluhurit dhe rrmujs.

    Ndrkaq, n fjaln e tij, kryetari i FRD-s Bamir Topi nnvizoi se sht de-

    tyr parsore e bashkis dhe e kshillit bashkiak tu shrbe-jn sa m drejt interesave t komunitetit dhe jo interesave personale t astit.

    FRD, vazhdoi z. Topi e ka prdorur dhe ngritur zrin

    e saj politik sapo nisi konflikti, duke qndruar n krah t s drejts. E prsrisim edhe sot: prgjegjsia sht e bashkis q e nisi konfliktin dhe po ashtu edhe e prefektit si mkmbs i kryeministrit, q nuk e zgjidhi si meritohej. Sipas z. Topi, gjithka ndodh sepse ndr-thuren interesa t biznesit me politikn vendimmarrse. FRD, tha ai, sht pr nj zhvillim poli centrik t kryeqytetit, n mbshtetje t ligjit dhe rregul-lave. T jeni t sigurt q zri yn

    pr shtje parimore, si rasti i tregut t ish-uzins Dinamo, do t jet i pathyeshm, u premtoi kryetari i FRD-s Bamir Topi, komunitetit t tregtarve.

    N mbyllje t fjals s tij z. Topi u bri thirrje pjesmar-rsve t votojn sigln e FRD-s n 21 qershor si dhe kandi-datin e ASHE pr kryebashkiak, duke shprehur besimin se do t gjendet gjuha e arsyes dhe e s drejts me kryetarin e ri pr shtjen e ktij tregu.

    RRogozHIn

    KAVAJ

    Pasditen e djeshme, kryetari i Fryms se Re Demokratike, Bamir Topi, i shoqruar nga shefi i shtabit zgjedhor pr kryeqyte-tin, Theodhor Kristudhi dhe kryetari i FRD-s pr Tirann, Andi Seferi, ia kushtoi takimeve zgjed-hore n Tiran.

    Para banorve t Njsis 9-t, kandidatja q kryeson listn e ksaj force politike n kshillin bashkiak, Mirela Bogdani, tha ndr t tjera se ekipi i FRD-s q garon n kto zgjedhje administrative ka njerz t prkushtuar dhe t prgjegjshm. Ndaj, vazhdoi znj. Bogdani, ju krkoj t na mbshtesni me votn tuaj, sepse kshtu na mundsoni t tregojm vlerat tona.

    Ndrkaq, n fjaln e tij, kryetari i FRD-s Bamir Topi, nnvizoi se kjo parti ka interesa t prbashkta me qytetart. T gjith, theksoi z. Topi duam nj Tiran t pastr, t urbanizuar, nj Tiran ku t zgjedhurit vendor tu shrbejn qytetarve. FRD ka dal n kto zgjedhje me slo-ganin e prhershm Pr qytetarin, pr shtetin, dy gjra shum t rndsishme, por q deri tani jan keqprdorur nga politika. Tirana duhet t largohet nga modeli i njerzve q vijn n krye t bashkis pr tu br m von kryeministra. Numri nj i do bashkie duhet t jet zot i administrimit t vots s zgjedhsve. FRD ka hyr n kto zgjedhje me synimin t marr sa m shum vota pr kshillat

    bashkiake. Duke shprehur besimin se prfaqsuesit e FRD-s n kuvendet vendore do t qndrojn larg interesave partiake z. Topi tha: Perceptimi yn sht q t zgjedhurit tan do t prfaqsojn me shum dinjitet interesat e do qytetari.

    Ish-presidenti Topi e cilsoi 21 qershorin nj aksion politik, duke shtuar se gjithsecili duhet ta vlersoj kt dit duke i dhn rndsin e duhur vots. FRD q n listn e gars zgjedhore prezantohet me numrin 32, sht parti e parimeve dhe do t mbshtes me vot do projekt pr Tirann, sepse duam t zhvillohet qyteti yn, tha duke prfunduar z. Topi.

    Kryetari i FRD-s Bamir Topi takim me banor t Njsive 9 dhe 11 n kryeqytet

    Tirana ka nevoj t zhvillohet n harmoni e standarde moderne nga qendra n periferi

    Topi: Shqiptart duhet t kuptojn qart se politikant nuk kan n duar fatin e tyre, por jan shqiptart q kan n duar fatin e politikanve

    Takimi i dyt u mbajt n njsin 11, pran Univer-sitetit Bujqsor. Kryetari Topi e nisi fjalimin duke kujtuar lidhjet q ka personalisht me at zon, pasi n Institutin Bujqsor ka kryer studimet dhe ka punuar. Ai ngriti problemin e Unazs s Madhe t kryeqytetit pasi, sipas tij, edhe pse sht nj projekt i miratuar q n vitin 1989, akoma sot nuk sht realizuar pr arsye klien-teliste. Tirana, nnvizoi z. Topi sht n zgjerim t vazhdueshm dhe e ka t do-mosdoshme prfundimin e Unazs se Madhe, nj pjes e mir e t cils prek edhe njsin 11, porta e kryeqytetit pr veriun e vendit. Tirana, vazhdoi ai, ka nevoj t zhvillohet n harmoni, jo me standarde t ndryshme, t cilat variojn nga qendra n periferi. FRD nuk premton shum, pasi synon ti mbaj premtimet e bra. Me antart e saj n Kshillin Bashkiak, FRD do t ndikoj pr realizimin e zhvillimit uniform n infrastruktur dhe pr sa i prket Njsis 11, ai ngriti nevojn pr t pasur nj treg funksional dhe sipas standardeve.

    N mbyllje t fjals s tij ish-presidenti Topi, duke br thirrje pr pjesmarrje masive n votime tha: Shqiptart duhet t kuptojn qart se politikant nuk kan n duar fatin e tyre, por jan shqiptart q kan n duar fatin e politikanve. FRD rritet dita-dits ndaj ju bj thirrje t votoni Nr 32, Frymn e Re Demokratike.

    N takim foln ndr t tjera dhe prfaqsuesja e rinis s FRD-s, Ana Beqo si dhe Vrion Hoxha, kryetar i FRD-s n kt njsi.

    Turin e gjat t tubimeve zgjedhore n jug t vendit, drejtuesit e lart t partis Fryma e Re Demokratike, e mbylln t premten me dy takime entuziaste n Kavaj dhe Rrogozhin.

    Kryetari i FRD-s, Bamir Topi tha ndr t tjera n takimin me banor t Rrogozhins se sht e pa pranueshme q kjo zon t vazhdoj t vuaj paprgjegjshmrin e politiks. Ka 20 vite q flitet pr korridorin e 8-t, i cili duhet t kaloj ktu te porta juaj e t shkoj deri n Bullgari, por ky projekt ka mbetur vetm n fjal, u shpreh ai duke vn n dukje edhe mangsi t tjera n ecurin ekonomike t zons.

    Kshtu z. Topi shprehu keqardhjen q pro-dhimet e shumllojshme bujqsore t Rrogozhins dhe Goss si tradit e vyer e tyre, nuk gjejn tregje e nuk mbshteten si duhet. Kjo situat krkon zgjidhje, krkon nj drejtim tjetr q gjrat t mos fokusohen vetm pr kolltukun e kryebashkiakut, por pr t sjellin n radh t par ato element q kjo zon mund t ec prpara, u shpreh ish-presidenti Topi.

    Duke folur m tej pr zgjedhjet vendore, ai u

    tha pjesmarrsve n takim se nse nuk do t shpre-hin vlersimin e tyre me vot pr prfaqsuesit e FRD-s n kshillin bashkiak dhe pr kryebashkiak kandidatin Beqir Nuredini, shum gjra do t mbes-in aty ku jan. Mekanizmi i suksesit sht shum i thjesht: n 21 qershor s pari duhet t merrni pjes masivisht n votime, mundeni indiferentizmin dhe votoni sigln e FRD-s si dhe kandidatin e prbashkt pr kryetar bashkie, z. Nuredini, bri thirrje n fund t takimit kryetari i FRD-s.

    Pas Rrogozhins ndalesa e fundit ishte n Kavaj, ku s bashku me kryebash-kiakun Elvis Rroshi, ekipi drejtues i Fryms se Re Demokratike u takua me mbshtets dhe simpatizant t ksaj force politike. Ndr t tjera, kryetari Topi tha se FRD sht prshir n kt koalicion t gjer me dshir, sepse slogani i saj, pr qytetin ton, sht shum m i rndsishm se interesat meskine dhe t vogla t politikanve. Ai foli me knaqsi pr ndryshimet q kan ndodhur n Kavaj dhe prgzoi t gjith ata q kan pjes n administrimin e mir t qytetit t transformuar. M tej z. Topi shprehu besimin e plot se pas 21

    qershorit n kshillin e ri bashkiak do t jen pr her t par edhe prfaqsuesit e FRD-s, t cilt me pun dhe ide konkrete do t japin ndihm t muar n shrbim t banorve. Duke folur pr situatn politike, ai tha se politika e dits sht br e bezdisshme, sepse duke u marr me fjal, l pas punn. Ndaj, theksoi z. Topi, vazhdoni t mbroni ngjyrat politike t partive, por pa u br penges pr zbatimin e projekteve q kan n plan t krye-jn administratort e zgjedhur, rrisni standardet e jetess dhe n 4 vjearin e ardhshm hidhni vizione t qarta pr t ardhmen.

    S fundi kryetari i FRD-s u krkoi pjesmar-rsve n takim q n 21 qershor t trheqin sa m shum njerz drejt kutive t votimit, sepse kshtu bhen pjes e fitores.

  • FAQE 4 E mart 16 Qershor 2015Fryma e Re

    Votoni masivisht m 21 qershor, mbshtetni kandidatt e FrD-s

    Ta bjm Tirann qytet t standardeve evropiane

    V E N D O R E T

    V E N D O R E T

    Intervist e kryetarit t FRD-s, Dega Tiran, z. Andi Seferi

    Kryetari i Fryms s Re Demokratike s degs s Tirans, z. Andi Seferi ka folur mbi prfaqsimin q do t ket forca politike q ai drejton, n Kshillin Bashkiak, por edhe pr programin ku sht bazuar fushata e FRD, pr zgjedhjet e 21 qershorit.

    N kt takim prshndeti edhe prfaqsuesi i FRD-s, kryetari i njsis nr 7 t ksaj partie, zoti Armando Mosho, i cili ndrmjet t tjerave u tha t pranishmve t shumt: T nderuar bashkqytetar t Tirans,

    n emr t Partis Fryma e Re Demokratike, ju prshndes!

    Ka pasur prej tyre, t cilt e kan par me skepticizm radhitjen e Fryms s Re Demokratike n ko-alicionin e Aleancs pr Shqiprin Evropiane, por sot sht dita tu themi atyre se historia e Shqipris na ka msuar se burrat m t menur dhe m atdhetar, kan ditur t lidhin besn aq

    her sa kan kuptuar se atdheu gjendej n vshtirsi.

    Edhe sot, ne i kemi pothuajse t gjitha qytetet e Shqipris prball nj vshtirsie t madhe dhe ne si Frym e Re Demokratike, synojm q me an t burimeve tona njerzore, kapa-citeteve tona intelektuale, q pr fat i

    kemi t shumt n forcn ton politike, t vihemi n shrbim t koalicionit t gjer Aleanca pr Shqiprin Evro-piane, pr ta prafruar atdheun ton drejt standardeve evropiane. Dhe pr ta br t mundur kt, duhet ta fillojm nga zemra e Shqipris, nga Tirana.

    Duam ta bjm Tirann nj qytet me cilsi ajri t standardeve evropiane. Duam tua lehtsojm rrugn nnave, teksa shtyjn karro-cat e fmijve drejt erdheve e am-bientet e erdheve t jen nj mjedis m cilsor pr rritjen e fmijve; po ashtu e synojm ambiente e cilsi pr kopshtet.

    Do t investohemi fort pr cilsin e shkollave tona, q t rrisim nj brez t denj pr t vijuar miradministrimin e Tirans dhe t gjith Shqipris. Pr t br kto dhe ca m shum, ne si FRD kemi nj muaj q trokasim n do der pr t bindur qytetart, por ende na duhet q n kto 4 dit e net q kan mbetur deri n ditn e votimit, t bindim do qytetar, se Tirana duhet t shkoj n drejtimin e duhur, se Tirana duhet t shklqej nn drejtimin e Erjon Veliaj-t dhe ne si Frym e Re Demokratike, nuk na mbetet vese ti urojm Erjonit, t shklqej n drejtimin e Tirans.

    Mbeten edhe pak dit nga zhvillimi i zgjedhjeve pr

    pushtetin vendor, sa t angazhuar e t motivuar

    ndihen strukturat e degs s Tirans?

