Upload
others
View
11
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Número 18
Honoris Causa
Maio de 2009
El viernes 29 de mayo a las 12:30 en el Salón Noble del Colegio de Fonseca, los profesores James W.
Cronin (Insitituto Enrico Fermi Universidad de Chicago y premio Nobel de Física en 1980) y Alan A.
Watson (Departamento de Física y Astronomía Universidad de Leeds) serán investidos Doctores
Honoris Causa de la USC. El motivo de Dr. Honoris Causa de los profesores se debe al papel que
ambos han jugado en relación con el departamento de Físca de Partículas de nuestra Facultad y que
ha motivado la participación del grupo de Astropartículas que dirige el profesor Enrique Zas en la
colaboración del Observatorio Pierre Auger. Por una parte ellos dos han sido los que concibieron
este gran proyecto y tras un esfuerzo colosal consiguieron que se llevase a cabo. Por otra parte
ambos han prestado un apoyo excepcional al grupo de Astropartículas para que presentase la
candidatura de España a participar en Observatorio apoyada por los resultados de trabajos en
colaboración estrecha entre los grupos de Chicago y Santiago y de Leeds y Santiago.
El Observatorio Pierre Auger fue concebido conjuntamente por A.A. Watson y J.W. Cronin en 1991.
Esta gran instalación constituye el mayor esfuerzo realizado hasta la fecha para la detección de
radiación cósmica ultra-energética, involucrando a más de 400 investigadores repartidos entre más
de 100 instituciones de 17 países. El proyecto
contempla dos observatorios uno en el
Hemisferio Norte y otro en el Hemisferio Sur que
monitorizan la radiación que incide en una
superficie de tres mil kilómetros cuadrados en el
Observatorio Sur y de posiblemente más de diez
mil en el Norte. Los resultados del observatorio
sobre la correlación entre los rayos cósmicos y
los Núcleos Activos de Galaxias, publicados en la
conocida revista Science en Noviembre de 2007,
han sido considerados como una de las noticias
científicas más importantes del año 2007, ya que
pueden ser el preámbulo del nacimiento de una
nueva forma de Astronomía con partículas
cargadas.
La vinculación del grupo de Astrofísica de
Partículas de Santiago con los profesores A.
Watson y J. Cronin se remonta al año 1994 y
desde entonces dicho grupo ha colaborado
intensamente con el proyecto con un objetivo
primordial: El Observatorio Pierre Auger. De la
estrecha colaboración con ambos investigadores,
han surgido varios artículos todos ellos de gran impacto científico, si bien, esta vinculación no
termina con estos artículos, si no que ha continuado de forma muy singular fundamentalmente
porque cuatro estudiantes de doctorado del grupo de Santiago han pasado estancias largas con
ambos grupos y tres doctores formados en la USC han seguido su trayectoria profesional con
contratos directos de los grupos dirigidos por ellos. En este momento Máximo Ave, Lorenzo Cazón y
Pedro Facal, antiguos alumnos de USC y uqe han defendido sus tesis en el departamento de Fisica
de Particulas, están vinculados profesionalmente con la Universidad de Chicago y el grupo del
profesor JW Cronin.
Asimismo el Profesor Cronin será uno de los invitados del Programa Conciencia de este año con una
conferencia titulada " Algunhas viñetas na historia da investigación en raios cósmicos" que tendrá
lugar el lunes 1 de junio a las 20:00 en el CGAC. El mismo programa Conciencia, nos traerá en los
próximos días a dos premios Nobel de Química de los años 1987 y 2006 respectivamente: Jean-
Marie Lehn con la conferencia titulada "Da materia á vida: Química? Química!" (28 de mayo a las
20:00 en el Hostal dos Reis Católicos) y Roger Kronberg (15 de junio a las 20:00 en el Teatro
Principal). Podeís encontrar más información en la página web del programa www.usc.es/conciencia
o en los grupos de Tuenti y Facebook que se han creado para promocionarlo.
Enrique Zas y Saúl Beceiro
Físical Interviú
X O R N A L D A F A C U L T A D E D E F I S I C A
LabCAF Juan Antonio
El Laboratorio Carmen Fernández (o
LabCAF) lleva su nombre en
recuerdo de la que fuera profesora
de esta Facultad, Carmen Fernández
Cambronero.
Está formado en este momento por
el Prof. titular, Juan A. Garzón (alias
Hans), los estudiantes D. Belver, P.
Cabanelas, M.F.Morales y G.
Kornakov y el técnico M. Zapata.
En la actualidad nuestro grupo
participa en el experimento HADES
del GSI (Darmstadt. Alemania)
encaminado a avanzar en el
conocimiento del origen de la masa
de los quarks, experimento en el que
estamos encargados (junto con el LIP
de Coimbra) en el desarrollo e
instalación de un detector de tiempo
de vuelo. También colaboramos con el I. Ceramica de la USC, el ICMM-CSIC de Madrid y el INCAR-
CSIC de Oviedo en el desarrollo de nuevos matertiales para su uso en detectores RPCs de alta tasa.
