9/3/2015

1

Эмнэлгийн тоног төхөөрөмжүүдийн хэвийн үйл ажиллагаанд нөлөөллөх сөрөг хүчин зүйл:

Тоног төхөөрөмжүүдийн цахилгаан тэжээлийн чанар

Тоног төхөөрөмжүүдийн харилцан байршил (рентгэн, ЭХО, ФЭТ...)

А   й   й   Агааржуулалтын системийн өнөөгийн байдал (хоолой, фильтер, кондийшн)

Тоног төхөөрөмжийн газардуулгын асуудал

Эмнэлгийн багаж төхөөрөмж нь хүний биед шууд

хүрч ажилладаг. Тэр ч бүү хэл хүний биед электрод

байрлуулж хүний биеэр цахилгаан гүйдэл гүйлгэх

зориулалттай ч байдаг билээ. Иймээс багаж

төхөөрөмжийн хамгаалалт, түүнд тавигдах

шаардлагыг тодорхой болгох нь эмнэлгийн багаж

төхөөрөмжийн угсралт, суурилуулалт, зураг төсөл

зохиох түвшинээс эхлэн авч үзэх шаардлагатай.

Иймээс эмнэлгийн электрон болон цахилгаан

тоног төхөөрөмжийг сонгохдоо эмнэлгийн барилга

байгууламж, цахилгаан хангамжийн системдээ

анхааралтай хандах хэрэгтэй байна. Мөн эмнэлгийн

барилгыг барихдаа анхнаас нь зураг төслийн шатанд

нь газардуулгын асуудлыг тусгайлан анхаарч авч үзэх

нь чухал юм.

9/3/2015

2

Практикт эмнэлгийн барилга байгууламж,

цахилгаан сүлжээний зураг төслийг хийхэд тулгардаг

гол бэрхшээл нь эмнэлгийн норм, норматив

байхгүйтэй холбоотой юм. Иймээс орчин үеийн

шаардлагад нийцэхүйц олон улсын нормативыг

мөрдөх явдал юм.

9/3/2015

3

Õºðñíèé öàõèëãààí ýñýðã¿¿öýë

Ãàçðûí õºðñíèé öàõèëãààí äàìæóóëàõ÷àäâàð íü ìåòàëëààñ õýäýí ìëð-äààð áàãàáàéäàã боловч ã¿éõ ã¿éäëèéí õýìæýý íü ìàøèõ ó÷èð ýñýðã¿¿öýë íü ýðñ áóóðäàã áàéíà.Èéìä ãàçàðäóóëàã÷ òºõººðºìæèéã õýð çýðýãíàéäâàðòàé, ýäèéí çàñãèéí õóâüä àøèãòàéàæèëëàõ íü ãàçàðäóóëàã÷ ýëåêòðîäûíáàéðëàñàí ãàçðûí õºðñíèé õóâèéíýñýðã¿¿öëýýñ èõ õàìààðäàã. Ãàçðûí õºðñ íüõàòóó, øèíãýí, õèéí õýëáðýýñ òîãòñîí í¿õëýãá¿òýöòýé áàéäàã.

Õºðñíèé öàõèëãààí ýñýðã¿¿öëèéí òóõàé

•Õºðñíèé øèíãaýí õýñýã:

•Ãàçðûí õºðñíèé õàòóó õýñýã

•Хийн хэсэг.

10

Хөрсний хувийн эсэргүүцлээр хөрсний цахилгаан эсэргүүцлийг тодорхойлдог. Энэ нь 1 м юм уу 1 см куб (íýãæ ýçýëõ¿¿í) хөрсний эсэргүүцэл юм. Нэгж нь [Ом.м], [Ом.см] байна. Хөрсний хувийн эсэргүүцэл нь хэд хэдэн хүчин зүйлээс хамаарна. Үүнд:

Чийгшилтээс хамаарна.

Хөрсний төрлөөс хамаарна.

11

Хөрсний нягтралаас хамаарна.

Улирал, температураас хамаарна.