    Seferi: Strukturat dhe antart e Fryms s Re De-mokratike kan nisur punn prej kohsh, jo vetm n funk-sion t zgjedhjeve vendore, q jan pas pak ditsh, por edhe pr prhapjen e ideve dhe pikpamjeve t ksaj forc politike n t gjith kryeqyte-tin dhe jo vetm. Por, tashm q fushata elektorale sht n kulmin e saj dhe zgjedhjet jan vetm gjasht dit larg, ka br q intensiteti i puns dhe takimeve t rritet, duke br t mundur q programi i FRD-s t jet pran do qytetari, duke synuar fil-limisht q dokush t marr pjes n votime dhe m pas pr ti besuar votn FRD. Dua t vlersoj gjithashtu faktin q n kryeqytet sht duke u zhvilluar nj fushat qytetare.

    Ku mbshtetet puna e struk-turave dhe si po e vendosin ato kontaktin me qytetart?

    Seferi: Fillimisht dua t them se t gjitha struktu-rat e Tirans jan duke br nj pun mjaft t madhe pr t prezantuar programin e FRD-s. Ata mbshteten te bindja pr t realizuar nj politik ndryshe, moderne dhe n t mir t qytetarit dhe t ardhmes s tyre. Elementi kryesor n fushatn elektorale t FRD-s n kryeqytet dhe zonat e reja q i jan bash-kngjitur atij, sht takimi me do qytetar n vendet ku ata

    jetojn. Edhe pse m duhet ta pranoj se burimet finan-ciare jan t pakta, dshira me t ciln jan duke punuar strukturat e kryeqytetit, bjn q te njerzit t gjejn m tepr vend idet e FRD, sesa zhurma elektorale q bjn partit e tjera politike.

    Cilat jan pritshmrit e FRD-s pr tu prfaqsuar

    n Kshillin Bashkiak t Tirans?

    Sefer i : Duke par mbshtetjen e madhe q FRD ka n qytetin e Tirans, por edhe n komunat dhe fshatrat rreth saj, q pas reforms territoriale i jan bashkuar bashkis s kryeqytetit, pr programin dhe emrat garues pr Kshillin Bashkiak, jam i bindur se qytetart e Tirans do ti besojn FRD-s votn e tyre, duke br q t ket rezultate t larta, por edhe t jet nj nga forcat politike m t rndsishme n vendim-marrjen e Kshillit Bashkiak, q do t dal pas zgjedhjeve t 21 qershorit.

    Gjat puns n terren, cili ka qen reagimi i qytetarve t kryeqytetit pr faktin q

    FRD n kto zgjedhje lokale sht pjes e koalicionit t

    ASHE?

    Seferi: Si sht br edhe e ditur m par, vendim-marrja q FRD t bhej pjes e koalicionit ASHE, ka ardhur si produkt i nj konsultimi t gjer, t br me t gjitha nivelet e strukturave s ksaj partie politike, duke filluar nga antari m i thjesht dhe deri t drejtuesi m i lart. Ndrkoh, gjat fushats ele-

    ktorale kemi qen dhe vazh-dojm t jemi n kontakt me shum njerz, t cilt jan t bindur s FRD me potencia-lin politik dhe intelektual q disponon, sht n gjendje t bj nj politik moderne n t mir t institucioneve dhe t ardhmes s vendit. Pr kt arsye qytetart nuk e kan paragjykuar faktin q FRD sht br pjes e koalicionit t ASHE.

    Cilat jan disa nga prob-lemet m t mdha me t cilat prballen qytetart e

    Tirans n ditt e sotme dhe sa vend zn ato n pro-

    gramin e FRD-s?

    Seferi: Duke qen se Tirana sht nj metropol

    edhe problematikat me t cilat prballen qytetart e saj do dit jan t shuml-lojshme dhe jo t gjitha mund t zgjidhen nga pushteti ven-dor, pr t cilin do t votohet n zgjedhjet e 21-qershorit. Por, sa i takon administrimit t bashkis, problemet nisin q nga ndrtimet pa leje q kan br t pamundur zhvil-limin normal t jetess n Tirans. Ndotja e ambientit, mungesa e furnizimit me uj t pijshm, kanalizimet, transporti, mbyllja e tregjeve n Tiran, mungesa e par-kimeve publike, mungesa e hapsirave t gjelbra, ku t moshuarit mund t lodhen, mungesa e kndeve t ar-gtimit pr fmijt, por edhe

    shum probleme t tjera q kan ardhur nga mos menax-himi i resurseve t bashkis n dobi t qytetarve. FRD n programin e saj ka t mirdetajuar dhe specifikuar zgjidhjet, q do t propozohen nga antart e saj n Kshillin Bashkiak n fazn e brjes s politikave t zhvillimit q kjo bashki do t hartoj n dobi t qytetarve.

    Reforma e re territoriale q ka hyr n fuqi ka zgjeruar disa fish territorin e Bash-kis s Tirans, duke prf-shir edhe disa komuna. A

    ofron FRD-ja n programin e saj politika mbshtetse pr zhvillimin i ktyre zo-

    nave rurale, q duhet thn se kan problematika t

    mdha?

    Seferi: sht e vrtet q reforma territoriale e ka zgjeruar Bashkin e Tirans, duke prfshir brenda saj zona rurale t pazhvilluara dhe me problematika t mbar-tura nga e kaluara. FRD n programin e saj pr zgjedhjet lokale ka platforma t veanta pr zhvillimin e ktyre zo-nave, duke filluar nga brja e politikave pr zhvillimin e bujqsis dhe blegtoris, prmirsimin e transportit urban dhe at t mallrave pr kto zona si dhe shum element t tjer vendimtar

    pr t uar prpara kto. N funksion t ktyre zonave, FRD ka zhvilluar takime jo thjesht elektorale, por edhe me pranin e ekspertve t fushn e bujqsis pr t dhn mendime profesionale n t mir t banorve q jetojn aty. Kto takime jan vlersuar shum nga banort pr idet q jan dhn gjat tyre, por mbi t gjitha sht vlersuar fakti q politikat do t hartohen mbi bazn e krkesave dhe nevojave q ata kan.

    Cili sht mesazhi dhe ftesa juaj q do tu prcillni

    qytetarve t Tirans?

    Seferi: Qytetart e Ti-rans n radh t par duhet t marrin pjes masivisht n votime, pasi duhet t kuptoj-n q vetm nprmjet vots mund t vendosin pr fatin e administrimit t qytetit ku ata jetojn, pra pr fatin e tyre. Gjithashtu, si kryetar i FRD pr Tirann, dua tu them t votojn numrin 32, pr t uar kandidatt e Fryms s Re Demokratike n Kshillin Bashkiak, pasi nprmjet tyre do t bhet i mundur propozimi i politi-kave vizionare q jan rrjed-hoj e programit t forcs son politike pr zhvillimin e qytetit.

    Nga ana tjetr do tu bja thirrje t votojn kan-didatin pr Kryetar t Bash-kis s Tirans t ASHE, z. Erion Veliaj, sepse me punn, energjin, vizionin e tij si dhe mbshtetjen ton, do ta oj Tirann n drejtimin e duhur.

    N ambientet jasht Pallatit t sportit Asllan Rusi n Tiran, u zhvillua dje pasdite ceremonia e mbylljes s fushats elektorale t Aleancs pr Shqiprin Evropiane t Njsive 7, 9 dhe 11 t kryeqytetit.

    Vetm nprmjet vots qytetart

    mund t vendosin pr fatin e

    administrimit t qytetit ku jetojn

  • FAQE 5 E mart 16 Qershor 2015Fryma e Re

    POLITIK

    VZHGIM

    t kultivojm politikanen grua dhe jo gruan politikaneT qenit grua, ndryshe nga t lindurit femr, vjen si pasoj e zgjedhjes personale dhe si pasoj e kulturs s shoqris q prkufizon preferencat e zgjedhjet tona. Aftsia e nj shoqrie pr t detyruar nj individ, n kt rast nj femr, pr t qen ose jo grua, sht nj problem

    Nse do m duhej t prku-fizoja imazhin tim pr grat shqiptare t prfshira n poli-tik, pr njzet e ca vitet e fundit, gjat t cilave pretendojm t kemi ecur n rrugn e demokracis e barazis gjinore si nj prej pari-meve kryesore t saj, s pari do m vinin n mendje fjalt e Simone de Beauvoir, Grua nuk lind, por bhesh. Beauvoir, nj themeluese e feminizmit, grsheton n filozofin e saj parimet baz t ekzistencial-izmit, duke shprehur me kaq pak fjal q t lindurit femr, nuk t bn domosdoshmrish grua. Pr ekzisten-cialistt, individi sht ai q zgjedh fatin e tij brenda kufijve t lejuar nga shoqria n t ciln jeton. N kt kontekst, t qenit grua, ndryshe nga t lindurit femr, vjen si pasoj e zgjedhjes personale dhe si pasoj e kulturs s shoqris q prkufizon preferencat e zgjedhjet tona. Aftsia e nj shoqrie pr t detyruar nj individ, n kt rast nj femr, pr t

    qen ose jo grua, sht nj problem ky i shqyrtuar n nj sr qasjesh t shkencave sociale. N aspektin e rolit dhe atributeve klasike t gruas n shoqri, feministt pretendojn se femrat jan t detyruara t bhen gra dhe ksisoj t zn nj vend t nnshtruar n shoqri, duke ushtruar funksionet historikisht t paracaktu-ara pr to n nj bot patriarkale. Nj pjes e madhe e jona do e cilsonin shekullin q lam pas, nj triumf femror. Duke nisur nga e drejta e vots, e deri te kuotat e detyrueshme pr prfaqsimin femror, si dhe legjislacionet pr barazin gjinore n tregun e puns, shifrat duket se tregojn vlera progresive. Gjithnj e m shum gra bjn pjes n profe-sionet klasike mashkullore. Gjithnj e m shum gra prfshihen n politik brjen e brendshme si dhe n orga-nizmat e politikave t jashtme. Por, a tregon ky bilanc pr nj triumf t femrave n shoqrit perndimore si dhe n shoqrin ton? Nuk sht aspak cinike nse do prgjigjesha JO! Vala e re e feministve gjykon se bota mashkullore e politiks dhe e marrdhnieve ndrkombtare i detyron grat politikane t sillen si

    burra. Politikanet m t suksesshme ndrkombtarisht identifikohen me tipare karakteriale q u atribuohen burrave. Me pak fjal, sot kemi m shum femra n politik, po akoma pak ose aspak gra. Duke u kthyer te ekzistencializmi i Bauvoir dhe te konteksti shqiptar, do gjykoja q shkaku kryesor pr kt munges t grave n politikn shqiptare qndron te bashkrendimi i ndrsjell mes preferencs personale dhe kulturs politike q na rrethon, duke mos qen e sigurt se cili nga kto faktor influencon m shum tjetrin. Kultura politike shqiptare, nj sfer n t ciln akoma rndom mungojn vlerat demokratike e etike, vazhdon t kul-tivoj zhveshjen e femrs politikane

    nga t gjitha vlerat q ajo mund t mbart si grua. Duke thn kt, kam parasysh q nj femr pr t qen e suksesshme n politik brjen e ven-dit ton, shpeshher zgjedh t prdor mekanizma tejet maskiliste q nga mnyra arrogante e aspak etike e t shprehurit e deri tek ant m t errta t privilegjeve. Ndonse, preferencat dhe ant karakteriale t secilit jan individuale dhe kushdo sht i lir t zgjedh mnyrn se si prfaqsohet e si mund t hedh hapat n karriere, prcaktimi i kushteve dhe klims n t ciln individt mund t veprojn, mund t ndryshoj dhe sht e tra n dorn e forcave politike. Forcat tona politike, m shum se grupime njerzish me ide dhe interesa t pr-

    bashkta, duhet t jen edhe bartse e kultivuese vlerash demokratike e universale. Kultivimi i vlerave q grat, si nna dhe edukatore t shoqris mbartin, duhet t jet pjes integrale e programit t nj grupimi politik. N kt aspekt, duke kaluar nga tonet cinike te shpresat pr nj t ardhme m t ndritur, m vjen mir t jem pjes e nj grupimi, i cili jo vetm u hap dyert femrave pr t zn nj vend n radh, por i stimulon dhe u krijon hapsirat e nevojshme pr t br pjes n vendimmarrje. Ndryshe, nga politik brja e vjetr, e cila na ka njohur me femra q sil-len e tingllojn si burra, FRD sht zri i t gjitha atyre grave q deri dje nuk guxonin ti afroheshin politiks, sepse ndiheshin t detyruara t dalin jasht vetes. T angazhohesh politiki-sht do t thot t duash, t shtosh edhe ti nj tull q strukturon t tashmen e ndrton t ardhmen e fmijve e niprve e mbesave t tu. Grat histo-rikisht e kan mbartur kt vler dhe fakti q u sht mohuar t ngren zrin, shpjegon situatn q po jeto-jm. Zri im synon t ndrgjegjsoj t gjitha ato gra q mund t ndihen t mohuara e t prfaqsuara nga poli-tika e vjetr. Tu thot se edhe duke qen vetvetja, mund t ndikojm pr nj Shqipri m t mir, ku vajzat e mbesat tona t mos ken frik t bhen pjes e politiks e t shpalosin vlerat e tyre si gra politikane dhe jo thjesht si politikane femra.