De cara al futuro, nuestro uso está promoviendo el desarrollo de un detector basado en RPCs para
la detección de Rayos Cósmicos (proyecto Trasgo) y el montaje en nuestro campus de un pequeña
instalación de trasgos (proyecto Meiga) que serviría, junto al estudio de rayos cósmicos, para
analizar su posible correlación con variaciones en el clima además de suponer un buen banco de
prueba para nuevas técnicas de reconstrucción e identificación de partículas de alta energía.
Hora de marchar Luis F. Seoane
...botas de fútbol, bañador, toalla... Á miña nai cóstalle crer que marche para traballar nun acelerador de
partículas, pero así é!! Hai uns meses seleccionáronme para o ``international summer program'' do GSI, o
acelerador para a investigación de ións pesados en Alemaña. Se pensas que a miña maleta é máis propia dun
campamento que dun centro de investigación, deberías seguir lendo.
Durante oito semanas convivín con persoas de todas partes do mundo. Deille bo uso ás botas de fútbol
e máis dunha vez agradecín ter traído o bañador para pegarme un chapuzón no lago do lugar. As festas
tampouco faltaron: festa de benvida, ``grill' party``, ``sangría party``, saída nocturna por Frankfurt ou
Heidelberg...
Ah si! Casi esquezo que tamén traballei. Durante ese tempo fun parte do ''grupo de teoría de
aceleradores`` e traballei na optimización do acelerador sincrotrón a través dun algoritmo xenético. Aprendín
cómo funciona un gran laboratorio dende dentro e que eu tamén era apto para desenrolar un traballo serio... e
case sen darme conta!! Que máis se pode pedir? Cobrar polo traballo? De acordo!
Se vos interesa: Dolores Cortina, do grupo de nuclear e partículas sabe todo o que necesitades saber.
Se queredes probar coas partículas antes que coa nuclear está a posibilidade do CERN: deixádevos caer polo
departamento e, canda menos, atoparedes máis información. Pero a cousa non acaba nos aceleradores: escolas
de óptica cuántica ou sobre física de plasma, talleres de física teórica, non liñal, etc... Tamén é útil saber que o
antigo MEC ofrece becas complementarias para este tipo de estancias en Europa ou no extranxeiro, en internet
tedes moreas de información.
Tes dúbidas sobre se este tipo de programas
son para ti? Proba e verás que es o máis axeitado! Es
un estudante de física motivado e con imaxinación, non
si? Queres comprobar cómo funciona a ciencia por
dentro e se é certo iso de que nos necesitan para facela
andar? Sabes que tes algo de acento falando inglés
pero, quen non? Queres escribir un artigo no ''Fisical
interviú'' para animar ós teus compañeiros a que saian
polo mundo adiante?
Chega o verán e comezo a facer a maleta:
botas de fútbol, bañador, toalla... non sei ti, pero eu xa
teño moi claro que para min é hora de marchar.
De izqda. a dcha: M.F. Morales, P. Cabanelas, M. Zapata, D. Belver,
G. Kornakov y J.A. Garzón
F I S I C A L I N T E R V I U | Número 18
Páx. 3
El plan Bolonia,al igual que cualquier otro
plan,no es perfecto.Pero como todo,hay
que tener paciencia e ir avanzando hacia
su mejora según los cambios socio-
económicos que estamos sufriendo en
todo el mundo.La universidad no puede
vivir en una utopía al margen de estas realidades,de lo
que resultará ser el ámbito en el que se van a
desenvolver social y laboralmente sus estudiantes.Pero
vamos a ver las ventajas de este plan:
-El plan reconocerá académica y profesionalmente
todas las titulaciones universitarias del EEES (Espacio
Europeo de Educación Superior).Pudiendo incluso
comenzar los estudios en un país y terminarlos en otro.
-El Plan Bolonia introduce una transformación y toma
como base el aprendizaje(cómo llevar a la práctica lo
que se aprende). Se trata de llegar al trabajo con la
capacidad adecuada a las demandas.
-He escuchado que Bolonia impone las becas-
crédito.Mentira.Las becas-renta se mantienen.Los
Grados y Posgrados tendrán precios públicos,
abaratando así el coste que le supondría a una familia
si se quiere hacer un máster posgrado. Gracias a las
becas-crédito no será una condición la diferencia de
renta,puesto que el crédito de posgrado lo devolverá el
estudiante cuando consiga un trabajo de remuneración
media, y si en 15 años no consigue tal remuneración
queda exento de esa obligación.
¿Y esto es privatizar la Universidad?