12

9/3/2015

4

Цахилгаан тоног, төхөөрөмжийг газардуулахадашиглаж байгаа газардуулах байгууламжийнэсэргүүцэл нь 4 Ом‐оос ихгүй байх ёстой [БД].

Газардуулгын эсэргүүцэлднөлөөлөх хүчин зүйлс

Газардуулгын эсэргүүцлийн хэмжээ нь

дараах үзүүлэлтүүдээс хамаарна.

Газардуулгын электродын урт ба суух гүн

Газардуулгын электродын диаметр Газардуулгын электродын диаметр

Газардуулгын электродын тоо

Газардуулгын системийн загвар

Хөрсний эсэргүүцэл

Улирал, цаг агаарын байдал

Газардуулгыг төлөвлөх Гүнд суурилуулах арга Уламжлалт арга Тусгай арга

Цөөн тооны босоо электродуудыг  гүнд суурилуулнаОлон тооны босоо электродуудыг бага гүнд суурилуулна.Цөөн тооны босоо электродуудыг янз бүрийн гүнд суурилуулна.

Газардуулгыг хийх орчин үеийн арга Орчин үеийн газардуулгын загвар нь 30 м-ийн нэг

электрод, эсвэл 10 метрийн 3 ширхэг электрод хэрэглэх болсон. Электрод тус бүр нь олон хэсгүүдээс бүрднэ Суурилуулахад онцгой ур чадвар хүч чадалбүрднэ. Суурилуулахад онцгой ур чадвар, хүч чадал шаардлагагүй нэг хүн ажиллах боломжтой юм.

Үзүүр           Гадас           Холбогч       Гадас           Холбоч    Толгой

9/3/2015

5

Газардуулга суурилуулахад том талбайшаардлагагүй, бага талбайд газардуулгыгсуурилуулах боломжтой. Улирал, цаг агаарын байдлаас шалтгаалан газардуулгын

эсэргүүцлийн хэмжээнд өөрчлөлт орно гэж санаа зoвoх хэрэггүй.

Газар шорооны ажил бага хийгдэнэ. Барилгын приметрээс гадагш илүү гарахгүй (зооринд ч Барилгын приметрээс гадагш илүү гарахгүй (зооринд ч

хийж болно). Газардуулгыг ямар ч хэлбэрээр хийж болно. Ажиллагаа (бэлтгэл ажил, ямар нэгэн хүчин чадал ихтэй

багаж төхөөрөмж) шаардлагагүй. Бүх ажил нь энгийн холболттой (ямар нэгэн гагнуур

хэрэглэхгүй). Олон хүн шаардагдахгүй.

Öахилгаан статик цэнэг

Цэнэгжсэн биетэй  шүргэлцэхэд  үүсñýí статик цэнэгийн энерги 0.2 мДж байх үед агаар‐эфирийн хольц бүхий хийн холимог шатах боломжтой болдог.  0.5 мДж энергитэй цэнэг нь хүний биед мэдэгдэхүйц мэдрэмж үзүүлнэ.

BC

EU

2 C

E

р ү үү 20 мДж энергитэй цэнэг нь онцгой өвдөлт мэдрүүлнэ. 

Цэнэг хуримтлагдсан биеийн багтаамж мэдэгдэж байхад ямар хүчдэл цахилгаан статик цэнэг биед үйлчилж буйг газартай харьцуулан түүний энергээр тодорхойлж болно. 

цэнэгийн энерги, Джцэнэг хуримтлагсан биеийн багтаамж

Áиетүүд хоорондоо харицан үйлчлэлд орсон, агаарын чийгшил зэргээсхамааран цэнэгийн хуримтлагдах хэмжээ

Харилцан үйлчлэлАгаарын чийг

10-25%Агаарын чийг

65-90%

Хивсэн дээгүүр алхах 35,000В1,500В

250ВХулдаасан дээгүүр алхах 12,000В

250В

Ширээн дээр ажиллах 6,000В100В

Зөөлөвчтэй сандлаас босох, суух 18,000В800В

Хальсан уутûã ширээн дээрээс авах

20,000В1,200В

9/3/2015

6

Хүний бие цэнэгжих

Нэг удаа алхахад хураагдах цэнэг нь:

=8.85x10-12 Ф/м агаарын цахилгаан тогтмол,

≈3x106 В/м хуурай агаарыг нэвт цохих цахилгаан орны хүч

≈150 см2 гутлын улны талбайн хэмжээ болно.