    Njsia 2 e Tirans, probleme q krkojn zgjidhje

    Sot kemi m shum femra n politik, po akoma pak ose aspak gra

    Keti MAKSAKULI

    m e madhe. Kjo njsi mbart n vetvete kujtesn m t hershme t kryeqytetit. Ajo duhet rigjeneruar n mnyr q vlerat e saj t dalin edhe m mir n pah. Duhet t mendohet pr krijimin e hapsirave t gjelbra, sepse pr momentin i vetmi vend pushimi pr qytetart jan kafenet. Kjo zon sht vet embrioni nga ku lindi dhe u zhvillua qyteti, q sot sht kryeqyteti i Shqipris. Ajo nuk sht thjesht nj lagje e Tirans, por vet Tirana...

    Problemet e Njsis 2, jan n fakt po ato prob-leme q shoqrojn jetn ton n aspektet e saj t prditshme: infra-struktura, mungesa e hapsirave t gjelbra pr fmijt dhe moshn e tret, gjendja e amortizuar e shkollave q l pr t dshiruar etj. Ndrkoh, prej kohsh n kt njsi ekziston edhe mungesa e ujit t pijshm. Kur flasim pr ambi-entet shkollore, bhet fjal pr ato mjedise ku rriten dhe edukohen

    fmijt tan. Kjo do t thot q ato duhet t ken nj prparsi t dukshme.

    Nj problem tjetr q e ngre-n banort e ksaj njsie, sht dhe mungesa e parkingjeve. N fakt kjo sht nj gangren pr t gjith kryeqytetin, por n Njsin 2 mungesa e parkingjeve sht tepr problematike. Sigurisht problemet ekzistojn. Rndsi ka q dikush t filloj t mendoj seriozisht pr zgjidhjen e tyre. N planin m afat-gjat duhet thn se kjo njsi sht nj nga zonat m t rndsishme t kryeqytetit. Si dihet ajo trashgon dhe nj aset t vyer arkitekturor,

    me ndrtesa t vjetra q i kan rezistuar kohs, ku e sotmja dhe e shkuara grshetohen, duke krijuar nj ambient karakteristik. Peizazhi i Dajtit n sfond e bn kt zon mjaft trheqse edhe pr ata t huaj q vizitojn Tirann. Rregullimi i Pazarit t Ri, i cili shpesh her ka qen pjes e planeve rregulluese t qytetit, do t ndikonte pozitivisht. Plani pr rregullimin e Pazarit t Ri mbeti thjesht nj projekt n letr. Gjendja n kt shesh nuk sht aspak ajo q duhet. Duhet thn se ky sht nj nga sheshet m t vjetra t qytetit dhe sot duhet t ishte krejt ndryshe.

    Pezullimi i projektit pr rregullimin e qendrs s Tirans e ka dmtuar edhe Njsin 2, e cila ndod-het fare pran saj. Ajo q nevojitet sht nj frym e re n menaxhimin e bash-kive, pa mllefe politike dhe programe q rrzojn njri-tjetrin, n mnyr q banort t mos hum-basin vite t tra n pritje pr t rregulluar dika. N zonat me trashgimi kulturore dhe qytetare, si sht Njsia 2, ndjeshmria e bashkis duhej t ishte

    nga Aleksandra TREBICKA

    Kur jemi n fushat zgjedhore, dalin n pah dhe problemet. Nj nga zonat q krkon vmendjen e bashkis dhe qeveris sht dhe Njsia vendore Nr 2 e Tirans. Kjo sht nj nga zonat m me vler t kryeqytetit, ajo q shpesh e quajm Tirana e vjetr. Nj zon me vlera t rralla qytetare dhe arkitekturore.

  • FAQE 6 E mart 16 Qershor 2015Fryma e Re

    TATIME OSHEE:

    K O M E N TZgjedhje pr qytetet dhe

    qytEtart, jo pr politiknKryetart e bashkive duhet t gzojn nj mbshtetje sa m t gjer politike, elektorale, pasi puna e tyre n krye t bashkive do t ket ndikim n jetn e prditshme t shum qytetarve, si dhe n zhvillimin m t madh t zonave rurale q bashkit do t ken n kompetencat e tyre.

    Zgjedhjet lokale t 21 qershorit do t jen zgjedhjet m t rnd-sishme lokale q jan zh-villuar n 25 vitet e fundit n vendin ton. Kjo, pasi kto zgjedhje zhvillohen pas miratimit t reforms s re t ndarjes administrativo-territoriale t vendit. Nga kto zgjedhje do t vendosen kry-etart e bashkive q tashm do t ken shum m tepr kompetenca dhe zona pr t administruar. Kjo bn q kto zgjedhje t mos shihen nga partit, thjesht si nj pal zgjedhje politike, por shum m tepr se kaq. Kto zgjedhje jan zgjedhje pr qytetart. Kandidatt fitues n kto zgjedhje duhet t ken nj mbshtetje sa m t gjer t popullsis q i voton, pasi tashm administrimi i tyre do t shtrihet prtej zonave urbane t qyteteve dhe do t prfshij edhe zonat rurale.

    Pikrisht kjo mnyr e re, kjo ndarje e re admin-istrimi q do ti bhet territorit t zgjeruar tashm t bash-kive shqiptare, sjell edhe nj risi pr politikn shqiptare, pikrisht n qasjen q kjo

    politik duhet t ket ndaj ktyre zgjedhjeve. Kryetart e rinj t bashkive duhet t ken nj konsultim sa m t gjer si brenda faktorit poli-tik, ashtu edhe me shoqrin civile, grupet e biznesit, apo interesit dhe sigurisht edhe

    me qytetart. Krye ta r t e bash -

    kive duhet t gzojn nj mbshtetje sa m t gjer politike, elektorale, pasi puna e tyre n krye t bashkive do t ket ndikim n jetn e pr-ditshme t shum qytetarve,

    si dhe n zhvillimin m t madh t zonave rurale q bashkit do t ken n kom-petencat e tyre.

    Pr kt arsye kto zgjedhje shihen si historike. Si zgjedhje q pr her t par n vendin ton do t rivitalizojn burimet social-ekonomike t qyteteve shq-iptare, duke i ndrthurur kto me zonat rurale q rrethojn qytetet. N kt mnyr do t ket mundsi q edhe zonat rurale t jen dhe t ndihen pjes e prbashkt dhe e pan-dar e bashkive, duke gzuar mbshtetje m t madhe nga kto bashki dhe duke br q

    situata ekonomike, sidomos n zonat rurale t filloj t prmirsohet ndjeshm.

    Por ky vizion q kto zgjedhje, pas ksaj ndarjeje administrative-territoriale, duan t projn pr Shq-iprin, sigurisht nuk mund t jet peng apo t bllokohet nga orekset ngushtsisht poli-tike t disa kryetar partish q shohin vetm aspektin politik t ktyre zgjedhjeve, duke mos rrokur fare vizionin q nj aleanc e gjer e pr-bashkt e t gjith aktorve politik, social, ekonomik e kulturor, do t sjell nj mir administrim t bashkive dhe

    t zonave q rrethojn qytetet. Tashm kur duhet m

    pak se nj jav nga zgjedh-jet, ajo q vihet re n kto zgjedhje lokale sht se ato do t jen kundr t shkuars, kundr nj mentaliteti q i trajtonte kryetart e bashkive si t emruarit e partive dhe jo si t zgjedhurit e popullit. Por, n kushtet kur n ter-renin politik shqiptar mungon pothuajse fare PD, e cila ende nuk e ka marr veten nga zgjedhjet e 23 qershorit t dy viteve m par, beteja dhe sfida q kan prpara partit q prbjn koalicio-nin e gjer t mazhorancs sht ajo e przgjedhjes s kandidatve sa m ideal pr bashkit q tashm do t jen njsi t qeverisjes vendore shum m t rndsishme se m par.

    Biznesi i vogl, me peshn m t madhe t

    borxhit tatimorBiznesi i vogl ka peshn m t madhe t borxhit tatimor. Drejtori i Shrbimeve n

    Drejtorin e Prgjithshme t Tatimeve, Erion Prifti deklaroi se vlern m t madhe t borxhit tatimor e mban biznesi i vogl, kryesisht pr mospagim taksash dhe mos deklarim t sigurimeve shoqrore. Sipas Priftit, vetm gjat ktij viti sht zbuluar nj shum prej 10.4 miliard lek si borxh i pa raportuar ndon-jher. Ndrkoh thekson ai, gjat ktij viti kemi nj rritje t prdorimit t kasave fiskale dhe t lshimit t kuponit tatimor. Q n fund t vitit 2013 ka ndrysh-uar rrnjsisht mnyra e administrimit tatimor, duke sjell nj forcim t procesit monitorues t t gjitha funksioneve t Administrats Tatimore si dhe procesi i administrimit t mbledhjes s borxhit tatimor, thekson DPT n sqarimin e saj.

    Kshtu sht pastruar regjistri i tatimpaguesve me mos deklaruesit, duke ulur efektin e prodhimit t gjobave fiktive dhe t pa mbledhura. Nga ky proces jan kaluar n regjistrin pasiv m shum se 8.000 tatimpagues, kryesisht subjekte t biznesit t vogl, t cilt kishin mbi 10 vjet q nuk deklaronin. Evidentimi i tatimpaguesve, t cilt jan subjekt i Mbledhjes s Borxhit Tatimor tashm sht nj proces q kryhet automatikisht me vnien n funksionim t sistemit t ri elektronik.

    BB, rritja ekonomike pr Shqiprin 3.5%Banka Botrore ka konfirmuar parashikimet pr rritjen ekonomike t Shqipris deri n kufijt e 3.5% pr

    tre vitet n vazhdim. N raportin e publikuar s fundi prej saj, Banka Botrore evidenton se, mbshtetur n projeksionet e ra-portit pr perspektivat ekonomike globale, ekonomia shqiptare pritet t rritet me 3% pr vitin 2015 dhe me 3.5% pr vitet 2016 dhe 2017. Prmirsimi i rritjes ekonomike do t jet i ngadalt dhe do t mbshtetet n aftsin pr rimkmbjen e aktivitetit privat. Ndrsa ekonomit n vendet e Evrops Juglindore nge-len t brishta ndaj rreziqeve q lidhen me faktort atmosferik. Pr t nxitur rritjen ekonomike dhe krijimin e vendeve t reja t puns, Banka Botrore e vendos edhe njher theksin te nevoja pr t thelluar reformat n t gjith vendet e Rajonit. Shum vende, prfshi Shqiprin, ende jan larg praktikave m t mira n klimn e biznesit, q do t mundsonin rritje t produktivitetit, citon BB.

    4-mujori: Kredia pr biznesin n vlern e 56,6 miliard lekveBanka e Shqipris bn t ditur se, kredia e re pr biznesin gjat katr mujorit t par t vitit 2015 kapi

    vlern e 56.6 miliard lekve, shifr kjo me rritje kundrejt nj muaji m par dhe me rnie krahasuar me t njjtn periudh t vitit 2014. Sipas BSH-s, t dhnat tregojn se kreditimi vazhdon t jet i kujdesshm, ndrsa n vrojtimet e aktivitetit kreditues t tremujorve t fundit, bankat kan deklaruar rua-jtjen e standardeve t shtrnguara t huadhnies pr siprmar-rjet. Sipas BSH-s, sektori m i kredituar i ekonomis, sht tregtia, m pas industria prpunuese q ndiqet nga ndrtimi.

    gjat 5-mujorit jan arktuar 34 miliard

    lek t ardhuraOperatori i Shprndarjes s Energjis Elektrike, OSHEE njoftoi t shtunn se gjat 5-mujorit t

    par t ktij viti jan arktuar 34 miliard lek t ardhura. Sipas OSHEE-s, t ardhurat n kt periudh jan 53% m tepr se t ardhurat e mbledhura n t njjtn periudh t nj viti m par.