Alba Fernández Barral
Se queres enviar a túa opinión, remítea a [email protected]
Física á Boloñesa J. Tarrío, A. Piñeiro
Os alumnos que estuden na centenaria Universidade de Santiago de
Compostela terán para o próximo curso novidades relevantes nos seus
estudos. O Consello de Goberno da USC fixou o calendario que rexerá ao
longo do curso académico 2009/2010. O inicio das clases producirase, para
todas aquelas titulacións adaptadas ao Espazo Europeo de Educación
Superior -coloquialmente coñecido como plan Bolonia- o día 21 de
setembro. E non é a única novidade. O Consello de Goberno da USC
decidiu, ademais, que para os novos ensinos oficiais de grao e máster
desaparecerá a convocatoria de exames de setembro, que se adiantarán á
primeira quincena do mes de xullo. Na facultade de física a implantación
do novo plan comezará no curso 2009/2010 en primeiro e segundo,
mentras que no curso 2010/2011 implantaranse os últimos dous cursos do
grao.
Caos, desconcierto, confusión, inseguridad…
Suelen ser las palabras que se me vienen a
la cabeza cuando pienso en la adaptación
del plan a nuestra facultad. Adaptación en la
que los alumnos, que somos los que salga
como salga vamos a jugarnos invertir mal el
dinero, tenemos voz si es para decir lo que
se quiere escuchar y voto perfectamente despreciable.
Si Bolonia va a venir, queremos 2º disponible el año que
viene, y cuanto más tarde en confirmarse mayor será
mi desconfianza con esta facultad.
Adrián Baños Couso
Eu penso que o plan Bolonia é unha
xenial idea pero mal levada a cabo.
No mundo globalizado no que
vivimos, que Europa estreite lazos no
campo do coñecemento é vital, pero
hai formas e formas de facelo. Creo
que se debería apostar máis polo
saber, seguindo o espírito da
universidade, e non pensar tanto no mercado
laboral, xa que iso xa é unha derivación do anterior.
Ademáis o proceso de instauración non foi nin moito
menos bo, causando gran confusión e
discrepancias. Centrándonos no que nos concerne
máis, a verdade que non dispoño de moita
información polo momento pero si a suficiente para
non entender de todo como temos que dar materias
como Bioloxía e non, por exemplo, Relatividade
Xeral, que aínda costa crer que non se imparta nun
grado como Física. De tódolos xeitos, somos
animais de costumes, os cambios sempre nos
afectan especialmente, así que quixera abrir unha
porta ao optimismo e crer que coma todo, o plan
acabará por convencer e representar a vangarda da
universidade do século XXI.
Andrés Dono
.O peor do Plan é a transición cara a
el. Os que teñen que informar non
informan e os que teñen que
preguntar xogan a ser revolucionarios
berrando “Paremos Boloña!” sen
explicar por que. Unha vez instaurado,
todos teremos que colaborar para que
funcione: alumnos, reitores, decanos e
docentes. Pero este obxectivo é utópico: os reitores e
os decanos farán o que lles conveña e os alumnos e
os docentes farán o que lles pete. Mellorará a
calidade da educación? Coa mentalidade que temos,
de ningunha maneira. Teremos un sistema uniforme
en toda Europa? Si, en apariencia, que ao fin e ao
cabo, é o que se busca...
Pablo Argüeso Alejandro
FísicAs no
deporte
Jorge Mira
O deporte do balonpé é un
deses dominios da vida
típicos do xénero masculino.
Pero ollo, hai vida
futbolística alén do varón.
Iso amósano as tres
protagonistas de hoxe,
compoñentes do equipo
“Avelinhas” da Liga
Universitaria de Fútbol Sala.
“E que é iso de “Avelinhas?”
Non saben, pero si saben o
deporte que lles gusta, ata
tal punto que María asumiu
o traballo de formar este
grupo para poder xogar. Isa
foi unha magnífica fichaxe,
xa que xoga no Boiro, da 2ª
división autonómica de
fútbol feminino. As dúas
coinciden en que na
xeración
María, Isa e Lorena, alumnas da
Facultade de Física e xogadoras do
equipo de fútbol sala “Avelinhas”
Cómo
hemos
cambiado
Rocío
García
Carregal
de rapazas nacidas entre
1979 e 1980 está o boom do
interese das mulleres polo
fútbol, que elas artellaron
por vías diferentes: María era
das que, de pequena, se
metía no medio dos rapaces
para darlle ao balón; Isa
seguiu sempre a ortodoxia
federativa. Por certo, as dúas
do Barça (imaxinade o
contentas que andan nestes
tempos...). Ah, insístenme
moito en que publique a súa
queixa: ás rapazas póñenlles
os peores horarios das pistas
(comparados cos dos
rapaces), e é que, segundo
parece, aínda quedan algúns
espazos por conquerir para a
igualdade...