Статик цэнэгээс урьдчлан сэргийлэх арга

б

а

ва-тоног төхөөрөмжийн газардуулгыг шалгах, 1б-тоног төхөөрөмжтэй ажиллахдаа өөрийгээ газардуулах, 1в-

микро схемтэй ажиллах газардуулагдсан орчин

Санамж Цахилгаан болон электрон тоног төхөөрөмжтэй харьцахын

өмнө цэнэгээ шавхаж байх Тухайн тоног төхөөрөмжийг зориулалтын дагуу

газардуулсан (áîëîìæòîé áîë ïîòåíöèàëü æèãäëýã÷ õèéõ) байх Электрон тоног төхөөрөмж хэрэглэж байгаа өрөөнд хивс,

дрож дэвсэхгүй байхÕ Õèâñ õèâñýíöýð äýýð ÿâàõäàà ãýðèéí ãóòëûíõàà óëûã çààâàð òóðøèæ ¿çýæ õèâñýí äýýð öàõèëãààíæèëòèéí ýñðýã ç¿éë õýðýãëýõ

¯ñýý àð÷èëàõäàà áîëîìæîîðîî ÷èéãø¿¿ëýõ Ýëåêòðîí òîíîã òºõººðºìæòýé àæèëëàõ ºðººíèé àãààðûã

÷èéãø¿¿ëæ áàéõ íü ç¿éòýé áàéíà.

9/3/2015

7

...ñòàòèê öýíýãæèëòýýñ óðüä÷ëàí ñýðãèéëýõ àðãóóäààñ àëü áîëîõ áîëîìæîîðîî õýðýãëýñíýýðýý àõóéí áîëîí àëáàí õýðýãöýýíèé ýëåêòðîí òîíîã òºõººðºìæ¿¿äèéã ñòàòèê öýíýãт өртсөн ãýìòëýýñ õàìãààëàõ íýãýí õ¿÷èí ç¿éë áîëæ òэдгээрийн ýäýëãýý, õºäºëìºðèéí á¿òýýìæèíä ýåðýã íºëºº ¿ç¿¿ëýõ òºäèéã¿é (õ¿÷èëòºðºã÷ áåíçèí ãýõ ìýò¿ç¿¿ëýõ ò äèéã¿é (õ¿÷èëò ð ã÷, áåíçèí ãýõ ìýò øàòàìõàé áîäèñòîé õàðüöàã÷èä) ãàëûí àþóëààñ óðüä÷ëàí ñýðãèéëíý.

4-ýëåêòðîäûí õýìæèëòèéí ñõåì

3-ýëåêòðîäûí àðãà

3-ýëåêòðîäûí àðãààð õýìæèëò õèéõ ñõåì

9/3/2015

8

а б

в гГазардуулгын байгууламж хийж буй байдал

а. Хөндлөн газардуулга б. Хөндлөн зэс электродыг холбохв. Холбож гагнасан байдал г. Босоо электрод хөндлөн электродыг холбох

… нэгдсэн эмнэлгийн (өрөөний) газардуулга

…эмнэлгийн рентгений өрөөний газардуулга…эмнэлгийн рентгений өрөөний цахилгааны щитТоног төхөөрөмжийг халаалтын шугаманд газардуулсан байдал

9/3/2015

9

ШНЭ-ийн мэс заслын тасгийн газардуулгаБаянзүрх дүүргийн нэгдсэн эмнэлгийн рентгений өрөөний газардуулга