    Muaji maj, sipas OSHEE-s, konfirmon ecurin pozitive t rritjes s arktimeve dhe uljes s humbjeve, duke dshmuar faktin se sektori energjetik tashm ka hyr n rrugn e duhur drejt rimkmbjes.

    Arktimet n muajin maj arritn n 4.9 miliard lek, ose 34% m shum se maji i vitit 2014. N lidhje me humbjet, n muajin maj 2015, niveli i tyre zbriti n 31.2%, nga 36.8% q ishin n majin e vitit 2014, pra, 5.6 % m pak humbje. Sakaq, kontrollet dhe ndrprerjet gjat muajit maj kan vijuar normalisht, me 58,336 kontrolle dhe 36,681 ndrprerje.

    OSHEE ka filluar tanim investimet n terren pr t konsoliduar edhe m tej uljen e humbjeve, por sidomos pr t prmirsuar ndjeshm cilsin e furnizimit me energji elektrike pr konsumatort.

  • FAQE 7 E mart 16 Qershor 2015Fryma e Re

    HAPESIRA SHQIPTARE

    jahjaga pret delegacionin e Eba, donacion 22 milion euro pr spitalin e ri pediatrik

    gjermani, Tahiri takon ministrin pr evropn, vlersohet roli i Kosovs n rajon

    Gjykata Speciale, ndrkombtart nuk lejojn ndryshime ahmeti: ky, fillimi i

    nj gjyqsori tjetr

    KOSOV Kosov, aktakuz ndaj 10 ish-zyrtarve t Prishtins

    KOSOVA

    Kryeministri i Kosovs, Isa Mustafa ka konfir-muar n nj intervist pr mediat n Kosov se faktori ndrkombtar nuk do t lejoj ndryshime n pro-jektligjin pr Gjykatn Speciale. Na sht thn q kt duhet ta dr-gojm shpejt, sht marr prgjigjja definitive se ata e konsiderojn si tekst t prfunduar at q ne e kemi marr me 29 maj, ka sqaruar Mustafa.

    Pr Gjykatn Speciale, q pritet t votohet javn e ardhshme, pala kosovare ka zhvilluar nj pro-ces t gjat diskutimi, veanrisht pr ligjin q do ta themeloj at. Jan t paktn tri shtje n t ciln qeveria e Kosovs ka kmbngulur q t ndryshohen deri n momentet e fundit e q si duket BE-ja nuk do ti marr parasysh. Burime t afrta

    me procesin thon se kryeministri Isa Mustafa dhe zvendskryemi-nistri Thai, akoma kmbngulin q n proceset gjyqsore t vlejn vetm ligjet e Kosovs, t prcakto-het afati kohor pr hapjen e arkivs dhe materialeve t tjera, ku hyn edhe shtja e dshmitarve, pr t ciln BE kmbngul q Kosova t mos mund t ket qasje. N t tria kto shtje, projektligji pr Gjykatn speciale i propozuar nga Bashkimi Evropian, e parasheh krejtsisht t kundrtn. Sa u prket ligjeve, sipas t cilave duhet t bhet gjykimi, projektligji thot se dho-mat e specializuar zbatojn t dre-jtn zakonore ndrkombtare dhe ligjin penal material t zbatueshm n Kosov, prderisa ai sht n prputhje me t drejtn ndrkom-btare q ka qen i zbatueshm n

    kohn q jan kryer krimet. Ndrsa n kapitullin pr sta-

    tusin privilegjet dhe imunitetet e dhomave t specializuara n Kosov, thuhet qart se, objektet prona, fonde, pasuria, arkivat dhe t dhnat e dhomave t specializuara, zyrs s regjistrimit dhe prokuror-is s specializuar, kudo q jan t vendosura dhe nga kushdo q mbahen, jan t paprekshme dhe ka imunitet nga bastisja, sekuestrimi, marrja, konfiskimi, shpronsimi, qasja publike ose nga do form tjetr e ndrhyrjes, qoft me veprim ekzekutiv, administrativ, gjyqsor apo legjislativ.

    Specifikohet se arkivat jan pron t dhomave t specializuara dhe mirmbahen n nj depo t caktuar jasht Kosovs.

    Prokuroria Speciale e Republiks s Kosovs ka ngritur kt t premte aktakuz kundr ish-shefit t sektorit pr ndrtimet, Ismet Haliti, nj ish-zyrtari t Prmbarimit dhe disa ish-inspektorve pr ndrtimet, n sektorin e Inspektoriatit t Ndrtimit n Komunn e Prishtins.

    Msohet se, ndaj Sknder Canolli, Vehbi Abdullahu, Drita Rukiqi, Blerim Syla, Blerim Ibishi, Ardian Muhadri, Arbenita Ajeti, Mrgim Shala dhe Granit Cenaj, jan ngritur akuza pr veprat penale, pjesmarrje ose organizim i grupit kriminal t organizuar, keqprdorim i pozits apo autoritetit zyrtar, ndrsa kundr Qemajl Pozhegut, pronar i nj kompanie ndrtimi, sht ngritur akuz pr falsifikim dokumentesh. Ata jan arrestuar vitin e kaluar dhe disa ndodhen n burg, ndrsa t tjer po ndiqen n liri me kusht.

    Sipas aktakuzs, 10 t pandehurit, duke vepruar si grup kriminal kan shfrytzuar postet pr kryerjen e veprave penale, gjat periudhs janar 2010 - mars 2014; nuk i kan prmbushur detyrat e tyre zyrtare, me qllim t prfiti-mit pr vete dhe pr t tjert; ashtu sikurse nuk kan parandaluar dhe nuk kan ndrprer ndrtimet e jashtligjshme. Gjithashtu, ata nuk kan ekzekutuar as vendimet pr rrnimin e objekteve, q ndrtoheshin n mnyr t paligjshme n Komunn e Prishtins. Ndrkaq, pronarin e nj kompanie private, aktakuza e ngarkon pr falsifikimin e dokumentit, n baz t t cilit ka ndrtuar nj objekt banimi kolektiv pa leje ndrtimi. T gjith t pandehurit, si zyrtar t Komuns s Prishtins, s bashku u kan mundsuar investitorve q t ndrtojn pallate, n kundrshtim me ligjin pr ndrtimet, duke iu siguruar atyre dobi t mdha materiale dhe nga shitja e banesave e lokaleve, prfitime financiare q shkojn n shumn e prgjithshme prej rreth 28 milion e 500 mij eurosh. T pandehurve u jan sekuestruar automjete dhe apartamente. Prokuroria Speciale e Republiks s Kosovs ka filluar me grumbullimin e informacioneve t rndsishme nga fusha e ndrtimit n shtator t vitit 2013, ndrsa ka marr aktvendimin pr fillim t hetimit pr kt shtje n prill t vitit 2014. Ndrkoh, ka ardhur edhe nj reagim i kryetarit aktual t Komuns s Prishtins, Shpend Ahmeti, nprmjet rrjetit social Facebook, ku ai shkruan: M n fund! Pas hetimeve pr 49 dosjet e para t drguara, Prokuroria ngriti aktakuz, ku thot se prfitimet e 10 zyrtarve kan qen 28 milion euro. Ku kan shkuar ato par? Kush i ka marr ato prona? Kto jan vetm pr 49 ndrtesa, ndrsa n Prishtin jan 46 mij ndrtime pa leje. Besoj, t nderuar bashkqytetar, q po i kuptoni prmasat e krimit n Prishtin. Po i kuptoni prmasat e interesave, q ende luftojn ta sulmojn urbanistikn, edhe pas ktyre 18 muajve. Kt nuk e kemi br pr inat t partive t tjera, apo pr inat t ndonj individi, por pr t luftuar korrupsionin, q ka ngrn shtetin ton. Sigurisht, do t jet proces i gjat, por uroj q ky t jet fillimi i nj gjyqsori tjetr. E di q kemi folur shum pr kto dosje e jemi interpretuar se po ndrhyjm, por pa hetime t tilla, t korruptuarit nuk do t friksohen kurr, sht shprehur Shpend Ahmeti, pasues i Isa Mustafs n krye t Prishtins.

    Ministrja e Dialogut, Edita Tahiri gjat qndrimit t saj n Gjermani ka zhvilluar takime me ministrin gjerman t Shtetit pr Evropn, Michael Roth dhe Ernst Reichel, emisar special pr Evropn Jug-lindore, Turqin dhe shtetet e EFTA-s. N takimin me ministrin e Shtetit pr Evropn, Michael Roth, ministrja Tahiri theksoi se Kosova shquhet si faktor paqeje dhe stabil-iteti n rajon prmes angazhimeve t saja pr fqinjsi t mir dhe bashkpunim rajonal, t ciln po e dshmon edhe n kuadr t dialogut t Brukselit.

    Gjat takimit u bisedua rreth thellimit t bashk-punimit mes dy vendeve dhe rndsin e prkrahjes s vazhdueshme t Gjermanis pr perspektivn evropiane t Kosovs, ku ministrja Tahiri theksoi se nnshkrimi i Marrveshjes s Stabilizim-Asociimit dhe heqja e vizave pr qytetart e Kosovs duhet t ndodhin shpejt pr t siguruar Kosovn dhe popullin e saj se rruga e

    tyre pr BE sht e qart dhe e sigurt. Ministri gjerman Roth, theksoi se Gjermania sht

    e prkushtuar pr forcimin e marrdhnieve bilaterale me Kosovn dhe mbshtet fuqishm integrimin e Kosovs n Bashkimin Evropian dhe strukturat euro-atlantike, ndrkaq vlersoi procesin e reformave q Qeveria e Kosovs po ndrmerr n drejtim t zhvillimit dhe forcimit t shtetit. Ai po ashtu theksoi se Gjermania mbshtet dialogun e Brukselit dhe normalizimin e mar-rdhnieve fqinjsore mes Kosovs dhe Serbis, duke potencuar rndsin e prparimeve t mtejme n kt proces q do t ndihmoj t dyja shtetet n rrugn e tyre pr tu br pjes e Bashkimit Evropian.

    Edhe emisari Ernst Reichel shprehu gatishmrin e qeveris gjermane pr t thelluar bashkpunimin me Kosovn si dhe vazhdimin e mbshtetjes pr rrugn e reformave evropiane t Kosovs.

    Presidentja e Kosovs Atifete Jahjaga, ka pritur t dieln nj delegacion t Emirateve t Bashkuara Arabe, t cilt kan ardhur n Prishtin pr t nisur realizimin e dona-cionit prej 22 milion eurove, pr ndrtimin e nj spitali t ri pediatrik, t dhuruar nga lart-madhria e saj, Sheika Fatima bint Mubarak.

    Ministrja e Shtetit t Emirateve t Bashkuara Arabe, Maitha Al Shamsi dhe drejtore-sha e Autoritetit t Shndetsis n Abu-Dhabi, Mata Barakat, than se prmes ktij donacioni dshirojn t shptojn jett e fmijve t smur. Kosova ka nj potencial t lart pr fardo, pr resurse humane, natyrore dhe ky sht vend i jashtzakonshm. Por ne duhet t hapim rrug t reja, me shtete t ndryshme, sido-

    mos me Emiratet e Bashkuara Arabe. sht nj privilegj i yni t jemi ktu, n shtpin ton t dyt, tha Al Shamsi. Fmijt jan e ardhmja jon dhe duhet t bjm gjithka q t kujdesemi pr ta. Ky spital do t jet i nivelit m t lart, do t jet nj vend ku do t zbatohen t gjitha teknikat m moderne mjeksore kirurgjike dhe do t koncentrohet tek ata, q jan m t smur. Do t ket shum sh-tretr t kujdesit intensiv, 90 sh-tretr n total, nga t cilt 16 t pr kujdes intensiv pediatrik, tha drejtoresha e Autoritetit t

    t Kosovs dhe n prgjithsi prmirsimin e kualitetit t jets dhe mirqenies s familjeve tona, u shpreh Jahjaga.

    Presidentja kosovare dhe delegacioni nga Emiratet e Bashkuara Arabe vizituan edhe vendin ku do t ndrtohet spitali i ri pediatrik brenda hapsirs s Qendrs Klinike Universitare t Kosovs, mes Kliniks Gjinekologjike dhe departamentit t vjetr t pediatris. Klinika e re q do t ndrtohet nga kompani gjermane, pritet t hapet n vern e vitit 2017 dhe do t

    prfshij shrbime shnde-tsore t t porsalindurve, ortopedi, neurologji, urologji, endokrinologji, kardiologji, onkologji, hematologji dhe mjeksi emergjente.

