Gastro-intestinal sistemin

kandida enfeksiyonları

Dr. Şebnem ŞENOL

Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi

Mantar simpozyumu II

17.12.2011

Sunum Planı

• GİS ve kandidalar

• Kolonizasyon ve enfeksiyon

• GİS’in kandida enfeksiyonları

– Orofarinks kandidozu

– Kandida özofajiti

– Diğer GİS enfeksiyonları

GİS ve Candida spp.

• GİS flora elemanı

• İlk 6 ayda tanışma

• Candida albicans;

kalıcı

• Diğer kandida türleri

geçici

GİS ve Candida spp.

• Yeni doğanda;

– 32. haftadan önce doğum

– Düşük doğum ağırlığı

– Enteral beslenme eksikliği

– Yoğun antibiyotik kullanımı

– Mukozal immünite eksikliği

– Gelişmemiş mukozal bariyer

kolonizasyonu arttırır

GİS ve Candida spp.

• Bağışıklığı baskılanmış yeni doğmuş

domuzlarda

• Kandida kolonizasyonu

• İntestinal invaziv enfeksiyon

GİS ve Candida spp.

• EFH-1 geni ˃ transkripsiyon faktörü kodlar

• Çekumda kolonize kandidalarda çok

• Oral fungal enfeksiyonda az

Kumamato,

Trends in Mic.

June 2011

GİS ve Candida spp.

hβ-D 2 ve 3

J Dent Res 2005

GİS ve Candida spp.

• Human β-defensin 2 ve 3

• Mukozalarda kandidalara karşı yanıtın oluşmasını sağlar

• NFκB ve MAPK/AP-1 yolaklarından IL1- βdöngüsü aktiflenir

• Th1 yanıtı sağlanır

Pahl R, Am.J. Physol., 2011

Fidel P.L, Adv

Dent Res, 2011

Kumamato,

Trends in Mic.

June 2011

GİS ve Candida spp.

• Konak cevabı değişirse,

• Kandida popülasyonunun fenotipi değişir

• İmmün cevap uyarılır

• Enfeksiyon oluşur

Candida albicans

• Orofarinks örneklerinde %10-30

• Dışkı örneklerinde %65-80

• Kolonizan

• Hastalık etkeni

Candida albicans dışı kandidalar

– Profilaktik olarak flukonazol kullanılan

hastalarda tür değişimi !

• C. glabrata

• C. tropicalis

• C. krusei

• C. dubliniensis

– Yaş (özellikle >70 )

– Kemoterapi

GİS kandida enfeksiyonları

• Orofarinks kandidozu

• Kandida özofajiti

• Diğer GİS enfeksiyonları

Orofarinks kandidozu

• 3 yaşında erkek hasta

• Tekrarlayan angular keilit ve ağız içinde yaralar

• Down Sendromu

• Büyük dil, ağız yapısı, salya akması, ağız solunumu

Orofarinks kandidozu

• Kötü ağız hijyeni

• Yaş

• Diş protezi

• Kserostomi

• Yerel/sistemik bağışık yanıt eksikliği

• İnhaler steroit kullanımı

• Lösemi

• Organ nakli

• HIV (+)

Orofarinks kandidozu

• Hastaların çoğunda orofarinkste mukozit ve ülserasyonlar (+)– Dil, yanak mukozası, sert damak ve jinjivada, bazen

farinkse uzanan lezyonlar

– Beyaz yama tarzında mukozadan hafif kabarık plaklar

• Dil ve ağız mukozasında beyaz renkte, kalın plaklar– Candida, diğer flora bakterileri, nekrotik doku, keratin,

epitel hücreleri

• Etken sıklıkla

C. albicans

Orofarinks kandidozu

• Tipik görünüm

– Mukozal lezyonlar

– Angular keilit

• Ağız içi lezyonlardan sürüntü

– C. albicans

• Nistatin süspansiyon

– Damlalıkla lezyonların üzerine

– Günde 4 kez 10 gün

Orofarinks kandidozu

• Mukozal lezyonların tipik görünümü

• Nötropenik hastalarda HSV

• Sürüntü örneği

– Doğrudan mikroskopi ve kültür kandida

enfeksiyonu tanısı

Orofarinks kandidozu

Orofarinks Candida enfeksiyonları

Dilde atrofi (akut atrofik kandidoz)