0.4 êÂ-ûí ñ¿ëæýýíèé íåéòðàëèéí ãàçàðäóóëãûí ãîðèìóóä

Öàõèëãààí ýíåðãèéí ¿¿ñã¿¿ðèéí òîíîã òºõººðºìæ áîëîõ ãåíåðàòîð, òðàíñôîðìàòîðûí íåéòðàëü öýã áà öàõèëãààí õýðýãëýã÷ òîíîãëîëóóäûí õýâèéí àæèëëàãààíû ¿åä õ¿÷äýëã¿é áàéõ öàõèëãààí äàìæóóëàõ èë (ìåòàëë) õýñã¿¿äèéã õýðõýí ãàçàðäóóëæ, ãàçàðäóóëãûí ñèñòåì¿¿äèéã ¿¿ñãýí õýðýãëýäýãñèñòåì¿¿äèéã ¿¿ñãýí õýðýãëýäýã.

T (terre - ãàçàð) – ãàçàðäóóëàãäñàí N (neutre - íåéòðàëü) – òýæýýëèéí ¿¿ñã¿¿ðèéí

íåéòðàëüä õîëáîãäñîí I (isole) –õºíäèéð¿¿ëýãäñýí

TN-C систем

9/3/2015

10

U2U1

Òðàíñôîðìàòîðààñ ãàçàðäëàãûí äàìæóóëàã÷ ãàðãàõ

9/3/2015

11

Õàìãààëàõ ãàçàðäóóëãà

Öàõèëãààí äàéðëàãà (Ìàêðîøîê)

À- Èõ áèå ãàçàðäóóëàãàòàé, b- Èõ áèå ãàçàðäóóëàãàã¿é

R0 R0

Äàâòàí ãàçàðäóóëãà

Uф

UНП

UTУ

UНП

а) б)

Äөðөâ áà òàâàí äàìæóóëàã÷òàé ñүëæýý ãүí ãàçàðäóóëàãäñàí ñààðìàãòàé үåèéí àâààð ãýìòëèéí ãîðèì

à-4 äàìæóóëàã÷òàé ñүëæýýíèé íîéëèéí øóãàì òàñðàõ òîõèîëäîë, á-5 äàìæóóëàã÷òàéñүëæýýíèé ãàçàðäóóëãûí øóãàì òàñðàõ òîõèîëäîë, UÍÏ-õүðýõ õү÷äýë, UÒÓ-Õүíèé áèåäçêâèâàëàíò ýñýðñүүöýë äýýð үéë÷ëýõ íýâ÷èëòèéí ãүéäëèéí óëìààñ үүñýõ õү÷äýë, UÔ-ôàçûíõү÷äýë

IEC 60364‐7‐710:2002 Electrical installation of buildings.Requirements for special electrical installations. Medical locations. 

Барилгын цахилгаан төхөөрөмж. Эмнэлгийн өрөөнүүд дэх тусгай зориулалтын цахилгаан р үүд д у р у цтөхөөрөмжид тавигдах шаардлага 

9/3/2015

12

Äýëõèéí óëñ ã¿ðí¿¿äèéí õóâüñàõ ã¿éäëèéí òýæýýëèéí çàëãóóðóóд

Потенциал тэгшитгэх систем ба хамгаалалтын газардуулгын холболт

Дүгнэлт Эмнэлгийн газардуулгын байгууламжийн 

өнөөгийн байдалд үнэлгээ өгснөөр цаашид газардуулгын системыг боловсронгуй болгох зохих арга хэмжээг авах

Эмнэлгийн барилга, байгууламжийнонцлогот нийцсэн стандарт боловсруулж мөрдөх

Эмнэлгийн газардуулгын байгууламж зохих  үзүүлэлтүүд нь шаардлага ханагаж байгаа эсэхэд ид мэргэжлийн байгууллагаар байнгийн хяналт тавиулж хэвших

9/3/2015

13

Дүгнэлт Тоног төхөөрөмжийн газардуулгын байгууламж болон бусад техник, технологид гарч болзошгүй эрсдлээс урьдчлан сэргийлэх шаардлагын дагуу зохих арга хэмжээг авч ажиллахад дэмжлэг үзүүлж ажиллах

Анхаарал тавьсанд баярлалааАнхаарал тавьсанд баярлалаа