    Donacioni pr ndrti-min e spitalit pediatrik i sht dhuruar Kosovs gjat vizits q presidentja Jahjaga ka zh-villuar n prill n Abu Dhabi.

    N shenj falnderimi pr donacionin e Sheikes Fatima bint Mubarak, ky spital do ta mbaj emrin e saj.

    Shndetsis, Abu-Dhabi. Pr qytetart e Kosovs,

    ndrtimi i kliniks pediatrike kirurgjike, sht ndihm e

    jashtzakonshme. Ky spital prmbush nj nevoj urgjente pr prmirsimin e prku-jdesit shndetsor t fmijve

  • FAQE 8 E mart 16 Qershor 2015Fryma e Re

    O P I N I O N

    E DITS

    Ekuilibr

    instituti amerikan n Vlor:

    Tap hap tenderin pr pjesn detare, pritet nisja e punimeve n ShqipriGazsjellsi Trans Adri-atic Pipeline (TAP) shpalli

    kto dit hapjen e tenderit pr pjesn inxhinierike, prokurimin, ndrtimin dhe instalimin t pjess detare t pro-jektit si tubacion nnujor me diametr 36 in n detin Adriatik mes brigjeve t Shqipris dhe Italis jugore, me gjatsi rreth 105 km. N tender pritet t marrin pjes kompanit e para kualifikuara n muajin shkurt, ndrsa kontrata pritet t lidhet n fund t ktij vit, bjn t ditur burimet zyrtare t TAP-it. Sipas tyre, punimet do t prfshijn punimet prkatse n vend-dalje dhe vend-hyrje n Shqipri dhe Itali, bashk me mikro-tunelin nnujor, instalimin n pjesn detare, ndrhyrjet n fundin e detit, instalimin dhe furniz-imin e kabullit me fibr optike dhe aktivitetet e para testimit dhe kontrollit.

    Ndrtimi i pjess detare t tubacionit sht planifikuar t nis n vitin 2017.

    TAP pritet t nis s shpejti punn pr ndrtimin e rrugve dhe urave ku do t kaloj tubacioni n tokn shqiptare, pasi ndrtimi i tyre prbn hap vendimtar n prgatitjet pr ndrtimin e tubacionit, t parashikuar q t nis n vitin 2016. Dy muaj m par, TAP przgjodhi kontratn e par pr ndrtimin e rrugve ndihmse dhe urave n Shqipri me siprmarrjen e prbashkt si konsorcium Gener 2 sh.p.k dhe Sicilsaldo s.p.a pr ndrtimin dhe rehabilitimin e rrugve ndihmse dhe urave n Shqipri. Sipas kontrats, n Shqipri do t ndrtohen dhe rehabilitohen mbi 100 kilometra

    rrug prgjat trajektores s tubacionit n Vishocic, Trestenik, Vithkuq dhe Shtyllas n rajonin e Kors, oro-vod, Kakruk, rrethinat e Potomit n rajonin e Beratit dhe Seman e Topoj n rajonin e Fierit. Gjithashtu do t ndrtohen dy ura t reja dhe do t rehabilitohen rreth 50 ura ekzistuese n rajonet e Kors, Beratit dhe Fierit. Ndrtimi i Gazsjellsit n Shqipri parashikon nj gjurm t TAP-it n rreth 210 kilometra n pjesn toksore dhe 37 km n pjesn detare n ujrat territoriale shqiptare t Detit Adriatik. Seksioni fillon n Bilisht Qendr n Qarkun e Kors, n kufirin shqiptar me Greqin dhe mbrrin n Detin Adriatik 17 km n veriperndim t

    Fierit, 400 metra n tok nga vija breg-detare. N afrsi t Fierit do t ndr-tohet nj stacion kompresor dhe sht planifikuar nj stacion tjetr n afrsi t Bilishtit, nse kapaciteti i gazsjellsit zgjerohet n 20 miliard metra kub. Prgjat ksaj gjurme do t ndrtohen nnt stacione valvulash bllokimi. N zonat malore do t ndrtohen afrsisht 51 km rrug t reja dytsore, ndrsa 41 km ekzistuese do t pr-mirsohen, 42 ura do t rehabilitohen dhe do t ndrtohen tre t reja. Puna pr ndrtimin e do segmenti za-konisht llogaritet t zgjas nga tre n gjasht muaj. TAP do t transportoj gaz natyror nga fusha gjigande e Shah Deniz II n Azerbajxhan pr n Evrop

    me nj gazsjells me gjatsi rreth 870 km, q do t lidhet me Gazsjellsin Trans Anatolian (TANAP) n afrsi t kufirit turko-grek n Kipoi, do t prshkoj Greqin, Shqiprin dhe Detin Adriatik dhe do t dal prsri n tok n Italin e Jugut.

    Gjurma e TAP mund t lehtsoj furnizimin me gaz t disa vendeve t Evrops Juglindore, prfshir Bull-garin, Shqiprin, Bosnje Hercegovi-nn, Malin e Zi, Kroacin dhe vendet e tjera. Vend-dalja e TAP n Itali ofron mundsi t shumta pr transportin e mtejshm t gazit Kaspik drejt disa prej tregjeve m t mdha evropiane, si Gjermania, Franca, Mbretria e Bashkuar, Zvicra dhe Austria.

    Shitjet e para t gazit n Gjeorgji dhe Turqi priten n fund t vitit 2018 dhe furnizimet e para drejt Evrops pritet t vijojn rreth nj vit m von. Aksionart e TAP jan BP (20%), SOCAR (20%), Statoil (20%), Fluxys (19%), Enags (16%) dhe Axpo (5%).

    Majlinda BUSHJA

    Fauna ujore drejt degradimit

    do qeveri, kur vendos ekuilibrat e duhur politik, ekonomik, social, kulturor me shoqrin e saj, qndron gjat n pushtet. Mirpo, nuk ndodh gjithmon kshtu, ka raste kur ajo e frikson shoqrin e saj prmes metodave ndshkuese q e bjn t jet e frenuar n krkesat e saj.

    Nj shoqri pa ekuili-bra t fort, do t prfundonte n grackn e mash-trimeve dhe hallakatjeve pa fund, duke humbur prqen-drimin e saj n at q sht me vler pr t, bashkpunimi racional pr t prballuar m mir t sotmen dhe t nesrmen e panjohur.

    N Shqipri gjithmon e m shum sht vn re humbja e ekuilibrave t bashkpunimit harmonik mes politiks dhe shoqris, t cilat po vshtirso-jn s teprmi jetn e individit n shoqri. Realisht duhet t ket nj marrdhnie t qart midis politiks dhe shoqris q do lvizje e ksaj t fundit, t mos jet e gabuar e t prfun-doj n hallakatje q zgjasin n koh e me kohn nuk gjejn m zgjidhje.

    Problemi sht far duan? Nj pyetje q konsid-

    erohet e drejt, pr t pasur nj balanc t fort midis politiks dhe shoqris. Qoft politika, qoft shoqria kan krkesat e tyre, t cilat nuk jan t njjta dhe pr kt arsye ato luftojn me mjete t ndryshme pr tia dal mban. Pr shembull, qeveria nuk mund t dal n protest e t bj nj autokritik pr punt e saj t pakryera, kjo i takon popullit. N ann tjetr populli nuk mund t ngjitet n tribun e t flas n emr t qeveris pr ligje e reforma, por sht i detyruar prmes zrit t prfaqsuesve t vet. T dy palt prplasen mbi t vrtetn ekzistuese dhe at q pritet, jo vetm n fushatat zgjedhore, por edhe n jetn e prditshme.

    do qeveri, kur vendos ekuilibrat e duhur politik, eko-nomik, social, kulturor me shoqrin e saj, qndron gjat n pushtet. Mirpo, nuk ndodh gjithmon kshtu, ka raste kur ajo e frikson shoqrin e saj prmes metodave ndshkuese q e bjn t jet e frenuar n krkesat e saj. Kjo nuk ndodh vetm n komunizm, por edhe

    n demokracit e reja n shum vende t bots. Shoqria prje-ton nj koh tjetr, pavarsisht sistemit n t cilin ndodhet. Ajo sht e detyruar t bindet, si n komunizm, nuk merr at far do, por pranon at q i ofrohet. Kjo nuk ka t bj me munges dshire, por me ndrydhjen e tyre, pr shkak t friks q mb-yll do der komunikimi.

    A sht sot koha n de-mokraci t pranojm far na ofrojn, duke jetuar me psikologjin e friks pr t krkuar t drejtat tona? Mendoj q jo. Demokracia kur sht e brisht, siprfaqsore dhe ka n brtham t vet komunizmin, e shprfytyron shoqrin prmes tensioneve t forta.

    Shpesh her t heshtura, t cilat vijn edhe si shkak i nj lodhjeje t gjat duke pritur. N nj situat t till politika nuk funksionon normalisht, pasi sht e paprqendruar, sepse e di q nuk po qndron mbi kmb t forta. Ndaj, gjetja e harmonis s nevojshme mes tyre sht kusht i domosdoshm pr ruajtjen e ekuilibrave t

    ekzistencs. Asnj nuk bn dot pa tjetrn, dshira pr ta pasur nuk konsiderohet m dshir, por kusht primar q vjen nga nevoja.

    Sistemet ndryshojn, por ai q vjen nga e kaluara e deformon n nj far mnyre sistemin ekzistues, shtrembron ekuilibrat e harmonis, duke e br politikn t lvizshme mes s shkuars dhe s tashmes n sjelljen e saj. Patjetr q gjithka bie mbi shoqrin q pret sjelljen e politiks me nervozizm, pr shkak t mung-ess s harmonis dhe pritsh-mrive t ndryshme n t dy kahet. Prishja e humorit n t dy kahet, pse jo edhe vetm n nj kah, prvese nuk sht e mir, tregon se mes tyre ka tension pr probleme t cak-tuara q nuk kan gjetur ende zgjidhje. Kshtu vazhdohet pr nj koh t caktuar, deri sa njra pal merr iniciativn pr t ndryshuar e pr t vendosur ekuilibrat e domosdoshm t bashkjetess. E gjith prpjek-ja bhet pr t notuar n ujrat e bashkpunimit paqsisht, paqja

    e vshtir sht vendosja e ekuilibrave n shoqri q n shum raste mbet n pritje. T tilla raste ndeshim do dit ku konfliktet e politiks zbresin n terren e shoqris i duhet t paguaj pr mosmarrveshjet e politiks dhe pr mungesn e nj zgjidhjeje t pranueshme n t dy ant. Si politika, por edhe shoqria kan ngacmimet e tyre t jashtme q ndikojn n kto marrdhnie, t cilat mund ti ulin tensionet mes tyre, por mund t japin edhe efektin e kundrt. Por far sht e rndsishme? N fund t fundit e rndsishme n do rrethan, e koh (pavarsisht nga ngacmimet e jashtme, apo t brendshme) sht vendosja e ekuilibrave t qndrueshm pr t pasur stabilitet midis shoqris dhe politiks. Nse

    nuk arrihet kjo midis tyre, sho-qria do t vuaj pr shkak t mangsive t shumta q do ti vijn nga politika. Dhe kur poli-tika fillon e bhet e largt me veprimet e saj, shoqria n ann tjetr kalon n kaos. Kalon n kaos, ku vet politiks nuk i bn mir nj sjellje e till, pasi merr si kmbim indiferentizmin, apo zrin e protests. Ndaj raporti mes tyre m shum se dashuri, sht domosdoshmri. Pasi, gjithka lind nga nevoja pr t pasur tjetrin, sepse tjetri sht i domosdoshm pr ekzistencn tnde. E, pr sa koh sht i domosdoshm, sht vet ekzistenca. Ndaj, vendosja e ekuilibrave t qndrueshm mes politiks dhe shoqris, sht i domosdoshm n emr t bashkpunimit dhe ekzist-encs paqsore.

    A sht sot koha n demokraci t pranojm far na ofrojn, duke jetuar me psikologjin e friks pr t krkuar t drejtat tona?

    e kompromisit t detyruar. Shpesh vihet re se prishja

    e ekuilibrave mes politiks dhe shoqris, jo vetm n Shqipri, vjen edhe nga lvizjet e poli-tiks, n politikn e jashtme.