Diş etlerinde atrofi (kronik atrofik kandidoz)

Candida lökoplakisi

Orofarinks kandidozu

• Klotrimazol 10 mg x 5

• Oral nistatin süsp veya pastil x 4

• Flukonazol 100 – 200 mg tb /gün

Orofarinks kandidozu

• İtrakonazol sol. 200 mg/gün

• Posakonazol 400 mgX4

• Vorikonazol 200 mgX2

• AmB oral süspansiyon

• IV ekinokandin / AmB-d 0.3 mg/kg

Kandida Özofajiti

• 85 y erkek

• 10 yıldır miyastenia gravis

• Metotreksat ve prednizolon

• Piridostigmin

• Tedavi ile kas gücü düzelir

• Son iki haftadır, yutma güçlüğü, kilo kaybı

genel durum bozukluğu

Ebert S. Z Gerontol Geriat 2011

Kandida Özofajiti

• Endoskopi

• Oral nistatin süsp

• 1 haftada

semptomlarda belirgin

azalma

Ebert S. Z Gerontol Geriat 2011

Kandida Özofajiti

• Odinofaji

• Disfaji

• Bulantı-kusma

• Dispeptik yakınmalar

• Lokal tedavi

• MG semptomları

• Metotreksat + yaş

Kandida Özofajiti

• İmmün süpresyon ile ilişkili

• Akut HIV enfeksiyonu ve AIDS

• Lösemi ve lenfoma

• Antineoplastik kemoterapi

• Kortikosteroit tedavisi

• Kİ ve solit organ nakli

• Diyabet

• Geniş spektrumlu antibiyotik

Kandida özofajiti

Human Immunodeficiency Virus-Associated Gastrointestinal Disease: Common Endoscopic Biopsy Diagnoses

Pathology Research International, 2011

Kandida Özofajiti

• Özofagus mukozasında yüzesel kolonizasyon

(özellikle H2 reseptör blokeri kullananlarda)

• Kolonizasyon

– Sağlıklı gönüllülerde: %12.3

– KOAH’lılarda: %25.1

• Özofagus motilitesini bozan hastalıklar

– Akalazya, sistemik skleroz,

– Malin-benin tıkanıklıklar

• Özofagus mukoza hasarı

– Reflü, HSV özofajiti

Kandida Özofajiti

• Tanı:

• ENDOSKOPİ

– Biyopsi örneklerinin kültürü veya

histopatolojik incelenmesi

Kandida Özofajiti

• 36 y kadın

• Oral kavite ca

• RT, KT

• Nötrofil 400/mm3

• Ateş yüksekliği

• Genel durum bozukluğu

• Zaten var

– Yutma güçlüğü

– Orofarinks kandidozu

Kandida Özofajiti

• Piperasilin tazobaktam + flukonazol

• Ertesi gün nötropeniden çıkıyor

• Yutma güçlüğü bir haftada azalıyor

• Kan kültüründe üreme

– C. albicans

• Tedavi 21 güne tamamlanıyor

ekinokandinler

Midede “kandida”• Kolonizasyon/enfeksiyon

• Sıklıkla malinitesi

olanlarda

• Tek/çoğul ülserler

• Kronik atrofik gastrit

• Mide perforasyonu

• Malin ülserlerin sekonder

enfeksiyonu

Kalın Bağırsak

E. coliSalmonella türleri

Shigella türleri

Proteus türleri

Pseudomonas aeruginosaLactobacillus acidophilus

Candida üremesini önler

Mukoza hücrelerine adezyonu

engellenir

LaktulozGeniş

spektrumlu

antibiyotik

Normal sağlıklı bireylerde, Candida ’lar bağırsakta

çoğalmaz

Kolonizasyonun en önemli nedeni antibiyotikler

Candida ile ilişkili diyare ilk kez 1936 yılında

tanımlanmış

Semptomatik enfeksiyon (?)

Kolonizasyon (?)

1950-1960’lı yıllarda

Tetrasiklin kullanımı Kolonizasyon

(Clin Infect Dis, 1995; 21: 881-6)

Miçel varlığı

Dışkıda > 106 cfu/gr