    Nse krijohen mosmarrveshje midis shteteve, shoqrit do ta psojn t part e mbi ta do t bjer dallga e tensioneve t politiks. Sa m t gjata t jen konfliktet politike, aq m

    Bregdeti jugor shqiptar karakterizohet nga habitate t ndryshme nnujore dhe pasuri t mdha detare, t cilat krcnohen nga rritja e shpejt e zhvillimit bregdetar dhe e turizmit. 10 studiues t zonave nnujore nga vende t ndryshme t bots prej ditsh ndod-hen n Shqipri ku n kuadr t nj ekspedite t organizuar nga instituti amerikan Wed dhe mbshtetur nga qeveria shqiptare po studio-jn bukurit nnujore nga gjiri i Vlors deri n Kepin e Rodonit. Objektivi kryesor i ksaj ekspedite sht evidentimi i vlerave t fauns

    dhe flors nnujore dhe nj studim i detajuar pr t prcaktuar problematikat. Rezultatet e nxjerra nga ky hulumtim do t nxisin mbrojtjen e Gjirit t Ksamilit nga dmtimet dhe zhvillimin e turizmit t qndrueshm, duke ndikuar kshtu edhe n forcimin e prpjekjeve t mtejshme pr mbrojtjen e natyrs n t gjith Shqiprin. Krijimi i nj sistemi vlerash nnujore pr zo-nn ujore shqiptare, do t ndikoj n rritjen e ndrgjegjsimit pr mbrojtjen e ktyre zonave ujore nga shkatrrimi dhe degradimi, si pasoj e zhvillimit t zonave bregdetare dhe turizmit.

    Saimir Beqiraj, koordinator i ksaj ekspedite shkencore, i cili prej ditsh po ndjek nga afr krkimet, pohon se ajo far kan konstatuar sht e trisht. Ai shton s dmtimi i flors dhe fauns sht n mas t madhe dhe duhen marr masa pr parandalimin e ktij fenomeni.

    Enrik Ballestros sht nj krkues shkencor nga Spanja, i cili shpreh zhgnjimin e tij lidhur me dmtimin e bots nnujore n kt bregdet. Prgjat studimit ton konstatuam dika q nuk e prisnim vemas n zonn e Adriatiakut. Nse do ti referohem zons m t prekur nga degradimi pa dyshim sht ajo e Spilles dhe Kepi i Rodonit, por situat problematike hasm edhe n Gjirin e Vlors, ku flora dhe fauna kan psuar dme t konsiderueshme. Un mendoja se bota nnujore n ujrat e Sazanit dhe Karaburunit do ishte

    shum her m e mir, por pash q edhe ktu flora dhe fauna ishte dmtuar n mas, u shpreh ai. Shkenctari spanjoll gjithashtu argumenton edhe arsyet e ktij degradimi. Ju do t thoni se cilat jan arsyet e ktij degradimit? Un them se shkak sht br shtimi i pranis s dherave n fund t detit, ndrsa ndotja e lumenjve nga mbeturinat dhe shkarkimi i tyre n det mbetet arsyeja kryesore. Dua t theksoj se un prisja t shikoja gjallesa t shumta nnujore, por mesa duket peshkimi n mas tashm e ka dhn im-paktin e tij negativ. Un uroj t merren masa t shpejta pr t ndaluar katastrofn nnujore, tha Enrik Ballestros. Ky studim po bhet edhe m krkesn e qeveris shqiptare, e cila tashm do ket nj raport t detajuar lidhur me biodiversite-tin e zons nnujore nga Vlora n Durrs.

  • FAQE 9 E mart 16 Qershor 2015Fryma e Re

    S H E N I MFryma e Re

    Zgjedhjet lokale dhe kujtimi i heshtur i katr viteve t shkuaraKatr vite kaluan dhe mungo jn

    vetm gjasht dit nga dita e votimit. Shqiptart n kurrizin e tyre lexojn qartsisht at far ka ndodhur n kto katr vite t fundit, n aspektin rajonal gjithnj. Po t prqen-drohemi n kryeqytet situata sht edhe m e qart. Kryet-ari i Bashkis, Lulzim Basha nisi punn me mjaft vrull, por shum shpejt u turbullua nn hapat e tij dhe bri edhe at q nisi t ndrtoj. Betonizimi vijoi, shtjet e pronsis nuk u zgjidhn, infrastruktura u prkeqsua, ndrsa nuk duhen mohuar disa arnime rrugsh tek tuk.

    Lyerjet e rrugve nuk zgjatn m shum se 1 jav, n rastin m t mir. Telat e korrentit, po t mos kishte marr vendim qeveria Rama, do t ishin ende nj penges n syt shqiptarve n pr-pjekje pr t par qiellin. Pra, me pak fjal puna e Bashs n bashki, nse duam t ironizojm disi, ishte mjaft e heshtur. Ajo u fokusua m shum n debatin politik. Fil-limisht dhe n vazhdim debati pr privatizimin e varrezave ishte kryefjal e deklaratave politike mes qeveris lokale dhe asaj qendrore.

    Gjithashtu privatizimi i parcelave pr t zgjeruar varrezat aktuale, ato t Shar-rs apo t Shish Tufins, ishte nj pik tjetr debati, teksa pr t siguruar nj vend pr t fjetur n prjetsi, familjart vuanin dhe pagua-nin qindra mijra lek, pasi ishte e pamundur t gjeje ndonj vend.

    Po ashtu jehon pati dhe zgjatimi i Bulevardit q do t lidhte sheshin Zogu i Par me zonn e Bregut t lumit, por dhe ktu sipas drejtuesve t pushtetit lokal fajtor ishte Kryeministri Rama, edhe pse puna pr kt projekt duhet t kishte nisur shum m hert sesa qeveria e Rilindjes t merrte drejtimin e vendit. Por edhe n kt rast energjit e pushtetit lokal u fokusuan te debati dhe jo te zgjidhja.

    Probleme t tjera t cilat ende nuk jan zgjidhur jan uji i pijshm, infrastruk-tura rrugore, trafiku, ndriimi gjat orve t nats, pasi n shum zona t kryeqytetit

    duhet t kesh nj celular t karikuar mir me bateri pr t ndriuar rrugn mbi t ciln do t ecsh.

    Gjithashtu kemi shum premtime t pa mbajtura: Tramvaji, krijimi i nj qendre rinore etj.

    Arsyet e ksaj heshtje katr vjeare mund t gjenden fare kollaj. Pikspari kan-didimi i Bashs pr Kryetar Bashkie t Tirans ishte nj zgjidhje e gabuar politikisht, pasi Tirana nuk kishte nevoj pr politik, por pr Admin-strator.

    Basha n krye t bash-kis nuk do t prqendrohej tek administrimi i kryeqytetit, por te debati politik dhe tek ambicia e tij pr t marr ven-din e kryeministrit, si sht faktuar deri m tani.

    Pik s dyti sht rrjed-hoj dhe vijimsi e piks s par, pasi Basha dy vite pasi

    mori nn administrim bash-kin, kandidoi dhe u zgjodh kryetar i Partis Demokra-

    n historin e zhvillimit dhe modernizimit t kryeqytetit. Veliaj, i cili nisi jetn e tij publike prmes organizatave t shoqris civile, prmes s cilave denonconte korrupsio-nin dhe abuzimet n pushtet, iu bashkua Partis Socialiste dhe veanrisht Kryetarit Edi Rama me misionin pr t rilindur vendin.

    N kt rrugtim, Er-jon Veliajt iu besua tashm dhe kandidimi pr kryetar Bashkie t Tirans, ku me mbshtetjen e Partis ale-ate Fryma e Re Demokra-tike, nj parti me elektorat t konsoliduar n kryeqytet dhe jo vetm, ai shpreson t thyej heshtjen 4-vjeare t trashguar nga keq admin-istrimi i kryeqytetit.

    tike, t sapo rrzuar nga push-teti me nj rezultat, q sht pak t thuash zhgnjyes pr ish-qeveritart. Dhe kjo pika e dyt bri q Basha t mbante dy kunguj nn nj sqetull, duke i rrzuar t dyja dhe duke krijuar nj konfuzion total jo vetm n Parti, por edhe n Bashki, ka shurdhoi dhe vesht m t mpreht pr t dgjuar tingujt e dshirs s tij pr t punuar.

    Kjo, sht edhe arsyeja e qart e mos rikandidimit t tij pr Kryetar Bashkie, duke i ln vendin Doktor Halim Kosovs, nj profesionist i njohur n specialitetin e tij, por jo i spikatur n politik.

    Dr. Kosova prball do t ket nj njeri t sprovuar, Erjon Veliajn, nj djalosh q krkon t ngjis hapat e karriers poli-tike, duke shkruar emrin e tij

    Tirana nuk kishte nevoj pr politik, por pr Adminstrator

    Drejtoria e Prgjithshme e Burgjeve in-formoi t hnn Komisionin Qendror t Zgjedhjeve mbi ecurin e procesit t regjistrimit t shtetasve, q vuajn dnimin n disa institucione t ekzekutimit t vendimeve penale.

    Drejtori i Prgjithshm i Burgjeve, Adriatik Zoto, prmes nj raportimi t hollsishm dha t dhna mbi prfshirjen e t dnuarve n listat zgjedhore, pr numrin e qendrave t posame t votimit, q duhet t ngrihen n kt rast dhe numrin e zgjedhsve n to, n mnyr q KQZ t marr masat e nevojshme pr prodhimin e fletve t votimit dhe sigurimin e bazs materiale zgjedhore t nevojshme.

    Kjo pik e rendit t dits u shoqrua me debate t zgjatura, ndonse nuk ishte parashikuar nj vendimmarrje nga ana e KQZ-s. Prfaq-suesi ligjor i PD-s n Komision, Ivi Kaso shprehu shqetsim pr mosrespektimin e afateve ligjore nga ana e DPPB-s n transferimin e vendbanimit t votuesve, t dnuar ose t paraburgosur. Kaso iu referua nenit 57, pika 2 t Kodit Zgjedhor, i cili thot se n rast se zgjedhsi ndryshon vendba-nimin pas shpalljes s lists s zgjedhsve, lista nuk ndryshon dhe zgjedhsi voton n qendrn e votimit ku ka emrin n listn e miratuar. N rast se zgjedhsi paraqet krkes n gjykat n kushtet e ksaj pike, krkesa rrzohet.

    Sipas Kasos, data 11 maj ka qen afati final i publikimit t lists prfundimtare t zgjedhsve dhe pas ktij afati kush nuk figu-ron n lista, (n kt rast personave q vua-jn dnimin), u mohohet e drejta e votimit. Kryetarja e KQZ-s, Lefterije Luzi, duke e pranuar problematikn, theksoi se Komisioni zgjedhor nuk do t marr ndonj vendim n kt rast, pasi qllimi i vetm sht transparenca e t gjitha procedurave. Relatimi nga ana e Drejtoris s Prgjithshme t Burgjeve bhet mbi bazn e rekomandimit t au-dituesve t KQZ-s, i gjith procesi q bhet sht publik. Kush institucion e shkel kodin zgjedhor t mbaj prgjegjsi, tha Luzi.

    Komisioni Parlamentar i Ekonomis dhe Financave ka miratuar marrveshjen e Banks Evropiane pr Rindrtim dhe Zhvil-lim (BERZH) pr projektin e linjs hekurudhore Tiran-Durrs.

    N baz t ksaj marrveshjeje, rreth 1.1 milion euro do t investo-hen pr rigjallrimin e hekurudhave

    shqiptare dhe zhvillimin e transportit hekurudhor, duke prmirsuar infra-strukturn hekurudhore dhe operacio-net, si dhe rritjen e nivelit t siguris. Linja hekurudhore nga Durrsi n Tiran sht 37 km e gjat dhe sht ndrtuar n vitin 1949. Kjo linj sht duke shrbyer pr transportin e udhtarve dhe t mallrave. Momen-

    talisht linja Durrs - Tiran sht linja me volumet e trafikut m t larta pr hekurudhat, pasi ajo lidh dy qytetet m t mdha n vend dhe siguron kalimin pr n portin m t madh t mallrave, n Durrs. Projekti pritet t filloj s shpejti me asistimin e nj kompanie ndrkombtare.

    Votimi i t dnuarve, Drejtoria e Burgjeve informon KQZ-n pr procesin e regjistrimit

    aktualitEt

    Miratohet projekti i BERZH-it pr hekurudhn Tiran-Durrs

  • FAQE 10 E mart 16 Qershor 2015Fryma e Re

    TURIZEMDit fantastike pr t promovuar

    nj mrekulli shqiptare

    Nj udhtim me vark n liqenin e Komanit sht prshkruar shpesh her si nj nga udhti-met me vark m madhshtore n bot, duke kaluar npr pamjet e mrekullueshme t maleve t thepisura.

    Pr kt, Ministria e Zh-villimit Ekonomik, Turizmit, Tregtis dhe Siprmarrjes dhe Agjencia Kombtare e Turizmit (AKT), mbshtetn organizimin e nj udhtimi me anijen Alpin prgjat liqenit t Komanit, ku m tepr se 500 t rinj nga Shq-ipria dhe Kosova prjet-uan nj eksperienc unike mes peizazheve magjepse t natyrs dhe muziks.

    Kjo mbshtetje e AKT vjen n kuadr t nj vizioni pr t promovuar nj turizm veror jo vetm rr dhe det, por nj turizm ndryshe n nj vend si Shqipria, ku n sezonin veror pr vite me radh dominues ka qen tur-izmi bregdetar.

    Tashm liqeni i Komanit, nj desti-nacion i shtuar n hartn turistike t

    Shqipris Nj grup gazetarsh t

    mbshtetur nga Ministria e Zhvillimit Ekonomik, Tur-izmit, Tregtis dhe Siprmar-rjes dhe Agjencia Kombtare e Turizmit (AKT) zhvilluan nj shtitje t mrekullueshme n itinerarin ujor Koman-Fierz prgjat liqeneve artifi-ciale t krijuara prej ndrtimit t hidrocentraleve t veriut t Shqipris, q dhurojn nj copz t vyer n mozaikun

    e turizmit natyror shqiptar. Prshkrimi i ktij segmenti ujor q prjetohet vetm n kt zon t Shqipris ishte nj prvoj unike.

    Udhtimi me anije n liqenin e Komanit kalon prmes malesh q arrijn 1000-1500 metra lartsi dhe nprmjet nj serie liqenesh t thell e t mrekullueshm dhe t ndrlidhur, ku me vshtirsi gjen ndonj shenj t veprim-tarive njerzore n brigje.

    Peizazhi i egr sht disi i ngjashm me fjordet norvegjeze dhe t ofron nj pamje q nuk mund ta gjesh askund tjetr n vendin ton.

    Nisja q bhet nga Fi-erza drejt Komanit n orn 09:00 -11:00 me tragetin Alpin, nj shrbim me anije i rikthyer pas 5 vitesh mung-es, kushton vetm 300 lek ose 2,50 euro n klasin eko-nomik dhe 500 lek ose 4 euro n klasin I-r. Ndrsa pagesat pr mjetet ndryshon n varsi t madhsis s makinave, ku 1200 lek apo 9 euro sht pr veturat e vogla. Ndrsa udhtimi nga komani drejt Fierzs bhet n orn 12:00 deri 14:00.

    N do udhtim n trag-etin Alpin mund t akomo-dohen lirshm 250 persona, 170 prej t cilve me ulse. N do udhtim mund t transportohen 21 kamion dhe 20 autovetura.

    Trageti Alpin ka edhe dhomn VIP q sht nj ndarje luksoze private pr

    10-12 persona dhe mund t merret n prdorim vetm me rezervim. Ka shrbim t veant dhe shikon n liqen.

    Ndrsa dhoma biznes sht nj ndarje me 20 vende, shum komode dhe mund t merret n prdorim vetm me rezervim. Bari dhe restoranti ka ushqim t freskt, shrbim t klasit t par dhe mikpritje pr do udhtar t Tragetit Alpin. Ndrsa tarraca sht vendi m i bukur i tragetit. Nj vend q ofron pamje t pa rezistueshme, ku do mbetesh me aparat fotografik n dor gjat nj udhtimi q do t donit t mos mbaronte.

    Liqeni i Komanit, nj mrekulli shq-iptare gati pr tu

    eksploruarLiqeni i Komanit, i cili

    ndodhet 30 km larg qytetit t Shkodrs, sht formuar nga ujmbledhsi i lumit Drin, ku sht ngritur Hidrocentrali i Komanit, me 600 mij kw/or. Liqeni ka siprfaqe 12 km 2, gjatsi 34.5 km dhe gjersi 50-60 m. Rreth liqenit lartsohen male t pyllzuara me lartsi 1000-1200m mbi nivelin e detit. Ky rajon, ve vlers turistike, ruan edhe vlera historike. Aty pran ndodhet fshati Koman, ku sht zbuluar nj varrez e

    shekullit 6-8 e.s., e cila lidhet me kulturn e shoqris s hershme shqiptare. Mungesa e nj organizimi, qoft prej autoriteteve lokale, qoft prej agjencive turistike, e ka ln krejtsisht n hije shfrytzi-min turistik t ksaj zone me potenciale t fuqishme, q po t shfrytzoheshin edhe n mnyr t pjesshme, do

    t ndikonin drejtprdrejt n t ardhurat ekonomike t t gjith zons. Duke u ba-zuar n t dhnat historike t hulumtuara, zona Kom-an Puk, prbn nj baz t fuqishme informacioni arkitektonik dhe historik t lulzimit dhe shtrirjes s Per-andoris Bizantine. Kultura e Komanit prfaqson kulturn

    e hershme shqiptare. Objektet e saj pjesrisht kan tipare t ngjashme me ato ilire, pjesr-isht kan trajta t reja, t cilat duhet t jen krijuar gjat shekujve t mvonshm. Ndikimi i kulturs romake, bizantine e sllave te objektet e kulturs materiale t Komanit sht i kufizuar. Kjo provon se gjat shekujve t mesjets s hershme, popullsia shqiptare e rrudhur n krahinat malore e ruajti kulturn e vet materiale t trashguar nga koha antike, e pasuroi at duke krijuar trajta t reja dhe i rezistoi asimilimit nga ana e kulturave romake, bizantine e sllave.

    Nga t dhnat arke-ologjike, materialet m t pasura jan zbuluar n nek-ropolin pran fshatit Koman, q ndodhet mbi nj pllaje mali n krahinn e Puks, jo shum larg lugins s Drinit. Objekte t ngjashme me ato t Koma-nit u zbuluan edhe n vende t tjera t Shqipris, si brenda n Kruj, n Kepin e Rodonit, n Malin e Robit e gjetk. Kultura materiale e zbuluar n kto vende, ka marr prej kohsh n historiografi emrin Kultura e Komanit.

    Objektet e ksaj kulture u zbuluan pr hern e par n Koman, m 1898. Ato u gjetn n nj shumic varresh q bnin pjes n nekropolin e nj qendre banimi t lasht, sot t zhdukur. Pran nek-ropolit ndodhen grmadhat e dy kishave.

    Shqipria, nj nga sekretet e pazbuluara t EvropsZbulo Shqiprin, sht cilsuar eventi i 18 qershorit, ku nj panel ekspertsh

    nga instituti prestigjoz britanik, The Royal Geo-graphical, do t prcjellin njohurit e brendshme pr Shqiprin, si nj prej sekreteve t pazbuluara t Evrops. Shqipria rikthehet srish n vmend-jen e Evrops si nj nga sekretet e pazbuluara, tanim n qendr t vmendjes s institutit The Royal Geographical Society. Shqipria ka dika pr t gjith. Kshtu e cilson instituti The Royal Geographical Society vendin ton, duke sjell n vmendje terrenin e thyer alpin, metropolin, plazhet e pacenuara dhe rrnojat e lashta, si nj nga sekretet e pazbuluara t Evrops.

    Sipas The Royal Geographical Society, ky vend i vogl i Ballkanit me nj histori t gjat izolimi si pasoj e nj diktature t ashpr, fillimisht ka provuar vshtirsi ekonomike, por tani kan filluar t lvizin gjrat pr mir n Shqipri. Nj trashgimi shum e pasur, e cila ka ln shenjn e saj, me thesaret arkitektonike dhe arkeologjike, duke u prfshir n UNESCO me Sitet e Trashgimis Botrore nga periudha osmane, veneciane, greko-romake dhe periudha bizantine. Eksploroni rrnojat e lashta, kodrat e

    fortifikimeve, kshtjellat, monumentet, mozaik dhe xhamit. Shqipria ka nj potencial t madh pr aventur si Bjeshkt e Nemuna, Alpet e thyera n veri dhe shfaqet si nj nga destinacionet m t mira t Evrops pr ngjitje n mal, rafting, etj. Gjithashtu me mbi 300 km t bregdetit prg-jat deteve Adriatik dhe Jon, Shqipria krenohet me sofistikimin dhe shklqimin e riviers s saj. N lidhje me besimin fetar, pr Royal Geographi-cal Society vlerson se zyrtarisht Shqipria sht ateiste me nj popullsi shum t ndryshme, njerz mikprits dhe kurioz. N zonat rurale jeta bujqsore duket se nuk ka ndryshuar n shekuj, por prparimi n qytete sht i dukshm. Ashtu si gjrat fillojn t ndryshojn, Shqipria n mnyr t pashmangshme po nxiton t arrij t njjtat standarde t pjess tjetr t Evrops. Tani sht koha e prkryer pr t vizituar Shq-iprin, ajo q sht aktualisht nj oaz me pamje natyrore e mikpritje miqsore. Nj mbrmje dedikuar Shqipris, do t jet ajo e 18 qershorit, ku pr her t par udhtart do t ken mundsi t marrin informacione dhe t bjn pyetje rreth Shqipris.

    THE RoyAL gEogRApHICAL SoCIETy:

    Trageti i Komanit

  • FAQE 11 E mart 16 Qershor 2015Fryma e Re

    Abdurahim ASHIKU

    EMIGRACIONEmigrantt edhe hahen, edhe pihen,

    por mbi t gjitha milen pa kullot...sht hera e par gjat nntmbdhjet viteve t jets time q i shoh emigrantt ngeshm mbledhur rreth tavolinave duke gjerb filxhanin me kafe t zez nj euro, shqiptare si kan filluar ti thon n ndryshim nga kafja greke. Nuk i shoh t zihen e t flasin pr partit. M plqen biseda e tyre pr hallet e dits, pr krizn greke e pr rrugn e daljes s tyre nga kriza. Kt rrug e shohin jo duke u kthyer n Atdhe, por duke fluturuar mbi t n krkim t vendeve kndej e andej deteve e oqeaneve... Mrgimtart n gojn e pushtetarve (dhe t medias) lakohen n t gjitha rasat (edhe n thirrore) pr remitancat. Jan t shqetsuar pse emigrantt nuk drgojn m para, si drgonin vite m par deri n nj miliard euro n vit.

    N O m o n i a mbretron qetsi . N kafenet shqiptare, dy vjet m par t ngarkuar thirrje t larta deri n shurd-hri nga ethet partiake ele-ktorale, t dieln nj jav para zgjedhjeve t pushtetit vendor, mungonin agjentt vullnetar t linjave t autobusve t parapaguar... Megjithat shenjat lypse pr votn, nj jav para zgjed-hjeve po jepen. Nga Gjiro-kastra, n salln e nj hoteli jo modest pr pages, pati nj takim, pati nj thirrje pr zgjedhje, pr t votuar pr kandidaten pr kryetare bash-kie. Shenja duken edhe n Se-lanik, me adres Korn e De-vollin... Prgatitje bjn edhe Omonasit tash t zgjid-hur nga koalicioni i majt. Mrgimtart shqiptar n Greqi, ereku i shqiptarve po bhen gjithnj e m shum indiferent ndaj asaj q ndodh n vendlindjen e tyre. Par-tiakt tan krkojn ta mjelin lopn mrgimtare, pa e kullotur at. Pr muaj t tr, n salla t mdha e t vogla, tubime t shoqatave shqiptare e greko-shqiptare, mendjen e fjaln e ndaln te nnshtetsia ndaj brezit t dyt t shqip-tarve. Po jo vetm e brezit t dyt, por edhe e brezit t par, atyre q ende u punon dora dhe kmba dhe nj nn-shtetsi e pasaport greke n kt koh krize sht els pr t qen t ligjshm n t gjith Evropn e Bashkuar, madje edhe prtej oqeaneve n kontinente verior e ju-gor.

    U ngjitn drejtues t tubimeve shqiptare deri n foltoren e parlamentit grek pr t thn fjaln e tyre pr nnshtetsin e brezit t dyt. Do ta quaja t natyrshme nj gj t till, nj rendje pr tu br nnshtetas grek, nj udh t hapur pr jet t re. T natyrshme, sepse shteti shqiptar, i majt apo i djath-t, asnjher nuk e ka vn ujin n zjarrin e kuvendit,

    q t vloj dhe t derdhet shtja e mrgimtarve, AS-NJHER... sht krkuar nga mrgimtart njohja e patentave...

    E kan premtuar kt pushtetar t nivelit president, kryetar kuvendi, kryeminis-tri, ministrash..., t Repub-liks s Shqipris. E kan deklaruar n tubime t mr-gimtarve n lypje votash. sht krkuar njohja e sigu-racioneve t mrgimtarve. Kan br me mburrje mar-rveshje atje ku shqiptart, mbledhur s bashku, nuk pr-bjn as popullsin e nj ko-mune n skaje t Shqipris. sht krkuar njohja e m-suesve dhe e shkolls shqipe n mrgim, q tash katrm-bdhjet vjet radhazi mbled-hin fmijt n mjedise ku t mundin dhe si t mundin, pa libra e pa baz materiale msi-more dhe u msojn fmijve pa asnj lek shprblim t shkruajn, lexojn e t kn-dojn gjuhn e bukur shqipe. Para disa ditsh n faqet elektronike t kohs, sht n qarkullim nj projektligj dhe nj formular ku ftohen qytetart shqiptar n Shq-ipri dhe n mrgim t bhen pjes e mbledhjes s njzet mij firmave q ligji t kaloj pr diskutim e miratim n Kuvend.

    U kalua n kt form, sepse asnj autoritet ligjvns (deputet, president, kryetar kuvendi, kryeministr, avokat i popullit - neni 81 i kush-tetuts) nuk duan ta kaloj n mendje se brezi i dyt i emi-grantve (rreth dy milion) po asimilohet me shpejtsi.

    Mrgimtart shqiptar n zgjedhjet e qershorit 2013 krkuan as m pak e as m shum por sa Kosova, NJ MINISTRI EMIGRACIO-NI... U premtua por nuk u

    b. Madje u shua edhe emri. Se m par kishte nj ministri pune dhe emigracioni. E tash nuk ka. Mrgimtart n gojn e pushtetarve (dhe t medias) lakohen n t gjitha rasat (edhe n thirrore) pr remitancat. Jan t shqetsuar pse emigrantt nuk drgojn

    m para si drgonin vite m par deri n nj miliard euro n vit. E shohin emigrantin si mjels pa e vrar mendjen se, qumshti vjen nga goja. Indiferentizmi ndaj emi-grantve n zgjidhjen e prob-lemeve t tyre dhe n krijimin e hapsirave fiskale pr tu

    kthyer e punuar n atdhe qoft edhe me nj kiosk familjare, ka br q ata ta shohin t ardhmen e tyre n Greqi e gjetk. Vrapimi pr t bler shtpi, n kushtet e krizs greke, kur mimi pr metro katror sht m i vogl se n Shqipri, sht nj dukuri q shtohet dita dits. Nj mik nga kontinenti prtej oqeanit Atlantik, m shkru-ante pr domosdoshmrin e pjesmarrjes s emigrantve n votime, pr ngritjen e zrit pr kt problem. I shkrova se zri sht ngritur tash e m se pesmbdhjet vjet, por zri krkon vesh t ngritur e jo vesh t mbyllur me tapa si mbyllen n ngritje dhe zbritje t avionit. Fatkeqsisht push-tetart tan i mbajn mbyllur

    vesht, edhe pasi zbresin nga avioni, edhe kur ulen n koll-tukun zyrtar shtetror, edhe kur i merr n telefon, edhe... Pjesmarrja e emigrantve n votime pr mendimin tim duhet t shikohet jo m me frik partiake (si sht par), por me vler kombtare, me dshirn e tyre q t jen edhe n skajin m t largt t globit shqiptar, njerz q u njihet vota, q u njihen vlerat...

    Kjo jo vetm pr brezin q lindi, u rrit, u shkollua m se njzet e pes vite m par, por edhe pr brezin q lindi atje dhe u rrit e u poq ktu, pr brezin q lindi ktu, u shkollua dhe po piqet si brez i dyt... Nj djal i ri q lindi n Greqi, n nj bised famil-jare pr zgjedhjet, m tha: Pse mos t votoj edhe un? Nuk dija far ti thosha. Pyetjes iu prgjigja duke ngritur kokn lart. Jo n kr-kim t Zotit, por t Robit, t shtetarve t lart t vendit tim q t enjtet i shoh t nxjerrin litar zorrt e bar-kut pr njeri tjetrin e nuk thon nj fjal t vetme pr mrgimtart.

    sht hera e par gjat nntmbdhjet viteve t jets time q i shoh emigrantt ngeshm mbledhur rreth tavo-linave, duke gjerb filxhanin me kafe t zez nj euro, shqiptare si kan filluar ti thon n ndryshim nga kafja greke.

    Nuk i shoh t zihen e t flasin pr partit. M plqen biseda e tyre pr hallet e dits, pr krizn greke e pr rrugn e daljes s tyre nga kriza. Kt rrug e shohin jo duke u kthyer n Atdhe, por duke fluturuar mbi t n krkim t vendeve kndej e andej deteve e oqeaneve...

    Nu m r i i s h q i p -tarve q krkojn azil n Gjermani sht rritur gjat muajit maj. Ministria e Brendshme gjer-mane ka deklaruar se pothuajse 5 mij shq-iptar kan krkuar azil n Gjermani gjat muajit maj. Pr pes muajt e par t ktij viti, rreth 16 mij shqiptar kan krkuar azil, duke u renditur t trett pas kosovarve dhe sirianve. Ministria e Brendshme gjermane ka br t njohur shi-frat e reja t azilkrkuesve. Pr muajin maj, nga Shqipria ka pasur 4.922 azilkrkues, m shum se 2 mij krkesa nga dy muaj m par. Shqiptart n kt mnyr gjenden t dytt pr nga numri i azilkrkuesve n Gjermani,

    pas sirianve, vendi i t cilve gjendet prej katr vitesh n lufte civile.

    P a s S h q -ipris, pr muajin maj, renditet Serbia dhe Kosova. Pr pes muajt e par t ktij viti, Shq-ipria gjendet e treta pr azilkrkuesit n

    Gjermani, me 16.250 krkesa, ndrkoh q pr t njjtn periudh t nj viti m par, shi-fra ishte 3.260. Gjat muajit maj n Gjermani kan krkuar azil rreth 26 mij persona, nj rritje prej 108 pr qind me t njjtin muaj vitin e kaluar. Pothuajse gjysma e t gjith krke-save pr azil n Gjermani kan ardhur nga vendet e Ballkanit Perndimor, veanrisht nga Shqipria, Kosova dhe Serbia.

    Srish eksod, Shqipria e dyta pas Siris

    E shohin emigrantin si mjels pa e vrar mendjen, se qumshti vjen nga goja

  • FAQE 12 E mart 16 Qershor 2015Fryma e Re

    Mentar TopIAJ

    B O T A - E V R O P A - R A J O N ITensione n Detin e Kins Jugore

    Rebelt n Siri kan marr nn kontrollin e tyre nj baz ushtarake n jug t vendit. Fronti Jugor, nj aleanc e grupeve rebele n Siri ka thn se baza, e njohur si Brigada 52, sht liruar tashm. Jasht qytetit Harak, baza sht nga m t mdhat n provincn Deraa.

    Vzhguesi sirian i t Drejtave t Njeriut, raportoi se nj qytez pran bazs dhe nj fshat, kan rn gjithashtu nn kontrollin e rebelve sirian. Sipas Organizats me seli n Londr, 20 ushtar jan vrar, si dhe 14 vet nga forcat rebele. Ndrkaq, SHBA s bashku me forcat aleate kan kryer 14 sulme ajrore n Irak dhe 9 n Siri kundr militantve t Shtetit Islamik.

    A d o m u n d t shprthente Lufta e Tret Botrore nga tensio-net n Detin e Kins Jugore? Studiuesit dhe investitort amerikan po e ndjekin me shum vmendje aspektin politik, ushtarak dhe eko-nomik t konfliktit n Detin e Kins Jugore, natyrisht pr in-teresa globale dhe strategjike. Ndrsa t tjert, pr t njjtat interesa, shprehen skeptik ndaj spekulimeve t tilla.

    Mund t jet edhe nj spekulim, por vrteta sht se Shtetet e Bashkuara dhe Kina kan shkmbyer replika nga m t ashprat ndonjher mbi aktivitetin e ethshm militarist t Pekinit, q sht duke ndr-tuar ca ishuj artificial n hap-sirn detare, duke i shndrruar shkmbinjt nnujor n terren toksor pr fusha aviacioni. Sekretari amerikan i Mbrojtjes, Ashton Karter, tha n nj takim rajonal n Singapor se Shtetet e Bashkuara kundrshtojn mil-itarizimin e m mtejshm t territoreve, mbi t cilat ka pretendime konkurrente, ndrsa nj zyrtar i lart ushtarak kinez doli n mbrojtje t aktivitetit pr ndrtimin e ishujve, duke thn se krijimi i hapsirs toksore sht i justifikueshm, i pr-ligjshm dhe i arsyeshm.

    Analisti Gordon ang, autor i librit Rnia e Pritshme e Kins, u shpreh se Deti i Kins s Jugut mund t bhet fushbeteja e ardhshme e nj konflikti t ri. N nj diskutim t zhvilluar nga Shoqata e For-cave Ajrore Amerikane, ang trhoqi vmendjen se nuk do

    kaloj shum koh, para se Shtetet e Bashkuara t ven-dosin ti prgjigjen qndrimit arrogant t Pekinit n Detin e Kins s Jugut. Ai tha se kjo sdo t vonoj.

    Marina Amerikane do ti vr shum shpejt n prov deklaratat, se Pekini nuk lejon lvizje n Detin e Kins Jugore. Dhe kjo duhet br, pasi nj aspekt i pandryshueshm i politiks s jashtme amerikane gjat dy shekujve t fundit ka qen dhe mbetet mbrojtja e liris s lundrimit, tha zoti Chang. Tani Kina po e shkel kt nocion dhe un mendoj se Shtetet e Bashkuara do t ve-projn shum shpejt, shtoi ai.

    Autori e cilsoi kt situ-at si nj ballafaqim, ku njra pal fiton n kurriz t humbjes s tjetrs. Ai tha se Pekini e konsideron Detin e Kins s Jugut si territor ku mishrohen interesat e tij m thelbsore dhe se nuk ka vend pr negociata, ndrsa Shtetet e Bashkuara kan qen nj fuqi detare me ndikim global pr dy shekujt e fundit. T dyja palt mund t trhiqen n ballafaqimin mbi Detin e Kins s Jugut, por nuk do t braktisin qndrimet e tyre thelbsore.

    Studiuesi Rik Fisher, n Qendrn pr Analiza dhe Strat-egji Ndrkombtare thot, se duhet ti kushtohet gjithashtu vmendje programeve t prod-himit t armve brthamore n Kin dhe Koren e Veriut. Megjithse Koreja e Veriut ka qndruar e heshtur pr mo-mentin, ka t ngjar q ajo ta shfrytzoj situatn n Detin e Kins s Jugore n nj t ardhme t afrt. N momentin q Koreja e Veriut t dshmoj

    se mund t lshoj nj raket brthamore, ky vend bhet faktor, pasi Pheniani komunist mund t vendos t krijoj ballafaqime serioze n Detin e Kins Jugore pr ti br presion Ameriks n mnyr q t siguroj lshime nga Koreja e Jugut apo nga Shtetet e Bashkuara t Ameriks. Kjo do t thot se, me tu krijuar nj situat krize, Koreja e Veriut mund dhe sht e sigurt t bhet element i rrezikshm. T bhesh faktor pasigurie dhe rreziku nuk sht e vshtir n nj rajon t till, ku Kim Jong Un, megjithse ka frkime me qeverin kineze, ata veprojn dhe funksionojn n baz t s njjts ideologji komuniste.

    Edhe n forumin Banks Botrore sht shprehur i njjti shqetsim pr agresionin ki-nez n Detin e Kins Jugore. Ekspertt e Banks trhoqn vmendjen se, nse Kina do ndjej presion ekonomik, ka mundsi t nxit nj Luft t Tret Botrore pr t krijuar solidaritetin e nevojshm kom-btar pr t dal nga vshtirsit ekonomike. Edhe nse Kina dhe Shtetet e Bashkuara t Ameriks nuk ballafaqohen drejtprdrejt n konflikt, tha Xhorxh Soros, ka t ngjar pr konflikte ushtarake mes Kins dhe nj prej partnerve t Shteteve t Bashkuara, si Japonia. Lufta III Botrore

    do t shprthente si rezultat i ktij konflikti, tha n forumin e Banks Botrore investitori Xhorxh Soros.

    Kurse analisti Ted Dalej, drejtor i projektit pr nda-limin e lufts pran Qendrs pr Studime mbi Luftn dhe Paqen, nuk sht dakord me iden, se Kina nxitet drejt k-tyre qndrimeve provokuese nga strategjit e saj pr arm brthamore. Ai thot se Kina duket q synon t ket arm brthamore vetm pr t kura-juar nj agresion nga vende t tjera, por nuk ka synim t hap vet luft duke goditur e para. Kina e arriti shum vite m par kapaciteti